Հ6
ԱՌԱՋ
>
ԼՍ Ի Պ Ի Լ
ւաին
էը որ լսեցինք
իր մաՀր։
•Բսան\
աաբի
ուբեմն
անցած է աբգէն երբ ան -;
գամալոյծ
Սիպիլր եւ ացքիկբ՝
էմմա ի –\
րարոլ
եաեւէ
ղացին
անհետանալ
իսաւա––,
բին
մէշ–. թուա/չանը
յիշեցի
Ամերիկայի^
Հ.
().
Մ.ի պաբրերաթեբթին
մէչ հբա
–^1
աաբակուած
իբ նէլա բ ը տեսնելով։
1*բ մա
սին կենսագրական
ծանօթութ՜իւն
մչ, մի
- յ
այն կար, որովՀետեւ
հանգէսի
մր մէչ ,^
կենգանի
սլաակեբով
մչ, ներկայացուցեր
^
էին
՚լինքր
, երիտասաբգուհիի
մր
ծսլտոլ–^
մով։ Ու ամշցայ։
Ամչցայ ոբ իր հասցու—՚՚.
ցած
սերունգէն
, որոնց
թիւր
՚էաբիւբակ–;
ներ կր կագմեն
, շեգաւ
մէկր
հոս, որ
յի—՚չ
շատակի
, յարգանքի
երկու
թօսք
Ր ՚ ՚ է ր »^
գոնէ նկատի
առնելով
անխոնչ
ուսուց –՚,
լուհին։
ի\րովհետեւ
եթէ Զասլէլ Ասա –\
տուր բանաստեղծ
էբ, եթէ մեբ հրաշալթ^
աշխարհաբաբին
մշակման
ամէնէն
աննր—Հ
կուն
ախոյեաններէն
մին էբ,
միեւնոյն՝–
ատեն
այն աննման
, աննկուն
, եւ եռան -՜՛
գուն
ո ւս ո լց շո
լհ
ին է բ որ տաբիներ շա - \
բունակ
վազեց
գոլրոցէ
գսլրոց,
նոյն իսկ\
տունէ տուն, մաաագ
սերունգի
մր միտքը՛–^
կասլե լու իբ ա յնքան
ս ի րած«.Հա յերէնին»
, |
անոբ
Արտին մէչ ցանելու, իր աշխաբհտ—Լ
բաբին
միչոցով
իսկ , "էրը մեր հին ու նոբ :
գրականութեան
:
^
Անշուշտ
քան
ի մ ը սիւնակ
լբագրտկանՀ
յօգոլածով
կարելի
շէ
հատուցանել.^
սլարտք
մը այգ կնոչ
հանգէսլ որ համակ
|
եռանգ էբ եւ գոբծունէութիւն
, որ ա յն - •
քան
կամք ու յարատեւութիւն
ունէր
X )
Ան եգաւ
դէ՜լքք
մը, իբբեւ գրագէտ
, իբբեւ
-
աշխաբհաբաբի
մշակ , հեղինակ
, ուսուց— ;
չուհի եւ ազգանուէր
կին :
Գժուաբ է մէկ - մէկ անգրտգառնալ
իր՝,
բաղմակողմանի
ա շխա աանքնե բուն
, մաս– \
նաւորարար
սլատկեբաղնել
նախ զայն իբ^ \
րեւ բանաստեզծ
:
Տետոյ
անհրաժեշտ \
մասնագէտի
մչ, մանրակրկիա
աշխատան—^
ՔՐ , լրէ՛– ւգարզելու
Համար իր կատարած
^
գերր
Հբանգ
ՍէԱատուրի
կոզքին , աշխար– \
Հա բաբին
մշակման,
գտման
,
լրացման
Լ
տաժանելի
աշվսատանքին
մէչ :
^
Արգի
Հայերէնին
ուսուցում
ր գւգրոցնե–
Լ
րէն
ներս
իբբեւ
փորձառական
աշիւա — .
