ուոք՚՚՚Լէ է
Ւ
^գէՐ ոբբերու
բարօրութեան :
Առաքյւն անգամ
Հայ ե ր իաա սա րգնե ր էին ոբ
ինքնաշարմ
Լօթօ) բերին այս գիւղերուն
մէք, էբ՜
րեւ շարմավար
, մեքենաղէա
, նոբողիչ :
ինչեր քաշեցինք
մինչեւ
որ կրցանք
Համո
զել թէ մենք ալ քրիսաոնեանեբ
ենք։
Ջէին Հաւա -
աար,
միչա
ձ՜ազբելով. « Հապա
ո՞ւր ենձեր
եկեղեցիներր
ել աէրաէբնեբը » • • .
Գիչեր մր Հիւր եղայ ամէնէն Հայաչաա ոբ–
բաչաա
Դէ՚՚՜ՂԱ
՚
՚եուսղա
, ուր
Համ ախմ բոլահ՜
էին
30 — ^ լ ՞ / ՚ ք ՛ ^ / ՛
^"^^եԼ
՚ոեղեբ՝
3—4, 5—6 1
Ազգիճ
1եւգեդ
,.ա
ԾԱՂԻԿ՚ՕԵՐ Ի Ր Ա ՚ Ն ա ՚ Ն ՊԱՐՏԷԶԷ՛Ս
ալ
ոա -
նոյնիսկ
մէկ –՛երկու)։
ՏանաիրոլՀին,
ինքն
որբուՀի
մր , աաք լուր պաարասաած
էր
քերս
լուալոլ
Համար։
Գմուարալ
Համոզեցի որ
աւելորղ
յողնութիլն
չկրեն։
Անշուշա
մայբերր
սորվեցուցած
էին. Հայրենի
եբկբին
մէք։
Բայց
մայր աեսա՛՛ն այս ղմբախաներր
...
Տաքոբղ
օրր, աթոռ, սեգան
, նսաաբան եւ
չրքականերէն ալ բազմութիւն
մր Հաւաքեր էին
ղաչաի
մր վրայ,
Աայիս
28ը աօնելոլ
Համար։
Ոչ
բեմր պակաս էր , ոչ ալ եռաղոյնր
որ կը
ծածանէր
ձոզի մը կատարէն
ւ
Տէաէ Աղաձէն
մինչեւ
Աէրէզ,
բ" լո ր քազաք–
ներուն մէք, մեր տզաքր ինչ Հնարամիտ
միքոցներ
կր խորՀէին,
մողով գումարելու
Համար :
Տաճախ
մենաւոր
մամիկ
մլ^ էբ որ կը արա
մագրէր
իբ խարխուլ
տնակը, ել չուքի պէս կը
սաՀէինք
ներս, մոմ մր կամ
լուցկի
մը վառելով
;՜
Ուրիչ ատեն լ^կեր մըն էր որ կը սպասէր
փո
ղոցին անկիւնր, գէպի « ծանօթ
Հաւաքատեղին »
առա^որզելոլ
Համար մեզ :
Եւ ունէէինք րնկեբուՀիներ
մինչել
անղամ
Կիւմիլլճինայի
մէք ԼԲոմոթինի)
, որոնք
իսկասլէս
աննախըւվյաց
գաչտաՀանգէս
մը սարքեր էին սաՀ՛
մանէն երկու մամ Հեռու :
Երբ Աիմէնք փե րաղա րձա
յ ,
45
պատանիներ
կր
սսլասէին
կաղմ ել պաարաստ
, իրենց երգում
ը կա
տարելու
Համար:
Եւ ՛այսսլէս ամէն աեզ։
