HARATCH, du 1er juillet au 31 décembre 1950 - page 1

1)Մ«օէ61Մ֊քքօրոէէււա։ : ՏՇՏ– «1 Տ Տ ^ Տ ա *
17. 1Հս6 ՕՅաէտաշ ֊ Բ^1Տ
(13)
-
Վհցտմո . 800 ֆր • , Տտբ • 1600 , արտ
• 2500 ֆրլ |
161. 008. 15-70
ԳՒ6 7 ֆր • Շ.Շ.Բ.Բտայ678–63
Տ&ատմւ 1 յ ա Լ Լ Տ ւ
1950
26րւ1 ՏԱՐԻ ֊ 26« ^ « ք1օ.6192–՚նոր շրջան
թ ի լ
1603
Խմբագիր՝
&.
ՄԻԱԱԲԵԱՆ
՚ԲՈՐԷԱՅԻ
ՊԱՏԵՐԱԶՄԸ
Շաբաթ 1 ՅՈԻԼԻՍ
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ
ՍԵհՑՆՈ%ՆԵՐՆ ԱԼ
ՍԵԻ8ԱՆ...
Հ
Աղսււո
Մ շակո յթ »ի
Համ ագում արին
բագ
-
ման
առթիլ,
որ աեգի
ունեցաւ
Պերլինի
մէք ,
մասնակցութեամ
ր աւելէ
քան
Հարիւր
ականաւոր
գէմքերու
, սլրոֆ . Ա իւլլրր
էր
յա յտարարէ
ր •
— « Խ՛
Միութեան
քաղաքականութիւնր
յալքրաբար կը սպաննէ գիաութիւնր, զեկավա -
րութեաւքբ Սթա|ինի: Անոնք աակաւին գիսաւ ֊–
թեան կովբ կը կթեն, բայց շատ չանցած կաթր
նօսբանալով նօսրանալով թոյնի պիտի փոիուի »:
Ամ երիկացի
գ իանականր
աա
ր ինե րով
սլա շտօ–
նավարաՆ
է Մոսկուայի
մէք, իրրեւ սերտ գործ-ա–
ԿիցՐ Խ • Միութեան
Հռչակ աւոր
գիտնականին
Լիսենկոյի
;
Տակաւին
աչքի
առքեւ
չունինք
ուրիչ
մ իքազ–
Գ՚"յին
Հեգինակութեանց
աեսո լթիւննե
ր ր ,
որոնք
սաՀմանուտհ–
են փարատելու
չտտ
մր պատրանք
-
ներ
եւ յաւակնութիւններ
՚.
Բայց
աՀա
օգնութեան
կր Հասնի
նոյն
ին,^
սպարապետ
Աթալին,
անգամ
մր եւս
Հաստաաելու
Համար
թէ ինչպէս
կաթր
թոյնի
կր փերահեն
յա­
ճախ
, յանուն
գիտութեան
:
Ընթերցոգներր
կր
յիչեն
անչուչտ
,
Մ ոս -
կոլտ
յի կուսակցական
պա չտօն ա թե ր թ ր , «Փ րափ–
տա»
, Տունիս
20ին Հրատարակահ
էր
Ա
թալինի
տեսութիւնր
խորՀրգ
. լեգուագիտութեան
մասին
է
Անցեալ
չարթոլ
երկու
անգամ , Աոլնիս
22
/1»
եւ
շ՚Յին
, աոիթ
ունեցանք
արտա յա յտուե լու
,
Հ իմնուե լոփ Հեռագրական
լուրե րուն
փյւայ
;
Միչա սպասելոփ
մեր ռուսագէտ
աչխաաակ
-
ցին
մ անրամ ասն
փեր լուհմ ան , ա յսօր
կ^օգա
ուինք
Ա թալինի
յօգուահին
ֆրանսերէն
թարգմ
անռլթե–
նէն,
որ երեւցաւ
երէկ,
Հ<իւմանիթէ»ի
մէք
(մօ­
