27րդ ՏԱՐԻ - 27
Տօ.6502–՚Սււբ շրջան
լ ց լ շ
ՄԵՐ Խ0Ս՝ք1Ը
է^ւտ\ււա ցսօւաւատւ ^\՚ւեւ\ւէ։ք^ ճւտ էՍէՀՍՒ^
Ւ ւ ^ Ա ւ ^ յ Շ է ւ
^օոձե
1925, «.Օ.Տ. 376.286
17. ւ^սշ ՕՅատտաշ - Ր/Ա^1Տ (13)
ա1ւօ։
10Լ61^\0
Վեցամս.
ււՕՕ
՜Փր–. Տար. 2200, Արտ– 3000 ֆր^
ա Օ Օ Տ . 15-70
Գին 10 ֆր • Շ.Շ
.Բ. Բ
&ա167ծ–63
ՏՅաքյւ 7յ ա Լ Լ Տ ւ 1951
Շարաբ֊ 7 ՅուՎԻՍ ^
ՆՈՐ ՀՈՎԵ՛Ր
Փ2ԵՆ
Մ իշաղգա
յին
մամուլը
կարգ մը րարենչան
ձ–
րեւո յթներ ել իրողութիւններ
կ՝արձանագրէ
, այն
օրէն ի վեր որ ճամբան
Հարթուեցաւ
,
ղթ՚ագագաբ
կնքելու
Համար
Բորէայի
մէք
՝.
Որո՞նք են այգ իրողութիւենե
բր՛
1 •
ՀԻ՚^՚էչ"՚բթի
օր,
5
Յուլիս,
բացուեցաւ.
Պերլինի
4
սլեաութեանց
նե րկա յացուց
ի չ^եե րո
ւն
մողովր,
քննելու
Համար աււեւաբական
վախանա -
կութեանց
իսնգիրր։
կողովր
աեղի
կ՝ունենայ
բրի
աանական
Հրամանաաարութեան
կեղրոնին մէչ •
Արգ,
1949/
աչունէն ի վեր, աոաշին
անղամ
է որչորս
սլեաութեանց
նե բկա յացուց
ի ^եր
ը ի-
բարու քով կոււլան ;
Անցեալ
Տունիս
\8ին , Պերլինի
արեւելեան
չրչանին
Հ րամ անա աարր կր Հաղորգէր
միւս
երեք
Հ բ ա մ ա ՚ 1 ւ ա ա ա ր ն ե ր ո ւ ն թէ սլաարասա է
բանակցելու
Պերլինի ել արեւմաեան
Գեբմ՛անիոյ
աոեւարակս,ն
փոիսանակոլթեանց
մասին :
Տ ՚ ՚ ւ ն ի ս
27ին , արեւմաեան
Հբամանա-ոար ֊
նեբը սլաաասէսա1
եցին թէ Համաձայն
են ։
Ուրեմն
, մողովր
րացոլաձ– է եւ երկու
կող -
մերն ալ կր յուսան թէ րանակց ո լթ իւննւե բ ր բաբե–
յաիւղ
ելքի
մ ր ւղիտի
յա՚հղ ին :
շ՛ Մ • ՆաՀանղնե
ր։ւ լ անկախութեան
տարե -
ղաբձին
աոթիւ
(4
Տուլիս)
, Պերլինի
ամեբիկեանյ
գեսսլանատան
սարքած
ւ^ւգունե լո ւթեան կր մաս
նակցէ
ր վե ր ս տ ո ւղի
չ յանձնամ
ո ղո վ ին
իւո րՀբգա -
յին ներկայացուցիչր
,
Աերգէյ
Գենկին
(ւսն որ
արամւսգբութիւն
յայտնած էր րանակցելու) :
Իբաղեկներ
գիտել
կուաան թէ՝ մինչ նախրն -
թաց
սլա րաղ անւերու մէ^ խոբՀ րգա վն ներկա
յա -
ցուցի^ւերր
մեկուսի
իսմ րակցո
ւթ
իւն մր կր կաղ -
՚^էէն, այս անւղամ իսառնաւած
էին միւս
Հէւրե -
բուն Հետ, եւ ոիրալիր
խօսակցոլթիւններ
1^1
ւնե—
նային։ :
՝՝
3 •
Գարձեալ
անկախութեան
աօնին
աււթ իլ ,
լնգո
ւ1։ե լութիւն
մ ր սարքուած էբ թ՛ո
քիո
յի Ամ ե -
րիկեան
Ակումբին
մէչ :
Աււաքին անդամ
րլլալով
, ներս կր մ։ոն։էր
քքք .
