հՍՀ1Լ\1^0\
քօոժտ
6Ո
1925, 11.€.Տ. 376.286
17, 1<Ա€
Օճտշտաշ - Բ^աՏ
(
1
3)
1Ց. 008. 15-70
Գի6 10 ւֆր •
Բտա 1678-63
Օ Ր Շ ք ^ հ Ր ք ^
Տօա«(Ա 7 ^V^^IԼ
1951 Շարաթ– 7 ԱՊՐԻԼ
27բդ ՏԱՐԻ - 27
ԽռՏ^
է«օ.6426֊՚եոբ շրջան թ ի ւ 1837
Ս՛ԵՐ ԽՕՍ-ւ^Ը
ա
՚քք^գիր՛ Ծ–
ՄԻԱԱԲԵԱՆ
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
ԲԱՑԱՌԻԿ էՐՋԱՆ
ՄԸ
Այս՚՚Ր
>
1–բա,թ
,
էլը բացով,
Հ .
6 • Գ– Արեւ.
մսւեսւն
Ե՚-ր՚՚պսւյք,
23րգ Շր1՛ ժողովր՛.
^
՜Րէ՚չ անղամ
սլատաՀահ՜ է որա յսքան
բացա–֊՜^
ռիկ
մամանակաշբշանի
մր ղուգաղիձղի
պաագմ
՚\
մողով
մր։ Ոչ միայն
մեր շրշանին մէի "՛յլեւ, ա–՝
մէն
ուր որ ցանցեր
ունինք :
է
Կր նշանակէ թէ շաա աւելի
հանր սչաբաակա
֊՝,
նոլթիլններ
կ՝իյնան
մեր վրայ։
ինչպէս
ամբողշ\
կաղմակե րպութեան
, նոյնպէս
իւրաքանչիւր
Գաշ––
նակցականի
Ցիրուցան
աշխարՀի
րոլոր
պողոաաներու%\
՚Լրայ , մ՛ենք ալ մէկ մասնիկն
ենք ալեկոհ– մարգ - ՚
կութեան :
Ջկայ ցամաք
մր ուր ենթակայ
չրլլս՚նք
ղանա–*։
ղան
փորձոլթեանց
, ինչպէս եւ վ։ո րձանքնե ր ո լ է \
Եթէ
՛Այս կամ այն երկիրր
ցնցուի
ներքին կամ\
արաաքին
փո թո
ր ի1թւե
րէ , մենք
չենք որ աղաա \
պիաի
մնանք
Հետեւանքներէն
:
Յաճաիս
փոքրերը
, անճարներր
չաա
աւելփ ՚
կ^աղգուին
քան
մեՆերր,
ղօրաւո
րնե
ր
ր՛, Աանա –\
ւանգ երբ կր ղանոլին
միշաղղային
ալեկոէքոլ - ^
թեանց
ճամ բաներուն
վրա
յ :
^
Երբեք ա յսքան
Հրաւոապ
Հանղամ անք ստա - (\
ցած– չէր Համ՛րանքի
պաՀ սլանո ւթեան
Հոգր,
Հայ - |
րենիքին թէ օտարութեան
մէշ՛.
1
Եւ երբեք
այսքան
գառնօբէն
քամահ՝
չէի՚նք
ա–
1
նիրալ
աշիարՀի
մր լեղին :
(
Այս
պայմաններուն
մէ^
գումարոլաձ–
^Ր^՛
յ
մողով
մր, ինչպէս ոբել է Համագումար,
ստիպ–
ուահ՝ է արտակարգ ճիգ մր փորձել,
ղորհ՜ունէու–
թեան
լաւագոյն
ուղեգիհր
մչակելոլ
Համաբ։
՛ւ
Այս
մտաՀողութիւնր
ամէն բանէ
առաչ
•կր .
