Օ Ր Ա Թ Ե Ր Թ
ւտ ատ^աււ ^ՍՕXIԼ)Iա ^\ււատ^ւտւտք ա տսււօքտ
^ՕՈձ&
6Ո
1925
761.:
աօ.
86-60
Լ6
1
)ւՐ6Ըէ6ԱՐ : ՏՕՏ. տ1ՏՏ
^^Տ1ճ1Տք
^ շ ժ Յ Շ է ւ օ ո
€է
^\ճատ
^տէ^^է^օո
:
$2
^ ս շ
ճ6
X^^V
^տ^, Բտոտ
^ Շ . Շ . Ր . ք
ցոտ 1678֊63
I.
Շ.
Տ6ա6
376.286
ՐԱԺ֊Ա՚ՕՈՐԴԱԴ-ՐՈԻԹԻՒ՚ւ,
3)բանսա եւ գազութ-նեբ տարեկան ՅՕՕՕֆր*» վեցամս–
1600
, Արաասաեման * տարեկան 3500 ^ –
Հատը.
,12
ֆր •
ՇԱԲԱԹ
Ց
ՅՈՒՆԻՍ
•
5
յս ւ Ւյ
1 9 6 4
ՅՕՐԴ ՏԱՐԻ ֊ ԹԻԻ 7387
30" ճյ^^Տ՚ՏՏ
Խմրագիր– ՇԱԻԱՐէ; ՄԻԱԱ-ք^ԻԱ-ն
՛ՍՈՐ ՇՐՋԱ՛Ն, 10ՐԳ ՏԱՐԻ, ԹԻԻ 2798
ՄԵՐ խՕՍՔԸ
ՀՐԱՅՐ - ԴԺՈՒ՚՚Ր
Ո՜ւր
ՏարօՆ - Վ^ասսլուրսականէ
լեււեե–
Րր
,
II՛՛
ւր
Փարիղյւ
սլողոաաներր
,
որսլէս
ղէ
1լսւրելէ
րք/սւր
րմրո-նել
էնքնսւսլա
Լսյ
-
սլսւՆութեսէն եւ աղսւսւաէէրութեսւն
էլոէլ
—
Ներր
, էրենց
ամ բողշ խոբութեամ
բ :
Անգէն՝
իսկական
գժոէսք, ուր
ամեՀի
մ՜այոերչչ եւ անգնգաիւոր
ձոբերն
անգամ
կը
մ ռնչէին
Հալած՜ական
ժողոփուրգի
մ ը
աառասլանրէն
:
Ասգին՝
սանձարձակ
աղաաութիւն
:
Լոյս , սլե բճանք եւ փա յե լք :
Անգին՝
արիւն
— աբղունք
,
աարին
աասնեբկու
ամիս, եւ սլաաաո
ժր Հաղ որ
յաճախ քթէ - բերնէ կուգար
Հ
Ասգին՝
անգորրութիւն
եւ անսսլաո. ճո
խութիւն՝
ակնախաիգ
Հրաւգոյրներոփ
:
ԵԼ
սակա
յն , սլէաք է երեւակա
յութեան
ճէգ ժը փորձել;
Պէաք է սլարբեբաբաբ ո–
գեկոչել
Եբէկր,
որսլէսղէ
^մոլորէն
^մեր
քայլերը
, սլղաորելոփ
մեր նայուած՜քը :
Այս աեսակէտէն
, շերմապէս
ոգշունելի
է ամէն
ձեոնարկ
, ոբ 1լր կաաա
բ ո ւի ,
անցեալ
փւաոք մը, յիշաաակ
մր, գէմք մը
ոգեկո
շելու
Համար •
Այգ
պաբ աական
ութի
ւնն
սաանձնած՝
է այսօբ,
շաբաթ,
Տաբօն -
Տ
"1
–բ"՚֊բերա
նի
Հայր. Ա իութիւնը,
Հրայր -
Գժոխքի
նաՀաւոակութե՜ան
յիսնամեակին
աոթիւ է
Յսւսաջ//
այս թիլն ալ նուիբուաՆ
է
նոյն
յիսնամեակին
: Ծւսւլկեփունշ
մր
ւոաբօնաշունշ
ք* աղմ աթիւ են եւ բազմ ազան՝
Հերոսա
կան գէմքե
րբ՝
մեր
ժամ անա կա կից
՛ղ ս՛ ա—
մութեան
մէշ ։
.;֊. ,
Բերանացին եւ գրաւորը
կրնաք
լրացնել
թղթա աելոփ
Հա յասաանի
աշխաբՀ ագր
ու
թիւնր
1
Աերաելոփ
Հա յկական
լեոնաշ -
խարՀր, ոբ մէայն
Հսղ եւ քար էէ, այլ ել
արէւն ել աքնաշան
երկունք •
Այգ ա յլաղան
Հերոսներու
շարքէն
մ էշ
տէբական
, ինքնուրոյն
տեղ մը կր գրաւէ
Համեսա
գիլգացի
մր, Աբմենակ
Ղ,ազար -
եան՝, Հրայբ ֊ Գմոխք։
Մէկ
բառութ
Հրայր •
Հեբոսած՛ին
Աասունի այս տաղանղա -
լոր ղաւակր.
