HARATCH, du 1er juillet au 31 décembre 1950 - page 43

ՀաՐպԽԱԽ
ՄոՆէսւտհէսԱ
վաէժւտաԱքւԱ վկ
Բանի
մ Ա չաբաթէ ի վեբ եէւուզեռի մէք է
յ)եվբի
Մ՚՚՚֊բաաեան
վաբժաբանբ;
Լանղէսնեբբ
ի–
բաբու էբ յաքոբղեն։
Մխիթաբ
Աբբահօբ
նռլիբ. ֊
ուահ
եբկՀաբիլբամեայ
յոբելենական
Հանղէսէն
ու. դաչաաՀանղէսէն
վեբք,
Յ
՚՚է
-լիս 2ի
կիրակին
աեղի
ունեցաւ, գպբոց
ին աչակե բանե բուն
մ աբղա–
Հանղէսբ : Աւելի քան Հարիւր
երիաասարգներ
կա­
աարեցին
աողանցք
ի ներկա յութեան
իրենց
հր–
նողներուն
ել աղգայիններու
:
Տեդթ
ունեցան
չուէաական
մարղանքներ
, վաղքի ,
ցաակելու ,
գունգ
նեաելու
, չուանի
վրայ
մագլցելու,
վ"լի–
"ե՛՛ւէ ^՚՜ ՚"յԼ մրցումներ,
խլելով
հափեր
նեբկա–
ներէն I
Վարմարանի
վերաբացումէն
ի վեր,
աոաքին
անգամն է որ աեգի
կ՛՚ունենային
նմ անօրինՕւկ
խաղեր
, որոնց
յաքողութիւնր
կր պարաինք
իրենց
մարղանքի
ուսուցիչ,
երիաասաբգ
մաբգիկ
եւ
վարմարանի
նախկին
սան՝ Պ • Ժագ
Գաւիթեանի
քանքերուն
;
Աոլլիս
9
կիրակի՝ կէս օրէ վեր^ ալ աեղի
ունեցաւ
ամավերքի
Հանգէսբ
, »Պէչիկթաչլեսն
-
ԱլէմչաՀ»
թատեբասրաՀին
մէք, Հոհ
բազմութեան
մր ներկայութեան
:
Այս Հանղէսբ եւս կր զանազանուէր
նախորգ–
ներէն
այն պաաճառով, որ վերաբացումէն
ի վեր
իր առաքին
Հունձքր՝
երեք չբքանաւարտ
աոո
յգ
Հայոբգիներ
կր արամ ագրէ ր Հա յութեան
: Լան -
գէսին
Հովանաւո
րութիւնն
ու նախագ աՀ ութ իւն բ
սիրով
ստանձնահ
էր ՊաՀապանեան
Գերապայ
հաււ , որուն քաՀանա
յութեան
(^ՀՏամեակին կր ղու–
գագիպէր : Վարմարանի
քաղ. տեսուչ Պ • 1»ան -
զատ եանի
բացմ ան խօսքէն
վերք ,
՚" չակե րանե բր
ե րդից ին ^Բամ Փոր՚՚աան»ր
եւ
«//՚ ա ր ս է յե է ղ» ր :
ք*րենց .կ՝րնկե բանար
ղա ^ակով
, երգի
ուսուց
չու–
Հին Օր– Փիչմիչեան։
Գեզեցիկ
աբաասանութիէն–
նեբ րրին
աչակեբտներ
Աոզոմոնեան
եւ Պագտա
–^
այնքան
նման է որ, կարելի չէ չրազղատել
Հիթ­
լէ րի քազաքական
հրազ իրներուն Հետ :
Աւրիչ
նմանութիւն
մր.
