Պա1ւ մը Ս. Պհտ^ոսք^ ապեւ
ՀՌՈՄ,
( ^ ^ ^ է ) – Բացաոիկ
երեւոյթ մր
ունի այս ասւրի «Յաւիաենական
Բաղաքր» :
Եթէ
ամէն աաեն իոկ մասնաւոր
երկիլղաՆու֊
թեամր է որ Հասարակ
մաՀկանացուն
կր րարձ ,
րանայ Աուրբ Պեարոսի
սանգուղներր,
այս անղամ
ալ
աւելի
անղռլցական
Հանգամանք
մր ունի ա -
մէն
ինչ : Տաք արեւի
մր աակ , Հազարաւոր ուխ .
աաւորներ,
աշխարՀի
^ լ , լ ^ ^ անկիւններէն
կուգան
Հող,
խումրերով,
աոաքնորղոլթեամր
վարգա
.
պեաներսւ եւ փայաէ խաչ մր աոշեւէն ու երգե ~
լով,
աղօթքներ
արաաոանելով
կր
բարձրանաք
գէպի Ասաուաձ– :
Անկարելվ. է , նոյնիսկ
անՀաւաաի
մր
Համար
խռրապէս
չապաւորոլիլ
այս անսովոր
երեւոյթէն
:
Եկեղեցի
մր, Հազուագիւա
եկեգեցի
մր, իր մե֊
ւ
^ութեամբ,
վսեմոլթեամր
թէ գե զե ց կութե ամր–.
եկեգեցի
մր ուր ամէն ոք կ՛ուզէ
զզալ Ասաուձ^ո
լ
յաւիաենական
ներկայռլթիւնր,
անոր
գերրնակսձ
ումր–
եկեղեցի
մր ուր ամէն
մարզ
կ՝ո, զէ ք^ուն.
կի ղալ, չնորՀակալոլթիլն
յայանելու
Համար բո
լոր անոնց որ կրցա1է են մարգկային
ա մերով
ներ֊–
շնչել
մոգովոլբղներոլ
գերմարգկային
ներկայոլ-Հ..
թիլն մր։
Շաբաթ
օր , Հայ ոլխաալոբներ
եւս մաս պի
աի կազմէին
այն աՀաւոր
թափորին
որ խումբ ,
խումի կ՝աո աքնո րգուէր
գէպի
Աոլրբ Պեաբոս
ուր
Պապր պիաի աար իր օրՀնութիւնր։
ժամր
5/՛^՛
աբգէն
Հրապար՛ակին
մօա, աւելի քան
ՀաբիԼբ \
յիսուն
Հայեր
որոնց
մէք, բացի աեզական
փոքր
զագութէն
, կային
Լեւոնեան
ել
Մխիթարեան
ասւնր,
ներոգութիւն
սլիաի
խնւ/րէ,
Հււչաուի
,
որ՝ սւխաբ
ընդունհլ|ւ
բլլայ, որ՝ սրաի
Հանգաո–
աութեամբ
ու Հոզփի խազազութեամր
ուխաի եր
թա
յ ու փերազ.առնայ :
Կիրակի առաւ , կ ան ռ լիս ճամ բա
յ կ^ե լլեն , չա–
աերր մանաւանգ
աղքիկներ—Հարսերբ
,ռրոնք
ուխա
րբած, են ելխոսաացած՜
են ոտքոփ
երթալ
Աուբբ
Լոյսին
ոաքբ
կ՝երթան
բոպիկ
, առանց
կ**չիկի
ու
ւէուլսլայի
, կր քալեն
փուչերու եւ մացառնե -
բու,
քարերու եւ աաաասկներոլ
մէքէն :
Փւււշը
ոտքեբո՛"ւն կր մւոնէ , քարի մր զարնոլելոփ
եղո"՛լն–~
գր կր կոարէ , բում բերր
մ ացառներէ՚^ն
կբ րզկ ~
տին,
ււբո՚^լ Հոգ, իրենք՝
ուխտալորներ
եե
\)ուրբ
Լոյսին, ա լսպէս փճռած
են , կր քա լեն
Հան–,
գարա , առանց• .^բտէքւնքի. ու բոզոքի
