«
ՀսւՆգիսալոբ
օր մրն էր անցնող
էիրակին
Փ՚"~
րիղաՀա
յութեան
Համ ար : ԸնղՀ ան րա պէ ս
ւլ պրոց–
ներոլ
ամավերքի
Հանգէսներ
ղրաւահ
էին
ղայն,
ր՚սղ աեղ մր ձղելով
առտուն
,Հանգիսաւորպաաա–
րաղի
մր, հայկ. հէսով , Փարիգի
Հոյակասլ ե -
կեղեղիներէն
մէկուն ,
Տէ. Ըէ|6ՈՈ6
ԱօՈէի մէք :
կաթողիկէ
Հայերու
Փարիղի
աոաքնորգ
ՊաՀա -
պանեան
արք.ի քաՀանա յագո րհութեան
60ամ -
եակր եւս առիթ
րնհա յահ էր այգ
Հանգիսաւոիու–
թեան , պապական
նուիրակին
նախաղաՀու ֊
թեամ
ր :
Կէս օրէ վերք
քիէնսիի
Գպրողասէր
Տիկնանց
,
Սէվսի
Մուրատեան
վարմարանի
, գպրողին
շ Ը ի -
քաններսլ
փակումն էր, իսկ
Օլիէի
րնգարձակ
մարղաղաշաին
վրայ
Հ. Մ՛ Մ-ի մարգաՀանգէ -
սլչ, Հոհ րաղմութեամր
:
Պէաք է յիչել
նաեւ Աէվրանի եւ Պէլվիլի Հա
յերէնի
ղասրնթացքներու
փակման
Հանգէսներր ։
Սկսինք
Գպրոցասէրէն
, րսելով
միայն առ -
տուտն պատարաղ
ին
Համ տր թէ նե րգաչնակ
եկե
ղեցական
տրա րողութ
իէնր
ղոյգ
մեներղներով ,
եւ Օր • Կառվարենցով
, պարղերես
գուրս
բերաւ
մեղ օտարներու
աոքեւ :
-
X
՚հպրոցասէ
րր ա յսօր կր նե րկա յանար
նեբ՛–
Հ
կայ
Հանղի սա կաննե րուն
50
աշակե րտո
ւՀ ինե րոփ , ՜ւ
իբ փե բանո րոգոլահ
ղեղեղիկ
շէնքին
պաբաէղփն \
մէք : Աւանգական
մ ր ղ անա կա րա շխո
ւթե
ան Հան- |
գէս մր որ մեղի կր յ իշե ղնէր
Պոլսոյ
մեր ղպրոց ֊ ՝
նե բու
ամ առնա
յին ա րձակո ւրղնե բու
նախօրէւ ակբ ,
երբ
աղղ . բոլոր
գպրոցներու
ա շա կե ր տնե ր ր ստ -
քի , Հազարներով,
տօնական
Հանգիսաւո
րութիւն
մբ կուտային
գիւղին կամ
քաղաքին։
Ծնողքնե
ր ե լ րարեկամնե
ր եկահ
էինէ"^1
աասնե ակնե րով
սլարմ անոլՀ
ինե բու
կողմէ
մ ե հա -
ս քան
չին թոթո վանքր ելգտտե լու թէ ա յն
բ" ԷՈ ր
ղոՀոգութ
իւնե ր ր եւ տաբուահ
տ քնա
քան ա չխա -
տանքր
ի^նչ Համ
եմ ատութեամբ
աբ ղաս աւո
րուահ
են :
Աո անց
մ անրամ ասնո ւթե
անղ մէք
մանելու
,
1լ րնանք անվա րան
րսել թէ չունչր
Հայկական
էբ :
Ղ՛ուրսէն
ֆրանսե րէնով
եկահ
տ յգ
աւլքիկ1ւե րոան
Համաբ. կարելի
եգահ էբ ստեգհե
լ անՀբամեչա
մ է–
քավայր ուբ անոնք Հայ Դգան
իրենք
ղիրեն
^ր
եւ
մանաւանգ
Հալերէն
իսօսին։ ԱՀա ինչ որ կե^ւսա—
կան է : Գալով
հրաղ ր ին
1րԻ՚՜
^ րկրո ր՛լ ական
վարմտրան
մր ունենալու
մ ՚ոաՀուլ ո ւ թ իդ1ւ , ան ֊ •
շուշ՚ո
մամանակի Հետ կապսւահ է :
՝
Տնօրէնին Պ– Թ– Պօյաճե՚սնի
րաք՚ք՚մ^^՜խՀքէն
.
