«6
ԱՌ
Ա Զ »
ԲԵՍԱՊԻ ՆՈՐ
ՈԻԽՏԱՎԱՅՐԸ1
ՃՐԱԳ ԿԱՅ, ՎԱՌՈՂ. ԶԿԱՅ
ասւրիկ ի Վեր Բեսապց
իներ ր կոր–
սնցո՚-ցած
ԸԱալով
իրենց
վաղեմի
^ուխաավայր՝
^^Պալլո՚-մՖր,
ամկն աարի , Վարղավաոի
աօնին,
կը
յԻԺ՛^
ղ՚՚՚յ՚ն,
բայց ոչ աոանց
ներքին
կսկիծի
։
Ալեքսանարէթէ
Աանճագին
թուրքիոյ
կցու–
մով
(1939/ւՏ՚),
Բեսասլ,
րացառիկ
կարղագրու -
թեամբ
մր, Սուրիոյ կր միացուէր
, բայց
Պալլում
սահմանէն
ղուրս կր մնար :
Պալլում, կր կարծուի,
հեթանոսական
չրքա–
ղ,էն մնացած
ե լ կասիոսի
Արամաղղին
նուիրուած
մեՀեանին
աւերակներուն
վրայ
չինուած,
Բրիս -
տոնէական
վանքի
մր մ^ւացորգն է, կր
գանուի
Բեսասլէն մօա
500
մեթր
րարձրութեան
մլչ
վրայ։
ԱնկԿց կաբելի է գիաել
Ամանոս
լեռներր,
Ամրգի
գաչան ու լիճր,
Որոնղէսր,
Աուսա
Լեռր
, Աի -
քերկբականր
եւն • :
Ըստ աւանղոլթեան
, Անտիոքի
Հիմնագիր
Աե.
լեւկիոս
Օիքաթոր
, Պալլում
ի մէք, կասիոսի Ա -
րամ աղգին
ղոՀեր
մ աաոլց
անելէ եաք , թռչուն
մ ը
կ՝արձակէ
, որսլէսղի
Անաիոքր
չինէ անոր
ա ռ ա ք փ ն
ոաք գրած
տեղր։ էլ Արամազղ,
թռչունր
կ՚ուղղէ
դէ"էԻ
այն վայրր,
ո ւ ր Հիմնուեցաւ
«Արեւելքի
թաղուՀին»
(Անտիոքր) :
Բեսասլց իներր
իրենց ուխար կաաարե
լւււ Հա–
մար , Վարգ ավաոի
նախրնթաց
իրիկունր
,
իրենց
ազգականներով,
րարեկամներով
ու մատաղցոլ
֊.
ներով,
Պալլում կր րարձ րանա
յին եւ ամ
ր1զք
գի -
չերր ե րգե
լո վ ո ւ սլա րե լով կր զուարճանային
: Ա—
էւաւօտուն
, Ա • սլաաարազէն
յետո
յ , սլատմ ական
Հեբիսան կր ճաչակէին
, եւ ասլա ,
մողովուրղր
չարան
չարան
տուն կր վերագաււՍար
:
Բեսասլցին
19394^1՛
ի վեր ղրկուած
էր իր այււ
աւանղ ական
տօն ա կա ա ա ր ո լթ են էն : իր ուխտա -
վտյրր
իրմէ խլուած էր եւ ան կր փափաքէր
նորով
մր փոխարինել
ւլայն : Աւ , այս տարի , Ա • Աստ —
ուածածնի
փե րա փո իսմ ան տօնին
յաքորգ
օրր , 0 -
ւլ ո ս տ ո ս \4ին , Բեսապի
Հայութիւնր
, տ ե Վ աց ին ե ւ
օղափէՈխութեան
եկողր
, խուոներամ
կր
փութար
ղ1պի
կ"կի կօրէն
(Ներքի
գի՚^զ) •• Հոկայ
սօսիին
ղով
չուքին տակ
Հարիւրաւոր
անձեր ,
երկիւղած
ե
I–
յ ո ււլո լած
, մտիկ
կ՝րնէին,
Բեսապցիին
Համաբ
սլտտմտկան
, այս օրուան Ա • պատարաղր
:
Սօսիէն
քանի
մ ր քա
յլ անգին
գէպի
Հարաւ
,
կր գտնուի
ղիւղին
ւլ երեզմանաաո
ւնր : Հոն,
Հինէն
մնացած
կիլիկեան
Խաչքար
մր, աւերակ
մատրաՍ
մր
զո յութիւնր
կր յայտնարերէ
: Գի՚֊զի
բնակիչ -
ներր
զայն
կ՚անուանեն
«Կիգիցիյր^,
որ կր նչանա
կէ պզտիկ
եկեղեցի : Այս խաչքարին
փրայ
չին .
