քքտաըւ^ ՉՍօւաւա^ ^\ւն\1ա^յըիյ ք։>յ ւ^աօրր.
Տ. 0. տ. 376.–^88
0Մ6Շէ61Մ–Բքօրո6էտՄ6 : Տ€Ւ1. Ո1ՏՏ)^10;Ա<1
17. քՀսք Օտաէտաշ - ք ^ 1 Տ (13)
Վհցամ»– 800 ֆ|» • , Տաբ– 1600,
արւո - 2500 ֆր
^ ԶիԱակաԱ աշաւ%սնքյւք
կը շաէՈՆԱտկոփ^Թիպկի
մկ
1 ^ € 0 6 . 1Տ-70
Գէւն 7 ֆբ • Օ.Շ.Ր.Բտոտ 1678-63
Տ^I^^^^6<^^ 1 Ր^ՕV^ահ^^ 1950 Չ ւ ւ րհք ^ բ բի 1 %ՈՅԵՄՐ՝–
26րգ ՏԱՐԻ - յ»6« * ո ո « «0.629Տ–Նոբ շրջան թիւ. 1706
ՄԵՐ ԽՕՍ֊ՐԸ
ՀԱԹՍՈԻՆԱՄԵԱԿԻ
ՏՕՆԵՐԸ
Մ
է քէն
Ֆր
՚"նււսւ
յէն
ււկսսւն Հ
. Տ •
՚իանակւյու.֊
թեւսն
Վաթսուն
սւմ եակի
տօն ա կա տ ա ր ո
ւթ
ի ւնն ե ր քլ ,
որոնք
սլիտի
շարունակուին
յաո
աք
իկա
յ ամ իսնե–
րոլ
լձւթացքին :
Պարսկասաանէն
մինչեւ
Աուրիա ու Եգէ՚պաոս
,
Ֆրանսայէն
մինչեւ
Հիւսիսային
եւ
Հարաւային
Ամ եր իկանե
րր
, Ա փիւռքի ա յն բ" էո ր
փա
յրերէւլն
մէք
, ուր ափ մր Հայութիւն
կ՚ապրի
,
Գաշնակցու
թեան
փաթսունամեակր
կր տօնուի
Հանգիսաւո -
րասլէս
,
խանգափառելոփ
տարագիր
րաղմ
ութիւն
ներ
ր :
Վաթսոէնամեակր
չփ աօնոլիր
միայն
երկա -
թէ փարաղոյրին
միւս
կողմր,
Հասկնալի
ւղատ -
ճառներռփ ;
Վաթսուն
երկարաձիգ
տարիներու
փաստակով
րեռնաւորուած
,
Հ–
Ց– Գա էակցութիւն
ր կր ներ
կա յանա
յ այսօր
Հայ մողոփուրգին
եւ իր
թօսքր
կ րսէ անոր :
Պատմական
շրքանի
մլն էր որ
կագմուեցաւ
Հ •
Տ ՚ Գաշնակցութիւնր
։
Տ տսնեւէննե
րռ րղ դարու
կէսերուն
մէւաժամ ա–
նակ կոփկասի
եւ. թուրքիոյ
մէք ծայր տուած էր
Հայկական
Վերտծնունգր,
շնորՀիւ
Հա յրենա
շուն ՚,
ղրականութեան
եւ գաղափարական
քտրոզու -
թեանց :
Զարթօնքր
ՀետղՀետէ
իր Վերացական
շրքտ —
նակէն
ղուրս
ե լյե լոփ ,
սկսալ
ձե ւաւո րուի
լ եւ
կաղմաւոր
ուէւ լ
;
Հա
յրենիքի
եւ
աղատութեան
ւլաղափարներր
թանգափառեցին
ոչ միայն
յառա -
քաղէմ
երիտասարդ
մ տաւո րականներ
ր , ա յլ
նաեւ
րուն
իսկ
մ ողո փրգա կան. ւլանզո լածներ
ր :
Երբ
1
8Շ2,ին
Զէ
յթ"՚–նի
մեր Հերոս
Հա յրենա -
կիցներբ
իրենց
աբծուեբռյնին
մէք ամօթալի
էքլար–
տութեան
կր ՛մատնէին
օսմանեան
ղինուորներր՝..*,՛
արձագանգբ
կբ Հասնէ ր
մինչեւ
սո ւլթ աննե րու
ժա յբաքաղաքր,
ուր Ա՝կրտիչ
Պէշիկթաշլեսն
տն -
մաՀ
տողերու