1939*^07՞"՛""՛՛/՛*՛
^էթւէՐ
Սթալին տնտե -
սական
եւ. քագաքական
գորհակցութեան
գաչնա–
գիբ մր կր կնքէին
։
իյ • Մ իութեան
նսչատա/լն էբ
գրամ ատ իրա կան
պետութիւններր՝
Գերմ անիան ,
Ֆրանսան
եւ Անգլիան
իրարու գէմ մղել։
կրռ՚–
ուե լով՝
անոնք
պիտի ակա րանա
յին եւ Աուս իան ՚
մնալոյվ
յսնվ^ւաս , պիաի
կրնաբ
յեաոյ
իր
կամքր
պարտագրել
նոյնիսկ
յաղթական
կոզմին :
Գիւանաղիաական
այս ղրութիւնբ
սակայն
երկար
չտեւեց։
Հիթէէր
չկանխեց
»
ռուսական
են–
թագրեալ
Հաբուահբ
եւ ինքբ նախա յարձակ
եղաւ։
Հիմակ ալ Հարց է թէ արգեօք
Ամերիկան եւ
իբ գա^ակիցներր
պիտի
Համբերե՞ն
երկար
ատեն
ի տես
յց • Միութեան
ՀՀ,
չէ գո քո ւ թ ե ան» , որ իրա–
կտնին
մէք
գործօն չ է գ ո ք ո ւթիւ ֊ ն
մրն է–.
Եթէ հ՛ Միութիւնր
գուբս գայ
վարագոյրին
ետեւէն եւ կամ դուրս
Հանուի իր ^չէղոքոլթե
•-
նէն»,
այն աաեն
միայն
կրնայ
հագիլ
Գ. Աչխաբ–
Համաստո
:
Տ ՚
՛րար :
•Տետո,
բք.–մ եկաւ
ուսումնապետ
Հ . Ա ե բոբէ
եան՝ ֆրանսերէն
: Երզչախումբբ
երզեց
քանի
մր
ուրիչ
՝՝այ1լական
երգեբ։
Մեներգի
բամինբ
կր
կատարէր
պատանի
Ա՛ելքոնեան
, իր անուչ
ձայ -
նով։
Արտտսանողներն
ու երդիչնեբբ
արմանա -
ցան
բուռն
հափաՀա
րութիւննե
բու :
Տե ՛ոո յ բեմ ե կաւ ո ւս ո ւմնաս սլե սա
Հ ՝•
Ա ե ր ո բէ
փրգ– Ագրլեան,
տալու
Համար
վաբմարանին
մէկ
տարուան
ուսումնական
զեկուցում
ր :
« Մեր
վարմարանր
պետական
գպրոցնե
բու ու
սումնական
հբադիրր
գոբհադրելէ
զաա, կր քանայ
Հայկաելան
կեանքին ալ գոՀացում
տալ : Գմբախտաբաբ
, տե -
զական
պայմաններր
թ ո յ լ չեն տար, որ այս սլա­
աանի միտքերուն
մէք թավյանցէ
Հա ,կ .
մչակոյթի
ումն ու ալիւնր : Ա յլապէ ս կարոգ
է ին աւե
լի լա–
ւր
լ ն ե լ ։ Բարձրագոյն
դասարաններուն
մէք,
միւս
նիւթերէն
ղատ , ալանղուահ
են նաեւ
ղ րաբար ,
<այոց
պատմութիւն
եւ մ ատենադրո
ւթ իէն : Ա -
նոնք հանօթացահ
են Հայ մ իաքի
կո թոզնե բուն ,
սկսահ
Գոզթան
երգիչներէն
, Ա . ԱաՀակի ել Մես­
րոպի
լեգուէն
»:
Այս տարուան
չրք անա
լա
րտնե րն են
Հի
՚ամ կոչ­
եան Նչան, թաչճեան
\քոբայր եւ Մանուկեան
Տա­
րութիւն
, որոնք մասնակցահ
են
պաքալօոեայի
քննութիււ^նեբուն
: Եսկ Գ. գասարանր
պոր վ էի
քննո ւթե անց : Արդիւնքր գեռ յա յանի չէ :
Ուսումնապետ
վաիդտսլեար
կարղաց
