ԼԸ ր ւ ւ ա ւ տ յւ Չ ս օ ւ ա ւ ը ի ; .\ւ^\ւը^ււԻւ ա
ւ ա օ բ ը
Ւ1^յՏ.^7€Ւ1ք
01)^6
1925, «.€.Տ.
376.286
|7. ք
<ս6
ՕՅատտաշ - Րճք11Տ (13)
IV1^է^օ: 10Լ6 ե \ 0
Վեցամս. 1100 ֆՐ • ^ Տար. 2200, Արտ– 3000 ֆր •
761. 006.
15-70
Գին 10 ֆ ր • €.ն.Բ. Րտա 1678-63
ա&ք^ 7ՃՕՍէ 1951
Երեքշարթի 7 Օգււսսաս
27րգ ՏԱՐԻ - 27 4ոռ6« «օ. 6527–՚եոր շրջէան թ ի ւ 1938
խմբագիբ՝
^.
ՄԻՕԱէԵԱՆ
Լ
ՄԵՐ
Խ0Ս4^Ը
ՆԱխ ՄԵՐ ՏՈԻՆԷՆ ՍԿցԻՆ^
Ս եր ռ ւնգի
փրկութեան
ել ուրէչ
Հէմնական
Հ՛ոգե րոլ
Հետ
, յաճախ
կ՝ արձ՜ա րձ՜ո լի
ձգձգուաձ՜
պաՀանշ
մր՛
կեգբոնական
իշխանութիւն
մր
կազմ ել
Հա յկական
քԼբ տասա
Հ
մանի
Համար
,
(Սփիւո.±|օւ1ւայու1–թիսն, I ,
ինչպէս
կր կոչեն
բարրա–
րոս ն՚որարանութեամբ
մ ր) :
Այգպիսի
կաղմա կերպո ւթիւն
մ ր յսն Հ րամեչա
կր
Հ ամ արուի
նո յն իոկ
Հ՚"յկ–
՚իատր
Հետապնգե–
ւու
Համէ
՛Ս
՝•
// փ սլիտի
Հ
ամ արձակէր
Հերքել
ա յս կենսա
կան
սլաՀան
քյ։ն սա
իպՈալականու
թ իւն ր
X
Աանաւանգ
ներկայ
պարաղաներուն
մէք։
Ամէն օր,
էէ ե
ր աչքին առքեւ,
^՚Ր՚բ
ազւլեր ան––
գամ
ւլերաէլոյն
ճիգեր
կր փւորձեն,
ներքին կասլե––
րր ամրապնւլելու
Համաբ
՚. ի Հարկին
փոխաղարձ
Գիքումներ կատարեչռփ ;
Ա պաււազէն պետո
լթ
իււննե
րն
իոկ նոր
չան–
թո
՚բէլե
լներ
կր էինտււեն , յանուն ապաՀոփութեան
,
խաէլսէւլոլթեան
եւ ազատութեան
:
Ա ե՞նք ենք բացառապէս
բախտաւո
բր կամ
ամ ենա ւլօրբ
՛անտեսելու
, տյւՀամ ար Հելու Հա–
մ ար ինքնապաշտպանութեան
բնական
, տաբբա–
կան
կտն՛ոններր։
Անմ ատ չե լի ձ՜ոփերոփ շբքապատէւ ւաձ՜ կղգէ՛՛ կը
բնակին ք : Ամ
ե՜Հ
իւ լե բան մր րա րձո՞ ւնքը
թաււահ՝
ենք
աղէլ-ոփին
;
Ալ կամ
սսլառաւլէն
, անպա րտե
լի
ուժե ր
Հ անգիստ
քո՛" ւն կր սլա՛տո ւի ր են
մ եէլի ւ
Ամ էնքւլ ալ կրնաք սլա տ ա ս խան ե լ ա յս
Հար
ցումնե բուն
, Հարեւանցի
ակնարկ մր նետելոփ
երեսնամեայ
ի ր ա կան
՚էէ
ւթ ե ան
փրայ։
կանանչ
տերեւներ
էինք երէկ
, եւ
ՀեաղՀետէ
գեզնեցանք
, օտ՛արութեան
մէք։
Տ""կաւին
՚ոլ«՚–
ուն՚ինք
նոր
ձ՜իլեբ , կանան^եր
արձակելու
, յօ–
տելէէփ
էլօսացահ՛
ոստերր։
Ի՝այց , միտք եւ աչխաաանք։
Հքրագբեալ
յարատեւ
աչփւէատանք։
եւ որոփՀետեւ
գժոլար է ամէն
բան մէկ
ան
