քէ. 0. տ. 376.28(
17. ք^սէ ՕՅաշտաշ - թ/մՀ1Տ
(13)
Վհէւամ" «է1Ո , Տայւ– 1600. արտ– 2500 ֆր
161. 006. 15-70 Գին 7 ֆր - Ը.Շ.Ր.ՐՅՈ5 1678-63
1950 ՜ Շ ա ր ա թ 29՜ ՅՈԻԼԻՍ
Տ&աշճւ 29 յ Ս ւ Լ Լ Տ ւ
26րդ ՏԱՐԻ ֊ – 26^
քառշէ
Ի)օ.
6215
–՚Նոր
շ ր ջ ա ն
թիւ 1626
ԱԾՐ
ԽՕՍ-ՐԸ
«<«3
ԶԵՄ, ՀԱՅՈՒ ԶԱՒԱԿ ԵՄ^
Փս՚րիղէն
Արժանթէն
գաղթահ–
ՀայոլՀի
մւլե
է "Ր կքլ ւդսւամկ .
ճաւքբուդ վրայ հայ տւլայ ւքը կա՜Ա" աղջիկ լքը
գտիր եւ հարցուր — Հա՞յ ես:
Մեծ մաաւվ պիտի պաաասխանեն
Ոչ– Հա
յու գաւակ ե մ :
\ւ1 կսկծալի
խոլյՀրդածութիւեներ
•
— Խորհա՛՞ծ էիք երրեք օտար երկիրներու
մէշ
« Հայու ցաւակյ^ներ ծնելու վտանգի մասին։ Այո,
հայրենակիցներ։ Հայու գաւակներ, որոնք իրենց
կարգին ծնունդ պիտի տանՀայու թոոներու
մի^
Ա^յն
»:
Ու. վերիսսլէս
բնական
եզրակացութիւնքլ
•
— Չհեռանանք, կարելի եղածին չափ,
հ ա յ
րենիքի անմիջական շրջապատէն։
Ահակոչլւ կըհնչէ աարինեըէ իվեր :
Աւելի
Ո1–<ք–գին ել
՚1ՐԴ"ՎԷԼ
ւոարուէ տարի :
յ՚սկ
իրականութիւնր
արդէն
իսկ դարձած
է
խօս
ուե
շարժանկար
, «պատկե րա լից» տեսարան -
ներ
սլարղելով մէկ ցամաքէն
միւսը։
Անշուշտ ա–
մէնէն աոաք՝
եւրոպական եւ ամերիկեան
ափե —
րուն վրա
յ :
Շատ
մր դադութներու
մէք, որդիները
հասակ
նետած
են արդէն
ել ահաւասիկ
թոռներն
են որ կր
շշնշեն.
Հա
յ չեմ , Հա
յու զաւակ
եմ
...
Փորձէ որ եւ է Հարցում
ո լ զ զ ե լ իրենց աց —
ւլո ւթե
ան
, մայրենի
լեզուի
մասին։
Այստեզ եւա–
մէն աեզ :
Եթէ ^էչդ այս բառե
րն ալ չզո րծածեն
,
քեզի
պիտի
ուզզեն
միամ իտ կամ սառուցեալ
նա յ -
ռլածք
ժր , որ ամրոզք պատմ ութիւն
մ ր կ՝արժէ :
Եւ կըսկսիս քակե
լ չա ր իքին
ծալքերր
, դըա–
նելու
համար
քիչ - չատ ազզոլ
դարման
մր։
Աչքիգ
առքեւ կր պարզուին
միքավայրին
հա—
մ ա յնակուլ
ալիքները
: Տետո
յ լպրծուն
ճամբա -
ներր
իրենց
բազմազան
փո րձո ւթիւններով
: Շ"–
գեսլինդ
վազքր,
քզաձզոլթ
իւննե
ր ր՝ ի խնգիբ ապ
րուստի եւ ասլտհովոլթեան
: ՝•
Անհնարին
խոչլնգոտնեբու
Հետ կբ
գտնես
մրն
լ
լ կամ.
