ՊսւտնոսզՎ
թ է
խաղաղութիէճ
Ամէնուն
բերէոնն է ՚Ա՚Գ՚՚՚Ս՚Է
Հարցումդ
,
սլասէերազմ
սլիաի
ԸԼէա^յ
յ
Հարցումր
կատարու^երր
անշրլշտ
րսել
կ՝ու–
ղեն
կր կարծէ՛՛ք թէ սլաաե րազմ ր սլիաի աա -
րաՆուի
, լռելեայն
աւելցնելովն
մանաւանգ
կլ -
րռպայի
վրայ ։
Ի՛՛նչ պաաասխանել։
Ոչ մէկր
գիտէ։ Աթա -
լէ՚եի
1լարհ–իքր
թերեւս
աւելէ
Հ իմնաւո ր է , րա
յց
ոչ ստոյգ
:
Լալ
ճատրակ
խաղաղող
մր ամէն ան
գամ
վափոխոլթեան
կ^ենթարկէ
իր յաաակազիձր
:
Համաձայն
Հակտռակորգին
խազին։
Երբեմն
նոյն
իսկ աոարկայ
կը ղ աոնա
յ խազին
վեբ իվա
յրում–
ներուն. Հակառակ
իր կամքին :
Ուբիչ
Հարցում մրեւս յաճախ կր լսենք .
Ի՚^նչ կր մտածեն
Փարիզի
ձեռնՀաս
չրքանակներր։
Անոնց կարծիքնե
րր չատ կր աարրերին : Փ"ք~
րամասնութիւե
մր միսւյն կր Հաւատայ թէ
երրորգ
աչխար Համ արտ
մ ր տեզի
կրնա
յ ունենալ
մ օաա -
ւոր
մամ անա
ելի մ ր մ էք : Աւելի
րազմ աթիւ են ա -
նոնք որ կր կարծեն թէ սլաաե րազմ ր մէկ , երկու
կամ
երեք տարիէն
կրնայ
սլայթիլ։
ի՛՛նչ են փասաերր
անոնց որ ւզատերտզմի
չե՚կ
Հաւատար :
՚
կ*րսեն թէ ոչ ոք սլատերաղմ
կ*ուզէ ել թՀ
Ո՚ուսերր
, թէեւ
աւելի լաւ զինուած
, դէմ են սլռ–֊
էոերազմի,
ինչւզէս կր Հաստատեն
բաղմաթիւ
տե—
ղեկութիւննեբ
: կ՝րսեն
նաեւ թէ Ամերիկա,
ներ
կայիս
ոտքի
ելաւ , րայց
չուզեր
նոր սսլան իական
սլատերաղմի
մբ բռնոլիլ։
ի) . Աիութիւնր
չի մազ–
թեր որ Հիւլէական
սլատերաղմ
ծագի։
Հետեւա -
բար
կարելե եւ նոյնիսկ
Հաւանական
կր
ղառնայ
•խորՀրդամողով
մր, փլուզումէ
վւրկելու
Համաբ
աչխաբՀբ
, առանց
իւրաքանչիւրին
արմանա -
սլատուութենէն
բան մր կոբսնղնելոլ
:
Ի՞նչ է ելմ աական
չրքանակնեբուն
կաբծիքր ։
Առ Հասաբակ
միտքերր
Հանղա բտ
են : կր աի—
րասլետէ
այն տեսակէտր, թէ ^ամէն բան տեւսանք,
եւ սվ որ ասլրի
սլիաի տեսնէ
դէւզքեբուն
վ ա խճա֊
նր՛» : Ա՛անաւանդ
որ այս անզամ
Եւրոսլան չէ ոբ
կբ վարէ դէսլքերբ
ե
՜լ
կր կրէ աոաքինՀարուածր
է
կր նչմարուի
նոյնիս/լ
դո րծառնութեանղ
ա -
ճում
մր : ՇաՀազ է աներ , անչուչա
ոչ
լաբզելի
(բայց
ո՛՛ւր չկան
սլւլտոր
ք՚՚ւրի մէք
ոբսացողներ)
կր սկսին
սլաՀեսանե
բ կազմել
բոլոր ա յն
սլի -
տո յքնե րէն
որ ինք
