HARATCH, du 1er juillet au 30 décembre 1951 - page 41

ն
; ^ ք ա ա <
ց ս օ ւ ա ւ ճ ։ ^
ճքաւււտււա
տաօրտ։
|
ԶիԱադադադ
աէեւի
Վ Չ Տ
հ
1 4 ^ ՛ ^ .
օբուաԱ ժողովեԱ վեղ
ա ա ^ / ^ ւ ա ք օ ո յ ^
1025, &.ն.Տ. 376.286
17.
1<ս6
ՕՅտշտաշ -
Բձք^1Տ (13) ա ա ։ 1 0 Լ 6 1 ^
Վեցամս. 1100
ֆՐ
՚ » Տար. 2200, Արտ– 3000 ֆր •
161^006. 15-70
Գին 10 ֆ ր լ Օ ^ Բ ^ ^ « ^ 7 ծ յ Յ
V^ոճ^^ժ^ 13 յՍ1ԼԼն1 1951 Ուրրաթ– 13 ՅՈՒԼԻՍ
27րգ ՏԱՐԻ - 27 ^Աոշ6 «0. 6507–՚Սււր շ ր ջ ՚ ^ ն թ ի ^
1918
Խմթագիք՝
5.
ՄԻԱԱԲԵԱՆ
ՄԵՐ
ԽՕՍքՀ
՝ԻԱՐԻԻ%Ի
ՀԷՃԸ
Այն պահուն, եբբ ձեռնաբկնեբ
վ՝շԱ՚"ն
մաբե–
լոլ
Կայբագոյն
ԱբԼւելքէ
մէԼ աւելի քան մէկ աա­
բիէ
ի վեբ բռն/լած
հբգեհբ,
միչաղղային
ղիւանա՛
ղիաոլթիլնբ
կբ չաբոլնակէ
մաահողուիլ
անգչեւ -
իբաԿւեան
վէճով,
ոբ
ղեռ չէ
լւէւծւււաՆ :
Զղաղբղիռ
վիճակ
մբ կբ աիրէ իրանի մէկ
ծայրէն
միւսր։
թէհրանէն
վերշ, թաւրիղի
մէք ալ
աեղի
կ՚ունենան
արիւնալի
ցո յցեր
Հ
Աղղայնական
Պարսիկներու
հա
յրենասիրական
ձեոնարկր
քաղաքական
ղեանի վրայ կր
չսւհաղ՚ւբ–
ծ՜են համա յնավար
աարրերր
, ոբոնք կաղմ ակեր -
պուած
են «Թուաեհ»
անունին աակ :
Այս
կաղմակերպութիւնր
մեծ
ղործունէու -
թիւն
ցոյց աուած
էր քանի մր աարի առաք Աաբ -
պաաականի
մէք, ուր խորհ րղա
յին
ազղեցութիւնր
չաա
ւււմեղ էր, իրրեւ Հեաեւանք
պաաերաղմի
թացքին
հիւսիսային
Իրանի սովեաական
ղրաւ -
մ
ան :
թէՀրանի
այն մամանակուան
կառավարու -
թիւնր
յաքողեցսււ
«լուծարքի»
ենթարկել Աարպա­
աականի
մ՛էք կաղմուած
մանրանկար
«(իսղովրղա–
կան Հանրապեսաւ
թիւնր » , Ա ոսկուա
յի խոսաա -
նալով
հիւսիսա
յին իրանի
քարիւղի
մ ենաչնո րՀր
I
Մէճլիսը
մերմեց կառավարութեան
այղ ծբա^՝\
դիրր • Ա է՛ն չ ա Րէ սակա յն , Աարպաաական
աղա -
ա աղբ ուած
էբ
սլաբ սիկ
բանակին
կողմ է : Համ ա յ–
նա վարական
շա բմում
ին սլեաբ Փէ չավաբի
չունչր
Ա ոսկուա առաւ
, բայց
իր րնկե րներէն
անոնք որ
չէ ին կրցած
փախչիլ
,
կա իւա ղան
հանուեցան
:
Մոսկուա
՛ւ՛չ մէկ վարձ րրաւ ղանոնք
աղատելու
համար :
Այսպէս
կր պաչապտնէ
Ա տա
լին իր գոբծա
-
կալնեբը
յ
^Է^Լէ"11. քանի մը աարի առաք մերմ՛ելէ
