ԱնւքԼալ
եչւեքչաբթի
երեկոյ
հ/՚ւրերը,
(Ր՚կեբ
թէ
Հսւմա1լիր , սեղաններու
շ"՚–րք
բոլորուած
կր
սպ-ռսէին
«ժողովականներուն»
:
Պաագամալոր -
ներ
գաւառի
ամէն
մէկ անկիւնէն
, իրենց
ուիաքլ
եկած
էին նորոգել,
ինչսլէս
ուրիչ տ՛արիներ
ել ա–
ւարաած
իրենց աչխաաանքր
«ի սլատիւ
ճաչ»ին
ալ
Հասնիլ
կ՚ոլղէին
, Հեւ ի Հեւ I
ճաչասրաՀր
Հաղիլ թէ րա ւա կան էր
80
Հրա -
ւիրեալներուն
, որոնք կարծես
ք^ւաանեկան
սեղա
նի մր չուրք
Համախմրուած
, ոգեւոր եւ
զուարթ
մ թնո լորա
մր արգէն
իսկ սաեզծած
էին, երր
ընկեր ԱաՀակ
ՏովՀաննէսեան
Փարիզի
7>րք • կ"–
միաէի
կողմէ
ողքունեց
սլատգամ
ալո
րներ ը ել
խնգրեց
լնկեր գ. Բալայեանէն
վարել
խնքո յքը :
Ընկեր սեզանապեար
իր բացման
խօսքով
տ
ը–
ւալ
Հ.
Գ՛ Ֆրանսայի
24րգ Շրք՛
ժողո՛վի սլատ
կե ր բ , որ կբ ներկայացնէ
գործօն
եւ
ներգաչնակ
ա շվսատանքի
ծբագիբ
մ բւ Ապա Հ . 3 , Գ .
բոլոբ
յա քանի ուան յա յտ
մ եռեա^երոլ
յիչատակին
յո–՛
ալ^կայս
յարգանքի
Հրաւիրեց
ներկանեբբ
,
որոնք
խմբովին
երգեցին « Մեր
Հայրենիքբ » :
որ
բոլո ր
նաՀատտկներուՖ
մ իակ
սեւեռուն
գագաւիարբ
եղած էրայգ Հայրենիքբ։
«Ուրիշին
կեանքբ
՛իա շահակցականին
Համա ր
նո ւի ր ա կան է ,
իոկ
իրենը գիտէ
զոՀել
երբ անՀր՛աժեշտ է» :
ՀետղՀետէ
խօսք տրուեցաւ
եր իտասարգ սե -
րունւգի
ներկայացուցիչ
բնկեր
ժ • Փա
լամ
ո ւտեաւ–
նի
յ
Մարսէյլի
պատգամա\ւո
րներէն
րնկեր Տ՛ Պ՛՛՛
ււ/քւկ եանի եւ թագոյեանի
, ընկեր
Գալուստեանի
ԼՎիէն) , բնկեբ Ա՛ Ընտրիկեանի
(Աէն
Շ֊ամոն) ,
ընկեր թ՛ Այվաղեանի
(Լիոն) , բնկեր Ա՛
Աիսլետ–
նի (Կրրնոպլ)
, որոնք
չեշտեցին
Դ՛աշնա՛կցութեան
ստանձնած
սլա րտա կտն։ ո՛ւթ իւնւ ր Հայ
ժողովուրգին
Հանգէպ
; Աիչեցին
՚անւցեալէն
գրուագներ
, չատ
յատկան չականւ , կա պո ւած Դաշնակցական
աււան -
գոլթեանց : Առ՛ա քաւոր
մտաւո րականէն
մին -
չեւ «Փալա
պբյբխ
Կ
՛ա
բապեա»ներոլ
գերը մեր մեծ
•^՚^^աց
՚՚^^յէյք՚՚՚հէէ^՚՚՚Կէէք^էց^՛^»^
