էԼ\11^7€1՞1
^օռձե
շո
1925,
11.0.Տ, 376.286
17, քՀսշ Օտատտաշ ֊ Բ^1Ց (13)
ա է ա ։ 1 0Լ8 ե \ ն
Վեցամս. 1100
ֆ բ – , Տար. 2200, Արտ– 3000 ֆ ր •
ա.
606.
15-70
Գին 10 ֆ ր •
€.Շ.ք
. քտոտ 167ծ–63
\ ՚ € Ո ( 1 « մ ։ 21 Տ6բէ6աեր6 1951 Ուրբար– 21 ՍԵՊՏԵՄ–
1»
27րդ ՏԱՐԻ ֊ – 27 յ^ււ66 Տօ. 6565֊՚նււր շրջա|ւ բ ի լ 1976
ՄԵՐ
ԽՕՍ^էԸ
ԻԱ%Ա%(Ո^ԹԻհՆ՝ԱՏԵԼՈհԹԵԱՄԲ
Սձպաեմբեր
\2չ,ն խ ռրՀրգա<ք–ողոփ
մ բ
Հրա -
*–1՚Ր"՚–ած– էր էրեսսւնի
մէ9,
«
Հայաստանի
իւա -
ղաղութեան
կողմնակիցներ
ի կոնֆերանսր»
, ինչ
պէս
կ՝ րսէ ր պա շաօնական
Հրաւէ րր ;
Ան շուշա
մ իա յն Հա Հաստանի յատուկ
չեն այս
մողովներր,
այլ ծրաղրուած՝
ամրողք
իք– Միու֊ -
թեան
Համար,
Համաձայն
«իսաղաղութեան
պաչտ
պանութեան
սովետ. կոմիաէի
որոչումներուն
» է
Ամ փոփուե լով
մ եր Հա յրեն իքին
վրա
յ ,
րսենք
թէ չաաոնց սկսա՛ծ է ին
Լ ա խապաա րասաա կան
աէ–
խատանքնե
րր
, կարե լի ե ղած
ին չափ
Հանղիսաւոր
ել պաակաո^ լփ
Հ անղամ անք
մ ր տալու
՚ Համար
"՛ձ"
Ց՚՚յցին :
կաղմակերպիչ
յանձնա խո ւմ րին նախագաՀր ,
ծանօթ ակագեմական
վիքթոր
Համ րա րձո
ւմ եան ,
այս
առթիլ
Հեռագիրնե
ր ուղղած
էր նաեւ ար -
րանեակ
երկիրներու
«պրողրես
իվ»
կազմակեր -
պռւթեանց :
Ժողովէն
չարաթնե ր առաք , էրեւանւի
անթելր
աեղեկութիւններ
կր Հազռրղէ ր
նա խապաա րաս -
աական աչխատանքնե
րո ւ մասին։ կր նկարագրէր
պատուիրակներու
րնտրոլթիւնլԼ,
մողովներու
մէք
խօսուած
ճաո-երր եւա^յն :
ՑուցաՀանղէս
մրկւ ալ րացուած էր
Արղնիի
չրքանին
մէք, Հետեւեալ
նչանաբանով.
« խաղա
ղութիւն
ամբուլք աչխարՀի
մէք» :
Անթելր
կ՝րսէր թէ ցուցաՀանղէսին
մէք կ՝ե -
բելային չատ մր ն չանատա խաակնե ր եւ նկարներ
,
պատկերացնելու
Համար «սովեաականւ
մարգոց »
խաղաղասիրական
պայքարր
: թէ քով քովի
գլ՚ր–
ուած
էին ֆրանսացի
զփա՜հական
ժոլիօ
- ՛Բիւո
իի ,
Բէ՛նթրպրիի
աւագերէցին
եւ թուրք
րանաստեզծ
՚Նաղյւձ՛ Հիքմէթի
նկարներր :
Անացեալր կր
լրացնէին
ճառերր ՚^^^Ա
միւսէն կրակոտ : Բոլորն. ալ ուղղուած՝
«պաաձ– - •
րաղմի
Հրձիգներուն գէմ »:
ԱնւՀրամեչտ չէ մանբամասնութեանց
մէք
մտ
նել,
ամբողքական
գաղափար
մր կազմելու
Հ-ամար
այս կարգի
ցոյցերու
մասին։
Աղղանչան
մրն է այս , ոբ կր ղործագրուի
ա–
մէն
տեզ,
միեւնոյն
Հոսանքներուն
միքոցաւ :
« հյազաղութիլն
, խաղաղութիւն » կ՝ազաղա–
կեն ամէն
տեղ
, բանաձեւեր
քուէարկելով
եւ
ստո.
