երկրորդական
ճառադայթուճներու
նուաղ ուժ ֊
գնո լթե աս բ :
Այժմ
աեսնենք թէ
կ՚արժէ՚՚բ
III
յսքան
Նա ա - •
գօտո ւթիւն ա յ դ անծանօթ
ճառագա
յթնե
րն
՝> " ՛ ֊
մար։
Անմիքապէս
րսենք որ ա իեգե րաէա՚Խնա ~
կան ճաառգա
յթնե
րու
ուժ
ին Հաւասա րոգ
ւ^րրեր
ուժ
մր գոյութիւն
չուԿւի աիեղերքի
մէք։
Հդ ու
մր
1չր գնաՀաաոլի
Հաւլար
մ իլիառ
ե լեկրօն -
վօլթայի : կարելթ է երեւակայել
նման
Հռելի
ուժ
մր, երր գիաենք որ գիաութիւնր
իր ^րա -
գոյն
միքոցներով
չէ կրցած
3 40Օ
միլիո^էեք
-
արօն—վօլթայէն
աւելի
ճառագայթումներո՛
ում
մր արաագրել : էւ երբ նկաաի
ունենանք ո ծանր
ՀիւլՀներու
ամրոդքական
վւճացումով իսկ
՛Օ
մի—
լիառ
ելեքարօն - վօլթէն
աւելի
ում մր չրաց -
ուիր :
Ներկայիս
, բոլոր մեծ ազգերր
մրցում
ելած
են րնագիաոլթեան
այս ճիււլին
մէք եւ ունէ՛ զի -
աական ա շխատանոց - աա ր րա լո ւծա րաննե
րար
ձր լեռնե րուն
ւիյւա յ կառո
լցո ւած
, ուր վաիեր կր
կաաարուին
ա յգ Հսկա յական
ուժր օգաագրծե
լու
զանաւլան նպաաաէ^ե
րոլ :
Ֆրանսաց
իք
ունին
երկու
աչխաաա՚ծցնե
ր
1
վերքինր՝
Աօն
Պլանի
վրայ
2600մ .բարձրուբւամր
:
Ամ/էրիկա
ունի
բազմաթիւ
կէտերու
՚Լր՚ոյ
մինչեւ
4ամ
.ր ա րձրութեամբ
: Ա*ուսե ր ր եւս
ունինկարե–
ւոր
կեգրոն մր, Արագածի
վյւայ
գե1լաւթբոլ -
թեամբ
Հայազգի
զիտնական
Ալի խանե անի
19՝/ -
տուններր
կր զոՀանան ա յգքան
բա րձ րո
լթիւննե—
բու
վրայ
կ ատա րե լ ի րեւնց
Հ ե տազօտութ
իւն՚ւե բր ,
օդապարիկով
անՀնար
րլլալով պէտք եղած
կաւլ–
մածներր
առնել, ատոնց
ծանրութեան
սլավճա -
ռաւ։
Արզի
օդանա
ւո րգո
ւ թ իւն ր կր
իսոսասնայ
"՛յ՛ւ
խ"չր)՚գոտներն
ալ Հարթելու :
Ե րկու
իսօսք ալ ճաո ագա յթներու
ագբիւրին
մասին։
Անչուչտ
գիտուններու
կարծիքներր
ի -
րարմէ կր տարբերին
: ԸնդՀանրապէս
կր ^ար -
ծուի որ աիեզերաէլան
ճառագա
յթնե
լաւ
եբեէ֊ումր
եւ
կազմութիւնբ
սլկաք
Հ վւնտռել
մեր
աիեղերքի
կազմութեան
մէք։
իքրովՀետեւ
աստղերր
,
նոլնիսկ
Հ
II
չակաւո ր նով անելն ու ւլ եր - նովանե ր ր
չունին
նւ1 ան ում մր արտադրելու
Հաւանա կանութ
իէնր :
Թ՛երեւս
, մ օաիկ ապ՛ագա
յին
մ աբգկա
յին
խել–
քր այս գ աղան իքն ալ կարեա
յ լուծել
, յե՛լ ասրքե
լով
աիեղերքի
կազմութեան
մասին
րնգունուած
օրէնքնեյւր,
: . .