մէք կր սլանծացնէբ
անոնց
ղիւցաղ–
նութիւնբ
:
ք՛ր յօրինած
րանաստեղծութ
էււննե
րր
երղ ի ձեւին տակ պիտի
Հ
ասնէին
մ էնչեւ Տեր օ-
բերբ ։
Տ եղա փա իո
ւթե ան ղաւլափարր
կր • ծաւալէ
ր
ժ ամտնակին Հետ
: 1877-78^
ռուսեւթուրք
պատե -
րաղմր եւ անկէ
բխող Աան Աթէֆանոյի
եւ Պեր -
լէ
՛նի
ղաշնագիրներբ
մեծ յոյսեր կր նեբշնքէին
ա–
ղա տա տ են չ Հա յութեան :
Հիասթափութիւնր
չուշացաւ։
Ա՛եծերր
լքե -
ցին ժեղ մեր բախտին
: Տասր տարի չանցած
կաղ ~
մ ուեցան
յեղափոխական
կուսակցութիւննե
րր
Գաշնակցութիւնր
Հրապարակ
եկաւ՝
երր
մէկ
կողմէ
ձայնր կր Հնչէր
էրղրումի
Հայոց
լեռներէն
,
միւս
կողմէ Աարգիս
կո ւկո
ւնե անի
ար շալախում -
բր կր պատրաստուէ
բ թրքաՀա յաստան
մտնել
ոու
սական
սաՀմանադլուխէն
%
Եր ղինանշանին
փրայ գրած
թրքաՀա յաստան
է։
աղատադրութիւձւր
: Գա ^ա կցո ւթի
ւնր
տասնեակ
տարէներռփ
պայքարեցալ
իբաղործելու
Համար
էւր
ծրագիբր
: Երբ ժէկ կուլմէ
Հւսք Ժսղոփուրգի լա -
ւագո
յն ղաւակներբ
ւլինուո րաղբուած՝
Գաշնակ
—
ցու֊թեան
՚էրօշէ՚ն աակ կր կոուէէն
յանուն
աղտ -
տութեան
, մ իւս
կողմ է
գէււանւՍգէւաական
ճամ -
բով ա շխատանքնե
ր կր կատարուէ
ին՝
Հա
ւկա
կան
Գատր
քսԼղաքակիբթ
աշխարՀէն
ճանչցնե լու
Հա
մար :
Մեծ
ղոՀեր տուաւ
Գտ շնակց ս
լթ իւ1։
ր
1890
1918՝
աղատութեան
Հ\
անա սլա ր
Հ
էն վբ՛"
յ • Եր լա
ւաղոյն
Հերոսներուն
ումտաւորական
—-
՚1^1՚^է՚է.—
ներր նաՀաաակուեցան
անՀաւասար
կո իւնե
լաւ
մէքեւ
1915/
Մեծ Եղեռնին :
/» Գ"՚֊Ր չանցան
սակա
յն
Գա
շեակցութեան
ղոՀողոլթիւններր։
Հայ ժողովուրգր,
1918
Մա -
յիս եան
կռիւնե բուն
նո
րՀ էււ
ստեղծե ց
անկաէս
Հա
յաստանի
Հան
ր ա պետ
ո ւթ իւն ր , փեց
գարու
սա րկո ւթենէն
վերք տ ի րանա լո վ իր պատժ ակ,սն
Հայրենիքէւ մէկ մասին :
Երեււուն
ամիս
միայն
տեւեց
էւր անկախու
—
թիւնր։ Ու այսօր
երեսուն
տարիէ ի վեր Ափիւռ
քի մէք ցրուած
տարագիր
Հայութիւնր
կր տառա
պի Հտյրենարաղձութեաժր
, առանց
երբեք կոր -
սլնցնելու
աղատ
ու անկախ Հայաստան
փերագառ–
նալու
իր յ " յ ս ր ՝•
Գա^ակցութիւնր
Ափիւռքի
ժէք իր
ժամուլոփ,
էր բեմով
, իր մ շակութա
յին ու
բաբեսիրական
Խժրագիր՝
Շ.