բիզԼ՛ գժուա րաՀաճ
ցո լց աՀանգէ
սնե
բ ո ւե , ուր
կրկնապէս՝
իր քանի մբ գործերբ
բարձր
մրցտնտ–
կէ^ .յսքժան ա ց ած
են , ժիւրիի
միաձայն
Հաւձանոլ -
թեաւքբ , գրաւելուԼ
միեւն՛ոյն
ատեն
Հետաքրքրոլ
—
թիւնբ
բազւՐտթիւ
տեղացի եւ օտար
մ ասն ագէտ -
ներու եւքննագատներու
յ
քյրուանգ՝
գավւնիներոլ
՚Լր"*յ
,Փ
^ացոգ մբ չէ
սակայն։
Այս գնաՀ
-ա
տ ո ւմնե րէն
քաքալեբուած
,
այս անդամ
իր նորագոյն
գործեբով
պիտի
ներկա
յանայ
Պելկրատի
, Հնգկտստանի
, Պ ր՛ազի լիո
յ մի–
քագգա՚յին
ցոլցաՀանդէսներուն
, ս/նոնց իսկ Հրա
ւէրով :
Վերքերս
Պ"լիոէն
վեբաղաբձող
ծանօթ ար -
ուեստազէտներ՝
մեծ գովեստով
կբ խօսին,
Աբ"՜
լանեանի
բազմակողմանի
բնտիր գործերուն
վրայ։
Մ անաւան՛գ
Հասարակ՚ութեւան
օգտակար
բԱ՚ոլու
մարգկա
յին , իր առաքինութիւններուն
մ՛ասին
,
մէկը
մ իւսէն
անբաժան : Ա րտագթն
մ աղթանք -
ներ՝ նորանոր
յաքոգութեանց
Համար։
Խ ՛Վ ՚
կուսակցութեան
բնտանիքէն
նեբս եւ
չաբքերո՚ւն
թէ գեկավտրներուն
աննկուն
կամքբ եւ Հաւատքբ
նոբ աշխատանքներոլ
ել նոր
պարտականութեանց
Հանղէպ :
Բոլոբ ճառերբ
կ՝բնգմիքուէին
թէ
խմբական
ե բղե րով եւ թէ ժողովյրգական
մեներգներով
:
Շատ
Հաճելէ էբ լսել Տիկէննեբ Ա ՚3"՚կոբեանի
,Ա–
Բալոլեանի,
Լ՛ Ամիբաեանի
, եւ՚Օր՛
Գավէզեանի
եբզերբ,
քերմ ծափերու
մէք։
իսկ բնկեր
Աարգիս
Առաքելեան
(ՏէսԼ՚ն)
, բնկեբ
Հ. Աամուէլ եւ բնկ՛
Գ՛
Ամի բաեան
ոգեւո
բեց
ին բոլորբ
Հրաւիրե
լոփ
նե րկանե
յ։ բ
մ ասնա կցելու
իրենց
մ ենե
րգներուն՝
յանկերգներոփ։
Օր՛ Մատլէն
ի)աչիկեան
արտասա
նեց գեգեցիկ
բանաստեղծութիւն
մ բ ։ Երկաբ էբ
խօսողներու
չարքը,
/՚"^ ժամանակը
կարճ։ Բա -
ժակաճառերու
նոբ շարք մբ բացաւ Շ՛ Նարգունի
,
դեզե ցիկ
նմ անութ
իւնն եր ոփ եւ խանգավառ
բառե–
բո՚է : Այս շ՛արքին մէք լսեցինք
ք^կեբնեք Ա ՚ Պար
սամեան, Շ՛ Միսաքեան,
Հ. Զբուանգեան
, Հ՛
Աամուէլ,
իյաչիկ
Մ կրա
ի չեան , Հ. Բ՚ալուեան
,
Տիկին
Միս՝աքեան,
Ա.