Մ իութեան
ներկա յաց։ււցիչր
, ղօր • Կ իս լենւքօ , իր
կնոքր Հեա :
Զօրավարր
, որ Համազգեստ
Հագած էբ , մսլ–
տաղին
բարեւեց
ամ՛երիկեան։
գեսպանր ել ճափոնւի
վարչապետբ
։
Հեռաղիրր
կ^րսէ թէ մասն։աւորա։ւլէս
ուչսլ -
դրութիւն
ղրաւած էր ռուս զօրավարին։ եւ ճափոն
վարչապետին
Հանդիպումբ,
I" յնքան
"իբա լիր եւ
մտերմական :
Տե ղական
թերթ
մր րարենչան կր նկաաէ նո ։ն
իսկ
Մոսկուայի
Աովեաի
ղոբծադիր
կոմիտէի
նա
խագաՀ
ին Լքազաքապեա)
Փարիզ
մամսւն։ոլմր,
շՕՕՕամեակի
աօնակ։։ւտ
արո ւթեան
առթիլ :
Եւ վերքապէս
, ՀետզՀետէ
աւելի
ումղնօբէ%
կ^արծաբծոլի
Ա ոսկուա
լի նոր բանաձեւբ
, մո–
ղովի
Հրալիրել
Հենգ Աեծերր,
տեւական
խաղա -
ղութեան
գաչինք
մր կնքելու
Համաբ •
Ի՛՞նչ կբ Հետեւի այս ի րո դո լթ իւննե բէնւ ել ու
րիչ րացառիկ
երեւոյթներէ
։
Նոր
Հովերր կր վւչեն։։ իսկապէս
բաբեւիոխ -
ուա"
ծ է ։ք իմն՛ո լռ րտր : Եւ կամ նո ր
ռաղմ
ախս,՞ղ
մրն է որ կրփորձուի
,
" ՚ ֊ Ր
Է
Լ
անակնկալներ
սար ֊
քելու
Համար
է
« Աեծ մամուլր՝;^ ա յս աոթիւ ալ
զաբմանաղան
տեսակէտներ
կր յայւոնւէ , առանց
Հիմնովին։
լոլ -
սաբ։սն։ե
լու
անց ո ւգա
րձ ր :
Ամէնւէն
բանզէտնեբր
կր սսլասեն
կիրակի
աւան բանակցութեանց
ելքին
(ւլինագաղար
Բ^ ^
րէայի
մէք) ։
Լալատեսնւեբոլ
կարծիքով, եթէ երկու
կող -
մերր
Համաձայնին
կրակր
գաղրեցնելոլ
Համսլր ^
մեծապէս
պիտի դիւրանան
աւելի
կարեւո բ
րս, ^
նա կցո ւթիւններ
I
Ա ան։աւանդ
որ , Հ իմ՛նական
պաՀանք
մլ^ւ է խա
ղաղութեան
պաՀպանումր
բոլոբ
մողովուրդևե ֊
բուն Համար
է
Ջարագուչակ
մարգարէներ
ալ պակաս
չեն ^
այս
անցուգաբձին
առթիւ :
Անոնք
դիտել
կուտան թէ՝
Իյ •
Միութիւնր
տեսնելով որ ձաիսողեցալ
Բորէայի
սլատեբաղմշ^
նոբ
ծրազիրներ
կ՝ոբոճայ
, կասեցնելու
կամ
թոլլ,
ցնելու
Համաբ արեւմտեան
աչիարՀին
վերազի ^
նումր
1
Երանի թէ սխալած
ըլլային
:
ձ՛ •
Թսւ.ք1իա ՎտաԽգ
ԱևբսհՍ եւ դուքսեԱ
Լհ ւՏօոժտի աշխաաակիցներէն Պ– էտու֊աււ
Սապլիէ, ռր վերջելսւ պսայտ մը կատարած է ր