վեբ^՝
քարիւղի
որեւէ մե-նաշնորՀ աալ 1ՍոբՀրղային
Աի -
ութեան,
Հետելողական
եղաւ իր քաղաքականոլ -
թեան
մ էք ել այս
անգամ
գրեթէ
միաձա յնու - ;
թեամբ
"Ր"չեց
քարիւղի
հանքերուն
եւ ղտարաննե– \
բուն աղգա յնացում ը :
Անգլիո
յ աչխատաւո բական կառա վա ր ո ւ թ ի ւն ր
ինք եւս իբրեւ լ^կերվարական
աղգայնացոլցած
՝
էբ ղբամաաիբական
ել արգիւնարերական մեծ
ձեոնա րկնե րր իր երկրին
մէք :
Ուստի
Թէհրանի
խորհրղաբանը
չվարանեցաւ
վճռական
քայլ մր առնելու՝
քնքեչով
անգլեւիրան­
եան քարիւղի
ընկերութեան
մենաչնորՀր
ել ագ -
ղայնացնելով
քարիւղի
արգիւնաբերոլթիւնր
։
Ակղբունքային
աեսակէաով
ղմուար թէ ոեւէ
առարկութիւն
կարենար
լւեել էթէիի
աչխատաւո–
բական կառավաբութիւնը
յ
Վարչապեա
Ա ոսատեղ
կռթնած
Իրանի ամ -
բողք բնակչութեան
եւ անոր կամքը
ներկայացնող,
խորհ րղա րանին
( Ա էճլիս)
վրայ
,
ցարղ
ումեղ
կերպով
կր տանի պայքարր,
առանց
լ^կբկելոլ
ե ւ
առանց աղգուե
լու
ս պա ռնա լի քնե բ է :
Արեւելքի
մո ղովո ւբղնե րն ալ արթնցած են
արղէն
եւ կ՝ուղեն
թօթափել
օտարի
քաղաքական
•ու անաեսական
աղղեցութիւնւնեբը
իրենց
փյւայէն %
թուրքիան
չաաոնց
^քեց
«Կ ա պի ա ի ւ լա ս իան»–
ներր , ոբոնք առանձնաչնորՀեալ
փիճակ մր ստեգ––
ծած
էին Օսմ անեան
կա յս րութեան
մ էք
ապրող
Եւրո պաց իներուն :
Եգիպաոս
Հետեւե ցաւ
թուրքիո
յ օբ ինա
կին
եւ
տարի
մ ը առաք փակեց
«իսառն գատարան»նեբր
,
յիչատակ
եւր
ո պա կան գերա կչռո ւթեան
,
որուն
Հետքերը
կր մնան գեռ Աուէղի քրանցքին
չուբք ՚
իրան իր կարգին ահա կ^ոլղէ թօթափել իբ
ուսերուն
վրայ ծանրացող
բեռ
մր։ Գտրալոր
Պարսկաստանի
բնական
Հարս տութ իւններր կ ուղէ
չաՀաղործել
իր սեփական
միքոցնեբով :
Ո՛րքան
պիտի
յաքողի
անկաիսութեան
իր
այս
ձգտում
իւն մէք։ Ղ՛մուար է նախատեսել :
Աեծն Բբիտանիա
կր յամառի
տեղի չտալ։
Եր­
կու
կողմի
ումերր անՀաւասար
են ել կարելի չէ՝
բաղգատութետն
գնել ղանոնք :
Զինուորական
ումի
գիմելոլ
սպաո^ւա լիքնե ր բ
ցարգ չիրականացան
եւ գմուար
թէ կարելի
բԱայ
այգ վտանգաւոր
միքոցին
դիմել,
առանց
Հրա -
ԽաԱի վադապհտը
պաաասխաԱեց Պ.
