« Յ Ա Ռ Ա Ջ »
չեւ
1933,
"՚նսասաողնեըիՆ
ամէն
է՚եչիՅ
զրղելով
աքսորում
էին Աիբիր կամ %ա -
զսւիւստան :
Գիւղացին
Հողով - սրաով դէմէր կոլ.
իողացման,
ոակայն
իր կամքը
Հարցնող
չկաբ , նրան ոաիպում
էին մանել
կոլխող
իր ունեցած
. չունեցածով
֊Հող,
անա -
սուն,
գոըծիքնեը՛.
Գիւղացին չէր կարող
աոլոաամբիլ
իչխանոլթեան
դէմ : ՀՓոք -
րիկ աո^սաամբական
չաբմումնեը
միայն
աեղի
ունեցան
մի չաբք
լըԼաննեըում ,
ինչպէո ել խ . Հայաստանում)
:
Աակայն
դիւղացինԼր
աւեչի չաա դիմեցին
կրաւո
րական
պայքարի
,
նախքան
կոլխոզ մա–^–
նելը
գիւղացին
մորթում է իր անասուն
—
ների մէկ մասը - (կ^վ ^ձի .ոչխար ,
խոզ,
այծ)
1
Պաչաօնական
աոլեաչներն
այսպէս
են նեբկայացնում
կենգանիների
այգ Վարդը»
, կլորցրած
թուերով
. ՚՛
1928ին ու-նեցհլ են 31 միլիււն կով, 34
միլիոն ձ ի , 147 միլիոն ոչիյար եւ. ա յ ծ ,
26 միլիոն խ ո զ : իսկ 193Տին 20 միլի ո ն
կով, 17 միլիոն ձի , 50 միլիոն ոչխար եւ
ա յ ծ , 12 միլիո»ն խոզ :
Ուրիշ խօսքով
գիւղացիները
կոտորել
են
իրենց սեփական
անասունների
կէսը
, իոկ
ո շիսա րնե
րի ելայծերի
երկու -
երրորգը
եւ
յեաոյ
մտել
կոչխոզների
մէք :
իէստ
կանոնադրութեան
կոլխու^երի
բարձրագո
յն
մ արմ ինը
իրենց
ընդՀանուր
մոգովն է , ուր ընարւում
են իրենց
զոր -
ծագիր
կոմիաէն
, կոլխոզի
նախագաՀր
նւ վերաքննիշ
մարմինր
: Աոնուաւ^ վեց
չաբաթր
մի անգամ
է լ աեգի
էին
ունենում
մոգովներ
, քննելու
Համար
կոլխոզի վե -
րարերեալ
րոլոր
Հարցերր է
Աակայն
խորՀրդային
իչիանոլթիւնը
ՀետզՀեաէ
վարչական
կարգով
կոլխոգա -
կաննե րին
զրկում է րոլոր
իրաւունքներ
ից
եւ ամէն
ինչ ենթարկում
պետական Հա -
կշսին,
ինչ որ յաճախ
աեգի
է աաԱա
լուրք
գմգոՀութիւնների։
Բանից
պար -
ղւում է որ Աաալինեան
իշխանութիւնը
՝կոլիսողները
ստեղծել է ոշ թէ գիւգացու ,
այլ
իշխանութեան
շաՀերր
նկատի
ունե -
նալով :
Այս
ձեւի
ւլոլխո՚^երյլ
աւեյի
դիւ -
րութիւն են տալիս
կտոավարութեան՝
գիւղացուն
