լ ը Բ է Հ ա ւ ա ց ս օ ւ ա ւ ա տ ^\էաըԻ11Թ1 ԸԻ1 ըս է ^ օ րը
Ւ ^ յ ^ ^ յ Շ ւ ւ
ք օնճ է ՕՈ
1925,
11.€.Տ. 376.2Տ6
Վեցամս. 1100 ֆԲ ՚ ՚ Տար– 2200, Արտ– 3000Փր–
161. ՇՕՏ. 15-70 ԳիՏ 10ֆ ր • Շ.Շ.Բ. ք &ո» 1678-63
Պատեոսզմը
կը վերսկսիմ
Օւաաւշեօ 26 յ^օսէ , 1951
կիյւակի 26 Օգււսսաս |
27րդ ՏԱՐԻ - 27 * ռ ւ ւ « «օ. 6543 - ՛Նոր շրջան թիւ. 1954
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ
ԳՈԻք^ ԱԼԻՄԱՏԷ՚Բ Եհ ԼԱ8Է1^
Խմթագիբ՝
Ե՛
ՄԻԱԱԲԵԱՆ
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
ՄԻՇ Տ Պ Ա Տ ՄՈԻԹԻԻՆ ԿԸ ՍՐք^ԱԳՐԵԱ
Մենք չասւռնց
գէւոէինքւ
Բայց գուք ալ էմա–
ցէք։
իմացէք
ել
լացէք։
Մեր
Հայաղէա
րարեկամր, Պ՛ Ֆրետերիք
Ֆէյ՜
՛ոի,
որ այմմ
Պ՚՚լի"
կր ւչանոլի
,
Արեւելաղէտնե–
րու
Հ^ամ ագո
ւմ՛ արին աււթիւ, յայաարարեր
է.^ աե–
սակցութեան
մր լնթացքին
:
Փարիղի Արեւե լեան կենդանի
Լեղուներու
վարմարանին
մէք, այս աարի
Հայերէնի
գասերուն
կր Հեաեւէին
ութի չափ աշակերաներ
:
(յ
աաեր ալ
կուգային
Լւրրեւ աղատ
ունկնղիրներ
:
Անշուշա
սլիաի
ուղէիք
ենթադրել թէ
ութն
ալ
Հայեր
են , իրրեւ կանոնաւոր աշակերտ
:
Թոյլ աուէք
լրա
ցնե
լ
յա յատ րա րո ւթ Լււնր ՚
Մյգ աշակերտներէն
երեքր
ՀայոլՀԼւներ
են,
միւսներր
Անղլիացի
մր , Լիումանացի
մր եւ
ս ւ ֊
րիչներ:
թերեւս
ուղէք
մԼսԼւթարոլԼւլ
, ենթադքելոփ
թէ
աղատ
ո ւնկնղի
լնե րուն մէք ալ Հայեր
կան։
Ջեղի սլաՀեցէք
այղ մխիթարանքր,
եւ ամ
փոփուեցէք
անողոք
, անսլարակելի
ողրերդութեան
վրայ. -
Մ իայն երեք Հայեր
անոնք ալ աղքԼւկ իր
րեւ աշակերտ
Հայերէնի
ղաս
լնթացքին
.. .
Երեք
Հ ալա տար իմ
՛է
եր կամ Հաւատացեալներ
,
՛Որոնք
րարեՀաճեր
են կանոնաւո րա սլէս
Հետեւիլ
Հա յերէնի
դասերուն
:
Եւ
րոե՜լ թէ երեքէն գոնէ երկոլքր
հ՜անօթ են
մեզի։ Եթէ չենք սխալիր՝
մէկր
Ամերիկայէն...
