«ՏԱղԹԱՆԱԿԻ
ՑՈԻաՈՋԱԱի
առթէ՛–, "ր Կա
կառոլցռւէ
•իանաքեռէ
բսւրձունքէն
վրայ,
նա ~
էւագհ՜է Հեգէ%ակ՝
ճա րաա րասլետ
Եսր
այէլեան
յայանահ–
է թէ՝
մէկ աարէ
վեր1
Երեւանէ
բոլոր
րնակէչներր
քաղաքէ
ամէն
կողմէն պէաէ
աեսնեն
այս փառահեղ
յուշարձանր,
որ էր
գ է ր Ք ՚ ՚ ՚ Լ
՚Գէ՚^է
էշխէ քաղաքի
վրայ։
ճամրորգր
եթէ
կայարանէն
դուրս
ելքէ երկնքէ
կապոյա
խորութեան
մէ^
պէ֊
աէ աեսնէ վերասլաց
յոլչարձանր
: ^արաարա
-
պեաական
Հեաաքրքրական
կառուցուաքէք
ունէ
•
Օուշարձանէն
չորս
կողմերր
կր դտնուէն
ասաէ–
ճաններր՝
էսկ
20
մեթր
բարձրութեան
Վրայ
ւէն
Սթալէնէ
կեանքէ
գրոլադներբ
ներկայացնող
նկարներ
;
Պատուանդանէ
րարձրութէւնր
32
մեթր
է եւ Ս
թա֊
լէնէ
պղնձեայ
արձանր
16
մեթր,
ղոր պէաէ
քան֊
դակէ Սթալէնեան
մրղանակէ
պսակաւոր
քան
֊
դակադորհ–
Մերկոլրով։
Այս յուշարձանի
Հանդէ–.
սալոր
բացում ր աեղէ պէաէ ունենա
յ
Աովեաական
Հայասաանէ
ՏՕրդ աարեդարձէ
օրր :
Երեւանի
« Մոչոթով
» պեաական
Համա
-
լսարանի
մէ^ աեղի
ունեցաւ
դէաական
նէսա
նր–
ւէրուած
Սթալէնէ
70ամեակէն
: ԳաՀլէճէն
մէջ
Հաւաքուած՜
փ իլիսովւանե ր ր ,
սլաամաբաննեբր
,
լեղոլաբաննե
ր ր , դրադէաներր
, ուսանողներր
Հե—
աաքրքբութեամ
բ լսեցին
Ս թա
լին ի յեղավւո խա
֊
կան
գոբծունէութեան
ղե կո լցո ւմնե բր : 1մօսք ՚"—
IIին պրոֆէսէօրներ
Պեարոսեան
,
Օղսէնեան
;
Ս՛ ու֊շեղ
Ս անգրոսեան
:
^
Խ– ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ
ԳՐՈՂՆԵՐՈՒ
ՄԻՈՒթՓնԸ
լոյս պիաի
րնծալէ
ՀձՍթալինբ
ԱովեաաՀայ
Պոէ
֊
՛լիա յի
մ Է^Ֆ մ եծածալա
լ մողովածու՚ե
, ուր ամ
-
վւոխուած
են Նայիրի
Զարեանի
, Սարմէնի
, Գե -
ղամ Սաբեանի
, ՅովՀ–
Շիբաղիէ
Գ– Բորեանի
բա֊
նա ս ա ե ղծ ո լ թ ի ւ1ւն ե ր ր
նուիրուած
Սթալինի
է
՝^ ինչպկս
Հաղորդած
էինք արգէն,
Երեէ֊անէ
Պետական
Օփեբային
մեծ
դաՀլիճին
մէշ
տեղի
թիւննե ր կր կտտարուվն
Փարիղի
կարդ
մր Հա ֊
մ ա յնավար
թերթերու
խմբաղրատուններուն
մ էշ^ ։
ՄԱՐՏ
3 —
Նոբվեկիա
կր մերմէ
իյ. Միու
֊
թեան առաշարկած
ոչ յարձակման
դաչինքր
:
5
Վ^է չէնսկէ
քց • Մ էութեան
արտաքին
նա֊
էւարար
կր նշանակուի
, յաշորդեչով
Մոլոթ՚^վի
I
14 •
Լոնաոնի
մ էշ կր բացուի
Հինդեբոա. մո֊
ղովր, Ատլանտեանի
դաչինքին
Համար։
18–
Աուրիա
կ՚րնղունիէ
բանակցիլ
իսբայէլէ
Հեքո , ղէնաղադար
կնքելու
Համար
^ *
՚ ՚
20
Պերլինի
արեւելեան
չրշանի
Հ<Գերման
ժ ողովուրղ
է իւորՀուրգր
մ էաձա յնութեամ
բ կ՛ լ ն ֊
գունէ սաՀմանագրութեան
նախադէծբ,
է
Հեճոլկս
արեւմտեան
Գերմանիոյ
սաՀմանագրոլթեան
յ
26
Մաքսային
միութիւն
մբ
կր
կնքուի
Ֆրանսայի
ել իտալիոյ
միշեւ
;
29
Զինուորական
յեդաշրշում
Գամասկոսի
մէշ։
Գնդ.