ուած էր աոմամետյ
, մայրիի
ճիւղ եր ո վ
ծածկուած
իսո րան
մր
I
ԱՀա , ա յս վա
յրն
է ր որ , ա յգ
օրոլր–
նէ սկսեալ
, կր ղառնար
Բեսապցիին
նոր ուխտա–՜
վայրր :
րագա
րձ չարմումնե
րուն
թե լաղրանքր
եւ չնո
րՀիւ
իր
Հզօր կամ քին
կրնա
յ քանիցս
այրած
իր
ձեռքր
ղարձեալ
երկսքրել
կրակի
րոցին :
Ան կրնայ
Հերոսանալ
ու
մարտիրսսանալ
:
Այսաեղ է աՀա որ վիՀ մր կ
անքատէ
զինքր մեքե.,
նայէն։
Աարգր որ կր յօրինէ կատարե
լազ ո րծեալ
մեքենաներ
, կր պայքարի
սակայն
ամէն
րանին
գէմ որ մեքենական
կր գանէ ի ր մ է ք :
գ.
ՊՕՑԱՃԵԱՆ
Այնճարր
անճար
. . .
կոչ մրՀեո ոլէն , տխուր
ազե խ՛" ր չ ՝•
Ա անուկներ
Հարագատ
, պատանիներ
արթուն
,
ու զուարթ
, նաՀատակ
ցեղի
զաւակներ
որոնք
կարգալ
. գրել
կ՛ուզեն,
լոյսին կր վազեն,
րայց
Հեոոլ
են , միքոց
չոէնին
^փոզ է Հարկաւոր
»:
Ո՞ ր ունեւո
ր Հա յ ո ւ սիրտ
պիտի
ղ իմ անար
այգ
կոչին,
աղերսին եւ պիտի
չ՚լրկէբ
իր
լուման։
Աչքէ
Հեռու,
սրտէ
Հեռու
չրԱ՚ոյ
թո՚լ
մեւլի
Այն ճարի այգ ղպրոց
ր որ ^Յաոաք»ի
միքոցաւ
յա
ոաք եկաւ եւ գարձաւ
ճրաղ մր մեր Հայորգինե ֊
րուն :
Պիտի
թոգու1ւք որ մ արի՞ ա յղ ճրագր աո ՚սնց
ի՚՚լճա Հարո լթե ան , աո անց
մ ո րմ ոքի :
Այստեղ Արե ւմ՝ ուտքի
մ էք երր ունինք
ամ էն
մի^"ց
, տուն եւ գպրոց ու կտրոզութիւն
,
րայց
չս՚ա՝ անղամ կր ծուլանան
մեր տղաք , թո
յլ են եւ
մարած։ իսկ անղին,
Միքին
Արեւելքի
մէք, արե
ւու
բոսոր ճաո աղ ա յթնե
բէն փառ եւ փասփո ուն
ծարաւի
ուսման
, կ՛ուզեն որ միչտ բաց մնայ ի–
րենց գպրոցր :
Ու ե րթան ու ղ ան առտու
իրիկուն
, սո րփին
բ՚մնեբ չատ, գրեն ու կարգան
, մեծ մարզեր գաւ՛.,
նան , թերեւս եւ յ սլտի իրենց ապագան
• • •
Ս եր գաւակներն
են փե րքասլէս
անոնք ալ , ո՞վ
ղ ի տէ որ քա ղ աքն ե րէն ու գիւգե
րէն
Հաւա
քո
ւած
բեկս րնե
բ , Մ եհ
Աղեոնի
մնացո րգնե բ կ՝ ուղեն որ
մ ա յրենի
լեղու^ւ , սլատմ ութիւնր
սո րվփն ու կ՛՛՛ր -
ղան ու յիչեն
անցեալբ :