Ի սաՀ ա կեան , Ե՛
ճանկէօզ–
եան , կ ՚ Աակոբետն
, ո րոնց
իւրաքան
չէւր
ը կարճ
բայց բովանգակալից
կերպով
պատկեր՚ացոլց
Հ •
6՛ Դաշնակցութեան
(էՕամեայ
գործունէո
լթեան
զանաղան
գրուազնեբբ:
Ամէնքն ալ փառաբանե -
ցին
կուսակցութեան
անվե րապտՀ
նուիրում
բ
Հա
յ
ժոգովուբգին
ու անոր աբգար գատին,
մասնալ,ո–՛
րաբաբ
չեշտելով
անո բ աբթուն
սլա Հակի
գեբբ
Հայկական
ԱրտասաՀմանի
մէք։
Կէս
գիշերբ
անց , գ ե ռ կբ թնգաբ
երգեբու
\արձազանւզբ
ել մեկնումի
պաՀուն
բոլոբին
սրտին
մէք պաւսաոիկ
մբ մնացած էր այգ երգերէն
: Աւ
բոլորբ
իրենց Հետ կբ տանէին
պատառիկ
մբն ալ
այն
Հաւատքէն
, ՛այն կամքէն
ու այն խանղավա -
ռոլթենէն
որ յատուկ է Հ • Տ ՚Դւա շնա կցականին
,
Բ/էայ պատղամաւոր
թէ իսումբի
մր անգամ , Հա
մակիր կտմ Հիւր այգ գիշեբուան
իր սեղանին
։
ՇՐՋՈՒՆ
ԹՎԹԱԿԻՑ
ՏԽՐՈՒՆԻ
Պատուելի
ՅովՀաննէս
Աճէմ -
եան մեռած է Ա իրաքիւզի
մ էք
(Մ •
ՆաՀանղնւեր),
Փետրուար
\Օին : Հին սեբռլնգինէ
Հաւատալս
ր ուխ
տաւորներէն
էր , իբրեւ Դաշնակցական
պատուե -
լի՛ Կրօնքբ նկատած
էր խ ՚ լ ^ ի թնգիր
եւ իբրեւ
կրօ
նաւոր՝
աչքի ւառաք ունէր
նախՀայը եւապա Հա—
ւատացեալը
: Հ • Կ ՚ Խ՛աչին գործօն
անգամնեբէն
մէկը եգած է Յուսաս տանի
մ էք ել վա բած է կու
սակցական
պատասխան՛ատու
պաչաօն։ներ :
X
Գո՛Հ իրէ
ի մէք մեռած է Բժ՛ Հայկակ Տէր
Ո՚աֆայէլեան։
Բնիկ
կարնեցի
, ծնած էբ
1891^1.՛։
Աւարտած է Աանասաբե՛ան
վ՛աբժար՛անբ եւ
ու —
սոլց չութիւն
բրած
Կաբնո
յ շբքակայ
գալառնե -
ԲԲ՛՛
1918
/'Տ՛
կ*՚ալարտէ
Պոլսոյ
բժշկական
Համա -
լսարանբ
Հ՛արիւրապետի
աստիճանով։
Ա՛ պատե
րազմէն
վեբք սլաչտօնավաբած
է Պոլսոյ Ա . Փբր–
կի չ Հ իւանգ՛ան
ո ցին
մէք իբրեւ
մ ասնագէտ
քզա
յի՚ե
Հիւտնգութեանց
։ Զք՚նք
կը կոչէին
«աղքատներուն
բժիչկբ»։
Հմուտ էբ Հայերէնի
(գրաբար եւ աչ -
իսարՀարաբ)
, «Շրքուն
բառարան»
մբն էր։
Գիտէր
ֆ րան։ սեր էն , գերմաներէն
, լատիներէն
ել Հին յու^՛
նւարէն : Օժտուած էր արտասովոր
յ ի չո ղո ւթեամ բ :
ՀԱՅ
ՆԱԽԿԻՆ
ՌԱԶՄԻԿՆԵՐԸ
ՊԻՏԻ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊԵՆ
ԱՊՐԻԼ
24Ի
ԱԳԱՏՕՆԸ,
ԱՊՐԻԼ
24ԻՆ
Հայ
Նախկին
Ռազմիկներու
Մ իութիւնբ
պիտի
կազմակերպէ
Աղղային
Ագատօնբ
Ապրիլ
24ի երե–
կոյե֊ան , մասնակցութեամբ
երեք
յարանուանոլ—
թեանց եւ բոլոբ
Հայակական
կազմակեբպոլ
-
թեանց :
Աղղա
յին այս
մ եծ ազէտբ պատաՀ եցաւ պա -
տեբաղմ ական պատճաոնե
բով
եւ •անւոր բո լո ր ղո -
Հեբբ արժանի
են ղինու՛որական
պատիւներու
եւ
յաբղանքի :
Այգ իոկ սլատճառով կր Հրաւիրենք
Ֆրանսա
յի
բոլ՚՚բ
Հայ Նախկին
Ռազմիկներու
Միութիւն -
ներբ
որ
Ա՚զրԼ՚լ
24/՛
երեկո յեան.