^աւմ^ւճ/էճ
ԳԵԱՊԱՆ
ՀԷՐԻՄԸՆ ԱՏԱՕՐ
ԹԷՀՐԱՆ Կ՝ԵՐԹԱ6 ^
Պարսկաստան
բնղո ւնե ց նախագա
Հ
Թրում
առաքարկր,
չբքուն
ղեսպան
Պ– էվրրԸԼ
Հ^բէմ(^է
- ԹէՀրան
այցելութեան
մասին։ Վարչապետ
Տոքթ՝
Աոսաաեղ, պատասխանելով
նաիսագաՀ
Թրումընի
նամակին
, յայտնած է թէ պարսկական
նաւթա -
Հ" րերու աղգա յնացում ը պէտք է մնա
յ կատար -
ուած
իրողութիւն
մր, բայց ել այնպէս, չատ ու -
բաիս սլիտի ըԱայ անկեղծ
ու սրտբաց տեսակցու -
թիւն մը ունենալով Պ՛ Հէրիմընի
Հետ,
ԹէՀրանի
մէք
-.
Պարսիկ
նա իսա բա բներր Հասկցուցած
են
Պ •
Մոսատեղին
, թէ Պարսկաստան
կորսնցնելիք
բան
մը չոլնի լ^ղառաք
երթալով Պ՛ Թրումլ^ի առա -
քա րկին
, լնղՀակառտկը
կրնա յ չաՀ ել , սլա յմ անով
որ աղգայնացման
սկւլբունքէն
չեղում
մր
-
տարուի :
թէՀրանի
ամ ե բ ի կե ան գե ս պան ր , Պ • .Կրէ յտի
լ
Տոքթ. Ա ոսատեղի պատասիսանր անմիքապէս
Հե -
ռագրած
րլլալով
Ուոչինկթըն
, Պ՛ Հէրէմրն
Փր -
կարօրէն խորՀրգակցած է նաիսագաՀին
Հեա եւ այ–,
սօր իսկ , ղինուորական
օղանաւով
մ ր
ճամբա
յ
և՝^՚Աէ Ուոչինկթրնէն
գէպի
ԹէՀրան : Կր
կարծուի
թկ Պ՛ Հէրիմրն
պիտի քանա յ միքին ճամբայ մը
ղտնել
լո լծելու
Համար տնղլե ւի րանեան
վէ^ը է
եւ , ընղունե
լով
աղղա յնացման
սկղբունքր
, պիտի
պաՀանքէ Պարսկաստանէն՝
առաքուտն պէս Անգ -
լիոյ՛ յանձնել պէաք եղած
նաւթի
քանակութիւնը,
տրամ արանական
գիներով :
ԱԲՕՎՈԻԱԾ
ԱՊՍյհՆԱԼԻԲ
ՄԸՆ ԱԼ
Ծերակո յտին առքեւ խօսք առնելով
,
նաւթի
պարսկական
յանձնաիսումրին
անւգամ^ւերէն
ծերտ–
կուաա կան Ահմէա Տաֆթարի
յա յաարարեց
, ոբ
•• է թէ ՏՏձչււ
լյ
^էե ր ը շաբունակուին
ի գոբծ
ԴԸ՚"~Լ՚Լ
%աբսկաս^անփ վրայ, այս վերքինր պԼւտի ստիպ -
\ուի
գիմել
այնպիսի
միքոցի մր, որուն
Հետելանք–
նե րր չատ ծանրակշիռ
պիտի
րլլան
Արեւմ
ուտքի
Հ ամ ար : Ծ ե րակո ւտականր
աւելի
չպարղաբանեց
իր միտքր
, բա յց պաՀ պան ողական
չլւ քանա կնե ր ը ,
Տաֆթարիի
այս խօսքին
մէք կր տեսնեն՝
իյ • Ա Լւ–
ութեան
աքակցութեան
ղիմ ե լու
սքօղեալ սպառ -
նալիքը :
X
հյուղիւսաանԼէ կաչ Աաբան նաւթա
յԼւն կեգ -
րոնին
\
5
անղլիաց
ի մ ասնա ղէտն երն ու պաշաօն -
եաներ ր մ եկնեցան
առանց որեւէ միքագէսլի : իչ -
խանո ւթիւններր
որեւէ արգելք