Անոնց
օզնե լ պարտա կանու թենէ
աւելի
բան
մ լն է մե զի
Հ ամ ա ր :
Ուխտած
են անոնք Մուսա
Լերան,
իբենց
նախ
նիքներուն
ւ^իքոփ, որ անքակտելի է։
Զլանալ
տաբրակսն
օղնո։
թիւն
մ ր՝ կր նչա -
նակէ
զ ասա
լիք
լ՚լւս՚լ ել չբմ բոնե
լ օրուան
պա
Հանքր :
ւ
՛՞նչ
ունինք
լնե
լիք աոա
յմմ մեբ
Հ ա յ ր են
իքէն
ղուրս,
մեր ցիրէււցտն
րաղմոլթետնց
եւ նոբ սե -
րոլնղ ին Հ ամաբ , եթէ ոչ սորփե ցնել
Հ ա լրեն
իքի
ղ աղ ավւա ր ր ,
ղ աստ իարակե
լ մ ա յրենի
լեզուոփ
,
փաւլ
ւղաՀե լոփ
Հա լկական
ղպրոցր :
ճրազներ են անոնք մեր ւլլխուն
փերեւ եւ մեր
ձեռքին
մէք , եւ պիաի
քանանք որ չմարին
, ուր
որ ալ ւլ տնո լին : Մեր պարտքն է անպակսւս
րնել
իււլր ամէն օր եւ Հսկել
արթուն
ցերեկ եւ
ղիչեր,
ո ր պ է ս զի ան ճ ա ր
չ՛^՛
"՛ն Ա յնճարնե
ր ր :
ՄկՆ-Ահ
ԾԻԾքԼՎ •
Վարգան աղտ ա յգ գիչեր տբա -
մազրութիւն
չունի , անկհզին կբ մտնէ , բայց
չի
կբնար
քնանալ :
Կր կանչէ ծառան եւ
Ս արգիս , կ՝ր"է , ՛լնա՝
Յւ"կոբ
է՜ւքլքիիքյ*
«Յաճաիսապատում՛
բ»
ուզէ։
էլ
եթէ Հարցնէ թէ ինչ պիտի րնէ , կ՚բսես՝ ոբ
քունր
վւա խե ր է , քիչ մ ր
մամ անակ պիտի
անցրնէ • • .
Աարղիս , «.Յաճախապատում
» , «
3
աճա -
պատում»
րսելով,
տունէն
գուբս
կ՚ելլէ • բայց ,
մ ինչեւ
Յակոբ
էմ մ իեն՚ց
տունր
, կր մ ոռնայ
բսե–
լիքը
՚ Աքնպէս ոբ , գուռր
բացող
Յակոբ
էմմիին
•
Յակոբ
էմմի, տզաս քիչ մր Հաճի
քց՚ոթու–
նր կ՝ոլղէ , կ՝բսէ :
Յսւկոյւ էւքւքիՐւ
Խեր է ինչալլաՀ
, ծօ Ա ա բ–
ՆՈՐ ՅՐԻԱԱ1տԱԲՈԻԹԻՒՆ
ԹՈԻՐԲԻՈՅ
ՄԷԶ
Պոլսոյ «
Հի՚-րրիյէթ
» լ|ւագ|ւլւը դաոՐաոէն կը
գսւքպաաի, «Այս չէր Ա՛եր ուցածր» |սոուսղրսվ
1սմրսւգրականի լքը մէջ (17 Սեպտ–)
Երբ
՚^^մսկբաաէերր
իչխանութեան
գլուխ ե–
կան , կարգեցինք թէ Հալք
կուսակցութիւնր
, ոբ
րնղւլիմագիր
չարմում
լլ սաանձնեց
, պիտի
րնգու
նի իր ւղարաոլթիլնլ,
էլ սլի^ի
իլբաղնէ
երկրին
մէք
իրեն վիճակուած
նոբ պա րաականո
ւթիւնր :
Գարձեալ
խորՀեցանք