թելագրէ
Հաւատք ել վճռա կան ութիւՏւ : Եռան - Լ
դուն եւ յա րաճուն ա չիատանք
է
^
Ամէն
չրչան , մեհ րլլայ թէ փոքբ,
րաղման ~^
գամ թէ Համ եստ , տարրական
պարտականութիւն
պիտի սեպէ խտացնել
շաբքերր;
թարմացնելէ •
Պ ակա
սնե րր լրացնել
: Երբեք
չղոՀանա
լ եղահով
յ 1
Հակաղաշնակցական
խուժանավարութեան
՚|
սաստկացումն
իսկ մեր
կուսակցութեան
ուժր
կ՚ապացուցանէ
;
Երեսուն
տարի
քաբկոհեցին
,
փողոցային \
գարշաՀոտութեամբ\
կրնան
Հարիւր
երեսուն տա– :
բի եւս չարունակել,
առանց տերեւ
մր
շա րմե
լու
I
()^)ամեայկաղնիէն
, որ միշտ նոր հ^իէեբ կ՚արձակէ
։ ^
Այս
իբականութիւնր
պիտի
չթմբեցնէ
մեղ՝.
Մանաւանգ
այս բացառիկ
չրչանին
մէչ ։
;
ինչպէս
ամէն տեղ, մեր չրչանին
մէչ ալ ՝.
Ղ՚աշեակցութիւնր
իր ճամ բան
պիտի
չարունակէ :
նոյն եռանղով
ել յարատեւութեամբ
, Հաւատալով
յ
լաւաղո
յն օրերու
:
I
Հյրչ՝
մողովներր կր գումարուին
անցեալ տտ– |
րե շրչանի
ղորհերր
քննելու
ել նոր ուղեղ
իհ
մ
շա–՛ \
կելու
Համար ;
|
Մ ինչեւ
ժողովին
գոսէաբում
բ , լսոլահ կ^(ԼՐ՜ •
լան
բո լո ր ձա յներր
, Համ աձա
յն
առաչա րկո ւահ \
օրակարգին
:
յ
Ա յգ առթիլ
քուէարկուահ
բանաձե
ւերն են ոբ
Հիմ պիտի
կաղմ են
Տ/՛^ •
մողովի
վիճա բանու - ^
թեանց
, վերնական
եզրակացութեան
մր յանգե - ՝,
լու Համար
;
յ
Այնպէս
ոբ , իւրաքանչիւր
շրչան
ազատօրէն
ել
լտ յնօրէն արտա յա յտահ՜ կ^Ր/քայ իր տեսակէտ
— ՚
ներր,
գիտռգութիւններն
ու բագձանքնեբր\
:
Կր կարհենք թէ ա յս տարուան
բանաձեւերուն
՚,
մէչ,
լայն տեղկր գրաւեն
կացութեան
պաՀանչ - \
ներր •,
:
Ուրիշ
Հիմնական
մտաՀոգութիւն
մը կր կազ֊– |
մէ նոր սեբոլնգին
, եբիտասարգութեան
փրկու -
յ
թիւնը
–\
ինչ որ փորձուահ է մինչեւ
այսօբ, պիտի հա– .\
ռայէ
իբրեւ
ուղեցոյց
, աւելի
գրական
աբգիւնք–
1
ներ ստանալու
Համ աբ ;
ԱՀագին
ղոՀողութիւններ
չի պաՀանչե
ր ա յս
ճակատը
:
I
իւրաքանչիւր
Դաշնակցական
պիտի
րմ բոնէ \
թէ երիտասարգ
մր օտարացումէ
փրկել
Համաղօբ
է Համրանք
փրկելու
՚.
•.
Այսպէս եւ ուրիշ
Հողեր,
որոնց մանրամաս
- I
նո ւթի ւններր
պիտի
Հ ա ղո բ ղո լին
մողովին
փակու– \
մէն վեբչ
՝.
•
\
ՈղիԱն
23բգ Շր1 • մողովին
՚.
1ԼՒԵՏԱՐԱՆ ԸԱՏ–..