շաՀաղո րծե լու , քան գիւղա -
ցոէնւ անՀաաական
տնտե սո ւթիւննե
ր ր է
Ուրիշ պերճախօս
իրողութիլններ՝
մի
կ^^բսիգ
յօդուածով
:
ԲԵՆՕ
ՈՒԱՈՒՑԻՋԸ
Օննիկ,
յոոի
վարքիդ
գէլ
օրինակը,
Հայրիկէ՚^դ
կ՚առնես • ^
ՕՆՆԻԿ–—• ԸնդՀակառակր,
Հայրիկս \^
սւարի բանտարկութեան
գատա պարտ
ուած
•էր
ձ
իր բարի
վարքին
Համար
տասր տա --•
ՓԱԼԱՆՃԵԱՆ ՃԵ ԱԱՐԱՆԻ
ՆՈՐ Շ է ՆՔԻ ձԻՍ՜ՆԱՐԿ էՔԸ
ԻՍԼԱմԱԿՍւՆ ձԱՄԱԳՈՏմԱՐՒ Ա Ը
Պ Ս Ճ Ս Ն Ջ Ն Ե Ր Տ
րիի
իքեցուցին
ՊԷՅՐՈՒԹ,
9
Ապրիլ
Երեքշաբթի,
7
"՛պբ
ԻԼ, առտուն
մամը ՜ԼՕին, տեղի
ունե
ցաւ
Համաղգայինի
Փալանճեան
ճեմարա՛
նի նոր շէնքին
Հիմնարկէքր։
Ն
ախա
պէս
ո–
րոչուած էրմասնաւոբ
շուքով
ել,
Հանղի–
սաւորութեամբ
կատարե
լ արարողութիլ
-
նր : Այգ նպատակով ալ
Հրալիրաաոմսեր
զրկուած
էին ծնողներուն
,
պաշտօնական
Հաոտատութեանց
ել անձնաւորութիւննե
-
բու։
Աակայն
կիրակի
5
ապրիլին
տեզի
շունեցալ
այս Հանգէ
ս ը ,
Համ աղգա
յինի
կեգր
. վա ր չո ւթեան
անդամներէն
լ^կեր
Արշակ
3 ո վէաննէ սեան ի
յանկարծաՀաս
մաՀուան
պատճառով
: իբրեւ
սուգի
նր -
շան
որոշուեցաւ
Հիմնարկէքր
՜կատարել
Համաղգայինի
կեգբ • ելտեղական
վար–
շոլթիւններոլ
, ճեմ արանի
տես շութեան ^
ուսուցիչներու
եւ ուսուցչուՀիներու
եւ
մամուլի
նե րկա յացուց
ի ^ ե րո
լ
սեղմ
շրր–
քանակին
մէք
յ
Որոշեալ
մ-ամուն եկան առաքնորդ
Խ ո -
րէն
եպիսկ
• Բարո յեան ,
լ^կե րակցոլ -
թեամբ ՀքաՀԷ Արեզայի եւ Խորէն
քաՀա–
նայ
Աճէմեանի
։
8 աւուր պատշաճի
աղօթքներէն
վերք՝
առաքնորգր
խօսք առնելով
շեշաեց
. «Կր
շնորՀաւորեմ
Համաղգայինի
կեգր՛ վար -
չութիւնը
իր ազգանուէր
ու րեղուն գոր-
ծունէութեան
Համար։ Կր մաղթեմ
որ
շուտով
բարձրանայ
ա յս
Հիմքին
՚էբ"՛
յ
ճեմարանի
նոր չէնքր, որ պիտի
ըԱայ ոչ
միա
յն
նիւթեզէն
ա յ լ ե ւ ոգեղէն
կառու -
ցում
մ ր ղաղթաՀա
յութեան
Համ ար : Կը
մաղթեմ
նոյնպէս
որ այս Հաստատոլթե
-
նէն
ընթացաւարտ
ամէն երիտասարդ ու
երիտասարգուՀի՝
մատով
ցոյց տրուի
մեր
մ չակո
լթա
յին
կեանքին
մէք,
ինչսլէս
էր.