• .
յ1
գ.
ՊՕՅԱճաՆ
Գաղութի
գաղոէթ
է
-
1
էիւլպէնկեան
ե–
^
.
ամէն
օր կր վիճի
0ուայալի
խոՀարաիասլետին
Հետ որ կր Հիս^ւա
ք
այս
յաճախորգին
նրբաճա շակո ւթեան
վրայ։ էքս
լէ Պէնի մէք Պ՛ Կիւլպէն/լեան
եր/լու պզտիկ
տազ–
տուկ
ունի , կ՛ուզէ
նիՀարնալ
բտ
յց իր շաաակե–
րութիւնն
ու ճաշերու պաաո ւականո
ւթ իւն ր
զայն
կ՚արւլիլեն
։Նաեւ
,մ ինչ
մ ի լիաոնե րով
լի՚ոբ
քաբիւ
զի Հեա կր խազայ
, բայց իր վառիչր
(պբիքէ) բր–
նաւ չի քալեր
. • . :
X
^ ՚ " Բ լ Թրէնէէն
ետքր էտիթ Փիաֆ
եկաւ
երգելու
՚Բազինոյին
մէք^։ Տաւլթական
յաքողու -
թիւն : Այս Համբաւեալ
երդչռւՀին
որ
ղեզարուես–
ՊՈԼԻԱ
Շիչչիւի Երիաասարղական
Միութեան
տարեկան
Ողիմպիականր
տեզի
ունեցած է Գաար–
՛լիւ՛լ ՖէնէրպաՀչէի
մարզագաչտին
վյւայ։
Մօա
70
՛է ա րզիկնե ր
մ ասնակցած
են : Մ ա րզա
իէ ա զե -
բուն առանցքբ
կազմ ած է Հեծելանիւի
մ րցո
ւմ՛ր ,
տրուած
բլլալով որ անոր կր մասնակցէր
ք^ուր -
քԻ՚՚յ
Հեծանիւի
ախո յեանր
Մ օթօս իքլէթտւո
ր
ոստի1լաններ
ճամբայ
բացած
են , կասեցնելով
փս–
խաղ րական
մ իքոցներր : Տասր
Հեծանալո
րգներ
ուզգուած
են Րէնաիկի
ճամբով
Եաալաճրգ , ուրկէ
պիտի
վե րադաոնա
յին
50
քմ • ճամ բա
յ 1լաբելով :
Հ^եծանաւորդ
Բարունակ
մէկուկէս
մամէն
50
քմ •
կտրելով
շաՀած
կտռաքնութեան
մբցանիշր։
Մի՛–"
՛մրցումներուն
մէք երկրորդ եւ երրրորղ
ելած
են
բազմաթիւ
Հայեր : Շքանչաննեբր
րամնած
է
տոքթ. Անառէ ՎաՀրամ
(Թուբքիոյ
Հայ
երեսփո
խանր)
Հաքլիրճ
ուզերձոփ
մր։
ԸՆԿԵՐ ԱՆԳՐԱՆԻԿ
ՊԱԼԵԱՆ
որուն
մաՀր
ծանուցած
էինք անցեալ
շաբթու,
ծնած էր
1895–
ին
, լեոնային
Կիլիկիոյ
Հաճրն
քազաքր։
իր նախ
նական
փարմարանին
մէք։ Ապա
Հեաեւած
է Գո
նական
փարմարանին
մէք։ Ապա Հեաեւած
է Բո -
նիայի
ճենանեան
զոլէճին
:
Ուսուցչական
պաչտօն վարած է Թալասի
մէք։
Կր տեսնէ
ցեղին
անճիտումր
, բայց
չ ի վՀա -
՚ոիր , կր մտնէ
Ինթիլլի
՚լծին
վրայ աչխատոզ եր -
կոլ
Հազար
Հայ բանուորներու
մէք (ամէլէ թա -
ոլու րէւ) , որոնղմէ չատ քիչեր
ազաաուեցան
: 8ե —
տոյ պաչտօն կր գտնէ
Րաս
իւլ
Այն
ի
զինուորական
Հիւանդանոցբ
իբրեւ
բմիշկի
օգնական :
Աա/լայն
չի Հանգուրմեր
թուրք
բմչկապետին
անբտրոյու
-
թեանց գէմ : Րմչկապետր
խիստ
ծանր տեգեկա -
՛ււ
՛՛՛՛ւ.