— Հ ա յ ո ց ե կ եզե ցին (յեկեւլեցին1) ւքիանէյա -
մ ա յն մոոացւււթեան է աոլել իր ցուա կրօնական
հաԱգամանէը ե ւ իր ծ ա գ ումից մին չ ե ւ մե ր օլւերր
զրաւլւել քաղաքական եարցելւով: (էջ 6) ՜–
— Շա տ ձայներ եզան, պաԱք ևերււից եւ դ ը բ –
սից |սորյւոլրդ տյււեցիՍ հ ա յ « դիւանա գ է տ » կ աթո–
ղիկոսներին ու եպիսկոպոսՍեբիՍ փոխել իրենց ա–
ւանդական ճանաւցաբհը , բ ա յ ց սոք ա
չոլղեցին ւ
լսել (էջ 7 ) ։
^ « Հ ա յ եկեղեցին շատ լ ա լ է իմա ց ել, ռրւ
ինքը դրսից եկած, հ ա յ ժողո վ ր դ ի սրտին ու եո – ;
դ Ո լ Ա
խ ո րթ մի հիմն ա ր կ ո ւթիւն էհղելւ՚Աա նոյնքան
լաւ է իմացել, որ ին±ը յ ո յ ն ( ե ո ւ յ ն ւ ; կղե րի ե ւ
թազաւորււերի աղդ ե ցութե ան
շնորհիւ է միայն
կարոդացել մուտք դործել Հայա ս տ ան ե ւ հ ա յ աղ–
նուակաւԼււթեան վերին խա ւերի ու սրանց բ ռ ն ո ւ
թե ա ն միջոցով է մի ա յն տարածուել
ժողովլւդի
^•էջ»։ (եշ 8 ) ։
— « Հ ա յ եկեղեցին դադարել է ե կ եղեցի լին ե –
լ ո լ ց ո ւ դարձել է լո կ ծիս ա կ ա տ ա բութիւնների
մի վ այր (ս տ ոբա գ ծուա ծ) • • • Հ ա յ ժողո վ ո ւր դն էլ
փոխանակ ճշմարիտ, մա քուր կրօնական դաստիա–
ր ա կ ոլթիլԱ ստանալու, դարձել է լոկ ծիսապաշա
մի համայնք (էջ 10) :
— ՛Նա (եկեղեցին) փոխանակ 4ւրիստսսի ե -
կ եղե ցի լինելսւ, դարձել է մի տեսակ « աղդ ային
քաղաքական կ աղմա կ երպ ոլթիւն » ւ (Նոյն) :
—Հ ա յ ո ց եկեղեցին իր ներքին քաղաքականու
թ ի ւ ն ը հիմն ո ւ մ է հ ա յ բ ո լ րժ ո ւ ա ղի ա յի վ ր ա յ ; Նա
թ է ե ւ հայ ժողո վ ր դ ի անունից է խօսում, բ ա յ ց ի –
րապէս ր ո լ րժ ո ւ ա ղի ա յի շահերն է պաշտպանում,
ինչպէս յա տ ու կ է րոլոր ե կ եղե ցինե րին : (էջ 11)։
— Հ ա յ ո ց եկեղեցին որպէս ղեկավարող մի
հիմնարկ մեր ներկայ իրակաԹոլթեան մէջ տեղ
չ ո ւնի , ոլավ նրա դ ո յ ո ւ թի ւ ն ր միան գ ամայն աւե -
լյւրդ է եւ նոյնիսկ վնասակար ;
— Պա1ւել Հ ա յ ո ց եկեղեցին այնպ է ս ինչ պ է ս որ
է, դա կր նշանակի մե ռ ա ծ դիակը հոտեցնել ել,
յ ե տ ո յ թաղե լ (էջ Ա ) :
. • • Այս ցիրուցան
Հատուահնե
ր ը կը
քաղեմ
տետրակէ
մը որ տպուահ է
Երեւան
,
1924/՚Տ՛ ,
բոլշեւիկեան
ուղղագրութեամր
: «— Հ ա յ ո ց յ ե կ ե –
ղեցին վորպես քաղաքական յ ե վ կրոնական գ ՚ ^ ր –
ծոն :
Հեղինա՛* կր , - Աբել Նաղար յան
(նախկին
Ծ •
վաբգասլետ) ;
կաբգացէք եւ տաբահեցէք
է
՚յ՚եո.