րագրռ ւթիւններ
Հ աւա քե լո վ :
Աբգէն
իսկ լեռնակուտակ
Հան բագրո
ւթի
ւնն եր.
կազմ ուած
ենւ ամ էն տեղ
, մ իեւնո
յն
բովանգակու
թեամ ր : Հքաբմման
մէք գրուած
են այլազան
Հո -
սանքներ
, յառա քգիմ ականներէն
մ ինչեւ
կղե րա -
կան). եբր :
Ամենայն
Հայոց կաթողիկւքսն
ալ անցած է այս
չարմումին
ղլո՚-թբ–,
եւ պարրերաբար
կոչեր
կ՚՚ուզ–
դէ
, Հետեւողոլթեամբ
Խ –Ծ իութեան
մ իւս
Հոգեւոր
պետե բո էն :
քք րքան յառաք գաած է խազաղութեան գա -
տր
, ա յս գղբղագին
իրարանցում
ին մէք : Տառա՛՛՛ք
գացած
, թէ աւելի թուլցած
, վտանգուած է :
Հարցումին
պատասխանր
կբնաք
վւնտռել -
գտնել առանց
մեծ գմոլաբոլթեան
:
Բանի կր սաստկանւան
«իսա ղազա ս ի րական »
ցո յցեբր
1
ա յնքան
կր՛ թանձրանա
յ կասկածամ տու
թեան
, վախագարձ
անվստաՀութեան
մ թնո
լո րտր :
Ե րբեք
ա յսքան
աՀաւո ր անքրպետ
մ ր բաց -
ուած
չէր
բո լչեւիկեան
ա շխա րՀամ ասին
ել
ա չ -
խաբՀ ի մնացեա
լ մ աս ին
մ իքեւ :
Հոբիղոնւր
այնքան ամպոտած է որ,
մաբղիկ
խաղաղութեան
կոչերէն
անդամ
կր վաիսնւան ;
իւրաքանչիւր
երկիր
ինքնապա
չտպանութեան
միքոցներ
կր մտածէ, նեցուկներ
ել աքակիցներ
կր
փնտռէ
է
քքւ զինարչաւն է որ յառաք
կ՚երթայ
սրրնթաց
,
Հեգնելով
խաղաղութեան
աղա
ւն ին ե րր ; Հրասլա ֊
րակա յին վե ր ա զինո ւմ
ասգին
, յարաճուն
սլատ -
րասաութիւն՝
անգին, քաբ լռութեամբ :
. Խաղաղութեան
կո չե բէնւ չատ աւելի րարձր
կր
Հնչեն ատելութեան
գասերր,
ո ր ռնք
մասնագիտու
թեան վերածուած
են սովետական
աչխարՀին
մէք։
Ատելութիւն՝
ոչ միայն գասակարգա
յին րմ -
րռնումով,
այլ իբբեւ
րնգՀանուր
նչանախօսք
,
անխնայ
Հալածելու , վա րկա րեկե լու
, փոչիացնե–
լոլ Համար ոչ-րոլչեւիկր
է
Նոյն ախտր
չէ՞բ
որ Հայկական
քուրերն ալ
պղաո րեց , ազատ արտասաՀմանի
մէք,
խորՀիլ
գաս
մր չո չոր
թնե
րոլ
I
Խմրագիր՝
&.