Համայն
Ֆրան -
ոայի
մէք, կազմակերպեն
Ապրիլեան
Ագատօնբ,
Հրաւիրելով
անխտիր
բոլոբ
Հայկական
կազմա -
կերպոլթիլննւերբ
:
Աւլատօնբ
ոգեկոչման,
խոկումի
եւ յիչատա -
կի օբն է :
Օտաբ ՛ափեր նետուած
Հայերբ, գ" նէ ԱՅԴ
ԱԶԳԱՅԻՆ ՄԵԾ ԱՎԷՏԻՆ
ՕՐԸ պէաք է
կարենան
ամէնքբ
միասին
իբենց
գլուխներբ
խոնարՀել
մեր
անգին
ղոՀե բուն
յ ի չա տա կին
առքեւ :
Փարիղի
մէք. Հայ Նախկին
Ռաղմ իկնե րբ
պի
տի Հրաւիրեն
երեք
յա բանուանութ
իւննե ր բ եւ բո
լոբ
Հայկա կան
կաղմ ակե րպութ
իւննե բ բ եւ \անոնց
Հետ
Ա գատօնը
պիտի կատաբեն
Հետեւեալ
կեր -
պով
Ա. յ՛ամր
ճին պսակ
Ան։ծանօթ
Զինուորի
Յու–
չարձանին։ եւ ա րծա րծում
Յաղթական
կաւք ՛արի
բոցին։
(Մեր մէկ ելկէս միլիոն
ղոՀեբը
ամէնքն
ալ
Անէծանւօթ
Զինուորներ
են) :
Բ
Երեկո յեան
ժամբ
ճիշգ 9/'ն
Ագաաօն,
Համաձայն
մասնւաւոր
լայաաղրի
մբ :
( կ՝առաքտրկենւք
բո լո բ
Հա յերուն
սո րվիլ
Հե–
տաղայ
խօսքերբ եւ ղանոնք
կրկնել
բեմէն, ղա -
նոնք յամրաբտր
արտասանողին
Հետ : Արգէն աբ–
տասանէո՚ւեցալ
անցեալ
տարի՛) ։
ՈԳԵԿՈՁՈՒՄ
ԵրեսււՆն ել եօթԹեբորդ անւյաւք,
Յսււնո1յ(ւ աշ|1ւար1ւի բոլււր Հայերռսն.,
Կ՚ոդեկռչենք ձեզ այւ1 վայրկեանիս ,
Ո՜վ »քեր մ|ւլ|ա(1՜ա.Նււր նսւհատակներ ,
Մեր. աՆերակ քաւլսւքներ , տանարներ , վանքեր .
աւաններ ե՜ւ զինղեր, երկիււլաւծւււթեքաւքքւ կր յսո -
նաըհենք մեր ՜նա՚կատներր ձեբ յիշատակին աււջեւ.
՛կր |սոսառվանինք որ երեսօւն եւ եօթր տարիներէ
ի վեր ձեր զոհաբերյււթեսււն արդար
հատոՆցւււ–մր
չստաւցանք դեո. :
Յարգանքի
խօսքեբ
,
1 .
Մանուկ
մ բ ։
2.
Կին
մ բ ։
3.
Եբիտասաբգ
մբ :
4.
Աղղ՛
կազմա֊
կե րսլո լթետնւց
ներկա յացոլցի^եբբ
:
Աղօթք,
Հատուած
ՊէթՀովէնի
Գ.
