ԻնՉՊեՍ •^ԻՍ1ՈՒ1յ8ՍտԻ
իյԱ՚Բ
Հասաւած
մը Լեւոն Շանթ-ի 2ւ տար
ուան տեզեկագրէն, սր կը պարզէ Պէյրութի ճե
մարանին հիմնարկութեան աոաջին տարիԱհրուԱ
վինակը
Համաղգսւյէն
ւ^կե րութ
իւն
քլ իբ
գոյոլթեա՚ե
աււաքին
օրէն
որոշում
վա յացուց
րանալ
միքնա
-
վարգ վարմարան
մր Հա յաշաա
վեգրոնի
մր մէք՛՛
Գործի
իրականացում
ր յանձնուեցաւ
Նիվ՚՚լ
Ազ -
բալեանին
եւ ինծի
:
1929
Հոկաեմ
բերին
րնկեբոքս
Հեա ուոք
զրի^Դ
՛կէ յրութ
եւ անմ իքաւզէս
ձեռնարկեցինք
Հարկ
ե֊
զած
քա յլերն
առնե լու , որ լիրանանեան
կառա
-
վարութեան
կոզմէ
րսա
երկրի
սլաՀան քած
օրէնք–
ներուկյ Ա՛ի՛– միքնակարզ
վարժարան
մր
բանալու
իրաւունք
սաանանք
:
Զորս
ամ իո եաքր
արղէն սկսուած
էին
Հ՛՛՛յ
ճեմարանի
զպրոցական
աչխաաանքներր
%
1929
Հոկաեմրերէն
մինչեւ
1950
Հոկաեմրերր
վ՝րնէ
21
աարի։
Այղ
21
աարիներու
մեր
րրածի
ու մեր
ույլածի
Հավիրճ
ամփոփումն
է , որ
ներ–
վա յացնե
լու
եմ Հիմա
ձեւլի
Համ աղգա
յին
Ընվե–
րութեան
կեզրոնական
վարչութեան
ո րո չում ին
Համաձայն
:
Այգ
21
աարինե
րու
առաքին
18
աարիներր
կր
կաղմեն
"րոչ
ամ րո ւլնութիւն
մր մինչեւ
1947/
ա–~
մ առր
:
Այգ
18
տարիներուն
ճեմարանր
արմատ
ու
Հիմք
չունէր,
վարձու
չէնքերու
մէք
ուսումնական
Հաստատութիւն
մլն էր : Վարձու
չէնքր
թոյլա
-
աու
չէ չաա
մ ր
մ անկավա րմական
նոր
ճիգերւււ
գործազրոլթեան
, ոչ ալ կուտայ
վաղուան
վը"–
տաՀութիւնր
: Տարմարուիս
պիտի ,
/՚"/"^"՛րցնել
չես կրնար
:
Այգ
28
տարիներուն
ճեմարանին
տէրր՝
Հա–
մ ազզ ա յին Ընկերութեան
կեգրոնր
կր
գտնուէր
Հեռաւոր
կ՚աՀիրէ
: Աւրիչ
է մչտապէս
աչքի
տակ
եղող Հաստատութեան
մր Հանգէպ
աէր
մարմնի
Հոգն
ու իւնամքր,
ուրիչ
է աչքէ
Հեռու կատար
-
ոլող
զործերուն
Հոգտծութիւնր
, ինչքան
ալ
որ
մարգս
նուիրում
ունենայ
եւ սրտագին
վերարե
-
րում
:
ք՚սկ
Հոս ճեմարանի
րոլոր
գործերն
ու վար
-
չութիւնր
կր գտնուէին
մնա
յուն
անօ րէն
ու
թեան
մր ձեռքր , որ կազմուած
էր երեք անձերէ
Նիկ"է
Ազրալեան
, Գասպար
իփէկեան
եւ Լեւոն
Շանթ
:
Ար՛է՝
1947
թուի
ամառր
այս արգէն
18
տա
-֊
ր ինե
րոլ
լձէթացքին
ո րոչ
կե րսլ
ու կազասլա
ր ա -
ռած
՚էի^ակր
Հ իմնա պէս
փո խո ւեցաւ
:
Շէնքի
՛ոէր գաոնա
լու
փրա
յ է ինք
,
որ
Հիմնո–
փյ՚ն կր