իւրա —
քան չիւբ
ղ ասա րանի
աոաքինէն
մ ինչեւ
ե րրոբդ
Հանդիսացո
ղաւերուն
անո ւննե բ ր , որոնց
բամնուե­
ցան
չինիչ
զիրքեբ՝
իբրեւ
մ բցանակ :
Պարգեւներ
նուիրահ
էին Վենետիկի
Աբրա -
Հայրր՝ մէկ ոսկի եւ մէկ արհաթ
մեաա
յ ւո ր ո ւե–*
լու Համար
բարի
փ"՚րքի
՚՛*– քանաս իրո ւ թեան ար -
մանիներուն
: Առաքին
մ՝րցսնա/լր
ստաղալ ^ամ —
կոչեան
Նչան , երկբորգր
Աէմէրճեան
Տակոր :
Գրքեր եւ ուրիչ
աբմէքաւոբ
առարկանեբ
նուիրահ
էին Արտաւազգ
արք. , Հ. Բ.Ը. Մ՛ր, Կապոյա
էՍաչի փարչութիւնր
եւ վարմարանի
աեսչութիւնր
:
Ը7յթաբղ
աւա րտնե բու կոգմ է ինքն աւլ իր ղ րոլ -
թիւն
մր կարգաց
Ն– թաչճեան,
խոսաանալով
աբ–
դաբացնել
իբենց
վրայ
տրուահ
յոյսերր։
Նե՚ւբոզր
Հիւսեց
Հայ ցեղին
սքանչելի
առաքինո
լթիւննե -
բուն եւ անոր
մ չակութա
յին
արմէքներուն
:
Բեմին
վրայ է տեսուչր,
Հ. ԱաՀակ
՚/^ . իբ
ճՀուսկ
Բանք»բ
րսելու։
« Առոզք
միտք
առոզք
մարմնի
մէք. /լամ գեղեցիկ
Հոգի՝
գեզեցիկ
մարմ–
նի մէք, ինչպէս
կ՝րսէին
Հին Հելլէններր։
Բայց
ատոր
Համ ար անՀ րամ ե չտ է՝ Հա յկական
կամ քի
զօրութիւն։
Եթէ Հայ ազգր..վերակենդանսձ.ցահ է,,
այդ
՛ԽորՀիլ իբ կամքի
ումին է ։Եբիսւասաբդնհր
,
ղ ուք պէտք է մ չակէք
Հա լկական
կամ քն ու աո -
կու1ւութիւնր
:
Ով որ չունի ատոնք , որքան .ալ օմ­
տուահ
լ՛ււ՛ս յ ՚" յլեւա
յլ կարողութ
իւննե րո՚Լ , չի
կրնար
Հասնի՛լ
իր նպատակին
; Ձաբեաց
արմ ատբ
րնտանիքէն
կր սկսի։ Եւ այս կ՝աէլնարկեմ
ամրողք
Հայութե՚սն
: Եթէ
Հ՛՛՛յ
հնոզներր
զիտակից
բլ -
լան , անպ՚ս
յմ ան Հա յ աւլան Հա յ կբ մնայ : Այն
օբր որ հնո՚լքր
իրեն պարհանք
Համարէ
Հայու -
թիւնբ,
այ՛լ
օրր Հայ մոզովուբգր
փրկուահ
է ։
Լեզուն
աոանձին
ոչինչ է : ԱնՀրամեչ՚ո
են
նաեւ
աղղային
աւանդութիւննե
րր , որոնք
ա^ելփնուի
-
րական
են ։թիւր
արմէք
չոլնիցեզտյին
աոաքինոլ–
թիւններուն
մէք։
էն թա րցս՚ւա րանե ր , միտք պա -
Հեցէք Աոկբատի
խօսքր՛ Հ Ես րան մր չեմ գի -
տեր»։
քՕուսափեցէք
ամբարտաւանութենէ
, եղէք
խոնարՀ եւ աչփսատասէբ : Զ ՚ լ ՚ ՚ ւ ՚ ա ց է ք
վայելքնե -
րէն » :
Բանաիսօսբ
իսօսքր
ուղղելով
հնոզնե բուն , թե–
լագբեց որ լրքօրէն
Հեաեւին
իրենց
զաւակներու
քա յլե բուն : Հսկեն ոբ անոնք չկարդան
լպիրչ
՛լ Ր՜
քեր,
չտեսնեն
՚լր՚ւ՚ւիչ
չարմանկարներ
,