Ո՜ ՛լք
մնա
յ
ՀՀտղղա
յԼն ոգԼն% , որ միշտ
Հվառֆ
կր պաՀուի
, Հ
սւմաձա յն թերթերու
մ էք
Հրատա -
րակուահ
թղթակցութեանց
:
ԱւելԼ՛ քան քսանրՀ ինդ
Հաղար
Հա յութիւն
, եւ
միայն
երեք անձնոլէ^ր
ՀայուՀիներ
, իրրեւ կանո
նաւոր ա շակե րտ Արեւե լեան Լեղունե
րու
Հա
յերէնի
գասերուն
:
Փարի՜ղ
5
Փարի՛՛ղ
, այսքան
շո՛^ ւա պիտԼւ մա
րէիր մեր աղգա յԼն ղիտակցութեան
կայհերր
, յոր–
դաՀոսան
, Հ րա շափաո. լո յսերուգ
մէք :
Փարի՜ ղ , օրրան յեղափո խութեան եւ Հա
յրե–
նասիրոլթեան
, դուն
չէի՚^ր որ վառեցիր՝ մեր Հո
գին
, գէպի խաւարակուռ
Արեւե լք փոխաղ
րե
լու
Համ ար քու պատգամներդ
ւ
Այնքան
շլացոլցԼւր
մ եր աչքերը,
որ մէկ Հա
տիկ
մանչ աչակերտ
անգամ
չունԼ
՚նք
Արեւելեան ՚
Լեղուներու
վարմարանին
մէք , Լւրրեւ
կանոնաւոր
Հետեւող
Հա յերէնի
ղասրնթացքին
...
Աչքերը
շլացնելով
, ականքներր
չոյելով
, Հա
լեցուցիր
թանկաղին բան մրն ալ
ազդային
Հպարտութիւն
:
Եւ տակալԼն
բարեմիտներ
կան ոբ
կր
կարհեն
թէ
ամէն՛ բան
կր
շակուի
, եթէ աղգ. կեգր. վար–
չոլթԼււն մը
ունենանք։
թերեւս
1լ ենթադրեն թէ այգ
իշխանութիւնը
մէկ
մէկ մամկոչ կամ տնտես պէ՛տի տրամադրէ
,
որպէս ղի տունէ տուն պտտին եւ Հայերէնի դա–
սլնթացքին
տանին տղագ կամ աղքիկգ . • •
Իբբեւ
թէ , երբ թուրքիա
կր
գտնալէինք,
Աղդ • Պատ
րիա
րքա բանր կամ
Առաքնորգարաններն
էին
որ
տունէն
դսլրոց կ՝աո աքնորղէ
ին մեր ղաւակ
ներր
, բարապաններու
միքոցաւ
:
Եւ
դո՛ւն
, նորաՀաս եւ ազատ
սերունդ
, տա
կաւին՛ քանի՛՛ տարի
հեքհեքուն
ձեւեր
պիտի
առնես .
Հայեբէ՞ն
• քիչ
մը կը
խօսիմ . բայց կար–
դալ-գրել
չեմ
ղիտեր։
Հաղա բէն
քանի՛՛ն րարեՀ աճեցան
օդտոլէւլ ա յ–
լաղան
ղաս
ըն թացքնե
րէն
, ղպրոցներէն
, ել ,
Արեւե լեան
Լեղուներու
վա րմա րանէն
,
որ
կլնա
յ
գոՀացում տալ աւելի
լայն
պաՀանքներու։
Եթէ
միայն
Երիտասարդական
Միութեանց
անգա՚քները
Հաւատային
իրենց
կոչումին
, Հարիւ
րաւորներ
պոչ բռնահ պիաի
րլլային
այդ
վարմա֊
րանին
դուռներուն
առքեւ։ Եւ աթոռ պիտի
չու
նենայինք,
Հայերէնի
միւս
գաս
լն
թացքներուն
Համար:
Եթէ
<այբիկն
ու
մա յբիկը
ոլղէին
փրկել
իրենց ղաւակներր : Գոնէ անոնց մէկ մասր,
իբենց
իսկ
բարիքին
Համար.
Անչուչտ
աւելորդ
են այս
խո
րՀ րգահութ
իւն
ո՜րքան « մանր
լուրեր ^ աննչմար
կ՝անցնԼն
,
ամ
ենօրեա
յ մխո
րին
մէք։
Ա ոսկուա
յի կեգբ
. կոէէ իտէին
պաչտօնաթե
ր -
թըէ
«
Ո"լչեւիկ
։ծ ,
իր վերքԼն
թիւով
հ՜անք ամ–
բաստաԼաղիր
մր Հրատարակեց
Խ Ա իութեան ա–
կանաւոր
պատմագբէն՝
պրոֆ.