մր կ՝ամբաստանէ
զինքր թէ
Հիւանդանոցին
մէք
նո յէւ կր նե բարկէ
թուրք
ղինուոբնեբուն
:
Անգրանիկ
մաղապոլրծ
/լր փախչի
Նասէյպին
ուր
կր Հռնդիպի
Մարգպետին
եւ ուբիչ
Գաշնակցա -
կաններու
որոնք
զանազան
անո ւննե րոփ կր պաբե–
նաւո րէին ել /լր պատսպարէին
բազմաթիւ
Հայ
իս է–
եա/լ)ւ/ւր : կ՝ուխտէ
զինուորագրուիլ
Հ . Ա . Գաչ -
նա/լցութեան
:
Անգրանիկբ
Հերոսական
մ աքառումնե
րո վ Հր -
րամանաաար
Աարդիս
ճէ՚ղէճ/ւանի
եւ Արամ
կայ–
ծա/լի Հետ կր կռուի
Հաճ
րնի
մէք , բազմ
աՀաղար
իսումանի դէմ, ինր ամ իսներ , անօթի եւ
անքուն,
կէօյնիկի եւ Գօւլւ^^^^^ա^սյլ^աը^սւոր
ճակատ -
ներու
ւիլ^յլ
ք
^^^^^^^^^^^^^ա
^ԽԹ
^ւ
^աւման
:
ՀայՀ^^Խ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^էլանու–
թիւ1ք\ւ
պ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ա ր ՚ Գ
Հայկ. որխ
^^^^^^^քքքւ
^^^^ւն
լնելէ
փերք,
կրկին՜ դաղթա/լան՝
կ՜՚ապաստանի
Լիբանան :
Պէյբւթի
մէք նախ /լբ զբաղի
աաաղձի
փաճա–
տական
•^գիւտեր»
րնել կր սիրէ, այս անդամ
Հա—
սա բակութեան
ներկայացուց
երկու
խոսամնալից
երիաասարգներ։
Առաքինր ^արլ Ազ1ւալոր որ յա—
ճախ
ինքր
/լր ղ րէ խօսքն ու եղանակր
իր երգե -
բուն,
երղեց
Հքյմեցի» եւ ՀՄոլչտա/լ
գլխարկր»
,
արգէն
իս/լ կատարեալ
արուեստոփ
մր։
Հրաշալի
ե բաժի չա մլն է եւ լնտիր
ձայն
ունի :
Աղ)ւտւոր
գիւբաւ
միտք պաՀուելիք
անուն
մր չէ , բայց
պի—
տի տեսնէք որ պիտի
"Որփիք
այսուՀանդեբձ
:
ռականութեամբ
, յեաո
յ Օֆիս
Նտնսէնի
պաչտօն
-
եայ,
Հաճրն
թաղի
չինութեան
մէք մաաակարար
,
իսկ
վերքին
երկու
տարիներուն
մէք Պ ՚ Ա՚գրօ Ապ֊
րօեանի
չէնքերու
կառուցման
վերա՛հսկիչ : Կլ՛
պա յքարի
մոզովա
բանէն
ներս
թրքա խօս ու թեան
զէմ եւ կուսակցական
պատասխանատու
պաշաօ՚էւ–
ներ կր վարէ :
ՃԱՑՆեՐ
ԳԱՒԱՌԷՆ
ԵՐԻՏԱԱԱՐԳԻ
ՄԸ
ՄԱՀԸ
ՌՈՄԱՆ
Րոլորին
կոզմէ
յարգուած
աու -
պիկեան
լնտան
իքր
ղարձեա
լ սուգի
մատնուեցաւ
:
Երէկյ
դրաւման
օրերուն
, ԳարաՀիսաբի
Հայոր -
գինե րէն
, ընկեր
Տարութիւն
հ)ուպիկեանը
պա -
տանդ տարուելով
նաՀԽտակուեցալ
կեգրոնաց
-
մ ան բանակա տեզինե
րէն
մէկունմէք
•.Այսօբ ,անոր՝
որդին է , որ չաբաթներ
աեւոզ պա յքարէ
յետո
յ՝
անագորոյն
խլիր՚լի դէմ , Օգոստոս
\Օին ,
Հան -
