HARATCH, du 1er juillet au 31 décembre 1950 - page 65

ՖՐԱՆՍԱՅԻ
ՀԵՐԱԶԻՆՈԻՄԸ
Տ ՝ օ ւ ւ ճ 6 է Ո
1925
Զ , 0.8. 3 7 6 . 2 8 8
ԾՄ«օէ6ա–Բքօբո6էօււ6 : ՏՇՈ. Ո1ՏՏ^Տա1
17.
1Հս6
Օճատտատ - ԲճքԱՏ (13)
Վեցամս. 800 ֆ ր • , Տաբ– 1600, արտ– 2500 ֆ ր ՛
ա
Շ06. 15-70
Գից 7 ֆբ – Շ.Շ.Բ.Րտա 167^^3
նեոՅՈշհտ 30 յ Ս ւ Լ Լ Ը ւ
1950 Կիբակի 30 ՅՈԻԼԻՍ
26բւ> ՏԱՐԻ - 26^ * ւ ա « ք*օ.6216–՚Նոր շբջան թ-իւ 1627
Ս՛ԵՐ Խ0Ս՝|4Ը
էՕմթագիր՝
5.
ՄԻՍԱ-ԲԵԱՆ1
0 ր Ը 0 ր ի Ն
ւԲԻՆԶ
ԳԻՐ՚ԲԵՐԸ ԿԸ
ԳԻԶՈհԻՆ
Հ
^աարավանքլ եթէ Հայերէն
օրաթե
լւթի
մքք֊
թմ բադ րատունր
մ տնե լով^
ա շք
մ ր նետէ ր նոր
՚^րատարա/չււլթեանց
՚/յ՚այ
, սլիտէ րաւյաւլանչէր
I՛ նչ րաիւաալոր
մուչովււլրդ
;
Միայկ,
Յայւաջ/
տացանք^ներր
նոյն տպա -
՚֊որութիւնր
պիտի
ձդէին
անցորգի
մր ւէրայ ;
Այ՛՛
,
՚ւէԲքերր
1լր դիզուին
,
ՀՍտացանք^ներն
աչ իբենէք 1քա բւչին
:
էք
լ
սակա
յն
,
սպառմ ան
չոլկան
չ ի բանիր
ա յնպէս
ին չպէ ս ւէա յե չ է «.կոլչտուբա ֊
կան» մողովուրգի
մր ;
ԱնՀրամեչտ
չէ ղրաաուն
մր Հանգիպիլ ;
Հա ր ե Լան ց ի ա1քեա րկ
մ քէ՝
ձ ե ՛ ր իս/ք չրքապաա
ի
տուներուն
մէք,
ամէնէն
ւէէ/ււե րական
վկա
յութիւ֊
նր սլիտի կագմէ ր :
Պիտէ՛ մոլորինք,
եթէ
միայն
մեր
ցիրուցան
կացութեան
մէք փնտռենք
այս տագնապին
պատ֊
ռ՚առներր •
Երէկ , երր Հա յրենի
Հոգե րու
՛իրա յ կր րնա -
կէ ինք
է՛րրեւ
Հ ամ աի՚ում ր եւ Հոհ բացմութիւ^ւ ֊
ներ
, «Հ աււա րակ
մոգո ՛էո ւրգրֆ
գե՛ւ
նոր
ոկս ահ՜
էր
ճ աչակե
ք ագատ գ րա կս՚նո ւթէւն ր
Հակա՚ւակ
ատոր, ւլրական
Հատորներ
կր
Հրատարակոլէին
իւրաքանչիւրր
1500 ~ 2000
օ–
րինակ
, սպառե լոփ քանի
մր տարուան
րնթ՚սցքին
:
Օսմ
. Ա Ա՛Հմ անադ
ր՚ււ թեան
աոաքին
՛ու՛՛ր
ինե -
ր՚ււն , Պոլսո
յ <ձԱգգակ»ր
(
1ւ րիտասարւէ
չտ րա
թա–
թերթ)
ւլ րական
մ ատենա չար
մ ր Հաստատեց
:
Յաքո րգարար
լո յս տեսան տասր
Հաս՛ո
րնե ր ,
Ա իամանթո
յի
^կարմիր
Լուրեր»էն
,
Վարումանի
«Տեղին
Աիրաֆէն, Ռ • Ջարգարեանի
« Ցայգա -
լո յս»էն
մինչեւ
Լ՛ Շանթի
«Վերմին»ր
–.(իւրաքան–
չիւբէն
2000
օրինակ)
:
Զինադ տղարին
, Հազիւ
քանի
ւք ր
Հւս ր իւր օ -
րինաէքն/ար
՛քնա ցահ
էին-ւ որոնք անՀետ
կորսուե -
Ա^գ^^^Տն^Ա)
, Թիֆլիսի
^ամէնէն
մեհ
գրափաճաոր
, տէր ե լ անօրէն
«Կիւթէնսլէրկ»ի
, կր
իոսաո՚էանէր
թէ չատ աւելի
գիրք կր
սսլառէ
կր
տեսնէ
ԼԲորէա
,
2.