կրնան
պակսիլ կամ առա
բկա յ
ւլ աււնա
լ կառավարա1լան
ղնումն1ւրու
, պատերազ
մի պարագա
լին : Աղդային
ւղա չտոլանոլթեան
սո
վորական
նա խապատ բաս տութիւննե ր բ ում կու
տան ա յս ձգաում
ին :
ընդհանուր պակոսցլքան եւ. զարլքացման լքէջ հա -
նուր քաղաքակիրթ աշիարհին ;
Երբեք
մո ղո վո ւբգ
մ ր չէ պա յքարած
ա քնքան
կատազօրէն
, ա յնքան
յամ առ
յա րատեւո ւթեամ
բ
մր , այնքան
յուսաՀատօրէն
պիտի
րսէի
նաեւ
տ յնքան
Հերո սա բտր
իբ ազա տութեան
ե ի՛լ՛ն -
դիր։
էրբեք Ժողովուրդ մը չցնեց այնքան
սուղ
իր անկախութիւնը : Երբեք ժողովուրդ մր անկէ
աւելի ատոր արժանի չէ եղած :
Ա՝ իւսնեբը
, որմ
եծամ ասնութիւն
կր կազմեն
,
կր սկսին վսաաՀութեամբ
նայիլ
դէպքերուն
: Կբ
Հաստատեն
թէ նոր ճակատ չէ կազմուած տակա
ւին , ել գոյութիւն
չունին
րնկերային
խառնա -
կութիւններ
: Ում կուաան
գնումներուն
: Արգա -
^ բել , ի՞նչ
ւթւաս կրնան
կրել։
Եթէ
Հիւլէական
պատերազմ
ծագի,
ամէի ոք եւ ամէն
ինչ,
գնոզ,
յաճախորդ
, ասլրանք ել Հարստութիւն
մէկ ան -
գամ
էն եւ մ իասին
պիաի
Գ.Հ իւլէ անան՛» : Իսկ
տարբեբ
պատերազմի
մր պարագային,
գիներր
պիաի
բարձրանան
եւ այգ սլարագային
ալ լաւա -
գո
յհ կր Համ՜արեն
ապսպրան^^ե
բուն ում տալ :
իսկ եթէ ոեւէ տեսակի
սլատերաղմ
չծագի
, ռազ
մական
նա խզզուչութ
իւ^նե բ ել պատրաստու
-
թիւններր
սլիտի
ճնչեն սւետական
ելեւ մ
ուտքին
վրայ
, ինչ որ իըր Հետեւանք
պիտի
ունենայ դի -
, ներու
բարձրացոլմբ,
տուրքերու
յաւեւման
ճամ–
կարճ խօսքով
, եւ ւ; պաս ելով որ Հորիգոնր ա~
ւելի պաքծաոանայ,
բոլոր սլաաճաոնեբբ
կր
մզեն
. փութացնել
եւ սաստ/լացն/յլ
աչխատանքի
թափր։
կեանքբ կր չարունակուի
գեզեղ իկ՝
ինչպէ ս փա —
թոբկալի
եզանակին
, եւ քազաքական
դուչակու
-
թիւններն
ալ մեծ տարբերութիւն
չունին
մթնո
—
լորաային
ւլո ւչա կո ւթ իւննե ր էն :
ՀՄ–
ՀԱՄԲԱՐՋՈԻՄԵԱՆ
ՋԱՑՆԵՐ
ԳԱԻԱՌկՆ
Կ - ԽԱՋԻ
ՋԵՌՆԱՐԿՆԵՐԸ
ՄԱՐՍԷՏԼ
Ֆբ– կապոյտ
Խաչի Աէն
ժեռո–
մի
մ ասնաճէէ.էէէէն դա շւմէսւՀանգկ
ս ր ւոեւէէ
ուեեԱաւ֊
Աէն
ժ ի ւ
- ՚ թ ի
6Յ1 ճ ս Շհէւ16է/
լնգաոձակ
ել զոփ
ծառաստանին
մէք։
Օրուան նախագաՀր,
Տկին Ա– Աւտօեան
դբա–
լոր
զեկո յղով