՛լաւ,
մեզ եւ իր Հարազատներր
խոբ սուղի մատ -
նելով : Թաղում
ը կատարուեցաւ
Օգոստոս
\ | ին ,
խուռներամ
րազմ ութեան
մ ր ներկայութեան
:
Հմազկեպսակներ
զրկած
էին, Հ. Ա. Գ– «Անգ
րանիկ»
ենթակոմ
իտէն , Նոը Աերունգի
<^Օչական»
խումբր
, կապո
յտ
քց ա չր
, ^ապին
ԳարաՀիսարց
ի–
ներր,
քցաբբերդցիները
, Հարազաաներր
եւ բարե–
կամնեբր :
Րաֆֆին
, Նոբ Ա երունգի
, կրտսեր
խումբի
խոսամնալից
ու մրաքան
տղաքներէն
էր,
երրեք
բացակայ
չէր ըլլար գա սա խօսո
լ թ
իւննե
րէն : Հր–
պարտ էր Նո ր Ա ե րնգա կան
րլլա լուն
Համ աբ :
Գերմ տնական
աւանդութեան
մ բ Համ աձա
յն , երբ
սպիտակ նապաստակ
մբ մեոնի
, Հոգին
անբիծ
/լենգանինե
բու վերա պաՀ ուած գրախա րկրճախ րէ :
Կ՝ՐԳ^այի
, որ Րտֆֆիի
անարատ
Հոգին
թռչէր՝
ղէպի
մանկունակ
Հոգիներու,
Հրեչտակնեբու
սաՀմանուած
գբաիսար։
Ա •
ՊԻԼԱԼԻ
ԶԻՆ
. ԳՈՐԾՕՆ
ԵԱՌԱՏՈՒԹԵՆԷ
ՋԵՐԵ
Զինուորական
գործօն
ծառա յութենէ
զերծ
պիտի
ըլլան
\
950/
երկբո րդ
ղօր ագասի
այն ե ր ի–
տասարգներր
որոնք կր պատկանին
Հետեւեա
լ ղա–
սա կար դեր
էն
մէկուն
•
Ընտանիքի
Հա յրե բ ,
վերստին
չամուսնացած
" ՛ յ ր ի կիներու
լքուածդ
կամ
աղքիկ
մայրերու
առքինեկներր
, Հօրէ եւ մօբ^
ո ր բե բու
անդրանի/լնե
ր ր
թր
զաւակ
, ոէնեգու
կ՚ապրին կամ ><
–^^Խ^յԽկՆԼրր
1,1
Լ
վերիպա
յմ
ա^^եչ
բայբր չէ օդտուե
/լամաւորներ
, եւ կամաւոբէ
րազմ ի լնթացքին
, որոնք վեց կամ աւելի
ամ իս - ՝ •
ներ ծառայած
են իբր այդ : Անոնք որ բռնի
մաս
նակցած
են գերմ ան բանակներուն
եւ
առնուաւ^ւ
տասնրմէ/լ
ամիս ծառայած
կամ գասալիք
եզած
են վեց ամիս ծաոայութենէ
վերք։
Այս
եբիտասարգներր
կրնան
գերծ
մնալ
զին—
ոլորական
ղ ործօն, պարտա կանո ւթենէ , եթէ
խնղ֊
րագիր աան նաՀանգտ
յին
ղօրաՀաւաքի
տնօրէնին
(Փարիզփ ել Աէնի
Համաբ
, Րէ^յյԻԻ
զօրանոցր)
Ա ե սլաեմբեր
\ նէն առաք
, նե րկա յացնե լոփ
բո լո ր
ւիաստա թուզթե
ր ր , որոնց
ցուցակը
կարելի է գտ
նել թազապետութեանց
մէք :
«ՅԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
ք149)
ԵՐԿՐՈՐԳ
ՄԱԱ
Ա՛
Հաւատում
եմ : Րայց դու , ի Հարկէ , խե -
լօք ես եւ չես լացացնի
• • •
Զէ , մ ինչեւ որ բախատւոբը
լաց
^լինի ,
Ի՚եզճր
չպիտի
ծիծաղէ
է Այգպէս է երեւում
• . .