Միքին
ԱՅՑԵԼՈՒԹԵԱՆ
ՄԸ
ԱՌԹԻՒ
կր
թուի թէ Տանն
Կիլիկիոյ
կաթոգիէլոսին
ա յցե լոլթիւնն ալ գրամ ագլոլխ
պիտի ճարէ հա -
նօթ
ամ րո խ ա վա
րն ե րուն , թունաւո
րե լու
Համ ար
Հանրային
կարհիքր։
Ո՞ ր աււիթն է որչեն օգտագորհեր
,
կճելու.
Համար
գազութէ
մեհամասնհւթեան
Հողէն
*իոնէ յաքողա^
հ Րք/ա յին պատչաճ
րնգոլ
նե–
լ՚՚՚-թի՚-նր
կատարե
լ հերոլնազարգ
Հա յրասլետին
:
Անչ՚՚ւ չա կարդացիք
Նիսի
թ ղթակցո
ւթ
ի՛ն ր ,
՞/՛ Կբ նկա րագրէ ր կատարուահ
դ իմ աւո րում ր :
կաաարեալ
անտի րութ
իւն :
քցմ րա՚լր
ութ
իւեր
չուգեց
Հ րատա րակե
լ
ուրիչ
թ՚լթակցոլ
թիւն
մր, ուր նամակա՚լիրր
կր պատ­
մէ, աւելի
հանր
րառերով՛
— « Ես, ոբպէս հակադաշնակցական ու ի բ բ
թ-է Հայա ս տ անա ս է՜բ հոսանքին նո ւիբ ո ւ ա ծ , իս–
կապէս կ ՚ ա բց ահա տ իմ ո ւ գանանքով կը ն ա յիմ ա յն
սուտերուն որ հրատարակուեցան
կ աթողիկ ո սին
Մա րս էյլ ժամանման ա ո թի ւ :
Անչուչտ
օր մր կր սլարգուի
ամբողք իբակա
նութեան
նաքսա բաբին՝
Շ ինուէ
լի
յա յտաբարու -
նութէւնր,
պատկերագարգ
մտնբամասնութիւն
-
^ ^ ^ յ , յ , ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^
^^^^
գերագնտ–
ԱՐՏԱԿԱՐԳ
ՄԻՋՈՑՆԵՐ
ԱՐՏԱԲԻՆ ԵՒ
ՆԵՐԲԻՆ
ՃԱԿԱՏԻ
ՎՐԱՅ
Ագգ • մոգոէէփն
ուրբաթ
օրուան
նիստին
մէք ,
Ա՛ՂԳ՛ *գա չտպանո
ւթե ան նախաբաբր
Պ՛
Ժիւլ
Մ ոք , հանրակշիռ
յա յտա րա բութ իւննե ր
րբա -
ներքին եւ արտաքին
կացութեան
մասին,
մաս -
նաւորապէս
չեչտելով
թէ
կառավարութիւնր
ոբո­
չահ է Հրամ անաղի
րնե րով
ղորհել, իխնղիր ա -
սլաՀովոլթեան
% Անչուչտ
խորՀուրգ
պիտի
Հտր -
ցնեն Ագգ
. մոգոէէփ ձեոնՀաս
յանձնամողովնե
բուն
,
Հրամ անագի բներբ Հբատարակելէ
առաք։
Րայց ,
ներկայ
պարագաներուն
մէք , չեն կրնար
սպասել
որ խորՀրգարանբ
սովորական
ձեւակերպոլ -
թիւններր
կատարէ
, պաչտպանութեան
օրէնքներր
քուէար1չելոլ
Համաբ
է
Պ՛ Մոք բացատբեց թէ Ֆրանսա
երբեք
պիաի
չմիանա
յ
յա բձակողական
պաաե բաւլմ ի
մ բ , բայց
չի կրնար
չէղոք
մնա
լ , պա չտ պան ո ղա կան
պա -
աերաղմ
ի մր մէ9 : Յեաո
յ , իբ պա չտպանո
ւթ
իւնբ
կրնայ
եբաչխաւորել
մ իա
յն Հաւաքական
ապաՀո–
՛էութեան
ցանցով
մ ր ։
ԵՐՈԲ ՎՏԱՆԳԱՒՈՐ
ԿԷՏԵՐ
՝Պ • Մ ոք երեք վաանղաւոր
կէաեր
աշխարՀի
մէք
Լ
^այբ.