ք
Ջ լ Հ ^ . > , – . ՚ ° ՜ ^ ք * ^ ,
մարմ ինբ աառասլեցնելով
կարելի է Հասնիլ
Հոգիի
փրկութեան
••• •
Տակաւին
արեւբ չծագած՝
կր Հասնին
Աուրբ
Լոյս լերան ստորոտր
, ուր՝ պաղորակ
քոլրոփ
աւլ–
բի՚-ր
մբ կայ։
Հոն՝ պաՀիկ
մր կր կենան, նախա
ճաչ
լնելու,
քիչ մլն ալ Հանգստանալու
Համար։
Առաքին
անդամ
ազրիւր
Հասնոզր
իրաւունք
կ՚ու
նենայ
քուր սբսկելու
փերքր
եկոզներոլ
փրայ :
Այս
ազբիւբբ
իր քուբր կբ փաղցնէ գիչեր
ցեբեկ
,
ու իր առքեւր աարածուած
Հոփիաին
մէք կբ լճա–
նայ,
ՃաՀիճ մր կր չինէ,
ոբուն
մէքտեղր
տասն -
եակ
մբ ուռենիներ
կան.
Հոն կբ Հաւաքուին
յոգ^
նած
ոլխտաւոբներր
զովանալու
եւ
Հանգստանա
լու Համար : Այս աեզէն
մինչեւ
լերան
կատարր
մամ
մր կր տեւէ :
X
այս՛
ազբիւրէն երբ ոբ մէկր վեր նայի
, դէպի
Աուրր
Լոյսին դագաթբ
, սլիաի կարծէ թէ , ան
ապառամ
մ լն է , բոլորո
փին
լերկ : Բայց երբ որ
^այրրկբ
Հասնի,
Հոն կր տեսնէ
դիՀի
քանի
մր
ծառեր՝
ոբոնք մէկ կամ երկո՛ւ գրկաչափ
բուներ
ունին։
Նուիրական
են ասոնք, Աուրբ
Լոյսի
ոուբ֊
բիկ ծառեր
, ոչ մէկր
իրալո֊լնք
ունի
ճզիկ մր ան.
զամ
փրցնելու.՛.։
Նուիրական
ծառեր
կարողր,
իր տուն տանող ու փառոզ մարգր
չաբաչտր
կր
պատմուի։
Այս անգիր
օրէնքր կբ տաբածուի Հա
յաստանի
ուխտափայրեբու
բոլոր
ծաոերուն
փրա
լ
անխտիր :
Ուխտաւորնեբր,
Հայ եւ քիւրա , երբ
Աուրբ
Լոյսի
բարձո՛ւնքբ կբ Հասնին,
գետին կր խոնար -
Հին,
Հողր
կ՚առնեն,
իրենց
երեսնեբուն
կբ քսեն
քաբերբ կբ Համբուրեն
քերմ եռանգութեամ
բ եւ
Հաւատքին
աաքոփբ։
Լերան
փբայ
քաբքաբուտ
Հաբթամաւր
մր կայ ու աեգ աեզ ալ
քարայր
ներ,
Հաւանարաբ
Հեթանոս
գարերու
մէք
մեՀենատեզեր
եղած
էին՛–
Այս
քտրայրնեբու
մէք քաՀանան կբ պաաա–
րազէ,
մատազցու
կենգանիներու
յատկացուելիք
•"՛ւռ
կ՝օրՀնէ
, յետոյ՝
մաաազցուներր
քարայր -
եկեղեցիին
բոլորաիքբ
կր պատցնէ
աղօթքով եւ
խնկարկոլթեամբ
:
ՕրՀնուած
երկիր,
օրՀնուած
միս եւ
օրՀնուած
մողոփուրգ :
Ամէն
րանի
մէք եւ ամէն
բանի
փրայ՝
Օրհ -
ՍութխՈ,
ոփ Աուբբ
Լոյս
՚^՛՛՛*"՛^՛^՛՛"՛^^^՛՛^^^^՚^;,;
ՊՈՒՏ՝Մ
ԵԻԾԱՀ
ԵՕԹԱՆԱՍՈՒՆ ՊՍԱԿ՛.–
Եւ
I 77
մկրտու
թիւն կատարուած
է Արա
րկի–
րի եւ Տիվրիկի
մէք, կր գրեն
թերթերր.
