ԼՐԱՏՈՒ
ԱՐՈԻԵԱՏԻ
ՄԱՐԶԱԿԱՆ
ՆԱՄԱԿՆԵՐ
«ՅԱՌԱՋ»Ի
ՀԱՑԿԱԿԱՆ ՊԱՐԸ ՀՈԼԱՆՏԱՑԻ
ՄԷՋ
՝ ՀԱՅՐԱՊԵՏԵԱՆԻ
ՅԱՂԹԱՆԱԿԸ
^^"–
Ութբիխի
մէչ, Հէնգ աաբին անգամ
մը, Հա ֊
մալսարանավան
ույւանոգնԼը
մեծ֊աՀաձգէս
կը առ
նեն իրենց ոսաանին
Հիմնարկոլթեան
աարեգար -
ձը, պսւամակէՀհ թաաեբախաղի
մր I ե ըկա յացու. -
մռվ
,աւր սլարր
,
երգր
, ե րամ լաութիւնր
եւ
մ իչ֊–
՚^՚՝^ագարեան
աարադԼերր
սքանչելի գեգանկար
մր
IVււ^^"՛յե՛ն •
Այ" աարուան
Համ ար՝
Հ ոլանաա
յի ուսանո -
՛Լ.– գակս^տ 11ս ասւնր որոչահ֊
էր ներկա յացնե
լ « ճին -
արչաւանքր»
Հա ւկ. րա
րձրավանգակիէն
՚ վրայ
յ
ԷԼյս նսլաաակով
, աեգւո
յն Ուս ՚ Մ
իութիւնր
՛Ւ Փարիղ ղրկած
էր
Լետ&եշէհ
ՇքՕսճյ
՚ՏՀ^
,
որսլէս
ղի Հայկական։
սլարր ուսումնասիրէ
Տիկ– Պաբգե–
0՜,–
ւոլՀի
Պեարոսեանի
մօտ : Հայ ա րո ւեստա գիաու
-
Հին ոչ միաքն
ա՝ն\։ւր սորվե ցուցած
էր երամչտու
-
-Հ
,
թիւնր
, ալլ
նո յն աաեն
րլսյցած
է ր
Հա յկական
սլարր
Հմայիչ
ճոթոլթեամ
ր մր
ներկայացնելու
ծրաղ իր
մ բ , որոնցմ ռ վ ղինո ւած
Ո ւթ բԼ՛թ ի Համա–
Լսաբանական
Ա իութեան
ներկա յացո ւց ի չր վերա֊ -
ղա րձած
է ր իբ ե բկիբբ
՚
« ճինկիգ
քւքանի ա չա ւանքր» ինւ բեմաղբո
ւթ
Լւլ–
՚* նր տեղի ունեցած է րացօթեայ
, դիչեբ,ուանւ
մամր
մէկին
եւ տեւած է մինւչեւ առաւօտ •- Աոնէկոլ
1Սա–
քսո՛՛. ին
ձԼւ աւո րնւերր , արեւելեան
Հ անգե րձնե լ։ Հա–
^ գած եւ
ձ եռքերն
Լւ՛ւ րռնւած եսթաղաննւեբ
, ան. ցած
են
Ութրիթի
Հրասլա բակէն
, չաՀե բու
ԼԼ"՛ 3" ՛՜Յ է՛է
լո յսին տակ ; Հա յկական
նաթչուն։
տա բագն եր
Հ
աս
ղած՝ Հոլանտա
ցԼւ ո ւս անո ղ ո ւՀ Լ։նեբր ^Աչեբիս
մէք
՜՝՛՛ ՚-թորՀրղաւոր»
սլաբերղին
երա1 գնե րով
, րնգառաք
գացած
Խն մ ոնկո լեան
Հ եծե լաղօրքին
, ճկռ ւն ու
• նազե լա չուք ծեքծեքո
ւմնե րով
եւ րուռ
բուռ ծա -
^\–^՜ղիկներ սփռած
անոնց վբայ :
Մ օտաւո րասլէս աասր
վա յրկեան տեւած
է
յյ«Տ՛։
Հա
յկական պարր , ^ո բՀ լի ՝<՝• ւ նե րգա ^ակ
կչռո յ–
թով
մ ր եւ իսոր տպա
լ
որութիւն
թողած
մ իքաղ -
գայիէ՚է բազմութեան։
վրայ։
Յայտագբին։
Վբո՚յ
նր–
է՛։ ––՛չանակուած է Տիկին