Հիւսնէ
Զայէմ
ինքզինքր
գիկ տատոբ
կր Հռչակէ
։
31*
Խ՛
Մէութիէնր
յոլչաղիբ
մբ
ուղղելով
արեւմտեան
պետութեանց
, կր գատապարտէ
Ատ֊
լանտեանի
դաչինքր
:
(Շար.)
ունեցաւ
Երեւանի
քագաքա
յին պատուէրէսկներու.
՝•
ել բանուորներու
Հանգիսաւո
ր նիստը , Ս թա լին ի
հննգեան
7Ծամեակին
առթիւ
:
ԱՀաւասիկ
այն |
չնո րՀ աւո րական
նամ ակը
ղոր կարդաց
բանաս
•
աեղծ
Գուրգէն
Բորեան
•
\
Հ Հայ մողովուբդը
սիրով
՚Բեդի
կր գրէ
ե՛–
կ՝ոլգարկէ
իր սրաադին
ողշոյնի
խօսքը : Գաբեր
\
շարունակ
Հա յ մողովուբդբ
երագեր
է ր լո յս
եւ
՛ւիաոլթիւն
, բայց
ոսոխները
կոդոպաեցին
մեր ղ
մողովուբդը,
ան դարձաւ
ցիրուցան
, անպաշտ
- ^
պան
։Արեւմուտքէն
սպասեցինք
գթութիւն
եւ
մ ա րգա ս իրո ւթիւն
, բա յց նենգօրէն
խա րեցին
մ ե զ ։ ,
Թշնամին
կր կոտորէբ
մեր ժողովուրգը։
Վայում
Հ
էբ Հայասաանը։
Բայց լսուեցան
ձեր ազաաադրա––
Հ
կան խօսքերր
պէտք է փրկել Հայաստանը եւ– ււր–
քան կարհ|ի է շոՆտ։
Հայ Ժողովուրդի
անսասան
՚
բարեկամ
ր Ա՚ուս
մ եծ ժողովուրդր
ազատութեան
, ՝•
եղբա
յր ութեան
, մ արդկո ւթեան
նոր ա շիւարՀ
՚^Ր \
բացաւ
ել Հայ ժոդովուրդր
ոաքի
կանդնեցաւ
, \
որպէս աղատ Աովետական
ժողովուրդ
; ՛Բու
օգ֊
նոլթեամբ
, մեծ բարեկամ
, խորատկեցինք
սար՛– \
կութեան
շղթաներր,
մեր լեո5ւերր
եւ Համա յնա ֊ ^
կան
գաշտերը
դարձան
բուրաստաններ
:
Մ եր
կեանքը
դարձաւ
ուրախ
եւ երշանիկ,
մենք
Հան֊
դիստ
եւ անվրդով
կր կերտենք
Համայնավարու
- (
թիւնը
, որովՀետեւ
ԽորՀ րդա
յին
Մ եծ
Մ իութեան
\
զաւակներ
ենք։
Ո^՛է Սթալին,
՛Բո փառապանծ
|
70ամեակին
առթիւ
կր մաղթենք
երկար
կեանք
: |
՛Բու
անունը
յաւերժ
պիտի
մնայ
մեր
Արտերուն
յ
մէշ
:
;
Խ • Հա յասաանէ
Գբու^ե
բու
• Մ էութեան
|
լէադում
ար նէստէն
մ էշ
ալ
շա ր ո ւն ա կո ւեց ան
1
ւիառաբանութ
իւննե ր ր : Բացմ ան խօսքը կատարեց
\
Գ • Գեմիրճեան
:
«
Աթալէնր
Լենէնէ
գործերուն
|
մեծ
շարունակողբ»
նիւթի
մասին
խօսեցաւ
Հա - ^
մաղաս պեան
;
«Ա թալին
ել Ա ովետական
գրակա
—
նոլթեան»ր
նիւթի
մասին՝
Հբաչեայ
՛Բո չար
:
Սթալինի
7^ամեակին
առթիւ
եղած
են
։
չատ
մը նուէրներ։
Արծա թադո բծնե ր՝
Գարան
- .