Արեւելք
Հնղկաչին եւ Մալէղեան
կղգիներ)
Արեէ.ելքբ՝
իր քարիւգի
Հանքերով՛
3.
Արեւմտ­
եան Եւրոպա
: Ւր կաբհիքով,
ամէնէն
կարեւոբր
վերքինն
է ։ «Բայց պէտք է րմբռնենք թէ
մեգփ
Համաբ
խնայողութիւն
՛քր պիտի
ՐԱայ եթէ ճա­
րենք անՀրամեչտ
միքոցներբ՝
մեր երկիրբ Հեււո՛..
պաՀելու
Համ աբ
կռիւէն
: Աւելի
լաւ է
րաւարար
հտխքեր
ստանձնել
արտաքին
պաչապանութեան
Համար,
քան սպասել
արշաւանքին
, յեաոյ
փրբ–
կելու
Համար
մեր երկիրր » :
Այս
առթիլ
յիչելով
Անղլիոյ ագգ՛
պաչապա–
պո լսական գրատան
մր միքոցաւ,
քան
կովկասի
մէք,
մէկ տարուան
լնթացքին։
Գեո
չենք
յիչեր
սաՀմ անամ
երձ
քա ղա ^^ե ր ո
լ ,
կաբինի եւ Վանի
մ էք Հաս տատուահ
գբաաուննե–
բր
, որոնք
ուղղակի
ղորհաոնութիւններ
կր կա -
տաբէին
Թիֆլիսի Հետ :
կ՛են թագր
ենք թէ լնթերցաս
իրութեան
ճա -
չակր չատ աւելի գարգացահ
, ագնուացահ
պէաք
է է1ԼԼ՚"յ
՚Ս՚Ս^՛^
30
աարիներու
րնթացքին
, աղաա
ափե
բու
վբա
յ :
Մ անալանղ
ոբ , ոչ միա
յն աւելի
յառաքագէմ
տարրեր
Հասան , այլեւ
սերունգներր,
Հատուահ
ներր իրաբ խտոնուեցան
գագութներուն
մէք :
կարելի չէ ուրանալ
փոխագաբձ
աղղեցու
թեանց եւ մ տաւոր պատուաստի
ագգեցութիւնր
:
ինչպէս եւ մչակո
յթի
բազմ աղան
փա
ս տա
կ ա ւո ր -
ներու
Համտխմբումր՝
այս եւ ալն գադութին
մէք։
Գեռ
ուրիչ պարագաներ ալնկատի
առնելոփ
,
պիտի
եզրակացնէինք
թէ տարագիր
բազմութիւն—
ներր ի վիճակէ
են չատ աւելի գիրք եւ
թերթ
սպառելու
, քան
երէկ :
Պոլսոյ
55
60.0005>"յք
Դ՚"Գ"՚–^Բ
Կ ք
"լաՀԷ
երե ք
մ եհագիր
օրաթերթեր
, առանց
Հաչուե
լու
պարբերական
Հրատաբակութիւններր
եւ
գիրքեբր։
իսկ
այստեզ
իրարու
վրայ կր գիզուին
այն -
քան աբմէքաւոբ
գիրքեր
, տեզին
վրայ Հրատա -
րակո
ւահ
րլլան
թէ
ուրի
շ գագութներէ
գրկուահ
:
Գինե բու
բարձրացմ
ան Հե՛՛տ սկսաւ
ա յս
ան–
կումբ
։
Նո
յն տխուր պաակերր
չէի՛՛նք
տեսներ
պատերազմէն
առաք
ալ , երբ ամերիկեան
հխա -
խոտի
մր զինն
ունէր
Հայերէն
գիրքր •
Անտա ր բերո ւթիւն
, ճաչակներու
այլասերում
,
ազգա
յին գիտակցութեան
թուլութիւն
,
ա
յս
մ եզքերուն