մամանակին
Աանաոարեանէն
կամ
էքմիա–՝
ծնի
Գէորգեան
ճեմարանէն
աւարտական;՜
մը »։
^
Յեաո
յ խօսք առաւ Հաստատութեան
ար–
նօրէնր
րնկեր
Աիմոն
*Լրացեան
, որ նաէս
շնոբՀակալութիւն
յայտնեց
Համ ազգա
յի
նի կեգր,
վարշոլթեան
, ճեմարանի րար -
գաւաճման
ի նպաստ կատարուած
զոՀո —
ւյ Ոէ թ ԼIIւ՛ե
Համար :
Անղբաղաոնա
լով
կեգր. վաբշութեան
անդամ
րնկ՛ Ա– Յով–
Հաննէսեանի
մաՀուան
, ք^գգ^եց
Համազ–
դա
յինի
լ ^ աան
իքին
տ իւ ր ո ւթ ի ւն ր որ կր
խառնուէր
այսօրուտն
ուրախութեան
; Ա–
սլա յարեց
. « Շ"՚"1 Համեստ
նիւթական
միքոցներով
ճամբայ
ելած
այս
կրթական
Գ՚>Ր^Ր աստիճանաբաբ
մեծցաւ , տաբած–
ոլեցալ
շնոբՀիւ
Հայ ժողովուրդի
նիւ *-:
թական
օժանղակութեան
, լուսա
յի շատակ
երկու
տԿքօրէններոէն
, Լեւոն
Շ՚մեթի
եւ
Լիբանանի
մէք ղում տրուած
իսլամական
Համաղումարր
կոչ մր Հբաաաբակեց
, որ
կը պարունակէ
Հետեւեալ
13
պաՀանքե -
րը. ֊
1՛—-
Վերաքննել
ԱաՀմանադբութիւնը
,
որ
մ շակո ւած էր Հոդաաարսւթեան
շրքա
նին ;
2 •
կազմ ակե րպե
լ
մ արգա Համ ար
մ ր ,
Համաձայն Ա աՀմանագրո
ւթե ան տրամա -
դրո ւթիւննե
բուն ;
3 •
՚Լ^Բք աալ սխալ
ուղղութեան
մը,
որ կը ձղտի
Լիբանանին աալ
Համայնքնե
րու կարգուսարք
մը ;
4–
Գատաւորութիւնն
ու
պետական
զանաղան
ս պա
ս ա ր կո ւթ ի ւննե րը պաշտպա
նել ոեւէ
մ իքամ աութեան դէմ, երկբի
մը
Նիկոլ
Աղբալեան
ի
մ տա յին ու
Հողեկան
բարձրութեան
եւ անոնց
գործակիցնե -
րուն , ճեմարանի
պա չտօնեանե բու
ա նձ ֊
նուէր
ճիգին
ու գոՀողութեան
: ճեմարա
նը պիտի
շարունակէ
իր
մշակութային
ուղեղիծր
մ իշա
Հյանթի եւ
Աղբալեանի
շունշին տտկ % Պիաի
լ^է
իր
էաւաղոյնր
պաարասաուած
մ շակո
յ թ ի
զինուոբներ
եւ
Հանրային
գործիչներ
Հասցնելու
Համար :
Պիաի
ղաոնա
յ շաղկապը
Ա փիւռքի
մեբ
աա րագիր
բաղմ ութի ւննեբր
միաւո րե լու ,
Համ աիսմ րելու
: Պիաի քանա
յ պաՀել ել
ուռճացնել
մեբ
մ շակութա
յին Հաբստու -
թիւնր,
մինշեւ
այն օրր երր կարելի
րլ -
լայ
Հայութիւնր
ամփոփել
իբ
Հայրենիքին
մէք,
տանելով
իրեն Հետ Ափիւոքի մէք
մշակութային
վաստակր
իբրել
մէկ
մասր
Հայութեան
մտաւոր
ու Հոգեկան
գանձին
:
Յարգելի
տնօրէնի
ձեռքով
շէնքի
Հիմքին
մէք
գրուեցաւ
անօթ
մր, որ կր պարոլնա—
կէր
բուռ
մր Հոգ
Հայրենիքէն
իբբեւխոր–
Հբգանիշ
անոր Հետոգեկան
կապի
,Հայաս
տանի եւ Լ՛իբանանի
դրամ անի ^ ե ր , ան -
կախ
Հայաստանի
դրօշը՝
եռագոյնը,
նր -
կարնեբր
Շանթի եւ Աէէբալեանի
, ճեմա–
րանալա րտնե րոլ տրուած
վկայագիրներէն
օրինակ
մր, մագաղաթ
մր ուր ա բձանա -
գրուած էրօրուան
Հանգիսութեան
թուա
կանր , ճեմարանի
աես չութեան
եւ պաշ -
տօնէութեան
ան ո ւենե ր ր եւ Համ
ազգայի
նի կեգր • վաբշութեան
անուանացանկր
:
•Մ որթուեցալ
խո յբ : Ապա , Շանթի
, Ագ–
րալեանի եւ Գասպար
Իփէկեանի
գերեգ -
մուններէն
բե րուած
Հոգբ սփռուեցալ
Հիմ–
քի
շազախին
վբա
յ : Հանդէս
ր վե
բքացաւ
տնօրէնին
Հուսկ
րանքի եւ Հանդիսական -
ներու
ուղղուած
շնո րՀակա
լո լթեան
խօս -
քերով :
ԹՀԹԱԿԻՑ
^ՅԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(561ք
ԱԻԵՐԱԿՆԵՐՈԻՄԷՋ
Իէբբերուն Հետ որբացած
կր
զգայինք
ինքզինքն
իս , պայքարոզներուն
Հեա կր
խիզախէինք,
րմբոստներուն
Հետ կ՝ար -
ՀամարՀ
էինք
, ել ստրկացածներուն
Հետ
նսեմացած
ու կոխոաուած
կը
ԳԴ"՚յէ^Ք
մեր
Հողիներր
; Ու այս յարափոփոխ
եւ
դժնդակ
ո ւժգն ո ւթ ե ան ը
մ էք
մ եր Հրա
յրք–
ներուն
, մէկ վա
յ րկե անի
մ էք կ՛ապր է
ինք
գարեր ու ամբոգք
ցաւր
ժ ո ղո վո ւբ դի
մ ր
Հաւաքական
ղմբախտութեան
:
Խարբեբգցի
է^ոք աշքերր
աամկացած
էին
աբիէնախաոն
արցունքով
մր , եւ պգ՜..