ՄԻԱԱԲԵԱՆ
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
ՃԻԾԳ
ՄԵԶԻ
ՊԷԱ՛–՛
Գեբմ ան տարագիրներն ալ ետ կր պաՀանքեն
իրենց «արեւելեան
նաՀանգներր»
յ
ճիչգ
այնւպէս ինչպէս
մենք :
Անռնք ալ յուչա ղիրն եր կր ն՛եբկա յացնեն :
Պայքար կր մղեն թեբթերով
: ճս՚ոերովւ ^րապա
րակա յին մոզռվնեբով
եւ բոզոքներով :
Անոնք ալ ղաււնօբէն կր մեղա գրեն Գաշնա -
հ.Իս՝^երր
մեր ե րէկուան
եւ ա յսօրուան
րարե -
կամներր
ղիաել տալով թէ մոռցած
են իրենց
ղ էմ գո բծուած
ան ի ր ա ւռ ւթ ի ւննե րր :
Եթէ
մենք մէկ
միլիոն
ենք իրրեւ տարաղիբներ
,
անոնք
8
10
միլիոն կր Հաշուես, իրենց թիւր :
Այգ Համեմատութեամր
ալ րնկե րակցո
ւթիւն
ներ
ունին - րսէք՝
Հայր.
Միութիւններ մի
լիոնաւոր
անզամներով։ կր Հրատարակեւն
181
թերթեր
(մերինւներր
Հարիւրէն պակաս
չեն) ։
Առ
այմմ անւճար բԱալով
ինչպէս
մենք
Գերմանիոյ
արեւելեա՛ն
նւաՀան ղնե բէնւ աբտաք -
սուած
տարաւլիբհերր կր պաՀանքեն
, իբրեւ րա -
րոյական
ղոՀացում
.
1 .
Արեւելեան
նա՛Հանգ՛՛, ե բէն
նեբկա յացու
-
ցիչներ
լՈւղււ ւն ի լ արեւմ աեան Գե րձ՛ անիո յ իսորՀր -
ղարանի
մէք \ ՀԱյղ նաՀանգներր
բամնուած
են
Խ. Միութեան
եւ
ԼեՀ աստանի
միքեւ,
ինչպէս
մեր
Հողերր
նոյն սլետոլթեան
եւ Թուրքիոյ
միքեւ) :
2,
Արեւելեան
գերման
Համալսարա՛ն մր
Հիմնել
, իբրեւ
խ ո բ Հր գա՚ևչան :
3.
Աբեւմտե֊սւն
Գեբմանիոյ
արտաքին գոբ -
ծերու
նա իս ա բ ա ր ո ւթե ան
մ էք պաչտօնտտուն
մ ր
Հաստատել
«արե ւելե ան ղործերու
Համ ար» :
Ի՞նչ տար բեր ութիւններ
կանւ անոնց եւ մեբ
միքեւ
1.
Գերմաններր կր բողոքեն «տարագիբ»
եւ
«ղաքլթական»
բա ռեր ուն
գէմ : կ՝ ուղեն
^"չ"՚–ի1
«արտաքս եալ»
, քան ի որ րռնՎւ արտաքս ո ւեցան ի–
րե\ ց նաՀ անւլ նե րէն եւ ապաստանեցան
երկբին ա–
րեւմ տեան
չբքանւնե բ ր \
Մ ենք տե
ւլա Հան
եղանք , երկու
մամ
անգթն՝
քա րգո ւե լո լ
Հ ամ ար : իսկ մնացողներր
արտասաՀ–
մ ան փախան ;
2.
Թերթերր
կր ղրեն թէ անոնք
7(X)
կոչնակ
ներ «վախ
առ ած են» արեւել . Գե րմ անիա յէն եւ
պիտի
Հնչեցնեն
«մինչեւ
որ կարենան
կորոլսեալ
Հայրենիքր
ւիե րագառնա
լ» : ԼԱռաքին
Հաւաքական
ղօզանքր
այս չա՛րթու
, Պերլինի արեւմտեան մա -
սին
մէք) :
Գերմ ան «աբտաքսեալներբ»
գիտե՞ն
որ իրենց
Հայրերն
ու մեծ
Հա յրերր
Հալեցուցին
մեբ մամ ե–
րուն եւ վանքե բո ւն վւառա՛ւոր կոչնակնւեբր
, Թուր
քերուն
Հեա միասին
, յամ
ի չնոբՀաց
• • •
Թերեւս
քանի մր Հաա ալ Պերլին կր գտնուին
:
ՎԱՀԷ
ՓԱՐԻԶԻ
\ 1.000 ՇԱՐԺԱՎԱՐՆԵՐԸ
Լչօֆէօլ.)
