1
Րօո(ք6 <՚Ո 1025
0. տ. 376.2^6
26րդ ՏԱՐԻ - 26^ ճոոէշ «օ.6087–Նււբ շրջան թիւ. 1498
1)ս–«է«ս–Բքօւ»ւ€1«ք6 : Տ € » . տՏՏ^ւՕ^^Ո
17, քՀսշ ՕՅատտաշ - ք ^ 1 Տ (13)
Վեցամս . 800 ֆբ • , Տար • 1600 , արա • 2500 ֆր ՜
^1^08. 15-70
Գին 7 ֆր– Շ-Շ-Ր-Բ&ոտ 1678-63
Տ&ա6(Ա 25 ք ք ^ շ ք 1950 Շաբաթ 25 ՓԵՏՐՈԻԱՐ
Խմբագիր՝
շ.
ՄԻՍԱ-ԻԵԱՆ
:
ՄԵՐ
հյՕՍ՚ԲԸ
ԱՄեՆ ՏԵ% ՆՈ0Ն ՀՈԳԸ
Երրեք ա յսքան
մ ւոաՀո գութե ան
մ աանուաքք
չէր
Հայկական
Արաասահմանր,
իր ազգային գո
յութեան
, ինքնապաշաոչանութեան
մասին :
Բացէք
որեւէ
/..աղուէի թերթ, եւ սլիաի աես–
նէք
բազմազան
հ–ր.սգիրնեբ , թեէագբո
ւթիւններ ,
բազձանքներ : Տեգական թէ րնգՀանուբ
: ՝
Միայն
նոր սեռունգին
փրկութեան
թնդիբբ
չէ որ կբ զբազեզնէ
միտքերր,
այլեւ
բուն
մ չա ֊
Կ"յթէ
Հ"՚րՅււ •
Ամէն աեգ ալ , ՀեազՀեաէ կբ սպառին արա -
մ ազբե
լի ումեբր
, բո լո բ ճակաաներուն
փ^րայ :
Մ ասնաւո րապէս կր պարպուի
ուսուցչական
ասպարէզր
;
՚քյո
յնի-՚ւկ
այն գազութնեբուն
մէ^ ուր
կանոնաւոր
գպրոցներ
ունինք եւ թանկագին
ա -
ռաւհ լութիւննե
ր կբ փա
ցելենք
,
ազզա
յին
մ շակո
յ–
թի
զարզ ացմ ան
Համ ար
է
կբ աբան^ան
Եգիոլաոսի
մէի ուրոչ
նիւթա
կան
ր կր պակսի , ոչ ալ մ իջափա
յրբ • Ամ փոփ Հա–
յութիւ1։ ել նպասաաւոր
պայմաններ ;
Կբ գանգ աաին Աուրիա - Լիբանանի
մէ^՛ , ուր
ամէնէն
աւելի
նիւթական
անձկութիւնն
է որ կբ
կոաբէ
թեւերբ։
Բայւլ եւ այնպէ,ս , երկու
ճեմա -
րաննեբ ,
մէկր նոր բացոլաքէ՝
•\Հալէպի
մէ^ կբ
9անան պիաանի
ուժեր
Հասց^էւլ,
անմիջական
ւզէէոքեբու
Համար :
Կբ արանշան
Իրանի
մէ^, որ մինչեւ
այսօր ալ
չունի
բարձրագո
լն կբթարան
մրէ
,
ք1ւ փեր9ւսպէս աՀա ձայն
մր՛ն ալ
իբաքէն%
.
ՏասնրՀինգ
Հազարնոց
գազութ
մր , որ անՀրա -
ժեշա կբ զանէ ճեմարան
մր՝ Պազաաաի
մէ^է
ԼՀա–
յաշաա
գիւգեր եւ քազաքներ կան որ ուսուցիչ կբ
փնաււեն
աաբիներէ ի փեբ՝) :
Այո
անգամ
ա^ւոբոշ բազձանք մբ չէ որ կբ
լսենք , աքլ գորքէնական
առաջարկ
մբ, թուաբա -
նական
Հաշիւներով
յ
«9՛"
յամարա՝»ի աբաբադէա
աշխաաակիցբ
^ բժ .
