Տ՚օռճճ օօ 1»25
Տ. 0. 8. 376.286
՚յՕւպ ՏԱՐԻ ֊ 26^ ^Աո^
քյօ.6224–Նոր շրջան թ ի ւ 1635
Օւոէէ6ա>–Բքօբո6է
&Մ6
: ՏՇՈ. Ո1ՏՏձճա)
,
17,
1Հս6 ՕՅաշտատ - Բ
^^աՏ (13)
Վեցամււ. 800 Փր–> Տար– 1600, արտ– 2500 ֆ բ –
181. 008. 15-70
Գի6 7 Փր
–^Շ.Բ.ԲտւԱ 1678-63
« « Օ - տ մւ
9
յ^ՕՍւ
1950
Չ ո ր ե ք ^ բ թ ի
9 ՕԳՈՍՏՈՍ
՚քԵՐ ԽՕՍ-ւ^Ը
\ԻՆ2Ո
*հ
ՄՏԱՀՈԳ ԵՆ
էտմբագիր՝ Շ֊ ՄԻՍԱ-ԲԵԱՆ
0 ր Ը
Օ Ր Ի Ն
Բանի
մ քԼ լուսա թանոլթիւենեբ
եւս , բացատ -
բելու
Համ տբ
0՚ոլբքիո
յ յաբաճուն
մ աաՀոգու -
թեան
ոլա աճա
ոնե բբ :
Այն
օբէն իՎեբ ոբ նախագաՀ
թ՛բում
լն խոս
տացալ
մ ասնաւո բ վաբկեբ եւ գինամ թեբք
.1""" ՜՜
կացնել
թոլբքիո
յ ել Լ Տունաստանի
)
գօբացման
Համալւ , Անգաբան
սփոփանքի
Հառաչ
մբ արձա -
կեց
,
Ր՛" յւ/ չՀանգսաացաւ
:
Պատ/լաս ելի գում ար
մ ր կբ կաղմ է
մ
ինչեւ
Հիմա տրամադրոլած
օղնութիւնբ,
ղինուոբա–
կան , տնտեսական եւ աբՀեստագիտական
: Մ օաա–
. է որա պէս
200
ամեբիկտց
ի մ ասնագէանե
ր եւ. խոբ–
Հ րգա/լաններ կր գո բծեն
Ր՝ոլրքիո
յ
մ էք
,
1 947
Մարտ
\2էն ի փեր :
թրքական
բանակին
արգիացման
եւ նաւա -
աոբմին
, օղ աաորմ
իղին
ղօրացմ ան
Հ ետ , Ամ երի -
կացիներր
/չբ փոլ թացնեն
նոբ ճամ բանե բու
չինու–
թիւնր կամ Հինե բու
նորոգումր :
« Բարերարներբ
ծ
քանի
րնգ առաք կ՝երթան ,
ա յնքան
/լր բացուի
թուբքե
բուն
ախո բմակբ :
Միայն
թերթերբ
չեն որ
արտունձներ 1լր
յայտնեն
պարբերաբար
, անբաւական
գտնե լոփ
բնհ՜ա յուած
օգն
ո լ թ ի ւն բ :
Պաչտօնական
բերաններ ալ յաճախ
անՀամ —
րեբու
թիւն կբ ցուցնեն :
կբ
թուի թէ Ամե բի/լաց ինեբր
իրենք ալ չատ
գոՀ
չ/,ն , ինչպէս կբ Հաստատէր
Պոքսէն
Ըւ ոչինկ–
թրն
ղրկուած
թղթակցութիւն
մ բ ՚
— « Երեւի շաա ժալքանակ պիաի անցնի , մ ի ն
չեւ ո բ թ ո ւ ր ք ցինուորներր լաւ մը վարժուին ի–՛ .