ՄԻԱԱ-ԲԵԱՆ
ԳեոէաԱիպ վև^ազիԱոէմը
Մ֊ ՆԱՀԱՆԳՆԵՐԸ
ԵԻ
ՖՐԱՆԱԱ
ՄԻՇՏ ԿԸՊՆԳԵՆ
ԻՐԵՆՑ ՏԵԱԱԿԷՏՆԵՐՈԻՆ
ՎՐԱՑ
Ատլանտեանի
Գաշինքին
ժասնակցող
\
2
պաչտ
պանութեան
նախարարներու
Ուոշվ՚նկթլնի
ժողոփր
երէկ եւս շա ր ո ւնա կե ց փփճա բանութ
իւննե ր ր Գեր
ժանիոյ
փեբաղինման
Հարցին
շուրք :
Մ • Նա -
Հանգնե
բու եւ Տէրանսա
յէւ տաբ
ակա
բծութ
էււննե
րր
կր թուին
անՀաբթելփ
: Երկու
կողմերն ալ կր պն
ղեն
իրենց տեսակէտներուն
փրայ։ Եթէ
այսպէս
շարունակուի
, վախ կա
յ որ ժողովր կր
փակուի
աոանց որեւէ
արդիւնքի եւ այս ձախողժան
Հաժաբ
պատասխանատու
կր նկատուի
ֆրանսական
կա–
ռափաբոլթիւնր։
Աժերիկեան
ժաժուլր
սկսած
է
աբգէն
քննագատե լ ֆբանսա յի կեցուածքր
:
Մեծ բան ժբ շիժացոլիր
ժողոփփ ա շխատանք -
նե բուն
մ ասին , որոփՀետեւ
նիստերր
գռնվ՚ակ
են
ել պա շտօնա կան տեղե կութ իւննե րն ալ ցանցառ :
անօթ է միայն
,• ոբ ֆրանսական
պատուիրակու
-
թ էււնր կր պնդէ իր առաքար1^երու
ամ բողքու -
թեան
՚էրայ :
Անղլեւամերիկեան
շրքանակնեբր
« րոլոբոփին
անյարմար
՝^ կր գտնեն այգ առա -
^արկնեբր
ե լ «ղուրկ
տրամ ա րտնո ւթենէ
, որ միշտ
եղած է Տհրանսացինեբոլ
Հ պաբտութիւնր
^ :
«
Մ Իթէ՛^ Ֆրանսաց
ինե բ ր կ՝ու ղեն րսել թէ փստա
Հութիւն
չունին
է։ բենց Ատլանտեանի
գա թակէւց -
ներուն
, ո րոնց կարգին եւ Ա • ՆաՀանգներու
վ լ՛–
րտյ»։
Ամերիկեան
թերթ
մբ կր գրէ ^ "ր
Հեթէ
Փլէ վէնի
կառավաբութիւնր
կբ յամ առի իրակա -
նութեան
կռնակ
ղարձնել,
թերեւս
պիտէւ
գտնուի
ուրիշ ֆրանսական
կառավարութիւն
մր, որ աւե
լի լաւպիտե
բմ բոնէբ
կացութիւն
բ ՝» :
Ամեբիկացիներր,
պնդելով
իրենց տեսակէտ
—
ներուն
վյ՚տյ,
ամէն Հաւաստիք
կուտան
էերանս՚ս–
յէ՛ , թէ ղ երմ անական
զօրամ ասերր
երբեք
չսէիտի
անցնին
ղ աշնակից
ուժերուն
Հաբիւրին
2.0ր եւ թէ–,
էսէէստ
Հակակշիռ
ժր ի գործ
պիտէւ գրուի
անոնց
յ
վրա
յ : Աղօտ
յո յս ժր կայ , որ Ֆրանսա
, էւ վերքո յ՝.