ֆիլեան
ել Այվաղեան
սլաարաստած
են՝
արծաթէ
մեծ գաւաթ
մր, որուն
վրայ փորադրոլած
է Ե ՜ ՚։
րեւանի
Լենինի Հրապարակը
: Մարտիրոս
Աարեան ^
նկարած
է •Արարաաեան
դաչտի
դարունր
, քան
-.
դակագործ
Արտ
Աարդիսեան
մարմարէ
վրայ \
քանդակած
է Աթալինի
կիսադրին
-, Ուրիշ
նկար–*
ներ , կը
ներկայացնեն
Ա թալինի
Հանդիպում բ \
Սուբէն
Սպանդարեանի
Հետ , Լենինի
, Աաալինի
\
եւ Ատեփան
ՇաՀումեանի
Հանգիպումներր
եւն
. : յ
ՊԱղՏԱՏԻ
ԵԱՆՐՈՒԹԻՒՆ
վեբղնելու
ել գե ֊ \
դեցիկ
մ արմ ինի^ մըւյամներր
տեղի, ո ւնեցած
.. ե%ւ^
՚ Պ^սվտատի ԱրքայակաՆ
Մարղական
ակումբին՝
մէծ։
Նոյեմբեր
18ին տեղի
ունեցած
է
63§հ–|
ւ^ԱՏւ^ի զեղեցիկ
մարմնի
բնտրութիւնր։
Հանդէսը^
Հովանաւորած
է Արքա քական
պաՀակագունդի՜է
թգՀ
• Հրամանաաարր
; Եօթը գատալորներ
լնտ–՛
բած
են միակ
Հայր,
Տ՚իրայբ
Գայաեան
, ոբ ստա–^–
ցած
է
247
կէա
,
280
կէաի
վրայ. ե րկրո
բդռւթիւՎ
շաՀոզբ ստացած
է
210
կէտ
միայն։
\
Այս
մրցումին
Պաղտատի
Հայ.