ի՚՚նշ
դոՀարնեբ
եկեղեցասիրութեան
,
միասնականո
ւթեան
, կչմիահնի ել Ամենա
յն Հա -
յոց
կաթողիկոսի
նուիրականութեան
....
ՀԱՀԿ .
Ս՚էսռուաև
դատապաաոէԱէյէսԱ
ԵՐԿՈԻ
ՀԻՒԼԷԱԿԱՆ
ԼՐՏԵԱՆԵՐ
Աոչրիլ
5ին Նիւ Եորքի
մէչ մաՀուան գատա -
պարտուեցան
Եո ւլի ուս
քիողէնպէրկ ել կինը, է —
թէլ,
այն ամ բաստանութեամ
բ թէ
Հիւլէական
գաղանիքնե
ր հախահ ենքիուսերուն :
Առաչին
անգամ է որմաՀավճիռ
կ՝արձակ -
ուի
Հիւս • Ամերիկայի
մէչ, գալաճանութեան
Հա
մար , թէեւ
մաՀապաաիմը
օրէնքով
լ^ւգունոլահ է
1917^5՛
ի վեբ ՝• Պատիմը
պիտի
գո բհաղրոլի
Ա ա–
յիս
21
էն վել՚չ
, ելեկտրական
աթոռի
վ յ ՚ ա յ ՚,
Վճիռը
արձակահ
ատեն, գատաւորը
Հետեւ -
եալ
յա յաա բա բութ
իւնն
ուղղեց
մ աՀապարանե -
բուն :
Զեր
գորհահ
ոճիրը
աւելի
հանր է քան
մ արգա սպանութիւնը
; ՚իուք
Ռուսերուն
յանձնելով
Հիւլէական
ռումբր, պատկառ
եղաք Բորէայի
Հա
մա յնավարական
նախա յարձակմ
ան որ աւելի
քան
50.^(X)
ղիւնոլորներու
կորուստ
արմեց
Ամերիկա -
ցիներուն : Ո՛՛վ գիտէ գ ե ռ որքան
անմեղներ
պիտի
վճարեն
ձեր ղաւաճանութեան
գինը» :
Հեռագիրր
կ՝ըսէ թէ Ռողէնպէրկ
ել կինը, ո–
րոնք երկու
զաւակ
ունին , ոչ մ էկ
յոլղում
յա յտ
նեց ին , երբ մաՀավճիռը
կ՚արձակուէր
%
Երրորգ
ամբաստանեալր.
Մորթին
Աոպէլ
, դ֊ատասլաբ -
տուեցալ
30
տարի բանտարկութեան
;
Զորրորգ
ամբաստանեալը,
յիսնապետ
Կրինկլէս ,պիւտի գա–
տապարտուէբ
երէկ։
Այս վեբչինը, ոբ ներկայ ե–
ղահ– էր Հիլրէական
ռումբի
փոբձեբուն, Լաս Ալա–
ԳԱՀԼԻՃԻՆ
ՀՈԳԵՐԸ ՋԵՆ
ԹԵԹԵՒՑԱԾ
Ազգ– մողովը Եշ՛ օր քուէարկեց
լ^տրական
^ԲԷ՚^ՔԷ
բարեփոխման
օրինագիհը,
25\ի գէմ
263
ձայնով,
այսինքն \2քոլէներու
առյաւելութեամբ ՚.
