I)^^6^^^ա•-^^օբ^^^է5^^^ : Տ € » . 1«1ՏՏՃՏԱ1*
17, քՀս6 ՕՅաշտաշ ֊ Ր;\ք11Տ (13)
Վեցամս . 800 ֆր • , Տաբ - 1600 , արտ– 2500 ֆր •
005. 15-70
Գին 7 ֆր– Շ.Շ.Բ.Բյոտ 1678-63
IVI&^մ^10՜յ^ո^^~1950 Երեքշաբթի 10 ՅՈՒ՚եՈԻԱՐ
26րդ ՏԱՐԻ - 26« ձոՈ66 Ւ(օ.6047֊՚եոբ շրջան թիլ 1458
Խմբագիր՝
Շ–
ՄԻՍԱ՝ԲԵԱՆ
^եՐ
ԽՕԾ-ԲԸ
Ե
Ր Ո հ Օ
Ա % Է Մ
Միշին
Արեւելքի
մամուլր
լայնօրէն
կ՛արդար–
4՜ք
ի՚նգիր
մր, որ Հրաաապ
Հանզամանք
ու1ւի ել
Համ ագգային
արմէք
:
Ա,1" անգամ
, խնգիրր
կր վերաբերի
ոէ թէ Ա •
Տ ա կո րե ան ց վանքի
Ա՛ իաբանու
թեան
մեգքերուն
կամ Հռչակաւոր
պարաքերոլ
պատմութեան
, "՛յլ
Հ՛Ա յկական
իրաւունքներու
, դարաւոր
առանձնա–
չնորՀներու
վւրկութեան
:
ԳաՀիրէի
մեր պաչաօնակիցր,
«
Տուսարեր
Հարգր
կր լուսաբանէ
երեք րնգաբձակ
եւ
մանբա–
կրկի՛"
խմբագրականներով։
Ել
,
իբրեւ
եղրակագու
թիւն
,
կր
բանաձեւէ
Կ"՚ԲԴ ՚^Ր Հիմնական
աեոակէտներ
, որպէսղի
Հ՚"յ–
կական ԱրաասաՀմանր
^մամ առաշ կաաաբէ
ան–
Հրամե չա ձեոնա րկներր
, վե րսաին
ազդր ՚ " է ր
դարձնելու
Համար
Հասաաաութեան
մբ, որ ՀԱ–
ՑՈՑ
ԱԶԳԻՆ
ՍԵՊՀԱԿԱՆ
է». Համաձայն
Պոլսոյ
աղգ. սաՀմանագրութեան
:
Շ ուաով
մ եր րնթերղողնեբն
ալ պիաի
կար
-
գան
այգ
իսմ բաղ րականներր
, ո րոնք
ամբողշական
ո ւս ո ւմնաս իրո լ թ իլն
մ ր կր կազմ են , գի՚֊րաղնե լով
մ ամ ուլին
եւ սլաաասխանաաու
ի
շվսանութեանղ
գործ՜ր
:
Առ
այմմ,
քանի մր պաամական
աեղեկոլ
-
թիւններ
, իբրեւ
յոլչարար
յ
8եաին
բա րե պա չտն ալ գիաէ ոբ , դա բերէ
ի
վեբ Հայ. Եկեղեղին
Հաւասար
գիրք
անձհռնմիսե–
լի առանձնա^,որՀներ
ել իրաւունքներ
կր
վայելէ
Ե րուսաղէմի մ էշ , կաթո լիկ եւ օրթոաոքս
Եկեդե–
ղ ինե րուն
Հետ
:
Այսօր
ալ կր պաՀե՞նք
ա յգ
Հաւասարազօր
դիրքն
ու անձեռնմխելի
առանձնա
չնո բՀներր : Պի
տի կրնա՞նք
պաՀել վագր,
քանի
ոբ
արմաաական
փովա իա ւթ իւննե ր կատա րո ւեգան
Պաղեստինի
,
եւ մասնաւորասլէս
Երուսադէմի
կացութեան
մէշ։
Ել դեռ
կրնան
կատարուիլ
:
ԱՀա
բուն
խնգիրր
, որուն
Հանղ էպ անաար
-
բեր չեն կենար
մնալ
Հա յկական
ԱրտասաՀմ
անի
ազգ • ի չխանութ
իւննե բ բ :
Հա ր գ ին լուծում
ը սերա
կապ
ունի Երուսա —
՛էէ մ ի Հայող
նոր պատրիարքին
լնտ րութեան
ե–
զանակիԸ
Հեա :
ի՞ն չ կր տրամ ագրէ Ազդ •
Ա աՀմ անադրու
-
թիւնր
(Ցօդ֊
21)֊
— « II • Երոնսաղէէքի Պաարիարքը կոսաանդ -
նուպոլււոյ Ազգային ժողովներոՆն կողմէ կ՚բնտ–
րուի: Բայց Միաբանութիւնր իրաւունք ունի իր
կարծիքը յւսյտնելու րնտրեյեաց արժանաւորու ֊
թեան աստիճանիվրայ ՝ ներկայացմանցուցակի մի» : :
Ուրեմն
լնտրութ իւն
Համ աձա յն մոդովրդա
— |
պետական
սկզբունքներու,
ինչպէս
մեր
բոլոր՝
պատրիարքական
եւ կաթոգիկոսական
լնաբու
- .