տաւորապէս
երկու
էք)
I
Գրութեան
սկիգբր
, Ա թա
լին կբ բացաաբէ
թէ
խումբ
մբ երիաասաբգ
լնկեբնեբ
գիմահ
Լն իրեն,
խնգբե լոփ իբ կարհիքր
յա յանե
լ Հրապաբակաւ
,
լեգոլարանական
Հարցերու
մասին %
Եբիտասարգներր
գլխաւոբաբաբ
ուգահ՝ են ոբ
լուսաբանէ
մաբքսականութիւնր
լեգուաբանու
-
թեան
մէք ։
Ա պա բապետր
Համ եստօրէ՜ն
կր խոստոփանի
թէ
ինք
«լեգուաբան
չէ , եւ ան չուչտ
չի կրնար
էբի՛–
գոՀացում
տալ
րնկեբներուն»
: Բայց ,
ուգգակի
իր
գորհր
Համարե լոփ
«մ ա րքսականո
լթ
իւն
ր
էեւլ–
ոլաբանութեան
, ինչպէս
ուբիչ
լնկեբային
գիտու­
թեանց
մէք»,
կր յօմար
ի պատասխանել
չարք
մր
Հարցումներու
յ
Շատ
երկաբ
են , խրթին
, փ ա
րգապետական՝
տբուահ
պատասխաննեբր
ել կբ կտբօաին
առան
-
ձին ուսումնասիրութեան
ւ
կ՛՚առնենք
միայն
փերքին մասր,
ոբ կբ փեբա
-
բերի
Նիկո լա
Մ առի
եւ ոբ կապ
ունի
մեբ
նիւ -
թին
Հետ
՚.
Հեռագիրր
Հագորգահ
է ր արգէն
, րա յց
աՀա
յօգուահին
րնտգիրն
ալ կբ փկա
յէ թէ
Ա
թալին
պարգապէս
ամ բասաանագիր
մր կագմահ
է
իր
Հայրենակցին
մրտցի
գիտնական
Մառի
գէմ,
որ
անփիճելի
Հեգինակութիւն
կր
Համ արուէր
մին -
չեւ
տ յսօր :
Մառի
անունոփ
չէ բ որ Երեւանի
կեգր՛
կո -
միտէն
եւ Գիտութեանց
Ակագեմ
իան
խա
չեցին
երկու
ա կանա
ւո
ր ակագեմ ականնե բ , Հրա չեա
յ
Ա–
ճառեանր
ել Գ– Վափանցեանբ
, " ՚ - ր ի չ ^"՚յ
բա–
նասէ բնե
բու
եւ գիտնականնե բու
Հետ ։
Աւելի
քան
մէկ տարի , առտուն
կանուխ
ար—
թնցոգր
կաթ,
այսինքն
թոյն
կթեց Մառեան
ա
-
լեատբանէն
, լնգգէմ
երկու փաստակաւոր
գփտ
-
նականնեբուն
; Աւգեց
ապացուցանել
թէ , Աճառ­
եան , Ղ.ափանցեան
ել լնկ • ոչ
մ իա յն չեցահ
են
Մարքս—Լենինեան
լեգուաբանութենէն
, այլ եւ Հե–
տեւահ
են «ռասսա յական»
(ց ե գա պա չա
) փ արգա–
պետութեան
, հաոայելոփ
« իմ պե րիա լիստական
»
քագաքականու
թեան
եւն . :
Ժ՛ամանակին
արտաապահ
ենք այգ
«ոեւոլու­
ցիոն»
ամրասաանութիւններր
, ինչպէս
ել
Երե
-
ւանի Գիտութեանց
Ակտգեմիա յին
խայտառակ
բանաձե
ւր :
Այմմ
լսեցէք
Առա
քնո րգին պատգամր
^ « Ն– Մաո.