Ս՚օտաւսր Արեւելքի մ է ջ , յօւլյււայ)|ււշարք ս կ ս ՚ ^ ծ է
հետեւեալ |սորագրով
«Թա ֊ րքի ա , Արեւմյււտքի
պահ ակր » :
՚ե կ արա գ րելէ վերջ Մ–
՛Բէմալի կատարած
յեզափւվսութեան հետեւանքները, Սթ|։ււմպուլը եւ
իր հմայքը–, իրրեւ նաիւկի՞ւ մայրա ք աղա ք եւ մաա–
սւրական կեդրոն, յօ դ ո ւ ա ծ աղիրը կը պարղէ Թուր–
ք ի ռ յ անմիյԼական հողերը
Այսօր
թուրքի։։յ
ամբողք
ուչաւլրութիւն։բ
կեղ–
րոնւսցած է իր ս։։։Հմ աննե ր ո ւն վրայ։
Ո՚ուսերր կբ
պաՀեն
իրենց
ճնւչոլմր
Նեղուցներուն
եւ Հայկա -
կան նտՀանգնեբուն
վբայ։
Պուլկարնեբր
կ՝ս։բտաք–
սեն
իրենւց թրքաիսօս
Հպատակնեբր։
է՛րան եւ արա
րական
երկիբնէերր կր ձ՛չտնւքենաւորեն
պատմական
Հակակրութիւն
մր։ Աիայն
Տ՚՚ւնասաանբ
կայ որ.
Հասարակաց
վտանգի՛ն
աււքեւ, "րոչ չափով
մօտե
ցած է թուրքիոյ։
Աւլդագրական
մեկուսացման
վբ–
բայ
կ՝ աւե
լնա
յ ։ւաէլմ ագիտա կան։ սլատա սխանւա -
առ
ւու թիւնը
. իրրեւ
սլաՀակնե
ր լ։ Նեղոլցնէե
ր։ւ ւն ,
Թ՛՛ւ րքերր
յռ։.սաՀատօբէն
կր վ։ն։։ոռեն
ամէն ինչ որ
կրնայ
դօրաց՚/ւել
իրենց
կոչում՛ր :
Անչուչտ ա յս կացութիւնբ
պիտի աղգէր
Հող ե–
վիճակին։
վր՚ոյ
I
Լրտեսական
աիստր կբ
ճարակի
բուէւնւ կերպով; Ա ինչեւ
վերքերս ոչ -
թ։։ւրքեբր
իրաւունք
չունէին։
գուրսէն
լ՛՛էր
աււնելու
իրենց
անթե լուի։ քանցեր կբ փակեն
վոսէիո
րի
մու։ոքբ՚.
Տեսականօրէն
որեւէ նաւ չի կրնա բ նեբս մանե
լու
ւրոբձ կսւտարել
աււանց
ուղեցոյցի։
Բայց
քիուսեբր
միքռցնւեր կր ղտնեն այս կսնււնբ
տրՀամարՀելու
:
Տաճս։
ի։ իրենց
նւաւե բէն
մ էկր կուդա
յ կր բռն։ ուի
ցանւցե ր։ւլն
մ էք , կր ։ի ճարէ
տ։ււ։լ անքր եւ կր ։իեբ–
"կոի
յ՚՚՚շ՚՚Ր՚է
անւլամ : Ե րբեմն։ նաւ մր կռւղայ կր
իսրի ծռւխսփր, ել մամուլր
անմ իքապէս
1Լաղաղա -
կէ
է
•«Հինղերոբգ
զ ռ ՚ ՚ ւ ն դ ՝ » ։
Ո՛ուս՝ կբ նչա՛նակէ
նախա յարձակում
: Բոլո բ
ճառերուն
, յօգուածն։եբուն։
մէք , ան Լար ։։գին։ է ,
ք։սւոլթեան
նոխաւլր , ել կամ , եթէ
կ^ոլղէք
. . .