Հազիւ գպբսք/ր աւարաած՜ ,
կր նետուէ
կրակին
մէշ , ոբ կբ մ խար
,
Հա յրենի
լեռներուն
փյ՚ա
յ :
Եւ շատ շանցաձ՜ կը գառնա
յ ոչ միա
յն ,
անձնուէր
ռազմիկ,
այլ եւ
առաշնակաբգ՝
գեկափաբ :
;
Բնութիւնր
զինքը
օժտաՆ էբ
վարելու , ւ
առա^ջնորդե լու
յատկութեամբ
: Եւ ժոգո– ^
փուրգր
ինք յտճաիս կր բռնագատէբ
որ իր
գլուխն
անցնի , ճակատագբական
պարա —
գաներու
մէշ ւ
իր
բնած՜ին
ուշիմ ութեամ
բ ,
Հրա
յր
գտած՜ էր յեղափոխութեան
Հարագտտ
ճամբան ;
Նախ
արթնցնել ,
ցնցել
թմրաՆ
բազմու–
թիւններբ։
Ապա կազմակերպել
իբբեւ
կուռ
ուժ մր , իրապէս
յեզափւոիսական եւ
ոչ թէ ցուցական
գորՆեբ
կատարելու
Համար
աղա զութ եան ատեն
յւաբոզիչ եւ ա–
ռաշնորգ
չինա րար աչխատանքի
,
շերմ
կուսակից
բոլոր
ումեբու
գործ՜ ակց ու -
թեան : Վտանզի պաՀ ուն միչտ
առաշին
չաբքերուն
փրա
յ ;
Եւ երբ,
1904
Ապրիլ
1Տին ,
կ՝իյնար
է
^գակր
ճակտին
, զլուխ
մ լն էր որ կր
պակսէր
քաշերու
բտգմ ութեան
մէշ •
Հեռ
մրն էր որ կր տապալէր,
իսոր
սու
գի մատնելով
Տաբօն - Աասունր ել Հ–
Տ–
Գաշնակցոլթիւնր
:
« Գերաղոյն
թենգութեան
խենգեբոլ»
մ արմնացեալ
տիպարն էբ Հրա
յր , իր ըն–
կեբներուն
Հետ ;
Այգ
լեռներուն
մէշ, խոնարՀ
բազմու -
թիւններբ
մաբգկային
տոաքինութիլննե
-
րը ամփոփած՛
էին մէկ բառի
մէշ,
՝|^աջ :
կտրիճ մըն տլ Հրայրը
, իբ
կեցուածքով
եէ. գոբծքով :
ՆՈՐ ձՐԱՄԱՆԱՏԱՐ ՄԸ
ձՆԴ Կ Ա ՉԻՆԻ ՃԱՄԱՐ
ձԻՆԳԵՐՈՒ ԺՈ1ՈՎ.Ը
Անղլիոյ,
Ֆրանսայի,
Ա • ՛ՆաՀանգնե -
բու,
Աւստրալիոյ
եւ Նոր Զելանաա
յի
սպա յակո յտներոլն
անգամներր
կր շա -
ր ունա կեն
իրենղ գագտնի
խորՀ
բգաժոգո–
ՄԻՇՏ
–ԲԱՇ՚ԲՇՈԻ՚Բ
ԺԸՆԵԻԻ
ՄԷԶ
ֆ
ք՚՚՞՚Ր^՛՛՛՛է՛՛7,
- ար եւեւ -
Նտխարարակտն
իսոբՀ ուրգր
իր
՚ թ ՚ Բ ^ ՚ ն
նիստին
մ էշ Հնգկա
շինի բանակին Հրա -
մանատար
նշանակեղ
լնգ՝,.