գռ բծագուլ
Հռչակեցին
երէկ
, ՀԼ՚նղչաբթի
, րողո -
քելով րմչկական
ք՚Լնռւթեան
գէմ : Աստիկանու
-
թեան
վե ր ա ա ե ս չո ւթ ի ւն բ նկատե լով որ ա՛բկած -
ներր յաճաիսագէսլ կբ ղառնան
, որո չած է պար -
րե րաբար րմչկական
քննո ւթ ե ան ենթարկել
շար -
մ
ալիտ
րնե րր : Առքի օր
81
^"՚1–է
Հ բաւի րուած
էի^՝
րա յց
41
Հ "՛լի նե րկա
յաց ան : Ն" բ կանոն ա՛լի րբ
կր
տրամ աղբէ տասր տարին
անւղ ամ
մ ր
քննութեան
ենթարկել
45էն
վեբ չարմ ավտբնեբր,
իսկ
^Ի՚՚Գ
տարին
անւլամ
ձ՛ր
աւելի տա րէ ցնե րր : Շաբմա -
վարներր
կր վաիսն՛ան ռր իրենց
զ՚ւրծր
կորսնցնեն
այս քննութեանց
Հետեւանքով։
Ոստիկանութեան
տեղեկա՚լիբր
կ՝բսէ թէ
1948
/՚5.
երբ
8 5 0 0
արտօն -
ուած չաբմավարնեբ
կային,
4 0 8 9
աբկածներ
պա
տաՀեցան . իսկ
180.000
անՀատական
կառքեր
պատճառ
ե՛լած
են
45.085
արկածնե
բու :
ՄԱԱՎԱՃԱՌՆԵՐՈՒ
ԽՆԳԻՐԸ
ՀեաղՀետէ կբ
ծանրանայ։
Զռրեքչարթի
օր միայնւ
6 6 4
խանութ
-
ներ բաց էին, բայց չատ րան
չուն՛էին
ծս՚իսելու
Համար։ Մեծ մասր չուզեր՛ միս ՛լնել կեգրոնական
^
սպանզանռցէն
, այնպէս
որ Հազարաւոր
տանտի -
բուՀին՛եբ
չեն կրնար միս ճարել։
Ոսաիկանութիւ
ն՛բ կ՝րսէ թէ
10
% ղեղչով
ալ բաւարար
չաՀ կր մր–
նայ
մ սավաճ ա՛ւնե բուն
, քանի որ
մեծաքանակի
գիներբ
ինկած
են։ Թերթերր կր ղբեն թէ կառա–՝՛
ւխսրութիւն՚բ
վճէւած է տեղի չտալ։ Մսավաճառ
–|
ներր
Աղ՚լ • մոզովին
գիմած
են : Ո սա իկանո ւթ
իլնբ\
մ ասնաւոր
խան՚՚ււթնե
բ կր ցուցնէ
տանտիբուՀի
-
յ
նեբուն
, որպէս՚լի
առսէնց մսի չմնան
X
|
Եէեք
խեւացխԽ
կը փնտռոէիԱ
ՀԱՄԱՋԱՅՆՈԻԹԻԻՆ
ՅՈՒՆԱՍՏԱՆԻ ԵՒ ԹՈՒՐ -
ԲԻՈՅ ԱՆԳԱՄԱԿՑՈՒԹԵԱՆ
ՄԱԱԻՆ
Ատլանտեան
ի Խ ո բՀ ո լբղր
՚հչ ՚ օրուան
նիս -
տին մէք որոշեց
երեք խելացի
, րանիմաց
մարգիկ
ճարել
Ֆրանսայի,
Անգլիոյ
եւ Ա •
Ն՛տՀանգնեբուն
մէք,
որպէսզի
6 0
օրուան՛ մէք լուծեն
Հետեւեալ
ի՛նգիրր
.
ի՞նչպէս
լնել
սր արեւմտեան
Եւ ՜
րոպան չսնանկանա
յ , վերաղինման
ծախքերու
աՀ
ռելի
բեռին տակ ;
Այս
ո րո չում.