ՊարղեւուՀի
Պետրոսեանի
ա–
Օ ՚
ն՚ունէր իբբ պ՚ոբաղիբ :
X
ՊԷՆ
Հ– ՊԱ՚ԼՏԻԿԵԱՆ
ոբ ՜յօղուածներ կր գրէ
.ամեբիկեաձ
թերթերու
մէք, վերքեբս
^ՏՀր Րրա–
վիտէնս
ճրբնզր
Ընտ ՏՀր Իվնինկ
ՊուչէթԼ՚ն
օբա ֊
թերթին
մ էք Հ
րաաա
րակած է \
5
յօգո լածն եր
՛ո -
րո/նք յս/և գուգն ք1^–է՝ս>գատա կաննե ր եզած
ենւ ամ հ–
ր՜իկեան
ձ՛ամ ուլի մէք գրող եւ ձա յ՚նասփիւռէն
խօ–
ոող
Լո րս յայտնի
գրոզնե
բու
եւ խօ ս ո զն ե բ ո ւ
մա
սին : Պէնի գրութիւններր
ունեցած
են– քերմ
ւլԱա–
Հտտո լթիւն
ել ա բմանացած
1951
ի ՏՀր ճօրճ
Տէոսթրր Փիսլատի
սլարգեւԼւն
,
ււր կր տրոլի
ճօր -
ճիա Համալսարանւին
կողմէ
իրրեւ
ղնաՀ՛ատու
-
թիւնւ այն
Վաչքառոլ
ծ.ա
ււա
յո լթեան
ոբ կր մա
տուցուի
ձա յ^։ ա ս փ ի լռին : Անոնց
խօսածներուն
մ է քՊ աղտ իկե ան գտած է ղան աղանւ
յերիւբանքնեբ
սխալեր
եմն՝՛։ ՆախագաՀ
թրոէմբն կարգացած
եւ
փձ՚աՀատելով
րսած է թէ ^Առաքին
անղամն է որ
քք^իայսքան
լիա կատա ր եւ ^իչգ
ուսումն ասի բռ ւթԼււն
մր կատարուած է» :
Հոկտ..\4ին,
Միւթիւալիթէի
սրաՀԼ^. ձէք. Հոծ
րաղմ
.ոլթեան
մր ներկայութեան
, մեբ Հայրե՛նա -
կից Յակոր
Հա յրապետեա՛ն
թեք՜-իք
Հ\յոք - աու -
թ»ով սլարտ,ռւթեան
մատնեց
իր վաղեմի
մրցակից
Լիւսիէն
•Րորանթէնր
,
՚Լախկին
ախ.։յեան
^րան -
սայի :
Ե
րկրո րղէն
մ ինչեւ
վերքի՜ն Հ^րառււ
՚՝.ա
»ր , ՛Բո -
րանթէն
տզրուկի
իր յաքոբղական։
կս–
ռչումնե
բով,
բնաւ ղաղար չտուաւ
Հայրասլետեանի
,
որպէսզի
ասաիճսոհական
էափանիչյԼ տայ իր
կարելիու
-
թիւններուն ;
՛իաա աւորր
Հինգեբորգ
Հրաոլնտ»ի
հ ազգա -
բարութիւն
՛ուղղեց
կոլաաալուփցիի՚ն
,
յաճախակի
կրկնած
իր կառ
չո ւմնե րո ւն Համ ար : Բա յց
ա
՛՛յ՛
նաիսզգալով
իր ղ մնղակ
սլա բտ ո լթ ի լե ր , յամառե
ցաւ կիբարկել
մ իեւնո
յն
^՚"ք1՛^
է
՚ՔեԼ
՜
Վեբքին
Փրաու՚Լտ»ի
լր ս.ւ՚.ւ ա լռ ւ՜ն մէկ
ւէայրկեան։
մնացած ,
սեւամոբթր
պտ րպո լած ,գզւէղռ ւած
եւ չչմած
Հար
ուածներէն
, ձեռքբ
բարձրացուց
ի ՜նչան
մ՛րցոլմի
լքմ ան :
Նոյեմբեր
5ին , Փալէ աէ Ափոռի
մէք , Հա -
ճոյքուի
ււլիտի վերատեսնենք
Հայրապետեանբ,
որ
ա
յո
ա\՝.գա մ պիտի