Աէմֆօնիէն
կամ «Տէր Ոողոբմեա» :
Ազատօնբ պէտք է տեւէ մէկ, առաւել
մէկու -
կէս
ժամ :
Հայ
Նաիսկին
Ռազմիկներուն
փափա^ էոր
այս
աղիտաւոյւ
անցեալին
տարեգաբձբ
, ամէն տա
րի, կատարուի
Ապրիլ
24Լ՛ն , բոլոր
Հայերուն։
կող–
մ է ելծառա
յէ Հաւաքական
ուխտի
մ բ փե բ անո -
բոգման :
Վարչութիւն Հ– ՛Օ–
Ռ– ՄխււթեաՈ
«ՅԱՌԱԶ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(26)
ԼՐՏԵՍՆԵՐՈԻ ՊԱՑքՏւՐԸ
(ՎԷՊ ՎԵՐՋԻՆ 01ԱՏԵՐԱԶՄԷՆ)
ԹԱՐԳՄԱՆՈՒԱԾ
ԱՆԳԼԵՐԷՆԷ
•—- Հիանալի է այս լուրբ. Օր՛
Լօբինկթբն :
Դեռ
չվերքացոլցի։
Ժամբ տասնբմ է կո լկէ–
ոԼ^ Հեռաձա
յնով
Հօրլօքբ
ւինառեցին
։ Զարմ ա -
ցած
երեւոյթ
մր ստացաւ
եւ Հետեւեալ
բառեբբ
արտասանեց
Հեռաձայնին
մէքէն՛
«Շաա
լաւ ու -
բեմն,
ժամը մէկբ տասբ անցած»
: Երբ ճաշէ
կ՝եր–
Լժաբ,
Հետապնղեցի
ղինքբ,
սակայն
գժբախտա -
բաբ բանմբ չկրցայ
սորվիլ։
Հօրլօք
Հեռաձայնի
իոցիկ մբ մտաւ, թիլ մբ գարձուց եւ քանի մբ
վայրկեան
խօսելէ
վերք գուբս
ելաւ ,
ճաշարան
՚լնաց
ճաշեց
։ կէսօբէ
՚էեբք ալբան մբ պատա -
Հեցալ,
սակայն
չեմ գիտեր թէ
կարեւորութիւն
ունի" :
Խնգրեմ
չարունակե
ցէք
Հ
֊
Արղեօք
Հօրլօք
,լիտէ՞ թէ ով էք գուք Պ ՚
Պրիճ :
– Ի ՞ ն չ :
Գիտեմ
ոբ լաւ
ծպտուած
էք եւ
վայրկեան
մբ իսկ կարելի չէ կասկածիլ թէ ղաղտնի սպա -
սա րկո ւթե ան ւքէք կը զ։ոնուիք
, բա յց ,
ինչպէ՞ս
բսեւՐ ձեղի՛՛–
այսօբ
կէսօրէ
վերք
Հօրլօք բաւա -
կան
գոբծ
ունւէր : Մեր սլետբ իբ1/ն յանւձնած էբ
•ա յն
բո լ " ր թւլթածրա
րն։ե ր ր որոնց
Վրա
յ
գուք
«այո»
եւ «ոչ» գբած
էիք, կբ յԻչէ՞Ք՛
Հօրլօք
սկբ–
սալ
տբտնքալ
, ես ալ իրեն
բսի՛ թէ գուք
փորձ՛ա
ռու
պաչտօնեայ
մըն էիք՛ Այո իսօսքիս
վբայ
Լւնծի
գարձալ
եւ բսաւ՛
«կարծեմ անմեծ գոբծերոլ
վը–
րա յ է» ։ Այս նա խ ա գա
ս ո ւթ են էն աւե
լի իր
ըսելու
ձեւն էբ որ կասկած
մը արթնցուց
մաքիս
մէք, Պ՛
Փօնթիւի
։ Թերեւս կբ սխալիմ
...
^թէ
աեզԼ։ն է ձեբ կասկածբ,
գործբ շատ
ծանրակշիռ
Հանգամանք
մբ կը ստանայ. Օր՛ Լօ–
բԼ՚նկթբն
, ըսաւ
Փօնթիւի :
Յետոյ
^որՀ ակա
լութ
իւն
յա յս/նեց
օրիո
րգին
Որ
կբ սլատրաստուէր
մեէ^իլ։
Իր մեկնումէն
վեբք
Փօնթիւի
բսաւ •
— յ^թէ գիանան թէ կբ կասկածին
Հօրլօքէն ,
Ի՚՚կոյն
մեր ճամ բէն
գուբս
պիտի
քաշեն
ղայն :
Օրինակի
Համար
Հօրլօք
յանկարծ
պիտի
Հիււան —
գանայ
ել պիտի
Հրաժարի
իբ պաչտօնէն :
Այն ատեն
ինչւղէ՞ս
պիտի
կարենան
իրենց
աեղեկութւննեբբ
ստանալ,
մեբ նաւերուն
մասին :
Զեմ գիտե բ , ՛անչո լշտ ուրի շ
մ ե թ ո տնե
բ
ալ
ունին..՛ մէկՀոգիի
չեն վստաՀիր
անոնք։ Ախ
այս
լբտեսնեբբ
...