թեանղ աաեն
:
Ե րուսաղէմ
ի լնտրոլթիւնն
ալ , իր
Հիմնա
-
գրութեան
թուականէն
(638)
մինչեւ
1931,
մինչեւ
Թ՚՚րզ-ոմ
արք • Գոլչակեանի
լնտրոլ
թիւնր
, տեզի
կ՚ունենար
նոյն
Հիման
ւ1րայ : «Այս
1293
տաբինե–
բու երկարաձիգ
ՃանապարՀին
,
91
պատրիարքներ
գրաւած
են Երուսադէմի
աթոռր
, գրեթէ
բոլորն
ալ բնարութեամբ՝»
:
( ՅոԼՍաբեր) :
Վերշին
«աղղ բնտիր»
պատրիարքն
էր
Եղիչէ
արք. Գուրեան
: Թոբդոմ
, Աեսբոպ
եւ
Կիւրեղ
սլատրիարքներն
րնտ րուե ցան
միա յն
Ա իաբա
~
նութեան
քուէներով
է
Այս
չեղումին
գլխաւոր
պատճառն
այն էր որ
Պազեստին
կբ գանուէ ր բբիտանական
Հոգատա
-
րութեան
տակ
եւ մասնաւոր
կանոններ
սաՀման
-
ուած
էին : Նոր կանոնադիրր
կր
տրամագրէր
Աեծն
Բրիաանիոյ
վեՀասլեաին
վաւերացման
են -
թարկել
պատրիարքին
բնտրութիւնր
:
Բբի տան ական Հոգատա
բութ իւնր
վերշացալ\
1948
Մայիս
15ին։
Այժմ
Պաղեստինր
բաժնո1ած
է երկու
մասի,
արաբական
եւ Հրէական
(իսրա–
յէլ) : Եբուսադէմն
ալ կր գանուի
երկու
տարբեր
իշխանութեանց
տակ
,
Հին քաղաքամասր՝
արա
բական
, նոբր՝
Հրէական։
իսկ
բոլորին
վերեւ
կանզնած
է Աղղաժոզովր,
որ կր պաՀանշէ
մի ֊
շաղղայնաղնել
քազաքր։
ի՞նչպէս
պիաի
րնաբենք
նոր պատրիարքր
, եւ
մանաւանգ
ի՞նչսլէս
պիտի
փբկենք
մեր գ արա
լոր
մառանգութիւնը,
այս վերիվայրումներուն
մէ9 ՚
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
ԵԹԷ ԿԱՐԵՆԱՆ
• • •
Բարեմիտ
եւ անկուսակցական
իրաւագէտ
մր,
պարղելով
չր շադա
յո ւթեան
(էՕՍՈՏաշ)
առաւելու
թիւնն երր բարոյական
թէ տնտեսական
աեսակէ–
աէն,
կր խորՀրդածէ
•
— « Եթէ մեր Հայաստանը եբթհւեկութեան
ղիւրռւթիւններ կարենար ընծայել, ո՞վ ղիտէ որ
քան հայրենաբաղձ Հայեր, հետաքրքիր, սրտա–
արոփ , ուրախ ցուարթ խուռներամ պիտի խու
ժէին Արարատի ստորոտը, խոկալու Աըաքսի ա–
փերուն ւ1րայ , ձորերռւ, անտառներու մէջ , նա–
շակելու քաղցրահամ ծիրանին ու խաղողը, ըմ -
պելու ասաուածային քոնեա1յր, հանդիսատես ըլ
լալու հայրհնիքի վերե|քին; Աղատ
երթեւեկու
թիւն • աղղապահպանման անուրանալի, ամենա–
դօր աղդակը: Անուշ ու յուսալիր տպաւոբութիւն–
ներու ներքեւ ներգաղթի փափաքը պիտի զօրանար
Հայու սրտինմէ ջ :
Ափսո՜ս, թէ ՛ բնաշխարհի թ է գաղթաշխարհի
համար անդարմանա|ի կորուստ է այս՝ ամէն տե–
սակէտոփ> յ քԱ. Աալմասլեան,
^Արեւմուտք»,
25
Գեկտեմբեր, 1949) :
Հազա՜ ր ափսոս , Մ ոկաց
Մ Իբ՚լԷ ՝•
«Ազաա
եւ անկախ
Հա յ րեն իք ունիս
:
Վե
Հաչուք
