ԱՎհԱ տեղ ԱպԱ Խգը
« ւ է յյ ա ՚ - թ ի
Աղգա/չՀլ,
( շ ա յ ւ ա թ - օ ր ե ա կ ) , ի ր կար.
(յին շ օ շ ա փ ե լ ո վ ռ ւ ս ո ւ ց չ ա կ ա ն սւագն1ապը,
դ ի տ ե լ
կ ո Ն տ ա յ ա լ ւ գ ա ր դ ա ւ ւ ն ո ւ թ ե ա մ ր —
...
Ամէ՛ն աարի գպրոցներ,,ս փակման
առթիլ.
քանի մր հա֊նդէսներոլ
նկարազրոլթիլններ
կր
գանուին եւ քանի մր րարի
իսո րհ.ո ւրգնե ր կր արր–
ուին
, կարհես,
մոռացութեան
մաանուելոլ
Հա -
մար
՜.
Ջենք կր^ար րմրռնել թէ ո՞ր աարուան եւ ո՞ր
Հրաշքին կր ւ սչա սենք՝
Հիմնական
քայլ մր առնե
լու Համար։
Ամբռղշ տարին
կ՝անցնի
լռութեան
մէք–՛
Հաստատութիւ1ներր
իրենց գերագոյն
քանքր
կր թափեն
նուաղ վճարումներ
րնելու ել
իրենց
րացերր գոցելու՛. Աակայն
երր աարին կր վերքա
֊~
նայ,
ամէն կա^մէ նամակներ կր Հասնին
կարող
ուսուցիչներու
սլաՀան քով:
Զանաղան
կողմերէ
Հաս՛ահ այս նսմակներր
ցոյց կոլաան
թն կարող
ուսուցիչներու
սլաՀանքր
րնգՀանուր
երեւոյթ
գարձահ– է։ Աակայն
կարող
ոլսոլցչի
սլաՀանքր Լ
առա
քարկուահ^ վճարումներր
բոլորովին
անՀամա–
սլատւ՚՚սիւան
են \
՛Բիչ վճարում
,
կարող
ուսուց իչ. առա -
քարկներ են , որոնք կր մն.^ն անգարհաղրելի
ւ Ա -
րով ամէն աարի մեր վարմարաններր
կր սաիսլ
ուին րաւարարւււիլ
իրենց տրամ՛՛աղրահ
ումերով։
իսկ սլատրա՛ստ ււահ թարմ
ում
ել ր կր
նետուին
այլ ասսլարէւ^ե
րուն
մ էք եւ Հայ կչւ թական
ղ որհր
կր տումէ :
իգիպտոս
, իրաք
, Ա ուրիա ել Լի էանան Հա -
յեցի՛ ղասաիա րակո ւթե ան կեղր ոնէ եր Գն ել ունին
իրենց աղւլա յին
մ արմ իններր եւ ն՛։
յնի֊ւկ
շաաերր
աղգա յին
մ եհ կա լո ւահնե րուէ ասլաՀ ովո 7^ահ՜ Հաս–
տատութիւններ
են : Լ՛ա յց երբ Լ"նգԼւ ր ր կ
Ը
գառ -
նայ ^աբող
ում
երր վարձատբելու
եւ վա ր.^ա՚րան —
ներու մակարղակր
բարձրացնելու
,
սակէ
՛րկո
լ -
թիւնր կր սկսի
, ել չնչին վճէսրում
մր կ
աւ՛ա
քաբ–
կուի
, ան
կա՛ր
Լ լի ղա րձնե լով
ւղա արա ստո
ւռ
հ Հայ
երիտսէսաբղ
մաաւո րականութեան
Համ
աթ^^' բում
ր
.Հայ
կ ր
թ ա
կէս՚՚ւ
Հասէոաէո
ութ իւննե բուն չուրք
տ
ձիմնակսւն
փուիոէ՚է՚՚ւթիւնր
որ ւգէէոք է սնյա՝–
սլսէէլ ղո րհագրուի
, ուսուցիչներու
ամ սակսէննե -
ր՛ււ յաւելույքն է, եւ մանաւանղ
անթնայ
յէսւե քում
էզսէէորասաուահ ու թարմ
ումերուն
,
որպէսզի
հք"1՚^11՛
ւԼԼԼ՚՚՚յ
"՚-ՐՒԼ