մրցի ֆրանսա
յի
մ իքա կ ծան -
րութեան
ախոյեան.ոլթեան
Համար : իր Հակառա
կ՛՛ րզբ
՚՚ւիաի
րլլա յ կաշմբուռն
Լիոն։ ցին՝
Հիոզէֆ
Լիո
ւտ բ :
յյ կղրնական
օրերու
իր կրակոտ
մ արտն
չու -
մով,
ռւ իրեն ղօրավԼւգ նոր ^Մէ՛՛՛էյճրր»ի
Լ""Բ ՜
Հուրղներէն
լա՛ւագո
յն օգ՚^ւար
քաղելով
, Հ՛ա յրա
-
պետեանր
մեղի
այն։ Համողումբ
կր ներչնչէ, որ
երեք չարաթէն
3)րանսայԼ։
աիսոյեսձր
սլիտի
ղառ–
Ա– ՆԵՐԱԷԱԵԱՆ
X
X
Ֆիկաբօ»ի
մ աբղական
թղթակիցր կր դրէ
ս
մրցմ
ան։
ւթխ
Միւթիւալիթէի
մէք,^Ֆը–
բանքօ - Հայ կռւիամ արտիկ
Հայ բասլե տեանի գա
սական
եւ Հաճե լի իւա ղին վյ՚ա
յ կր կա բծէ ինք ա -
ւելցած
տեսնել
յա րձակուլա կանո ւթ իւն ր , .որ յաղ
թանակի
ճամ րանւ կ ր բանա
յ ;
Հայրապետեանի
Հակառակո
րգր խաոն չակե ց քա րթ ե րր ու ան չի
կրցաւ
վ ե րաՀաստատե
լ կ՛" րգբ
) ՚" յլ
տարուեցաւ
իսաււՏւաչփոթութեա՛ն եւ կառչումի
յռբձանքէն
:
Անւչուչտ
քաքութեամ
ր կուրծ՛ք տուաւ
, յաճախա
կի ա
յ՛՛Հ
քան գմռլաբին
կ՚ւիւին , րա լց
ախո
քեանի
կայծր
բնաւ
չերեւցաւ։ Եթէ չուլա^ած
ՐԼԼ"՚Ր
1
՛է ԲոբաՂթէն։ո
ե լ։ ա՛ւլներու. աշխարՀր
էփո իւա՚լէբււ ^ած
պիտի րւլաբ
...
ՀԱՅԿԱԿԱՆ
ԱՌԱԾՆԵՐ
^ւՀ
քՏաղոգր սեւ իսաւլողի\ն՛ նա յե լով կր սեւ -
նայ. մարգն
ալ իբմէ խելօքին
նայելով
կր
խելօք–
^
հ/ածանին ետեւբ
կեցիր , քան թէ
տուողին
աււքեւր :
^ Խրատ
եթէ
ունիս քեզԼւ
պաՀԷ։
^
Մեծ մարգ ոբ կայ՝ կրակ
է. շատ մօտե -
նաս
կը վառիս , չատ Հեռանաս՝
կր մսիս ։
Որքան
յիչողութիւններ
թարմացան
ՀձՅառա -
ք»ի
վեբքին
թերթօնով,
^Պոլսոյ
գրաւումր»
։
Շուրք քառասնեակ
մր տարԼւներ առաք, նոր -
րնծայ
Համանու՜ն
թերթբ
եւս, Հաւանարար
նչեց
այն սլատաՀա րր որ վե րա րձագանգն^ էր
նոյն
այգ
քստմնելի
սլաամութեան
:
1914/
գարունն
էր , րնղՀ– պատերազմի
չչու–
կր չկար
ղեռ,
մինչ քաղցրաթռվ
եգաւնակր ան -
ղամ մր եւս սկիղր կ՝առնէր
կարնոյ
մէք :
Կովկ
ա սա֊,ա
յ
Կ՛Ի
՝։տասա րգ
մ ր
Լ^երո յեան է
կոկիկ
սինէմա
մր բացած
էբ
Հոն ,
մողովյւլբգր
խուռներամ
կր
յս-ճախէր
: Առաքին անգամ՛ն– էր նա
եւ որ տեղացին ելեկտրական
լոյս կբ տեսնէր