9՛ •
Ասաարճեան
, ծանօթ՝
իր թարգմանոլթի
՚նֆւե–
•բով եւ ուսոլւք1ւասիրոէ-թիւննհրքէվ
,
իյՌոքէ^հ
՝վէ1ր&–ի
^՚^Տէքւց1ւելո վ , կ^առաջարկէ
.
— « ՚Նաիւաեաշիլ ւքր պատրաստենք ե ւ աես -
ն ե ն ք
թ է որքան
գու֊մարի
պէտքր 1լայ ՜նեմարանի
մը հինգ սւարուան
ծ ա յ ս ք ե ր ո Ն ն
համար։
ՈւսոՆցիչ լքր սւմսական ե թ է ստանայ 25 տի–
նաբ, որ է պետական բաբծրագռյն ուսուցչի մը
ամսականը . տարեէան 300 տինարի պահանջ կայ -
•նեմարանի մը հինգ
ո Ն ս ո Ն ց ի չ ն ե ր ո ւ ն
համար տա -
րեկան 1500 տինարի պէտք պիտի ունենանք ե ւ
հինգ տարոՆան հաւքար 7500 :
Մենք Իրաքի մէջ 250ական տինար վճաբելռւ
պատրաստակամ եւ գոհարերռղ ե ւ ագգային մշա
կ ոյթի պահսւանման նա1սա6ձաիյնդիր 30 ազգա -
յիններ ունինք։ Ունինք նաեւ 100ական տինար վը–
Քարող 30 1|րթասէրներ, 40 հատ ալ ՏՕական տալէ
չի)ուսափո|սներու փաղանգ մր, հետեւաբար այս
գումարի հաւաքռւմու1 մենք կ՚ունենանք 12-000
տինարնոց ճեմարանական ֆօնտ մը :
Այս գումար տասր աո հարիւր տոկոսով 1200
տինար կ՚ասւահովէ: Կրթաթոշակներէ ե ւ պետա
կան կրթական նպաստէն ա| 200 տինար մր ձեռք
բերելով, թ է հաստատուն ֆօնտ մը ունեցած կ ՚ ր լ –
լանք եւ թ է տեւականապէս ապահռւ1ած կ՚րլլանք
ճեմարանի տարեկան ծաիքերը»:
(Գոյամաբա,
2
Փեարուար՝) :
Այսաեզ,
Փարիղի մէ^ ալ, միջնակարգ
վար֊
ժարանի
մ բ ծրագիբր
կ՝ ա բծա րծեն : Իսկ
ա չ թ ա -
աակից
մր երկու օր առաջ անՀրաժեշտ
կր գտնէր
առ
նուաղն աասր
ճեմ ա ր աննե ր ո լ բացում
բ ղա -
նաղան
զազո ւթներու մէջ :
Առանց
մ անրամ ասնո ւթեանց մէջ մտնել
ու
,
բսենք թէ ջերմապէս
գնաՀատելի է այս նախա–
ձաիւնզրութիւնր
: Տեսակ
մր աղղ
անշան՝
գոբծի
ձեռնարկելու
եւ կարելին
փորձելու
Համար։
1ք
Ցաջոգութեան
գլխաւոր
պա յմ անբ այն է որ
նախ Հաւաքաբար
րմբռնենք
պաՀանջին
կարեւո -
րութիւնբ
:
\;
Տետոյ՝
անՀրաժեշտ
է զանազանել
ցանկա
լին
ու
կարելին։
Անմիջականն
ու երկրորգականբ
Հ
էթէ
իւրաքանչիւր
Հոծ գազութ
իր
ոլժերբ
չափէ այնպէս
ինչպէս րր"՛^ ե ն Պաղտատի
մ է ջ ,
ճամբուն
կէսր կտրուած
կ՜՚ՐԱ՚^յ–
Ար, ճակատին
վրայ եւս, աեզական փաոա -
սիրութիւններր
չեն որ պիտի