մ էք փնտռեցէք
բուն պատճառր
, ե թ՛^
Հտ յերէն
դի ր քե բ ր կր գե ՛թւին գրատուններու
կամ
տպարաններու
մ էք :
ԱՀա թէ ինչո՛
լ
անՀրամեչտ
կր գտնենք աե­
սակ
մ ր զօրա չարմ
սա րքե
լ ,
նախաձեռնու -
ւմ
կազմ ակե ր —
ներով
յ
ԵԼ
այս մարզիկն
են որ կր փորձեն
մուր
քսե/
«8առաք»ի
ճակտին
, նորէն
քնաբեր առասպե
լներ
թխելոփ :
/Աե՚լճեբբ
ստո բագր
ելո
լ
քաքս ւթիւնն
անւլամ
չունին
եւ ասոր - անոբ բերնոփ կր ղլորեն
իբենց
սոփորական
քսո ւթիւննեբր :
Ա ոռնալոփ
ոբ , հիհաղելի կբ գառնան ոչ մի­
այն
իբենց
բնթեբցոզներուն
, այլեւ
էէգոք \ ակա—
նատես եւականքտլուր
Հասարակութեան
ա՚ւքեւ :
ԱպաՀովաբար
Տանն
Կիլիկիո
յ
կաթ ալ իկո որ ֊
եւ Գերենիկ
եպիսկոպոսն
՛ԱԷ
Հառաչանք
՛քր
ար -
, ձակեցին
, իներկա յութեան
Արտպւաղղ
արք
. ի ,
ոբ չաա լաւ կր ճանչնայ
իր չլ
^ւՈպատր •
֊ Տէ՛ր, թ ո ղ դոցա ...
ՎԱՀԷ
Ա՛ւեփ ծաԱէ դեպքեէ
ՊկժիպՎկ
Թ աղա
ւո ր ին գէմ ցո
յցե
րր կր
չարունակուի/՛
յարաճուն
սաստկութեամ
բ
կաղ
մւ
ւհելուէ
մ
Ա՛ն
լ
թեամբ
արգիական , բաղ
պոլթե՚սն
մբ :
կամաւոբնեբու
Միութիւն
մբ, որ բտն - գորհ
ընէ
Հայերէն
Հրատաբակութե՚սնց
սպտոումր ,
սկսելով
իբ իսկ անղամներէն
: Ւ Հարկին
ստանձ֊
նելով
նիւթական
Հողեր
ալ, մատչելի
գարձնելու
Համ
տբ
սուղ
գիրքեբր
է
Պելմիոյ
ամենօրեայ
կեանքր։
Վալոնիայի
նաՀան—
գէն Հաղարաւոր
բանթոզնեբ
ոբոչահ
են
Պբէւսէլվ՛
վրա
յ քալել
, լնգՀանուր
գորհագուլր
լրացնելու
Համ ա ր
յ
Վարչասլեար
յա յտարաբեց թէ կառա -
վարութէւնր
ձե՚ւք առահ է անՀրամեչտ
մէքոցնեբ
:
Բաբեկաբգութեան
Հսկելու
Համաբ ետ
կանչոլտհ
են արեւմտեան
Գերմանիոյ
պելմ
զինուորներն
ալ։
ի պատասխան
վարչապետին
ազգա բարո
լ -
թեան
, Աչփսատանքի
Գաշնակցութիւնր,
որուն
են—
թա/լա
յ են Պելմիո
յ
բանուորնե
բուն
45
^Շբ ,
յա յտարարեց թէ Պրիւսէլի
՛Լրա յ պԼւաի քա լեն
0–
՛լոս տոս
1
Լ՛ն : Րոլոր կա՛ւատէ րե րէն
խնգրո
ւեց ս՛ւ
տրամագրել
իրենց
կառքերր։
Վարչտպեար
թա —
ղաւորԼն
պալաար
՚լնաց , ԼսորՀրգակցելու
Համար :
(յեաոյ
ձայնասփիւռ
ճաո. մր խօսեցաւ,
յայտա -
Բ՛"բե լոփ թէ թաւլաւոբր