^գրին :
Առա քԼւն
կեգրոնն է այս , ուրկէ Անղլիացիներր
ամբողքո -
վի՛ն Հեռացան
: Ա եկնե լէ առաք ,
Անգլիացիները
իսցեցին
նաւ թատար
իսողովտկներոլ
բեր անները ,
ո րսլէ ալի
նաւ թամբա
րնե ր ը Լյորղին
ւ
Հրել,
նո
բ պ ատե
ոա
րաղ
մ մը , ալս անգամ
Միքին
Արեւելքի
մէք , որ աշիարՀի
ամէնէն
ղղայուն կէ -
տերէն
մէկն է :
Լա
Հէյի Իրաւարարական
Ատեանի
որոշումը
Կ՝ԸԱԵՆ
Թէ ՄՈՐԻՍ ԹՈՐԷԶ ՄԵՌԱԾ է
ԼեՀ
Հ ամ ա յնավաբ
կուսակցութենէն
բիսած եւ
ԱթոքՀոլմէն
Փարիղ
Հ ասած տեղեկո
ւթե անց Հա -
մ աձա
յն , Ֆբտնստ
յի
Համ ա յնավա
ր պետե րէն
Պ •
Մ ո րիս
Թորէղ
մ եռած է Աոսկուայի
մէկ
Հիլան -
գանոցին
մէք , ղործո ղութեան
մ բ Հետեւանքով ;
Տեղական
թերթերր
կր գրեն, թէայսլոլրր
կը
ղու–
ղ աղ իպի
ֆրանսական
Համ ա յն ավար
շբ քանա կնե -
բու կրկնուած
ճիգերուն
, ըսելու
Համ ար ոբ
Պ՛ Թորէղ
ապաքինելու
վյւայ է Աոսկուայի
մէք :
«իւմանիթէ»
կր Հրատարակէ
գարձեալ
«Լաւ
լու­
րեր Աորիս Թոբէղէն՛^ Լսորագրին աակ,
Համայնա–
վար պետին
ղոյղ մր լո ւսանկա րնե ր ր։
Պ՛ Թոբէզի
մսւսին
ղրոյցներ
սկսան
էԲ^է՚Լ
ընտբութեանց
օրերուն
, երբ ոչ մէկ պատգամ
ուղ֊–
ղեց անՀամայնավաբ
ընտրու^եբուն
, թէեւ
ինքն
ալ թեւրւած ունե րէն
եւ
ր1.
տ րո ւածնե բէն
մէկն էր ;
Տիկին Վէրմէրչ
Թորէղ, րնտ բութ իւննե րէն
ան–
մ իքապէս վերք
Մ ոսկուա վերագաբձալ
իր ամ ուս­
նո յն
մ օա :
մերմելէ վերք^ վարչապետ
Ա ոսատեղ
այմմ
Հաւա­
նած է րնգունիլ նախագաՀ
Թբումրնի
առաքարկր,
այն է՝ լսել իր խո րՀ րղականնե
րէն
էվրէլ
Հէբբէ -
մրնր,
որ կը թոՎ՛ թէ իրալախոՀոլթեան
եղր մը
պիտի գտնէ կողմերուն
միքեւ :
ԱշխարՀի
խաղաղութիւնը
կը պաՀանքէ
, որ
շուտով
լուծուի
անգլեւիրանեան
վէճր, քանի
պղյ–
տոր
քուրի մէք ձուկ որսացողնւերր
կացութեան
տէր չեն գարձած
ղեռ :
ՀՐԱՆՏ - ԱԱՄՈԻԷԼ
ՍԱԿԱՐԿՈԻԹԻԻՆՆԵՐԸ
ԿԸ ԱԿԱԻՆ
ԱՐԳԷՆ
ԶԼ՚նագագարի
յանձնախումբի
երկբորգ
օր -
ուան Հանգիպման
րնթացքին
վեբքացած է օրա -
կարգին
մշակութիւնր։
Բննուեվ,ք
Բ"լո ր Հարցե -
բու
մասին
Համաձայնութիւն
գոյացած է արգէն :
իաշ^ւակից պատուիրակութեան
տպաւորութիւնը
այն է , որ երկրորգ
օրուան
ա յս
Հանգիպում
էն,
^վերք, աւելի, Հ աւանական
կը նկատուի
գփւնաղա -