Յաքոբգ
օբբ Մաբշբլի
պաշտօնեան կբ Հաղոբ–
Դէբ թէ Լէյոի պանգոկ
վեբագարձած
էբ : Գտցած
էբ
մինչեւ
Ուիմպբլտբն
Բամբն
կոչուած
վայրը -
ուր
Լ՛բբ թէ
պ՚ատաՀմամբ
լ
րգո
լ
մբ
Հանգի֊
պած
էբ ։ Մարգբ
կեցոլցած
էբ Լէյսին
ել
լուցկի
մը ուզած էո ։ Մ էկ
երկոլ
վայրկեան
խօստկցելէ
վերք բաժնուած
էին։
Հետապնգող
պաշտօնեան
շուարումի
մատնուած
էր՛ Հիմա
զո՞վ պէտք էր
Հետապնգել,
Լէյսթն թէ լուցկի
ուղող անծանօ -
թբ։
Որոշած էր Հետեւիլ
անծանօթին՝,
նկատելով
որ
Լէյսիին
Հետքբ
կարելի էբ գանել
որեւէ ատեն :
Պաշտօնեան
Հետեւեալ
ձեւով նկարագրած էբ
անծանօթը՛
բարձրաՀասակ
, թուխ,
սեւ ՚իոքր
սլե–
Լոով մբ ել վայելուչ,
կաաարեալ
«Հօլիվուտեան
տիպար
մ բ» : Անծանւօթին
անունբ ստուգուած
էբ՛
Կօրտբն
Այրթբն
, ապաՀովագբական
պաչտօնեայ
էր , մօտաւորապէս
35
աաբեկ՛ան :
Փօնթիլիի Հեա կբ մտնէինք
մեթրոյի
կայա -
բանբ , երբ ծերուկ
Ֆ բանս ա ցին բսալ
յանկարծ
՚
Հօրլօքբ
տեսայ
սանգոլղին
ղէուխբ , շուա
բաժնուեցէք
ինձմէ :
Սկսայ
դ՚անգաղօրէն
քալել.
Հեռանալու
Համաբ
Փօնթիլիէն
: Երբ Հասանք
սանգուղին
գլուխբ ,
չորս
կոզմս
նայեցայ, ոչ մէկ Հետք
Հօրլօքէն
:
Վար
իքայ . կ՝եբեւի
Փօնթիւի
սխալ աեսած
էբ ,
ուբեմն
կրնայի
մօտենալ
իրեն։։ Երբ մեթբօն
կբ
մօտենար
, գացի
Փօնթիլիի քով :
ճիշգ այգ վայրկեանին
էքարսափելի
գէպք
էք
բ
սլատաՀեցաւ։
Եբբ ժողոփուբգբ
գէպի
մեթրօ կր
յառաքանար
, մարգ
մբ, կայծակի
արագոլթեամբ
մօտեցաւ
Փօնթիլիի եւ ուժւլնօբէն
Հրեց
զայն :
Ֆրանսացին։
բաբկաճա
յթ ետին
գաբձաւ
:
Այնսլէս
կարծեցի թէ քսակտՀտտ
մբն էր որ կբ
քանար
թռցնել
Փօնթիլիի
գբամապանակբ,
սակայն
զար–
մանքո։լ
գիտեցի թէմարգուն նպատակբ
ուրիշ էբ ՚.
Կբ քան՛ար մօտեցող
մեթրոյին
տակբ նետել
Փօն
թիւին։
իսկոյն այգ կողմբ
խոյացայ եւ
թեւէն
բոնելոփ
ուժղնօրէն
ղէպի աք ք"^ էեցի
ղինքբ։
Այս
(սւնւկարծակի
շարժումիս
Հետեւանքով
, ՚անծանօ–
թբ
ւՀ մր երե
բ
երԵբաց
,աւա սա բակ
շռո
ւթիւնբ
կո րսն ցնե լուի գլո րեցաւ
ա ր՚ագութեամբ
ւքօտեցոգ
մեթրոյին տակ
:
(Շար.,)
Fonds A.R.A.M