այղ–
պիսով
X
իսլամ Հասարակութեան
Համ ար ոբռչ
օրեր
յատկացուցած՝
սոնախորմ
պատեՀոլթեսՀհց
տե
ղի
չտա
լու Համ ար ;
Հաւանօրէն
վերքէն. մապաւէնն
եղաւ
\
453/
Պոլռյ գրաւման
ցնցող
ֆիլմր,
յաքող
ել
պաակե–
բալից , ո-^բտեղ ի յայտ կուգար
մասնաւորապէս
Լպի՚բչ վա
յբտգութիլՀ
՝։ր
Հանգէպ
պալատական
կիներու,
խենեչ
եւ տմարգի
ոճիրներ
, մէկր
միւ -
սէ՛ն. զազիր
ու պմղալի :
Եւ աՀա– օր մ լն ա՛լ անչուչտ
բերնէ
բեբան
չափազանցութեան
Հասցնե լով , ^քաղաքակիրթ »
ցեղի
մ ր սերունգ
թուրքերու
ա բմ անա պա տ.ո ւու -
թիւնր կբ վիրաւո րուի այգ
ներկայացումէն.։
Բո -
ղո^^ւեր, գոռում - գոչում
եւ յարձակում
գործա
-
տիրոք
ել
պա՛չտօնէ ից ղէմ , քարղել կոտրել
կաՀ -
կա բաս իներ ;
Այն։ ատեններր գեռ անխօս էր ֆիլմը
եւ կողմ–
Հնակի բացատրութիւնն
ալ ռ՛ուսերէն
գրուած
ըլ -
լալով
մեծ րանւ մր չէին Հասկնար,
րայց
եւ այն
սլէս սոսկ տեարանր բաւական
եղած
էր
յո՚֊ղելռւ
իրենւց ^ասպետական»
ղփւրազգա ց ո լթ իլն ր ։
Եւ
ի՚ոբՀիլ
թէ , Հազիւ մէկ տաբի վերք,
նայն՛
քան
աւելի
աՀ աւոր
ա
յս
անզամ իբական տեսա -
րաննե ր պիտի
ւղա բզո լէ Լւն։ ամ րո՚լ^ տեղաՀանռւ -
թեսոնց
րնթացքին՝
նոյն այգ բողոքարկու
գրու -
մաննե բու. ձեռամ բ կս՛մ
ւքեզս ակց ութեամբբ :
Յուսա՞ն՛ք
թէ ատոր ալ ալ ֆիլմ ր պիտի տես
նեն օր մր, ղէթ ՛Լերք ի
վեբքոյ
ճանճալու
Համաբ
էնքղէնքնէն ։
ՑՈՒԱԱԿԱՆ
ԺԱՆ ՄԵՍԹԸԼԱՆ,
որ կր յաքորղէ էր Հօրր,
ամ էնէն երիտասաբգ
քաղաքապետն է Տէրանսա յէ է
Հաղիւ
23 ՚ոարեկան
է , ԼաՀոնսէ
քաղաքապետբ
ԼԱտոբհ՜հ Փիրինէ \ :
՚ ՅՈՒՆԱԱՏԱՆԻ
Ֆլօրինա
նաՀանգին
մէք ար ֊
տասովոբ
երեւ՛ո յթ
մ ր սլատաՀած
է : Ա արսափելէ
Հովի
մր յաքոբղած է Հեղեղանմս^
անձրեւ
մր ,
մամ մր վերք երբ տեղատա րափ ր կր գագրի
, մո–
վուբղր կր տեսնէ
որ փողոցնեբր
ամ էն
տեսակ
ձռլկերով
ծածկուած
ե՛ն, մ՛անալանգ
աղկերնւեբռվ
ԼսարտԼւն.) : կր կարծուի
թէ Հետեւանքն է իտա -
լիոյ աւիերուէԿ վ բայ
երեւցող
սոսկալԼ։
մրրիկի
մր։
Ժո ղովուրգր
քնած առիւծ
է , որ
արթնցաւ
"՛յժ՛–"
լի քեի ։
՝՝^ՀԼ
կաթի
Հետ
մ տածր
Հ՛ոգու
Հետ գուբս
