\^^այւա
զՆօւաա
ա
ըաօրտ
17. 1Հս6 Օ^քտաշ -
(13)
ա
\յօ։
10Լ61^Շ
Վհցամս. 1100
ֆր • , Տար.
2 2 » 0 , Արտ– 3000
ֆր–
| § ^ 8 ^ 1 5 – 7
Չ
Գի6
1» ֆր.
ց € . Ր յ ՚ » ա 1<78–63
19 յ ա Լ Ս ւ
1951
Հի Տ գ շ ա բ յՅ - ի
19 ՅՈԻԼԻՍ
<8^
27ր4 ՏԱՐԻ ֊ – 27
« 0 .
6511-Նււր շրջան թիւ
1922
ՄԵՐ ԽՕԱ^^Ը
ւԻԲԱՆԱՆԻ ՕՈԻԳԸ
էհիաւ» պկ
Սոլհի Ամմանի
մէք եղերական
պա
րագաներու
աակ
ահաբեկումր
մեծ յոպում առաք–
րերահ– է Լիրանա՜ւի
մէք, ինչպէս
կր սպասուէր
••
կառավարութիւնր
աղգայի՚ե սուգ յայտարարած
է
յարգելու
համար յիչատակր պետական
ականաւոր
գործիչին
;
քիիաա ԱոլՀ նորա գատ
Լիրանանի
ամէնէն կար
կառուն քաղաքական
գէմքև
էր, որ տիրական
գեր
կր Լսսւղար իր երկրի
ներքին
եւ
արտաքին քաղա -
քականութեան
մէք ;
Իր Համ րաւր վաքր իկ Լիրանանի
նեղ սաՀման–
ներէն
անղին տարածուած
էր ամրողք
Մերձաւոր
Արեւելքի
, մանաւանգ
իսչամական
ել
արաբական
երկիրներու
մէք
I
Արաբական
Լի կա յԼւն մէք մեծ
կշի՚ւ
ունէր իր
ձայնր :
Հանգուցեալր
պղտիկ
տարիքէն
յեղափո խա
-
կան ասպարէղի
մէք նետուած
էր , երբ գեռ
ուսա–
նող էր Պոլսոյ մէք եւ յարած՝ աբաբական գաղտ
-
նի կաղմակեբպութեան
: Հաղիւ քսան
տարեկան
է բ երբ
մ աՀուան ղատապարաուեցալ
թուրք
կա
ռափա բութ եան կոգմէ, սակայն
ետքէն
պատիմր
ցմաՀ աքսորի փոԼսուեցալ
:
թունգ աղգայնական
, կր պաՀանքէր արաբա - ,
կան երկիրներու
բացարձակ
անկախութիւնր
: Այգ
պատճառաւ
ալ պայքաբեցալ
նաեւ Հոգատար
Յէր -
րանսայի
գէմ
:
Վերքին պհստերաղմի
լ^թացքին
, երբ
Աուրիոյ
մէք
Փէթէնի
ել տր կոլի կուսակիցներուն
միքեւ
տեղի ունեցած
կռիւներուն
Հետեւանքով
, փասաօ–
րէն Աեգլիացիք
է որ գրաւեցին
ԱուրԼւան ու Լի -
բանանր, Լիիատ ԱոլՀ կարեւո ր գեր մր խաղաց Լի––
բան-անի կառա վարո ւթ եւս՚^ք մէք ել
19.43/–՛^
երեսվււ։֊
խան րնտրուելով
վարչապետ
ղա րձաւ
ւ
Նոյն տարուան
Նոյեմբեր
\ \իԿւ Ալմէի
ֆրանս՛
մամանակաւոբ
կառավարութեան
Հրամանով
ձեր
բակալուեցան
Լիբանան
ի Հանրապետութեան
նա -
խագաՀ ր, վարչապետ
իհիատ ԱոլՀ եւ
րաղմաթիւ