վերք,
լսեցինք
քանի մր ֆր՚՚՚նսերէն
երգեր
եւ֊ ա ր–
աասանութ
իւննե ր , ի սւա՚ոիւ
Աէնսիի Պ • ՝ք՝ս>՚լա–
քասլետին : Մնա՛ք եա լր Հա քերէն էբ ,
արտասանու–
թիւններ
Ս իամանթո
յէն
, Աիլվ՚ս
կասլուտիկե՚ս -
նէն,
Անայիսէն
եւ չ՛՛՛րք մրն ալ անհանօթ
Հեղի -
նակնե րէ , մեհմասով
Հաճելի եւ ճչգրիա առո -^
գանութեամր
:
Գմուար է մի աո մի յիչել
բոլոր
անուններր։
Շատեբու
մէքէն
մէկբ
միայն
կաոչեղալ
մտքիս
,
Աննիթա Վ • Ս տբ՚լ իսեան
, մեր տա՛լ անւլ ո՛ւո ր
ի՛մ–
րավարին
աղքիկբ,
որուն
^Տուր
ձեոքգ,
եղրայրրֆ
եւ
Հա յկական
երկու
ղ ե ղեցիկ
պարերր
ուշաղ
րու
թիւն
գրալեղին
: Անշուշտ իրրնկե րուՀ ինե րր ո-
րոնց
փոքրերէն
մէկն է ինք , իրենց
ինկահ
ղո -
~
Հ
8
Ա ՌԱ Զ
վեստի
բամնէն
սիրով
Հրամարեցան
ի նպաստ ի -
րեն,
իրենք որ մրցանակներով
հանրարեռնուահ
կր
վաբձատրոլէին
աչիւատունակ
տարուան
մր Հա -
մ աբ ;
Պ - Բաղաքապետր
, ոբ քաքահանօթ
է ր Հայ
մողովուրգ
ին պատմ ութեան
, նկարագրեց
սրտտ
ոուչ
Հանգիպում
ո վ մր
1915/՛
Աարսափի
Օրերէն,
երբ
ինք, նաւագ
ՀձՏիւփլէքս»
մարտանաւին
մէք,
ականատես
եղահ էր մեբ աքսորէն ու քարգէն ա–
զատահ
բեկորներու
փոխագրութեան
օղնա/^
դէ՚^Ի
Փորթ
Աայիտ : Ակնաբկոփյւ կր փնտռէր
կարհես
նաւուն
մ էք
հնահ
Հա
յո րգինե րր , որոնք ա յգ
օրէն
իսկ
ապաւինահ
է ին ֆրանսական
Հ իւր ընկա լու —
թեան :
էօմբե րղ նե ր եւ մ արղական վա րձե ր
լրաղուցին
աղոց
բամինբ,
որոնց
ուղղահ
ՀՀուսկ
ի՚անք »ով
ղասական
չեչտով Պ • Պօ յաճեան
փակեց
Հանղ էսր •
քաղաքապետէն
վերք՝
Հանգէսին կբ նախագա–
Հէր
Տի՚լրան
էՍան Բէլէկեան
, վարմարանին
բարե–
րարր
, որուն
օմանղ ա/լահ էբ Հ . ք՝ • Ը • Մ •բ իր
4
միլիոնով ել մողովբղական
Հանգանակութիւնր
ուրիշ
4
միլիոնով
մրն ալ,
լրացնելու
՚^ամար
ա յսօրուան
չէնքր : Ըսին թէ պակասներ
ունի
, ո–
բուն
Հո՛ւր
կ՝ի յնա յիրմ
իւս մեհ բարերարին՝
Հայ
մոգովուրգին
վրայ
Հտնղէս
ին յատկանչական
նորութիւնն
էրՕր -
Մ աբկոսեանի
ինքնա՚լ
ի ր ֆրանսերէն
ուղերձբ
որով
իր պսակաւորի