լեռնեբ
: Ծաղկաւէտ
սարեր
ու
ձորեր
է
Հբաչա/ի
անտառներ
: կարկաչուն
գետեր
ու լի
ճեր : Աննման
շերմոլկներ
: կենսատու
շուր եւ օգ։
Համ ով - Հոտով
պտոլզնե
ր եւ «ասաոլ
ածա
յին
»
քոնեակ
։ Եւ դեռ
ի՜նչ բնական
, անմաՀական
Հ/՛"–
րիքներ
:
Ել սակա
յն , տեդէդ
չես կրնար
չարմիլ
, դէթ
երկու
- ամսուան
օդափոխութեան
Համար :
Եթէ
նո յնիսկ
Ամենա
յն Հա քոց կ ա թ ո զի կ ո ս ր բարեխօ
-
սէ եւ Կ իւիկիո
յ կաթողիկոսն
ալ վկա
յէ ;
կրնաս
Հիւրրնկալ
երկրիդ
որեւէ
մէկ
չբ^^նր
երթալ
բո լո բով ին աղատ : Աո անց որեւէ
ձե լակեր–
պո ւթեան
: Ամ առ թէ
ձմ եռ ,
կրնաս
ուչ - կանուխ
սւնցադիր
Հանել
որեւէ
երկրի
Համար,
ան^ւչա՚1ւ բացառութիւ1ւնե
րով^ :
իսկ թէ
էլուղես
Հա քաստան
երթալ
,
պիտի
սսլասես
որ Մոսկուան
բարեՀաճի
վերաՀասաատել
ներգազթր
, եւ դուն
ալ ^վ սաաՀե լի»նե րո լ
ցանկր
մ տնես ։
Աեւանի
շուրերբ
կր ցամքի՞ն
, եթէ առ
-
ժամ եա / անցադիր
արուի
ամ առնա
լին
արձակուր–
դի առթիււ : Եւ կամ տարեչավւ
(քոթա)
Հաստատ–՛
ուի , որուն
Համ աձա
քն ամ էն տարի
որոչ
թիլով
տարաղիրներ
րնդունոլին
իւէ րաքանչիւր
նաՀանգէ
:
-՜ Անսկիզբին
(Սթալինի)
ղաղտնիքներր
ոչ
գուն ղիտես
, եւ ոչ ալ ես ՚ . .
ՎԱՀԷ
ՏԽՐՈԻՆԻ
Վերշին
պաՀուն
ցաւով
կ՚իմա–
նան ք թէ րնկեր
Մ ինաս
Ալթունեան
գժբախտու
-
թիւնն
ունեցած
է կորսնցնելու
իր կինր,
բնկերու–
Հ ի Ո՚ամելա
։ Ողբացեալ
րնկեբուՀին
եռանդով
կր
մասնակզէբ
կապո քտ Խաչի
եւ ուրիչ
Հանրօգուտ
ձհռէւարկնեբու
, Հակառակ
իր վատառոգշ
ւէիճա -
կին
:
Մ եր խորին
ղտլակցութիւննե
բ ր :
ՎՐԻՊԱԿ.֊
«3 առա9»ի
նոր
չ ր ^ ՚ " ն ի
կիբակի
Օրուան
թիւր պիտի
րլլայ
1457
(ոչ թէ
1547) :
՝^ իսկ Վ • Արեւի
յօդուածին
մէշ, վերէն
վար
24/>7֊
աոգ
, 2ուկէս
դարբ՝
2500
աարի :
ՋԵԽՈՍԼՈՎԱ՝ԲԻԱՅԷՆ
Հասած
աեգեկութեանց
Համաձայն,
Համայնավար
իչխանութիւններր
աս–
տիճանաբար
կր զեղչեն
փասաաբաններոլ
թիւր
՝•
Երկու տարի առաշ,
1948
Փետրուարին
,
1200
փաստաբաններ
եւ օրէն ա դէտներ
կր
Հ ա չո ւէ ին
Փրակայի
ել չրշականերոլն
մէշ, այժմ
Հազիւ
600
Հոգի մնացած
են : Այս կրճատման
Հետ
զուդրն
-
թաց,
կ՚աւելնայ
Համայնավար
փաստաբաններու
թիւր։
1948
Փետրուարին
Փրակայի
փաստաբան
ներէն
միայն
Հինգբ Համայնավար
էին, ա լսօր
կան
600
բոլչեւիկ
փաստաբաններ
:
Ննունգէն
ի վեբ
վւաստա բաննե բու րնկե րակցոլթիւնր
փակած
է
120
իրաւագիտական
դրասենեակներ
Փրակայի
,
80
Հաա
ալ ղաւառի
մէշ։
ՅՈԻՆԱԱՏԱՆԻ
երեսփ.