երեսփոխաններ
որոնք չէին ուղեր այլեւս
ճանչնալ
Հոգատար
իչվսանոլթիլնր
;
Անգլիական
ղփն՛ իչիանութեանց
մ իքամ տու
թեամ բ բոլորն
ալ չուտով աղատ
արձակուեցան։
ԱյնուՀետեւ
տեղի
ունեցան ցաւալփ ղէպքե բ, ո -
բոնց Հետեւանքոփ
Ֆրանսա
պարտ
ալո
րուեցաւ
մամ տնակէն առաք քա չուի
լ Ա ուրիա
—
Լիբանանէն՝
կատարեալ
ազատութիւն
ել անկաիութիւն
տալուԼ
անոնց :
\94։3էն սկսեալ
մինչել
վերքին
ապրիլի
բնա -
րութիւններր
Լիիատ ԱոլՀ Լիբտնանի վարչապե
֊
տութիւնր
վարեց
չատ կարճ րնգՀ ա տո ւմնե րո վ
յ
իր սպանոլթիւնր
մէկ օղա1լն է
աՀաբեկումնե–
բու
այն չզթային
, որ երկու
տարիէ ի վեր
կր
իռովէ Աուրիա
- Լիրանանի
կեանքր։
1949
Օզոս -
աոս
14/Տ՛
էր , որ Ղ՚ամասկոսի
մէք գիչեբանց
ղրն–
գապետ
Աամի
Հիննաոլի
եւ լ^կերներր
ձերբակա
լեցին
ել
գնգակաՀարեցին
մարաքախտ
Հիւսնի
Զայիմր
եւ իր պատերազմական
նախարար Պարա
ղա ին
I
Զայիմ
քիւրտ ղնղապետ
մրն էր.
Որ
իչԼսանու–
թիւնր
ձեռք առած
էբ պետական
Հաբուածոփ
մր
եւ
^ոբՀիւ
Հանբաքուէի
մր Աուրիոյ
կառափաբու–
թեան
տէր ել տիրական
էր ղարձած
, իր ետեւ
ու
նենալով
Աոլր
իական
բանակր : Այս առթիւ
ստա
-
ցած
էր նաեւ մարաքախտի
աիտղասր
:
Երկար
չփայլեցաւ
Հիննաոլի
աստղր : Ուրիչ
գնգապետ
մ ր Ջիչաքլի՝
իր կա րգին
ձեր րակա
լեց
Հիւսնի
Զայիմի
ել Պարազաի
սպաննիչր
ել
գայն
բանտարկեց
Գամասկոսի
մէք երկտբ ատեն
:
Բանտէն աղատ արձակուելէ
վերք\
անցած
տարի
Պէյրութի
մէք Պարաղաի
մէկ
ազգականր
գնգակի
Հարուածով
մր գետին փռեց
Հիննաոլին՝
լուծելու
Համար վրէմր
Զայիմի
եւ րնկերոք
;
Աուրիոյ
այս պետական
Հարուածներու
նա -
խօրեակին,
Լիբանանցի
քաղաքական
ղործԼւչ
մր
Անթուն Աաաաէ՝
Հիմնած
էր «սուրիական
աղգա յ–
նական
կուսակցութիւն
» մր, նպատակ
ունենալով
միացնել
Աուրիան
ու Լի բանանր ;
Իր նպասւակն
իրաղոբծելու
Համար
փորձեց
•ապստամբական
չարմում
մր, որ
ձախողեցալ
:
Աուրիոյ
իչիանոլթիլններր
զինքր
յանձնեցին
Լի~
բանանի կառավարութեան
, որուն վարչապետն
էր
Ո-իաա ԱոլՀ ։
Անթուն Աաաաէ Լիբանանեան
գատարանի
մբ