Համաձայն
իբենց Համ
րանքին :
Այսպէս
նաեւ
1932/՚5<,
երբ նոբ պտոյտ
մր կը
կատարէի
, երեք ամսուան
Համար :
Աենք Երիաասարգացի
Օրուան յարմար ղը–
րութիւն
մր ուղեցինք
, ղուք
պատմութիւն կը
պատմէք :
ԸնղՀակառակն
: Զեր կոչին է որ կը պա -
տասխանեմ
:
Ըսել կ՝ոլզեմ թէ պատաՀաբաբ
կազմուած
ղա–
ղութը
միչտ ՛ալ մնաց մէքքր շիտակ ել
ճակատը
բաբձր
, չնորՀիլ եբիտասարգութեան
մ ը որուն
աչ
քերէն կրակ եւ վճռականոլթիւն
կր Հոսէր :
Այո,
յ.։լնաՀայ
«Տիասվաբա^ն
"՛լ,
ինչսլէս
Լիբանանի
ել Աուրիոյ
տարազիբ
բաղմութիւննե -
րը, ամենասեւ
թշուառութեան
լե՚լԼ՚ն
քամելով
Հանղե րձ , Լւր ճամ բուն վրա
յ ձգեց Հետքեր
որոնք
խոնւ արՀ իլ
կ ո ւտան :
Եւ ղեռ չպատմեց
ի «բա բանկ՛այն
երո
լ
անասելի
"ղբե րգո ւթի ւնր , «թէնէքէ
մաՀալլէսի»էն
(Աելա
նիկ)
մինչեւ Բանտիտ
, ուր անճար
մ ա յբեր
իրենց
""ւՌԿ^^ՐէԼ
լուային խշտեակի
մը
անկիւնը ,
մթերանոց
ի մ ր ի՛ո րը , սանգոլղի
մ ստո բոտը
• • *
Եւ էրոի թէ ի՛նչպէս րնկերական
ք^գ^
՚ մողով
կը գոլմ արէ ինք
մ անկա պարտէզին
սրաՀը
( ՏէԼ՚քո ) ,
ուր կրակ կր տեզար
ղի չե բն ՛անղամ ել
երրեմն
գուբս
կրնւեաուէինք
, չիւեղղուելու
Համար :
Շատ
ուչ իմացանք
թէ տան.իքր ծածկուած
է...
մոմլաթով
ել թէ
| 00 - 150
մանուկներ
կը
թրԼ"–
մոլին այս յարկին տակ, որ Հազիւ
50
^ոգի
կրնայ
աոնել է
X
Աիբելի երիտասաբգներ
, երբեմնի
կենսուրախ
գաղութին
մէկ երբորգն
անզամ չէ մնացած
այ -
սօր։ Եւ «Հոսումր»
կը չաբունակուի
գէսլի
Հարաւ՛
Ամեբիկ ա է
Տեսա
յ տզաք , Հինեբէն թէ նորեբէն, եւ երբ
կը մեղաղբէի
այս նոբ աբտաղաղթը,
անոնք ա -
բիաբար
կուլ տալով
իրենց
գառնութիւնր, կը
մբմնքէին
.
Հ"Դ
> այնտեղ ալնոր բոյնւեր կը կաղ -
մենք,
նոյն տաք չունչով :
Արղարեւ,
կր Հաստատուի
թէ
զացոզները
թարմութիւն
կր ծորեն
40 45
օր անգին ալ...