կու
գայ
։
«ՅԱՌԱՋ»Ւ
ԹԵՐԹՕՆԸ
- (2)
Դ Ա Ր Ձ Ը
Ա
Մէկ
Հրամանքզ կարգաս , տեսնենք
ինչ է
գրած, ես ծերացեր
եմ աչքերս աղէկ
չենւ քոկեր ;
Տ՚լան կարգաց,
բն։գամէնր
չորս - Հինգ տ՛ող
էր ու թունգ
պաչտօնական
ղա րձո լածքն։ե րո վ ՚ ա–
րաղր։։լած
: Երեք վարգապետացո
լն ե ր քանԼւ մբ օր
Խծկռնք
էին մնալու եւ Աայր Աթոռի
վարչռւթ՜եան՝
ան.ռլնով կբ յանձնարարուէր
որ Հայր
Լք ուրբր
՛ա– ՝
մէն կերպ լաւ
Հիւրաս իբութիւն
ցոյց տայ ;
^ ՝՛ Ծերուկին
ղէմքր
քիչ մբ պարզուհցալ
, չաբի–
իր կարծածին, չափ մեծ չէր :
Ա՛ տ է բ։։լո րբ •
Հ ար ց ո լց տ՛ա րակ ո ւսան -
քով.
Այո՛ Հա՛յր Աուրր ։
— Տիրացուներէն
մէկր գո ւն ես ։
-
Այո, վարղապետացու՚-երէն։
մէկր ես եմ .
^՚^քրագրեց
տղան « տիրացու » րառէ՛ն չատ չա -
թոբմելռվ
։
իսկ
միւս տիրաց՚ունւեբր
ինւչո՛^ւ ետ մնա -
ցին
չարունակեց վարգապետր
կրկին իր
ոճովր։
Ան՛ոնք քանի մր օր ՚սւելի
ուչ պիտի ղան :
Խն՛գիրն այսպէս է, անզամ մր Շիբակր
միասԼւն
պտոյտ տալ ու Անի երթալ
էր միտքերնիս
, անոնւք
Որոշեցին
կ՚ողրի
ու Ե բուանգակե
րտի
՚էրայռվ Ա -
թոլրեանէն
վեր
ելլեն,
րայց այգ
կոզմերբ
ես ան
գամ
մ՛ր եղեր եմ , վճ ՛ւե ցինք որ ես Ալեքսա^նգբա
-
պոլի ՛էլ՛ա յո՛է Հոս գամ ու սպասեմ
, վերչր
, Հ՚ոսկէ
ձ իասԼ։՜նւ կ՚երթա՜նք
Ան Լ/ ու Հառիճ ի ՛Լյ՛այով անց
նինք Ապա
բան ։
Ր"՛ յտ ^ Իր"՚Է.Ր պաո
յտ աալոլ
մ իտքե բնիգ
Ի ^՝չ
էէ
^"՚ՐՑ՚՚՚Տ
վարգապետր
կասկածամաու -
թեամբ
։
Այնպէս , չբքիլ
ա՚ևզամ մբ ։
Զէ , երեւի
էքմԼւածնէն
պաշտօն
մր
կ՝ոլնե–
ն,աք , Հէ՛՛ ,-— մպտեցալ
ծերուկր
ձաԼս աշքբ
կրծ -
կելով :
֊֊. ի՚^նչ
պա չտօն , Հայբ - սուրբ
, մ ենք ղեռ
միաբան
ալ չենք , ղեռ երկու ամիս վեբք
պիտի
ձեռնաղբուԼնք
: իսկ
Շիր՚"կբ
պտտիլր
, է^ , մեր
^"՚ յՐ^՜ԻքԼ՛
^ Լ՛ն , սլատմ ական
կեղրռններէն
է ,
կ՚ուզենք
, ծանօթանանք :
Հապա , նչանալռբ
ւէանքեր
կան\, մեր վան–
քըն ալ չատ Հին է, ու շատ յայտնի։
Որքանն
մա
ման՛ակ Հոս մնալ է միտքերնիգ
։
Մ ինչեւ
թկերնեբր
քս-՚՚ւ ու
Հանղսաանան
քիչ մր, մինչեւ
Հոս չուրքր պատինք, երեւի տասր
օբ կր տեւէ ։
Լալ,
—.