մ բ պարզեց
մ ասնաճ իւզին
երկու
տարուան
գո րծ ո ւնէ ո
լթ
ի լն ր : ^Ա էն (ք-եռսմ ի կա -
պոյտ
Խաչբ
գոյութիւն
ունէր
պատերաղմէն
ա —
ոաք։
իր գոյոկթիւնր
պաՀեց
սլատեբազմի
առաքին
աարիներուն
ալ։ կարճ դադարէ մբ վերք,
երկու
տարի առաք քանի
մը տիկիննե բ
վերակազմեցին
մանսաճիլղբ
, որ այսօբ
ունի
64
անգամուՀ
ինե ր :
Բո լորն ալ իրենղ պա րտաճանա
չո ւթե ամ բ
պատիւ
կբ բերեն կապո լտ Խաչին։
Մասնաճիւզս
իւր ու -
մերու
ներած չափոփ
օգնած է
աղքատներուն
,
Հիւանգնեբուն
եւ բոյ^էք
անոնթ
ո րոնք
դիմ ած
են
իրեն։
Շատեբէն
ստացած
ենք
չնոիՀակալութեան
նամա1լ1ւեր։
կապոյտ
Խաչի
12/"ք
Պատգմ՛
մողոփի
սա
թիլ
1
մեբ մ ասնաճ իւղր աբմանացաւ
գնաՀա -
տանքի : կապո յա Խաչբ իբ յարտտեւոլթիւ
նբ կր
պարտի
Հա յ մողովուրգի,
առոզք մտածող
գասին
եւ
ղայն Հովանաւորոգ
կազմակե
րպո ւթեան
Հ, ՚
Տ • Ղ՛աջա1լւյւթեան
» :
Ցետոյ
յիչելով
բանաստեզծ
Ջաբենցի
սլատ -•
գամ ր , ^Հայ մոզովուրգ
, քո փրկութիւեբ
, քռ
Հաւաքական
ումի մէքէ՜», եզրակացուց
••—
ՀԿ՝ու–
զէ ի կոչ ընել մերյարգելի
քո յրեբուն
որ գան
մ իանան
մ՛եղի տանե լու
Հ
ամ ար ա յս ծանր
/տէ
պատասխանատու
աչխատանքր»
:
Երկու
փոքրի/լնեբոլ
կոզմէ
երդուեցաւ
կա -
պոյտ
Խաչի
քայլերգր,
բուռն
ծափերու
մէք :
«ՅԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
ԵՐԿՐՈՐԳ
ՄԱԱ
Ա.
I
Նբանք
քալում էինմոլոբոլածի
պէս–
թւում՝\
էր թէ որսորդներ
էին,
կոբցրել
էին
ՃանապարՀբ
ել
այմմ թափառում
էին
յոյս գրած
մի
որեւէ
պատաՀական
յաքոզութեան
՚իյւայ : Երեւի
մի ան
կիւն կը գտնուի
եբւ^քի տակ , ուր կարելի կր լի
նի կուչ գալ այս ՚ լ ի չ ե ր ։ Նբանքկորցրել
էին ապ -
րելու
յոյսր,
ուստի
ոչինչ
միքոց
չէին
գոր -
ծագրում
, որ ղոնէ քիչ տաքացնեն
իրանց սառած–
ձեռքե
րն ու
գէմքերր:
Երկուսն էլ լուո
էին , կոբցրել
էին
խօսելու
րնգունակութիւնբ
: Եւ զարմանալի
չէր– սլաբզկա
/
երեկոն
արգէն
կիսամեռ
գրութեան
էբ
Հասցրել
նրանց : ԶարՀուրելի
լռութեան
մէք երբեմն
լրս -
ւում էր ինչ որ չարագուչակ
ճայթոց
։
Գրանք
ծառերն
էին ճաքւում
զարՀուրելի
ցբտից :
Տուր–
տր
իսեզդում էր , անՀնարին
գարձնելոփ
չնչառոլ–
թիւնր.