Եւ՛ Տարլէի
գէմ :
Ի՛՛նչ կ՚րոէ գատախաղ-քննաղատր
:
Պրոֆ. Տտրլէ
խեղաթիլրահ
է
1812/՛
պա
տերաղմէն
պատմ՛ութիւնը
\%ափոլէոնի
արչաւան
քը դէպի
Աոսկուա) :
Բննադա
աութ իւնը խիստ է մանաւանգ
անոր
Համ աբ որ , ամ բա
ս տ անե ա լը առաքնակա
րգ
մ աս
նագէտ
մ՛ը կր Համ արուի
նա փ ո լէ ոնե ան
շյ՛ քանին
՛Լե րա րե րեա
լ խնգի րնե րո ւ : ԼԻբ գիրքԸ
՚՝ րատա -
րակւ՚ւեցալ
\
943^^՛ ,
եւ էս"րապէս
աղդահ էբ չաա
մը
խորՀրդային
պատմագէւրներու
վբայ) :
՚ԼքՈբլնհայ
քննագատր, Ա
• Խոճիկով
(քՍոճիկ–
եան
15
էք թուղթ
մ րոտելով
, կը ճ^գնի
ասլա–
ցուցանել թէ
Տարլէ
իլբաց՚ւլցահ
է գերման
, անղ–
լիաց
է։ եւ ֆրանսացի
սլատմ ա՛լի րներու
<Լ կեղհ եւ
նպտտակաւոր
» տեսութիւննե
ր ը :
Գեռ
աւելին
,
ք^^Լեը
Տարլէ
«
խեղաթիւրահ–
է ա յգ
Հա յրենաս իրական պաաե րաղմ
ը ,
նուաղեցը–
նե լով
մ առե
չալ
կուտոււլովի
, ռուսական
բանակին
եւ
ռուս
մողովուրգին
գ^բը ՚.
Բ՚ննագաաին
Համ աբ կոլտոլգռվ
^ մ արգ մլն
է որով կըՀպարտանա
յ Խ • Մ իութիւնը
• ււաղմ ա–
՚լէտ
մը ել ռաղմ ավար
մ ր , չատ աւե
լի
ղերաղանց
քան
՛Նափոլէոնը
» յ
Պատմ
ութիւնր
կ՝ ըսէ թէ ֆրանսացի
աչխաբ -
Հակա
լէն
Աեհ
Բանակր
պարտուեցաւ
շն՛ո բՀ
իլ
Լիու–
սաստանէւ
անհայրահէ՚բ տա րահ՜ութեան : Կ՝ըսէ նա
եւ թէ Ո՚ուսե րր կրակի
տուին Ա ոսկուան
, եւա ;
Ա ո՛ ւ՛ո է , կ^աղաղակէ
ամ ենա գէտ քննագատր
,
աւելի
ւլա յբ տնա
լով*
— Մ է ր յազթանա կ ր արդիւԸքԹ է ր
կ ո ւ տ ո Ն ց ո վ ի
զի՚նւույւրակա|11 հանճարին, իրզօրքին քա ջ ութե ան
եւ ռ ուս ժողո վ ո ւր դ ին դիմա դրա կ ան կ որո վ ին :
Անհերքելի վ աւերացիրներ կ՚ապացուց1աւնեւն
թ է մայբ ա ք աղա քր հրկիզեցին "եավալէունի վ այր ե
նի զինուորներր, իսկ Մո ս կ ո ւ այի րնակիչներր ջսե–
՚ն|աւցի(Տ փրկել քաղաքը : Տ արլէ կը ծ ա ծ կ է բուն ի –
րակաւնութիւնը , չ քմեղա ցնե լ ո ւ համար
ՖւՐ^յ՚՚նոա^–
ցիներր որոնք ա յ ս ոճիրր գ որ ծ ե ցին »:
Ջեմ դիտեր թէ մ ե ւլա
յաղ
իր գրելու
մամ անակ
ունեցա՛՛լ
ամբաստանեալ
պատմ՛ագիբր
, ոբ ն՛ախա
պէս ալ պատմուահ
էր :
Եթէ
քիչ մըն ալ զբաղէ
էն սա վերքէ՛ն
35
տա
րիներու
բոլչեւիկեան
պաամ ութիւնը
սր բադրե -
ՎԱՀԿ
ԳպէոցակաԱ
թԱճուկը
ԱԶԳ– ԺՈՂՈՎԻ՚Ս Ա ՌՋԵԻ
Ա
նե րր։ Երբ <այրիկն
ու մայրիկր
կարդան,
պարոնր
կամ օբիորդը
Հաանսինկ»ի
գացահ պիտի
ըլլան...