լե ցոլաբանութեան ՜լքէջ լքտցուց
լեցուի կեղծ, ոչ - մարքսեան տեսութիւնր, պրզ–
տոբուեցաւ եւ պղտորեց լեցուաբանոլթիւնր»:
գեռ
առաքին
խօսքեբն
են
Շ՛
Օ Ր Ը
0 Ր Ի ն
Ի՞ՆՃՍԻ
Ա6ԱՊԷԱ
ԱՆՓԱՌԱԻՆԱԿ
ԸնգՀ ան ր ա պէ ս կր գանգա տ ին
ֆրանսաՀա
յ
Հտրոլստէն
։ Աանաւանգ
երբ կր տեսնեն
թէ
միւս
գաղութնեբու
մէք մաբգիկ
մէկ
չարժուձեւոփ
մի­
լիոններ
կբ տրամ ագրեն
եւ գպբոց
, ագգ
• տուն
,
եկեղեցի
կբ
շինեն ։
Եգիպտոսի
30.000Տ՚ոյ
գաղութր
երկու
Հսկա յ
Տուներ
կր յանձնէ
ի փառս
Հայ
մ շակո յթին
•.«Ա
ու–
սաբեր»ի
օրինակր
փարակիչ
ղարձալ
:
Անգին
Ա ոլրիա
-
Լի բանան
ր ապաքինարան
-
ներ , կո յրերոլ
• յատուկ
պատսպարաններ
, ճեմ
ա–
բաններ
, Հարիւրեակ
մր գպրոցնեբ
,
մարղական
Հսկայ
միութիւննեբ
կր պաՀԷ տաբինեբէ
ի
փեբ,
առանց
Հաչուելու
Անթիլիասր,
առաքնորգաբան
-
նեբր
ել ուբիչ աղգա
յին
Հաստաաոլթ
իլննե
ր ր ;
կուսակցութիւննե
բ բ ել
մ ամ ուչն անգամ
ա -
մ էնէն
աւե
լի ա յգ
գա
ղո ւթնե
բո
լ
մ էք է որ
ունին
սեփական
ակումրներ , տպարաններ
, սրաՀներ
%
իսկ
երկու
Ամ երիկանեբր
ոչ
մ իտ
յն իրենք
ի–
րենց կր բաւեն,
այլեւ
եղբայրական
ձեռք
կր կար–
կառեն
միւս
գաղոլթնեբուն
ւ
Այգ
նոյն Այքերիկան
յաճախ
կր
գմկամակի
օգէւել
ֆրանսաՀայ
ղաղութին
, աբղար պատճա
-
ռաբանոլթեամբ
մր–
ՖրանսաՀայ
ղաղութր
Հա–
րուսա
է եւ ինքնաբալ
;
Ե
բաւունք
չունի
գուրսէն
օգնութիւն
սպասելու
ւ
Նախ
մէկ կողմ գնենք կարղ մր կարեւոր
Հաս–
աատութիւննեբ
, որոնց
ամէն
մէկուն
ղոյոլթեան
պատճառբ
գրեթէ անկա խ է ղաղութին
առատա
-
ձեոնութեան
առաքինութենէն
: :
Ուսանողական
Տունը
եւ Աթլգ՛ մաաենաղա
րանր
Պօղոս Նուպարի
կր պարտինք
: Մ
ուրատեան
փարմարանր
Մ խիթարեան
Ա իաբանութեան
եւ
բտ բ ե կամն ե ր ո
լ
փաստա1^ է % Գպրո ցասէ րի
չէնքր
նուէրն
է Հարուստի
մ բ՝ Բէլէկեան
Խանի,
Մար
-
սէ յլի
մայր
եկեղեց
ին՝
ողբացեալ
Վ^աՀան
Խօ -
բաոանճեանի
: Փարիղի
Հանգստեան
Տան
Հիմր
ղրուեցաւ
չնորՀիւ
Նանսէնեան
նպաստին
Հ
Իսկ ինչ
որ
Ազղ–
Տուն
կր կոչեն,
չենք
ղիտեբ
թէ ո -
բո՛ւնն
է :
ինչո՞ւ
այս անփառունակ
պատկերր
:
Պարզապէս
անոր
Համ աբ
ոբ
մոգոփ
ուբգին
Հազիւ
մէկ
Հ ինգերո րգբ
Հտ բուստ
է , մէկ
աասնե–
րորգր՝
ունեւոր
: Այս երկուքր
չատ
չեն
սիրեր
գո րհ
ունենալ
Հա յու
Հետ : իսկ
բուն
սրաի
տէր
,
ձեռքր
բաց
Հա յբենակիցնեբ
ր իրենց
խնա յահր
մ ի–
ա յն կրնան
տալ
;
ԵԼ
սակայն
, գաբձեալ
անոնց
^որՀիւ
է
ոբ
պատկառելփ
գում արներ
կր ճարուին
բագմ ագան
ձեւերոփ
եւ Հանգանակութիլններոփ
: կր բաւէ
յ ի ­
չել
միայն
Նեբգազթի
միլիոնները
1
ԱՕՍԻ
ԲԱՆԻ
ՄԸ ՏՈ%ՈՎ
ՎԱՐԶԱՊԵՏՈՒԹԵԱՆ
ԹԵԿՆԱԾՈՒՆ
, Տոքթ.