էոանք , բաւական չէր գտած ու Հիմնաւո–
՝
բելու
Համաբ
զայն՛
ստիսլուեցաւ
Հրա — >
ւոարակել իր ՚Բերակտնութիւննեբբ
եւ իբ \
թ՝տնգա բաննե
ր ր , որոնք
մինչեւ
ա յսօբ \
Հայերէնի
, «իր Հայերէնին»
ուսուցման
|
թանկագին
առաչնորգներն
են :
\
Կ՛ուզէ իլ սակայն
քանի
մը խօսք
րսել
Է— \
Ատեանի
բարձրագոյն
կարգերուն
չարա - \
գրութեան
եւ ֆրանսերէնէ
- Հա
յերէն
թաբգմ
անոլթետն
ուս
ուց չուՀ ի , ինչսլէս
Հ
եւ Աղգւոնուէբ
Հա յուՀեացին
Հ իմնաղի
բ \
եւ ատենասլետուՀի
Զասլէլ
Ասատոլրի
)
Հ
ամ ար :
.՚
էԼսեմ անմիչասլէս
որ նիւթական. ա1լն — ^
կալութեամբ
չէբ նետուած
ուսուցչական
, .
տսւգարէզր։
էյախ
ամուսիւնր,
Հրանգ Ա - ;
ոատոլբ
այգ ազնուական
Հայր,
սլետա
— |
կտն
հւ
որՀուրգի
անգամ էր , կառափարա–
|
կան բարձրաստիճան
սլաշտօնատար
մը\
ուբեմն : Տեաոյ
կւս
յին իբ ՚էիրքերը,
ո
— յ
րոնք ասլաՀոփ
Հասո
յթ
մ լն է ին
իբենց
լա
յն սսլառում ոփ : Ա յբ եւ կին կըբնա -
կէին
Շիշլի
գեգեցիկ
յարկաբաժին
մր ,
շատ
Հանզ ստալէա պտ յմ՛ աննե բու
մէչ :
Այ՛է բնակարտնր
որ մամ ագբափա
յբ
• մ լ ն
էբ
օրուան
մտաւոբականնեբուն
, Հաւա —
քաաեզին կր գառնար
նաեւ իբ աշտկեր -
տուՀինե
բուն , որոնց
Համաբ
պաբրերա -
կան
Հանգիպումներ
կչ^ սարքէր
, եւշաա
լալ գիտէ բ ա յգ Հաւաքս
յթներր
գա րձնե
լ
այնքան
շաՀեկան , այնքան
ւէտստիա
—
րակիշ մեր պատանի
միտքերուն
Համար։
Սիրոփ եւ Հետաքրքբոլթեամբ
կ՛՛ունկն -
րէինք այբ ու կնոչ
փիճա բտն
ութի ւննե
րր
լեզուական
Հարցի
մ՛ր շուբչ, որ միշտ կր
վերչանաբ
«
Զա պէ լին»
յաղթանակով
,
փափկանկատ
Հբանգի
նաՀանչով։
քքլ կամ
կտորի
մչլ լնթերցումր
, որուն
ին^ շաա
Հաւնած
կ՝ՐԷ1ար, կր խանգավառէր
մեզ
ալ իր ճշմաբիտ
արուեստագէտի
բծա
խն
գի ր
գաաողութիւ1ւնե
բով •
Սամէն անգամ
Հեւ ի Հեւ կր Հասնէր գա
սերուն
, քանի մբ վայբկեան
ուշացած էբ
՚ յաճախ
, շնշատ կր բացատբէր
յապա -
գումին
պատճայլր ոբ միշտ
«Հբանգ»ն
էր ՚
Առաչուց
գիտէինք
սւ յգ պաուճառնեբր եւ
քմծիծազով
մը կչ, լսէինք , բայց թէ ինք
եւ թէ մ ենք շուտով կչ, մ ոռնա յինք ֆր -
րանսական
գասական
գործի
մը թարգմա—
նութեան
խրթին ա շխա տանքին