գարի մը կնքումը :
Երէկ
եբրորղ
օրը
սկսան
սակա րկու -
թիւններր
ղինտղաղաբի
պայմաններու
մ՚ասինէ
համայնավար
պատուիրակներու
գԼ՚րքԸէ
այմմ,
աւելի մեծ
լաւատեսութիւն
մը կը ներշնչէ
բանակ–
ցութեանց
յաքողութեան
մասին : ԱԱԿի Հրամա -
նատաբոլթեան
ղեկոյցին
Համաձայն
, Հ ամ ա յնա -
վարները
նուաղ յամառութիւն
ցոյց
տուած եւ
նրւաղ անսէեղիտալի
եղած են , քան նախորղ
օրր :
Գաշնակիցներր
տակաւին
ղաղտնի
կը պաՀեն
ղի -
նագոլչի
իրենց պայմաններր,
մինչ Փեքինի
ձայ -
նասվվււռը
Հաղո րգեց
աբղէն
չինեւքորէական
սլտտ ուի րակո ւթե ան ա ռաքա րկնե բր :
Զինեւքո րէաց իներր կր պաՀան քեն
անմ իքտ -
պէս ղագբեցնել
ցամաքային
, ծովային
եւ
օգա՚նա–
՛՜այէն
բո լոր ռաղմ ական
ղո րծո ղս ւթ իւննե րն ՛ու
պտչարումները։
Պէտք է մ իամամանակ
ստեղծել
չէգսք ել ասլաղինեալ
ղօտի
մ ր ՅՏրգ ղուգաՀե
ռա­
կանին երկու կողմ՛ր, Հ^ական
քի՛լմ • տաբածու -
թեան
մ ր վրա
յ
եւ ա յս
շլ։ քանակի
Հսկողութիւնը
յանձնել
քաղա քային
իշխանութեանց,
ինչսլէս
էր
թ խամութ իւններր
սկսելէ առաք։
կրակի գաղա -
բեցոլմէն
անմ իքապէս
վերքր պէտք է
բանակցիլ
ռաղմ աղեր ինե րու
փո Լսանակոլթեան
մասին,
իսկ
մ Լ"–ս ^"գմ էն , բո լո բ օտար ումե բը , կարե լի՛ եղա–
ծ ին չաւի կարճ
մամ անա
կէն պէտք է
Հեռանան
Բոբէայէն :
Բանակցութեանց
եբրորգ
օբր պատաՀած
է
միքաղէպ
մր, երբ սաՀմանապաՀ
չինեւքորէական
ղինուորներր
ար՚լիլած
են՝ գաշնակի՛ց
պաաուիբա–
կութեան
կից • օմ անղակ
զինուո րնե րո լ ել
անոնց
ինքնա չա րմե բուն Բաէսոնկ
մեկնումր։
Ծո՚Լակալ
ճոյ
անմիքապէս
րոզոքած
է
չինեւքորէական
սլատուիրակոլթեան
նախազաՀ
ին , որուն Հրամա -
նիւն փյւայ ա րղե լքը փեր ցած է : Այմմ
գաչնակԼւց
թերթեբ՚ւլ
օրազ.րողնե րուն եւ
լուսանկարիչներուն
եւս արտօնուած է Բաէսոնկ
երթալ
, բա յց պիտի
չթոյլատրուի
անոնց
մուտքը
մող ով ատեղ
իէն
.^–ներս Հ Իրենց Հաղորգելիք
լուրերն
ալ պիտի գրա -
–^են՚.է.ի,ն
է
ԱՆԸՆԳՈԻՆԵԼԻ
ՊԱՏՄԱՆՆԵՐ
*
Զի զիտցուիր
թէ ինչպէս պիտի
Հաշտեցուին
ղաշնա կիցնե բու
տ ե սա կէ ան ե ր ր կարմ իրներու պա–
Հանքներուն
Հետ։ ԱնՀաւանական
կը թուի. Լմէ
ղա շնաէլիցնե ր ր պիտի
Համաձայնին
իբենց
ումերը
է՚քեցնել
ՅՏբզ– զոււլաՀեռականէն