•յրոլած
է
Համ
է
խորՀրգամողովբ
չէ կրցած
գործնական
ելք մր
գտնել
, ղօր . ԱյղրնՀաուրրի
պաՀանքին
առթիւ :
Ի նչպէս գոՀացում տալ սպարապետին
, փութա -
ցնել ՛իերա զինէ ումր ել
զինա լո բ ա գբ ո ւթիւն
ր , ա -
ււանց
ելմ տական տագնապ
մր ստեղծելու
. տագ -
նապ
մբ ռր աբգէն կր սպառնա
յ Անգլիո
յ , Ֆրան -
ՍԱ՛ յի ել ուրիչ
ղինակից
եբկիրներու :
Կր կարծուի
թէ երեք «խելացի»ներէն Ա . Նա–
Հանւ^Ոէրոլ
թեկնածուն
պի՛ոի
րլլայ Պ՛ Հէբիմ
լն,
նախւՅքգ՚ոՀ
Թրումրնի
արտաքին
գործերու
խորՀր–
Ղ՚"^՚^յ1
՝ "Բ ԹէՀրան
՛լացած
էր վերքեբս
, լուծե -
լու
Համ ար անւղլեւիրանեան
վէճր : Անղլիո
յ թեկ -
նածուն
կրնայ Րւէա լ իր ելմ՚տականւ նաիսարարր ,
իսկ Ֆրանսա
յի նե րկա յացուց
ի չր
ժան Ա ոնէ ,
քառաձ եա
յ ծրաղրիև
Հեղինակր :
Երեք թեկնածուներր
երբ
րնտրուին
, անմ ի -
քապէս գործի
պիաի
ձե՛ւն՛" ր կեն՛ , չարունակ
մո -
զ՛՛՛ի
՛լ ՛՛ւմ արե լով ե ւ խո րՀ րգա կցե լռվ
՛լիւ ան՛ա գէտ
նե բու
, զին ո ւո ր ա կա՛ն վա
րի չներուն Հետ :
^ կարգ մր թերթեր
կր սլնգեն՛ թէ զօր. Այ -
դրնՀաուրր
թե լաղրած է երկու տարուան
րարձրտ–
ցն՚ել
զինուո բոլթեան
չբքանւր , որպէսզի
կարելի
է՛էԼ՛" յ բաւա րար
ումեր ճարել :
Այս
ս՚՚ւթիւ
ճչգում
մբ տպուեցաւ
, րսելու
Հա
մաբ թէ զօրավարր
մեղաղրանքներ չէ
ոււլղած
,
« յանցաւո
բ » սե սլե լով ղինակից
եբկիրներր եւ
մ ասնաւորապէս
Ֆբանսան :
^
Ջ՚՚րեքչարթի
օրուան
նիստին
մէք, "կրզ -
րունքռվ
Համաձայ՛նութիւն
՛լո յացաւ
Յունաստա -
ն։ի եւ Թ՚՚ւբքի"
յ լն ՛լո ւն՛ ելու թէյ ան
մ ասին :
կարգ
թերթե
ր կր
զրեն՛ թէ րնգու նուած է եբկոլ
եբկիր–
ն։ե բու ն՛ անգամ ակց ութիւնւր
, Տանրմ աբքան ալ Հա
ւանած
բլլալաի։
Այս յաքո՚լութիւնր
էլր
վեբա՚լբուի
Մ • ՚էւԱ՚Հ անգներո
լ Ա՛րտաքին նախարարին, Պ՛ է՜
չիսբ^՚ի
1
որՀետեւեալ
տե՛ւա կէտր պաբ՚լած է ,
Եթէ
Յու՚ւ՚աստան
եւ Թուրքիա
յարձակում
կրեն ,
բոլոր
արեւմ
տԼյաև
պե ութիւննեբր
վւա ստօրէն՛ պա–
տեբս՚զմի
՛Լէք պիտի ր/լան, այգ երկու
եբկիրներր
անւզ.սւմ րլլան թէ ոչ։ Բայց
ե թէ լնգո
ւնո լին եւ
Ատ
՛՜ա նտեա՚ե պետութ իւն
մր
յարձակում
^րէ է
(Հք^ււքւաանւ
եւ
Թուրքիա
կրնան
պատեբաղ՚քի
չմ տնել :
Նո^
օրուան
նիստին
մէք, որոչուեցալ
Հռո -
մի մէք քննել ղինուորական
խնգիրներր
, անՀրա -
մեչտ
լռ ւս ա բան ո ւթի ւն՛նե բր ստանալով
զօր • Այ ՜
ղ լնՀաուրրէն
: Ա ասնալո
ր
յա յտարա
բո ւթիւն մր
պիտի Հրատարակուի
իտալիոյ
ղաչնաղրի
վերա -
քննութեան
մասին՛։
Նորէն քննուեցաւ
Միքեբկ–
ր՚սկս՚նի
Հբամանաաաբութէ.–ան
խնղիրր,
աււանց
էքեբքն՚ակսւն
ե լքի մր յանգելու
Հ
Նոք
ըԱտաւթիէԱ ԱԱգւիպ
մե§
• լ 1 ՚.