բաւարար
պիտէւ նկատէ այս երաշխէւքնեբր : Բա -
ւարար
չն կատ
ելու պաբազ ա յին
իսկ , սակա յն ,
աժերիկեան
եւ անղլիական
ւլինուորական
ղեկա -
փ արնե րր
կ՛՛ո
լ զ ե ն
ձեռնա րկե
լ տասր
գերմ
անական
զօրա բաժ իննե ր փե րաղինե
լու պա արաս տութիւննե–
բուն , ինչ որ ալ րլլան
ներկայ
բանա կցո ւթե
անց
արղփւնքբ
, կամ արտաքին
նախարտրնեբու
գու -
մ ՚ " ր ե լիք նոր մէ կ մ
Աղուէին
ռբո չա մներբ : Կ՛ րսուի
նմանապէս
, որ Մ– ՆաՀանղներր
պէւաի
մերժեն
յաւե լու ածական
օգնական
ուժ ղրկել
Եէ
րոպա եւ
սլէւտի
արղիլեն
՚լօր • ԱյղրնՀաուբի
լնղՀ
. Հրամա
նատաբ
նչանակում
ր , եթէ Ֆրանսա
շարունակէդ
էւր բացասական
ղ իրքր •
^
Վ^երքին
ւղաՀուն կր Հաղորզռւի թէ Գեր-
մանիոյ
վերաւլինման
Հարցէլ
քննութիւնր
յետա
ձղ ուեցաւ
պաշտպանութեան
նախարաբնե
րու
ժո
ղովին
կողմէ : իտալիոյ
աոաքւսրկով
, Հարցին
յե–
տազ ա յ քննութ
էււնր
քանձնուեցաւ
մ ասնաղիտա -
կան
յանձնախում բէւ ժր : Ա յսպէսով
պիաի
շաՀուի
4 -— 5
շաբթուան
ժաժանակ
ժ լւ , որու
լնթացքին
ճէ։ղ պէւ՚ոէէ թափուի
էւրարու
ժ Օտե
ցնե լա
ամե
րիկ–
ե ւ " ն եւ ֆբտնսակտն
ւոեսակէտներր
:
ք՚ՏԱԼէ՚ՈՑ
Համ ա քնափար կուսակցութեան
զե–
կափ
՛սր բ Պ– Փ՚ոլժիբօ
թռլիաթի
Հի ւանզ ացած
րլ
լալոփ աբձակուրգ
ստացած է : Րժիշկնելւքւ
բացար–
ձակ Հանղիստ պաաա էւրած են իրեն :
կաղժ ակե քւպ
ւ՛լթ
իւննե ք՛ոփ կբ քանա
յ վառ
պաՀե ք
Հ ա քրենի քէւ "է ր ր
շո րս Հովե բու ն ց րուած
աղա -
ու ատ ենք
Հ՛ո յե բու
֊, ոգիին
ժէք,
ժ անաւանդ
ա յն
տար րերուն
ժէք , որւնք
Հակաժէա են ուծանա
քու
ե
լ
ա յլասե րե լու :
Առանց Գաշնակցութեան
, տրտասաՀԺանի
Հ ՛ս–
բիւր
Հաղաբաւոբ
Հայերր
անտէր,
անՀովիւ
֊էՕւոէւ
ժր պիտի
վերածոլէին
, ղատապարտուած
իսպւս՚ւ
կո րսուե
լու
^
Վաթսունաժեակբ
Հանղրոլան
մբն է
միայն։
Գա էակցութիւն
ր պիտի ապբի
մէւշտ Հայ ժո–
՛լո վուրգին
Հ ետ , մ ասնակից
անոբ ցաւե րուն եւ
ու րա խութ եանց , մ ինչեւ ա յն ե ր քանիկ
օրր , երբ
Բ" լո րս մէկ պէւպտ
ե րթանք
Համ ախմբո
ւե լո ւ մեր
աղատ, անկախ եւ մ իացեալ
Հայրենիքին
մէք,
յա–
լէւ
տ ենա կսն
Արարատի
Հ ով ան իին տակ :
ՀՐԱՆՏ
ԱԱՄՈԻԷԼ
ԹԻՊԷԹՑԻՆԵՐՈԻ
10 - 12
ՀԱԶԱՐՆՈՑ
ՈՒԺԸ
ՏԿԱՐ
ԳԻՄԱԳՐՈԻթԻՒՆ
ՄԸՑՈ6Ց
ԿՈՒՏԱ6
Զինական
բանակր տասն օրէ ի վեր կր շարու
նակէ իբ յաոաքխաղացումբ
թիպէթի
մէք, նպա
տակ
ունենալով
գրաւե
լ լեռնա
յին
մայրաքագաքբ,
Լասան : Հազիւ
15
տարեկան
Տաչայ
Լաման
•՜»–
զելրր պետր