յԼ զաչրքէր
մ եր
մ տածումներն
ու
ձգտում–
ներր : Փոխուած
էր
նո յնպէս
ճեմ արանի
տնօրէն
մարմինր։
Ընկեր իփէկեան
մեկնած
էր
էւրոպա
ել կորսնցուցինք
րնկեր
Ազրալեանր
:
կազմ ուե ~
ցաւ
նոր անօրէն
մարմին՝
րնկեր
Մովսէս
Տէր
Գալուստեան
, րնկեր Արչակ
ՏովՀաննէսեան
եւ
ես :
Բիէ մր եաքր վախճանեցալ
նաեւ
Համազգա–
յին կեզ րոնական
Մ արմնի տիրական
գէմքր՝
Հա–
մ օ ՕՀ՚՚՚նքանեան
: Աարմ ար զատուեցաւ
, որ Հա
-
մաղւլայինի
կեգրոնր
փոխաղրոլի
Պէյրութ
, րնտ–
րուեցաւ
տասնրմէկ
Հոգիէ
րա ւլկա ցած
նոր կեգ
-
րոնական
Վարչութիւն
, որու
կազմին
մէր
էին
մեր
տնօրինութեան
երեք
Հոգիներր,
ինչպէս
եւ
ճեմ արանին
իրաւական
տնօրէն՝
րմիչկ
Աամ
ուէլ
Աէմէրճեան
:
Այսպիսոփ
1947/
՚է^ր^ր
ու^ւինք
նորրնտիր
կեզրոնական
Վարչութիւն
ել անմիքապէս
մեր
քո–
փր ունինք
նոր րնտրուած
անօրէնութիւն
ճեմա
-
րանի
Համար
եւ նոր
ու
սեվւական
չէնքի
մր հե
ռանկար
ր , բոլորովին
նոր տրամ աղրո ւթեամբ
եւ
նոր
ծրագիրնեբով
:
Մեր
ճեմարանին
կեանքր
ունի
արղէն
Հին
չրքան
մր եւ աՀա սկսած
է Հիմա նոր ,րքան մր։
ՀԻՆ ՇՐՋԱՆ
(1929
Հոկա. -
1947
Հոկտ.)
Աւելի կարճ ու աւելի
յստակ
գարձնելու
Հա
մտր՝
այգ
Հին չրքանր
կր րամնեմ
երեք
Հատուա–
ծի։
ա) Առաքին
Հատուածր
աոաքին
Հինգ տարի
-
ներն
են,
մինչեւ
1934
Հոկտեմրեր
, որ
կրնանք
անուանել
կազմաւորման
տարիներ
:
իմ
ու
Ագրտլեանի
սկզբնական
գիաալորու
-
թիւնն
էր , որ ճեմարանր
ուն/^նաբ
միջնակարգ
վարմարանի
մր միայն
վերին
Հինգ կարգերր
,
չաա
չատ
նաեւ
նա խապատ րասաական
գասարւսն
մր,
ուր
լրացնել
կարո գտնա յինք վեցամեա
յ Կւախակր–
թարաննե
րէն աւարաական
եզալներուն
Հնարաւոր
թերիներր
եւ բոլորր
նոյն մակարգակին
բերէինք
ւ
Գասարանր
կր Հաչուէ
ինք
\
5 20
աշա/լերտ
,
որուն
կէսին չավւբ
կր յուսայինք
որ
՛լ
իշերօթիկ
Բլլան : Րայց
չուտով
իրականութիւնր
ցո լց տր
-
լյսւ
, որ մեր ուղած չափոփ պատրասաուած
տզա–
նեբ
ւ^կ՚ոյին
, որ մենք
իններս
պէտք
է պատրաս
տէինք
մեբ աւելի
րարձր
կարղեբուն
աչակերաու–
ա
ՅՈԻՅ ՍԸ ԻԶմԻՐ ե ն
(ՄյւՏԹԷՈԱ
ԱՐՐ–
ԻՆՃԷԵԱՆԻ
ՄԱՀՈԻԱՆ
ԱՌԹԻՒ)
(գ. եւ վերջին մաս)
Տունաստանի
« Նոր ՚Օր » թ^բթի
1929
Ա՛՛լր
իլ
10/
թիլին
մէք Պ– Տակոբ
Միքայէլեան
Ւհճէեանի
մասին
չաՀեկան