«
ԱՀ
ա
տ
ի
ր ա ց
ո
ւա կան
լուր
^ ր »
՜ւ
եղնքԱ
րանե ^
ցին
անչուչտ
աթոոի
Համար
Հձեկեզեց
ի՜
,
եկեղե,
ցի»
պոոացողնեբ
եւ Հառա քգիմ ականներ՝
եթէ
կո
՚բգային
այգ Հոգեցունց
լուրր •••
Ո վ են
III
յս
մկրտուողներր
:
Ւսլամութենէ
կամ
կո ա
պա չաո ւթե՚^նէ
գարձած են անոնք
թէ ,
նախալուսաւորչական
չբքանէն
մնացած
Հա ֊
յեր
են :
Մի զարմանաք։
*իեմոկրատ
Թուրքիոյ
քազա -
քացիներ
են այղ եբանելիներր,
ոբոնք
արտօնուած
չեն ոչ եկեղեցի, ոչ տէրտէր, ոչ վարգապետ
ու -
նալ
Թուրք - ՚իեմոկրաա
֊ Հանբապետական
կա —
ոավտրութեան
,
ՀՀ
այրական
Հովանիին
ւոակ»
սա
կա
յն արտօնուած
են ձուլուելու
, տաճկանալու
,
փարզաւղե՜ւոներ
, արտասաՀմանէն
մամոլլե
ներ —
կա յացուց
ի
չնե
ր եւ չատ մբ ուբիչ
ուխտաւորներ
,
Համախմբուած
էին
աււա^ւո
բղուելու
Համար
գէպի
Ա. Պե տրոս :
Աո աքե ալր կարծես
խորՀբգանի^
Բէլաբ
՚"
7՛/
օբր
մ արզ կութեան
եզբա յբական
զզ ացո ւմնե բուն :
Այդ
*՚ԲԲ զանազան
ամպիոննեբու
մէք
կա քին
անգ -
. 11
՚"՚Ց
Ի
1
իաալացի
, ղ ե՜րմ անացի , սսլանիաց
ի եւ
^այ
ո
՚^լխտտլո
րներու
խում բեր
: «
Հալ
.տտամք»նեբ
ե րգե
լոփ մոգոփուրգ
բ մ իացած ա յդ
փա
յրկեանին
գէոլի մէկ նպատակ
, մէկ վւտէալ, մէկ
սսլասում
կ
աղօթէր : Ղ՛մուար է նկարաղ
րե՜լ այն
փա
ւրկեանբ
երբ
Պս՚պբ նստած
իր աթոռին փ
^տ
յ , զո ր
ոլստմ–
րարձ կր բերէին
,մուտք
գոբծեց
մայր
եկեղեցին
:
Ամ
է ն
լեզուոփ եւ Հա յերէն ալ, մոզոփուբղ
ր
կ
՛ող–
քունէին
զայն ծափւաՀարելոփ
եւ
,
կեցցէ,
նոյնիսկ
հա՚՚յլ
պոոալոփ։
Պապին Հետ թափէոր կր
կաւլմէի1ւ
կարզինալնեբ
, որոնց
կարգին
Աղաէւսն.