գիւրացնեն
գործր ,
այլ
լտբմարաւթիւննեբր
։
Օ Ր Ը
0Ր Ի
՛ւ,
« ՄԱՐԳԱԱՊԱՆՆԵՐ
»
Այսպէ՜ս կր կոչուին
անոնք որ աղա տե ց ան
կացինէն
—. Երեւանի
Հայկական
կացինէն
1921
Փեարուար
\8ի ապսաամրութետն
շնորՀիւ :
« Մարգասպաննե՜ր
Որոնց մաաւորա -
կան
հ
լ
Հանրա
յին արժէքբ
անջնջԼ
լի
տառե
բով
արձտնագրած
է մեր մ շակո յթի եւ աղա տա ղրու -
թեան պատմ ութիւնբ
, անկախ
իրենց
բանտար -
կութեան
մաբտիբոսութենէն
, եւ իրենց
պետական
մարզոլ
Հանգամանքէն
է
«
Մ ա րգասպաննե
ր » են , ծանօթ
որջին Հա -
մ ար , Լեւոն
Հյանթր որիր տնվփճե
լի
գրագէտի
ստեղծազ
ո րծո
ւթե ան Հետ , իր տարագրի
կեանքբ
տրգիւնաւո
րեց
կրթական
գո րծունէո
ւթեամբ ,
իբրեւ
Հիմնագիրներէն
մէկբ
Պէյրութի
Համաղ -
գային
ճեմարանին ;
« Մարգասպան
» է զարձեալ
՛Լ, . Աղրալեանր ,
ճեմարանին
միւս
Հ իմնագիբբ
, ա յգ
աննմ ան
զեզաղէտ
փիլիսո փան
որուն
սրտի ել մ աքի մե -
ծութեան կր պարտին
այսօրուան
ամբոխավար
-
ներէն շատեբ
իրենց
գոյութեան
իմաստբ։
էքՈյնպէս
«մ արգասպան»
է բ
Համ
օ
ՕՀանջանեա–
նր ԼՎ^աՀէն
ի՞նչպէս
մոռցած էր եբէկ) , խազա -
զՈէ թեան եւ նե րողամ տութեան
ա յգ մեծ առաք–
եալր
որուն
լայնամտութիւնւբ
եւ գզայուն
սիրտր
սաՀման
չէին ճանչցած :
Անշուշտ
«մարգասպան»
էր նաեւ
րժիշկ
Տ •
Տէր
՚հաւիթեանր
որ ոչ իսկ թուրք
մրջիւնի մբ
վրայ
կրնար
կոխել եւ որուն աբգաբագատ
եւ ան
շեղ նկարագիրր
ողբացեալ
^աւարեանբ
կբ յի -
շեցնէր
է
Եւ վերջապէս
մ արգասպաննե՜
բ են Բա խ շի
Իշխ անեան
բ , Հայր
ԱբրաՀամ
բ , *իաբրինետնբ ել
րոլոր
անոնք ոբ պիտի
յօշոտռւէին
Համազասսլի
ել
միւս գժբախաներռւն
պէս, եթէ բանտին
գռւռ–
ներբ չխորտակուէին
:
Երբ
ղատողութիէնւր
եւ բարոյականր
տեզի
տան
մարգ արարածին
մէջ, ամօթի
զգացումն ալ
վաճառ
բի կ՝ելչէ , նսրելուէ.1ր՚Հ։Հայբ^աս
իրութեան»
մբ անո։նով :
ՓԵՏՐՈԻԱՐԵԱՆ
Գոէծադոզճեդ
կը ՏաափԱ
ՈԱՏԻԿԱՆՈԻԹԻԻՆԸ
ԳՐԱԻԵՑ
–ԲԱՆԻ ՄԸ
ՄԵԾ
ԳՈՐԾԱՐԱՆՆԵՐ
՛Բանի մբ Հազար
ոստիկաններ եւ քանի
ւ1 ր
Հքսրիւբ ապաՀովութեան
պաՀակներ
առջի օր գը–
բաւեցին
Ո՚բնոյի մեծ գոբծարանբ,
ուր
«նստուկ»
գործագուլ
յայտարարուած
էբ։ Թերթերբ կբ ղրեն
թէ
երեք
Հարիւր