ասպարէէլներոլ
մէք նեա -
ռւլահներր
գրէւււել կրթական
ղոբհին
Համար ։
Մեր^Փղդ,ային
մարմիններն ու
տնօրէնները
ղորհական
քայլեր պէաք է առնեն երիէո՚սսարդ
եւ
պաա րաստո
լաքէ
ումերոլ
Հոսանքոփ
մր
ոէլողելու
վաբմարաններր
եւ գբամ
չխնայեն
Հայ նոր սե -
րունգը
ոգեւորելու ել Հայ պաՀելու
։
ԳաղթաշխարՀի
ազ՚լային ել Հանրային
մար–
միններռլ
զլթաւոր
ղորհր կրթական
գոբհն է ։
Այղ ճակատին
վրայ
տկարութիւնը
Հտրուահ֊
մրն է Հ
.Օ,
մոոոմուոռի գո ւութեան
է
^ Տ » ;
^» ՝ ա
4 * ՛ՏՕ
՚«Թ ա ա
ա
ԱՆՀԻՄՆ
ՏՈԻՆ
ԳԱՏԱԻՈՐ-
Գուն, ամբաստանեալ,
ո՞ւր
կը
բնակի
ս ։
Ա– ԱՄԲԱԱՏԱՆԵԱԼ— Եո աոմն չունիմ =
ԳԱՏԱԻՈՐ–
իոկ գո՛՛ւն ։
Ր՛ ԱՄՐԱՍՏԱՆԵԱԼ.–
Ես ալ անոր
վբայի
յ^սրկր կը բնակիմ
, տէբ ղատաւոր
• • •
ՊՈԻՏ՝Մ ԾԻա%
«ՏԱՌՐ՚>հԻ
ԹԵՐԹՕՆԸ
(113)
Կ. ՊՈԼՍՈՅ ԳՐՏՒՈԻմՕ
ՕԳԻՆ
ԵՏԵԻԷՆ
Եղանակն է։ իբար
կ՚՚անցնին
րոլոբը ։
Կը վազեն աք, կը ղիմեն
ձաիս՝ օղ ղնելու, օգ
թմելոլ
յարմ ար վա յրեբ
ւլտնելու :
Որքան ալ սոււլ է ե բանե լին
Օղը ՚.
Ժամանակին ով էբ օղին արմէք
տռլողը։Այն–
քան անղոսնուահ էբ որ մէկը անարգելու
Համար
,
« օղա յին » կ՚որակէին
զայն :
Ի՞նչ
ղորհի է ձեր Հօրեզբօր
աղան ։
Օղի ետեւէ կր վազէ \ • • ՚
Մ ե՜ ղք ^ոբը անուն ին եւ
գէ՚ԸՔէ^
՚ Մյգ
գո րհնտկան
մ աբգուն
ղաւակր ա յսպէս
օղա
յին
սլ՚ռրապ
մէկը
ղուրս
ղայ... Աեհ չխօսինք,
մենք
ալ
ւլալկի տէր ենք :
Օգր,
ինքն ալ լուր չունւէր, որ ինք բանի մը
կրնայ հառա
յել։ իսկ ան, այս գարուն
անսլաբ -
աելի թաղաւո
բն է :
Օղ ա յին ճամբաներ
: Օգա
յին
ոստիկաններ :
Օղի՛ աէէսլետներ
, Հերոսներ : Օգա
յին Հսկա յ աոր–
մի՚ւլներ : Օ՚լային
ւլինուորնեբ
, բանակնեբ
, Հրա -
մ անաէոա բնե բ եւ մ արաքտիսաներ պատիւ
ունին
•սւյոօր :
Հղօր
ազւլ երբ , կ^ապա լինին
այղ
մ եհա ղօր օ–
գին
Հոէիանտէ-Ո րութեանր :
Կր սսլառնան
իրարու՝
անոր էէէնունով ։
Օղր,
մեհ բմչկապեա
մրն է միեւնոյն
ատեն ։
Մերիններր չատ պէտք
ունին
օ՚լի
։ Պղտիկս
նիՀար է ։ կինս քոգնահ
էէիճակ մը ունէ։ ։ Օղափո–
խութե ան տե՛լ
մ ր կր ւի՝1։ տռեմ :
՚— Լալ
1լ լնես
, ՕՀնիկ : ՛Օդն ալ ՛ուրի՛չ բէսն է :
Գեղեր ու թա՚լտւռր
, բմիշկ^էերոլ
Լոզմանր
ւ
ՄԼ՚այն
էզեաութիւնն,ե
րր կամ
լնտանիքներր
« Եթլ իբ տեէլր ուրիշ մր դնէր
, կը ւլոչէ բա– ՝՝
րեպաշա
կբօնալորր.