եանր եւ Հայ եւ օտաբ
գ ե
րապա յծաոնե
ր :
Պասլր, անՀանգիստ
րլլալոփ
չկրՅ""՜
անձամ
բ
օբՀնել
մողոփուրգբ
ե լ
բա րձրա խօսնե
բու
մ իքոցաւ
Հ ինգ
լեղո ւոփ
Հազո րգե
ցին իր
մ ազ թանքնե
բր :
Յետո
յ ինք , ոտքի , տաճարին
մ էլաեզր
,
կո
յսե
բու
ե ւ
լո լսերու
մէքտեղ
, տուաւ
իր օրՀնութիւնր
րո
լո բ ներկաներուն
, անոնց
րնտանիքնեբուն
, բա -
րեկամնեբուն
: Ապտ , քալելոփ
անցաւ
բոլոր
ուխ.
աաւո
րնե րուն֊ աոքեւէն
աալով
տէրունական
ող -
քոյնբ :
^
•
ՇնոբՀ
իլ
Հայ կաթողիկէ
Համ
ա
յ ք ի ն , ա յդ
օոր
Հայ
մոզոփուրդ1ւ
ալ կրցած
էբ
րացառիկ
տեզ մր
գ բաւե
լ Հսկայ
ե կե
զ ե
ց
ի
ին լաւագո
յն
ամ
պիոնին
մէք
ե
՜լ
ստանա
լ Պապական
օրՀնութիւնր
: Ղ՛աբձ —
ԼIIII
խորՀիլ
ատոր եւ Ա • Ղ,ազաբին է որ
Ւ՚ոալիօյ
մէք
Հայ
մ բ
եբբեք օտաբ
չզդար
ինքղինքր եւ Հր~
պարտութեամր կր յայտնէ իր տզդութիւնր
որ
այնքան գնաՀատոլած
է Վենետիկէն
մինչեւ
Հռոմ։
կիրակի
աոաւօտ
,
17
Աեպաեմբեբ,
կարղինալ
Աղաճանեան
պատարագեց
Տ Յ Ո Ի1ւշօ13տ
1
՚ 3 1 6 Ո է 1 ո օ /
մէք,
Լեւոնեան
փարմարանին
մօտ, ուր ւլտնազտն
երկիրներէ ալ Հայեր եկած
էին :
Ա. Մ՛
"րպէսզի
երկրին
թուրք
տարրին
Հետ՝
Հաւասարէ
֊.աւասար
ապրին
. . .
Այս
խեզճերր.
Հայ եկեղեցական
իչխանու -
թեան, պուտ
մր միւռոնին ել կլորակ
մբ
նչխար–
քին կաբօտոփր կր տոչորին...
Եւ այգ իչխանութիւնբ,
Պոլսոյ
մէք,
Ասլան
եան աբք.ր Հայ . քրիստոնեայ
դարձնելու
^ Կր" ՜՜
նաւո րնե
բր ա չխա րականի փերածե
լու :
ժամերուն
անօթնե
րր
Հաչուե յարգարի
ենթարկելու
պէ"
լո՚-րք
ել
ծանր
Հողե րով տա րուած է :
Ամերիկայի
եւ Եւրոպայի
մէք, մեր
Աբքերր
եւ Գերապատուոլթիւններր
ստիպուած
ե՛ե, թէ
յա–
սեգաններու
եւ
լնթրիկի
Հանգիսութեանց
նախա–
գաՀելոլ
եւ
սեղանօրՀնոլթեանց
լուրք
գործերով
զբաղելու
. , .
Ագգին,
անսքեմ
անՀատներն
ալ,
այլապէս
զրազած
են , Հառա քգիմ ականի ,
յեաագիմականի
եւ ՜էա
յաստանագո
րծո ւթե ան է^ճ իոնե ր րՀա
ր թե լուէ,
եւ
եկեղեցիներու
վաբչութեանց
մէք, իրենց տակր
աթոռ
մր կպցնելու
մտաՀոգութիւնով
:
Կր աեսնէք,
որքան
զբազած
ենք։
կերակրուե–
լու իսկ մամանակ
չունինք
...