Հ
Ի՚^նչ կր լինի որ երկուսն
է լ ծիծաղին :
Հտ , այգ ուրիչ բան է ։
Նա Հեռացրեց
ձեռքերր
ծն/լ1ւից եւ մեղմ
, չատ
մեղմ
կերսլով
ծիծաղեց. նբա գէմքր
այլափոխ -
*֊եց , աչքերի
մէք րռնկւեց
մի յանկարծաՀոս
, փա–
բակիչ
ուրախութիւն
:
Գիաե՞ս՛ •• ես գտայ
իմ մօբբ... Նա ինձ
Համբուրեց
. քանի անգամ
Համբուրեց,
իմ
ամբողք
երեսը
այմմ
էլի աաքացաւ :
Լալ
էր. . . Նա
չթոգեց
Որ ես լաց լինեմ, ասաց բաւական
է իր լացը...
Կատազի
, անզուսպ
զգացմունք
յարուցին
մօր
Համբոյրներր։
Նա չէր կարող
մենակ
տանել այգ
ալեկոծումր
. կանգ առաւ Հանգստանալու
Համար
,
աչք ածեց
իրան չրքապատոզ)ւե
ր ի ՚իրայ :
Րոլոր
գէմքերր
նրան
էին մտիկ տալիս,
բայց
ոչ մէկր
մասնակից
չեղաւ նրա ուրախութեան
:
Ամէնքր
չտրունակում
էին Հանգարտ
ծամել, ա -
մէնքի
՛Լյ՛այ պարզ
երեւում էր նոյն
նեբողամիա
ժպիտր։
ԵԼ
Նազչո
ւն խԼւստ ցնցում
ից վեբ թռաւ ,
ձեռքերով
ինչ որ տարօրինակ
նշաններ
արաւ ,
ճչաց, ապա
բռունցքնեբր
սեղմելով
կաաազի
Հայեացք
գցեց Կրակի
վ ր ՚ " յ \ կարծես
ուզում կր
կոխ տալ՜, արո րե լ նբան :
ՕքախԼւ
չո՚֊րքը
մ իաՀամուռ
, սրտանց
ծիծաղ
բարձրացաւ
: Ազքիկր
մ ի ա/լնթարթում
թուլա -
ցալ,
փչրուեց
. նորից ցած րնկաւ,
նստեց
իր աե
ղր,
նոբից գրկեց
իր ծունկր ել Հանգստացաւ
: իսկ
աղանե
րր չարունակւոմ
էին ուտել եւ ծիծ՛ս
գել :
Միայն
Ասլանն էր, որ Հ ե տաքրքրո
ւթե տմ ր
նայում
էր Լսեղճ ազքկան. նա մինչեւ
անգամ
փոր
ձեց
սիրտ տալ նբան ;
Գիտէի որ այսպէս
պիտի, լինի ,
յանկարծ
ասաց
Նաղլուն
, գիմելոփ
Ասլանին : Մարզիկ մի
եւնո
յն են , թէեւ ա յսպիսի
փա
յլուն
բաներ
ունե -
նան
էէէ
ա
ցոյց
տուեւյ
աոաստա
ԳԻՅ
V •IV
^
պաաե ր Լւց
կախած
Հ րա ց աննե ր ր , արՀամ արՀ անքոփ
նա
յեց
Մ անաս Լն ել ապա չտրունակեց
.