վկա յականր
ստացող
օրիո րգբ կր
բացաաբէր
թէ ի՛՛նչ չափոփ ֆրանսացի
եւ ինչ չա—
՛Ւ" ՛է Հ՛ո յ կր գգան
ղիրենք
, իր տա րե կիցնե ր ր , իր
սե րունղր
, ո րոնց վւ րկո ւթեան
սաՀմ անոլահ
ենԳպ–
րո ցասէ րնե րր : Անչուչտ
կչի որ կր Հ՚՚՚կէր
դէ"ւէ
Հա յրենի
աշխարՀր ել ղէպի
մա յրենիքբ :
Կբ մաղթենք որ Գպրոցս՚սէրի
սանոլՀիներէն
մ էկբ , լաքոբղ տարի
նմ ան
՛լ րութիւն
մ բ
մեղի
է
Հ րամ
ղնէ իր սեփական
Հա յերէնոփ :
^
ՇՐՋՈՒՆ
ԹՂԹԱԿՒՑյ
ԳՐՒԳՈՐ ԵՊՒԱԿ– ՊԱՀԱՊԱՆԵԱՆՒ
ՑՈՐԵԼԵԱՆԸ
Տէ. ԸէւՇՈռՇ 01Ա
Աօոէի
ղեղեցիկ
եկեղեցիին
մէք,
կիրակի
օրուան
Հայահէս պաաարագր
Հան՚լիսա
—
Լոր
Հանգա՛ք անք մբ ունէր , քանի որ նոյն օրբ կր
տօնուէր
նաեւ ՊաՀապանեան
եպիսկոպոսի
քտ -
Հանտլսւթեան
փաթսունամեայ
յոբելեանբ
:
I
Պ՚՚՚Հ ասլանեան
գեբ ապա յհառ
հանօթ է մ աս– ,
նաւորապէս
թրքական
քարգե
բու ատեն իր կրահ
աառէ^
պանքնե րով ես քբիստոնէական
Համ բերու -
թեամր
որովում
կր նեբչնչէբ
տսքռապեալնեբուն
։
Պատարագէն
վերք Ա • էՕաչ եկեգեցւո
յ Հոգա–
րարձութիւնր
ճաչ մր կաղմակերպահ՜ էր է ^ պա–
՛ոիւ
յոբելեարին։
Հրաւիրուահ
էին ֆրանսացի
եւ.՝
Հա յ անձնաւորոլթիւննեբ
, ինչսլէս ճւ ՜1^8առաք»ի
խմ րաւլ րութիւնր
:
Րամակաճառեբու
րնթացքին
, Հա
յր
՚Լեւոնգ
՛Լ՛
՝Րիլ1ւրճեան
կարղաց
չնոբՀաւոբական
նամակ—
ներբ եւ Հեռագիրներբ
: Պապական
նուիրակր,
ւլե–
րապա յհառ
1Հօ11Շօ11ւ
Փարիգէն
բացակայ
րլլալով,
ց ս ՚ ւ կբ յայտնէր
որ անձամբ չի կրնաբչնորՀա
-
ւ՛ւ րել
քո բելեարբ : կարղինալ
Աղաքանեան թէ նա
մակով եւթէ Հեոաղրով
կ՝ողքունէբ
յոբելեարին
/արատել
Ա
՛չխաաանքբ
ի սէր տւլ՚լին եւ Աստուհո
յ :
Նաեւ
ուրիչ
չնոբՀաւոբական
՚եԻրեր
Պելմիոյ,
Մարսէ
ւլի,
Փարիղի
ւլ աղութներէն
,
վ^ենետիկի
Մ խիթարեանց
արրաՀա
յբ Ա ւլո ւՀո ճետն
՚էարղ ա -
պետէ եւ բա՚լմաթիւ
անՀատներէ
:
Աեղանակիցնեբուն
կռ՚լմէ
խօսք աոնելով, Պ–
Զատիկ
էս անղատեան
չնռրՀ աւո րեց
յորե լեարր ,
ինչպէս եւ ֆրանսացի
Հիլբեբբ
,
քՁս1 (1ս \՚6օս5՛
եւ
Տ իկին ՛Րա յէն որ արտաքին
՛լո բհե
բու նախարա -