սսլայակոյ -
աին պետը , զօր • Փոլ էլի , որ պի՛աի վարէ
թէ քագաքա
յին եւ թէ
ղինուորական
գործերը : Այսինքն
սլիաի գործէ
իբբեւ
մարգպտն եւ Հրամանատար : Երկուչաբ -
թի
օրուան
յետաձգուեցաւ
օւլն ականի
մը
անուանում
ր ; Ա իեւնո
յն ատեն
յնկե
րակից
պեաութեանց
(Հնգկա
չին)
նաիսաբար
նր–
չանակո
ւե ցա
լ
Պ • Ֆբեաեբիք
Տէ՚-փոն ,
յաշոբգելոփ
Պ • Ժաքէի որ ֊էբաժարած
էր
է
Կ ր կարծուի թէ Հ րամ անաաա
րին օգնա -
կանր պիտի
րլլա
յ զօր. Աալան, ոբ նա -
իսապէս այգ պաչտօնր կըփարէր
զօբ՛ տը
Լաթբի
քոփ։
Ներկայ
մարղպսւնր, Պ՛ Մո
րիս
Տրժան
, ուբիչ
կարեւոր
սլաչտօնի
մր
պիտի
կոչուի :
Զօր՛ էլի
56
տարեկան է, եւ
Հնգկտչին
ւլլւկուած էր " ՚ - ր ի չ ե րկու
զօրափա
բնե
լ՛ ու
Հետ,
Տիէն
Պիէնի
անկումէն
փեբշ, կա -
ցութիւնր
քննելու
Հտմաբ : Այս
աոթիւ
գրուեցաւ թէ գօբափսլբր
անՀրաժեչտ
Հսւ–
մարած է
30—80*000
նոր գինուոբնեբ
գրբ–
կե՜լ ռաղմագաչտ
; Զօր • էլվ՛ ,
"Բ
Աէն Ա ի–
ռի փարժարանր
աւարտած
է , քանի մը
անղամ
Մ ՚ ՆտՀանգնեբը
գնաց
մասնաւոր
առա
քե լութ եամ բ ; Երկրորգ
տչխաբՀա
—
մարտին
աաեն
զոբծնապէս
կըմասնակ -
ցէբ
գիմա՚լբական
պայքարին
եւ օգ -
նական
նշանա կուե ցաւ
Ներքին
ՈւժերէՈ^
Հրամ անատաբին : Պատե րաղմ ի խաշր շա–
Հտծ է եբէլու ա շիսա բՀամ ա բաե
բու
լնթաց
քին եւ ե՜րեք անգամ
ւԼի բաւս րուած : ԸնգՀ .