բանուորական
խխմբակներ
գիրՔ
բռնած
էին Հաստատութեան
մէջ, երբ ոստիկանա–
կան
ուժերր
ներս մտան։ Ոչ գէ"1Ք պատաՀեցաւ,
ոչ ալ ձերբակալութիւն
կատարուեցաւ։
Գրաւու—
մր, որ սկսած էր ժամ
բ
1 ,30/Տ» ,
վերջացաււ
ժամ
ր
ՅձԳին
։
Այս
Հ աս տատո
լ
ՄԱՀՈԻԱՆ
ԱՊԱՌՆԱԼԻ՝Բ
ԱՏԱՑԱԻ Պ–
Ռոժէ
կառօ , Աղգաժոզովին
խնամ ակալութեան
թոր -
Հուր գին
ֆրանսացի
նախաղ աՀր, արաբական ա -
Հարեկիչ
կազմակերպութեան
մր կոզմէ : Ապառ -
նաղիրբ
կ՝բսէ
^Յիչեցէք
Պեբնագոթր»
, Ազղա–
ժողովին
միջնորգբ ոբ սպաննուեցաւ
Երուսազէմի
մ էջ ,
1 948
Ա եպաեմբերին : Տետո
յ կ՝ամ րաստանէ
կառօն թէ «առատ
կաչառք ստացԽծ է Հրեանե —
րէն, ի գերեւ
Հանելոլ
Համար
Ազգաժողովին
որո–
շումբ Ե րուսազէմ
ի մաս ին» : Եւ կ*աւելցնէ
. -
« կ՝ աղգա բա բենք
ձեզի թէ շանսատակ
պիտի
բնենք
ձեզ, եթէ չփսխէք
ձեր ճամբան»։
Եգիպտոսի
նեբ–
կայացուցիչր
յայտարարեց
թէ քննութիւն
կա —
տարել
սլիտի տայ իր երկրին
մէջ։
Ապառնագիրր
կ՝աղղարաբէ
.
«Հարիւր
Հաղար արաբ տարա -
ղիրներ կր սպասեն ոբ գոբծագրուի
Աղգաժոզովին
րանաձեւր
, իրենց
տուներբ
վերազաոնալու
Հա -
մար : ՚Լեբջնական
աղգարարութիւն
մբն է այս» :
ԱՆԳԼԻՈՑ
երեսվ։ . րնտ րո ւթեանց
վերնական
արզ
իւնքբ
քա լտնի պիտի
բք/այ
այս^ր
,
շաբաթ :
Առա
ջին
քուէՀամ
արին
Համ աձա
յն , ա շխատաւո -
րտկաններր մեծ յազթանակնեբ
շաՀած
են : Պտտ—
կաոելի
թ ի լ
մր կբ
կաղմեն
քուէտ րկռ ւնե
ր ր :
Ջաիսջախիչ կր Համ արուի
ազատականներուն
եւ
Համ ա յնավարներուն
պաբտութիւնր
:
ԶՈԻԻՑԵՐԻԱՑԻ
զինուոր մբ, Վիլի
Կերբեր ,
47
տարեկան
, խոստովանեցաւ
թէ
1
937էն ի վեր
լբտեսու
թիւն կր կատարէ
ր ի Հաշվււ
Անգլիո
յ ,
Տէբանսայի եւ Մ՛ ՆաՀանղներուն
,
զինուորական
զտզտնիքներ
Հաղորզելով
: Ամբաստանագիրբ
կ^ր–
սէ թէ պատաՀաբար
ղաղտնիքեեբ
կր
Հազորգէր
նաեւ
Թուբքիո
յ , ^ուէտի եւ Եուկոսլաւիռ
յ գես -
սլաննե բուն
է
ԵԿԱՄՈԻՏԻ
տուրքին
յայտարարութեան
առ -
թ ի լ
, ելմտական
նա խա րա րութիւն
ր կբ ծանու -
ցանէ թէ թուականր
անփոփոխ կր մնայ ,
բայց
Հարկատուներբ
կրնան
իրենց աեղեկու
թ իւննե ր ր եւ
բացատրու
թիւններբ
լրացնել
մ ինչեւ
ապրիլ \ Հ
ՆԱԽԱԳԱՀ
ԹՐՈԻՄԸՆ