այլասլէս
իրենք
մեզսակիւց
կ՝ րլլան
՚ոզոց
անմեզ
֊.ուլ ինե րու
թունաւո
րում ին : Արթուն պէտք է մնալ,
որպէս­
զի անոնք որ սաՀմանուտհ
են րլլալու մէկ մէկ
հ՜ազիկներ
, չդառնան
փուչեր ու ատտաս1լներ » :
Անփե բք հափե րոփ ոգք ունուեցաւ
ա լս Հա յրա–
կար
յորգորներր
:
Հանգ էսր փակուե ցաւ ՊաՀա պանե ան Գե լւա -
պայհառի
չնորՀակալութեամբ
եւ մաղթանքնե
-
րոփ :
Ա՛
ԳՊՐՈՑԱԿԱՆ
ՀԱՆԳԷԱ
ՍԵՎՌԱՆ,
9
Ցուլիս
կապոյա
խաչի Աեվ -
ռանի
մասնաճիւզին
զովելի
ձեռն՚ս բկնե րէն
մէկն
՚"Լ ետ Դ՚՚1Ս"9^ է > "Ր ^ինգ տարիէ ի վեր կր պա–
սնղամ ուՀ ինե բու
^է Իր գո յութիւնր
խորՀիլ
իր
յարաաեւ
գո
րհունէութեան
Այո տարի ալ գպրոց ր ունեցաւ իբ տա րե կան
փակման
Հանգէսր, ճոխ յայտա՚լիբոփ
մ բ ։ Աբ՚ւչ -
ուահ
մամ էն առաք արգէն
հնո ՛լ քնե ր գրաւահ
է ին
իրենց
աթոոնե
բր , լսելու
Համ ար իրենց
զաւակ -
նեբուն
երգերն ու
արտասանութիւննեբր
Հանգէսր
սկսալ
ղեկափա րութեամ
բ դպրոց
ին
ուսուցչուՀի
Տիկին
Զիլինկիրե՚սնի
: կարգ մր
Հա յրենաչունչ
, գպրոցական
երգե րէ փեբք աչա -
կե րտներր
արտասանեցին
գանա
՛լ ան ո ա՛սնա
ւ որ -
ներ , յետո
յ պզտիկ
տրամ ախօսոլթիւննե
ր : քէ) իստ
ՔՐքքալի էր ճթիք ~ թ՛ոք»
զաւե չտր , զոր
նեբկա–
յացուց
ին գպրո^ ի աչակե րտնե րր մեհ յաք ո ւլու -
թեամբ։
ԱչակեբտուՀիներոլ
կոզմէ
^Ալաղեա՚ք »,
« Հօյ նազան
իմ» եւ ^Համբարձում
եա քլա» սլարք^—
բր մեհ խանդափտ
ռութիւն
ստե՚լհեղին
; կարզ ր
եկահ էբ մբցտնակաբաչխութե
ան : կասլո լտ քւիսչի
մ բաքան ատենա պետուՀ ին , Տ իկին Վե րմ ին Տոփ­
Հաննէսեան
բեմ Հրալիրելոփ
,
ակե ր։ ՛նե,
բամնեց
իւրաքան
չիւբ ին իր արմանի
մ ր ցան ակր :
Տետոյ Օր՛ Աննա Արրճեան ի գիմաց
իր
բնկերու­
Հինե բուն
^ո բՀակա լութեան
ու՚լերձ
մ ր կարդաց
ոլգզուահ
իրենց
ուսուց
չուՀ իին եւ կապոյա
իյ՛"—
չի անգամուՀ
ինե բուն :
ւր."լ.\–
Հանդէսի
ւիակում ր •, կատարե
լէ աոաք ,
Տիկին
Ջիլինկիրեան
իսօ՚ւքր
ուզղելոփ
հնոգքնե
բուն ր -
սալ՛–֊֊–
^Մ իրե լի հնոգքնե բ , կր տեսնեմ որ ձեր
զաւակներուն
մրցանակնեբր
ձեղ ալ կ^ուբախա
ցրնեն,
ուրեմն այս մրցանակներր
ձեզի Համար ալ
քաքալերանք
մր թոզ րլլան,
ոբոլէսղի
ձեր կարց.ին
Հայեցի
կրթութիւն
տաք ձեր զաւակներուն
: Ր։՛՛ —
ցատրէք
, Հասկցնէք
եւ անոնց
մաքին ու
սրտին