բեբան բաց անել չէբ կարելի
, իսկ քթի
ծակերր
կուչ
էին գալիս
, կարծես
լցուել
էին ին*
որ ցուրտ,
մածուցիկ
նիւթով :
Մոչորուածներր
մի - մի ձի էին քաչում ի–
բանց– ետեւից.
կենդանիներն
էլ յուսաՀատ
էին ,
(143)
նրանց
քթից
գուբս
էին թափւում
գոլորչու
թանձբ
՜՜՜^՜
ամ պեր • • •
Առքեւից
գնացոզր
չեղուեց իբ բռնած
ուղղու–
թիւնից : իբ ոաների մօտ նա նկատեց
ինչ ոբ Հետ
քեր
.կարծես ա յս
մ եռած
տեզե բի
գազաններ
ր
խմ բոփ
զէպի ցած է ին փազե լ : Նա է լ ցած գնաց •
ղոնէ գտնել
տ յգ դազաննեբին
, գտնել
մ ի կենդա
նի արարած
• • •
Բա
յց եաեւից
գնացոզփւ
ձին յանկարծ
բարձ -
բտցրեց
գլուխր,
լայնացրեց
քթածտկեբր
եւ
Հանգարտ
կերպոփ խբխնքաց : Նա , երեւի
, նկատե
լ
1
էբ մի բան : Նրա տէրր կանգ աոաւ եւ լարեց
իր
տեսոգութեան
ամրոզք
կարոզութիւնր,
նա
Հեռուն
էբ նայում եւ միանդամից
չնկատեց
, ոբ
իրանից
մի քանի
քայլ
Հեռու,
ձիւնի
մի կոյտի
աակից ,
ծուխ է րարձրանում
: Նա ինչ որ ուրախ
աղաղակ
արձակեց ել երբ առքեւից
զնացռզր եա
նտյեց ,
նա
ձեռք
մեկնեց
գէսլի այղՀրաչալի
երեւոյթր
:
Ծուխ
էր. կրակի
ներկայութիւնր
անՀերքելի
էր՛.
Կիսամեռ
ճանասլա
րՀո րգնե ր ր զղացին նբա տա —
քութիւնբ
եւ գնացին
ղէսլի
այն կողմ :
Ջիու
Ի՚բի՚նքոցբ
, մ ո լո րոլածնե
բ ի աղաղակ -
նեբր
անլսելի
չմնաց
ին : Ծուխ արձակով
ձիւնա -
կո յաի առաք
երեւան
եկաւ
Հ բացանբ
բռնած
մ ի
մարղ : Տեգի
ունեցաւ
կարճ Հարց ու փաբձ .
- Ո՞փ էք
Հայ :
Հրացանաւոր
մարղբ
լ՚ւեց - է^ւ երբ
եկոզնեբր
կանգ առին
ձիւնակոյտի
առաք, նա ցոյց
տուեց
մի փոքրիկ ծա/լ , իսկ ինքբ առաւ
ձիեբի
սանձերը։
Մտէք,
բայց չմօտենաք
կրակին :
Ծակից
գուբս
սոզացին
երկու
մարգ
էլ,
գարձեալ
Հրացաններր
ձեււքին : Նրանք
է լ
իմ ա -
գեզարուեստական
բամնին
մ տ սնա կցո
ւթիւն–
նին բերած
էին Պ– Պ–
Հ ;
Համ բա րձո
ւմե ան , Ա–
Աւտո յեան ել Վ .Աւագ եան՝
մեներզներով
, իսկ
օրիորգներ
Ա. Տտրոլթիէնեան