Հայրենիքը
թերեւս
չկհր -
՚*՚*ւէր
. իաալացի
զինուոբներուն
կորովը տկարա
ցաւ իրենց պետին
մեկնում..վ եւ անոնք
սկսան
խումը խս,մբ
փ՚աիսչիլ » :
Բերայե
ճենս փա ցիներուն
պետն ալ
ղայն
իոտօրէն կր գատ է% Ան ալ կր պատմէ թէ ինչպէս
"՛յնքան աաեն Հերոս՛աբար
կռուելէ ետքր՝
ճիուս–
թինիանի
Լյ^ոզոլց իրեն փստաՀուահ
գոբհը
եւ հո–
վե՚լերր
երթալո՚Լ
անէիառունակ
փաԼսաւ։
Ֆրան -
ցէս կ՝ըսէ թէ ան ելաւ ղնաց առանց բնաւ Լսոր -
<ելոլ թէ լ,%շ ^ ի ^ ի
րլլայի՛ն
իբ մարգիկր եւ ա -
ռանց իրեԴ փսթանորղ
դնելու ։
Աւաղ, դմբախտ
մարղր
ինքզինքը
մաՀացու
կերպոփ փիրալորուահ
կր ղդար։
Րոլոբ այս ՚էկա–
յ՚՚՚^թիւննեբէն
յայսնի է թէ այդ պ՚ոՀուն
բնդՀա–
^ոլբխ
կ՚ւրհիքր,
սխալ տե զե կո ւթիւննե
ըո լ փբայ
հիմնուահ
էր։ Այսօր մենք աւելի
անկողմնակալ
կերպոփ կր զատենք այգ քաքարի պետր որ փ՛առ -
Ք"վ
լեցուեցաւ
ամբողք պաչաբման
միքոցին եւ
միմիէսյն
սարսափելի
վէրքԼ՛ մր Հարուահին տակ
Ղերագոյն
պաՀուն
ձղեց
կռիւի
վայրը,
ա/1ւքան
^"՚նր
՚էէքք
մբ որ քիչ օր ետքր պիտի
մեռնէր ։
ԱսլաՀովաբաբ
սաստիկ
ֆիզիքական
ցաւը ել ա -
չեն
որ կ՝օգտոլին
օգ էն , Հա յ՛ոց ազ՚լն
ալ , աղգո -
վին օղափո խութեան
ելահ է աչխաբՀ
ի մ ակե րե -
սին ՛էրա յ ել տեղ մ ր տիտիկ
լնե լու Հաւան ա կո
ւ–
թիւն
չեբե ՍԱՈ
...