ընտրութիլններր
պի
աի կաաարուին
Փետրուար
\^ին , այս անգամ
ա–
ռանց օտաբ
գիտոզներոլ
յ
փ
պ ա բ պ ա Խ ւ թ ե ա ճ
խ Ա ղ ի դ
\ . ՖՐԱՆՍԱԿԱՆ
ԶՕՐ-ԲԸ ԱՌԱՋԻՆ
ԳԾԻՆ
ՎՐԱՅ
՝
Ուոչինկթրնէն
կր Հեռագրեն
թէ վերշացած
,է
արեւմտեան
Եւրոպայի
պա չտպանութեան
ծբա
-
\ դիրր : Անչուչտ
մանրամա
ղտնի
կր պաՀուին։
Մ իշաղգային
մ ամ ուլին
մէշ Հրա ՜
աարակուած
աեգեկութեանց
Համաձայն
, ֆրան
-
սական բանակր
գիբք պիտի
րոնէ առաշին
գի^ե
-
րուն
վրայ ւ
Ատլանտեանի
դաչինքին
ԽորՀոլբդբ
կբ Հաս
տատէ թէ ուրբաթ
օր վաւերացուած
են ռազմա
-
գիաական
ծրագիրնեբբ
ամբողշ
չբշանին
Համար։
Աեծն
Բրիտանիա
եւ Մ • ՆաՀանգներն
ալ
զինուոր
պիտի
ճարեն,
օգնելու
Համար
Ֆրանսայի
ցամա–
Ք՚ոյին
բանակին
, ինչպէս
եւ ծովա
քին ու օդանա–
ւա քին ո ւժեր պիաի
տ բաւէ ագր են
։ Ա* * ՆաՀ ան դնե–
բուն
վյ՚ա
յ կ՛ իյնա
յ ղինամ թե րքի
Հա յթա
լթում ր ,
որուն
Համար
1
միլիառ
աոլար
քուէարկուած
է
։
Աո ա քո ւմ ր պիտի
սկսի յառաշիկա
յ ամ սու
։
Այ՛*
առթիւ
յա յաս՛ բարութ
իլն
մ ր պիտի
րնէ նախա
-
զաՀ Թրում րն , անղամ
մ ր եւս բացատրելով
թէ
արեւմ տեան
Եւրոպան
մէկ
ամ բողշ ութ իւն
կր
կազմէ
եւ թէ ղինամթերք
ստացող
ութ պեաու
-
թիւններբ
պէտք
է անշատ
Համ աձա
յնո
ւթիւննեբ
կնքեն
Մ • ՆաՀանգներուն
Հեա։
Բացի
Անգլիայէն
, բոլորն
ալ րնգունած
են
պայմաններր
եւ չուտով
պիտի սառրագրեն
։
Ո՚-ո–
շք՚նկթրնի
բրիտ • գեսպանատունր
նոբ
Հբա -
Հանգներ ստացած
է , բանա կց ու թիւններբ
չարու
նակելու
Համար ։
Փարիզի
Համ ա յնավար
սլա չաօնա թե ր թ բ , ^
« իւմ անիթէ»
, իր կարգին
ծանուցանելով
սլա չտ
պանութեան
ծրազ րին վաւերացումբ , կր ղ րէ
թէ
«կնքուած
Համ աձա քնութ իւննե բուն
նպատակն
է
փութացնել
Հակա խո րՀ րդա
յին
պատերաղմ
ին
պատբասաոլթիւններբ»
, թէ պիտի
վեբակազմուի
գերմանական
բանակր
, եւայ^
։
Լիլի լեՀական
Հիւպատոսարանի
գանձապա
-
Շքբոպալա
,
26
տարեկան
, վար
նետուեցալ
Հաստատութեան
Բ. յարկէն
եւ Հիւանզանոց
փո
խաղ րուեցալ
, ծանրապէս
վիրաւորուած
րլլալով
:
Անմիշական
դարմաններէ
վերշ,
արիւն
ալ
նեբար–
կուեղալ
է
Հտ՚լտռակ
խիսա գադանապաՀութեան
,
թեր
թերր