մ էչ :
Ւնչ
անսւս Հմ ան
կամ ք ունէ բ Զապէ
լ Ա–
սատոլր
գործունէութեան
, շարժումի ,
ամ էն բանի
Հասնելու
ինչ տննկոլն կո -
բով։
յ՛ր մասնաւոր
գասեբէն
իոկ Կ^**Գ ~
տոլէբ
աչա կեր տուՀ իին
նիւթական
մի -
չո ցնե րովր ճոխա ցնե լուՀամ աբ մեր թարգ–
մտնական
գրականութիւնր
, այս
ձեւով
Հրապաբակ
ելած է «ճէյն
էյրը^ :
Ազգանուէր
ՀայուՀեացը
իբ գործն էր :
Անոր ալ Հասնելու
ժամանակ կր գտնէր :
Լեզու
յլչ, թափէր
կորոփոփ ու Համոզոլ -
մոփ, եբիաասարգ
ուսուցչուՀի
մր գաւառ
գրկելու
Համար ;
\ք աթա խնամ ական գեր մը սաՀմ անո ւած
էբ ա յգ
մ եծ
միութեան :
Գպբոց աս է րին
Հետ
ձեռք
ձեռքի
, մէկր
ուսուցչուՀին
կր
պատրաստէր
, միւսը
գայն կը՚Լրկէր գտ–
ւտռի
խորեբր։
էսաեանի մէչ պատրաս —
տուած
եբիտասարգ
ուս ուցչուՀ
ինե րն ալ
չէին
կրնար ազատի
լ Ս ի՚ղի
լի ձեռքէն ; ՝է* ր ՜
ազգեցոլթեամր
էբ ոբ Տիկին
Գաբմէն
այն ատեն Օր– իսկուՀի
Զիթճեան
ղնաց
Ա ուչ , ուր անսաՀման
նուիբումոփ
մր
փարեցաւ
գոբծին եւ գիւղական
գպբոց -
ներու
ցանց
մ ը ստեզծուեցաւ
չուաոփ :
Ասլա Հոնկէ անցաւ
թ՚ւսլաս ; Միչա
Գ՚ԳՐ"—
ցին գործոփ : ք՚նքն էր գաբձեալ որ Օր • Զ ՚
Փէ շամ ա լճեանը
Լ ա յմմ
տիկին
Աբ շա կո ւ -
հի)
,
Զէքթուն
գրկեց, ուր երեք
տարուան
շբչան
մը բոլորեց ան այգ
աբծիւներու
բո յնին
ձաղուկներուն
գաւառարաբբառը
փերածելոփ
մաքուբ
աշխաբհաբարի
, ի՛նք
ալ
անոնցմէ
սոբփելոփ այգ
անհասկնալի
Հայերէնը
յ
էսա ետն էն երկու
աշակեբտուՀ
իներ եւս
շկրցան
խուսափիլ
իր ճանկերէն Օր՛ Ան —
նիկ
՛Բ էօշկէ ր եան
, եւ Ա առի
՚Բիւրքճեան
,
որոնք
Ազգանուէրի
զինուո րեա ^եբ
գար
ձան Ա էպի
լին
շունչոփ
, եւ անոր
կամ
քին
Հպաաակոլթետմ
ր գացին
նո յնսլէս 0՝ա -
լաս։
Կարելի էէր էՀմայուիլ
իր
խօսքէն
եւ չարտասանել
«Կ՚՚եբթամ»ր
:
Աենեակի
ԱՇԻԱՐՀԱԲԱՐ
(ՀԱՐՒՒՐԱՄԵԱԿԻՆ
ԱՌԹԻՒ)
գ
ԹԱՐԳՄԱՆԻՉ
ԿԸ ՓՆՏՌԵՆ
Թրքախօս
Հա յեբուն մէչ
տաբածուելու
֊•ամաբ
1831
Յունուարին
Աալթայի
մէչ
տպուեցաւ
Հայատտռ
թուրքերէն
Ն՛՛ր Կր—
աակաբան
մը Ռիոնեսիոս եպս ՛ի եւ Ու -
իլերմ
կուտէլի
թա ր ւլմ անութեամ
բ : Եւ
սակա
լն Աստ ուածս՛
չու նչի ռուսական
լն
կե բութ
իւն չ^ աբգէն