Բաբե բաիստա բաբ , էվէ րէկց
ի Տէր
Թորոս
քաՀանայ
մբ, խաչն ուԱւետարանբ
եւ
սափոր մրն
ալ
միւռոն
գրկած
, իրանձր փտանգի տակ
դնե–
լով
գացեր է Տիփրիկէ եւ Արաբկիրի
չրքաններր։
Եօթանասուն
զո յգ
Հա
յ պսակեր
եւ\
77
Հաա
՚"Լ կնունք-մկրտոլթիւն
է կաաարեր : Հինէն
թաղ.,
ուած
ննքեցելոց
փբայ ալ, յետ թազման
արաբո -
ղութ
իւն կաաաբե
լոփ :
Ապրիս Տէր Թորոս : Լանքախաչ
մբ
եւ
«Ամե -
նապատիւ»
աիազոսր
քեղի՝
իմ կողմէս
:
Պոլսո
յ , Ամենապատիւ
Աս լան ե անէն >ատ
"1 ֊
՚-ելփ բաբձր
եկեղեցական
մլն ես գուն Հ
Ւսկ
այն աչխարՀական
անձր, Ա արդիս Եմէ—
նիճեան, որ «անսլաչաօն
քաՀանայտւլործութիւն
կ՚րնէ
եղեր Արաբկիրի
մէք»,
կ՚արմէ
«օբՀնեա
տէր»
մբ, իմ կողմէ։ Ես զինք պիտի
կոչեմ
Տէր
Սարդիս
քաՀանայ : Ան, կարդ
մր
ձեռնագրեալ
^յե—
րէն
աւելի
արմանի է կբօնաւո
րութեան :
ԵԼ
դուք , ո^ փ Հա յ բեկորներ
,
գեմ ոկրատ
թուրք կառափա
բո ւթիւն
մր ունիք
այսօր։
Ան չաա լաւ գիաէ , ոբ մոգոփուրգի
մր եկե -
՚լ^՚Ց
Ի^՛ ) Կր**՚եքր
եւ
աղղ ա յին
աւանգու
թիւններբ
ձեռքէն
տռնելր
ցեղասպա.նռւթիւ֊ն
է եւ ՄԱԿր,
ցե
ղա սպան" ւթիւնր
արգիլող
օրէնք մրքուէարկեց
,
որուն տակ ստորագրած
է գեմ ոկրատ - Հանրա ֊
պետական
Թ
"Լրքի"
յ նեբկա յացուցիչր
:
Ամերիկա
յի մեր Հա յ րենակիցնե
րբ
կաորճիկ
մբ գբո լթիւննե
բով
կրնան
յուչա բարե
լ ա յս
կէտր
ՄԱԿի
թուրք
պա՜աոլիրակին
, որ իրենց գրացին է :
Այսքան
մբ յոգնու^թիւն
չեմ կարծեր ոք գլա
նան
անոնք :
Ժամ անակին
, մ եր գաւառներուն
մ էք , Հայ -
քբիստոնեաներր
քրիստոնեայ
գարձնելու
սլաչտօ -
նէ-վ չրքող ամերիկացի
միսիոնարներն
ալ
կրնան
օգնել
մեբիններուն
եթէ մինչեւ
այսօր չտաճ —
կրցան այդ Բրիստոսի
բաբի ծառանեբր
. • .
Ուրեմն
, Համ
բերութիւն
ունեցէք : Զլ՚լլայ
ււր
յուսաՀատե
լով
, ձե բ ^ազատ
կամ քովր»
թլփատ^
ուելու
ո րո շում տաք։ Եւ մենք, օբմբ,
զարմանքի
մ ա անո
լինք՝
թե
րթե
բու
մ էք կաբգա
լուի՝
ձե բ
թրլ–
վւատոլթեան
Հանդիս ո լթիւննե
բ ր • . •
Կ.ՊԵՏՈՒՇ
«ՅԱՌԱՋ»Ւ
ԹԵՐԹՕՆԸ
(181)
ԵՐԿՐՈՐԳ ՄԱՍ
Թ.