Խմբագիր՝
5–
ԾԻՕԱԲԵտտ
Նոէ ՎէսԱքաՎասԱոՆթխւևԱևք
Ռիատ կ Աու1փ
սպաԱութևաԱ ՎասիԱ
ԽԱՈՎՈԻԹԻԻՆՆԵՐ
ՊԷՑՐՈԻԹԻ
ՄԷՋ
Լիրանանի/ նախորգ
վսւրչապԼա
իհիատ էլ
Ա
ո լ–
՝• ի եզերական
սպանութեան
ձ՚ասին կր
Հաղորգուին
Հետեւեալ
նոր
մ ան րամասնո
լթ Լււններր
•
Մա՝,ափորձր
կաաարոլեցալ
Բչ՛ օբ մամր
16֊
ին
: Իհիատ էլ
ԱոլՀ,
որ
4
օրէ
ի
վեբ
Ցորղանանի
ԱպտուլլաՀ
թագաւորին
Հիւբն
էր Ամ մ անի
մ էք ,
ինքնաչարմով
ճամբայ
ելաւ պալատէն
, օգանաւա
յին կայանր
երթալու
Համար։
Այգ պաՀուն
սկսաւ
Հետպնգսւիլ
ուրիշ ինքնաչալւմէ
մր , ուր
նստած
էի՛ն
4
^ոգի : Ասոնք մօտենալով
սկսան
ատբճանակ
պարպել։
ԼԻիատ էլ ԱոլՀ աեւլն ու տեղր
սպան -
նուեցաւ
ել
իր Հետեւորդներէն
մէկր
վիրալսրուե–
աւ։
Ցսրզանանցի
սպայ մր,
որ
կ՝րնկերակցէր
քհիաա էլ ԱոլՀին,
ղոՀերր
օգանաւային
կայանին
մէք ձգելով, արագօրէն՛ ճամբայ
ելաւ չարաղործ
-
ներր Հեաապնգելոլ
Համար։
Երեսուն
քի՛լմ • սու -
բալէ վերք,
Հասալ
անոնց ճիշգ սուրիական
սաՀ -
մանին մօտերր
ել
կրակե
լււվ
, յաքոգեցալ
սպաննե
լ
աՀաբեկիչներէն
մէկր : Ե բկրո
րղր
ինքնասպան
ե–
ղաւ, իոկ միւս եբկուքր
ձերբակալուեցան։
Ա պան–
նուածր
Լիբանանց
ի մ լ^ է , Մ Լ՛Լսա յիլ Տիք
, մ Լ՛ ւսր
Պաւլեստի՚նցի
մր, Մ ոՀամմէտ
Ատի՚պ ԱալտՀ : Զոբս
աՀաբե կիչներն
ալ կր պատկանին՛
լիւբան անեան
աղգայնական
կուսակցութեան
, որ կր
Հեաապնգէ
Աուրի՛ոյ
եւ Լիրանանի
միացումր։
Այս
կաղւՐակեբ–
պութիւնն
էբ որ
1949/'Տ՛
գաւադրութիւն
մր սար
-
քեց Լիբանանի
մէք
ել
ղեկավտրր,
Անտոն Աաատէ,
ստիպուեցաւ
Լք ուրիա
ա՚զաստանիլ։
քիիատ
էլ Աոլ—
Հ իւ կառավարութեան
պաՀան քԼ՛ն վրա
յ Ա ռ ւլ՛ի՛ ացի–
ներբ
յանւձն եցին ղա յն
Լի
բանանէ
ին
ել
յանձնուած
օրն Լ՛ոկ զաաուելով
մաՀաւիճիււ ստացաւ
եւ դըն -
դակաՀարուեցաւ
: Աաատէի
կուսակիցներր
դեռ
անցեալ տարի
ու՚լեցին
սպաննել Ա՚իատ
էլ Ս ոլՀ ր ,
գաչտաՀ անգէսի
մր զացած
պաՀուն
, բա յց
չյա քո–
զեցան : Այս մաՀափորձին
աՀաբեկիչն
ալ ձեբբա
-
կալուեցալ
ել
գատուելոփ
գնդա կաՀա բուե ցալ
:
Այմմ՛ , այս կրկնակ