ինր տարի
առաչ
1822^5՛
Հրատարակած
էր նոյն
լե՚լուոփ
ու
տառե բոփ Նոբ Կ աակա
բտն
մը կան խե լոփ
ամ երիկետնր ;
փ^իճակագբութեան
մ,
Համաձա I
Մ ալթայի
մէչ
1822 ֊
֊ 28՝
փեց
տ ւս բ ո
լաս
ընթացքին
տոլուած է
7 ֊852 ֊200
էչ
գիրք
ել թերթիկ :
Աս տ ո ւած ա չո ւն չը
աչիսաբՀաբարի
թաբգմւսնելոլ
Համաբ
թարզմտնիշներ
կը
փնտռուէին
–.Րրիւոանական
ը^՚կ –եան ու -
չագրութ
իւն ր
զրա ւած
էր
Վենետիկի
միաբան
Հ. ՅոփՀ. Վաբգ. ԶոՀրասլեան
,
որ ինչպէս
տեսանք
, Հմուտ
րԱԱ՚լոփ եր -
րա յերէնի ու
յունարէնի
, տա ր ինե ր ոփ
պարապած
էր Ա . Գբքի
բսւզգատական
թարգմանութեամբ
, սբբազբտծ
էր Մխի -
թաբ
աբբայի
Աստ ուածա
չուն չ բ եւ
1805–
ին
Հբատարա
կած
Հին եւ Նոր կտակա -
րաննեբր
, գրաբար :
Ասկէ ղատ
1803^5ւ
աշխաբՀարար
լեղ -
ուոփ Հրաաաբակած
էբ
672
է^նոց
գԻբՔ
մբ չորս պատերուն
մէչ նստած
, քեզի կր
նկարագրէր
Հայբենի
երկրին ,
Հեռաւոր
խաւարին մէչ կատարելիք
քու
լուսաւոր–
չի գեբգ
, գիտնալոփ ոբ այգ
փայբկեանին
եբբեք մտաՀոգուած
չէբ քո՛– որպէս ան —
փորձ ե ր իտասա բգո ւհիի
մ ր
ունենա
լիք
անսաՀման
գմուաբութիէնեբոփգ
: Ո՛^փ
գիտէ
թերեւս
գաղտնի
զգացում
մ լ ն ալ
՚^ԳԷՐ
՚Ժ^ՔՐ.՛՛
"՛Հ
գաբ
բնելու
միեւ
նո յն ատեն
, կամ քով ու նուիրում
ով։ Ես
ալ ենթարկուած
եմ այգ կաիսաբգիչ
փոր
ձութեան եւ փ։ ո քր ի կ գիպուած
մ՛ր
միա
յն
աբ՚էելք եգած է որ երթամ
մինչեւ
Աուչ–
իսկուՀիին
Վան անցնելէն
փեբչ :
Ի՚^նչպէս
կարելի է •գոՀանալ
այսքանոփ,
Զապէլ
Ասատոլրի
Հանգէպ
պարաք մր
կատարուած
աաեն
•.ի՛՛նչսլէս
կարելի է
50
ս։աբուտն
գրական
, Հանրային եւ ուսուց
չական
գո
բծու1ւէութիւն
մը յիչատակել
ու
անցնիլ
լբագական
յօգուածոփ
մը։ Ասոփ
պիտի
ուզէի
միայն ոբ իբ բոլոր
աշակեր֊
տուՀինեբբ
մաՀուան այո
քսանամեակին
առիթոփ,
իրենց
սիրտերուն
մէչ սլտգուց
մը խունկ
ծիսեն անոր յիշատակին
: Ե -
բախաագիտութեամբ
եւ յարգանքոփ
յի -
շեն
իրենց մեծ ուսուցչուՀին
, ամէն ան -
գամ որ Հա յերէն
գրեն ու խօսին
այն
եւա–
յէրէ՜նյւ
որուն այս օրուան
պանծալի փաո—
քէն չոգ մլն ալ Զապէլ եւ Հրանգ Ասա -
ւոուբնեբու
գերեգմ անէն կր ցա յտէ ;
ՏԻՐՈՒՀԻ
&.