մ էք գրոչմ էք թէ իրենք
Հա յ ո ւ գաւակնե ր են ՚ ու­
րեմն պարտաւոր
են իրենց
մայրենի
լեզուն սոր —
փԻթ–
Տիկինր
քերմ հափերու
մէք ստացաւ
չատ
.եղեցիկ հ՜աղկեփուն
ք մբիբ ա չակե բ՚ոուՀինե
րո
՚^՛
կոզմէ։
Հանդէս բ փակուեցաւ
չատ ուրախ
արամ ա -
գրութեամբ
: Տետո
յ նե ր կանե ր ր շարու եցան սե -
՛լաննե բու
չուրք եւ խրախճանութիւն
, երգ , պար
«ՏԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(122)
ԺԳ–
Ա իւլէ յմ ան Բէկին
չէ ր կարելի
աո տքա րկե
լ
այգպիսի
աոեւտուր։
Ն՛" իր
Հ՚ս լրենի
լ^՚ո՛
թիւն՛ից
ել երկաբ
տաբինե
բի արկ՚սհախնգր
՛սկան
թափա–
ոո ւմնե րից ստացել
է ր մի աՀագին
անձն ա ս իր ո
լ -
թիւն, որ Հաւասար էր նրա մէք եգահ
քաքութեան
ել անփախութեան
: Վտ յրենի , անսանձ
Հակում -
ների դերի, նա երբեք չէր Հ՚սչաուել
այն
մաքի/
•^եա թէ ազամարգբ
կաբոգ է հախել
իր ՚լէնքր
, •
^ին , որսական
չունր ել կնոք։
Նուիրել,
սպան -^
նել , տանից
դուրս
չպրտել նա կաբոգ
էր , իոկ
փոգով
ուրիշին տալ
" ՚ յ գ մի՛ այնպիսի
սաոբնու–
թիւն էր , որ նրա զզուանքն էր յարուցանոլմ
:
Այղ֊ էր պաաճառր
, որ նա այ՛լեւս, չկաբո՚լա -
ցաւ
պաՀել
իրան եւ տ՚լագակեց
՚
կորիբ,
քանի
դլուխդ
վ բադ է, կսրիր եւ
վ՚աոք
տուր , որ Աուբատ
աղայի
հառան ես • • -
Մ տրակ ր բարձրացալ
, բ՛" յց ձին
չ ս պա ս ե ց
Հարուահին
, առաք
թ ռ
՚ ս լ
: իսկ Մ՚՚ւխաարր
չՀ"ւ–
մարձակեցալ
գնտլնրա
Հետ, ձգեց
ձիու
սանձր
ել
կան՚լ առաւ :
Վերքին
միքոցն էր նա փորձել։
Ր ա յց լուսս՛ —
Հաաոլահ
չէր՛
րնղ Հակաո
՚սկն , նու յելով նրա ե -
աե՛
՚ ց , հիհազեց
եւ. ասաց ՚
Տեսնենք՛՛՛
ե՞ս, թէ դու ...
Նա գնաց գէպի
ԱՀմէտբ եւ,
ուչագբութիւն
չգարձնելոէի
նրտ աուահ
Հարցեբին
, ասաց ՚
ինձ
Հ ա րկաւո ր է ա յն կեավուր
՚"՚լքիկր
,
որի Հեա գոլ սիրում ես խօսել :
Ո՛՛
ԲՐ •
Նա , ոբ իր մ օրն է որոնում :
Խե՞նթր։
֊
խե՞նթր^
Ե՛՛րբ կր տեսնենք
նբան :
Հ
,եչտ է, Հէնց
այսօբ :
Ես կբ սպասեմ
քեզ :
ԱՀմէտբ
զլխ՚՚՚ի
Հաւանութեան
նչան արաւ եւ
խփեց
իբ ձիուն
։
իսկ Բէօսա
մուխտաբր
չէր չ՚ոապում : Նրան
կաշկանդել
էբ մի ինչ ոբ բաբդ
հրազիր
, ոբ գ ե ռ
խառն էր, "րի մէք դեռ բոլորովին
պարզ չէբ Գ"Ր~
հունէութեան
եգանակբ :
Նրտ
աչքերր
չարունակ
յաոահ
էին
Մելիքի
ամրոցի
վրայ, ոբ ցցուահ էր մայււի