րսալ վաբղա՛պետր կոտրած
^տյ -
նով մր :
Եւ ակնթարթ
մր
թաւ
, ճերմ ակ
ռւնքերր
Լսաղցնելէն
վերքր աւելցուց :
Միալն
թէ , ոբգիս , այս տարոււ^տ արօտ -
ներր այնքան
ալ աղէկ
չեն Հռս , անասուններն
ալ
տեսակ
մր ի՜նկած
են , կ"ւթեթ.իս
ալ քիչ է, ասի
կա
աչքի առաք ունեցէք
, եթէ
ի Հարկէ
Աստծու
տու՛ածէն
ինչ ռր ունիմ
ձեզմէ
չեմ խնայեր
։ Աս
ալ կայ որ ՛էգի" արգէն
ամրողք
տուն մր Հիւր ու
նիմ , անչուչտ
իրենց ուտելփքբ
իրենք
կ^եփեն՛ ,
րայց վերքապէս
. . .
Եւ չգիաեր
էնչպէս
վերքացնէ
էր կրած
բեռէ
ծանրութիէնր
Հնար եղածէն չափ խոչոր
ցոյց տա
լու Համ՛ար , թէեւ այգ
« / Հ ՛
վիզր»
ունեցած տու
՜նէն ամէ\Լէն
աւելի ՛ուրախ
էր , նախ վստաՀ էբ
վերքր
մ եծկակ
գրամ ա կան
նուէ ր մ ր
ստանալու
՛այլեւ յաճ՛՛ախ կբ ստանար
անոնց
խոՀանոցէն
քաղքԼ։ կերակուրներ :
• Ի՞՛նչ Հիւրեր
են ,
Հարցուց
երիտասա՛րգր.
Ալեքսանգրապո
լէն , ուսում՛նական
մ
արգ
է, ատքԼւ ցաւ
ունԼւ, եկեր է ծծումբի
քուրր լողա -
լու , սիրուն
կ^՚Լ՚կ
մ ր ունէ , չատ լաւ
մ արղիկ
են ,՛
չա։ո լաւ երեւելի
, լեղուն
րերնին
մէք կր
ղառնայ,
է՚-՜լոր օրէնքներուն
խորր տեղեակ
;
Ալ՛ որ չՐէէար վերի ղաչտի արօտատեղէն
ար
ղէն
ՀԼւմա, ձեռքէս
խլած
կ՝ր/(ա՛յին
Աալօի լա -
մուկներբ,
անւցած աթան
էբ դատաբանր
վերքա
-
պէս
, մեր վանքին
վրայ վաւեբացուց
։ Զէ , շատ
յա յտնի
մ արղ
է , կաբե լի է լսած
բլլաս
Նիկողոս
ԲանեաՆ :
Բանեա՚՚ն,
էքմիածին
լնկեր
մբ ոռնիմ Ա -
լեքս անգր ապո
լէն Բանեա՛ն , կարելի է անոն՛ցմէ
է,
վերքր երթամ տեսնեմ :
՛թնա՛ , գնա՛ , ուսումնական
մարգ է վրայ
տուաւ ծերուկր
աչխռւմ
՛ու գոՀ չեչտով
մր ;
Այս խօսքերուն Հետ առաքն՛որղեց
տղան
իր
ԼսուցԼւ՚Լ կից ցած անւակ մբ եւ ղուռր ետ Հրեց ։
Փոքբիկ
Հողա յատակ
սենեակ
մրն էր , ուր
փա յ՛ոէ երկար տախտէն
ու փոբփրած
Հասարա՛կ
սեղանէ
մ ր զատ
ոչինչ չկար •
Լ– ՇԱՆ^
Fonds A.R.A.M