գամէն կատարե
լ , գորձ՚ենք
աստիճանաբար
: Տե
ղականէն
բարձրանանք
էէէպի րնգՀ անուրը : Պ ար
ղէն րաղաղբեալր
;
ԱնՀնարին
ճիղե բու
կր կարօա ինք
, մէկ
գրօ–
չփ տակ Համաիսմբելոլ
Համաբ
ցիրուցան
րաղ– ^
մութիւննեբր
:
Նոր բան չէ գաղոլթնեբոլ
Համար
կեդր • իչխ՛անութիւն
մր Հասաաաելոլ
հ՜րադիրր
:
Պարաղաներր
շ "ւ ա աւելի
նպաստաւոր
էին
1923-30/5՛՛,
երբ ա յնքան
թո ւնալո րուահ՝ չէր
մըթ՜
նո լո բտ ր :
Ալ սակա յն գարձալ
կռո լա իսնձո ր , իբբեւ
Հե
տեւանք ափ մր
Հ
րձիդնեբէէլ
բթամտութեան
:
Այսօր
կը ղտնուինք
աՀաւոր
քաոսի
մ ը
առ
քեւ;
Ամէն
օր փոս
մր կր փո բուի
կամ
•ճեղքերը
կ^լնղլա՛յնո
լին
, քստմնե
լի ՛անստո լէլութեան
մ ը
մ ատնե լոփ աա րաղի ր րաէլմ ո ւթ ի ւնն ե րը :
Գաղտնիք
չեն այս ողրե րւլո ւթե ան պատ —
ճառներր,
իրենց բազմազան
հալքեբոփ :
Ուրեմն
փՀատիլ
եւ (նկբկի
լ :
Աստուահներու
ոզո բմութեա՞ն
ձգել մէկ
միլիոն
մողոփուրղի
ճա–
կատաղի
րր :
ք*նքնասպանութեա՚^ն
մ ղե լ
զայն
,
եօթն անգամ եօթանասուն
ցամաքներու
փբայ։
Յետին
Համր՛անքն ալ պիտի
ս՛ա բստփէ ր ա յս
Հեռանկարին
առքեւ։
Ջանանք
Հա րթե
լ
ճամբան
, սկսելոփ
մեբ
տունէն :
թոգ
իւրաքանչիւր
զաղութ
ւլորհի
ձեոնարկէ
•անյէսպաղ : թուլ փորձէ կարգի
գնել
իբ տ՛ունը :
Շարժուն
, բանուկ
եւ <Տ.գիպուկ»
մեքենայի
մը
վերահել
իր ներքին
կաղմ ակե ր ւկո ւթիւնը
:
Այս տեսակ աչխատա նքէ մը վերք, կը կար -
հ՝ենք թէ գմուար
չըլլար
գոնէ
զո րհ՜՛ա կցո
լթեան
կապ
մր Հաստատել
գազութէ
ղաղութ
,
Հիմնական
Հարցերու
մասին։
՛Րանի որ իւրաքանչիւրր
իր տունէն
պիտի
սկսի,
խոստովանինք թէ չափազանց
տմղո
յն
պատկեր
մը կր ներկայացնէ
մեր գաղութր,
Հա
կառակ
իր չողչոզուն
Համբաւին։
Փարիղր
միչտ ամբարտաւան եւ մեկուսաց -
եալ
է
Գաւառական
իւրաքանչիւր
չրքան ալ
ինքն
իր
ղլիոուն
X
Տակաւին
Հայաչաա
քաղաքներ
կսւն, ուր
ինչ
որ աղղային
ղ՛ո րհո ւնէո ւթիւն կր կոչեն՛,
կուսակցական
եւ
մ արգա սիրա կան
ձեռնարկներէ
անգին
չանցնիր
I
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
ԳԻՐՈՒԿ ԵՒ ՆՍՏՈՒԿ
Վեբքապէս
պա
րղո ւե ց ա լ թէ ինչո՛ ւ ա յսքան
կ^ուշանա յ եւ կը գժուաբանա
յ
խաղաղութեան
ապաՀոփում՛ը :
Օգոստոս