կր պատրաստուի
փախիլ
**^7՜ —
կաստան ; Ջին Համ ա յնափա րներր
կր
ղ տնուէն
ժայբաքազաքէն
300
քիլմ–
Հեռաւորութեան
մր
փյւայ,
ել տկար
դիմադրութիւն
մր միայն կր ղտ
նեն Թիպէթի
սաՀմ անապաՀ
ղփնուո րնե բուն
կող -
մէ , որոնց
լնգՀանուր
թիւր կր
Հասնի
10—12
Հազաբի :
թիպէթի
ամբողք
բնակչութիէնր
4 ժի -
լիոն է :
թիպէթի
կաոափարութիւնր
խնգրած է Հնղ -
կաստւսնէւ կաո ափարու թեան
գիլանազիաական
ա–
քակցութիւնր
, կասեցնե լու
Հաժ ար
ար
շաւանքր
թիպէթցէ՚ներու
ուղածր
Հնղկականժ
իքնո րգութ
իւն
մբն է. Հասկացողութեան
ղալու
ՀաԺաբ
չին Հա –\
ժ ա յնա փա բնե
ր ո
լ
ն Հետ ել ոչ թէ
ղինու ո րական
աքակցու.թէււն
մբ կամ զիմում
մ ր՝ ՄԱԿի
մօա ։^
Հնգկաստանի
կոգմ է Փեքէնի
կառավարու
թեաե
յանձնուած
ծանուցաղ
րին պատաս խան բ
ղ եռ չէ
ստացուած
^աստատապէս
սաոլղուած
է , որ
չինական
արչաւանքր
սկսած է Հոկա • 22ին եւ Թէ՚պէթցի -
ներբ ստէւպուած են Շոշատօ
քաղաքէն
Հեռանալ
Հոկտեմ բեր
27 ին : Աբչաւող
ուժերու
Համրանքր
յայտնի չէ , բայց
յառաքխաղացումբ
կր կատար
ուի
արաղօրէն
, է՛նչ ոբ ցոյց կուտայ թէ
կարեւսր
ուժե ր մտած են թէւպէ թեան
Հուլամ ասէն
ներս :
Բա րե խաւն
եւլանակն ալ կբ նպաստէ
զինուռրական
գո րծ ո ղո
լ
թ ի ւնն ե ր ո ւն :
իրազեկ
չրքանակնե
ր Հաւանական
չեն
ղտնեբ
Հնղ իկ կաո ա վարս լթեան
ազգու
մի քամ տութիւնր
:
կ՝ րսեն
նաեւ , թէ չին
Համ ա յնավարներր
,
Տալայ
Լամա
յի անպա
յմ տն
անձնա ա ուո
ւթի
ւնր
ւղիտի
պաՀ ան քեն :
ՆՈՐ ԱՊԱՆՈՒԹՒՒՆ
ԱՈՒՐՒՈ8
ՄԷԶ
ԱոՀամմէտ
Իպն ԱՀմէտ
Պաբաղի
անունով
24
տարեկան
Աուրիաւլի
մր, երկուշաբթի
առաւօտ
Պէքրոլթի
բանուկ մէկ փողողէն
մէք
ատրճանակի
երեք
Հա բո ւածնե բուէ սպաննեց
ղօր– Ա ամ ի Հինա—
ուին, որ անցեալ տաբէւ, պետական
Հարուածի
մր
Հետեւանքոփ
մ աՀա պատժի
ենթարկած
էր նա էսա
ւլ աՀ
Հիւսնի
Զա յիժ ին : Զե բ բակա լուե լէ
՚/երք ,
աՀաբեկիչր
բսած է ոստիկանութեան
, թէ սպտ —
նութիւնբ
ղ ործած– է՝ իր աղղ ականին
Մ
ուՀոին
Պաբաղիի
սպանութեան
ւէրէժր
լուծելու
Համալւ
(ԱուՀսին
Պտրազին ալ մաՀուան
ղատապարտուած
( լ ա ր ե ր ո Ն 7 ա ր ւ ւ ւ ն ա 1 է ո ւ թ իւ է1ո կ ա բ դ ա ւ
• Ւ »
ՊՈԼԱՈՅ
ՊԱՏՐԻԱՐԲԻՆ
ԸՆՏՐՈՒԹԻՒՆԸ
թուրք
կառափաբութեան
Որոշման
Համա
-
ձայն,
Պոլսոյ
մէք կատարուելիք
Հայոց
պատ —
րիարքի
լնտրութեան
նա խապատ րասաական աշ —
խատանքնե
րր սկսած են արղէն
: Զե ռնա րկո ւած է
բնա քւ ական
յանձնախում բե բու
կազմ ութեան եւ.