ՄԻԱԱ-ՐԵԱՆ
մր,
«Պատւքութիւն Աստուածաշունչ Գրոց.,
Հին հւ ՛Նոր կտակարանաց, հաԱ՚աոօտեալ
դիւրիմաց ո1ւով ի լհցու աշ1սահարաո ,
յոլսումն պարզամտաց եւ եամբակաց» :
1821/՛՛՛
ալ փորձի
Համար
աչխաբՀարա–
բի վերածած էբ չորս
աւետտրաննեբր։
Աստուտծաչունչի
բրիտանտկան
րնկե–
րութեան
քաչալերոլթեամբ
, մ խիթար -
եան վաբգասլեար
չարունակեց
իր աչխա–
տանքր եւ զբաբաբ
րնագրին
վրայէն
լրա–
ցուց Նոբ կտակարանի
ամբոզչւսկան
թտբզմանութիւնբ,
որ առաչին
տնգամ
լոյս տեսաւ
1825^1՛՝
« ի մայրաքաղաքն
Փարից, ի դործարանի Տոնտէի Տիւփրէ» •
843
էչ, ղոյգ
սիւնակ։
Այս
Հրատարակութեան
մէչ , ոբ կտ -
տարուած՜
է
« րստ հարացատ ել անկեդծ
դաղափարի հայկական նա|սնի թարգմա
նութեան» ,
գրաբար
եւ
աշիսարՀտբար
նոյն
էչին
վրայ
գրուած են գէմ գիմաց
է
Տոնաէ
Տիւ֊՚իրէի
տպարանին
մէչ Հբա -
աարակուտծ
են ուրիշ
Հայեբէն
ղբքեր ալ,
որոնց
ամէնէն
կարե՜ւոբն է Մոփսէս
1Սոբե–
նացիի
«Պատմութիւն
Հայոց»բ
,
տպուած
1Տ4ւ^ին , Հայերէն եւ ֆրանսերէն
, թաբգ–
մանութեամ
բ Լը Վտյետն տը Ֆլոբիվտլի
^
Հա յերէնի
ուսուցի
շ Փարիղի
Արեւելեան
կենգանի
լեղուներու
վարժարանին
Երեք ատրի
վեբչ,
1828^^՛,
նոյն
տւղա–
րանէն
լո յս տեսաւ
Զ**Հր՚"պեանի
թարգ -
մանոլթետն
սրբաղրուած
Ր՛ ապսւգրոլ
—
թիւնբ՝
երկու տեսակ
, երկու
Հազար օ -
րինակ
գբա բաբ եւ սւշխարՀտբար
միասին
ել երեք
Հաղար
միա
յն
ա շխա ր Հ ա րա ր ,
Հետեւեալ
բա զաա րութեամ բ
,
—^
«ւ^
րաբա–
ռէն
Հաւատաբմութեամբ
հիմակոլ ցուտ
հայերէն շսօսված լեցուն դարձուցած »,
մինչ Ա. տպա գրո ւթե ան մէչ աչփսաբՀա -
բարր որակուած
էբ
«... մերս հասարա
կաց անիյՍՍւն , բարրառ» :
Այս
տպաղրոլ–
թեան
լեզուն
աւելխ ռամ կական է ել ան
խնամ
է
Հ • ԶօՀբապեան
չկրցաւ
գլուխ
Հանել
Հին կտակարանի
թա բգմ անութիւն ր ,
ինչ
պէս կր փա՚իաքէբ
Ա. Գրոց բբիտ.
րնկ-բ,
ոբոփՀետեւ
չատ չանցած
փյսխճանեցալ
:
Թագ
ո ւած է փ^է բսա
յլի գեր ե՛լմ անա տունբ :
Մեծ է Մխիթ՚սբեան
վաբգապեաին
նբ–
պասսքը Հայկական
մչտկոյթին
: Րացի Ա.
Գրքէ^, Հբատաբակած
է
Եւսեբիոս կեսա–
րացիի եւ Սամուէլ Անեցիի ժամանակա -
գրութիւնը
լատիներէն
լեղուով
1818^5՛
Միլանոյի
մէչ, Նեբսէս
ՇնոբՀալիի
«Ողբ
Եդեսիսյ»ն 1828^5՛
Փաբիզի
մէչ։
Ունի
բտղմ ՚սթիւ
ուբիչ
Հբատա
րսւ կո
ւթիւններ
"՚Հ<
Ի^՚քՂէ"
Մոփսէս
խորենացիի
«Գիրք
Պիտռյից»^
(Վենետիկ
1796), Մեսրոպ -
եան տաււք
(Վ^ենետիկ
1816
եւ
1845) ,
Վարգան Վ
. Աբեւելքցի
«Հաարնաիր
ա -
ռակք
Հայ .ֆբտս
. » եւայլն
է
Ամերիկացի
միսիոնաբները
իրենց
կող
մէ փնտռեցին
ուրիշ Հտյ թարգմանի
շնե ր ,
միաժամանակ
իրենք ալ սկսան
Հայեբէն
սոբփի
լ , թարղմ անական
աշիսատանքնե -
բուն
Հսկելու
Հտմաբ :
Առաչին
միսիոնաբնեբէն
Լեւի
Փտրսլնզ
1Տ21
Փետրուար Սին Երուսագէմ՛
երթա -
լոփ
շփւման մէչմտած էր Հայ
ուիւտաւոբ–
նեբոլ եւ փանականնեբու
Հեա , որոնղ մօտ
լաւ
լնգունե
լութիւն գտած էր :
՛Րանի մը տարի
փեբչ, Ա.