ԱՀա այգ չունչն է ոբ խանգազատանք եւ լա
ւատեսութիւն
կր ներչնչէ
մեղի, ալ, երիտասարղ
ընկերներ :
ԱպաՀովաբար
ձեղմէ չատերը գեռ ծնած
չէինք
կամ
Հինգ - տարեկան
էին այն օրերուն,
երր ղա
ղութը կ\աճէր ու կը ծաղկէր :
Այնքան տառապանքներէ
, ղրկանքներէ
, կազ
մալուծումներէ
վեբք , երբ նախկին
Պատանեկան
Միութեանց
յտքոբղած է Ե բ իտասա րգաց ր ,
աւելի
Հոծ
ել Հասուն,
ե ր բ ա չխո լմացմ ան վտակներ
կը
Հոսեցնէ
մնացեալ
բաղմութեանց
վրայ,
երբ
ան
վՀատ կը ղործէ ^չարքերր
խտացնելու
ել թարմ՛ա
ցնելու Համար, սրտանց
կ՝աղաղակեմ
, ի ղիմաց
ամբոզք սերունգի
մ ր՛
^
Գալս/ր
մնւայ ձեր սիրտը,
ձեր
ձեռքեր
Հա
՛՛յ էք, բարեկամ :
Այս՛
1
չե՞ս տեսներ
Հայերէն
կը խօսիմ
ւ
իսկակա՛՞ն
Հա
յ էք :
Զարմանալի
բան,
«Հայ
եմ» ըսի չէ՛՛՝» I
Բուէղ
տուի"՛ր :
Ատ ինչ է որ ;
Եկեղեցւոյ
վարչութեան
լ^տբութիւն կաբ,
լուր չունի՞ս ։
Բա րեկամ
ղուն
ղործ
չունի՛՛ս :
՚ Ագբարիկ
, ղուն եկեզեցիւ
չե՞ս երթար
1
Հա
կարծեմ
մէ
յ մ
ր ղացած
եմ,
բաւական
տարիներ առաք : Ատ ու բ է , Անղրէաս
Հօբտրիս
տղուն
զո քանքր մեռաւ
, Հոն տար
Լւն վրան կար -
գալու
է
Ա,Հա այղ տեղր եկեղեցի
է , բարեկամ ;
Գուն ալ անգամ ես այղ եկեղեցիին
եւ քուէ
տալու
պարտաւոր ես վարչոլթիւնւ
լ^տրելոլ
Համար :
Հայրենակից
, ատ ինչ ղրաբար
խօսքեբ
են I
Ես ոչ ոքի պաբաաւոբ
եմ :
Սէքւալւք01յէւ
տուրքս
ալ
վճարեցի
անցած
օբ :
Տղաս, նայէ,
ղուն
Հայ
ես, չէ՞։
Այո։
Լա՛ւ, պէտք է որ եկեղեցւոյ
անգամ գբր
՜՜
ուիս , ա լղ եկեղեցիին
մենծերր
բնարելոլ
օրը Հոն
երթաս
եւ քուէի տուփին
մէք թուղթեբ
նետես :
Ապա
թէ ոչ ...
ի՞նչ
, ղիս կր կախե՛րն :
Հա
, կեցիր
աղբաբիկ
կեցիր։
Անցածներբ
, ձենէ ազէկ
չըլլայ,
"ւբԼ՚չ
աղ–
բտրիկ
մբ թեւէս
րռնւեց, սրճարան տարաւ եւ քա
նի
մ
բ Հատ կլլեց Ի՛նք : Վերքէն
՛լիս տարաւ
աղուոր
տե՛ւ
՛քր։
Տ՚՚ւն,
չէ , սանկ աղուոր տեղ
մ
լ^ էբ :
Ա յս տեւլր մամ է եկեւլեց
ի՛
է րսաւ
,
Հա
յե բու տու–
նրն է : Եկուր
նայիմ
, սա թ"՚–՚լթր առ նետէ սա
ներսի
տուփի՛ն մէքտեղի
ծակէն
ներս • • • էՀ , ինչ
կ
^Րլլայ,
նետեցի
ել ելանք փողոց : Հատիկ
մրն
ալ
ճնկեց ինք :
ԱՀա աաիկա
, քուէարկութիւն
էբ , տե -
սա՞ ր : Ազղա
յի
՛ն պա րտականո ւթիւնգ կատա
րած
ես ։
Հա՞
: Ատ ինչ Համո
՚է
պաբտք է եղեր : Գուն
ալ չե՛" ս խմցնել՛ Հատիկ
մ
ր, քեղԼ՛ Համ աբ
երկու
Հատ
թուղթ կր ձւլեմ այգ տու՛ի ին մէք. . .
Եկուր աղբաբիկ
, եբեք Հտտ , չորս Հատ նե~–
տեմ ատ թոլ՚լթէն
, սրտեղէն
՚լալաթ
մր
վճարէ
..