տոր
րիբեբը
ղետին
խոնարՀած
, լաչա -
կին
ծայրովր կր "բրէր
ա յտե րուն
վյ՚ա
յ
իքած թարախոտ
խոնաւութիւնր
; Ա՝էկէն
դլու֊խը
բարձրացուց
ել իր լայն
ճակատր
դարձուցած
մեղի
խօսեցաւ ,
՚ ՚
Գաղթական
է ին ուՀասաատուած
Կի-
լիկիոյ
մէք Հայկական
կոտորածներէն
ի
վեբ
։Ամուսինր եւերկու երիտասարդ
տր–
գաքր
ինչպէս
իր փեսան
կոբսնցուցեբ էր
՛է՛՜՝՝ Աքոանայի
դէպքերու
միքոցին.
միայն
կի
՛ներր
մնացեր
էին ել աղքկանը
շորս որ -
րերր՛
ու ինքը, նաիսապէս
մայր
րնղաբ -
ձակ եւ երքանիկ
բնտանիքի
մր ,
Հիմ ա
գարձեբ էր այրիներու եւ որրերու
մայր։
—
«Այն
օրր, կ՛րսէր,
իր Հեծեծագին
եւ
աղուական
ձա յնովբ
թ^ամ
ութիւնը
սաս–
աիկ էրՀբաՀբուած
կրակի
պէս։
Յանկար
ծակիի
եկանք,
բայց տղաքս
առիւծի պէս
կանգն եցան :
Ա եղ
, կիներն ու տզաքր
դրին
սենեակի
մը մէք, ու իրենք
կռուեցան
երկար
աաեն
... ժամեր ուժամեր
... Խենթի պէս է
–տ
Է^Ք՛
չգէ՚"ց"՚^Ք
թ լ է ՚ ^ ^ չ էրպատաՀածը :
Գուրսէն
գնգակնեբ
անգագար կր զար -
նուէին ու մ եր ինները կըպատասխանէ
ին՛
Հատիկ
, Հատիկ
, մինչել
որ դադրեցան
. . .
Յանկարծ
մ եր սենեակին
դուռը
բացուե -
ցաւ
.ու մեծ տզաս երեւցաւ,
եկաւ
ինծի,
վ խլս
վւաթթուե
ցաւ ու ական քէս գոչեց ,
« Ես կը մեռնիմ
, մայբիկ,
էվէլ
պակաս
Հէլալ
րրէ՝Տ> ՚ • ՚ Գեռ շէի Հասկցած
իր խօս–
քեբՈւն
նշանակութիւնր
երբ անիկա
դուրս
թռաւ՛
եաեւէն
գացի,
միւս տղաս,
փեսաս
եւ ամուսինս
գեաինր
ինկած
էին, ո՛՛ր
մէ
կին
երթայի,
որո՛՛՛ւն
վբայ
ծռէի...