թեկնածուներու
ճշզ ում ին : Առանձնապէս
տենղ
ոա
աշխատանքի
լծուած
են
Արս լանե անա կաննե բր ,
ճ
իւղոտ պատաո ր» ձեռքէ
շՀանելա.
մտա
~ւՈւքու
—
թե՚սմք
ինչպէս
ղրած՜ էինք,
րնզՀ • ժոզովի
անւլաժ -
ներուն
լնտրութիւնբ
պիտի կատարուէր
երէկ , ե–
րեքշաբթի
թաղա
յին
Խ ո րՀոլրղնե բու
կողժ է
պատուիրակութիւն
մբ զիմած է Պոլսոյ
կո։ սակա
լ
փրոֆ՛
կէօքայէն
, խնգրե լոփ որ այս լնտրու
թէււնր
կատարուի
Ն" յեմբե բ նի կիրտկի
օրր ,
ո րսլէսղէ։
ժողոփուբգր
կարենայ
ամբոզքութեամբ
մասնակ -
ցիւ՛
կուսակալբ
րնդ առաք ղացած
է
էսլ՚նզ —
ր անքին , եւ նոյն
օրն իսկ, յեաաձզման
անՀրա —
Ժեշտ
ՀրաՀանղ
ր տուած է թաղային
1Սոր՝էարղնե
—
լաւն : Պատոլէւբակութիւնր
խնղ րած է նաեւ
ստեղ
ծել Պատրիարքարանր
, Ազգ • Հիւանգանոցր
, որ-
րանոցնեբր
եւ ՚"յլ Հանրայէն
Հաստատու
թէէւննե բ
Հակակշռի
ենթարկող
փե բստ
ուզ իչ
ժ արԺ ին
ժ լ։
պտրաղայ
ժր որ անտեսուած
է պեաակա^ւ
֊•րա -
Հանղ ին ժէք։
քսնդբած է նաե ւ
պաա
բիա րքտ
կան
բնտբելինե
բու
ցանկր
երկուքի
փոխաբէն
Հ ինգի
բարձրւսցնել։
կուսակալբ
խոստացած
է
ւլո՝,ացնել
նաեւ ա յս խնգրանքներր
, ձեռնՀաս
շրքանւոկնեբու.
Հետ էսոբՀբղակցելէ
վերք :
« Վաթան » թերթին
Հաժ աձա
յն , Պո լսո
ք Հա
յ–
կական
շբքանակներբ
գժգոՀ
մնացած
են պետական
ՀրաՀանգի
կարդ
մր տբամագրութիւններէն
, ո—
րոնցմէ
մէկն է պատրիարքական
բնտբութենէն
վերք րնդՀ • ժողով
ին քնքումն ու բոլոբ
ղ ո րծե
բուն
կրօնական
ժոզով
ի
ժ ր
ձղ ուիլր : Ուրիչ
ղ ժզոՀոլ -
թիւն
մլն ալ լնտրելի
պաարիւսրքին
Հաժաբ ե —
կեղեցական
աստիճանի
նկաաառժան
ղանցաոու՚է՚ն
է
;
ՀրաՀ անզ ի Հեզ ինակ կուսակալբ
, կ՛րս է « Վսւ~–
թան» , նկատի չէ աոած
Հայոց
զարաւոր
կանո -
նտգիրր
, որ Լռղտնի
զաչնաղ րով^ ալ
վս՛ւ ե բաց –~
ուած
է :
Fonds A.R.A.M