սպայակոյտի
պետ նշանակուեցաւ
անցեալ
Աւլոստոսին
;
Նոր
նախարաբր,
Պ՛ Ֆրետեբիք
Տիւ -
վւօն , նոիսագաՀն է Փարիզի
քաղաքապե -
տական
խ ո ր Հ ո ւր գին եւ կուսա կից
՛Հ**/՛ *
տր
կոլի : իրնա խււ րղն ալ կոլեան էր եւ
Հրամա
բեց
ւու , «էքսփբէս՛»
շաբա թաթեր -
թին
բռնաղբաւման
ատեն
, լնգունե
լոփ
թէ ա ե գե կո
լ թ
ի լնն ե ր Հագո րգւսծ է ,
յօգ–
ուածաչարք
մր խմբագրելու
Համար ;
Պ ՚ Ֆրետեբիք
Տ
իլ
՛իոն
վ ա բ չա սլե տ
ին
Հետ տեսակցելէ ետք յայտարարեց
՚
Ընգունեցա յ ինծի
առաշա
բկո
ւած
պաչտօնր
, վասն
զի խզճի
խնգիբ է : Եր -
կու նպատակ
ունիմ
,-—- սլիտի շտնամ օգ
նել
ժրնեւի մեբ բանագնացներուն
, որ -
պէսղի
Հաչտութիլն
գո յացնեն ; Ա
իւս
կոգմէ , ցորչափ
խագագութիւն
ր չէ փե -
բաՀ ա ստա տուած
Հնգկաչինի
մ էշ ,
բոլոր
շանքերս
պիտի
նուիրեմ
օգնելու
մեբ
ղին
ուորներուն
» ;
Իր առաշին
գործեբէն
մէկր պիտի րլ -
լայ պտոյտ
մը կատարել
Հնգկաչինի
մէշւ
Անչուչտ
պիտի
Հբաժտրի
Փարիղի
քաղա–
քապետական
իքոբՀուբգի
նտխագա-՚ոլ
–\
թեան պա չտօնէն ; Ասկէ առաշ
երկու տն
գամ
Հնգկա
չին գտցած է եւ Ագգ
՛ժողոփին
մէշ
միչտ կր Հետաքրքրուէր
այգ գազ -
թավայրին
ւլործեբո՚Լ։
Մէկ տարի է որ կր
վարէր
Փաբիզի
քազաքապետի
պաչտօնր։
Առաշին
անգամ
երեսվաիսան
լնտբուեցտւ
1936^յ՛
ե լ միշտ
վերլնարուած
է ։ ՛Բա -
զաքա ՛գե տական
խորՀուրգին
անգամ
էր
1934^յ՛
եւ մասնակցեցաւ
Փեարուար
&ի
թափօրին
գէպի
երես՛ի • ժոգոփ ; Ծ անբա–
պէս
լիի
րաւո րուեցաւ
լնգՀար
ումնե
րու
լնթացքին
յ
ՊԵԼԺԻԱԿԱՆ
օգանաւ
մը
(Աաբենա)
զարնուեցաւ
«Միկ՛
15»
օգանաւի
մը կոգ–
՚քէ,
Աւսարիոյ եւ Եուկոսլաւիոյ
սաՀմա -
նին
՚ ւ ր ա յ ։ Մէկ Հոգի մեռաւ,
երկու
Հոգէ
փիբաւորուեցան
: Օգաչուներէն
մին յա -
շոգեցաւ
Կրաց
իշնել :
( Լուրերու շաբ-ը կարդալ Դ • էջ )
եան
Ասիոյ պա չտպանութեան
մասին : Ա–
ռաշին
նիստին
առթիւ
Հ րատա բակո
ւած
մ իացեալ
զեկո յցր որեւէ
յ ի չա տ ա կո
ւթ
ի ւն
չլնեբ
Հնգկաչինի
մասին,
այլ
պաբ՚լտպէս
ել բսէ թէ խո րՀ բգաժոգո
փր կր քննէ Հա -
րաւ - արեւելեան
Ասիոյ
Հաւաքական
ապաՀոփութեան
փերաբեբեալ
խնգիբնեբ
:
Զեկո
յցր
մ ասնաւոբապէս
կր յէչեցնէ թէ
խորՀ բգակց
ութ իւննե բր
որեւէ
յանձնա -
ռութեան տակ պիտի
չզնեն
մասնակցոգ
երկիրնեբր
, րա յց
մ իեւնո
յն ատեն կր բա
ցատրէ թէ օգտակար
պիտի
րլլան ոչ մ ի–
այն մասնակցոգ
պեաութեանց
, այլեւ ու—
րիչ
Հարեւան
երկիրներու
Համաբ ,
աւելի
լայն խորՀբգտկցութեան
մր առ առթիւ :