Ուրբտթ
օր բուռն
տեսարաններ
պա
րզո ւե ց ան
"՛՛ԼՂ ՝ մողովին
առքեւ
, ղպրոցական
Հարցէ՛ն առ -
թիլ
: Ջորս
մամ վիճաբա՚նալէ
վերք
, մողովր
որո
չեց
ե րեքչա
բթէւ
օր քննել
աքակողմեան
կուսակ -
ցութեանց
մշակահ
օրէ՚նագիհը : Ամբողք
քննու -
թէ՛ւնր
պիտէւ գրաւէ
ինը նիստ : Ընկեըվտրակտն
-
ները ել Համ՛ ա յնավա րներր
մ իաց ահ էին այս ան
գամ
, քուբը
ձգե
լու
Համար
օրինա՚լիհր,
որի միքի
այլոց կը տ րամ աղբէ
ամ ոական
300
ֆրանք
՚Լճա–
բե լ իէ.բաքանչիւր ա շակե րտի
Համ աբ ,
պետական
գոլրոց
յաճախե՚զ թէ մասնաւոբ
Լ/լտթոլէւկ) : Կը
տրամադբէ
նաեւ
աւելցնել
ուստնո
էթ
,՚եբու յատ -
կացոլահ
թոշակները։
Աղգ– մոգովին
ելմտական
յանձնա խում
րբ քոլէարկահ
է օրէւնագփհը
:
Վէ՚ճաբանութեանց
րնթացքէն
, լնկեր՚էարա
-
կան
եբեսփէոխան մր ղի՚ոԼւլ տուաւ թէ
«
կ՛՛ ուղեն՛
քնքել կաբգ
մր օրէնքներ
որոնք
Հարէււրամեայ
պի
տէւ գառնան
մօտերս »; Համայնավաբ
երեսփոխան
մը պարսաւանքի
քուէ առաքարկեց
կառափաբու -
թեան
՛լէմ
՛Երբ
նախաէլ՚սՀր
նիստր
Լլր
դադրեցր–
նէր
, վիճաբանութեանց
կաղմ ա1լե բպո
ւթե
ան
ձեւ
մր ղտնե լու
Համար , լնԼլԼ րվա րականնե ր ը եւ Հա -
Ոայնաւվարներր
ձղեցին
գացին։
՛Նիստը վերսկսահ
աէոեն , երկու
կուսաԼլցոլ -
թեանց
ներկայացուցի^երբ
ումղնօրէն
բողոքե -
ցէն։
Համայսավար
երեսփոխան
մր առաքարկեց
երեքչաբթի
օր լնգՀ
. փիճաբսնութիւն
մը կաաա–
ԵՐԿՈԻ ԿՈՂ.ՄԵՐՆ ԱԼ ԿԸ ՍՊԱՍԵ՛Ն
ԿԱԶՄ ԵԻ ՊԱՏՐԱՍՏ
ՓՈԽԱԴԱՐՁ ՄԵՂԱԴ֊ՐԱ՚հՔ՚ՆԵՐՈՎ
Վերքին
Հ եռագիրները
Հակասական
տեղեկու– :
թիւններ կր Հաղորդեն
Բոբէայի
կացութեան
մ ա– ;
սին :
կարգ մր աղբիւբնեբոլ
Համաձայն, պատե - \
րաղմր պիտի վերսկսի
այսօր - վաղը։
Ուբիչներ
ալ
յ
^Ը կարհեն թէ ամէն
յոյս
կորսուահ չէ տակա– .