Նոյն
միքոցին
տզաս փոգոց
ելած
էր ու քանի
մր
գնդակ
մէկէն
թնդացին
, ու ես Սպիացայ
թէ ո՛՛ր գնդա1^
է բ տզաս
զարնողը »
լ
Ա իքոց
մը կ՚արտասուէ
Հառա չադին
ո ւ
իր խօսքե
լ։ ր կր կորսուին : Յեաոյ
իբ ա -
բ իւնով
լեցուն
աչքերուն
արՀալիրքը սե -
լեռած
մ՛եղի պաղատանքով
. կը մրմնքէ .
«Բբիստոսը
մեբ կրակր
չցուցնէ
ձեղի
,
անմ՛արելի
կրակ է , անմարելի
. . • աչքերս
բոլորովյւն
կոյրնային
, թերեւս ալ չտես -
նէի
ա յն պատկեր
ը ոբ տեսայ
այդ
օրր ...
ականներս
խուդային
, թերեւս ալ Լլսէի
ղնգա1^երուն
ձայնր
որ լսեցի
այն օրը • • •
մէկ Հատ մր չէ որ մէկ Հատին
վբայ
լաս։
Ո^ր մեղքերուս
պատիժն էբ աս , Ասա -
ուա ծ, ի՚^՚եչ "խ է քու ոխդ մեղի գէմ որ
արիւնով
ո ւ
արցունքով
չմ արե ցաւ.
գոնէ
զրկած
ցաւերուդ Հետ Յոբին
Համ բերան -
քէն
Համբե րանք մր աուր
մեզի • • • » ;
Ու քլտտուած՝
աչքեբբ կբ
խոնաբՀեցնէ
ո ւ
էլեզրակացնէ ,
« Մինչել
գերեղմ ան չիջանք,
այս
ցաւը
չենք մոռնա բ » :
Եբկար ատեն
կուլայ
այգպէս
ո ւ
՛անկարծ
կր գագրի, կր խօսի
իր Հարսերուն
վրայ
ո լ
մանաւանդ
իր որբերուն
վ յ ՚ ա յ չորսն
ալ
մանչ
են
ո ւ
կո բիւն
ի պէս առոգ^ :
«Պիտի ապրիմ
ու Հայրենիք
տանիմ
զա
նոնք,
ու պիտի պաամեմ թէ ինչ
մաՀով
մեռան
իբենց
Հայրը
,մեծ
Հայրր
ու
մօբեգ–
ՋԱՊԷԼ
ԵԱԱՅԵԱՆ
մէք
նոր կրօնքր անքատած է քագաքակա–
նութենէն :
5 •
Վ^Բ^ աալ քաղաքական
անքատո–
ղական
զանաղան
ձդտումներուն
,
որոնք
խորթ
են
Արաբական
Գաշնակցութեան
ուխաին :
0 .^–
Լիրանանեան
Հպատակոլթիւն
տալ
արժանիներուն
, առանց
ներ^չուելու
Հա
մայնքի
նկատումներէ :
^^ Եա կենալ
գա ւլթա կանն ե ր ը լիբա «
նանեան Հպատակ
դարձնելու
փոբձէն, ե -
թէ անոնք չեն Հրաժարիր
իրենց
նոր Հպա–
տակութենէն
եւ Լիբանան
չեն րնակիր
, ո–
րովՀետեւ
այգպիսի
փորձի
մր նպատաէ^
է աւելցնել
Համայնքի
մր թիւը
ի
Հեճոլկս
ուրիշ
Համայնքներու
:
§ .
կազմել
յանձնախումբ
մ ր,
որուն
պաշտօնն է
մաբգաՀամարի
ենթարկել
Հանրային
սպա
սա րկո լթիլններ
ր
մա -
նաւանդ
դլխաւորներր
եւճշդել
իւրա -
քանշիւր
Համայնքի
րաժինր :
կատարել
արդաբ
բաժանում
մր, որպէսգի
իւրաքան
չիւր
Համայնք այդ պաշտօններէն
ստանայ
իր
րաժինր
, ո րովՀետեւ
վերքին
նշանա -
կումնեբն ու փոփո խութիւննե բ ը
վնասած
են շատ մր Համաթիւերու
շաՀերուն ;
9
Արգար
Հիմեբով
բաշիել
նպաստ -
նեբն ու կրթական
թոշակներբ
,
որոնցմէ
մաՀմեաականները
^շին մ՛աս մր կր ստա
նան :
.