Անւլլիո յ վա րչապետ ր պաչտօնապէս
Հաստա -
տեց
թէ երեսփ . րնւտբռւթիւններր
պիտի կաաար -
ուի՛ն յառաքիկայ
Հոկտեմբեր
2^ին : Այս
մասին
արգէն
խօ՚էած էրթագաւորին։
Հետ
, որուն առոգ–
քաԼլան վիճակր ծանր մտաՀոգութիւն
կր պա՛տ -
ճառէ :
Պ • էթլի
Հետեւեալ
յա յաա բարութիւնն
րրաւ
ձա-յնասփիւււ ճառով
մր.
« 18
ամիսէ ի վեբ,
կառավաբութիւնբ
երկրին
գործերր կր վարէ չատ փոքբ
մ եծամ աս -
նութեամ
բ մր։ կր կարծեմ
թէ մա։ք անակր եկած է
լնտ
րո՛լն։ երէն
խն։լ րելու
որ
նոր սղեն իրենց վստա
Հութիւնր
կառավարութեան
ել բաւարար
աքա՛կ -
ցութիւն
րն։ծայեն
լուծելու
կարեւոբ
խնգիրներ ,
ներքիւ
թէ արտաքին
» յ
Երեսփ. մողովին վերամուտբ,
որ աեղի
պիտի
ունենար
Հոկտեմբեր
\(3ին
, պիաի կատարուի
4ին :
Ժոզովր
պիտի
լուծուի
Հոկտեմ բեր Տին ։ Նորրն -
աիր
խոբՀրզ արան՛ին
բացում բ պիտի
կաաարուի
Նո յեմ բեր ()ին :
Աէւա
քին
անղ ամ է որ վա րչապետ
մ ր
անթելով
կր Հաղո բղէ
լնղՀ • րնտրութեանց
լուրր
է
Մ ինչեւ
Հիմա թազալորբ կր կատարէր
այս գործր է
Պ՛ է^լԻ անձնական
նամաԼլներ
ուղղեց
կոլ -
սակցապետներուն
, յայտ՚հելով
թէ
թագալորբ
Հալ՚սնած է խո րՀ րղա՛րա՛նին լուծմ ան :
Պ ա՚Հպանողական՚նե
բբ կր ցնծան
արզէն
, քախ
քա իս ի չ յաղթան՚սկ
մ՛ր նախատեսելով,
գ.լխաւոբու–
թեամբ
Ջրրչիլի. Կր յուսան
մինչեւ
100
քուէ ա -
՚՜^ ւէ չ՛"^ ԻԼ ^՚՜ ի շի՛ ա՛ն ո ւթ ե ան
գլ"՚–թ
"՚^Ց^ԻԼ
է " ՚ ՜
նս՚ւտնւլ
ոբ պառակտում
ծ աղած է աչվսատաւո րա՛
Լլան կուսակցութեան
մէք ։
Ներկայ
երեսվւ՛
մոզովին
մէք
լնկեբվաբա
-
կաններր
ունին
3 1 6
ան՚լամ
, պաՀ պան ողա կաննե -
(Լոնրերւււ շարոՆնակռւթիւնր կարդալ դ. էջ)
Fonds A.R.A.M