բութեան
մէք միչա իր կարե լին րրահ է կարղա–
գրելու
Համաբ
Հայերու
դիմումն/՚րբ
Պ–\Խս
11/
յս աււթիւ
յիչեց
Հ՛՛՛յ
մ ո ղո ՛Լու րգի ե
աառապանքնեբր
եւ յտւիտենական
կորովր վե -
բապրե
լու
Համ տբ
, Հակառակ
բո լո բ գմուարու -
թեանց։
իսկ յոբելեարին
մաղթեց
երկար
կեանք
եւ յարատեւութիւն
:
Յաքորգար՚սր
խօսք աո ին նաեւ
Տ իկ քն
՝Րայէ
Գրիգոր վրգ • Ջարրքլեան
| Պոլսէն) եւ
Տէ.ք^էւՇՈՈՏ
(1ս 111օոէ/
մոգովբգապետր
, ոբրսելով
թէ «//՚
միակ
պակասութիւնր
Հայ չրլլալն է», Հաստատեց
թէ
սիրտով
մ իչտ
մ եղի Հետ է քանի որ իր եկե
գեցիին
ւիոխանոբգն
իսկՊապաճանեան
վ՛որգա՚՚լե—
տրն^
:
ՊաՀապանեան
եպիսկ
. քե րմ ապէս
չնո ր՝,ակա–
լութիւն
յա յանեց
րո լո րին : Ներկաներու
վ։ավ։ա–
քին
գոՀացում
տալու
Համար , Օր– Աաոի կաո -
վարենց , որ պատարագին
արգէն
յաքոգութես՚մր
ստանձնահ էր մ ենե րւլնե ր ր ,
երղեց
կոմ
իաասի
« Ան տունին»
, քերմ հափերու
մէք։
Աեղանբ
փերքացաւ
մամբ ^ին եւ գերապայ -
հառր,
Հ. ԱաՀակ Վ– Տէր Մոփսէսեանի Հետ ւլնաց ^
Մուրատեան
փարմաբան
, նս՚խաղաՀելոլ
Համար
մբցանտկաբաչիսութետն
Հանգէ սին :
*^
թ\ԹԱԿԻ8 \
ԼՐԱՏՈՒ
ԱՐՈՒԵԱՏԻ
ժ–
ԱԵՐԳՈ8ԵԱՆ
Տուլիս
Տին Հաճոյքր
ունեցանք
լսելու Պ– Նւ՛–
չան
Աերղո յետնին
որգին,
ժիրայբ,
Փ՚՚՚րիղի
երա—
մչտանոցէն
, ոբ երկու օաար
երգիչներու
Հեա եբ—
գաՀանգէս
մր սարքահ էր (յլց,\ՇՏւսի սրաՀր
Պ–Ժիրայբ ,յաքոգ
պաՍ
մրն է եւիր մ չակ
ուահ
ձա յնբ լաւաղ
ո յն կե ր պո փ կր
թ՛ս
րւլ մանէ
Շուսլէռթի
, Մ ուսո րսքիի եւ Վեռտիի
եղանակնե–
ԲՐ
1
Պոռիս
կոտունոփ
ի
մ են ա խօ ս ո լթ ի ւն բ
նե ր կա
յացուց
գիւթիչ ել տպաւորիչ
ոճոփ մբ եւ ^եբմ
հափե բուն գո Հ ա ց ո ւմ տուաւ
երգելով
Աէվ իլլա
յի
Աափրիչին
,
/\լք ւ^շ 1Յ. 031օաո161< ;
Կբ յուս՚սնք
թէ
ուարիկ՚եբու
լնթացքին
իբ ստանալիք
փորձաո ու -
թիւնր ել Հասո ւնութ
իւնր
լա յնօրէն
պիտի
օ՚լնեն
,
ղառնտլոլ
Համաբ
տաղտնղաւոբ
աբուեստա՚լէա
մր,
ինչսլէս կր խոս՚ոանայ
իր ՛ոռա քին
երեւումոփ։
Ուրաիսութեամբ
կ՝արձանագբենք
թէ
• ^ ւ
/ Հ – .