յօգուած
մր
ստորագրած
էբ
« Մատնութեան
տուփին
չուրք»
խորագրով։
3
"՚բ–
գելի
յօզուածագիբբ,
ոբ չէգ՚՚Ք
"՚– անաչառ
Հայ–
րենասէր
մբն է, իբբեւ
կենգանի
՚էկայ,
իր
"՛յգ
յօղուածով
կուգայ
ղիմակւրղեբծ
լնել
ինճէեանր
եւ փաստել
«Վարպետ^ի
(ՅովՀ • Պօյաճեան)
յու–
չերուն
վաւե րականութիւնր
:
Գմ բաիստա
բաբ
յօզոլածին
առաքին
մասբ
միայն
ունիմ
ձեռքի
տակ
, որուն
ղլխաւոր
կէաերր
կուտամ
ստորեւ
իրենց
կարեւորութեան
Համար
•
« Պոլսէն եկած
Հրամաններուն
գէթ
մասամբ
գոՀացում
տալու
գիտումոփ
անչուչտ
կուսա/լալ
ՐաՀմ
/ պէ յին մաս
մր Հայ բնտանիքներ
աքս որե–
լուն փրայ, սկսեր
էի ամէն
օր եւ օրր քանի
մր
անղամ
առաքնո
րղա րան
երթալ
, աքսո բու ածնե
֊
բուն
ու մնաց ածնե րսւն
/լաց ութե ան
ծանրութեան
աստիճանր
Հաս1լնալոլ
Համաբ
» ;
4;
Նո
յն օբե բուն
զիւղբ
բն ակե լուս՝
բնաւ
տե–
գեկո
ւթի
է
ն չունէի
ոչ
«յ՛
եծամ եծ՝»նեբու
մ Ոզո փէն ,
ոչ տրուած
ո րո չումնե րէն , ոչ ալ տյղ
Որոչում ին
ե/լ/ւղեցիի
բեմ
է ն մոգո փուր գին
յտ յտա րա
րուած
ՐԱալէն
:
ԵԼ Ո
րոփՀետ/ււ
աո արա
րգբ
ինքն
ալ
արւ
զ մբախտ
խնգրխԿւ
Հ ե աեւանքոփ
Առաքնո բղա բան
գրեթէ
գանուած
չունէր՝
5
6
անղամ
երթալ
գալէս ետքր,
օր մբ յաքողեցայ
զինքր
Հոն գտնե
լու
եւ Հազիւ
թէ պիտի
ս/լսէ ինք օրուան
կաղոլ
-
թեան
մ ասին
աե
սնո ւելու
, աՀա ազգա յիննե րէն Պ •
ԳարեՀ
Հալէպեանբ
ե/լալ
սրբազանէն
ուզելու
իր
աքսորուած
ան/։րձաղին
տան
բանալին
: ինճէ/.ան
սրբազան
բանալին
յանձնե
լու
առթիւ
դրեթէ
պայման
գնելու
ձեւուէ րսալ
Պ՛ Հալէսլեանին
•
ԱՀա բանա
լէն , բայց
ւիոխարէն
/լբ պաՀանքեմ
ոբ
գուն
ու քուկէննեբգ
եւ բարեկամնե
րղ
թուղթի
կտորի
մր փրայ նչանակէք
ձեր ղփւտցած
կամ
լբ–
սած
յեզափո էսա/լաննե բուն
տնուններբ
եւ
ձղէք
ա յզ. նպատակով
պաա
րաս տուած
տոլվւէւն
մէք ,
ինչպէս
որ կիր՛ս/լի
օր եկեղեց
իի
բեմէն
ալ էսօ -
սեցայ
այ՛է մասէն»
Հ
« Հազիւ
կրցա
յ սպասե
լու
Համ րե
րութիւնբ
ունենալ
Պ– Հալէպեանէւ
մե/լնելուն
:
Ա րբազան
,
րսէ՛
I
քի^ առաք
լսածներս
էւ րո զո ւթ էււ՛ն են թէ
կա~
տա/լի
Համ ար բրէ՛ք
՛ս յ՛ի էսօսքեբր
: := կտտա՞
/լր
որն
է • այո աեսակ
էսնզրէ։ մէք կատակ
էլր սեղմի՞ :
կուսա կալբ
ա յսքան ատենէ
/ ՛էե բ յեղավւո խաէլ
ահ