պատրասա է փերաքննե
լու
իր գիբքբ
, եթէ գորհագուլԼ։
որոչում
բ եա
առնեն
: ԱբՀեսաակցա/լան
Մ Լ՛ութ Լււննե բ ր
փճռահ
են պայքարր
շարունակել
մինչեւ
հայրր :
Ընգգիմ
ագի
րնե
բր
նոր երգ մր յօրինահ են
թ ա ՛լա
լո
ր ին գէմ
է
Վե րքին
լուրե
բու
Համ աձա
յն ,
Պելմիոյ
շ.200 ֊ 0 0 0
բանուորներէն
500-000/՛
կր
մ ասնակց
ին
գո րհաղո ւ^ե բուն : Ամ էն
օր
յա րձա­
կումնե ր կբ կատ՚ս բուԼն
Հանրակառքե
րո՛– , ե
րկ՚ս–
թ՚ււգԼներէ՚ւ,
խանութներու
եւն. փրայ։ Շաա մը
Լսանոլթներ
վէ
՚սկուահ
են բոնութեամր։
Նսլարա—
վաճա ոնե րր
Հազիւ
երկու
մամ
կրնան բաց պաՀե
լ
խտնոլթներ
բ : ԸնգՀ •
՛լո բհագուլ
յա յաարա ր -
ուեցաւ
Ան՚ԼԷ րս ի մէք
1
ՈԱԿԻՆ ԵՒ ՏՈԼԱՐԸ
գգալի
անկում
կրեցին
քանի մր օրուան
մէք։
Տ՚՚լաբբ
մինչ
400/
բտբձբտ–
նալէ վերք, իքաւ
375/.
նափոլէոնբ
4030^5՛ 3870/,
եւա
յլն :
ՀԱՄԱՅՆԱՎԱՐՈՒԹԵԱՆ
գէմ կոուելու
Հա -
մաբ
յայտարարութիւն
մր Հրատարակեց
ԱգԳ ՚
մոզովին
ձախեբու
խմբակցութիւնբ
, խիստ
մի -
2
/՚ցնեբ
թելագբելով
կառավարութեան
:
Հատել
իք. Միութեան
գինուորական
կարոգութիւ–
նբ։
«ճիչգ է որ իլ.
իութեան
զինուորական
հախքերր կը կլանեն
ազգ
. եկամ ուտին
\
3
առ
Հարիւրբ,
ինչ որ յայտնապէս
կբ
գերազանցէ
միւս պետութեանց
առ Հարիւրր,
ճիչղ է որ այգ
՛՛լետո
ւթ իէնր
Լսա գազութ
եան ատեն
զէնքի
տակ
կր պաՀԷ
175
գորհօն
զօ ր տրամ իննե ր , որոնց աո
նաազն
մէկ երբորդբ
մեքենաղէն կամ
ղրաՀա -
պաա,
Համագումար
2.800.000
ղինուոր,
19
Հա­
՛րսր Օղանալ
ել
25
Հտզար
Հրասա
քլ։ Բայց
պէտք
է նկատի
առնել
Հարցին
երկու
երեսներն
ալ։
Այս
ումերր
բամնուահ
են աՀագին
տաբահութեանց
վրայ,
իսկ բազմ՛աթիւ
զօրամասեր
Հսկոզդւթիէն
պԼւտի կատտրեն
՚ ձ ^
ի
Հ ՚ " թ Կ ՚ ՛
՝՚–Տ(՛ *֊••֊.է*\ծ
ար­
բանեակ
երկիրներբ
որոնք
՚–։աւ֊ւակերպա^
չեն,
իրենց
պարտագրուահ
լուհԼ՚ն : Ոչ Պ
-
Շ ի–
նուէլ , ոչ ալես չենք
ուզեր
բսել թէ ինչ
գիտենք
Ռուսիո
յ պատերաղմ ական
հրագբի
մ ասԼն : Ազգ •
մոզովր
պարզապէս
պէտք է գիտնայ թէ յանկար–
հական
յարձակումի
մը Համար
տրամադրելի
ու­
մերր չտտ վար պիտի