մ աՀապա տ իմնե բուն վրէմն
է
որ լուծեցին
չորս աՀաբե կի՛չներր
:
Ա պան՛ութեան
լուրր
, աննկա բազրե
լի
յո լիզում
պատճառած
է Պէյրութի
մէք, ուր ,օգան
ալով
բեր
ուած է Հանգուցեալին
մարմ ինր : կառավարու
-
թիւնր
անմ իքապէս
նի՛ստ
զ ում արե լով , որո չած
է
Բ" լո բ մ ի քոցներ ր ձեռք առնել
ս պան ո ւթե ան չար
-
մառիւթներր
ճշդելու
Համաբ ; Որոչուած
է ագւլա
—
յ ին յուղար կաւո րութ իւն կատարել
;
ժ՚ո՚լովոլբ
-
դր,
՛լո յմր
իմ անա լուն պէս Հաւաքուած
է
՚իոգոց–
կողմէ դատուեցաւ
1949
Ցուլփսին
ել իբրել
Հայ -
րենադաւ
մաՀուան գատապա րտուե լով
նոյն
օրն
ի՛սկ գնգակաՀարուեցալ
:
Աաաաէ ունէր ել դեռ
ունի իր րաղմաթիւ
կոլ–
սակիցները
Աուրիոյ
եւ Լիբանանի
մէք,
ոբոնք
գիրք մրն ալ Հրատարակեցին
ի՛ր մասին՝
զայն
նեբ
կա յացնե լով ի՛րրեւ աղւլա յին Հերոս ;
Անոնք երրեք չներեցին
իհիաա Ա ոլՀ ի՝
Լ՚րենց
պետին
սսլտնոլթիլնր
եւ տարի մր աոաք
անյաքող
մաՀավ՚ոբձ
մր րրին անոր գէմ
:
Այս անգամ
Ամմանի
մէք լուծեցին
իրենց
վ§^
րէմր
:
Այսպէս
ուրեմն
, փոխ—փյւէմր կր
չարունակէ
գոբծել
Արեւելքի
մէք՝ աւտնգութեամբ
մբ ,
որ
գարերու
խորէն կուգայ
•
Ա աղթե՛նք
ոբ ասի՛կա
վեբքինն
րլլայ
:
Լի
ի՛աա
Ա ո
լՀ ունէր
զօ րաւո
ր
անՀ ատակ անու
-
թի՛ւն
ել
կր՝ վայելէր
մեծ
Հեղինակութիւն
թէ
ԽորՀրդարանին
մէք
եւ
թէ դուրսր
ռամիկ
մողո —
վուբդին
մէք։
Խոբ Հիացում
ունէր Հանգէպ
ոզ -
րացեալ
Գրիգոր
ԶօՀրասլի
, ղոր երիտասարդ
տա
-
Րիքին
ճանչցած
էր
Պ՚՚լսոյ
մէք եւ միչտ
կր մե -
Ղ.՚"Դ1՚ԷՐ Թուրքերր
թէ ի՛նչպէս
Համարձակեցան
Ոպաննե
լ ղա
յն
:
Աեծ
րարեկամ
էլ՛ ԼԼ՚րանանի
Հայութեան,
ո–
բուն Հանդէպ
միչտ րաբեացակտմ
գտնուած
է :
Բարեկամ
էր նաեւ Հ • Ց • Գաշնակցութեան
, որուն
^ԿյրութԼ՛
մէք կաղմակերսլած
«Մ այիս
2&»ի
եւ
« Գաշնակցութեան
՝Օրք>ուան Հանդէսներուն
յա ֊
ճախ
ներկայ
կ՝րլլար
եւ
ճառ
կր խօսէր
:
Լիբանան
սուղի մէք է
եւ
կ՚ողբայ
իր մեծ
մէկ
՛լալ կի՛ն անգառնալի
կորուստր
:
ՀՐԱՆՏ
ԱԱՄՈԻԷԼ
ՕովէտԱեդ
կը
փոխե՚ռ
իէհԱց^քաղախկաԱութիւԱը
2ՈՐԱԵՐՈԻ ԺՈՀՈՎ