կբ գրեն թէ Շքրոպալա
կ՛ ո լզէ բ անձն աս -
պան
րլլալ , վախնալով
որ պիտի
ձերբակալուի
,
լբաեսու
թեան
ամբասաանո
ւթեամ բ :
Վիրաւորր
պաշտօնի
կոչուած
էր փոխ
- Հիւպատոս
Ջեր -
պենսկ
իիւ մ իշոցաւ
որ ձերբակալուած
է նո
յեմբեր
շյէն
ի
վեր։
տ եղական
թերթերր
կբ գրեն թէ
Հյքրոպալա
նախկին
Հանքագործ
մ լն է , երկու անգամ
ձեր -
րակա
լ ուած՝
իրրեւ էսռովա րա բ եւ անգամ
ԼեՀե -
բու
Համ ա յնավար
երիտասարդական
Մ
իութեան
(Կբունվալտ)
։
ԱպաՀովութեան
տեսչութիւնբ
վերշերս
ու շագրութեամր
կբ Հետեւէր
իր գոր
-
ք^ո էնէ ութեան
:
Հիւանդանոց
էիւոխադրուած
աաեն, վիբաւո
—
ՐԲ յա քտարարեց
թէ ձանձրացած
էր
կեանքէն
։
Հ,իւպատոսարանի
սլա չաօնե անե ր ր կ՚րսեն
թէ
կր
տառապէր
սաամոքսի
սուր ցաւերէ
եւ շղասպա
-
ոո ւթենէ ։
Գէպքր
մեծ
յուզում
պատճառեց
Լի I ի մէշ ,
ուր ստուարաթիւ
գաղութ
մր կբ կազմեն
ԼեՀերբ։
Ֆրանսական
իչխանութ
իէ ննե ր ր
կբ
կարծեն
թէ Շքրոպալա
կ՚օզ աագործէր
լեՀ ական
Հիւսլա
-
աոսարանբ
, իբրեւ
խարիսխ
լրտեսական
եւ քա -
բողշական
դործունէութեան
մր, ի Հաչիլ
Խ– Մի
ութեան
։ Հաստատուած
է թէ ան Համ ա յնավա
-
րական
բշիշներ
կազմած
էր
Հանքագո
բծնե
բուն
մէշ, ուր մեծ
թիւ֊ մր կր կազմեն
լեՀ բանուոր
-
ներր Հ
Վիրաւորր
թէեւ
Լե Հ ա ս տան
ծնած
, Ֆրանսա
յի
մէէ կրթուած
է. Հոս փոխադրուած
րլլալով
ծր -
նունգէն
քանի մր ամիս վերշբ,
իր ծնողքին
Հետ։
ԵԳԻՊՏՈԱԻ
՝Լաֆա
կուսակցութիւնբ
այժմ
ունի
171
աթոռ երեսփ . ժողովին
մէշ ,
319ի
վ ր ՚ ս յ :
Եօթր ազատական
եւ մէկ
անկախ
երեսփոխան
միացան
՚Լաֆաին
, որ կր յուսայ
200/
բաբձրա
-
ցնել իր երեսվախաններուն
թիւր,
Համեմատա
-
կսւնի մնացած
րնտ բո ւթ իւննե բով :
ՋԻՆԱՍՏԱՆԻ
Համա քնավաբ կառավարութեան
•
ներկ՚ոյացոլցիչբ
սլաՀանշեց
Ազզաժոզովէն
Հեռա
ցնել
"՚ղւլա յնական կառավ արու թեան
պատուի
-
րակնե րր ^ քանի որ իրենք են իչխանութեան
տէրր։
Տիկ՛՛՛՛՛ Զանկ
՝Բայ
Շէյ՚է
որ Ամերիկա
կր
գտնուէր,
դսւռնօրէն
բոզոքեց
Անղլիոյ
ճանա չմ ան դէմ, բ -
ւ^ելով թէ «Մեծն
Բրիտանիա
ծախեց
աղղ ի մր Հո
գին, վ՚ոխան
քանի մբ
արծաթի»։
(Լտւրերա., շարունակութիւնը կարդալ Գ– էւյ^ ^
Fonds A.R.A.M