րենց արուա ծ ցէնքերը ց ո ր ծ ա ծ ե լ ո ւ ։ Թուրք ցին–
ուորբ տցէ տ է ։ Երեք ցինուոբէն
հացիւ
ւքէկր^
կարդա] - գրել ցի ա է : ՚Շատ ցինուորներ առաջին
անգ ամ է՜ ոբ ինքնաշարժ կր տեսնեն » :
Այս տողե րր ղրոՎ
փ^՚/թ՚՚^ԿԻՅՐ
^"յ՚ն
ատեն
գիտել
/լուտար թէ Ամերիկան
Հաղիւ
350
միլիոն
տո լար տրամ աղբած է թոլրքիո
յ , <^րա յց
արգիւն
քր եղած է անՀամեմատ
աւելիդ
• • •
Ամէն
պարաղայի
մէք, Ամերիկացիներբ
"*յլ
եւս ետ չեն կրնար
ղաոնալ
^թրումրնի
վարգտպե–
տութենէն՝^/ : Նոյնիսկ
Հարկագրուած
են ուբիչ
զո–
Հողութիւննեբ
ստանձնել,
կանգուն
պաՀելու Հա
մար ^մողովբգափաբ–^
թուրքիան
, աքակցո։
Թեամր
Մեծն
Բրիաանիո
յ եւՖրանսայի
ւ
Արդ
, ինչո
՚^լ
չեն կրնար փարատել
իրենց տն–
յագ
պաչտսլանեալին
մ տ ափ ա խո լ թ ի ւննե քւր ։
Այսքան
ամուր
կռնակ
մբ ապաՀոփե
լէ փերք ,
թուրքքիան
ինչո՛՛ւ աք - ձախ ինկեր է, այս ան-
գամ ալ Ատլանտեանի
ղաչինքին
անգամ ագբո
ւելու
Համաբ :
Օրուան
գէպքերբ կբ բացատրեն
ամէն բան ;
ինչպէս
գիտել
կուտար
անկեալ նախագաՀր ,
իսմէթ
ինէօնիւ,
Ագգամողոփին
անգամներր բա -
բո յապէս
Հաւանութիւն
յա յանե լոփ
Հ անգերձ ,
փարանոտ
բնթացք
մբ բռնեցին
, երբ ԱպաՀոփու
թեան
հ)ոբՀուբգր կոչ մբ
կ՚ուղղէր
,
որսլէսզի
գործնապէս
աքակցին
, Հիւս . Բորէան
ղսպելու
Համաբ
Արգա
րեւ , շատ քիչերբ
յանձն
առին
ղինուոր
գրկել
անմ իքապէս ; Աւրիչնեբ
ղանաղան պարտա -
կանութիւննեբ
ստանձնեց
ին ,
մարտանաւ
, չո -
գենաւ
, Հիւանգանոց
, գեղ եւայլն ;
կաբգ
մբ պետութիւններ
ալ գոՀացան
րարո–
յական
յանձ^ւառութիւններոփ
;
Մ
ի լ ս
կոգմէ , պատասխաննե
րբ
, յանձնառու
-•
թիւններն ալ չաա ուչ Հասան : Գեռ
խոստումներ
կտն
որոնք առկախ կր մնան։
(թուրքիան
ինք45(^
ղինուոր խոաացաւ
, բա յց գեռ ճամբտ
յ չեն Հան– .
ուած
. • . ) :
Ուրեմն, եթէ թուրքիան ալ յանկարծ
յարձա–՝
կում
կրէ , ո" րքան ատեն
պիտի
կրնա
յ
գիմ անալ
,
մինչեւ որ Աղղամողովին
59
անգամներր
որոչեն
օգնո ւթեան
Հասնիլ :
Կր կարծենք թէ ա՛յս է Անգաբտյի
նոր մտա–
Հողութեան
գլխաւոր
պատճառր,
իրրեւ
Հետե -
լանք
ծ".