աս աւոI
մ եո,օե
զքԵր։
բլլա
լով
մ ա
յրենի
լր -
ԱՀա
ծնոզներ,
որոնք
, ի վիճակի
Հանգերձ
, մատր
մատին
չեն զարներ
,
լեզուն
սորվեցնելու
Համար
իրենց
ՀոգեՀատո
լ
ներուն :
ԱՀա
ուրի^եբ
որոնք շատ գոՀ ենոր իրենց
տզան ու ազք
իկր
«Հա
լ կական» ով չեն հետա -
քրքրուիբ
: Անոնց
շնորհիւ,
իրենք ալ «եւրոպա -
ց ի» կր գաոնան է
Ահա Երիա. Միութիւն
մբ որուն
անգամ —
անգամուՀիներր
չեն բարեհաճիր
հայերէն
խօսիլ
իրարու հետ ; Նոյնիսկ
իրենց
ժոգովին եւ հան -
գէսին
մէք ։
Ահա
Հայկական
Համրանք մբ որ առատու -
թեան
մէք կրլոզայ
, բայց
միտքէն
չանց լներ
գոնէ
գասրնթացք
մր բանալ :
ԱՀա
, վերքապէս
, Հայր
. Մ իութիւններ
, ո -
րոնք
լուր
չունին թէ ինչ մնացած է իրենց
զա
ւակներուն
մէք,
իբբեւ
Հայկական
ժառանգոլ
-
թիւն։
իրրեւ
սլիտանի
սերունդ՝ եթէոչ
Հայրենի
քին
, ւչոնէ իրենց շբքապատ
ին Հաժաբ ;
իսկ
ամ էնէն
քստմնելին
,—-
անփառունակ
նաՀանքր
«ուսումնական»
կոչուած
գասու
մր, որ
իր
անՀոգութիւնր
եւ ապիկա բութ
իւն
ր
կ՝ա րգա–
րացնէ սեւ տեսնելոփ
ամէն բան
յ
Այգ երանելի
գասուն
Համար
«ի յառա ք ագու–
նէ» դատապարտուած
ենք փո շիանա
լու ; Հետե -
լաբաբ
աւելորդ է տքնիլ
, յոգնիլ
, ինքնապաշտ -
պանութեան
ձեռնարկնեբ
կատարել :
Այս Համատարած
ոզբեբգոլթեան
մէք,
ինչո՞ւ
կբ զարմանաք ոբ այլասերումը,
օտարացումը
ա–
լերնեբ կր գործեն
ՀետզՀետէ
աւելի
սբրնթաց :
ք չունի
իբ ճակա -
Երբ Համրանք
մր Հ աւատ.
տազրին
փրայ
, երբչունի
որեւէ իտէալ
, ոչ մէ կ
Հբաշազոբծ
ուժ կրնայ
փրկել
զայն
փոչիացումէ :
Այս պարագան
ճիշգ է նոյնիսկ
անՀատնեբու
Համար : Առանց
ազզի եւ միքափայրի
խտրութեան
:
« Հ"՚յ • Լայոլ
զաւակ
եմ» , կ՝ բսեն
այսօր,
Արժանթինի
մէք կամ այլուր :
Վագր
կրնան
Հարցնել
ձեղի,
Ի՞նչ է Հայր ։
Այն ատեն, դուք ալ պիտի չկրնաք
ճիշգ պա–
ւան
մր գտնել :
Խմբագիր՝ Շ
ՄԻԱԱԲԵԱՆ
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
ԵՐԲ
ԱԶԲԵՐԸ ԿԸ ԳԱՌՆԱՆ
Աղղային
առոզք
ղգացումր երբ չափւաղան —
ցուելոփ
մոլեռանդութեան
փերածոլի
,
ամէնէն
քագաքակիրթ
ժոզովուբգնե
րն ալ յաճախ
կ՝ա -
ռաքնորգէ
տխուր անակնկա
լնե բու :
Ընկերաբան
չէին
Ժեր
նախնիք1ւերը,
բայց*
դիտէ ին թէ րնո ւթիւն
ր եւ րնաղգը չատ
անգամ
աւե
լի մե ծ ա րժէքեե
ր են ժաբգ
արարածին
մէք
քան
կրթութիւնր
եւ ստացական
վարգա պետու -
թիւններբ :
Եթէ մեր ժողովուրղին
մէք ըլլայ
միայն,
կ՝ը–
սենք՝
թեբակիրթ
ենք,
թթու
ազգայնական
եւ
ասիացի
, եւայլն :
Բայց
այժժ
շփում
ունինք օտաբ չատ մր