թէ Գեմոկրատ
կուսակցու
թիւնր
, ոբ իշխանութիւնր
իբ ձեոքին
մէք ունի ,
իբ յաղթանակին
ղ իտա կցո լթ ե տմ բ լայնօրէն
պիաի
շարէք ի եւ այգ ոգիով
պիաի չարունակէ
իր ՛լ որ–
^Ը՝
քանալով
իրաւլործել
իբ խոստումներր
:
Մինչ՚լե"
այսօրուան
պատկերր
խոշոր
Հակս։.,
սութիւն
մրն է , ել կուղայ
քրել մեր ենթաղրու
-
թիւններբ
0
բուան
իշխանութիւնր
գ ե ռ
ինքղինք
րնզ՚լիմագիր
կր նկատէ, ել անվեբք կր
յարձակի
Հակառակորզ
կոգմին
վբայ, իսկ Հ՛" լք
կուսակ
ցութիւնն
ալ, որ րնղղիմաղիրի
գիրքին
մէք է,
գեո
իշխանու թեան
ղլուխ կր նկատէ
ինքղինք եւ
Ա
՛յ՛լ
՜՚ոգիուի կբ խօսի ու կբ գործէ :
Ո՚լքմ իա մարգիկր
ա յն
Համ
ոզում
բ
ունին
թէ
երկու
կոգմ երն ալ լաւ չեն կաաարեր
իրենց գե
րր : Ե րկիբ լ՛ կարօտ է անգ ո ր բ ո
լթ
ե ան եւ
լու
՛լ
աչիւատանքի
, մինչ այս պաՀանքնեբր
նկատի
չեն
սան ու իր , ե
լ
կագ ու կոիւր
աոաքին
՛լծի
վրայ
կուղ ան :
Մինչզե՚ւ
մենք
Ա
՛յս էէինք
ուղեր , այլ կր սսլա–
սէ ինք, որ Գեմ ոկրատ
կուսակցութիւնբ
րոլսրո -
՛Լին նոր ուլիով պիտի
իքնէ ասպարէգ
, իսկ
Հ
,ալք
կուսակցութիւնբ
իր լնգգիմ
աղրութեամ
բ սլիտի
,
օմանգակէ
անոր, եւ մոոնալով
եսամոլիկ
՚լբ՚ւր–
ոութի՛ններր
, երկուք
ալ պիտի
Հետեւին երկ
- I
բաշէն
աւանղութեան
մր։
Եթէ
՚ոյս խանղաբուած
ճամրէն
քալենք տա -
կալին
, վաւլւ։ լան սե րունգնե
րր
նզովք պիտի կար–
զան
մեզի,
մեր այս կորսնց՚ււցած
թտնկագին
տա–
րիներուն
Համաբ , եւ պիտի
ստիպուին
ամէն
ինչ
ծա
յբէն
ոկոիլ
1
ք՚"նւլ
ելու
Համ ար ա յն ղէչ "՛ւ ան–
գու թիւններր՝
զորս
սլիտի աւ "՛նգ ենք
իրենց
Ահա
մեր ներքին
կացութիւնր
իբ
կսկհալի
կողմերով
Մաղթենք որ ապա՚լտյին
երկիրր
չքաւէ այս մեղքր :
ԱՏԱՑԱՆԲ
ՀԱՅԱՍՏԱՆ
ԵԻ ՀԱՅԺՈՎՈՎՈԻՐԳԸ
ԳԱՐԵՐԻ
ՄԻՋՈՀ։
Հաաոբ
ր.
Բանտ եւ Ազատու
թիւն :
Գրեց՝ Պետրոս
Տօնապեաեան
(Վաղինակ՝) : Տ՛ղ •
թիւրապեան
, Փ՚սբիղ։
Գին
20
չիչին
(կազմուած) :
Հասցէ
—
Ր,
յօոՅեշէւտո,
145 1–1օ11ՁՈ<յ ւ^ՕՅ՚յ, Լօո .