լին
, թէեւ
եբԼլոլ
կողմ երն ալ ակռա
յ կր կճրտեն
,
՚րոխադարձաբար
:
Ամփոփենք
փերքին
լուրերը. —
;
Ամերիկեան Տրգ բանակը ուրբաթ օր աղգաբա– |
րութիւն
ստացաւ թէ բանա
կց ո լթ ի ւննե ր ը
կրնան
Հ
Լ"Ղ՚"–իլ
ել պատե բաւլմ ր կը փերսկսի • Հետեւաբար \
"լէաք է սլատ բաստ
ըլլան :
|
Նո յն օրը Հ իւս • Բորէայի
բանակէն
եւ չինա– \
կան
ումեր
ուն
Հ րամ անատա րնե
ր ը . բողոքաղիրնեբ \
Կ՚ուղղէին
ամերիկացի
՚լօր • Րիճուէյի
, պնդելով
^
թէ
Գաչնսէկիցները
րռնաբա
բահ
են Բասոնկի
չէ– ՝
գոք շբքանը։
Հեռաւլէւրր
Լլրսէ
թէ երկուքն ալ Հինգ
՝•
անւլամ
կը ղոբհահէ
ին
«
ոճէ՚ր
» բառը, ամբաս– \
տանելով
թէ օղոստ. 23էւ գէ՚չերը
ռմ բա կոհո ւե ցաւ
ւ
զինադադարի
բանաԼլցութեան
վա յրր , Բասոնկ
,
1
սպաննելու
Համ ար մեր պաաո ւի բ ա կո ւթ իւնր Ֆ : ՚–
Զօբ • Րիճուէյի
արիւնր
գլուէսը ցատկահ
էր ար
— ւ
՛էէն : երկու գբութեա՛նց
գրգո-իչ
ոճէն : Եւփոխա–
I
նակ
անմ
էւքապէս
պատասխանելու
, ՀրաՀանգեց ;
ռաղմ
ա
գաշաի
Հ րամ անա տա բ ին՝ գօբ •
Ֆէէթի
,
որ– •
պէս ղի ղինուորները
« սրեն իրենց
սուինները » : ;
Այս
առթիլ
կ՝րսէր
•
« Ե թէ
Համ ա յնա
ւէա րն եր ր յարձակին
, Հա– ՝,
ւանօրէն
աւե լի ղօրա ցահ
պիտի
րլլան նոր օդա- \
նաւե րով ,
թնէլանօթնե
բով
ել
ղբաՀապատ
^աղ - \
մ ահնեբով
քան առաք ; Րա յց
մ ենք
կրն՛անք պար– \
տութեան
մ ատնե լ ղան-ոնք : Ա ենք պաարաստ
ենք \
եւ վսաաՀ
յաղթանակին
ւէրայ, եթէ կարմիրները \
նորէն յառաք խաղան
» :
յ
կարմիրները
իրենց
գրաւոր
յայտաբարու - ՝,
թեան՛ մէք
կբԼլնելով
ռմբակոհոլթեան
պատմ
Ու -
.
թիւնը
, գոր « էսեղկաաակո
ւթիւն » կո չեց նախա–
^
էլաՀ
թբումրն,
էլ
ըսեն թէ « Գա^ակիցնեբը
չարա–
Հ
չար
կը գո րհահեն
՛Տ՛ե բ
Համ բերութիւն
ը , տԼլտ
բու–
յ
թկէն
Համ արե լով
մեր խաղաղասիրական
քանքե– •
րւ՛ »|: Տետոյ
ձաղկելով
Աղղամողովին
վամբտրտա–
.1
,հ՚^^\պէո^անրերյւ,–
ղէպի Հեր գէ
Րքերը
ուղղե
լՀ
ղինւս՚լաղրի
սաՀմանւսղիհը
»
կ^ազգարարեն
^
զօբ֊,
Րիճուէյի.