« Ախ աս երկրին օգր մեղի չեկաւ,
որոշեցինք
Փաքիստան
փոխադրուիլ
: Աղո լո բ օղ ունին եղե ր
"՛յգ
^րկիրՌ
* • •
Մ
Ա
՚ՐԳԼ՚Կ
1
օգին
քղանցքէն
բռնահ՝
Լ՚Ր՚"Ր
կ՝անցնին : Գիւանադէտներ
, գիտոլններ
, մարտա–
ղէա^..եր ,
Հ իւանգնե
ր , առ՚ողք^ևեր , իրենց նոր գր -
նահ
իւնքնաշարմր
ցուցադրելու
մարմաքողներ ,
ինչսլէս
նաեւ օղարշալոփ
սիրուՀիին
աչքր
չէա -
ցնել, սիրտր գրաւել
ուգոդ մանչոլկնեբ,
րոԼորը
ւ
ա՚քկնքր
ինկահ
են օդին - օղաթիռին
ետեւէն : • • •
Աակայն վա իս մր։ Եթէ օր մր քա՛նի՛ մը ղօրա–՛
ւոբներ
ելլեն օգն ալ մ ենա շնոբՀի
վե բահեն
ինչ -
պէս
քարիւղը,
ո՞ւր կը Հասնի մարդկութեան
վի -
ճակր :
Երբ ա յս օրը Հասնի
, բոլո ր
մ աբդոց
՚ԼԻզէ^
մէյ մէկ օգաչոլի
գո բհիք պիտի կախեն
Հաչուե -
լու Համաբ թէ որքան օգ կլլահ են : ճիչդ այնպէս
,
էւնչպէս
այսօր կան
, կաւլա չավւ ել
ե լե կտ բա
չափ
մամ տցո յցնե ր մեր տո ւնե րուն մէք
...
Եւ ա լն ատեն
, մ եբ ելեւմ ու տքին ՛էրա յ պիտի
բարդենք
մեր շնչահ
օգին փոէսարմէքր եւ Հաչի -
ւով պիտի
շնչենք
...
֊
Տղտ
յ բերանդ
ղոցէ
, ա յս ամ իս շւստ օգ
շ^՚չահ
ենք , խնա յենք
...
Այն
օրր որ ղայ, մենք Հայերս, կբ
յազթենք
Հոն,
ուր ղոնէ օգը ձրի է։ Եւ կամ կը
նոլիբուինք
ազզ ովին։՝ օդաչուի
ասպաբէղի՛ն :
Այս կերպով, նոր երկիրներ տեսնե լէ զատ մեր
Հա լրենիքր
Հա յաստանն
ալ , 1էոնէ կրնանք
գիտել
օգէն եւ Հիանալով
Հոն կատարուահ
յառա քգիւ -
մ ութ
իւնն եբուն
վբա
յ մեր կարօտը կ՚առնենք ան -
կէ
...
կ. ՊԵՏՈԻՇ
Այ՛է ^՚րէԿ էր է է՛մ սիրելի ՚լմբախա
րնկեբ ,
այգ եբէկ
է ր՝ երբ մեր գիւղը
սւղմ կարար
մեղու -
նել՛ոլ վւե թակի մը նման էր , լեցուն
ու բեւթւալոր ՚.
Այգ երէկ
է լ՛ , առաւօտ կանո լխ
, երբ մեր
գիւղին
աքլորներուն կան^ /""( աչխաբՀ
ի
մ ր ե–
րամ չտո ւթիւնը
կ՝աբմէր
: իսկ երբ
չվն ականր
տունէն
դուրս
կուղա
ր , ա ռքե ւր
ձզյսհ՝ լհկան
եզ
ներ
ր
«Հօ Հօ խուրպան
, Հօ Հօ Հէյբան»
րսելով ,
՚լԼ՚՚-՚լը ՛ս ր՛էէ ն սկսահ
կ՝ ըլլար եռալ
, արեւը գեռ
մեր
լերան կատարը չՀամբոլրահ
։
Այ՛է երէկ էր, կ՚ըսեմ
, երբ մեբ կանանչ սա -
րերէն կարկաչող
կաքաւներուն
ու ՚էէգէացող առ -
ոլակ^ւերուն
ձ՛այնր կուգար
Հ՛" վի
քնքոլչ
ալիքով
մր,
ուչ գիչերուան
լուսնի
չոգԼ՚ն տակ ,
անքուն