րլլան
վերո յիչեալ
թիւե -
բէն» :
Ուբիչ
րացատրութիւններէ
՚Լերք
,
նախաբարր
հան բացա
լ
նե րքԼն ապաՀ ոփու թեան
փրա
լ :
ԿԱՑՈՒԹԻՒՆԸ
ՆԱՆՐ է, ՐԱՅՑ
ՈԶ ԵՎԵՐԱԿԱՆ
« Պէտք է քաքութԼււնն
ունենալ
րսելու
, որ­
քան ալ աԼսուր
րլլա
յ •
1 950/Տ՛
յարձակոզական
պատերազմ՚Լւ
մ՛ր պարագայԼն
մեբ գԼ՚մացբ
պիտի
ունենանք
Հինգերորդ
գռւնգեր
, կուրօրէն
անձնա—
տուր
՝ այն երկիբներուն
որոնք
նախա
յարձակման
յանցանքր
պԼւտի գորհեն;
Փոխանակ
սաՀմանա -
փակուե
լու ճակաաին
զհին կամ զրա Հապատ
ու -
մերու
Հետեւ՚սհ՜
ճամբաներուն
փրայ, կոԼււր
պիտի
տարահուի
ամբոզք
երկրին
մէք : ԱՀա թէ
ինչո՛ւ
հրագրահ
ենք փաիոխել
ոստիկան
— Ղ^1՚Ք1՛^ ե՛­
սլտ ՀակաւլօրքԼւն
գե
րր պատե ր ա՛լմ Լւ սլա րագա
յին :
Պիտի
աւե լցնենք
անոնց
թիւր : Մ իեւնո
յն
աաեն
նոր
զօրամասեբ
պԼւաի պատրաստենք,
պայքարէ—
լու
Համ ար
փա
յրա չունե բուն
( փառա
չիլթ իստ)
եւ.
փնասա րաբնե բուն
գէմ»։
Այստեւլ
նախարարբ
բացատրեց թէ
ներքին
թ^ամ
Լներր
մեհ
՚Լնասներ
կրնան
պատճառել
անկա
ր՛ք ե լնե
բու
մ իքոցաւ եւ խափանարար
ձեռ -
նաբէ^ե
ր կա տա րե լո փ : Յետո
յ րսաւ թէ առ ա
յմ՚ք
չեն
խոբՀիր
12
ամ իսէն
\
8/
բա րձրացնե
լ պար -
տաւո ր ի չ զինուո րութեան
չրքանր , բա
յց
է
^կառա -
փարոլթիւնր
ի Հարկին
պիտի
գիմէ այգ
միքոցին,
Լնչպէ ս ե լ պաՀեստ
ինեբու
զօրակոչին
» :
1 95 1 /
ելմտացոյցին
մէք գինուորական
հախքր
պիտի
բլ–
լայ
500
միլիաււ
ֆրանք,
որուն
մէկ
տասներորգր
պիտի
գորհահուի
զօրացնելու
երկրԼն
պատերազ–
մական
կարողութիւնբ
:
« Ո՞ր Ֆրանսացին
պիտի
մերմէր
փարկեր
տրամաղրե
լ Լւբ երկրին
, փբկե
լու Համար
զայն
Բո­
րէայի
ճակաաազրէն։
իսկասլէս
եգերական
բան է
զինա բ չալ
մբ կատարել պտտե րազմ
էն
Հաղիւ
Հինգ
տարի
փերքր , րայց
Բորէայի
պատերաղմ
ր
կ՚ա­
պացուցանէ թէ ինչ փտանգնե ր կբ սպառնան
այն
մոգոփուրգնե
բուն
որոնք չափազանց
ինքնավստաՀ
(Լուրերու շսւրռւնակութիւն^ ^^ՐԴ՚".1
՚ ^ձ)
Fonds A.R.A.M
1...,55,56,57,58,59,60,61,62,63,64 66,67,68,69,70,71,72,73,74,75,...460
Powered by FlippingBook