Արեւելքի
մէք պայթած
պաաերաղմին
:
ԱՀա թէ ինչո՛ւ
կ՝ ուղեն Ատլանտեանի
ղխնտ–
կիցներուն
օգնութիւնն
ալ ապաՀովել,
իբբեւ
Աւ
լել ի ղործնական
եւ անմիքական
ապաւէն :
Իյնգիր է թէ երեք Մեծերր,
Մ -
ՆաՀանգներ,
Մեծն Բրիտանիա եւ Ֆրանսա
պիաի
ուզե՛՞ն նոր
բեռի
մր տակ
մանել,
քանի որ իրենք ալ սեփա -
կան ապաՀոփութեան
Հոգն
ունին ։
ԲԱՆԱԱՏԵՎԾՈՒՀԻՆ
Տ իկին
Եւփիմ է Աւետիսեան
բախտբ
ունեցաւ
իբ կենգանոլթեան
տեսնելու
այն
գնաՀատական
արտա
յա յտութիւնբ
զոբ կր պարտէր
իրեն ղրա -
սէր Հասարակութիւնր
:
Իրրեւ
կանուխէն
Հանրային
աչխատանքի
նբ—
ւիրոլած
կին եւ չնորՀալի
բանասաեզծուՀի
, Անա
յիս
քի էե բէն
մէկր
եղաւ որ փաթսուն
տարի
առաք
Պոլսոյ
Հանրային ել մտաւորական
կեանքբ
լնտ—
րեց ոբպէս
զրազում
իր ազաա
մամ ե բո
ւն : Բացա—
ոիկ
պարագայ
մր իր մամանակին
Համար , Հազ–
ուաղէսլ
Հայ կինե բուն
Համ աբ :
Տիկին
Անայիս
խղճամ իտ կին էր հբրեւ գբա
գիաուՀի
, /լաբգացած
էր գասական
,
վիպական
եւ
նոյնիսկ
մամանակակից
ֆրանսական
գրակա -
նութիւնր
:
Ապրած էր մ օտ իկո ւթի
ւնր
Եզիա
յի , թովմ
աս
Թէրզեանի
, Նարպէյի եւ Ա՛
Գուրգէնի
նման
նուրբ եւխոր մտքերոլ
։Բայց
զուսպ էր իր արտա–
յայտոլթետնց
մէք։
Ջէր «թխեր>>, ինչպէս
կ՝ ր -
սեն , այլ քիչով
կ՝ոլղէր
րսել
իր տպրոլմներբ եւ
արտա
յա յտե
լ ա յնքան
միա
յն ո րքան
ինք կբ ղգար
որ պէտք էր րսել : Ասիկա
արգէն կբ ն չանակէ
որ
ճտչակ
ունէր,
ինչ որ չնորՀ
մլն է, մանաւանգ
կին
գրողի
մբ մօտ :
Տ իկին Աւետ իսեանի
Հանրային
ղոբծունէու
-
թիւնն է առաւելապէս
որ կբ թե լագրէ
յարգանքի
կենալ
իր յիշատակին
առքեւ • որովՀետել
այնԳպ–
րոցասէրր ոբ այնքան
կրթուած
ՀայուՀի1ւեր
նե—
աած է գաւառ
իբբեւ
ուսուցչուՀի
եւ այնքան
Հայ
մ
III
յրեր՝
մ եր լնտան ի,^երէն
նեբս , չատ բան կր
պարտի
իրեն :
թերեւս
իր լնտանեկան
պա
յմ աններն են ոբ
թ ո յ լ չեն տուած
աւելի
Համարձակ
նետուելու
ասպարէզ,
ինչպէս
Աիպիլն ու Զ՛ Եստ
յեանր :
Առա
քինբ
նոյն
սե րունգէն
, ամէնէն
յտնգուգն
գբտգիաոլՀին,ու
ուսուցչոլՀին,
աչխաբՀաբարի
ա–
խո յեանը եւ Ազգանուէրի
Հիմնագիրբ
, իսկ երկ -
րորգր
մեր լաւագո
յն գրազիտոլՀ
ին , պիտի
մնա
յին
իբրեւ
րացառիկ
նմոյշներ, իոկ Տիւսաբ, Ա–
նայիս , Եւփիմէ Աաեան եւ չարք
մր ուրիչներ
ե —
կան
կազմ ել փազտնգ
մր որ իբ լուսաւոր
Հետքը
պիաի
ձգէր ։
Ցարգանք
իր թարմ
յիչատակին
:
ԱՕՍԻ
աՏաււաջփ 2ՏաՎեակիԱ
աոթիՆ
Կբլնոպլի
մեր պաչտօնակիցր
,
.Լտ ՕՅԱբհատ
Լ^հ^^^
Հետեւեալ
տոգերբ կր գրէ (ձՏառախի
25 -
ամեակին
առթիւ
(5
Օգոստոս)
•
հ. Ֆրանսա
յի
մ էք ց րուած
Հա յկական
գա–
ՖէաԱսափ Աա
ճիգեդ
յաԱոէԱ
ապառովաթնաԱ
580
ՄԻԼԻԱՌ ՎԱՐԿ,
659.000
ԶԻՆՈՒՈՐ
Երէկ
Հաղորգած
էինք ֆրանսական
կառավա
րութեան
յոլշագբին
գլխաւոր
զիծեբր,
վերազին
ման
մասին ;
ԱՀաւասիկ
նոր
մ անրամ ասնո ւթ իւննե ր այս
յոլչաղբէն
, որմեծ ոլչաղրութիւն
գրաւած էքա
ղաքական
չրքանակներու
մէք •
է.