ՄԸ ՀԱԻԱՆԱԿԱՆ
ԿԸ
ԹՈԻԻ
Ուոշինկթրնի՛ լաւատեղեակ
շրքանակներր
Հա
ւանական
կր դանեն, որ Բորէայի
մէք
ղի՚նագագա–
րի մբ կնքումէն
վերք, Աովետնեբր
պիտի
ուղեն
ոբ
՚լումարոլի
չորս արտաքին
նաիսա բա բնե
բու
մողո
վր , որոլն նաիսապա արաս աական
ա շիաատն^^ե
րր
ձԽիողեցան
վերքերս
Փարի՚լի
մէք։
ԸնդՀանուբ
ո*սլաւորութիւնր
այն է , որ իյ . Միութիւնր
որոչած
է նոր ուղղութիւն
մր մտցնել
իր քաւլաքականու
-
թեան
մէք, իսաղաղասիրական
Հանղամանք
ունե - ,
ցս՚լնոր
ձեռնարկներ
կատաբելո՚Լ։
Այս տեսակէ
-
ս՛ով ուշաղրաւ
է
ՀՀ
՚քյիլ
Եորք թայմւթի
Աոսկուայի
թ
՚ւթակցին
մէկ Հեռադիրր,
որ անցած
է խորՀր
-
ղային
ղրաքննոլթենէն
եւ Հաւանարար
ներշրն
-
չուած
է անոր կոզմէ : Թղթակիցր
կր Հեռագրէ
,
թէ ^Բորէայի
զինադագարին
մասին Պ՛
Մ տ
լիքի
աոաքաբկր
մէկն է միայն
այն
լաւ
մտածուած
րայլերէն
, ղորս Ա ոսկուա
որոշած
է առնել,
մի -
ք՚ս՚լդային
ւ՛որուած
կացութիւնր
մեղմելու
Հա -
մար » :
Այմմ
, Ուոչինկթրնի
չրքանակներբ
աւելի
վս–
տաՀոլթեամբ
կ՚՚ոլղեն Հաւատալ,
թէ կրեմլին
ան–
կե՚լծօբէն
կր ցանկայ
խ ա դա ղո ւթ ե ա մ բ
լուծել
ն՚այր. Արեւելքի
վէճերր
: Բաէսոնկի
մէք ծաղած
վերքին վէճին
լուծումր,
Պերլինի
աոեւտրական
սեղմումներուն
վերացումբ
եւ «Հյիուգ»
անունով
անդլերէն
նոբ թերթի
մր Աոսկուայի
մէք Հրատտ–
րակոլթիլնր
կ՝րնղունուին
որպէս լուսաւոր
կէտեբ
Աոսկուա
քի
նոր քաւլաքական ութե ան մէք :
Մոսկ ուա յի
արեւմ աեան
դիւանա՛լ
իտա
կան
չրքանտկներր
, «Նիուզ»
թերթի
Հրատարակութիւն
նր կր նկաաեն նաիսանչան մր, խորՀրգային
քաղա
քականութեան
վափոխսւթեան
տեսակէտոփ։
Ա -
"֊աքին անէքամն է որ
այս
րոփանդակո
ւ
թեաւէբ
թերթ
մր լոյս կբ աեսնէ
Ի) • Միութեան
մէք :
Թերթին նպա՛տակն
է «աւելի սերտ Հասկացոզոլ
—
իյ ի
լ
՛հ մր առաք բերել քՏ ՚ Ա ի՛ութեան
մողաԼուրղ
-
նեբուն
ել
Անդլեւսաքսոն
աչիսաբՀի
միքեւ
»;
Բո լոր
III
քս կարե լիո ւթիւններր
՚ճկաաի առնե -
լոփ Հանւլ երձ , սակայն
, խո րՀ րդա
յի՛ն
ղո րծե
րու
(Լ«Նրյքր»ւ շտ|Ա«.6ակ«եթ^իէւ0ր կաքսֆ«| գ.