յ օ ո . ՛ ՝ » . 14։
ԷՐՕԱ , ղրական
մողովածու
: Ա •
տարի :
Պ՚ստկերազարզ. : Հրտա - էրօս զրտտան : Գին մէկ
տոլար։
Հասցէ
Ի1. Տէ6թՅՈ13Ո, 6օօետէՕքՇ ԸքՕՏ ,
յ
|\V6.
^հ^VՅա
ՏՅւէՅՈտհ,
քտհքՅՈ
(ք
*6
^տ^)
:
գիս, աքս մամուն , աղաղ
Հաճի
հքաթոէնբ
ի՞նչ
պիտի լնէ :
1յւաւաՕ
Բունբ վ,ախեբ է , քիչ մր մամ՚ս -
նակ պիտի անցրնէ
եղեր , կբ պատասիսանէ :
«ՅԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(183)
ԵՐԿՐՈՐԳ ՄԱՍ
Թ՛
Նա խիսա էր իր սլաՀանրւերի
մէք,
նոյնիսկ
անողորմ ; Ոչինչ
մեղմացնող
Հանւլ/սմանքներ
ՀԷ
ր
բնզունում,
կարծես այգ երկու
Հոզփն ոչ իբ Հա–
բազատներն
էին , ոչ էլ կանացի
թ՚՚յլ
արարած -
ներ,
այլ փոբձանքների
մէք բոփուած
տզամար -
գիկ • • - Այմմ
ամէն
ինչ ուրանա
լու
մամ անակ է :
Այքք մ միայն
մի բան պիտի
թաւլաւորէ
.
Հայրր
որզոլց,
քոյբր
եղբօբից
, մայրբ
երեխա յից, փե–
սան
Հարսնացուից
միայն
այն սլիտի
իմանայ
, թէ
պաա րա՞ ստ է , ղիտէ"՛
սպաննել : Վճոական
մամր
կանզնած է գոների առաք , փա
յ նրան , ոփ չի Հա
ւատա
յ :
Միւս
օրր զեո չյուսացած
, նա
շսէրուեակեց
իր էճանասլարՀ
ր :
Ա^՚ցել էբ երկու
չաբաթ
, Աիւլէյման
ՐՀԿը
Համ արեա
ամէն օր լինում էր Մելիքի
տանր :
Գա յիանէն չէր թազնւում
, Համ արձակ
նե րս ու
ղուրս է անում , կարմրելով
սիրիացոլ
կրակոտ
Հա յեացքներից
: Միա
յն ա յն
Հ անղամ անքր , որ իբ
կրակր
կարմրութիւն
է տալիս այգ սքանչելի
գէմ
քին,
բաւական
էր, որ յաճախէր
այգ տունր՝ իբ
յօմար
կամքով
, մեծ Հաճութեամբ
այրուելու Հա–
մ
՛սր :
Գե ւլե ցկո ւթիւնն
այղ երկու
չաբթոլայ
րն -
թաց քում
րո լո բովին
նոլտճել
է բ նրան : Եւ երբ
անցնում
էին այրող
բոպէնեբբ
, երբ ազքիկն
այլեւս
չէր
ե րե ւում , նա նա յ"ւմ էր իր
չ՚՚՚-ր^Բ
ւ
Համ
ոզ -
ւում է բ , որ անՀաւատ
կեավուրնե
ր ր իսկ ո բ խնգ–
բում
են իր բա րեկամ ութիւձւբ՝.