Ե՝
Միու
–\
թիւնը
չաՀած
է եր րո րդութ
իւն , սաանալով
9
կէա
երեք
մարզիկի
մասնակղութեամր
, մինչդեռ
ա
-՝
. ռաշնութիւն
ել ե րկրո բգութիւն
չաՀոդ
ակումբ
->
ները ունեցած
են
20
մասնակցոզ
մարզիկներ
:
\
«ՄԵՐ
ՀՐԱՊԱՐԱԿԸ
ԳկՊԻ
ՓԼՈՒԶՈՒՄ
Կ՚ԸՆԿԵՐԱՆԱՅ
Պոլսոյ թ-երթ-երէն կր քաղենք հետեւեալ տե– ւ
ղեկութիւնները (28 Դեկտ–)
;
Եւրոպայի
տնաեսական
կացութիւնր
ուսում
- \
նասիրելոլ
Համար,
կարդ
մը երեւելի
վաճառա
-
կաններ
արտասաՀմ
ան գտցած
էին : Աոեւարա
֊
կաններր
վերադարձած
են ել յատկանչական
դ ա ֊ ՝•։
գափարներ
կր յայտնեն
Եւրոպայի
վաճառականա
կան եւ տնտեսական
դործառնութեանղ
մասին : Ա— ՜ւ
նոնք կբ
յայտնեն
թէ գո րծառնո
ւթ իւննե ր բ չա - |
փաղանց
պակսած
են եւրոպական
Հրապարակնե–՛
>
բու վրայ,
ել մասնաւորարար
Արեւմտեան
Գեր - •
մանիոյ
մէշ, արտադրութեանղ
գիներր
մեծա
- ՚
պէս
ինկած
են , ստեղծելով
անօրինակ
աժանու
- :
թիւն
մը։ Գրամաաէրերը
աՀագին
գումարներ
կը Լ
տրամադըեն
պատաՀական
գործեբու
, շատ
ճրղ–
ճիմ չաՀ մը ակնկալելով,
Հազիւ
Հաըիւրին
վեց։
՚
կը Հետեւի
թէ
շաՀոլ
Հ ամ եմ աաո
ւթ ի ւննե ր ր իշած
\
առեւտրական
ել ճա րտա րադո բծական արտա
- \
դրոլթեանղ
մակարդակին
, ինչ որ առիթ
կուաայ
^
որ արդիւեաբերութիւնր
աւելնայ
եւ միւս
կողմէ
աբժեգիները
էշնեն : Թէ սպառող
եւ թէ արաա
- •
գրող դասակաբդե
րբ մ էեւնո
յն շաՀեբը
կ^ լ^ւեն ա յս
կերպով
է
՚
Եւո րպայէ
վերա դարձող
վաճառականները
՝
կ՝րսեն
թէ Փարիզ
կամ
Աաբսէյլի
մէշ մեթրր
վեց ՝•
ոսկիի
կր ծախուին
ա յն կերպասներր
, ո րոնք իբբ \
պերճանքի
նիւթ
կ՚անցնին
մեր
Հրապաբակը
: ;
Յանձնակատարները
ըսած
են թէ կրնան
այդ կեր– \
պասներր
մեթրր
Հինգ
ոսկիէն
ծախել
Թուբքիոյ
:
Մինչդեռ
այգպիսի
կերպասներ
22
25
ոսկիի
կբ ՚,
ծախուին
մեր երկրին
մէշ։
\
Անդլիոյ
, Գերմանիոյ
, Ֆրանսայի
ել
Գա
- ^
նիոյ
մէշ արտադրութիւններր
շարունակ
կ՛՛ա - •
ւե^ան
, ըայց
զարմանալի
է որ աբժեղիներն
ալ ;
բարձրանալու
աեղ
կ՚իյնան
արադօբէն
: կարելի
է |
ըսել
թէ
Հարիլբին
յիսուն
անկում
մը կայ Եւբո– \
պայի
մէշ արտագրական
դինեբուն
վքայ , Ր՛՛՛Գ ՜ \
դատմամբ
երկու տարի
առաշուան
դինեբուն
:
յ
Պաաճառն
այն է որ ճարտարարուեսաական
նա
- 1
•խանիլթերր
կբ ծախուին
չափաղանց
աժան ,
ել ;
էգիներոլ
աքս անկում ր ուչ կամ կանուխ
պիտի ցն–՝.
՚ ՑԷ թրքական
վյոքր ճարտարարոլեստը
:
Այս վաճառականներու
Համոզում
ր այն է թէ ^
Հմեր Հրապարակր
այս բնթացքով
գէպի
փլուզում
յ
կ^ե բթա
յ . վերշին
արուեստական
կարդադրու
— ՚
թիւններբ
, ներածոլմներու
սաՀմանավւակումը
,
եւ կամ
մ աքսատուրքերու
բարձրացում
ր չեն կր -
՚՚՜^Ւար փրկել
մեր Հրապարակր
այս
փլուզումէն
: ՝\
Հետելաբար
անՀրտժեչտ
է որ մեր
գործէ
մարգէկբ
էշեցնեն
ապրանքներու
արտադրական.
դիներր
, եւ քէչ
չ"՚^ով
աւելի
չատ
դործառնու
—1
թիւն
ընեն
:
\
ՍՏԱՑԱՆ՚Բ
ՅԵղԱՓՈԽԱԿԱՆ
ԱԼՊՈՄ , թի՛– 6 : Հրատ
. Հ .