Բէօ
յ , Ազգ • մողոփին
ներկա յացաւ
երէկ ,
ուր -
բաթ
, փաւե բացում
ստանալու
Համար , րսա
սաՀ–
մ անագրութեան
:
Մ եհտմ ասնութիւնր
ապաՀոփ
-
ուահ
էբ , չնորՀիւ
գանաղան
բանակցութեանց
:
ԱՐԵՒՄՏԵԱՆ
ՊԵՐԼԻՆԻ քազաքապետր
յա
յ -
տարաբեց
թէ խորՀրգա
յին
չրքանին
ի չխանո
ւթիւ­
նր պիտի գտղրեցնէ
ելեկտրական
Հոսանքր
, Տու­
նիս
ՅՕէն սկսեալ
:
ԿԱԶԻ ԲԱԺԱՆՈՐԳՆԵՐԸ
պիտի
կրնան
մաս
-
մաս
փճարել
փերքին
Հաչուեցոյցբ
որ կբ ներկա
-
յացնէ
չորս
ամսուան
պարտքեբբ։
Աէնի
նաՀան–
գապետր
անՀբամեչա
ՀրաՀանգնեբր
տուահ
է այս
մ ասին
տ
« Ի ՀԱՇԻՒ
ԹՈՒՐԲՒՈՅ
լրտեսութիւն
կր
կա­
տարէին, պապական
նուիրակին
աքակցութեամ
բ»
Հ
Այս
մեգագրանքր
ուզզուահ
է այն եօթր ամբաս
-
տանեա կերուն
ղէմ որոնք
այմմ
կր գաաուին
Փ ր–
բակայի
մէք։
կորսուի թէ հահկագիբ
ՀրաՀանգնեբ
կբ ստանային
Անգարայէն
եւ Փարիգէն
։ Պոլիսր
կր
Համ արուի
կեգրոն
տնգլեւամ
երիկեան
լբաեսու
-
թեան
։
ԵԳԻՊՏՈՍԻ
նախկին
վարչապետր
Արտքբ
փա
-
չա , որ
75
տարեկան
է եւ Փարիղ
եկահ
էբ
մէկ
ամ իս առաք
,
Հ իւանղանոց
փո խագրուեցաւ
հանր
փիճակի
մէք : կտթոլահ՝
աք
թելին
եւ
լեզուին
վրայ
:
Մ ոսկուափ
ժխտական
պատասխաԱը
ԱՄԵՐԻԿԵԱՆ
ՆԱՒԱՏՈՐՄԸ
ԿԸ ՌՄԲԱԿՈԾԷ
ԲՈ
-
ՐԷԱՏԻ ԾՈՀԵԶԵՐԲԸ—
ՈՒՐԻՇ
ՊԵՏՈՒԹԻՒՆՆԵՐ
ԱԼ Կ՝ԱՋԱԿՑՒՆ
Մ– ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈՒՆ–
«ՊԱՏԵ
-
ՐԱԶՄ
Զէ, ԱՅԼ ՈՍՏԻԿԱՆԱԿԱՆ
ԳՈՐԾՈՂՈՒ
-
ԹԻՒՆ»–֊
ՍԷՈՒԼԻ ՕԳԱԿԱՅԱՆԸ
ԵՏ
ԱՌՆՈՒԱԾ։
Վեբքին
լուրե
բու
Համ աձա
յն ,
ՀետզՀետէ
զգալի
կր ղառնայ
Ա. ՆաՀանզներու
մ իքամտու­
թեան
արգիւնքր
: Հարաւի
բանակր,
ոբ
խուձապի
մաանուահ
էր , նոր ճակատ
մը կագմահ
է,
մայ­
րաքագաքին
անկումէն
վերք։Ետ
առնուահ
էԱէու–
լփ օղակայանր։
Ամերիկացի
սպարապետր,
ԴՐՐ ՚
Մէք Արթրբ,
քննական
պտոյտ
մր
կատարելէ
վերք , ճափոն
վեբագարձալ
:
Հրատարակուահ
աե ղեկո ւթիւննեբր
կ՝բսեն
թէ զօբավարր
ղոՀ մր—
նացահ
է ճակատին
լնղՀանուր
կացութենէն
: Ա -
մերիկեան