Ֆրանսայի
զինուորական
վարկերր ան -
գագար
աւելցած են վեբքին
տարիներու
րնթաց–
,
քին եւ \950ին պիտի բարձրանան
իրր
300
միլիաո
ֆրանքի
, ինչ որ կր կաղմէ
աղղային
եկամուտին
8.2
առ Հարիւրր
; Այս Համ եմ ատո
ւթիւնր
ծանր է ՝
մանաւանգ
անոբ
Համար որ, միամամանակ
նոյն
եկամ ուտէն
պիտի
առնուին
անՀ րամեչտ
վարկե
րր,
նոբոգելու
Համաբ
փերթին
պատերազմին
՛պատճառած
աւերները :
Գեռ
վերքերս
ֆրանսական
կառավարութիւնր
որոչեց առ նուագն
էծՕ
միլիառ
ֆրանքի
յաւելուա–
ծական ծախք
մբ
1951
Տունուար
\ էն սկսող տա ֊
րեչրքանին
Համաբ,
այսինքն
իբր
18
առ
Հարիւրի
յաւելում
մ ր՝
1950/
ելմտացոյցին
փրայ :
Այ"
զփն ոլորական
փարկեբուն
չնորՀիւ, կա -
բելի է Ֆրանսայի,
Գերմանիոյ
եւ
ֆրանսական
Միութեան
երկիրներուն
(գազթափայբ)
մէք սիա–
Հել
զինուորնեբու
թ ի լ
մր որ Համեմատաբտբ
ա -
ւելի
բարձր է քան չատ մր ուր
ի չե րկիրնե
րո
ւ
զօբ–
քր, եթէ նկատի
անենք
Ֆրանսայի
զինուո
բագբու
թեան
կաբղուսաբքը
, որուն
Համ աձա
յն զփնուո ր ~
ներր չաա աննչան
փճաբում
մր կբ ստանան
, (օրա
կան երկու
սենթէն ալ պակաս)
, իսկ սպաներր
եւ
ասպաբէզոփ
զօրականնեբբ
կր ստանան
ուբիչ
եր–
կիրներու
ռոճիկներէն
չատ պակաս
2.
Ֆրանսան
այսօր կբ պաՀԷ ցամտքային
,
ծոփային եւ օգանաւա
յին բանակ
մր որ կը բաղ
կանայ
659
Հազար
զինուո բներէ , մէքն ԸԱալով
ոս
տիկան - զօրքր։
Այս բանակէն
150
Հազար
զին ֊
ոլորներ
այմմ
գործոզութեանց
կր
մասնակցին
Հնգկաչինի
մէք,
ուր Ֆրանսան
առանձին եւ յօ -
գուա Հասարակաց
չաՀուն կ^ապաՀովէ
Հարաւա -
յին - արեւելեան
Ասիոյ մէկ մասին
պաչտպանու–
թիւնր,
քանի
մբ աարիէ ի վեր :
Րոլոբ ասպարէզով
զօրականնեբբ
, ցամ աքա -
յին , ծովա
յին ել օգանաւային
րանա/լնե
բու
բոլոր
սպաներր
Հնգկաչփնի
մէք կր ծառայեն
Հերթով,
նուաղաղո
յն երկու տարի :
՝
3.