« Մոսկովի
գլուխր^
, ինչպէս
կ՝րսեն
թուրքերր
(վուրըն ապալըյա) :
ՑհտադիՍակաԱ
շւսքժոսէը
Պոլսոյ
վերքին
թզթաբերէն
(I
Տուլիս)
վիմա
նանք թէ ցարդ
Հսկողու թեան
տւոկ առնուած
են
150
ս։ւլա
՚Լդաւռր
ներ։
Բննութիլններբ
կր չարոլ -
նակոլին : Ե բ իտասա րգո ւթիւնբ
Հրապարակային
I
մողով
մր սարքած է Ան՚լարայի
մէք։
Բաղմաթիւ՝^
կուսակւսլ^։եր
ե լ
ապաՀ ուխււթեան։
տեսուչներ Ան
-•Տ
ղարա
Հրաւիրուած
են :
Ան։չարայի
ւէ՚էկ
մւլկի -
իմին մ՛էք երիտասարգ
մր, Հիւսէյին
, բեմ
բարձրա
նալով անարգած է Ա • Բէմալր
ե լ
կառավար։։ւ -
թիւնր։
Ներկաներր
զինքր
բեմէն վար առնելո։է ,
•էիթբ
րերանր
աբիւնած
են:
X
Պալբքէսիբի
մէք ալ մոլեռանգական
չաբ-
մումր
ծայր տուած
է% Վա՛րքի՛՛ն
Օրերս
՚էդակ
գրած
գիւղացինեյ։
սկսած են քաղաք
իքնել : Ասաիկա -
նութիւնբ կր Հաւաքէ ա յգ գգակաւո
րներր
,
որոնք
կ՝երեւին
մ։սսն
.ալո
բարաբ
։իաւլաբնել։ոլ
մ՛էք : Պա -
եՐքէոիրի մէք ձերբակալուած
ենւ Գատիրի
աղան -
գի՚ե ։զատկանող
երկու
Հո՛լի , Պայրամ
ե լ
Հասան
՛Օկուղ,
որոնք
Հաթայէն
եկած
էի
՛ն
ե լ
կբ քանա
յին
միամիտ
մողովուբղր
Համոզել
տ
X
Թիճանիներբ
այսօբ
Անւլարայի
Ենիաօղան
մղկիիմին մէք ։իո րձեց
ինւ
՚լր՚էոել
մո։լո։իուրղր
, որ
սակսւյն
յարձակեցաւ
իրենց
վլ՚՚ոյ եւ ծեծեց։ Ա -
ղանգաւոբնւեբր
րսին թէ Բէմալ
Փիլաւօւլյու
ՄէՀ՛
տի մրն է, Հետեւարար
կարելի
չէ
բանտարկել
զայն :
Ուչաւլրալ է ռբ բ։սւլմաթիւ
արձաններ
եւ
կի -
սա՚նղրիներ կան քազաքին։
մէք, րայց
աղանգալոր–
ներր
իբենց նչանւակէտ
կ՝բնտրենէ
միմիայն Աթա -
^ ւ ՚ ՚ Ր ք է
արձաննւեբր
: Այս ալ կր Հաստատէ
թէ
մասնաւոր
նւսրստակ
մր ունին ։
Ներքին
նախաբաբր
կ՝ենթս։ղրէ
թէ
թիճանի–
նեքր կր ներչնչոլին
արտասաՀմանէն
, եւ
կ՝ռւղեն
Իրանւի
«իսլամ
ֆե տա յ ինե
բո
ւն»
նման
չարմում
մր
յառաք
բերել :
ԵՈԻԿՈԱԼԱԻԻԱ
50
.Րիլիոն սթերլինի
վաբկ
մր
պիտի ստանա
յ Անղլիա
յէն։ , Ֆրանսայէն
ե լ
Ա •
ՆաՀանգն
։եբէն
է
^աըԱտխ
Ա զ գ ա
Ժողով1ւ(ւ
աո-աչիԱ դստը
Յունիս
I
՛յին լ^տրուած
ազգ
.