, Ա–
Աւլուսեան,
Աճէ լեան ել
ուրի նեբ :
Արտասանութ
իւննե
բով
բոլորն ալ քերմ ծավւերու
արմանացան
:
Հանգէսին
Փ"՚յ111
՛ուե լցուց
ին Տիկին
Ա՚անուչի
սանուՀիներր
որոնք
Հայ/լական
տարազււվ
երգեցիս ու պարեցխւ
,
կրկնելով :
Օրուան
բանախօսր
, Տիկին
Ն -
Բիպբիթճեան
բացատրե
լով
Հայ կնոք գերր
բնտանեելան
յարկի
տակ եէ Հանրային
կեանքի
մէք ր ս ա ւ – « Փավւ -
կասուն
աի/լիններբ չեն որ այսպիսի
աչխատանք–
՚1–երու կր լծուին։
Անոնք չեն ուղեր
իրենղ Հան -
ղրստր
խանգարել։Այսսլիսի
աչխատանքներբ
չա ր–
Ք
՚"լ՝
խոնարՀ
գասակաբզի
տիկիննե
րն են որ կր
կատարեն
, պատիլ
անոնց»։
Պարզելով
կասլոյտ
Խաչի
գերր նոբ սերունգի
Հայեցի
դաստիարա
-
կութեան
գործին
մէք, բսաւ–
Հձկասլոյտ
իքաչր իբ
"իբոյ ել գթութեան
գոբծին
Հետ ղուղլնթաց,
իր
գուբզոէ
րանքին աոարկան է բրած
^եզապաՀպան–
մ ան գ.քւրծբ : Այդ մտաՀոգ ութեամ
բ
երեկո
յեան
զտսբնթացքներ
րացած
է դլխաւոր
կեգրոնն/։
բու
մէք :
Ը^ւգՀանուր
ոգեւորութեան
մէք, րնկեր Ցա -
կո բ Գաւիթեան
խօսք աոնե լուի , զանազան
^ուար–
ճալիքներ
սլատմեց
, յետոյ
500
ֆրանք
նուիրեց
մասնաճիւզին
: Ներկաներն
ալ մասան/լցեցտն
եւ
քանի
մր վայրկետնէն
կո/լիկ
գումար մբ զոյա
--
ցաւ : Պ • էրտակեանի
բտրձրախօսր
վախն ի վախ
կբ
Հնչեցնէր
Հա յկական
/ / ւ
ֆրանսական
պարեր–
գերն ու երդերբ : Խնքո յքր
չաբունա/լուեցալ
ւք ին
չեւ ուչ ատեն :
X
Սէն ժեոոմի
Հ. Տ– Գ –«Հայաստան»
են
թակոմիտէն
ալ գա չտաՀանգէս
մբ սաբքած
էր
Հերոսներու
լի չաաակին
, Տ ՚ ՚ ւ ն ի ս
25/5՛
՛ե՛իե ւնո լն
զ ա չաավա
յրին
մ էք^ սաո
է
ար բազմ ութեամբ
: Կր
նաիւադաՀէր
րնկեր Տ– Պետրոսեան :
Բանախօսեց
րն/լ/,ր Տ - Թագո յեան : Գ/, ղ ա րուեստա/լան
բամնին
մասնակցութիւնն
բերած
էին, Աէն Տ՚ե՚էոմի
« 7 / ՝
Ազբալեան»
եւ Լէ զՕբլիփի
•
ՕՀանքանեան»
Նոր Ս ե րունղի
խում բերր :
ՄԱՐԶԱԿԱՆ ԿԵԱՆԲ.
ՄԱՐԱԷՑԼ
Հ –
Մ– Ը–Մ-ի աարե1լան
րնգՀ.