10՛
Մասնաւոբ
նպատակներու
Համար
Հոգատարութեան
շրքանին
պաարասաուած
պատմ ութեան
գասագրքե
ր բ
մ է ք տեղէն
վերցնել եւ կազմել
ղիաուննեբոլ
յանձնա
խումբ
մր
ա յգ
դասաղրքեբոլ
Հեւլի -
նակներէն
դուրս
որուն
պաշտօնը պի-
"՛է ԸԼՍ"յ պաշաօնական
եւ մասնաւոբ
վար
ժարաններու
մէք յարմար
եղող դասագր -
քեբ
լղարել ;
11–
Փճացնել
շբ քաղա յութեան
Լթու–
րիզմ) եւօդափոխութեան
կոմիսարոլ -
թեան ու ագղային
թանգարանին
կոզմէ,
եղած
Հրատարակութիւննեբր
,ոբոնց
նր -
պատակն է քօղարկել
կարղ
մր պատմա -
կան
ճշմ ա բաութ
իլններ
եւ արաբ Հնարա -
նական
մնացո րգնե բ :
12.
,
Հբամ անագբել
օրէնք
մ ր,
որուն
Համ աձա
յն
մ աՀուամբ
պիտի
սլա տժ ուի ո
եւ է մէկբ որկր գործակցի
Աիոնականնե–
բոլ Հետ ել ա յս սլիսի
գո րծա կցու իժ իւն
մ ր
նկատել
լիրանանեան
եւ արաբական
Հայ
րենիքին
գո յութեան
սպառնացող
ղաւա -
ճան
ութ
իւն :
13 •-
Լիրանանի եւ Աուրիո
յ միքեւ
ի–
րագո բծե լ տնտեսական
կատարեալ
միու
թիւն
,երա շխա
ւո բե լո
լ
Համ ար
Հա ւրեն
իքի
շաՀեր
ը եւ ւթթացք
տալու
Համ ար
Լի -
բանանց
ինե
բու
մ եծամ ասնութեան
րաղ -
ձան
քին :
X
Լիրանանի
թերթերը
ղանաղան
կար
ծիքներ
կը յայտնեն
այս
կոչին
աոթիւ
, որ
մեծ
յուղում
սլատճառած է :
Բբիստոնեա–
ներն ալոբոչած
են Համագումար
մր կաղ
մել :
«Նիտա » թերթր կր գրէ այս առթիլ..
՜.
«Լիբանանի
պատմութեան
այս
փափսլկ
շրքանին
, մինչ Լիբանանցիք
քանք շեն
խր–
նայեր
նոր վա ր շակա րգին
օգնելու
Համար ,
լսուելու
վրայ
են վտանգաւոր ել
խորթ
ձայներ
• Եթէ շարժում
ր զարգանար
եւ
տաբածուէր
, ազդային
կեանքր
իսորապէս
պիտի խռովուէր
եւ երկիրր
մէնշեւ
իր Հի–
մերը
սպաոնալէքի
տակ պէտի
րԱարւ
^Այս
կոշեբուն
Հեղէնակները
կը մոռ .
նան
թէ բոլոր
Համայնքներու
քաղաքացի–
ներուն
միքեւ
գո յութ
էւն
ունի Հասարա
—
կաց
շաՀ մը ել աղգային
աւանդ
մը, ո -
բոնք պէտք է Հիմք եւ օրինակ ծառա
են
«Համ ա յնքի
մ ր Հաւատացեա թե րր իրա
ւունք
շունին
կրօնքէ
անունով
Համաէսմ -
բուելոլ
ել կրօնքէն Հետ կապ
շո ւնե
ցող
պաՀանքներ
ձեւակերպելու
:
^Կ՚էւ
թերթ
մր Հարց կուտայ.
«/^Տ՚ձ ,
կ՚ոլզեն
իսլամնեբր։
իրենց
անունով բա - ՝
նաձեւուած
կո շէն
յայանի
կ՚րյյայ
թէ \
կ՛ուղեն
քախքախիշ
մեծամասնութիլն
մը ^
կազմել
Լիրանանի
մէք • Բտյց քրիստոն -
եաներբ
տրամադիր
շեն այս
երկրէն
մէք
ապրելու
ներսի
(րսել
կ՛ուղէ գրացի արա
րական
եբկիբներու)
՚
Համայնքներուն
պէս»
1
Fonds A.R.A.M