դիչե րուան
ել՚ա՚լր
Հիւսելու
ւ Ո՛՛՜ւշ
, մ"^՚-Լ
)
ոլր կր
տանիս դիս , ո՞ ւր , աքս գիչեր
, է՛մ մ ութ ու սեւ
սենեակէս
, ո՛՛՛ւբ ։
Եկուր, րսալ ընկերս
, եկուր
Հին օրերու կա -
բօտով, գուբս
ելիր ա յս գիչեր քու մ ութ ու սեւ
սենեակէդ
, գաբձէ՚բ
ճամբորդ
, անցիր
ե րկիրնե ր ,
հովեր ու լեոււեբ
։ Եւ երբ գիւգ
Հանսէ՚ս
,
եւլիր
մ անուկ
մ ը երէկի
նմ ան սչզտիկ ու բոպի՛կ
,
եղիր
՚քսնոլկ
մր երէկի
նման անառակ
ու չար։
Եկուր
, աբել է այսօր
, եկուր եւ կանգ աո
գռներու
մօտ
, ձա յն աոլր
, կանչէ րնկե րնե րուգ
ի.–
րենց անուններով
բ մէկիկ
մէկի՛կ : Երբ
Հաւաք -
ուին
, քու խում բուէդ վեր ելիր
, վեր մէ՛նչեւ
մեր
լերան կատարն
աննման
, մինչեւ
խոնտալնեբու
աշԼսաբՀը
չքնաղ
I
Եկուր
, ու երբ
յոդ7ւԼւս
, Աստուահահնայ
՛ոլոր
մ ոլո բ կէս ճամ բան
, սուրբ
^Լազարի
աղրիւր
ը
կայ,
քուբր սառի՛ նման, վրան կանղնահ՛ է
Օրօրող
եւ ՀովաՀար դալար
ուռեն
ին նաղանքով
մ ր Հար
սի պէս
1
Եկուր ել ա՛յնտեղ ՛Ր՛արտա
կին
եղերքը
ղո յն -
ղղո
յն
Հ աղար տեսակ
բուրումնաւէտ
հաղի կնե -
բուն
մ էք , քնքուչ
զեփիւռը ճակտիգ խաղեբ
թող
սարքէ եւ երգէ
յ
Եկուր
, չե՛՛ս փափաքիբ
Հին օրերու կտ բօտով
՛Լեր րաբձրանալ
Հ ա սնե լու
Համ աբ
մ եր
մ ան կու–
թ ե ս ն եբաղ կտէսարդ լերան կատարր։
Ջե՚^ս փա–
՚է՚աքիր
երթալ
բսւբղի
նմ ան ճերմ ակ ՛ամ
Ալերը
հե
հ՛ելո
լ ։
. • • Ես այս գիչեր
իմ նաՀատակ
րնկերոքս
ստուերին Հետ մտերիմ,
ղրոյց ըրէ՛ ու լացի՛ ։
ԱՐԱՅ
ՏկՐ-ՀԱՐԳԱՆԵԱՆ
րէւ ւնի կորուստը ա յղ քաքարի
Հերոսին
Կ" Ը՚՚փէ^
ք՚լատեցին ;
Րան մը կայ որ ապաՀով է սակայն ոա էթէ
Ա՛յդ Հրամանատարէն
մեկնու՚քր
պաշտպանութեան
դորհին
ամէնէն
էէ
՚այլու-հ
սլետէւ Հեռանալր գար —
Հոլրելի՛ աղէտ
մը, անդարմանելի։
կորուստ
մը ե—
դաւ
՚, ԱյքԲ՚՚զք՚՚փԼ՛^
բարո յականր աւրեց թէ իտա
լացի
ղի՛նուո րնե
րո ւ1ն եւ թէ այդ ղաբՀուրելի դի՛—
շե րուան
սկիղբէն
ի ՛Լեր անոնց
քո փն ի վեբ կրռ -
ուող
յոյն պատե րաւլմ իկնե բուն ։
Րոլոր պատմ ա՛լ ի բներն ալ մէ՚աձա
յն
կ՚ըսեն
թէ երբ այդ իտալացի
քաքերը տեսան
իբենց տի -
ր՛՛ք
մ աՀամ երձ
ւէի ճակի մէք տար
ուիլր
իրենք աք
սկսան
՚իախչելոլ
միքոցներուն
վրտյ
թորՀիլ
, մա–
նալանդ որ դերմ արղկա
յին
կռիւի երկար
մամե–
բու
միքոցին սպաոահ