օղանաւե
րբ վճռական
գե բ կաաա
րահ
են վերքին
24
մամուան
րնթացքին
,
պայթեցնելով
Հան
գեաին
բոլոր
կամոլբ
քներր։
Ամերիկեան
աոբմիզն
ալ անխնայ
զաբկահ՝
է բոլոր
կամ րքա -
գլուխներր,
Բորէայի
արեւմտեան
եւ
արեւելեան
ափերուն
փյւտ յ , խափանե
լու
Համ աբ
Հ իւս իսա
յին
բանակին
գո րհողութ իւննե
ր ր : Եւ փեբ քապէս
օ -
գան աւա
յին
ճչմ աբիտ
կամ ուրք
մ ր
Հասաատուահ
է ճափոնի
ել Բորէայի
միքեւ,
թեթեւ
զէնքեր
եւ
ոտզմանիլթ
փոխագրելու
Համար
:
X
Հեոագիրր
կ՝րսէ թէ զօր.
Մէք
Արթրբ.
Ս ուվոնի օգակա
յանր
իքաւ
ճիչգ
ա յն պաՀուն
երբ
ւ
Հիւսիսային
Բորէայի
օգանաւե
ր ր կրակ
կր աեզա—Հ
յին : Զ՚^րափաբը
անմիքապէս
գլխաւո
ր ռագմա
- ;
գաչտր
մեէնեցաւ
իր անձնական
օղանալոփ
, Աէ–։
*ււլի մօտ
է
ՏասնրՀ
ինղ
մամ փերքր սպարապետր
Թոքիօ
փեբագարձահ
էր • ԳոՀ կ՝երեւար
քննո ւթենէն
,
բա յց
չրս
ալ
թէ Հարաւ
. Բռրէա
յի գօրքր
պիտի
կրնա յ գիմ անալ
կամ
թէ ամ երիկեան
ցամ աքա
-
յին
զօրք ալ պիաի ղրկէ՛" ՚ Իր առաքին
Հրամանն
եղաւ անխնա յ ռմբակոհել
Հան գետին
բոլոր
կա–
մուր
քնե
րր , վիթխարի
օգանաւերով
,
որպէսզի
Հիւսիսա
յին Բոբէա
յի բանակին
Հրասա
յլե րբ չկա­
րենան
վերսկսիլ
իբենց
յառա քխագա ցութ
իւնբ
գէպի
Հարաւ
։
Հինգչաբթի
ամբոզք
Օրբ
ամերիկեան
օգային
եւ
հովային
ումերր
ոմբակոհեցին
Հիւս՛
Բորէայի
զինուորական
գիրքեբբ,
գիւրացնելով
Բիմփոյի
՜եւ գլխաւո
ր օգակա
յանին
վերաղրաւում ր ;
X
Ամերիկեան
թերթերբ
կբ գրեն
թէ
Գ՚*Բ ՝
Մէք Աբթրր
իր թո^իչքին
ատեն
իքաւ
մինչեւ
մէկ
մղոն
Հեռու
Սէուլէն,
որ կր գտնուի
Հիւս՛
րա
-
նակին
ձեոքր : Զօ ր ավա
ր ր եւ իբ
Հետեւո
րղներբ
պաՀ
մր խորասուզուեցան
անտառին
մէք :
Զ*՚բա–
վարր
աւելի
քան մէկ
մամ տեսակցեցաւ
Հարաւ •
Բորէայի
նախաղաՀին՝
Աինկման
Ռիի եւ
ամերիկ­
եան ղեսպանին
Հետ : ճամբուն
ւիբայ խռնուահ
էին
բազմ աթիւ
փախստականներ
։
Տ եստ կցո
ւթիւնր
տեգի
ունեցաւ
Հ ին գպրոց
ի մբ
մ էք ,
փտանգաւոր