Օրինագիհը
անմիչապէս
յղուեցաւ
Հանրապե
տութեան
խոբՀոլրղին
(հեբակոյտ)
որուն
քննոլ–
թենէն ետք Աղգ .
մողովյլ
վերչնական
վաւերացուր
մր պիտի կաաարէ
, կը կարհուի թէ մեհ փոփո -
իսոլթիլններ
պիաի կատարուին
կեբակոյտին
մէչ՛։
Օրինաղիհր
քուէարկելով
Հանղերձ,
Ազգ՛
մողովը
կը մնայ պառակաուահ՝
թէ
ընտրոլթեանց
ել թէ ուրիշ
խնդիրներու
պաաճառալ
% 3
ոռետես–
նեբ
նոբ աաՓւապ
մը կը նաիաաեսեն
դաՀլիճին
Համար :
^ա՚ակասլյը
եանր
է
մասնաւոբապէա
եյմր–
տական - տնտեսական
քաղաքանութեան
մասին
֊,
Ընտրական
նոր օրէնքը
խառնուրդ
մըն է ներ
կայ
գրութեան
(Հտմեմաաական)
ել
մեհամասնա–
կան
ձեւին
։ Համայնավարներուն
գէմ
ոլղղուա»–
րչլաւով
Հանդերձ,
ղմգոՀութիւն
կը
պատճառէ
նաեւ
զօր . տր կոլի
կուսակիցներուն
։ Համայնա -
վարները
5 –489 ֊ 9 9 9
քուէ
շաՀահ
էին
1946/^5՛,
այսինքն
29
առ Հաբիլբ
՚, Օրէնքին
Հեղինակները
կը
կարհեն թէկէ
ս առ կէս պիտի
կորսնցնեն այա
անղամ,
չնորՀիլ
մեհամասնական
դրութեան
։
Նոր
օրէնքը
դորհագրելի
չէ փաբիղեան
չրբ -
չանին եւ շատ մը գաղթավայրերու
Համար
։ Ու
րեմն
Փարիզի
75
եբեսփոխաններր
եւ կարդ մը
անդրհովեան
շրչաննեբոլ
երեսփոխանները
պիաի
լԸւտբոլինՀամեմ
ատական
գբութեամ ր –.Ա՝ա յր
երկ
րի մնացեալ
469
եւ Ալմերիոյ
30
երե սփո խաննե
րը
պիաի
րնտբուին
նոր օրէնքին
Համաձայն
ւ
ԱՀ ա լաս իկ նոբ օրէնքին
դլիաւո
ր
տ բամ ա -
գրոլթիլննեբր
.
1՛
իւրաքանչիւր
լ^տրտկան
չրչանի
մէչ ա–
մէն
կուսակցութիւն
թեկնահո
ւնե բո
ւ
ցանկ մը
պիտի
ներկայացնէ
, Համաձայն
լնտբելի
երեսփո
խաններու
յ 2.
Որեւ է ցանկ երբ ստանայ
քուէ–
նեբու
50
առ Հարիլրը, կըչաՀի
րոլոր
աթոոնե -
ՐՐ՛
3.
Եթէ որեւէ
ցանկ
այգքան
չչաՀի,
աթոոյ–
ներր
պիաի
բաշիուին
Համեմաաական
գրու -
թեամբ,
ինչպէս
ներկայիս : 4.
կուսակցութիւն
ներր կրնան
խնամութիւններ
կազմ ե լ ,Հաւաքա
բաբ
ապաՀովելու
Համար
քուէներոլ
50
առ Հարիլրը »
Ընտրոլթեանց
թուականին
ճչդումն ալ մեհ
գմուարոլթիւններ
կը պատճառէ։
կառավարու -
թիւնր
կ՛՛ուզէ փութացնել,
իրրեւ
թ ոլա կան առա–
չա բկե լով
Յունիս
| 0 ,
մ ինչգեռ
Ազգ.