օին
եր իտա սա րղո
ւթե ան ՝ Համ աշ
խարՀա
յին Փառատօնը
բացուեցաւ
Պեբլփնի
ռու—
սական
բամնին
մէք։
Աեհ
պտտ րաստո
լթ իւննե բ
տեսնուահ՝
են
ա յս աո թի՛ւ , կ՚"րե
էի
ե՚լահին չափ չքեղ եւ «ի՛–
ղէո
լո՛ւ իական»
Հանղ ամ անք
մ ը տալու
Համ տբ
տօնակա ՛ոա բո ւթեան :
Ր ոլշԼ լի կե անյ
ինքն ա քննա գա տ՛ո լթ ե ան
տենղէն
«Պերլինէր
Ցայթունկ»
թերթր
օրեր ա–
ո տք
խմրա՚լիւբ
մր կր ղլ՚կէ Փառատօնին
ւիա
յրը,
քննելու եւ իր տպաւ՛ո րութիւնները
յայտնելու^
Համաբ:
էՍմբա՚լիբր պատշաճ
կը ղտնէ չատ մր գար—
գարանքներ
: Րայց Պ^րբ կր Հասնի
կարմիր Հրա—
պարակը
, Ատբքս—էնղէլս
Փլաց , ափ ի բերան
կր
մնւ
՛յ • ՛ր անղա կա ՛լո րհ
մ ը իրեն
Օրինակ
աոնե էով
Փիքասոյի
աշխաբՀաՀռչակ
նկարը
, աղաւնի
մը
վ՛որագբ՚ահ
էր , իրրեւ
խորՀրղանիշ
խաղաղու -
թեան :
իք մրագիրն է որ կ՚՛ողբայ .
— « Փայսա՚ն Փիք ա ս ոյի շնորհալի է ւ աշիյոյմ
թ ո չ ո ւ նին , կը տեսնենք իյոշոր սւղ|ա–Թի մ ը , ա յ ն
քա՛ն ցիրոՆկ եւ ծուլօրէԹ նստուկ որ, ոչ ո՛ք պիտի
հաւա տ այ թ է կրնայ թ ո չ ի լ : Ե թէ գաճր կազ րն–
դույնէր , անհրաժեշա է ր քիչ մր կազ
լեցնել ,որպէս
զի այս աղաւնին կարեն^՚սր բարծրաւնալ ե ւ թ ո չ ի լ ,
օդապարիկի մր պ է ս ։ Ի՞նչ պիտի րսեն եբիտաէ–
սարդները, սւեսնելով այս զիրուկ ե ւնոտուկ ա–
րաբա ծը »:
Ե" կը կա բհեմ
թէ ^^նագատր
անիրաւ է եւ
շուտով
մ եղա յաղիր
մ ը ստո րագր ելո լ պիտի
Հաբ–
կաղբուի
X
Իրականին
մէք,
ի՞նչ է Աոսկուայի
քարողահ
խաղաղութեան
խո բՀ րղան չանր ;
Գիրուկ
եւ նստուկ
իսաթուն
մը
եթէ ոչ
կա
խարդ
մր
որ սպառաղէն
մի՚քնաբերգի
մր գաՀ–
լէ^ին
մէկ
անկիւնը
բաղմ ահ , իր
Հին ՛ոլ
նոբ
ղոՀերուն
անունները
կը Հոլովէ,
Համրիչի
մը
Հաա իկնե րուն վր՛այ :
Ջար
բերաննեբ
1լ՝րսեն թէ իր չուն^
՛անգամ
կաղ կր Հոտի :
Վ Ա Հ Է
ււււււււււււււււււււււււսււււււաււււււււււււււււււււււււտււոււււււււււււ
ՌՈՒՄԱՆԻՈՑ
ՀԱՅԵՐԸ Կ՝Ա՝ՐԱ ՈՐ ՈՒԻ՛՛Ն
Վ երա պսւհութե ամբ կ՚ազւաատպեւնւք հետեւեալ
տ եղե կ ո ւթիւնը, ուր հր)յւտարակոլած է Պոլսոյ « ( յ ֊ ա
մանակ»ին մէջ (1օդոստ •) . —
ՎԻԵՆՆԱ
1
(Նաֆէն)
Հոս Հասահ
տեղեկա
դիրներ՛ուն
Հա՛ր աձա
յն , Ո՛ում անիո յ
Հ ա յերուն եւ