կ՚ուղէր
էնձմէ , ես ալ յեղափոխա/լան
փնաոել
գտնելր
ոստի/լանոլթ/ւան
պարտքն
է,
/լ րսէի
/ -
րեն : Հիմա , մաս
մբ
լնտաԿւԷ։^բ1ւ/ւր
աքսորելուն
վրայ
գիմեցի
կուսակալին
, Հեգնօբէն
բայց իրա—
ւունքով
րսալ
էւնծի •
«Ա ս տ ի կանո
ւ թ է։ ւն բ
աՀա
աւս
/լե րպով
/լր փնտււէ
յեղավւո
էււ ա/լ սնն եր » ;
Ո՞ւր
են քու սրիկաներգ
, ինչո՛՛ւ
մ ուկե բու
պէ"
ծակերր
մ տեր
են • ինչո՛՛ւ
երեւան
չեն
ելլեբ
որ
անմեղներր
վւրկուին
» :
« ինճէեան
սրբաղան
երրեք
չմ ոռցաւ
տարէւ
-
նեբ
առաք
Գաչնա/լցա/լանէ
մր /լերած
ասրոա/լր,
ոչ ալ ներեց
ինծի՝
Գաչնա/լցական
րարեկամնեբ
ալ
ունեցած
բլլալուս
Համար
: Ուստի
ամէն
ան -
գամ
ոբ անոնց
մ ասէն
Ր"ե լէ՛ք
մ ր ունենար
, Հքա.
սրիկաներգ»
կ՝րսէբ։
Անզամ
մր նորէն
այս
ձեւով
աբտա լա զտուած ատեն , րսեր էի էւրեն .
Ա րբա
-
զան , Հաճեցէք
րսելու
թէ տասր
Գաչնա/լցա/լանէն
քանի՛՛
մ արգ
սրէւկայ
է , է՛սկ աասր
կրօնականն
-
ներէ քանէւ" մարգ
սրէւկայ
չէ • • . : ինճէեան
սրբա–
զան
ղմուար
կր լ"էր,
րայց լսածր
լալ կբ Հասկր––
նար . . . : Այս անգամ
, րսի իրեն
՚
Ա րբա
ղան
, գուք
որ առանց
ո/,ւէ րանաւո
ր
սլատճաո ի չարո
ւնա
1լ Հսրիկա
յ» /լբ կոչէք
Գաչ
-
նակցականներր,
չէ՞ք
կարծեր
որ ձեր
որոչած
ա յգ անիծասլարա
տոլփոփ
եւ ձեր
ւ1 ասնաւոր
ու
Հ րապա րակա
յէն
յա յտա րա բութ իւննե րո փ մոզո
-
փուրղբ
պաբզապէ
ս Հրալիրած
կ րլաք
մ աանու
-
թեան
, չարութեան
ու ձեր նա էս աս էւր ած բառե
-
բոփ^
սրիկայութեան
ու
անրարոյա/լանութեան
:
Մ տած/,ց է՞ ք ձեր այգ
անխոՀ1էմ
քայլէն
աՀաւո
ր
Հետեւանքներուն
ւէրայ։
Ջէ՞ք փաէսնար
որ
մոզո–
փուբգբ
ա յգ թունաւոր
զէնքբ
անՀատական
չի/
Հաշիւներ
մաքրելու
կրնա
յ գործածել
:
Ձկրցա՞ք
մտածել
ձեր տյգ
ծուռ
քայլին
մեբ աղգին
վրայ
Հ րաւէւր/,–լէւք օաարներոլ
նողկանքէն
ու
գա
ր շան
֊
քէն
վրայ։
Ու յետոյ,
վւոխանակ
ժողովուրղբ
Հբա–
լի
րելու
որ իր յեզափո խականնե
ր ր յանձնէ
, աւե
լէ։ նսլատա/լա
յա
րմ ա ր
չէ՞
ր ՐԱաբ ո ր ուղղակի
ա լգ
յեզափո խականներր
Հրաւիրէիք
, իր/.նցմէ
մէկ
-
երկու
զոՀ եւս տալու
, լնգՀանուր
էն
փւր կութե
ան
՛ք–
֊•
Եթէ
քագաքիս
մ էք
մօ
-
տերր տակալէն
գո
յութիէնու1
։եցած
րլլա յէն
ճչմա—
բիտ
լ եղափւո խականնե
ր , անոնք չպիտի