կառավարութեան
նոր ծրագիրր
պիտի
ծէ՛։ ու՚ւ յէ նեբկա
յ ղօրա բամինն
երու արգիացմ
ան եւ
վե բա կազմ ութեան
, ոբոնք կր կատարուին
^ոբ -
զինուորական
ւթեէ
Հիւ
մասնաւորապէս
ծրագրով
նախատեսուած
զինամթերքի
աոաքին
մասին
առաքման։
Այս նոը ծրագիրբ
յաւելուա -
ծական
զօրքի եւ նոր
զօրտբամիննեբու
սպա -
ռաղինոլթեան
եւ սա ր քաւո
րմ ան
Համ ար
պիտի
պաՀանքէ
գում ար
մ ր ո բ յառաքիկա
յ երեք տա -
բինեբու
լնթացքին
կրնայ
մօտաւորապէս
Հասնիլ
2000
միլիառ
ֆրանքի
յ
4.
Պաչապանութեան
մ իքոցնեբու
այս
յաւե
լում բ գուգա Հեռա բաբ
պիաի պատճառէ
Ղ՚^ԲքԻ
Համ ապատաս
խան
յաւելում
խագտզութեան
ա -
տեն, ի խնգիր
արեւմտեան
Եւրո պա
յ իպա չտպա -
նութեան : Այս յաւե լում ր պիաի կատարուի աս -
տիճանաբար
, ա յնպէս որ կարելի
րլլա
յ
15
նո ր
ւլօր արամ իններ
կազմ
ել երեք տարիէն :
5,
Աակայն եւ այնպէս
բացո
րո չ է թէ այս -
տու -
գութին
կենսունակս
լթե ան
ամէնէն
նչանակալից
քանրնգաբձակ
ծրագրի
մր
զործտգբութիէնբ
ապացո
յցնե րէն
մ է/լն է Հա յերէն
ՀՏտռաք^ օրա -
թերթին
գո յութիւնր՛
օրաթերթ
մբ ոբ
25
տարիէ
ի վեր եւլրա յբական
կապր կբ կաղմէ
իբենց
երկ~
րէն Հեռացած
դմբաիստ
բնակիչներու
միքեւ
/լախում
ունի Ատլանտեանի
զինակից սլե
թեանց փոխադարձ
օգնութենէն
, ել մասնաւորա -
պէս
Մ ՚ ՆաՀանգներու
աքակցութենէն
: Նո
յն իս/լ
ա յգ
պա
յմ աններուն
մ էք , ֆրանսական
/լա ռա վա -
Արգտրեւ,
1925
Օգոստոս
\ ին էր որ լոյս կր
բո՚֊թեան
կողմէ նախատեսուած
ճիղը
կարեւոր
աեսնէր այս օրաթերթին
առաքին
թիւը • Իր
25
տարուան
գո յութիւնր՝
րնգՀատուած
է
մ իայն
գերմանական
գրաւման
չորս տարիներու
լնթաց -
քին երբ թերթր
անմիքապէս
գտգրեցաւ
: իր կեան
քի
մ իւս
բոլոր
աարիներու
րնթացքին
(չԱ "՛ռաք՜»
կաղմ ած է Ֆրանսա
յի Հա յե րուն Ազատ
Բեմ ր , եւ
Հակառակ
իր ներկայ
փոքր ծաւալին,
բոլոր
ցի —
րոլցան
դմբախտներր
, Հեէ
իրենց
Հայրենի
քէն , ա յնտեղ
ւլտած
են տե ղե կո ւթի ւննե ր , քրո -
նիկներ եւ մ անաւանդ
խմբագրականնե
րր Շ ՚ Մ ի–
ւքեանի
, Հայ մր՝ Հաւատարիմ
իր
Հայրենիքին
էբ ՛քր ••
է