մռզռվի
անղրա–
^ւ՚կ
նիստր
տեղի
ունեցաւ Եչ • կէ"օրէ
վերք , ա–
՚֊՚"ն։լական
Հանգիսութեամ ր եւ նախադաՀու -
թեամր
երիցա։լոյն
երեսփոիսան Պ– Լօմէն
Փէպր -
Լեէի (անկախ
,
85
տարեկան)
, որ կարդաց
րացման
ճառր :
Ներկայ
էին գրեթէ
բոլոր
նորրնտիր
երե ս։իո–
խաննեբր,
րացառութեամր
անդրծովեան
ներկա -
յա՛ցուցիչներու,
որոնք
չէին կրցած
Հասնիլ
մայ —
Րաքաղաք
. ^ողովասրաՀի
կի
ս ա չբ քան ա կին մէք
՚էասալռրում
չկար եւ ե րե սվէՈխաննե
ր բ ,
առանց
"՚քակոզմ կամ ձախակողմ
նկատի
ունենալու,
նս -
՛ոած էին խառնիխուռն
: Արւլէն
վէճի
առարկայ է
կողմերոլ
ճչգում
ր ։ Զօբ՛ տր Կոլի
կուսակիցներր,
օրինակի
Համար, կր մերմեն
նստիլ
ծայրայեղ ա–
Ի՚կոզմի
նստարաններուն
՛իրա յ ; Առաքին
անգամ
11ԼԼ՚"Լ"Վ րնտրուած
ե րես ։իո խաննե ր բ
մանաւանգ
չուարած
էին ելչէին գիտեր ուր նստիլ, րարա —
պաններն
էին
տր
կ՝առաքնոբգէին
զանոնք։
Զօր •
ար
կոլի
եղբա
յրր
ինկած
էր Համ ա յնավա
րնե
բուն
՚^էէ ••
0 բուտն նւախագաՀր
իր բացմ ան ճառով (ղքՐ
Կ՝րսեն թէ , անլնտրելի
նկատուոզ
իր զաւակր դբ–
Ր"՚ծ է) յայտարարեց
, թէ Ֆրանսա
սլէտք
ունի
աղղային
վւրկռւթեան
կառավարութեան
։քբ,
աչքի
առքել
ունենալով
ներքին
ւու արտաքին
այն ծան -
բակչի;ւ^ խնղիրներր,
որոնք կր ղտնուին
օրակար -
գի
վբայ։
«Մեր պատմութեան
մեծաւլոյն
ողբեր -
գոլթենէն
՚/երքն ալ, Ֆ րանսա ,
տակաւին
չէ գտած
իր միութիւնր
։ 2ե։լի կը վիճակի,
տիկիններ
եւ
պաբոննեբ
, իրականացնել
Ֆրանսացիներու
Համե–
բաչիսոլթիլնբ,
պատմութեան
ԷՈյսին
տակ եւ ձեր
խղճին
առքեւ։
Պատմութիւնր
պիտի պատուէ ա -
նոնք, որ ծառացան։
թչնւամիին գէմ եւ պաէտպանե–
Ցին
Ֆ րանսան : Պիտի սլատուէ
նաեւ
ղանոնք, որ
իքչնւամիին, Հնազւսնդեցան
Հայ րենաս
ի բո լթեամ բ եւ
իրենց
պարտւսկանութեանց
դիաակցո
ւթեամբ %
Պէաք է վերաՀաստատել
անարդաբօրէն
գատա -
պաբտուածնեբու
սլատիւբ : Ասիկա պիաի
նչան՛ակէ
^ " յ Լ աալ դատաւորներուն
, որպէսղի
անգամ
մրն
ալ
քննենւ գատր
անոր , որ բանտարկուած
էր Իէօ
Կղղին »:
Այո
իսօսքերուն
վրայ. Համայնավար
երեսվ։ո–
խան Պ՛ թոլրնէ
բացագանչեց
.