Յակոբեանց
միաբաններէն
քանի մր Հոգի
Հրաժտրելոփ
^11311ՍտԻ^111ւՐ11ՊաԻթքւ111յ
խք1Ր^ՐԴ113Ի1) (1ՈԻՍ11ՍՏ111յԻ
ԲՍՆ՚ձԿՑՈԻԹԻՒէՆՆեՐԸ
ԱԵՒՈՆ
ՇԱՆԹԻ
ՊԱՏՈՒԻՐԱԿՈՒԹԻՒՆԸ)
ՄԱՍ ԱՌԱՋԻ՛Ն
ԳԼՈՒԽ
Գ
.
I
Տաճիկները
փաբպեաօրէն
ստում են ես ••
եբբեք
է լ լուբչ չեն մ տածում
Անղլիացի–
ների ու Յւբանսացիների
գէմ զինուորա
—
կան
գործոզութ
իւննեբ
սկսելու
մ ասին :
Այ՛է պատ բուտ կոփ
Տ՚սճիկնեբ
չ,
ԽորՀ բ գ ՚
Ո՚ուսաստանից
կըսաանան
անՀրաժեչտ
օժանգա
կութ իւնը եւ յետո յ
1լ լ ն թանան
լնգգիմ
ութեան
ամենա
թ ո յ լ գծոփ; Առա —
չին
Հերթին
բոլչեւիկեան
ռազմամթեբ
-
քոփ կը Հարուածեն
մեզ
Հայերիս
, յե -
տո
յ՝ կր յարձակուեն
Յո յների
փրա
յ , որ
նրանց էլ ծոփյը թափւեն ;
Տաճիկներբ
,
բոլչեւիկների
օգնութեամր
իբենց
անմ ի -
շական
նպատաէ^երին
Հասնելոլց
յետոյ ,
պիտի
լքեն Ռուս աս աանր եւ լեզու
գտնեն
Համաձա
յնաելան
պետութիւնների
Հետ :
Տաճիկնեբի՝
բո լշե
լի
քլնե բ ի Հետ մ երձեց–
ման
իսկական
գբ գաոլատճ աոնե ր ը
սրանք
են , եւ առաչին
Հերթին
Աոփետական
իշ
խանութեան
միչոցոփ
նրանք
ցանկանում
են
ճնշում
գործ
գնել
Հ՛ո յաստանի կառա—
վաբութեան
փրայ ;
^
ինչսլէս
երեւում էր , փեբո յիչեալ մեր
գիտոգութիւննեբ
ը ազգեցին
Ջիչեբինի
ինքնասիրութեան
փլ՛այ, եւնա
չղագրգիռ
ձեւոփ յայտարարեց
, որ իրենք
այգքան
է լ մ իամ իտ չեն , որքան
մ ենք ենք կար -
ծում եւ ոբ Տ՚սճիկներին
օժւսնգտկելռւ
ի -
բենց նպաւոակներից
մէկն էլ այն է, ոբ
ա յգ
մ իչոցոփ
գի ւր ա ցն են
Տ
աճկւսսաանի
իսո րհ րգա
յնա ցում ր մօտ ասլագայում
:
ինչ փերաբերում
է Հայ ժոգոփուրգին
,
չարունակեց
Ջիչեբինր,
մենք նբա բարե -
կամն ենք եւ մտագբութիւն
չունենք
Հ՛ս —
յասաանր եւսխոբՀ րգտ յնացնե
լու :
Աեբ
Հարցումին
, թէ էն^ է խանգա -
րում
Հա յաստանը եւս ԽորՀ րգտ
յին գաբ–
ձնելուն
, եթէ իրենք մտագբո
ւթիւն
ունեն
Տտճկաստանբ
խոբՀրգա
յնացնե
լու
,
Ձիչե–
րինր տուեց
Հետեւեա
լ պատաս խան ը .