^
Մ
ինչեւ
Հ
իմ
ա
բան
ա
կց ո
լթ
իւննե ր
ր
կատաբ– |
ուեցան
Հաւասարութեան
Հիման
՛Լրայ։ Եթէ ^եր ՚
կողմ ը
զո բհնապէս
չապացուցանէ
ա յս
ս կւլբո ւն - :
քԼ՚ն պաՀ պան ումը ել յանւլղնիք
յաղթական
Հա - ^
մ արիլ դուք
ձեզ
, քմ աՀաճօբէն
խա էստել՚՚վ
ա յս ՝
Հ իմ ան վբա
յ դո յացահ
Համ աձա յնո ւթի
ւնն եբ ը , բո– •
լոր պատ աս խան ատս լութի
ւնը եւ Հետեւանքները
•
ձեր վրայ պիտի
իյնան Ֆ։
Գաչնակից–
ղօրամ ասերու
Հետազօտու |
թեան՛ց
Համ աձա յն^ կարմ Լ՛րները ստուարաթիւ
ու– I
մեր
ել ղէնամթերք
փոիաղրահ
են , վերքին
չա՝–՝*.
բաթներոլ
լնթացքին
:
|
Մ . ՆաՀանղնեբու
երեսվւ՛։ խան
ներէն Պ քուքս
՚
ղինեալ
ումերու
յանձնախում
բէ՛ն
նա խ ա ղաՀ
ր , ա– :
ռաքաբկեց
Հէււլէական
ռում բ գորհահել
, եթէ
բո՛՛։
լորովին
ձախողին
ղինադադաբի
բանակցութիւն
- ;
ներր : Ուրիշ երեսփոխաններ ալ Համ ամէ՛տ
Լլեբե– •
ւան :
՝.\
՝)ՀՄԱԿի շրքանակներուն
մէք կր Հաւաստենք
թէ ի Հարկին
լնղՀ.
մո՚լով
պիտի
դումարուի,է
Բորէայի
խնղիրը
նորէն
ձեռք աււնե լու եւ
լուհե–^
լու Համար։
1
Մինչ այս մինչ այն, կռիւները
կը շարունակ–^
ուին արեւելեան
ճակատին
վրայ։
Գա շնակիցնե
րո ւԼ
սնթելր « հիհաւլելի
խեղկատակութիւն » անոլա^Հ
նեց
կարմիրԿձեբուն
ռմբակոհութեան
պատմոլթիլքՀ
նր։ Զինաստանի
վերքին
ձայնասփիւռ
ղեկոլցու
-.
մէն գատելոփ, լաւատեսներ կր կարհեն թէ կաբ–\
միրներր
չեն ուղեր փերքնասլէս
խղել
բանակցոլ–\
թիւններ։ Կր թուի թէ Մոսկուա
եւս
Համաձայն–
չէ
խղելու։
800
ԲԱԼՄՈԻԲՆԵՐ
, պատմական
ցեղի
մը
ա–
ղաա մնացահ
րեկորները
, արտօնուեցան Ա • Նա
Հանգներր
մտնելու,
րայց չեն ուղեր իրարմէ բամ
նուի
լ եւ կր պաՀանքեն
որ ամ էնքն ալ
մ իեւնո
յն
տեզր բնակին :
(Լոլրհրոլ շ ա րո ւնա կ ո ւթիւնը կարգաւ Դ ՛ է*^
րել արտաքին
քաղաքականութեան
մ ասին
, ինչ որ
մերմուեցաւ
280ի դէմ
412
ձայնոփ։
ՆաէսագաՀը,
Պ . էռիօ
, ստիպուեցաւ
Հ ան ղա
ր տո ւթե
ան կոչ մը
ուղղել,
Հեգնական ակնարկով
մը.
« Եթէ տակաւին կր կարհէք թէ արձա -
կուրդ պէ՛տի ստանաք յառաքիկայ
շաբթուան
վեբ՛
քր , լալ է որ պատրանքներով
չօրօրուիք
...
Fonds A.R.A.M