ս։զ–
գերու
Հետ՛
իրենց քաղաքակր
թո ւթեամ բ
մենէ
բարձր,
իրենց
լնկերային
զազափա րա րանոլ -
թեամ ր
մ ենէ շատ յառաքագէմ
, բա յց եւ ա յնպէս
պատկերը
ղրեթէ
նոյնն է :
ԱՀա « Ֆրանսայի
Շրքանր»
Հեծելանիւոփ
:
Մ իքազղային
մ րցում
մր , որուն կր
մասնակցին
Ֆրանսացիին
Հետ, Հաւասար
իրաւունքներով
,
իտալացի
, զուիցեբիացի
,
՛զե լժ եւ ուրիշ մար-
զիկներ :
Անչուշտ
իւրաքան
չիւր բ կը քանա յ
յաղթական
ելլել։ Ոչ միայն
անձնական
փառաս
ի րութեամ բ ,
այլ ել մղուած
աւլգային
արժանապատուութեան
զդւսցուժէն
:
Այս
տաժանե
լի
սլա յքարին
մ էք
կաղմ ակեր -
պի^երբ
ամէն
միքոց
ձեռք առած
են
օբինաւոբու–
թիւնր եւմաբզական
կանոններր
յարգել
տալու •
Համար :
Բայց
յանկարծ
մո լեռանգութիւնր
մոռացոլ—
^
թեան
կուտայ
ամէն րան, ե
՛լ
իրաւունք
ե
՛լ
օրէնք,
ե
Լ
Հիւրբնկտլութեան
պատշաճու
թիւն : Ե՛– անՀ ա–
յ
՛որ կր մղէ կոպտութեան
, ծեծոփ ել րիրտ
ումոփ
՚
յաղթելու
ղաղավւաբին
, նո յնիսկ
ոճիր
մ ր
զ՛՛ր -
ծելու վտանգով
, ինչպէս
գրեցին
թերթերբ
Ալ
ի՚^նչպէս
Հաւատանք որ կարելի է պաաե -
բաղմնե
րբ խափանել
տրամ աբանութեամ
բ , երբ
անՀ ատէ անՀատ
, աղղ է ազդ մ ո լեռանգ
ատելու -
թիւնն իսկ չենք կրնար
մեղմացնել
:
ԱՕԱԻ
ԿԻԼԻԿԻՈՅ
ԿԱԹՈ՚ԼԻԿՈԱԸ այս կիբակի
պիտի
քարողէ
Փաբիղի
Հա
յոց
եկեղեց
ին
, նախաղ աՀե -
լոփ
աբարոզութեանց
: Պիտի պատարագէ
Գե բե -
նիկ եպիսկոպոս ;
ՀԱՆԳԻՍՏ
ՄԱՏԹԷՈԱ
ԱՐԲ֊
ԻՆՃԷԵԱՆԻ
^
կաթող. պատուիրակութեան դիւանէն կր հա
ղորդեն
Մ անչէսթրբի
եկեղեցւո
յ վա
ր չո ւթ
իւն
ր
ցաւով
կր տեղեկացնէ թէ չորեքշաբթի
առտու վախճա -
նած է Մ ատթէոս արք. ինճէեան : Տ ո ւզա
ր ա կա
ւո–
րութիւնր
պիտի կատարուի
երկուշաբթի
;
X
Հանգուցեալբ
,
74
տարեկան
,
իրաւագէտ
է բ ա շխարՀա կանո ւթեան
ատեն
( Արմ ենակ
ինճէ
եան) տ \^նած է Պ՚՚լիո։
վարդապետ
ձեռնագրոլած
էբ
Իզմիրլեան
կաթողիկոսէն,
\90Տին :
Իզմիրի
առաքնորղն էր մինչեւ
1918։
վերադարձին
ժա -
ժանակ
մբ Պոլիս մնալէ վերք, անցած է Լոնտոն
եւ
ասլա Ա ան
չէ սթրբ
, ուր կր մնար
մ ինչեւ
մ աՀր :
\932ին
էքմ իածին
դնաց
իրրեւ
Ա՝
անչէսթրբի
պատուիրակ
, ի/որէն
կաթողիկոսին
բնա
րութ եան
ւթխ
աո
ւօ՜րւ
՛ւխ։
Յեղափոխող
թիէԱկՊեւժիոյ
մկ
կացութիւնր
ՀետզՀետէ կր ծանրանա
յ Պել -
ժիռյ
մէք , թագաւորական
Հարցին
առթիլ
:
Վ^եբ–
քին
Հեռագիրներր
300.000
500.000
կր
Հաշուեն
բանթողներուն
թիւը
=
Հինգշաբթի
զի շեր
Հազարաւոր
բանթողներ
եւ
ցուցարարներ
դրոՀ
տուին
գէպի
Լաքէնի
պա
լա -
տր, ուր կը րեակի
Լէովալտ