Հրաչքն
արդէն
երեւում է , ասաց նա ինքն
իրան-^եւ ետ դառնալով,
նայեց
Պօզոսին : Աբ ան
չարմ սպասում
է ր չէմքի մօտ :
-
Ե՞րբ տեզ կր Հասնես , Հարցրեց
Մելիքբ։
. Եթէ կր Հրամայես
գիչերն
էլ գնալ, ֊ ե–
րեք
օրում կարելփ է :
յ՚սկո
յն ճանապարՀոլիր
եւ այդպէլ^
է լ ա–
րա
Հ Ես է լ գնում
եմ , ր " ՚ յ գ մինչեւ
այն
մամանակ
կր փերագաոնամ
• • ՚ Նա ինձ Հարկաւոր է : Բարի
ՃանապարՀ
...
Պօգոսր
չչարմուեց
, թէեւ
Մ ելիքբ
նորից նա
յե ց նրան , գլուխր
չարմեց
ե
՜լ
բաբի
ճանապար
՝,
ղան կաց
ալ :
-
Բայց
ի՞նչ
Հրաման
տտնեմ , Հաբցբեց
Աււ–
լանի ծառան
:
Հտ , ես քեզ չասացի՛
բայց
միթէ՛^ գու
չգիտես :
Զդիտեմ։
Լ՛՛իր՛
Հէ^Յ "Ր աեզ կր Հասնես,
թող Աս
լանբ նո քն րոպէին
ձիու
ղլուխբ
դարձնէ
գէպի
մեզ : Ասա , Հտրկաւոր չէ անապաւոնեբր
չափչփել
է
Ես նբան սպասում
եմ ՚ ՚ ՚
Պօգոսր
գլխի
չարմում
ոփ իմաց աուեց , որ
Հասկանում է եւ չտապոփ
գուբս
գնաց :
Կէս մամից
յետոյ
Տ"՚լից
Հեււանում էր եւ Աե —
լիք
Ա՚֊անր՝։
Հասնելով
գետի մեծ ձորին
, նա երե —
սին խաչ Հանեց , յա քո ղո
լթի
ւն խնգրեց
ե ր կնքից
եւ չարմեց
ձիու սանձբ :
Հրաչքն
արգէն
երեւում է , կրկնեց նա իբ
մ տքում : Աս լան
ր Հաստատում
է խենթ
ազքկա
յ
ասածնե
բ բ : Հրաչք է , ի Հարկէ , որ մեղ
•Ր
^՚Ի՛)
զա ր թե
ցնո
ւմ են եւ ցոյց են աալիս
մ եզ
Համ
ար
սլատբաստտծ
զարՀուրելի
թակարղբ։
Աենք
քուե
էի՚էւք, իսկ մերթչնամիներր
սրում
էին
իրա՚^ւց
"բերբ՛ • ՚ ԱՀ , Հիմա
մենք
չենք քնի ֊ . .
Նտ տանում էր իր Հետ մի Հսկայական
, մի
յանգուգն
մ իտք :
Ա յմմ օգ նութեան "՛չք դնելր
երեխա
յութիւն
էր
երեւում
: Այմմ նա Հասկանում
էր, որ
մինչեւ
օտարր
իր սբտի
մ էք
Համ ակբ ութե՜ ան մի
աննշան
կո՚թիլ կր պատրաստէ
մի արնաքամ
երկրի Հա —
մար , փե րքինս կաբոզ է մի օրում ղոՀ գնալ մի աՀ
ռելի
աղէտի
, կաբոգ է անսպասելի
կերպոփ ՛մի
անծայր
գեբեւլմ անատուն
գաոնալ :
Ոչ , ՚ոիբոզներր
իբանք
են
անիսուսափեչի
գաբձրել
մի Հարց՝
մեռնել կամ ապրել.
. . Ապրե ֊
լու
Համ ար
կռիւ է Հարկալոր : Եթէ անկարելի է
ղարձել
բացարձակ
կռուել
, ճակատ
ճակատի
ղէմ
, միթէ՞ դա նչանտկում
է թէ նբանք,
որոնք
ապրել են ուղում
, պիտի
բոլորովին
ձեոք վեր -
ցնեն
կռուելու
մաքից :
ԼԷՕ
Fonds A.R.A.M