ր^ղի. Աչնան, ^ւԼալոնին մէք, որ այս տարի րացաո ա–
րար բացուեցաւ
ամառր,
նկաբ մր ունի նաեւ
մեր
Համակրելի
նկաբիչր
, Պ– ԶարեՀ
Մ՚՚ւթ՚սֆեանբ։
Յաււաջ
գանաղան
առի
թնե րով գնաՀա տահ է իր
արուեսաբ
ել ճաչա կաւոր
Շօ1օՈՏէ6/
բնահին ատ–
ղանգր : Այս անգամ ալ ինչպէս կբ
՚իկայէ
Ռ •
Պառոթ,
Բ Յ Ո Տ ԲւՏՏՏՇ/
մէք, ան ցոյց կուաայ
յաքող
բնանկա
ր ի չի մբ ներղաչնս՚կ
ստեղհագո
րհու —
թիւնր :
Ա.
ՍՏԱՏԱՆ՚Բ
ՀԱ8ԱԱՏԱՆ
, օրկան
Հ ՚ Տ • Գ • Նոր Աե րունգի :
գ. տարի
թ ի լ
36 ՚(1950
Տունիս՝) : ճոխ րո վանգս՛—
կութեամբ
(Հայերէն եւ ֆրանսերէն) :
^<ՏԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(121)
Րայց կատուն
է լ պակաս
չէր– այգ
չորացահ
կմաիսքր, որ կարհես
, կր փչրուէր
մի Հատ Հաբ–
ուահից , զիքողութիւն
չէր անում, այլ գնում էր
իբ գաման Հակառակո րգի
ղէմ :
ՃանապարՀ
ր չարունակ
ղէպի
բարձր էր գբ–
նում : Րլուբների
ետեւից
գուբս
եկաւ
Աւետարա–
նոցր • նա Հանգարտ
տաքանում էր արեւի տակ •
եբգիքների
հուխբ
մի նուրբ կապոյտ
չ՛լա ր չի պէո
անչարմացել
էր նրա վյ՚այ,
խաղաղ ու մաքուր օ–
գի մէք :
Րէկի
ձին ա յմմ
մ ոռացել էրիբ կե րահ
Հաբ–
ուահբ ել գգալով
, որ իր աէրր
այլեւս
կատաղահ
չէ , քայլում էբ Հանղա բտ ; ՚Րէօսա
Մ ուխտարր
մի
զարմանալի
անե րեսութե
ամ բ նորողեց
խօսակցու—
թիւնբ. նա լաւ իմացաւ սր Րէկր
ղիքում է :
Գոնէ իմ տէրր
ւրիմանայ
, ոբ ես
՚լոՀ՚՚ւեցի
նբա
Համաբ • • • Րա լց ոչ , ինչռ՚^լ նրա
Համար • • •
Նա չէ ու՚լաբկել
ինձ այստե՚լ,
նբան
պատուիբել
են ոլղաբկե
լ , թող
իմ անան պատուիրողնե
ր բ եւ
ա յնուՀետեւ
• • •
- - ք՚՚^նչ պիտի
անեն
, Հարցրեց
Րէկր Հպար -
տութեամր
:
ճ–՝ -- Այն մամանակ
, էֆէնտի
,
փաչայուի<քիւն
չուա կր ստանաս , չատ չուտ :
Նրա
բախտն էբ , ոբ Րէկր
երէկոլանից
անձ -
նատուբ էբ եղել վւաչա գառնալու
մաքին • այգ
պատճաււով նա թէեւ տեսաւ
Մ՚՚ւխաարի
լփրբ
հի—
ծաղր,
բայց պաՀեց
իրան։
կատուն կտպեց
գայլի
բերանր
.նա մ ի աե^ւթարթում
Հասկացաւ
որ բրռ–
նել է ՛լա
յլի կոկ"
բ՚էից եւ սկսեց
աւե
լի
ի՛" ր ի՛րե
լ
ճանկեբր :
ՅէէՀմի
փաչայի
խօսքր Հասաատ էր, է -
ֆէնաի
, ասաց նա, այսաե
՛լի Համար փճռուահ
բան
է , որգոլ փաչա ես : Իսկ Ատամրո՞ւլր : Գու լաւ
՛լիտես որ այնաեղ
ոչինչ չի լինի առանց
միքնոբ -
՛լի, առանց
բարեխօսի ել լնհաների : Այնտեղ բա
րեկամ եւ Հոփանալոր
չունես , իսկ ՛փնասել քեգ
կարող է ամէն
մէկր. բաւական է ոբ իմաց տան,
թէ գու մաՀուան
ղատապար՚ոուահ
էիր եւ փախել
ես րանտից
, իսկ այստեղ
թ ո յ լ տուիր որ քլոաորեն
Մ ուս լիմ աններին
• • • Մի Հաա րարեկամ
ունես
միայն եւ գա Մուրատ
ագան է, բայց ինչ արահ
,
նրան չես ուզում
...