I
՝ներր եւ
՚լոցել տուած
է բոլոր խանութներն
ու
ղբօսափա յրերր,
իբրեւ սուգի
նչան։
Շ ՚" ա չանցած
,
սկքւած. են արիւնալի
բնգՀաբոլմնեբ
, զոՀերուն
ու
աՀաբեկիչներու
կուսակիցներուն
՛ք ի՛քեւ , կարդ
մ ր
թագերու
մէք : կռիւներր չարունակուած
են ամ -
րողք գէ չերր ել Հաղիւ առտուան
գէմ կա րե լի ե–
գած
է վեբաՀասաատե
լ կարգ կանոնր :
Ա պան
-
նուած
է մէկ
Հողի եւ վիրաւոբուած
են
9
ուբիչ
-
նեբ–. Իհիատ էլ Ա ոլՀ ի մարմինր,
րնգՀանուր
Հեծե
ծանքի
մէք տարուած
է երեսփ • մողովի
չէ^ՔէԼ ՚
Ց " ւղա ր կա
ւո ր ո
լթ
իւն ր կր կատարուի
ա յսօբ :
Ո՛Վ
է
ՀԱՆԳՈԻՑԵԱԼԸ
« ԼրԱոնտ
»/ մէկ աչխատակիցր,
ոբ
ղեռ
վերքերս
միասին եզած
է Լիիաա էլ ԱոլՀին
Հետ
,
կր
՚լբէ թէ Հանգուցեալր,
ԼԼւբանանի
ֆրանսական
Հոդատաբութեան
չրքանին
, բուռն
պայքար
մդած
է ի՛ր Հայրենիքի
բացարձակ
անկաիսութեան
Հտ -
մաբ։
Ան՚լլիացիներոլ
օմանդակո լթեամ բ ալ յա -
քողած
է փութացնել
Ֆրանսացիներու
Հեռացումր
Լիրանանէն
: Այս վեբքիննե
բու
կողմ է
ձերրակալ–
ուած
է
բաղմաթիլ
ուբիչներոլ
Հետ–
11
Նոյեմ
բեր
1943/՚յ՛,
երբ արդէն վարչապետ
էր, բտյց
չատ
չանցած, անգլիական
մ իքամ տո լթեամ բ եւ Հան -
րային
կարծիքի
ճնչման
ւԼրայ աւլատ
արձակուած
է։ Ատկէ ասդին, նկաաուած
է աւլղա յին Հերոս մր
եւ
մինչեւ
անցեալ տարուան
Հոկաեմբերր
վարած
է ք՚բկբԼ՚ն
վարչապետոլթիւնր։
ճարպիկ
ել պայ
-
ծ առատ ես քաղաքադէտ
մ լ^ւ էր : Այս
յատկու
-
թեանց
շնոբՀի
՛ւ
ալ, ամբողք
Հի՛նգ տաբի, Լիբա
-
նանի անմբցելի
ղեկավարր
Հանդիսացաւ
եւ Ֆբան–
սայԼէ Հետ էլնքած ելմտական
Համ աձա
յնո
ւթեանց
շնոբՀիւ
յաքողեցաւ
փրկել
լիբանանեան
գբամա
-
նիշր
յ ։
Այս տարուան
Ա՚՚լրիլԼ՚ն կատարուած
րնտբու
թեանց Հետեւանքով, Աիատ
էլ Ա՚՚լՀ
մնաց փոք
-
րամ ա սն ո
ւթ
ե ան
մ էք ել կառավարութեան
գեկր
յանձնելով
այմմու վարչապետ
Պ՛
ԱպաոլլլտՀ
Եաքիի
, գաբձաւ
լ^զղիմագիր
:
« Առիթր
ունեցայ,
կր
շարունակէ
«Լր
Աոնտ»ի աշիատակիցր
, վերքերս
Հանգիսլելու
նա–
խոլ՚՚լ վարչապետին
: Իբ աունր
, ՚ի"գոցր,
թաւլը,
ոստի՛կանական
իսիստ Հսկողութեան
տակ
էր է
այնքան
կր սպասէր աղղայնական
կազմակերպոլ
-
թեան
վւոիս - վրէմին։
Աչքի" երեւցաւ
յոգնած,
մ աչած
, առանց
ի ր նախկին
ռազմ ունակութեան
:
կատակե
լէ վեբք
1943/՛
ձերբակալութեան
պարա
-
զաներուն
մասին,
երբ մեր առաքին
Հանղիսլումր
ունեցած
էինք, րսալ թէ ծրագրած
է այցելել
Ապ
տուլլաՀ
թազաւո
րին ել աո աքարկեց
մ ինչեւ
Լ՛ոկ
րնկերանալ
իրեն : ՎստաՀ էբ
Կ՝Ը"էր
"Ր ՛Լե–
րադարձին
, ամբողք
Աերձ՛
ԱբեւելքԼւ
Համաբ
մեծադղոբղ
լուրեր պիտի
բերէ։
Կր թուի
թէ
մ ի–
ակ
լուրր պիտի՛ րլլար այն, ինչ որ Բչ՚օր
մամր
\ 1 էն Հաղորղեց
յորգանանեան
ձայնասփիւռէ
*
Fonds A.R.A.M