փար
անէին
անձն ազո Հութեան
փսեմ
օր էւն ակր
ինքնա բերա
-
բաբ
տալու
: Ընդունելով
որ ճչմարիա
յեգաւիո
—
խականներր
կամ փախած
են , կամ աքսորուած,
ու
ւէմէանք ալ արգէն
ձերբակալուած
, միթէ
կարելէւ
չէ՞
որ գուք , ես ու մեզի
պէս
երրորո
խէ՚նթ
մ րհ
ալ գտնե լոփ ներկայանանք
կուսակալին
ու րսենք •
Յեգափոխական
էկրցինք
գտնել,
մեզի
է՚բբ այն
բնգո
ւն ե ց է ք եւ ազատ
ձգեցէք
խեզճ մողովուրգր»
:
« .= Այգ կերպով
պարզապէս
մարգուն
քթին
խնդացած
կ՝ՐԱանք
ու ամէնքս
, ղիս ալ,
քեզ ալ
մէւասին
անմ իքապէս
ճամ րա յ կր Հանէ » :
«
Ե" իմ մասին չատ
ալ Հող չեմ բ^ւեր ։Գա–
լով
ձեզի , դուք
ալ չափէն
ալելի
փախնալու
պատճառ
չունիք։
՛Րանի որ ՐաՀմի
պէյր
ձեզ
չաա
կր սիրէ ու ամէն
երթա^ոլղ
ձեր ուսբ
/քբ փայ
-
փայէ
...»:
Տ ա ր ինե
րոլ
՝ վէոչէնե
րէն
քաղելով
ա յսքան
վբ~
/լա յութիւն
ապիկար
ու աղգա գալ
Հաո աքնորգ
»/
մր մ՛աս էն , ուղեց
էւ պատմ ութեան
արգար գատա–
վճռին
յանձնե
լ էւր անց/ւա լի մեղապարտ
ղ
ործ
ու
նէ ութ
իէն
ր :
Որ՝ասն բեռնաւոր
է իր Հոգին
Հարիւրէսլոր
անմեղ
ղէւՀերու
անէծքով
:
Գ–
ՊՕՅԱՃԵԱՆ
ԿԱԿ՚ԾԱԼԻ
ՄԱՀ
ՄԸ
Երկուչաբթի
,
7
Օ՚լոստոսին
սեւ
Հոզէւն
յանձ
նեց
ինք
մ եր սիրելի
հ)աչոլՀ իներէն
տիպար
մ
այր
մր,
Տիկէ՛ն
Ա իրանո
յչ Պասլիկեան
, (ծնեալ
Արմա–
զանեան):
Հանզուցեալ
տէւկէնր
ապրիլեան
եղե ոնի
ո ր–
բուՀ
ինե
րէն , ա բՀալէղւքէն
Հ րա չքով
ազատուած
,
աաււաււլանքէ։
գաոն բամակր
ցմրուր
քամելով,
իր
էլեանքբ կտսլած
էբ րնկեր
Մ արղար
Պապիկեանի
Հետ : Եր/լուքր
միասէն
տիսլաբ
ր " յ ն մր /լէէւզմե -
1/
էն : ի ր/,նց
էսնա ւոգոլթեամբ
չո րս
ղաւա/լնեբու
ինամքին
Հետ
ունեցան
իրենց սեփական
տունր
,
եւ
լաւաղ ո յն օրերբ
էչ տան
ի՛րենց
ս բտՀատո
ր -
նեբր
մեծցնելուն
մէք :
Տարիներու
զրկանքն
ու զոՀողոլթիէնր
, մա
-
նաւանգ
իր մէկ զաւաէւին
Հ իւանգութ
էտւնբ մ ւս շե
-
ցուցէն
մօր մբ փափուկ
եւ զզայուն
Հոգէւն
: Մեր
Ա իրանր
ինքղինքր
նաՀատակեց
իբ
զաւա/^երու1ւ
մտաՀոգութեամբ,
մոմի
մր նման
Հալեցաւ,
ա
-
ոանց
իր սիրելիներուն
ասլադան
տեսնելու
:
Օտար
Հողբ
թեթեւ
գայ
քու
չարչարուած
յ էսրմնիգ
եւ յիչատակգ
մնա
յ անթառամ
:
Խաչուհի
թ էււնր : Ա տիպուեցանք
եօթր աարուան
ծրագիր
մչակել