Գոլ
Հիմա էլ ասում ես, որ ես խենթ
չեմ,
Հա՛՛։
/• Հարկէ , ղու լաւես խօսում :
իմ
մայրն
էլ մեղաւոր
է. • • ինչո՞ւ էր ա
յն
պէս
քաղցր
խօսում
, ինչո՞ւ
Համբուրեց
Լնձ, լաց
եղաւ.., Գալիս էի նրա մօաից եւ գիտէի որ այս
պէս
պիտի
լինի
. . .
ՀԼէմա բախտալորների
բանր վատ
է. չեն ու–
գոլմ լաց լինել,
Հա՞։
Բայց
ինչո՞ւ
չեն
թոգնում,
որ Նազլուն
ծիծազէ
, գոնէ մի անգտմ •••
Խեղճ ագքԼւ/լ՛.– Ո վ է քեզ տյդպէս
Հալա
ծում . ասա , ես նրան • • •
իմ
մայրը
Հեռու է այստեզից : Այս սարերԼ՛
ետեւում
մի գիւղ
ցոյց տուԼւն Լնձ
սեւանայ նա,
թուրքի
գի՚֊ղ է • Այնտեղ են վւակուած
խեզճերբ
,
մի մեծ տան մէք... ^տտ եննրանք , բայց ես Լա—
կո յն ճանաչեցի
իմ
մ օրր :
Մ ա չուել է • • • աբտասունքր
այրել է նրա ե -
րեսր,
բայց գեւերր
էլի բաց չեն թոգնում
. . .
Ի՞նչ
են
ուզում
նրտնԼւց
. • • Կրակ տալ գիւղր,
քանդել
այգ
տունր
. . .
Ասլանր
յոյս
չունէր թէ նա կարգին կր պատ
մէ, կը Հասկացնէ
ամէն
ինչ, ուստի
սկսեց Հար —
ցեր տալ ել զեկավարել
նրա միտքր։
Րայց
ա ^գ
է լ չէր օգնում : Մանասր,
կորցնելով
Համրերու -
թիւնր
, լռեց րեց
Նազլուն ու ինքր բացատրեց թէ
ինչի
մասին է նա խօսում :
Օսմանցիները
չատ կանայք
տարան
այս
կոգմերից
. երեւի
նրանց
մէք է եւ այս
ազքկայ
մայրր։
քցեզճր
որոնում է մօրը,
զ.ոլցէ եւ գտել է
նրա տ/տզր եւ ամբոզք
օբր ինձ խելք էր սորվե —
ցնում • • • Թուրքի
գիւզր
կրակ տալ, քանգել
այն
տունր , ուր վւակուած է մայրր
, ազատել
նրան • ՚ •
Այգ է ուգում :
Ուզում
եմ , բացականչեց
Նազլուն եւ նրա
աչքերր
պսպղացին
այգ
անզուսպ
տենչանքից
:
Թոգ
սրանք
ամէնքր
ւլնան • • . Ե" կր աանեմ
, ես
գիաեմ
ճանասլարՀր. • . Արի Հէնց
այմմ ես ու
դու գնանք այս սարի գլուխր. դու ոչինչ
մի ասա,
ես կր նալիմ
չորս կոդմր եւ իսկոյն
/լ՛իմանամ թէ
որ կոզմից է մայրս
կանչում
ինձ...
ԼԷՕ
\
Fonds A.R.A.M