էին բոլորովին
։
Այն
լուրը
(իրենց
մէ՚տկ
յոյսր
եղող այդ Հը–
րամանւատարր ալ չկաբ՝) քաղաքէն
մէք ալ յու -
սաՀաւոութեան պատճառ
եղաւ :
« ժողովուրղր
, կ՝րսէ նենդօրէն
Պտրպաբօ ,
լսե
լով ար ճի ո ւս թ է՛ն իան
ի կբ սլոռա յ թէ
Թուրքե
րր քաղաքին
մէք մտահ էեն Հաւատացին
սնւտբ
խօսքին
, եւ ամէնքն ալ յանկարհ բաց գագտնա —
դուռէն
սաՀելով
, ուրկէ Հերոսր անցեր էր, սկսան
՚իաիս չի լ , եւ յանկա
րհ ամ էնքր
մ իասին
իրենց
ղորհերր
ձգեցէ՚ն եւ էսենգերոլ
սլէս դէպի հ^ովե -
ղե րք
՚էս՚զեց
ի՛ն քան ալո լ նաւերուն եւ ցռկանաւե -
բուն
մ էք ապաստանի՛լ
, ամ էնքն ալ Աստոլհո
յ
ղ թոլթի՚ւնր
Հա յցե լուէ ել կիներու պէս Հեկեկա -
լով »։
Այգ վէրքէն յառաք եկոզ այդ
մեկնումր
ի -
բաւցնէ
անգարւքանելի
կորուստ
եղաւ։
Հակաոակ
քաղաքին
պաչտպաննեբուն
փոքբիկ
թիւին
, ա -
ս
՛ոնք երբեք
իրենց
յոյսը փեր^տականասլէս
ԼԷէ^՚ե
կարահ
, եւ կալաթայի
ճենո փա ցէւնե րո
լ պետր ,
քա՛լաքին
դբալոլմէն
մէկ ամիս վերքը կը ղբէլ՛ թէ ՝
ինք ել ճենովաց
ինե րր քերմ ապէս փափաքող
է Լ՛ն
յարձակում ին ,
որոփՀետեւ
քրիստոնեաներուն
՜
յաւլթանակր
ապաՀով
է ր իրենց
Հ ամ ար ։
Մ
իւս
կուլմէ , պատճառներ կան կարհելու թէ պաչա -
րողնե րր այնքան ալ վստաՀ
չէին վեբքնական
յաղ–
թանակի
մասին
։
Արղէն գիտենք ոբ ՄէՀմէտի
բանակին մէք
ղօրաւո բ կո ւս ա կց
Ո
ւթ ի ւն մ ր կար որ Հա
չտութեան
կս։լ։քնակից էբ եւ որոլ դլոէխն էր Մեհ
Եպարքոս
Ջանտալը
քցալիլ փ՛աչա
ւ
Շարունակ
տաբահուոզ
այն լուրը թէ Աբել
մուտքէն
նաւա բամին
մ ր Արշիպեզազ
ոս Հասեր էբ
եւ ՚էէպի Պոլիս կր նաւարկէր
, բոլոբո՚էի՚ն
ճիշդ էբ
դի՛տենք այսօր թէ Պապին կողմէ ղբկուահ երե -
սուն
ն աւեր Հասեր էին ՝Ր
ի է ո ս
եւ ա յդ նաւաՀան -
դի ստին
մ էք նպաստաւոր
Հովի կր սպասէին
երբ
ՄէՀ՚քկա Ր՛ի էէերքկ՚ական
յաղթութեան
է"ւրբ
ըս–
ա՚սցան
։ Ամիս մր կար աբգէն որ Հակառակ
Հո -
ւէերու պատճառաւ այգ նաւատորմիդր
այդ նաւա–
Հ ան՛ւ իստին
մէք խաբսիս ահ անշարմ
կր կենար
երբ
ի
՛նկաւ քաղաքր ;
Պաշարուահ
քաղաքին
մէք, ինչպէս
նաեւ
թբ
քական բանակին
մէք
"՚-բիչ
լուրեր ալ կր շրք է Լ՛ն •
կ րսէ Լ՛ն թէ Հունւլարական
բանակ
մ բ յառաք կը
քալէր
ւղաչարուլնեբր
իբենց
կռնակէն
ղարնելու
Համ
I
՛Ր =
Fonds A.R.A.M