մողովին
պայմանամամր
կը լրանայ
Նոյեմբերին։
€Ա1ւէԱէկու վտէսԱգ Աը»^
ԿԱՑՈՒԹԻՒՆԸ
ԿԸ ԵԱՆՐԱՆԱ8
ԾԱՅՐ– ԱՐԵՒԵԼ-ԲԻ
ՄԷՋ
Գաշնակից
աղբիւբնեբէ
կը Հաղորդուի
թէ
Հազարէ
աւելի
կարմիր
օդանաւեր
Համախմ
րուահ՛
են Ա անչուբիո
յ օղանաւա
յին կա յաննե բուն
մ էչ եւ
կը կարհուի թէ գորհի
պիտի
անցնին
անմիչապէս
որ սկսի կարմ իրներու
յա բձակողականը
։ Այս պա–
րագա
յին , դասակիցներու
Համաբ
Հարց
պիտի
հագի , թէ պէ"տք է ռմբակոհել
նաեւ
Մանչոլ -
րիան
կացութիւնը
հանբակչիռ
կըդառնա
յ այն
իբողութեամբ,
ոբ օգան
՚ ուժերու Հետ միասին
ցամ աքա
յին բանակներու
Համ ախմ բումներ
աեղի
կ՚ունենան
, մինչեւ իսկ ղկամ աւո բական»
պիտակի
^
տակ
խորՀրդային
ումերու
մասնակցութեամբ
I
Այս
մասին
խօսք առնելով,
Մ ՚
ՆաՀանգնեբու
երեսփ՛
մողովփ
նախագաՀր
յայտարարեց
, թէ
« կը գտնուինք
աՀարկու
վտանգի
մը առչեւ»
% Ե^
աւելցուց՛
Հկկատի
ունենալով ոբ Համախըմ -
բոլող
ումերր
բոլորն ալ չինական
չեն ,պատեբազ–
մի հալալման
վաանգը
այսօր շատ աւելի
մեհ՝ է,
քան
որեւէ
մամանակի
երկրորդ
աչիարՀամաբաի
վեբչանալէն
ի վեր»։
Այս
աղդարարութիւնը
Հաստատուեցաւ
նաեւ
նախագաՀ
Թբումրնի
կողմէ,ոբ
խուսափելով
Հան
դերձ
մանրամասն
մեկնաբանութենէ
մը ըսաւ թէ
Հձվտանզը,
անցեալի
մէչ
եղահ^ին չափ մեհ
ԸԱալռվ
Հանդերձ,
տակաւին
կը յուսայ ,որ կարելի
պիաի
րլլա
յ երրոբդ
աշիարՀամարտի
մը առաչքը առ -
նել։
Այնու
ամենայնիւ
վե րազինման
մեր
հրագիրը
պէտք է արագօրէն
գլուխ
Հանոլի»։ Պ՝
թբոլմըն
որեւէ ակնարկ
չրրաւ
այն տեդեկոլթեանց
մասին,
թէ ամերիկեան
միացեալ
սպայակոյտը
ՀրաՀան -
(Լուբերյււ շա րո ւնա կ ո ւթիւնր կարդ.աւ Դ՛ • է յ )
մոսի
մէչ (Նոր Մեքսիկա),
խոսաովանեցալ
թէ
դաղանիքները
քիմիադէտ
Հէրրի
Կոլտէն
կորզելով
յանձնահ էր Ռողէնպէրկնեբուն
։ (կոլտ
30
տարի
բանտարկութեան
դատապարտուահ– է
աբգէն) է
Տէր եւ Տիկին
Ռողէնպէրկ
դաւաճանութիւնը
կա–
աաբահ
էին
1944/Տ՛ ,
երբ աղդը պատերազմի
մէչ
էր
։ (Իյազադութեան
ատեն
հանբադոյն
պատիժը
քսան տարի է)։ Հետեւաբար,
դատաւորը առա -
չաբկեց որ խորՀրգարանլլ
նորէն
քննէ այս
պարա֊
գան
։
Fonds A.R.A.M