X
— Բաբեւ
, Հայ աղայ։
ինչ կ՝ըսէք սա եկեղեց
ւոյ վարչական
րնտրութեան
: Աաբղիկր
չէնք—չր -
նոբՀք բազմած
են մամուն վարչատոլնը
եւ կը վա
բեն
՚լործերր
: իրաւո՛՛՛ւնք է սա ։
Աւելի
լաւ։ Բանի որ մամ՛ուն մէք
՚Լարելիք
ազզայի՛ն
գո րծ
մ
լ՛ կայ եզեր
թ՚՚զ
՛էա
րեն
,
ազգն
ալ երաիս՚ոապարտ
կր մնայ իրենց :
Բայց կ՛՛րսեն որ սանկ
ճարսլիկութի՚ւ^էներ
տեղի ուն՛եցած
են քուէարկութեան
մէք։
«Ընտ
—
րակա
ր՚լի ստուզ
մ
ան պա
յմ աննե ր ր չեն
յաբ՚լոլած
. • . ՚Լարչոլթիլնբ
, Ընտրական
Տանձնամ"
ղո
փին
ս՚պ՚ււՀոէէ՚սւլրեալ
նամակին չէ պատասխանած՛
• •»
Այս պայմաններու տտկ
Լ՚նչսլէ՞ս
կ՝երթան
կր գրա
ւեն եկեւլեցւո
յ
աթոռները
:
կ^երե լայ
մի
՛ւսներէն
աւելի կանուխ
են գա–
ցեր։ Ոփ որ կանուիս կ՚երթայ
եկեղեցի,
աթոռ
կր
նա յ ձեււք ձգել
։ կրնաս նաեւ
, մամ կո չին
՛Է իմ
ելո՚Լ
ԴոՆ ձէ ռ ք դ ես աււնռւմ գիրքքւ իմսւստւււթեաճ ,
ՀսւՓը4Ը գինոՆ բաժակւ(ւ է վերցՐտւմ ,
Անվերջ դ իմ ո ւ մ ես կասւարելուր֊եան ,
Հսւֆրցր յսաւ֊ար անդու֊նդն է դնյււմ :
Ստրկու֊թ-եսւն մէջ ա պ ր ո Ն մ ես ճնշուսւծ ,
Դ֊ոս եամբերատսւր րչխա բի նըմա1ւ ,
ինչպէս ա մ ե հ ի աււիւծր բանսւած
Հաւիըէքն է ջարդյււմ ամէ1|ւ կապար"ւՕ. :
Գաղտնի իբոիյտսւնքով կ եղ ծ , բ ^ ր ի ղոր ծ եր
Տետբակքւհրի մ է յ ԳԸՐՒ–
աււնում ,
իսկ ամէն րոպէ նորից նոր մ եղք ե ր
Հ ա ֆըղն է անվերջ ի ւ ր դլխին ր ա ր դ ո ւմ :
Դու պուհպանռւմ ես շատ րնտրեալների
Վարդապետակա1ն՛ քս քարոօքներով ,
Անխոհեմնհրին յ ի մ ա բ բսսների ,
Հ ա ֆըղն է կ անչ ո ւմ միշտ ղուար՜նանքով :
Դու սպ անութե ան սուր ես պատրասաոււմ
Անվերջ պաաժելոն հե րձո ւ ա ծ ողնե րին ,
բանաստեղծական
յ ս ճ ն ղ ե ր
է հի ւ ս ո ւմ
Հ ա ֆըղը յստակ, ոսկեղօծ, անգին :
Դու ս աւա ռնում ես, երկինքը պայ ծ աո
ինչ պ է ս բարձրացող ծ ուխը թաւախիա ,
Լեբանց ջբերի թ ա ր մ ո ւ թի ւ ն ո ւ փայլ
Հ ա ֆըղն է տանում դ է պ ՛հեոու հո վիտ :
Մի խօսքով կ ՚ ա ս եմ, բ ո լ ո բ ի մասին,
ին չ ո ւ է պատած քեզ դ ժր ա խ ա ո ւթիւն ,
— Դոքւ միշտ լեղի ես տալիս ամէնքին
Հ ա ֆըղը մի ա յն ՝ անվերջ ք ա ղ ց ր ո ւ թի ւ ն :
թաբգմ. ԱՐԱԷՆ
ԿՐԱԱԵԼՆԻԿԵԱՆ
ՆՈՐ ԱԵՐՈԻՆԳԻ
ՏԱՋՈղՈԻԹԻԻՆՆԵՐԸ
՚
\ւթոէ
մոն
՛լ Ղ՛
ւնյ ձեռք
ձգել
Ականք
մի
ւն
Հետ
է
Փարիզ
ՇԱԻԱՐՇ
ՄԻԱԱ՛ԲԵԱՆ
տյգ
րսո լածներուն
: Ա արգիկր
ճարպԼ՚կ
են ՛իր թե
ր
գրաւեր
են պաշտօնր։
Րողոքո ՛լնե ր ր, ատեն մր կը
խօսին, կը զրեն, կր ճչեն եւ
օ՚լափոխութեան
կ՚երթան
։ Վե ր գա րձ ին՝՛ սանկ
թէ յա սեղան
մ ը կը
չտկոտեն
, Հոն , քանի մր
«^/՚ բողոքենք»ոփ կր
Հանւ՛լ սա ան ան ու անի րաւո ւթիւնր
իրաւունքի կը
փոխուի : իսկ ր^ւտբուածներն ալ իրենց աթոռնե -
բուն մէք բազմած
իբրել մարսողական
կր կ՛սբ—
ղան այգ բողոքումները
...