նորէն յայտարարեց թէ
«պատճառ
մր չի տեսներ
նոր ձեռնարկնեբ կատա
րելու
Խ–
Միութեան
Հետ, իխնգիր
Հիւլէական
զէնքերու
միջազզային
Հոկողո՚ւթեան
»:
թետն
բանուորներբ
գոբծա -
գուլ յայտարարած
էին երեքշաբթի
օրէն ի վեր :
Բանթողներուն
թիւր 7
8000
էր առաջին
օրր ,
յետոյ
բարձրացաւ
34,000/՛։
Կր պաՀանջեն
ամսա
կան
երեք
Հազար
ֆրանքի
բացառիկ
պարգեւ
,
մինչեւ
ո բ վե բնական
պա յմ անագի
ր
է^քռւի :
Հիմնական
աշվսատավարձքի
մասին
բանակցոլ -
թիւննեբ կբ կատարուին
: Հաստատութեան
վա -
րէ^երր
կ՚՚առաջարկեն
Հինգ առ Հարիւր
յաւե -
լում
, կամ ժամբ
85
ֆրանք
ամէնէն քիչ վճար ֊
ուած
բանուո
ր ին : Աշխատանքի
Գա ^ակցութիւնւր ՚^,
կր պաՀանջէ
մ ամ ր
115
կամ ամիսբ
20.000
ֆրանք։
Ուրիշ
մ ետազագո բծական
Հաստաաութեանց
բանուորներն
ալ միացան
շարժումին
ել եբէկ
100
Հազար -
120.(X)0
կբ Հաշուէին
բանթողներուն
թի
ւր : Եթէ շարժոլմբ
ծաւալի
, 300 400.000
բան -
ոլորներ
աշխատանքբ
պիտի
գագրեցնեն
մ իա
յն
մետաղագործական
Հաստատութեանց
մէջ ։
Հինգշարթ
ի օր գո րծագուլր
աաբածո
լեց
աւ
Ա
1
՚թր*>էնի , ճէնրբրլ
Մ ո ր թրրս
ի
,Հո
չքիս
ի եւ ուրիշ
մ եծ գոբծա րաննե
բու
մ էջ
որոնք
առաւելապէս
ինքնաշարժներ
կ՝արտագբեն
:
Ոստիկանութիւնր
գրաւեց
նաեւ
3)որտի գոբծաբանբ
(Փուասի)
, ուր
գործագուլ
յայտարարուած
է մէկ շաբաթէ ի վերտ
Ոսաիկանական
տեղեկագիր
բ կ՝րսէ թէ
ամէնէն
ստուարաթիւ
ուժբ գործածուեցաւ
, Ո՚րնոյի
գոբ
ծա րաննե
ր բ պարպե
լու
Համ ար : «իւմ անիթէ» կր
գրէ թէ«եՕՕՕապտՀովութեան
պաՀակներ կր մաս
նակցէին
գոբծոգութեան
, Հրասայլերով
եւ
թրն–
գանօթներով»
: Պաշտօնական
տեգեկութեանց
Հա
մաձա
յն , միայն մէկ րաժնի մէջ գիրք բռնած
էին
աւելի քան Հազար
ղին ուո րներ եւ ո ս տ ի կաննե բ ,
յիսունէ
աւե
լի կառքերով : Նեբսբ կր
գտնուէին
Հազարաւոր
ոստիկաններ
,իսկ մինչեւ մէկ մղոն
Հեռաւորութեան
վրայ
պաՀեստի
ուժեր :
ՈԻՐԻՇ
ԽԼՐՏՈԻՄՆԵՐ
ԵԻ
ԱՊԱՌՆԱԼԻ-ԲՆԵՐ
Խլրտումներբ
կր շարունակռւին
ուրիշ
տսսլա–
րէղնե
բու
մ էջ : Մ ե թ րո
քի սւշխատաւյ՛
ոնեբու
Հի%^
Վւենտրքանեքէր
ո բո շՄցին Հտնրաքուէ
կատարե
լ , ի
Հարկին
րնգՀ
. գործագուլ
յա յտարարելու