Եուկօսլաւնեբուն
Հ բա՚էա յուահ է իսկո յն
թբան–
սիլվանիա
երթալ։
Գեռ
յայան՛ի
չէ որ անոնք
այն
տեղէն
այլուր պիտի փոխադրուի՞ն
թէ
ոչ։
Կր կարհուի
թէ
Հիմ ա Պուքրէ չի մէք ալ կը
սկսի
զանդուահային
տեղաՀանո
ւթ իւն ր որ վեր՜
քերս
Հո լնգա րիո յ մք տեզի
ունեցահ
էր : իիումա–
նիոյ
օտա
րնե բուն
մ եհ՜ամ ասնո ւթիւնը
մ ա յբա
քա
զաքէն կրՀեռացուի եւ անոնց
բնակարաննեբր
յաակապէս
կը զատուին ։
Ա իւս
կողմ է կը
իսո րՀ ոլի կոմ ինֆօրմ
ի կեդ–
րոնր Պուքրէ շէն Վիէննա փոխադրե
լ։
(հումէն
Հա–
մայն ավար կուսակցութեան
մ էք
բուոն
մ աքրա֊–
գ՚որհումի
մր ձեււնարկոլտհ
է :
ւււււււււււււււււււոււււււււււււււււ4ւուս»1ււււււււււուոււււււււււ(սւււ
ՄԵՐ
ԱՅՑԵԼՈՒՆԵՐԸ
Շաբաթ
օր Հաճ՛ոյքն
ունեցանք
մեբ
խմբադրա–
տան
մ էք րն՚էունելոլ
ա յցելութիւնր
Տ Լ՛ կի՛ն Արաք
սի Վարումանի
:
Եկահ է օդափոխութեան
ե րթա
լու
Համ ար
՚Րաղապլանքա
(^Ատրոք՝^ , իր ամ՛ուսնոյն՝ Պ՛ ԺԼ՛—
բայր Աբիկեանի
Հետ։
իյ օ ս ա կց ո ւթե ան
րնթացքին
ոլրտխոլթեամբ
իմացանք
թէ
ո դրա ցե ա լ րանաստե
ւլհին
ե րկու
մ անչերն
ու ազքիկր
ամ ուսնաց՛ահ՝
են , եւ Տ իկին
Ալ՛ աքս ին
Հինդ
թոռն իկնե րու
երան՛ութիւնը կը
վայելէ :
Վարումանի
գորհե րէն
«Ցեղիւն
Ա իրտր»
, ղոբ
Հրատարակահ
էր Պոլս՛ոյ
Ազդակ
չարաթաթերթը
,
1909/5/,
բոլորովին
սպառահ է՛ Լ՛ոկ
«Հեթանոս
Երգեր»էն
եւ «Հացին
Երգ՚^էն
կը մնան քանի
մը
Հարիւր
օր ինտկն՛ե ր :
ԳակիճիԱ տագԱապը
Պ՛ ՓԼԵՎԷՆ
ԿԸ ՅՈՒԱԱՅ
ՅԱձՈՎԻԼ
Վաբչապետութեան
նոր թեկնահ՚ւն
, Պ ՚ Փլե
վէն
, երկար
իսորՀբդակցութիւններէ
վերք,
որոչ
եզրակացութեան
մ ր յանգահ
ըլլա լոէ , երէկ իր
վեբքնական
պատասխանը
պիտի տար Հանրապե -
տութեան
նախագաՀին
: Աւելի
լալստեսներ կը
կարհեն
թէ այսօր իսկ
^երեքշաբթի
, Ազդ, կո
ղովին պիտի
ներկայանայ
, վստաՀւ^լթեան
քուէ
պաՀանքելոլ
Համար :
Հրատարակուահ
տեղեկութեանց
Համաձայն
,
Պ՛ Փլեվէն
իր գաՀլիճը
պիտի կա զմ է ա պա
Հ՛ո վե -
լով
Ընկերվարականնեբու
աքակցու^իլնր
, եթէ
ոչ
մա՛լ
սա կց ութիւն ր : Գ սլլ՛ոց ա կան
Լ՚նդի րը մ ի չտ
Կը մ՛նայ քաբ
դա
յթա կղո ւթեան
: Ե րեւ՚իո իսաննե -
րոլ
մեհամ ասնութիւն
մը, մէքն ըԱաով
ղօր– տը
կոլի
120
կուսակիցներր.