՛լ լխ ի^՛ եւ
այսաեղից
, ձորից , ե րեւում էր կապոյա
երկնքի
մէք խրուահ :
Այնտեղ
է ր նրա մ իտքր . ա յնտեղ կար մէկբ ,
որի՛ Համար
նսւ հրագիր էբ պատբ՚սս՚ոում
;
Իքեգճ Գայիանէ
, խեզճ
գեզեցկոլՀի։
Երեք
մարգ միամամանակ
ա յբւում
էին նրան
աիրանա­
լու
մ տքից : Մէկր
հ) ՛ս չենց ի ե րիտասա
րգն էր , նբ՛ս
քար գուահ
սէրր՛
մ իւսբ
՛իա յրենի բոնակա
լն
է ր ,
Հայրենի
երկբի գաժան պատ իմ ր , որին նա ատում
էբ ամ^ո՚լք
սրտով , իսկ երբոբդր
զհուհ
,
զզուելի
վաճառականն
էր, "րԻ մասին նա լսել
է լ ՛ ։
Երեքին
էլ նա զերել էբ իր աչքերի
կրակով ,
իր ա րՀսւմ ա րՀ տնքով
, ո ր ա
յնքան
Հ րաչա
լի էր
նրա
ղէմքե
՛քրայ։
Րայց
ի՞նչպէս
պիտի
ղիմա -
՚լրէր,
քանի որ նրա զէնքբ
միայն
նոյն այգ կբտ—
կըն էբ ...
Կ ողո պտո ւահ՜ գիւզր
իր ^աւե բ ի մ էք չկարո -
ղացաւ անտես
անել ա յն չարագուչակ
լոլրերր
,
ո րոնք յանկա
րհ սկսեցին
դուրս գալ Մ ելիքի ամ -
Ր"ցէ3 •
Շատերր
գիտէին, որ այնտեզ
ինչ որ
՚էատ
բ՚սն է կատարւում : Թէեւ
տեղեկութ
իւննե ր բ գեո.
կցկտուր
էին, բայց
ամբոխր
կարկատում
էր նր—
բանց , միացնում
իբ անոգոբմ
դատոգութիւնների
օ՚լնութեամ
բ :
կոյս
Հեղինէն
կատարել
էբ իբ սպաոնա
լիքր ՚
րայց գբա Հետ միասին նա երես դաբձրեց
Մելիքի
տանից, երբ Հասկացաւ,
ոբ Գայիանէի
^անամօ —
թութեան
» Հետ միացե
լ է նրա մօր յիմ ա
րութիւ­
նբ։
Հեղինէն
Հրամայել
էր Աննա
Խաթունին
, որ
այլեւս
կա րգին բան չսպասէ
իբ աղքկանից
. Հրա­
մայել էր կէս գիչերին
ւիեր կացնել
անամօթին
,
մ ազե ր ից քաչելոփ
տանել , դցել
կուսանոց
, թա -
՛լուն կատարել
պսակի
կար^ը եւ իսկոյն
ճանա -
պարՀ
գնել Խաչէն :
Աննա
Խաթունր
չկարողացաւ
մի
փճռական
պաաասխան
տալ։ Նա գէմ ձէբ, "ր
Գայիանէին
խրատեն
, ինչպէս
ոլզում
են , բա յց կտբ մ իեւնո
յն
կապանքր
Ի՛՞նչ
էլ՚տսեն
Խաչէնցիները։
Հեզինէն
բարկացաւ
ա յգ
քիմտր Հպարտութեան
փրա
յ եւ
յայանեց,
որ տյնուՀետեւ
ինքր
միմիայն
Մելիք
Աւանի Հետ կբ խօսի։
Աննա
Խաթունն
է լ
Հէնց
նրան էր սպասում : Բայց
միթէ՛*
ան՚՚՚ստուահոլ
-
թիւն
չէր : Մի տ յսպիսի
մամ անակ
Մ ելիքբ էլի
գնացել էբ Գանձակի
կոգմեբբ
• ՚ ՚
ԼԷՕ
Fonds A.R.A.M
1...,33,34,35,36,37,38,39,40,41,42 44,45,46,47,48,49,50,51,52,53,...460
Powered by FlippingBook