Ըսել
է
պէտք
չէ
բողոքել։
Պէտք չէ իրա -
ւունք
, օրէնք պաշտպանել,
Հա • . .
՚ "է
է
"ւէաք է
րողոքկ
, պոռալ
, կանչել
,
ղ
՚^նէ պարապ
կենւալէն լալ է : Զբաղում
մլ^ է :
Ժ՜ամ անակ է էլ՛անցնի
՚ . ՚
X
= Հապա՜
, սա «Աղղային
Տուն»ի
խնդրին ինչ
կ^րսես : Բանի մր Հոգիներու
ձեռքն անցած է, այգ
չէնքր ել իրենց
"լզածին պէս կր գործածեն
եզեր
զայն։
Բանի որ ՚լործածողնեբ
կան, ձգէ թող ղոր
ծածեն : Անունր
ի՛՞՛նչ արմէք
՛՛ւնի ,
«Աղղային
տուն» է եզեր կամխնամոնց
տուն։
ինչո՞ւ
կր Հե
տա քբքրո լիս տ յգ չ՚գիտո
յ բանե բուի : Հիմ ա , վաբ–^
ձակալր
շէնքէն
՛լուրս նետելր օրէնքով արղ
իլուած
է։ Մանաւանգ,
ամրողք ազզր կրնա՛՛յ
պարուէւակել
այգ մէկ Հատիկ
«Աւլղային
Տ՛՛՛ն» րսածդ
։
Տունին տէրր ո՛վ որ է, թսղ
Օրէնքի
դիմէ
տն–
զամ
մր : կրնայ
բլլալ ոբ յաքողի :
Տ"ւնր
ազգ ինն է, գրալողներն՛ ՛ալ Հալ են ,
եղբայր : Աենք, մեր աղտոտ
լտթերր
մեր մէք լր—
լալու
ենք։ Ամօթ չէ՞ օտարին առքեւ
լուալր։
Եթէ տանգ մէք լաթ
լո լա լո լ յարմ աբու -
թիւն
կայ, լալ, ապա թէ ոչ, լաթերդ
արեւին
կը
փռես. Հոգ չէ քիչ մը աղտոտ
կը զոբծածես, ու
Աեր
րնկերներէն
ՎաՀԷ Օչական այս տարի ա–
ւաբաեց
Փարիզի
Համալսարանական
ուսմ ան ըն -
թացքը
ել
սաացաւ
ԼւԸ6ՈՇ16 - €Տ - ԼշէէՐՇՏ
տիտղոսը^
Ըն՛կերր
այմմ կր պատրաստէ
է)օՇէ01&է
Սո
^V^^Տ
^է^/'
թէղը
, որուն
նիւթ րնտրած է
«Լ&
V^6 €է ^Օ^սV^^
ճշ
քւ&Տօբ 0 տ հՅ § Յ Ո » ։
Ասկէ ղաա Հաճո յքով կ՝ իմ անանք , որ մեր ըն՜՜.