Գ. : Բուււն
րնդՀա -
րուժ Ժր տեղի
ունեցաւ
ոստիկան - զինուո
րնե
բուն
Հետ
ո րոնք քարկոծուեցան
ցուցա րա րնե
ր։է էն
կող
մէ
՚ Մ էկ ^"՚եէ սպաննուե
ցաւ
, երբ
ցուցարարները
տապա
լեց
ին Հանրակառք
մր ,
70
Հոգի
փիրաւոր -
ուեցան
Լութբ ոստիկան) :
Նախկին
լնկեբւԼաբական
փաբչապետր
, Պ -
Ափաք որ ց։է ւցա րարնե բուն
գլուխը
անցած
էր ,
ա յս առթիւ
Հետեւեալ
ազյլա րա րութիւնն
րբաւ
,
Կացոէթիէնը
կը ՎեղՎաԱսձյ
Խ . ՄԻՈԻԹԻԻՆԸ ԿԸ ՄԱԱՆԱԿՏԻ
ԱՊԱՀՈՎՈՒԹԵԱՆ
1սՈՐՀՈՒՐԳԻՆ
Անակնկալ
մը ռր բարենչան կը
Համարուի
շատեբոլ
կոզմ է , ա յնքան
մ ռտ
յլ կացութեան
մ ր
մէք.^
Պ– Եակոբ
Մալիք,
ՄԱԿի ԱպաՀովութեան
Խոբ–
՝՝ոլրգին
խորՀրդա
յին պատուիրակր
, որ
եօթբ
ամիսէ
ի
վեր կբ մերժէր
ժասնակցիլ
ժոզուինե -
բուն , իբրեւ
բողոք
ազգա յնական
Ջ
ինաստանի
մ ա սնա կց ո
ւթ
ե ան գէմ , Եչ • օր ծանո
յց թէ պատ
րաստ է ստանձնելու
յառաքիկա
յ ժոզոփփն նա -
խագաՀոլթիւնբ
, Օգոստոս
1
ին :
Պ
Մ ՛Ալիք այս տեղեկութիւնբ
Հեռաձա
յնոփ
Հաղո րգեց
Աղգաժո գոէԼի լ^գՀ
՚
քա բ տո ւալա ր ին ,
մեծ
տպաւորութիւն
գոբծելով։
Ըստ
կանոնի
,
ԱպաՀովութեան
խորՀուրգին
անդամներր
փոխն
ի
փոխբ
այբոլբենի
կարգոփ • կը վարեն նա -
խագաՀոլթիլնը
^
Այս անգամ
կարգը եկած
էը
Իք
.Աիութեան
,բայց
միւս
անդամներր
չէին Հաւատար թէ պիտի
մաս
նակցի
, ելյաքււրգ նախագաՀ
ը պիտի
րլլար Անգ
լիո
յ նոր պատուիրակր
:
ԱՀաւասիկ Պ– Մ ալիքի
զեկոյցը.
«ԱնՀրա -
ժեչտ կր Հաժարիմ
տեղեկացնել
ձեզի թէ՝ Համա
ձայն Հաստատուած
կարգին
, կբ ստանձնեմ Ա -
սլաՀ ո վութեան
ԽորՀ ուրդին
նա խադա
Հութիւն
ը
ա յս տարուան
Օգոստոսին եւ ժոզովին
գում ար -
ման
թուական կր նշանակեմ
՛Օգոստոս \ ,
ժամր
1
9ին : կ բ խնգրեմ
ԱպաՀովութեան
Խ ո
րՀոլրգին
բո
լո ր անգամնե
բուն
յա յտնե
լ նիստին
թուականր
:
Օրակաբգբ
պիտի
Հաղո րգուի յետագա
յին » ;
ԱպաՀովութեան
քցոբՀուրդր
նիստ
ունէր
այսօբ,
շարաթ , լսելու
Համաբ պաշտօնական
զե
կո յցր՝
Բորէա
յի պատերազմ
ի
մ ասին • բա յց տտ–
րակոյս
չկայ թէ ի/. Միութեան
ելոյթր
պիտի տի
րապետէ
ժոզովին
էիբայ : Հաւանական է որպա
—
էոերազմբ
գուռ
բանայ
եբկաբ
վիճարանութեանց
եւ կամ իյ • Միութիւնր
՚Լեթօ
դնէ։
Բայց
միւս
անդամներր
կը Հաւաստեն թէ Ա ոսկուա
չի կրնար
քուրբ ^գել նախապէս
տրուած
ոբոշումնեբբ
։ Ան -
շուշտ
սուր վէճ մբ պիտի ծագի
ազգայնական
Զի
նաստանի
պատուիրակին
մ ասնակցութեան
առ -
թիլ,
քանի որ
Իք՝
Միութիւնր
չի ճանչնար այդ
սլաաոլիբակը
: Եթէ քուէարկութիւն
կատարեն