մոգէք վ ր բացարձակ
իրաւասութիւն
տուած էր իր
Հիմնագիբներէն
սկաուտ աւագ խմրապեա
եգբա
յր
Ա կւ՝^՝՚իձ Փափաղեանի՝
կաղմ ելու
\
951
տարեչր -
քանի
Հ. Մ– Ը –Մ-ի փարչութիւնր։
Եղբայր Փա -
փւաղեան
չնորՀիւ իբ տարիներու
փորձ առո
ւթե ան ,
յաքողե ցաւ կաղմ ել լաւաղ ո յն
փար չութ
իւն մր ,
որուն
անգամներն
են •
ՆախաղաՀ
Լեւո՚հ Պագբ–
ճեան, վախ—նախագաՀ
Տիգրան
Փափազեան ,
քա ր տ ո ւզա ր
Գոլ
յում ճեան , փո խ—քա բաո
ւզա ր Պօ՛
զոս
Գալէնտէբեան
, գանձապաՀ
Րիւզանդ
Բա —
բէլեան
, փոխ—գանձապաՀ
վ^աՀան Շամլետն
, խոր—
Հ բգական
Մկրտիչ
Փափազեան
:
Մ իութեան
փարիչնե
րր եւ մարզիկներբ
ա յմ -
մէնիսկ մեծ աչխատանքի
լծուած
են ,
որովՀեաել
ա լս տարի
Հ . Մ ՚ Ը • Մ –բ չատ
գմուարին
պա յ -
մաններու
մէք է որ պիտի պաչապանէ
իր
յ
)աաՕէ10Ո
ճ ՚ Ւ 1 օ ո հ 6 Ա ք /
աստիճանր :
Լւ§Ա6 ճ շ Տ ս ճ - Լտէ/
որո -
չումով
,
թքՕաՕէւՕՈ/ւ 32
խումբեբէն
միայն
. 12
իսում բերն՛ են ոբ այս եղանակին
վերք
րիրաւունք
սլիաի
ունենան
Բ ա ա Օ է ւ Օ ո /
մաս /լազմելու,
որով
ամէն
^ ա ս թ շ /
մէք , որ &ական
խում բերէ կր բաւլ–
/լանան , միայն
առաքին
երեք ղասաւո
բեա
լ խում
-
բերն ենոր պիտի
սլաՀել
իբենց
թաաՕէ10ո//
աստի
ճանր
իս/լ մնա ցետ
լ
Հ ինղր պիտի
իք1։են
/լ արղ
մ բ
վար :
Հ. Մ– Ը–Մ-ի վիճակուեցա՛ւ
մաս կազմել ա–
մ էնէն
զօրաւոր
գ^Օսբշի մբ մէք։
Այսպէս
1949
1950/
ր ա ա օ է ւ օ ո /
ախոյեանր՝
1 \ ՚ 1 3 ւ է 1 § Ա 6 ,
ղօրաւոր
խումբերէն
1)ւ§ՈՇ ւ
նմ անապէս
յ ք Շ Տ է
եւ Բօւէ
Տէ. Լօսւտ ճ ս քՀհօՈՇ ,
իսկ
Մարսէյւէն
-Հ. Մ– Ը– Մ-Ի ամենակաաաղի
մբցակիցր՝
Տէ.
Լ օ ո բ , I^^^ՏՇ^116 11/
^փրոֆէսիօնէթ
խումբին
պա
Հեստին եւ յ^^Օէօնեբու
ներկայացուցիչ
խում
բը՝
Տ. 1^.
Ս. շ. ՝
Հ • Մ ՚ Ը - Մ –ի փարչութիւնր
եւ
ֆութպօլի
յանձնախումբր
յաքողտծ
են կարդ
մ ր ֆրանսա -
կան
խտէւմբեբոլ
լաւադոյն
Հայ մարղիկներր
Հ ՛Մ ՚
Ը-Մ-ի
մէք առնել։ կը յուսանք թէ մեր մարզիկ -
ներր անդամ
մր եւս ցոյց աալով
իրենց
տննկուն
կամքր եւ ճարս/իկ
խաղաբկութիւնբ
, րարձր
սլի
աի պաՀեն
Հ. Մ. Ը– Մ-ի վարկր :
Վ.
Շ ա մ լ ե ա ն
ցան, որ եկոզնեբր
Հայեր են ել նոյնպէս
կրկնե–
ցին .
-
Կրակին մօտ չնսաէք •••
Գա
րԽրեկամութեան
նչան էր :
Զիւնակոյաի
բևակիչ),երբ
Հիլրասիրութեան
առաքին
գործն
էին
Համարոլմ
յիչեցնել
թէ ինչ վտանգաւոր
բան է
կրա/լր՝ սառած
մարգու
Համար։
ԼԷՕ
Fonds A.R.A.M