Ամէն
ինչ
խոնարՀ
ու լուո էր նբա առաք։ Նա կաբղաղբութիւննե
ր էր
անում
Մ ե լիքի տանր եւ երբեք էէր տեսել , որ
արաա նք կամ աննչան
ան բա լական ո ւթի
ւն սլատ -
ճաո է իր խօսքր :
Աննա
Խաթունին
ճանա չե լր չատ գ մււլար էր :
ինչպէս
մպտուն եւ ուրախ էբ նա իր
փեսայի
մ օա , ինչպէս էբ Հաւատացնում
նրան 0Է իր տո։—
նր , Մ ե լիքի ամ բո՛ւք կայքր
նրան է պատկանում
,
եւ եթէ նա մի օրում կրակի տայ ամէն ինչ,
ինքր
"էէ՝՛՛^ Յա՛֊
է Գ Դ ՚ ՚ ՚ յ ՝ ՛ ՛ ^ " ՚ ղոքանչի պէս չէր փար–
ւում իր փեսայի Հետ : Ո^, գա կր լփնէ
յանգւլնու–
թիլէ՛
մ ի խոնարՀ
կետփուրի
կոզմ ից : Այ՚1 կետ -
փուբր չատ լալ Հասկանում
էբ թէ ինչ պատիւ է ,
որ բարձրաստիճան
, քաք ուզզաՀտւատբ
չնորՀ է
անում իր տանր, այցելելով
նբան ա յգքան
յաճախ
:
Ա յ՛ւ քանն
է լ բաւական
է ՚ կեավուր
կինր
երբեք
չյանղղնի
ասել թէ որեւէ
երաիւաիք
ունի
ՐէկԻ
փբ՛"
յ
՚
ԸնգՀակառակն
, որքան
է լ նա խւնաբՀ ու
Հլու
մնայ,
գարձեալ չէ կարոզ եբախաաղէա
լի
նել :
ԵԼ
մ ի անգամ
Աննա խա թունբ բացաաբեց թէ
ինչու է ինքն ա յղ պէս ՜
Ես
մայր
եմ , Րէկ, եւ, ինչ
թագցնեմ ,
սաստիկ
սիրում եմ իմ աղքկան : Գիտեմ
ո բ նա
Հասել է , ա յլեւս
մեզ մօտ չմնա
յ : Եւ ուզում
եմ
որ նա մե՚չանից
Հեոանալուց
յետոյ
աւելի բախ —
աաւոր
լԼ՚նի,
այնքան բախտաւո
բ, ոբ ամրուլք ա չ–
իոաբՀբ
նայէ նրան եւ նախանձուի : Գումեծ չնորՀ
արիր
ինձ , տալով քո Համ աձայնութիւնր
որ ա
յգ
աղքիկբ քո կինր գաոնայ
օրինաւոր
կարգով
:
ԳՈԼ
իչխան ես , քո թուրր
կտրուկ է . եթէ կա–
մենայիր
տանել
նրան քո իրաւունքով,
"՞վ պիտի
կանգնէբ քո գէմ : Րայց գոլ այգ չաբիր, գոլ լա–
ւ"ւթիւնր
՚լեբագասեցիբ
՚ • • Այմմ ես կաբոզ եմ իմ
ձեոքով
ձանապարՀել
իմ աւլքկան : Հաւատաց
իբ,
մի
մայր
՚էբանից
աւելի բաէսա չի է լ ոււլի • • •
Րայց գոլ սկզբում
Հակտռակուե
ց ա ր • - -
- Ե՛֊ ՚ոյգ
՚լտրմտցնո՞ւմ
է քեզ, Րէկ– Ե" ա–
սացի , ոբ նա նչանա ած է , ասացի եւ այն , ոբ նչա–
նոգբ ես չեմ եզել , ա յլ նրա Հայրր : Ի նչսլէ ս կը
լինի, եթէ քո կինր
զուրս
՛լայ ք"
Հրամանից
Ե" նրան կր սպաննեմ
- - •
Տեսնո
ւմ ես։ Ես միչտ
Հնազանգ եմ
եզել
իմ ամուսնուն
ել այգպէս
էլ սովորեցբել
եմ իմ
ազքկան։ Ե" քեզ չատ
կ՚րնգղ իմանա
յի
, եթէ իմ
աղքիկբ
չո՛՜՛ւէր
քեզ– - • Երբ այգ բանն
իմացայ,
այլեւս
ծպուտ
չՀանեցի։
Աայբբ
իր ազքկայ վա -
տութիւնբ
չի ոլղի
... Եւ ի՞նչ եմ ես, ոբ Համար–
ձակուեմ
• - •
Լաւ , թող տյգ : Գու " ՛ յ ն աստ , քո
ո՚զքի–
կր
ի՞նքն էր ոլզում
ինձ :
ԼԷՕ
Fonds A.R.A.M