Հ " ՚ յ ե ֊
եւ միամամանակ
եռանգուն
ֆրանսաս
ՏԱՌԱՋ
միչտ ալ
յիչեցուցած
րու
փտրումբ
իրենց երկրորգ
Հայրենիքին
,
ամէն
առթիւ
ողքունելոփ
ֆրանսական մեծ գ է պ ք ե ր ր
զոՀ ողո ւթիւննեբ
պիտի պարտա դրէ
ֆրանսացի
մողովուրգին
, Հասարակաց
դատին
Համար :
Արղ , ինչպէս
Մ • ՆաՀանդներու
կառավարու
թիւնն ալ կ՝ ընգո
ւնի , վերազինման
Հեաեւանքր
պէտք չէ ըլլայ
ո^չացնել
այն ճիգեր ր զորս
կբ
կատարեն
ե լբ ո պա կան
երկիրներր
,
Հաստատուն
վիճակի
մ բ վե րածե
լու
Համ ար
իյւ ենց
ելեւմ
ուտքր
եւ անաե սութ իւնբ : Պա չտպանութեան
ծրագի
րնե
րու
յաւելումր
եթէ վեբ բլլա
յ իւրաքանչիւր
երկրի
Հնա րաւո
րո լթիւննե
բէն
, պիտի խանգարուի
մեր
արտաքին
Հա չիւնե բուն
Հաւասա րակչռո
ւթիւն ր ,
մ ասնաւո րապէս
կբճա աելով
մեբ
ար տածո
ւմներր
եւ
նուազեցնելով
ներքին
չաՀա րկո ւմնե բ բ է
Արգ
, փե րք^ին պա տ ե ր ազմ
ին պատճառած
ա —
ւերներր չատ
ալ
/՛լի ծանր
են քան
\
918/՛՛՛
եւ գեւ
Այս
թերթին
"25ամեակբ
թուակԼՐ/ր՛՜
կր ^^^՚ նորոգուտծ։
Բուն իսկ ներկայ
զինուորական
կաղմ է Ֆրանսա
յի բոլոր
Հա յերուն
Համ ար
որոնք
եր/լար կեանք եւ բարօրութիւն
կր մ ազ թեն
իրենց
պաչապանին
, իրենց րարեկամ
ին » :
՚հՄԲ
—
Խորին շնորհա կ ա լո ւթիւն մեյւ ագնիւ
պաշտօնակցին, որուն ւքնայուն աշխատակիցն է
մեբ ե ռ անգ ուն բարեկամուհին , Տիկին 0(16էէ6 Մի
ք այէ լ ե ան (Ֆրանսուհի) :
ԿԱՊՈՏՏ
ԽԱՋԻ օգավէոխութեան
կայանի
ր •
խումբր
ողք առոզք Հասած է Վէոնէ , ինչպէս կր
Հաստատէ
Օղոստ
՚
7
թուակիր
Հեռագիբ
մ ր :
ճիգին պատճառոփ
, Հարիւր
Հազա րաւո բ
տուներ
չեն փերա շինուած
: Գեո. աա ր ինե բով
անՀ րամե չտ
է նուազագոյն
ծախք
մբ
փե րա չինութեան
Հա -
մար։
Տետոյ,
պաչտպանութեան
Համար
կենսա —
կան
են գրամական
ամբաս^դոլմբ,
ելեւմուտքի
Հաւա սա րակչռո
լ թ ի
ւնր եւ
կենցազի
բաւարար
մակարդակ
մբ :
Հետեւաբար
, ինչ որ ալ րլլան
մեր
մոզոփուր–
գին
սլա բ տագր ուած
զո Հ ո զո ւթ իւննե ր բ , նոր
ճիգբ
կարելի չէ կաաարել
առանց
գուրսէն
օգնելու
(Լուրերու շարունակութիւնը կարդալ 0> • է յ )
Fonds A.R.A.M