3 • Գ • ՚Բրիստափոր
պաաանեկան
Մ իութեան
:
Բաղմ աթիւ
պ ա տ կե րնե ր ո վ , կողքին
վրա
յ՝
Ազրիւր
Աեբոբի
գունաւոր
լուսանկարը։
Հասցէ.
քտւոէքՇ
^Vօ, ձ16թ (Տյ՚ո6):
«ՅԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(25)
(ԻՐ ԲԵՐՆՈՎ
ՊԱՏՄՈՒԱ՛Ծ)
Ո ս սէի կաննե ր բ , որ
40
ձիաւորնեբոլ
խումը
մր ունէին,
կռոլէն
եաքր կոլգան
եւ գ^ակներր
կր
կողոպաեն
• կր գանեն
200
ոսկի , որուն
Հարիւրը
կը գանեն
Հանումին
քովէն
ել այգ
առթիւ
կր
Հասկնան
, որ անիկա
աղշիկ
էր;
Հանում
ՇաՀին~
եան իր տունէն
վերցուցած
էր Հարիւր
ոսկին,
իսկ
մնացեալ
Հարիւրր
իրենղ
յանձնած
էր
կէօդիւգ–
եան
անունով
17
տարեկան
սլաաանի
մբ, ո րպէսզի
մեր
խումբին
Հասղնեն
իր նուէրր։
Այս
դէ՚՚1ՔԸ
պատաՀեցաւ
Յուլիս
13ին
։
Անշատուած
խումբր,
Արոլթշանը
ել
ընկեր֊
ներր Հասեր
էին Թէճիրի
Հիւս իս֊ա րեւե լե ան
կող֊
մը գտնուած
քիւրտ
գիւղ
մր։ Հազիւ
թէ
չոյսը
բացուած
էր, այդ
կողմէն
լսեցինք
Հրացանա
֊
ձգութիւն–
Հեաաքրքրոլեցանք
. Հոն կալին
քիէ֊ր՛"
փախստականներ
եւ կարծեցինք,
որ անոնց
Հետ
էր
կռիւը։
Երկու
Հայերր
փախեր
ել մտեր
էին
ղախերու
թուփերու
ներքել
, ուրկէ
կրակեցին
,
մ ինչ ոստիկաններր
չէին
Համ արձակեր
մօտենալ
՚
եթէ
մենք գիտնայինք
, ոբ Հայեր
էին,
կրնայինք
օգնութեան
Հասնիլ,
քանի
որ շաա
մօա
է էնվ՛ ՚
Պայքարր
տեւեց
ամբողշ
օրր, բայց
մոլթր
սկսե֊
լուն
պէս
ոստիկանները
փախան
. այգ
մէշ՚՚^էն
մ ենք ալ մեր տեզերր
փոէւեցէնք
նախաղդոլչոլ
-
թեան
Համ ար
:
Արութշանբ
մեր ապասաանած
անկէւնը
չէբ
դէտեր
, մէայն դէտէր,
որ այդ
լերան
վրայ
էէնք*
անէկա
կը բարձրանայ
եւ մեզ կր փնտռէ . րնկերր
կբ սկսէ յուսաՀատէլ
, երբ վերշապէս
կր
Հանդէ–
պէն
մեր Հաց
բերողէն
• Համոզուած
րլլալով
, ոբ
ա ւդ բարձունքէն
վրաք կան
մէայն
Հայեր
եւ
ար–
ծէւներ
, Հայերէն
լեղուրվ
կր սկսէն
խօսէլ։
Ա
-
րոլթշան
կուրախանա
լ եւ մեղ կր Հարցնէ,
տզան
աեսնելով
, որ անոնց
ղէնքերր
նման
են մեր զէն -
քերուն
, կր վստաՀԷ
եւ զէբենք
կ առա^որդէ
մեր
թագստոց
ր , ուր այլեւս
չկա
յէնք : Երկար փնտռե
լէ
ետքը
մեզ կը գտնեն։
Լոյսր բացուած
էր
արդէն,
երբ իրարու
գիրկ նետուեղանք
. մեր
ուրախու
—
թ Լան չափ չկաբ. կարծես
թապուր
(*) մբ
զօրք
մեգ օգնութեան
Հասած
էբ •
Ա քս բոլոր
անցուդաբձերոլ
միշոցին
անգա
-
գար
կր տեսնէինք
աեղաՀան
եղած
ժողովոլրդին
անվերշ
չարքր
ճամբաներուն
վրայ։
Անցան Աամ՚~
սոնի , Մարզուանի
, Թոդատի,
կեսաբիոյ
, կիրա
-
սոնի
Հայերր.