,
անՀ րաժե չտ է եօթր
ձա
յնի
մ եծամ ասնութիւն
մ ր :
Ի րաղեւ^ե
բու
կարծիքով
, ազգա յնական
Զինաս -
տանի պատուիրակր
կրնայ ստանա
լ միայն
Մ • Նա
Հանգներուն
, ՝Բռւ,պայի , էքուաթորի
,
Եգիպտոսի
ել Ֆրանսայի
քոլէներր։
Նոյն
ազրիւրին
Համա -
ձայն
,
քց •
Մ իութիւնր
, Եուկոսլաւիա
, Հնգկաս -
տան,
Նոր՚իեկիա ել Մ եծն
Բրիտանիա
ճանչցած
աԼ"՛Լ
՛՛՛Լ
Զինաստանի
նոբ կառավաբութիւնր
( Հ ա~
մա յնավար)
, այլեւս
չեն կրնար
քուէ տալ
մ
իւ -
սին : Այգ պարագա
յին ազգա յնական
Զ
ինասաանր
կր
կորսնցնէ
մասնակցութեան
իրալու^ւքր,
բտյց
կարմ
իրն ալ գժուար թէ չաՀի
օրինական
մեծա -
մասնութիւնր։
Հետեւանքբ
պիտի
րէլայ
թափուբ
ձգել Զինաստանի
աթոռր
, գոնէ առժաժապէս :
Տայտնի չէ թէ ԱպաՀոփութեան
Ի/ռրՀուրգին
մասնակցելէ
վերք, Խ՝ Միութեան
պատուիրակ
-
ներբ պիտի
մ ասնակցի՞ն
Աղղ աժոզովի
ժ իւս
քսան
յանձնախում
րերուն
, որոնցմէ եւս Հեռացած
էին :
Ուո
չինկթլնի
քազաքական
շրքան ակնե բո
ւն
մէք գիւանագիտական
յաղթանակ
մբ կբ Համաբ -
ուի
հյ • Մ իութեան
վերագարձբ :
(Լուրերու շարունակութիւնը կարդայ Դ– էց ՝
խօսքր
ուղզելով
վարչապետին
.
« Լէոփոլտի
՚էէմ սաբքուած
դործս՚ղոլլնե–
րր ապստամբական
Հանգամ անք
ունին ել եթէ
ե րկաբաձզոլին
, յեղափոխութեան
մբ ս կղբն ա
լո–
բութիւնր
պիտի բԱտյ »:
Վարչապետբ
պատասխանեց
. ֊ - «Զենք
կրնտբ
թոյէ աալ ոբ ապստամ բական կամ
յեւլափոխական
՛լ ւէրծադո
լ լնե
բ սարքուին
: Այդ պիտի
նշանակէր
թէ
քուէն
կոբսնցուցած
է իր արժէքբ։
Ա ենք ոս
տիկան
պիտի
չգո րծածենք
ձեբ գործագուլի
ի-
րաւունքին
գէմ : Բայց
թ՚՚յլ
պիտի
չտանք որ
րանո
ւո րնե
ր բ բռնադատուին
ղ ո րծադուլ
լնե լու» :
Ցոյցին ատե^ք բաղմութիւնբ
կ՝ազաղակէր
.
«Հրաժարեցէք»
: Շատ
մ ր քազաքներ
ղրկուած
են
Ի ՚ ^ բ է
.
Լ"յ"է
է
երթեւեկէ
, թղթատարէ
եւ
ուրիշ
յարմարութիւններէ
: Թագաւորին
կուսակիցներն
ալ
րուոն
ցո յցեր կբ կատա
րեն : Գո րծագուլր կր
սպաոնայ
մալրաքաղաքին
: Շատ մր ղորՆարան -
նե ր փակուած
են , անտանելի
կա
ց ո ւ թ իւն
մ ր
սէոեալծե լով
ժողոփուրդին
Հաժար :
ՊԱՐԱԿԱԱՏԱՆՒ
կառավարութեան
որոշու -
մ աչ
, ա յսուՀետեւ
Ատրպատականի
նաՀանգբ
պի
տի չկրնան
մ տնել օտաբ թգթակիցնե
բր
,
որպէսղի
թիւրիմացոլթիւննեբ
չպատաՀին
Խ •
Միութեան
Հետ։
Ար՚ւեէքր
առաքին
անդամ
գործադրուեցաւ
երկու
ամերիկացի
եւ մէկ անգլիաց
ի
թղթակցի
գէմ
: Արգե լքէն ազատ են պարսիկ
թդթտկիցներր
-
Պաշարէէան
էԼիճակր կքուեցաւ
50
նաՀանգներէ
\7ին
մէք :
Դ
Fonds A.R.A.M