ՆՈՐԷՆ ՅՈՌԵՏԵՍՈհԹՒհՆ
Ժրնեւէն կր Հեռագրեն
թէ նոբէն
յո -
ոետեսութիւն
կր տիրէ
արեւմ տեան
շր -
շանակնեբու
մէշ, փասնղի
կարելի
շեգաւ
Համաձա
յնութեան
մ ր յանգիլ
, ւլինագա -
գարի
Հակակշռի
մասին : Վեցերոբգ շա -
բա թն է որ էլր քաշքշուին
փիճա բանու
—
թիւններբ,
առանց գործնական
ելքի մր
I
անգե լոլ
յ
Անգլիոյ
արտաքին
նախարաբր
, իտրն ,
նոբ
փորձ
մ ր պիաի կատա
ր է իբբեւ
մ իշ֊–
նորգ։
Համա յնափա բներ ր որ եւ է տբա —
մագբութիւն
շեն ց ուցնե բ իբաւաթոՀու
—
թեան
մր յանգելու
: Պ * Իարն պիտի շա–
նսւ ք բարեխօսել
, որպէսղի
կա ց ո ւթ ի ւն ր
աւելի
շբարգանայ
: Անձնապէս
պիտի խօ—
սի Համայնափար
գլփւաւոր
սլատուիրաէլ
—
ներուն Հետ :
ի բազեէ^ե
բ կր Հաւաստեն թէ Ե շ • օբ -
ուան գռնփակ
նիստին
մէշ,
Վիէթմինի
պատուիրակութեան
նախագաՀ
ր ուժզնօ -
րէն, յաբձաէլեցաւ
Ֆրանսայի
գէմ : Իր ե —
լո յ թ ր ա յնքան
բւԼլոն էբ որ Պ • իտրե րս–
աիպոլեցալ
կարգի
Հրաւիրել։
Օբաէլաբգի
իսնգի րն էր ոբոշել թէ ո՛ր եբկիրներր պի
տի
մ ասնակց
ին չէղոք
յանձնաժ
ողոփին ,
Հս էլե լու Համար
ղինագագարի
գոբծա -
ւլրոլթեան
փբայ։
կաբմիրնեբր
կր
սլնգեն
որ անգա
մն ե բ ո ւն կէս ր առնուին
Հտմ
այ -
նափաբ
ոլե տ ո
ւթ
ի ւնն ե բ էն ;
Արեւմ տեան
եբկիրներր
էլր մ երժեն ա յս
պա յմ անր ,
այն մաափաիսութետմր
թէ պիաի
շլատուի
յանձնաժոզոփին
աշխատանքր ; Ֆրանսա -
յի արտաքին
նախարարր
րնգունեցաւ
Վ^^իէթնամի
(ազգա
յնա էլան
ի շիւ ան
ո
լ թ
ի
լն)
բանաձեւբ,
որ էլ^առաշաբէլէ
յանձնաժո
—
ղոփր կազմել
Աղգաժոզոփին
էլոգմէ ; կար-
միրնեբ
ր Հաէլաառկ են ա յս բանաձեւին
է
Նո
յն օբր կա ց ո
լ թ
ի լն բ աւելի
ծանրա ֊
ցաւ, երբ Համ ա յնափա
բնե
ր ր սլաՀանշեց
ին
որ ծրագրուած
չէգ
"Ք
յանձնամ ոգոփբ որ
եւ է իրական
իշխանութիւն
չունենայ ,
այլ զխնագագարի
Հսկոգութիւնր
յանձ —
նուի
պատերաղմ
իկ
ոլե աութ իւննե
բէն
էլաղմուած
իսառն
յանձնախումբերու։
Այս
փե բշիննե
բ ր ենթակա
յ պիտի
չրլլան չէ -
զոք
յանձնամոզոփին
;
Զինուո րական
ներկա յացուց
ի
չներոլ
խոբ-^բգաէլցութիւնն
ալ արգիւնք
մր տը -
ւած չէ տակաւին ;
Մի
՛ւս
էլոգմէ,
ղինուորական
գործոզու—
թ իւննեբ
ր կր չտբ ունա կուին
Հնգկաչինի
մէշ, ինախատեսութիւն
նոր
խնգՀարում–
ներու :
X
Աիամի
կառափարութիլնր
Ազգաժո -
գոփէ ԱպաՀոփութեան
Ի/որՀուրգին
գի -
մած էր , գանգտտելոփ թէ էլաբմիրնեբր կր
սպառնան
խաղագութեան
, իր սաՀմանա—
մեբձ
չբշտննեբուն
մէշ. հէոբՀուբգը