Համաձայն
էն որ կաթո–
լէկ
դպրոցներուն
ալ նպաստ վճաբուի
,
սակայն
ձախակողմեան
Հ՛ոսանքներր
կ^լնդգիւէանան
: Ըն
կերվա լ՛ականները
ել Ժողովր դա կաններր
(1\4. 1Հ.
Ր.)
Համ աձա
յն են շտտ մը խնգի
րնե
ւու • մասին
,
Ւ"՚յց
ԷՐ՚"Ր՚^Է
հր րամնուի՛ն
այս Հարցին
մէք։^Եր–
կոլ
Հոսանքներն
ալ մտաՀոդ
են ՆաՀոնդային
ժո
ղովներու
ընտբութեանց
առթիլ
,
ւ՛ր ՛ւնք
տեղի
պիտի
ունենան
յառաքիկայ
սեպտեմբերին
կամ
Հ՛ոկաեմբերին
:
կարդ
մը չրքանակներու
կարհք՚քով, եթէ
նո
յհ
իսկ Պ՛ Փլեվէն
յաքողի
առմաւ1եայ
կար -
զադրութե՜ան
մը յանղիլ
, կասկահելի է որ վեր՚ա–
Հաստատուի
նախո րդ մոզովփն
Եբբոլգ
Ուժի
մե
համ ա սնւ։ ւթ ի ւն ը
X
Տակաւին
Հաւանական
չերեւար
աբ
ասպարէզ
իքնեն
ղօր՛ տը կոլի կուսակիցներր։
՚Սնդիբ է թէ
ե՜կող—դացող
փա րչա պե տներ ր պիտի կրնա՛լն
եբ
կաբ ատեն անտեսել
ղանոնք
, ի՛նչպէս դիտել
կու
տան կարդ մր թերթեր
X
Իրազեկներ
կը Հաւաստեն թէ Պ– Փլեփէնի
դլիսաւոր
Հոդերէն
մէկր պիտի
ըլլայ
իքեցնել
գի
ները , եւ Հաշաարար
դիրք մը բոնել
քիւս
փիճելի
խնգի բնե
բո լ մասին : կարդ
մ ր թնճ ո ւէնե ր՛ո լ կար–
ղագրութիւնր
պիտի
ձգուի
Աղդ • Ժոլոփին :
ԱԱգւևւխանեաԱ
Հեճը
ՐՈՒՌՆ ՑՈՅՑԵՐ
ԻՐԱՆԻ ՎԱՐԶԱՊ1ՏԻՆ
ԳԷՄ
Րրիտանական
կա ռա փա ր ո ւթ եան Ս րկա
յացու
ցիչը
, նախարար
Ա թոքս
, թէՀ րան Հանե լոփ , •ան
միքապէս
այցելեց, Տոքթ՛
Ա ոսատեղի։
Յետոյ
ճա–
չեց ՇաՀին
Հեա
, ընկեբակցոլթեամբ
անգլիական
գեսպանին
X
է.