\
0
քԼ՚լմ ՚
գէպէ
վար,
երբ անոնք կր զանուին
այմմ ել
րնղՀանրա–
պէս
Հիւս՛
Բորէայի
մէք,
3 0
քԼ՚լմ •
խորութեան
Ր ՚1յ""յ - ՊԼ՚աի չՀաւանին
նաեւ վիճարանիլ
օտար
ումերր Բոբէա
յէն Հեռացնե
լու Հարց ին
Հ՛՛՛՜Ր ք »
նկատելով
որ այգ պաՀան քր քաղաքական
Հանգա -
մ անք մ ր ունի :
X
Ռաղմ ական գո րծ ողո լթ ի ւնն եբ բ կը
չաբոլ–
նակուի՚ն
, սաՀմ անավյակուե
լով սակա յն
Հետա -
իսուղական
փոբձերոլ
մէք։
Թեթեւ
թնղանօթա -
ձ՚լո ւթի լներ
միա
յն տեղի
կ՚ունենան
երկուստեք է
Ո՛Վ է ՀԻԻԱ՛
ԲՈՐԷԱՑԻ
ԶՕՐ՛ ՆԱՄ
ԻԼ
Ամ եր իկաց ի զնղապետ
Ռրլէն
, որ իբբեւ գաչ­
նակից ՛գա տուի րակո ւթեան
մէկ անղամ ր, մ ամ
ու­
լի՛ն տեղեկո ւթիւննեբ
Հաղորղ ելու պաշտօնր
ունի ,
յայտարարեց
թէ Հիւս. Բորէայի
պատուիրակոլ -
թեան սլետր, զօր՛ Նաւէ՝ Իլ, մողովին
տիրապետող
գէմքն
է : Շատ ներկայանալի
եւ ումական
երի -
տասարգ
մ բն է ,
3 8
տարեկան
: ինք անձամ բ կ աբ–
ձանագրէ
իր նիչերր
, Հակառակ
որ
1 0
Համայնա -
վար քարաոլղաբներ
ղործի
լծուած
են : Զօբ • Նամ
Իլ հ11 ՛քարէ վիճաբանութիւննեբր
ամուր ձեռքով
,
նախագաՀի
մր նման, թէեւ նաիսագաՀ
գոյութիւն
չունի ել Համայնավարներն
ալ չեն փորձեր
իշխել
փիճաբանոլթեանց
: ^–ողովասբաՀին
մէք պար -
ղուած են եբկու
ղբօչներ,
մէկր ՄԱԿինր,
միւսը
Հիւս՛ քորէականբ
: Զօբ՛ Նամ
Իլ նստած է պատ -
ուոյ տեղր, շրքապատուած
՛քիւս չին եւ
քորէացի՛
ղօրավա րնե րով ու թաբգմ աններով :
Գնղ ապե
տ
Ռրլէն աւելցուց
, որ ցարգ ոչ մէկ տարակաբծոլ -
թիւն նշմաբած է Հիւս– քորէական
եւ
չինացի
պատուիրակներուն
միքեւ
Հ
-
(Լուրերււլ շարւււնակօւթիւնր կայաաւ Գ. է«է
ԱՆԳԼԻՈՅ
բնակչութիւնր.
Ապրիլ Տի մարգա–
Համարին
Համաձայն,
կր Հասնի
48.841.000
Հոգիի,
1931/,
բնակչութենէն
4
միլիոն
աւելի :
ԱՆԳԼԻԱԿԱՆ
«Ռոյթէբ»
Հեռագրական
գործտ–
կալոլթիլ^բ
կբ աօնէ իր Հաբիւբտմեայ
յորելետ -
նր։ Մեծ Հացկերոյթ
մր տրուեցաւ
այս
առթիլ
Լոնտոնի
մէք, Հազարէ
աւելի
Հրաւիրեալնեբով
է
Գործակալութիւնը
Հիմնուած է \Տ5\ թ
իսրայէլ
Յովսափաթ
Պիիբի կսղմէ եւ ունեցած է սրընթաց
վեբեչք
մյլ ,
Fonds A.R.A.M
1...,31,32,33,34,35,36,37,38,39,40 42,43,44,45,46,47,48,49,50,51,...612
Powered by FlippingBook