մէկի
գէմ (Խ– Միութիւն)
աասր
ձայնոփ որո —
չեց օրակարգ
անցրնել այս խնգիրր : Եթէ
կարմիրներր
նոր սսլաաւնա լիքնե ր ուգգեն
,
Ա՚գաՀոփոլթեանհյոբՀոլբգր
քննիչներ
պէ–֊
՚"է.ա։ևԿ =
,
ՀՐԱՅՐ - ԴԺՈԽ-Բ
(ԱԲՄԵՆԱԿ
ՎԱԶԱՐԵԱՆ)
Որուն նահատակուր-հան յիէւնամեակը կը
տօնուի այս գիշեր, էւաբաթ֊, նալսաձեո^
նութեամր 8 արօն– Տ ուըուբերանի
Հ այ բ -
Միութեան :
ԴԱՐՁԵԱԼ ՓԱՅԼԵ8
Դարձեալ փայլեց Աասնոյ գլ1սին
Աղատութեան դրրօշակ ,
կեցցէ Հայրենիք ղոչելռվ
Րարծիացուցին աղաղակ :
Թընդաց , որոտաց ձայներից
Ողջ աշյսարհը հայկական ,
Խումբ շօումբ կր ղտն հայ ղաւակնեբ
Հայրենիքի օգնութեան :
Գուրղէն, Վահան. Հրայբ -
1
՝ժո|սք
՚^աջ Անդբանիկ ղեկավար
Տալւքրիկի լեսՕերումը
Շրջոււք էին անդադար :
Սարսափեցան քիւրտ ցեղերը,
Մ|ւնչ պալատը Ոուլթանին՝
Հրաւ1՚այեց շուտ կործանել
Դիրքերր հայդուկների :
Ահա անգութ մեր թշնամին • - •
Սարսափելի տեսարան
« ժսւ՚քանակ է վրէժ լուծել * • - »
Գոչեց ձայնր հայկական :
Կըրակ տեղաց հայ քաջերի
Րընակավայր դիրքեբից ,
կոտսբուեցան թշնամիներ
Ահոելի գնգակներից :
Մ՛
ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈԻ
արտաքին
օգնու -
թեան
գբտսենԼաէլին
փեբատեսուչր,
Ա
թէ֊
սրն , յա յտարա
րե ց թէ
ղփնամթե
րքի
յանձնում՛
բ կրնա
յ գաւէր ի լ փեց ամիսէն ,
եթէ
մինչեւ
այն
ատեն
փաւեբացուած
չրլլա
յ Եւբոպայի
մ իացեալ
բանակի գտ -
չէնքբ։ Այս առթիւ բացատբեց
թէ
1953^
օրէնքոփ
,
զինւսմ թե
րքի
յատկացո՚֊ած
փարկեբուն
կէսը
կրնայ
տրամագրուիլ
է՛՛՛յ՛^
՛լէնք
հարելու
Համ աբ
եւրոպական
միացեալ
բանակի
մր ; Ֆրանսա եւ Իտա
լէա
տաէլաւին
չեն վաւերացուցած
գաչին–
ՊԱԼԲԱՆԵԱՆ
՚լինակցութեան
մասին
կատարեալ
Համաձայնութիւն
գոյացած է,
իբբեւ
Հետեւանք
մ առե չա լն ե ր Ր՚իթո
յի եւ
Փափա՚լոսի
տեսակցութեան
, ինչպէս կր
Հազորղեն
Աթէնքէն : Երէկ
մասնաւոր
տ ե սա էլց ո լթ ի լն
մ ր պիտի
ունենա
յին եբ -
էլու պետութեանց
արտաքին
նախարար
—
ներբ : Բո լոր
խո բՀ րգակցութեանց
մ ասին
տեղե էլութիւն
էլր
Հազոբգուի
Աթէնքի
թուրք
գեսպանին : Անղլիա եւ Մ • Նա -
Հանգնեբբ
թելագրած
են չրշաՀայեցու
—
թեամբ
չաբմիլ,
չփչտաղնելու
Համար
Ի -
տա լի՛սն
, քանի չէ էլա րղ աղրուած
Թրիէս
թէի
խնգիրր :
ԹԵՀՐԱՆԷՆ կըՀեռաղրեն
թէ
ծանր
պա յ թ ի ւ ն մբ տեգի
ունեցաւ
կաբեւոր ա–
պակեգոբծարանի
մր փուռին
մէշ։ Տաս -
նեբկու
Հո՛լի մեռան,
երկու
Հարիւր
Հո -
գի փիբաւորուեցան
:
Fonds A.R.A.M