« Մենք
չտրժւում
ենք գէ՚ւլի
Արեւելք
եւ Հարաւ՝
՛ի՛՛քր ազգո
ւթի ւննե բր
աչ -
իսաբՀակալնեբի
լ ո ՚ ֊ ^ ի ց
ազատագրելու
նչանաբանոփ : Եւ եթէ այսօր
մենք Հտ -
յսւստանր
իսորՀբւլա
լնացնենք
, այգ գէպ —
քսւմ
Խ որՀրգա
յին
կառա փտբ ութի
ւնր
յս՚չս
՛ի՛՛քր
ա
՛ւ՛ւ
՛՛ւթիւննե՜
ր ի կր փաբկա —
բեկուի եւ չի կարոգտնաբ
իր
ծրազբած
նսլատա էլնե րին
Հասնե
լ : Նոլ՚ից
սլնգո
ւ՛ք
եմ
, որ մենք բտբեկտմ
ենքՀայ ժոզոփբ -
՛լին եւ ա յժմ է լ պատ բաստ ենքձե ր
ե ւ
Տ՚սճիկնեբի
մ իչե՜ւ իրաւա լ՛արի գեր կա -
տարել
, եթէ Հա յաստտնի
կառափաբու
—
թիւնր
սլա շտօնա պէս
գիմ
ի մեր միչնո
բ -
զութեան » ;
Հարց
տուինք թէ՝ ԽոբՀրգ՛"
յին Ռու -
սա ստանր
թն շւղէս կարող է մեզ րաւա -
բաբել, եբբ Տաճիկներբ,
«Աղգային
Ութ–
տի»
Համաձտյն
, ոշմիայն սլտտրաստ
չեն՝.
անգամ
մի թիդ Հոգամաս
զիչելու
Հայ -;
կաքլան
նաՀանղնեբից
, այլեւ
ւէիճելի
են՝.
Համ արում
կարսի եւ Արաա Հանի
շբչան
- յ
ներր։
Այսպիսի
պայմաննեբում
ին շպէ՛^
ււ
կւսբելի է Տաճիկնեբի
Հետ Համաձա
յնու
––՚
թեան
եզր ղտնել
, երբ եւրոպական
յագ -
թական
պետութիւններբ
ոբոշել են ստեզ–
ծել անկախ
Հա լկական
պետութիւն՝
էր -
զբումի
, Տբտպիղոնի
, Վանի եւ
ՐիԻ
^ւԻ
՚՚է\
փի լ՛ոյէ թնե
րսւն
մէչ,ելքոփ
գէսլի Աեւ ծոփ
եւ
սոյն տարուայ
Օղ՚՚ս՚ոոս
\Օին
Աեւրսւմ
կա յտնալիք
խո րՀ բւլտժ ողոփում
սլիտի
ս տ ո բ ա ղր ո
լի
ւո
յն գտ^տղիբր
, "բի Աէ՚սյ–
մ աննեբ
ր նա
իոօրօյէ
յանձն ուած են
"՛լ՛՛լ էն
թուրք
կառտփարութեան
:
Զիչերինբ
, ուչա՚լրու
թետմբ
լսե լուի մեր
բ"լ"լ՛
առարկութիւնն1,րր
, տսաղ •
* Այգ րո լ՛՛ լ՛ոփ Հանգեբձ
, մենք
ամէն
կերպ պիտի աշխատենք
ձեզ
Հաշտեցնել։
Գ
՛ւ
լք՝
Հ՛ս յերգ
իսո շոր
թի
՚-րիմ
ացութետն
մէչ էք, երբ ձեբ բոլոր
յոյսեբր
գրել էք
ե ւր ո սլա կւսն
գրամ ատիրական
պետու -
թիւննեբի
՛իլ՛՛ս յ : Յիշեցէք
ձե՜ր
Գատի
անցեալր : Բանի
քանի
անզտմնեբ
^եգ
խտրել են
սւ
յսպէ ս կոչուած մեծ
պեւոու–
թիւններր։
Վ ստաՀ ենք, որ այս
տնգամ
եւս
ձեր Գատր պիտի
զոՀեն
իրենց ագգա–
յին նեգ շաՀե՜րի
Համաբ :
ԽոբՀրգա
լին
իշիսան ութի
էնբ
, ոբէգէս
բտնու
֊էէ
րա -
ւլիլ–
գաղիական
իշխէոնութ
իլէէ
, միէււկ
անկեղծիդ
ումն է , որ տնշաՀտխնգիր
կեբսլով
կւսբոյՀ1^
է լուծել
ձեբ Գատր
|
.
ՀԱՄՐԱՐՋՈՒՄ
ՏԷՐ^է1՝յ՚՝ա
(8)
ԼՇար.)
Fonds A.R.A.M