« Անկցի Վի -
չին , անկցի
Փեթէնբ» : Ի սկ աքա՜ կողմը
վ։ոխադաբ–
ձեց
«Ամօթ է, լռեցէք»
. • . Ուրիչներ
կ՝աղաղա–
կէին
«Գուք Ֆրանսացի
չէք. Ռուս էք »:
Առաքին ու վերքին այս միքաղէպով
ալ փակ–
ւքլեցալ
մուլովի
անդրանյիկ
նիստր, որ տեւեց
25
վայրկեան
, Գչ– օր տեղի
սլիտի ,ունւենա լ
մռզուէփ
մ՛նա յուն
դիւանին
բ1ւ տ բ ո լթ
ի ւնւ ր : Նո
յն
Օրր
պիաի
Հրամարի կառավա
բութ
իւն
ր %
^Առաջխէ էւաԱդիպոսէ
վաղը
Բոլոր պատ րաստո ւթիւննեբր
տեսնուած
են եւ
Վ.՚՚"ԼՐ
»
ԿեՐ՚"Կ1՛
•
Բաօսէնկի
մ՛էք , իրենց
առաքին
Հանդիպումբ
պիտի
ունենան գա չնակից եւ չինեւ—
քոբէական
րա՜ն ագնա
ցնե բ բ , զինագագարի
պայ —
մանւներր
^չ՚էելու
Համար։
Զօր՛
Ոի՚^ուէյի
սլաՀան–
քին վբայ,
կարմիր
Հ րամ անատա
րնե բ
ր
ամէն
եբաչ–
խիք տուած են դասակից
երեք սլա տ ո լի րա էնե
բու
ել երկու
թա
րգմ աննե բ։։ լ ապաՀովութեան
Հա-
։ք ար : Ա ին։չեւ Բաէսռն կ ճամ
րո րգութ
իւնբ
պիտի
կատա րուի Ա էուլէն
օգանաւով
, եթէ
եղանակր
թո
յլ աա յ , ա յլապէս
պիտի
ճամ րորգեն
զինուո -
րական
ինքնաշարմերով
, սպիտակ
դրօչներ պար -
ղած :
վերքին
24
մամ ուան
լնթացքին
աննչան
կռիւ
ներ
ձ՚իայն
տեղի ունեցած են ռաղմաճակատին
վր^
րայ : Տարօրինակ
կերսլով
, կարճ
կռիւ
մղուած է
Բաէսոնկի
աւերակներուն
մէք, ուրղաչնակից եր–
կոլ քոկատներ
մտած
էին ճաւքրան
մաքրելու
եւ
բանագնացներու
ճամրորղութիւնւր
դիւրացնելու
նպատակով։
կարմ իրներր
կրակ բացած են այս
երկու
քոկատներուն
՚էրայ
, րայց
կռիւր եբկար չէ
ս՛եւած :
ԽաԱ
չյ^Օդոէեխ
ՄխազգափԱ աահաԱ1ւԱ վճիռը
Լա
Հ է յ ի
Միքաղղային
Ատեանր
Տուլիս 5ին
արձակեց իր վճիռր՝
անգլեւիրանեան
վէճին առ -
թիւ։
Աիքին
ճամբայ
մր րււնելով,
ատեանր Հե -
տեւեալ
միքոցնեբբ
կ^առաքարկէ
, իբրեւ
առմամ -
եայ
կարդադրոլթիւն
•
1.
Անգլեւիրանեան
ընկերութիւնր
պարտի
չարունակել
քարիւղին
չաՀագործռւմր
իր
ներկայ
"ւ՛" չտօն է ութե ան գլխաւո
րո
ւթե ամ ր , փոփոխում -
ներ կատարելով
փոխագարձաբար
:
2,
Երկու
կառավարութիւններր
պէտք է
ղգուչանան
որեւէ
տնօբինութենէ
որ կրնայ խա ֊
փանել
քարիւղի
յանձնումր
Համաձայն
ազգայ -
նացռւմ
էն առաք եղած
կարգուսարքին
:
(Լօւրերււլ
շ ա ր ո ւ ն ա կ ո Ն թ ի ւ ն ը
կարդալ
Գ՛
է ջ )
Fonds A.R.A.M