Ո՛^վ ասաց
՚ . .
Այս
Հաբցր
ցոյց տուեց , որ Բէկր
նոբից
բնկել
է այգ մարգու
ցանցի մէք :
Աւրիչ
ի՞նչ պիտի
Հասկանայ նա, եթէ լսէ
որ ղու սսչաննեցիր նրա հառա
յին
, որ քո հառան
էլէ •••
Ոչ , ես քեզ չեմ գպչի , մ իամ իտ մնացիր
. . -
Բայց այն ազքիկբ
իմն է ։ Գու գտիր
ուբիչներին
,
Հօ այս երկիրր չէքանգուել։
Ասլասիբ
մինչեւ գա
րուն եւ տես ինչ լաւ գո րհ կ՚ունենաս :
Գարնանր
մենք պիտի
ո չն չ ացնեն
յւ ամ էն ինչ : Ռա քեան մեր
ոտների աակ կր լինի
՚ Գիզակն ու Վաբղանան
ինձ
են յանձնուահ
• կեավուրնե
րից մի Հատ մեհ մարզ ,
մ ի Հատ Մ է լիք չի մնա յ ...
Նա յանկարհ
լոեց , յանկա
րհ Հասկացաւ , որ
չպիտի
յայտնէր
այս մարգուն
այն, ինչ որ
ՖէՀմի
փաչան
Հաղո րղե
լ էր իբրեւ
գաղտնիք :
Մուրատ
ազայի
բարեկտմութ
իւնբ փ՚սստա —
կելու
Համար ա քգքանն
է լ բաւական էր–
զւլուչու—
թիւնր
Հարկագբեց
կանգ
չառնե
լ
հ րազրի
մ ան -
րամասնոլթիլնների
՚Լրտյ։
Բայց
Բէօսա
Աոլխ -
տարի ական քներին
Հարկաւոր
չէին երկաբ ու բա–
բակ
բացատրոլթիլններ
• նա իսկո
յն
Հասկացաւ
եւ բացականչեց •
Ոգորմահ է ԱլլաՀր եւ միակն է նբա մաբ–
գաբէն
. անՀալատնե
բ ից չուաով
մի Հտտ է լ չի
մնա
յ :
Նա ղարձբեց
եբեսբ
ղէպի
երկինք
,
կարհես
յանկարհ
փոխեց
խօսքր ՚
Գոնէ մի չնորՀ տբա, էֆէնտի :
—
Ի՛՛նչ ես ուզում :
Ծախիր
այղ աղքկան
Մ ուրաա
աղայի վր–
րայ։
Այսինքն առաք
քոնր լփնի,
յետոյ
մերր
ւ Գի
նր որքան
ինքգ կ^ռւղես • • •
Այս
առաքաբկութիւնր
Մ ուխտարր
արաւ մի
կատարեալ
յանգգնութեամր
: Նա գիտէր որ Ր՜ոլրք
պաչտօնեանե
բին խորթ չէ այգ տեսակ
առեւտու -
րբ, գիաէր ոբ ոսկին չաա անգամ է
կուբացնու՚ք
նրանց եւ զրկում
նոյնիսկ
անձնական
Հաճոյքնե *-
րից՛. Րա յց
չիմ ացաւ , ոբ բոլոր
մ արգիկ
մի ՛ոե -
սակի չեն :
ԼկՕ
Fonds A.R.A.M