Այսօբ,
ե րեքչա
բթ ի , պիտի
սկսին
բանակցու–
թիւններր։
Վերքին
Հեռագիրներու
Համաձայն
,
Անգլիացիները
որո չահ՜ են աւելի վճւական
ղիրք
մր
րոնել։
Այս առթիլ
•ուշագրաւ
յէւյտարաբու–
թիւններ
րբաւ
Ապատանի
բրիտանռկան
լնդՀ
՚
Հիւպատոսը,
Հաղարապետ
՚Րէփրբ
, ըսելով
թէ
բանա կցո ւթի
ւնն երէն առաք , պէտք է վե րա՛Հաս–
տաաել
Անդլեւիբանեան
լնկերութետն
Ապատանի
վարչութիւնը.
Հեռացնել
իրանեան
առմամեայ
յանձնաիսում բը ել անոր աք բագոլԼը,
Հոսէյն
Ա աքի
, որ բուռն
պայքար
կը մղէ Ալգլիաց
ինե -
բուն դէմ :
^
Իր՛ենի
իսո բՀրգա րանին
չաբսթ
օրուան
նիստին
մէք,
բուռն
ցոյցե՜ր կատարռեցան
վար
չապետին
դէմ : Աղդ– ճակատի
երեսեո խաննե
րէն
Ապտիւլ Գատիր Աղատ «գաւաճան
եւ
հախույսհ՝»
պոռաց, եբբ Տոքթ՛
Մոսատեղ
կը կառդաբ Անգ -
լիո
յ Հետ փոխանակոլահ
նամ ա կն ե րր։ Ուր իշ
եր
կու երեսփո խաննե ր ալ
յա յաա րարեց լն թէ վար
չապետը
«չտրաչուք
ղաւ մը կր սա լքէ
եբկբին
գէմ»։
^
Տոքթ՛
Ա ոսատեղ,
ոբ միչտ
Հիւսնղ է, գոգ
մր զգաց եւ քիչ՛ մնաց պիտի մարէր։
Երբ
մխորր
գադբեցաւ
, բացաարեց
թէ երբեք
յանձնառութիւն
ստանձնահ
չեն աղգայնաման
օրէնքը
փոխելու։
«Ես կրնամ Հրամարիլ,
րայց որ եւ է
քաբդադբոլ–
թիւն պիտի
չընեմ
մողովուրգին
եւ Յքյկրին կամ–՛
քին
ղէմ
•»
1
Իօնչ
պիտի
ԸԱան ապրիլ
ՅՕի աղդա
յնաց–
ման
օրէնքին
ինր կէտերր,
Հարցուց
Տոքթ՛ Ա–
ղատ։
(Այգ
օրէնքին տրամ ագրութեսմբ
, կառա
վարութիւնը
պարտաւոր է անմիքագէս
իրա -
ւաղրկել
Անգլեւիրանեան
լնկե ր
.1
ւթի
ւէր)
X
Վ արչապետը
Ինչո՞ւ
կ՝ամբասոանէք կա
ռավարութիւնր,
որ եւ է ոճիր դորհուելէ
առաք։
Ապասեցէք
ել յարմար
պաՀուն
տեղեկ՚ւդիր
մր կը
ներկայացնենք
մեր ձեռնարկներու
մսսին։ Եթէ
խոբՀրգարանր
չվաւերացնէ
,
մենք
կ՚երթանք,
ձեղի ձգելով
ասպաբէզը։
Աենք
քնիցինք
1933/
քարիււ՛լի
մենաչնորՀր
, աղգա յնացման
սկգբունքն
րնդունիլ
տալով
Անգլի՛ո
յ ;
Գաւաճսութի՚^ւն է
այս»
X
Այս
յայտարարութեէն
վեբք,
Լարչապետը
իսո ստացաւ
ոբ ել է կարելո բ
որոչում
չտալ ա–
ռանց
իսո րՀ րդա բանին Հաւանութեան
էւ֊
խնգրեց
•որ նի՛ստերր շարունակուին
բանակցութեանց
լն
թացքին,
փոիսանակ
ամառնային
արձսկուբղ
յայ–
աաբարելոլ
է
Հեռազիրը
կ*ըսէ թէ Տոքթ՛
Աոսստեղապա–
(Լուրեթսլ շաթոլ&ակ&ւթ^ւճք կ արգ պ դ. է յ )
Fonds A.R.A.M