պարագաներու
տակ
: Թոիչքի
պաՀուն
իրենց
ղի–
մ ացն
ելան
Հիւս
՚ Բոբէաց
ինեբու
օղանաւե
րր
,
բա յց ամ երիկացի
օգա
չո լն ե ր ր յաքողե ցան
խու
-
սափիլ
մեհ փաբպետութեամբ
, սալաոնելով
ցա
-
հէն
, Հովիտներու
եւ անղունգ ներու
մէք:
Երբ
օ–
գանաւէն
վար
կ^իքնէին
,
Հանգիպեցան
ուբիչ
վեց
թչնամ
ի սաւառնակներու
, բոլորն
ալ սովե
-
տական
ղրութեամբ
: Զօբավարր,
որ
75
տարեկան
է , օգտնալէն
ցատկեց
գեսպանին
Հետ
եւ անՀե
-
աացաւ
բրինձի
գաչտերոլն
մէք,
մինչ
թնամին
կրակ
կր տեղար
:
X
ՆախագաՀ
Թրումրն
լուսա բանո
ւթ իւննե բ
Հագո րգե
լով
լրագրական
ասուլիս
ի
մ ր
աոթիւ
,
յա յտարարեց
ենք պաաերազմ
չենք
մ գեբ
,
ա
յլ պարզապէս
ոստիկանական
գո րհ ո զո լթ ի ւն
մ ր
կբ կատարենք
Հիւսիսի
տւազակներուն
ղէմ , Հա­
մաձա
յն Աղգամոզովի
գա չինքին»
։ Տետոյ վստա
-
Հութիւն
յա յտնեց
թէ պիտի
պաՀ պանո
ւի Հտբա
-
ւա յին Բոբէա
յի անկախութիւնր
, չնոբՀ
իւ ամ ե -
րիկեան
աքակցութեան
, բայց
մերմեց
խօսիլ
ռազ—
մագիտական
հրագիբնեբու
մասին։
Աւստրալփո
յ վարչապեար
յա
յտարաբեց
թէ նաւատո
րմ ր պիտի աքակցի
Մ ՚ ՆաՀանզնե
բու
հովային
ումերուն
: Նոր Զելանաան
ալ խոսաա
-
ցաւ
օղնել
։ Պելմիոյ
եւ
Հո լանաա
յի
կառավարու–
թիւններբ
յա յտաբաբեցին
թէ պատրաստ
են գոր–
հ ագրե
լու ԱպաՀովութեան
ԽորՀուրղին
յանձնա­
րա բութ իւնր
մ ասնա կցելով
զփնուո րական
զ ո րհո–
ղո ւթե անց :
Խ– ՄԻՈԻԹԵԱՆ
ՊԱՏԱՍԽԱՆԸ
Մսկուայի
անթելր
Հազորղեց
թէ՝
Հտմաձայն
կառափաբութեան
Հրամանին
, Պ՛
Կլամիքօ
Աու
-
նիս
29
/1/
իր մօտ
Հբտլիբելոփ
ամերիկեան
գես
-
պանր. Հետեւեալ
յա յտա րա րութիւնն
րրաւ
«
Համ
աձա
յն խո րՀ բղա
յին
կաո ափ արու
-
թեան
ստացահ
փստաՀելի
տեղեկութեանց
, Բո
-
բէայի
գէսլքերր
հ՝ագահ
են իբրեւ
Հետեւանք
Հա–
(Լուրերու շարունակութիւնը կարդալ
Ղ՛–
էօ)
Fonds A.R.A.M
1 2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,...460
Powered by FlippingBook