եւ տարի
մրն ալ
նէս
էսա
պատ րտստա
կան
Լիբէսնանեան
կառափարութեան
փաւե բացու
-
մր ստացանք
թէ չէ՝
սկսալ
գ ասաւանզ
ում
ր : Աւ -
նէ
է
՛նք
15
աշակերտ
: Րացի օաար
լ/ւզուներէն
,
զեղտրուեստներէն
ու մարզանքէն
, բոլոր
տռաբ–
/լաներու
զասաւանղոլթիւնբ
րամնեցէնք
մեր
մէք,
Աղրալեանն
ու ես : Եւ նոր
Հաւատք
րնղունած
մ տբգոց
քե րմե ռանգո ւթեամ բ սկսանք
աշխաաէւ/
այգ առաքէն նախապատրաստական
3
4
ամիսբ
Մ արտէն
- Յունիս
:
Գպրոցական
աւելի
լրիէ– կազմուէ
աշխատանքր
սկսաւ
անշուշտ
Հոկտեմ բե ր էւն : Րացէնք
պատրաս
տական կաբգ
մը եւ երեք
Հիմնական
գասարան
-
ներ : Ե՛– տա բուէ տարի գասա րան
մր աւելի
՛էեր
քչելոփ
1934/
Հոկտեմբերէն
ունէինք
արդէն
լրիւ
մ
էւք^ւակա
րւլ. փարմարանի
մ ր
րո լո ր
զ
ասարաններր
ֆրանսական
լիս էնե բու
Հ ամ լնթաց
, որոփ
մ եր
ա–
ւարտտկաններր
կրնային
ներկայանալ
ֆրանսա
-
կան
պաքալոբէա
յի
^քննոլթիւննե բուն
աոաշին
մասին
:
Աշակերտներու
թ ի ՚ ֊ ր ՀետղՀետէ
րարձրացալ
90/,
որոնցմէ
10—12
Հոգին
գիչերօթիկ
էին, բո -
լորն
ալ մանչ
:
ճեմարանր
առաքին
օրէն եղած
է երկսեռ
ել
գրեթէ
կանոնաւորապէս
աչակերտութեան
մէկ
ե ր Ր" րղր
եզած
է ազքիկ , ե րկու
երրորգր
տղայ
,
մ ինչեւ
Հիմա
ալ այգսլէս
է :
Մեր
ուսուցիչնե
բու
թիւր , ո ր ա
յգ
տարինե
րուն
14
15
էբ, Հասաւ
18/,
որոնցմէ
երկու
կոգէւ օտար
եւ բոլորն
ալ ա յցելու
ո ւսու՛/ի
չ^՚եր
,
րացի
անչուչա
երկու
փարիչներէն
եւ
րնգՀտնուր
Հսկիչ
տիկնոքմէն։
Տարեկան
մեբ պիւտճէն
, ոբ սկիգրը
5000
լէ՛՜
բանանեան
էբ , աբագ բարձրացաւ
8
Հաղարի
, որ
աքն ժամանակուայ
սակով
10
Հազար
տոլար
ը -
սել
է :
Այդ
՛լու մարին
մէկ - քառորգր՝
տարեկան
2500
տոլար՝
կր ստանայինք
Հայ կարմիր
Խաչի
կեգրոնէն
, մէ/լ քառորդ
չավ,ր ԳաՀիրէի
Համազ
ղային
կեդրոնէն,
մնացածէն
մեծ մասբ
զանազան
Հայրենակցա/լան
միոլթիլններէ
/լամ այլ
կազմտ–
/լերէզութիւններէ
, իբրեւ
իրենց տուած
սանե
բուն վճարբ,
մէկ
վ՚ոքյ, մասն
էբ միայն,
որ
կր
Հասնէր
մեղի
իբբեւ
նուէբ
եւ իբրեւաչակերտա
-
կան էնքնափճար
:
Մեր տնաեսական
փիճակր
չատ
էր սեղմ,
նոր
գործ
էր ել չատերր սպա^ազտկան
կր ղիտէէն
, թէ
ինչ պիաի գուբս
գար.
չատ
գմուար
ծայրր
ծայ
-
րին
կր րեբէէնք
I
Fonds A.R.A.M