ոչ գրելով,
ոչ խօսքով
կարելի
է
նկաբագբել
խեղճ
ժողովուրդին
կրած
չաբչա
-
րանքներր
տ
Յուլիս
\9ին եկան
Հազոլ
Մազարացի
եւայլ
Հաք փախստականներ
եւ մեզ Հրաւիրեցին
, որ
եր
թանք , իրենց ապաստանած
տեղերը
աչքէ
անցը
նենք։
Ես անմիշապէս
թգունեցի
, բայց
Եգօն
ար
գելք եղաւ, երկար
խօսելէ
ետքր վերշապէս
Հա -
մաձաքնեցանք
եւ երեկոյին
ճամբայ
ելանք։
Լու–
(*) ԳուՏդ։
սին գիշեր
էր . Բաթրին
գիւղէն
դէպի
Ք՚սղ՚սք
գա–
^ոզ ճամ բուն
վրայ
Հանգիսլեցանք
Հինգ ձիաւոբ
-
ներու։
Երբ
զիրենք
նկատեցինք
Հեռուէն,
անմի ֊
շապէս
նստանք
, բա յց մեր երեք
յառաշապաՀնե–
րր չտեսան
եւ ձիեբր
քշեցին
անոնց
վրայ,
յան -
կարծ
թշնամին
գոռաց
.
Անձնատուր
եզէք
է
Բ ոլորս
մէկէն
կրակով պաաաս խանեց ինք
ե–
րեք Հոգի
եւ մէկ ձի սպաննուեցան
. մէկր վփրա
-
ւորուեցալ
, իսկ
միւսը
կը պոռար •
Ջ.եր վրայ
չենք գար
, մի կրակէք
:
Ասոնք
ՄէՀբալիի
Զէրքէզներն
էին, ոբ
Հայ
որսալու
ելած
էէն • առինք
իրենղ
Հրացաններր
ել
մեր ճամ բան
չա րունակեց
ինք :
Ե րկրո րգ օրր Հասանք Վագր
Մ աղարացի
փա–
խսաականներոլ
խրճիթներ
ր. անոնք
մեծ
յաբգան–
քով
մեգ բնդունեղ
ին .իրենք
չէին ուտեր,
մեղի
կր
կերցնէին
. խեղճերր
այնքան
ուրախ
էին, որ
կար֊
ծես արդէն
իսկ ազատոլած
յէ ին : ՚Բննութիւնս
լնե
լէ ետքր դէրքերնէն
անյարմար
գտայ
եւ
բարձրա
ցանք ամուր
դէրքերր
, գէպէ
^էք՚֊Կ
~ Խայա :
Այգ փախստականները
պատմեց
էն թէ
էնչ -
սլէս ոստէկաննեբբ
\ուրթլու
Վա յա յէն
տաւոլլ
գուոնայով
, Հրաղանաձգութէւնով
տարեր
էէն
է֊
րենղ Հաւանած
Հարսերն
ու աղշէկներր
գէպէ
ի ֊
րենց
միւ֊աիլրլիքը
: Իրենց գործած
գազանու
֊
թէւններուն
չափ ր անցած
էր. Հազար տեսակ
վբ–
րէժխնգրսքկ,^
արաբքներ
կր մտածէէնք
յար -
ձակում
գոբծել
էրենց
վրայ,
գէ՚^գբ
բնաշէնշ
ը ֊
նել ել այլն ;
ԶԱՊհԼ
ԵՍԱՅԵԱՆ
Fonds A.R.A.M