կերր, անցեալ
չաբթու
մ ասնակցած է
Լյո6ՏՇՕ/՛
կոգ՜
մէ կազմ ակերպուած
մրցում
ի մր եւ րե՛լուն ուած
է իբրե՛– խմ բա՛լիր - քարաոլղար
Տ^V^^Տ^
մէք դու–
մարուելիք պատմ աըաննե րո
լ միքազ՚էային
Հ՛ամա - ՝
մուլովի՛ն
, Տ՚՚ւլիս
\ճէն մի՛նչել Օգոստոս
22 ;
X
Հ՛ Տ՛ Գ՛ Նոբ ԱեբոլնգԼ՛
Փարիէլի
մասնաճիւ–
՛լի ան՚լամնեբէն
րնկեբ
Հրա
յր թորոսեան
աւար -
տած է
8&^^^^1&ս^^Զէ/'
երկբորգ
մասը
,
1\^6Ոէ1օՈ ՅՏՏ62
հ՚ւՇՈով
յ
X
Ա՚Լինեոնի
«Ֆրէ՚ոէրիք
Աիստրալ»
Լիսէի
այս տարուան
6 Ձ Շ Շ 3 1 3 Ա 1 6 3 է ^
քննութենէն
անցած
եւ
յա քալած աչակերտնեբու
լաւագո
յննե բուն
մ էք կը
գտնուի
Անգրանիկ
Օք՚՚ւմոլչեան
(Բողմանեան) ,
ոբ իրրեւ օտաբ
լեղու րն՛տրած էր անգլեբէնը,
իսկ
Հին լեզունեբէն՝
յունարէնն
ու լատիներէնը
։
X
Տաղանղալոր
գաշնակաՀար
ել Հաղիւ
տասը
տարեկան
Լելոնիկ
Գալէնաէրեանւ
, Անկէնի
Գազի–
նո յի սբաՀ ին
մ էք , մ ր ց անա կա րա շփւո ւթեան
Հան -
գէսի
բնթացքին
նոլաւլած
կտո րներուն
Համաբ
ար
մանացած է մեծ գնաՀատութեան :
էշգ կր քչես
Կ՚երթայ
... իսկ եթէ գուն գբամ
եււ
փճարեբ
ա յդ
Ազ՚լ– • Տունին՝
ա յնպէս նկատէ որ
ձիարշաւին
կորսնցուցած
ես այգ գումարը :
Վա՜յ
, ՛ա՞ս ալ կո բ սնւ ց ո լց ինք : Ա եղք : Այս
աղ՚լր,
այս մողուիուրգր կր քնանա յ։
ԱնՀոգ եղիր. Հայ աղդին
Հողը
չէ ։ Ան՝
ծոծրակը
քեբելէն
իբ ճամ բան
կը քալէ
. • .
X
— Լուր
ոլնթս։
Պոլսոյ Արսլանեան
սրբաղանն
ալ իրաւունք է շաՀեր , վերքին
պաՀուն
դա դա
ղին
մէք. • • Հանդիսաւոր
յո ւղա լ՛ կաւո ր ո լթեամ
բ եւ
սքանչելի
դամբանականով
մր ճամբու դրած են
՛լինք
՚էէ՚զի
վերնականն
• • •
ինչ աղուոր
լուր։ Այգ խնքոյքաձեւ
յոլ -
գարկաւորոլթիւնն
ալ, տեսակ
մր երախտագի -
տութիւն՛
յայտնել է Աստուծոյ,
ոբ ղիրենք ազա -
տէ ա քդ մ օրոլսալո
բ փո թո բի՚կէն . . . Հիմ ա , թ"Վ
վերնակտնքը,
մտածեն :
Արսլանեանական
փոթորիկ
մ րե ալ Առաքե–
լասլետ Ա • Պեարոսի
ւլլխուն
կրնայ
պայթիլ
...
Ջըսե՞ո
, արքայութեան
բանալին
վտանգի
տակ է ...
կ. ՊԵՏՈՒՇ
Fonds A.R.A.M