Համ
ար
անստՀման
ժամանակով
: Հանրակառքի
եւ ելեկ -
արա կանո ւթե ան ա շխաատլոբներն
ալ մ տաՀոգու–
թիւն կբ պատճառեն է
Աշխատանքի
Ղ՛ա շնա կց ութիւնր
, որ կր գտ -
նուի
Համ ա յնավա
րնե
բ ու տ ի րասլետութեան
տակ
,
կբ ծանուցանէ թէ Մ արսէյլի
նաւաՀանգսաի
բան–
ուորներբ
Լտոքրր)
գործագուլ
սլիտի յայտաբա
—
րեն
երկուշարթի
օր ,
24
ժամ
ուան
Համ ար : Լա
Փալիսի ԼԼա Ռոշէլի մօտ) քարափի
բանուո րներ
ր
ա շխատանքր
գտգրե
ցո ւցին Ե շ՛ <*ր եւ մե
րժեցին
բեռ
ցնել «Լեթա»
շոգենաւր, ոբ զէնք եւ ռազմա -
նիւթ կր փոխագրէ
է
Թուռի մօտ, Ա էն Փիէռ տր ՛Բոռ
կայարանին
մէջ
, կառա խումՐ
մ ր
Հ րասա յլեր
կր
վ՚ոխագբէբ
Անկուլէմ
ի Բ • զունղին
Համ աբ , երբ խում
բ մբ
բանթողներ
շրջապատեցին
եւ անզօրութեան
մտա
նեցին
ղինուորներր։
Ցոլցտրարներր
յետռյ ան
ջատեց
ին վակոններր
, քակեց
ին
Հ րասա
յ լե
բուն
զանազան
մ ասերր , խում
բ
մ ր կինե ր նստան կա - .
ոախումբի
գիծերուն
վրայ,
որսլէսղի
շոգեկառքր
չկարենա
յ բանիլ։ Երբ ոստիկանութիւնր
Հասաւ,
ցուցարարնեբր
անՀետացած
էին : Զերրակալուե
-
ցան
եօթբ
Հոգի,
որոնց մէկր,
Տիկին
Տիէն,
քաբ–
տուզարն է շրջանին
Համայնավարական
կազմա -
կերպութեան
: կառախում
րր
ճամ րայ
ելաւ ժա -
մր
\Տին։
Կրբնոպլի
մէջ ալ աւելի քան
40
ցուցաբարնեբ
տապալեցին
չորս
թնգանօթներ
, որոնք բաց կառ
քի մրվրայ
գրուած
էին, կայարանին
մէջ։
ոք ձերբակալուեցաւ
: Այս թնգանօթնե
ր ր
Լիոն կր
փոխագ բուէ
ին , նորոգուելու
Համ ար •
ԵՐԲ
ԱՄԵՐԻԿԵԱՆ
ՋԷՆ՚ԲԵՐԸ
ՀԱԱՆԻՆ
• • •
Ներքին
նախարարութեան
պաշտօնատարնե -
րէն
մէկբ այս ցոյցերր կր նկատէ
նախափորձեր՝
աւելի
ծանր գէպքերու
Համար
, երբ Հասնին
ամե
րիկեան
զէնքերբ,
յառաջիկայ
մարտին։
Հրատարակուած
աեզեկութեանց
Համ աձա
յն ,
«տոքրր»նե
բու արՀեստակցական
Մ իութիւնր
, որ
30.000
անզամնեբ
ունի, պիտի
մեբժէ
պարպել
նալերր եւ «պիտի
պայքարի
բոլոր
միջոցներով »,
ինչպէս կր յա քտաբարեն
Աշխատանքի
Գաշնակ -
ց ութեան
շր ջանա կնե րէն : Այս բանո
լո
րնե
բ ր ա -
ջակցութիւն
կբ սպասեն
ուրիչ
ճարտաբագործոլ–
(Լուր>քՈՆ ^րուՏսկու.>1ււ15^ Կ«Տ|ս^^ Գ– է^)
•
Fonds A.R.A.M
