աա -
ա -
ՑԱՐԳԱՆ՝ԲԻ Ա6Ց
ՄԸ\
բաց.
.թիւնբ, ոբ կրնայ
Վ ^ Բ ; " ^ ^ ^ Հ
՚ 1 ք ՚ 1 ^
՜
Լուբչ եւ սրացաւ
Հայրենակից
՚՛^/՛^,^^
մէր թէ իր մաերիմներէն
մէկր, որ վեր
Ր
մռսնացած
էր ՀայուՀիի
մր Հեա,
^^1՝^^^
յերէն ալ կրթօսէր եւ Հայկական
I
կր յաճախէր
ամուսնանալէ
^"՚^Վ՝
" ^ " ^ ^ . ւ լ ՚ ո ւ –
է իր ամուսնոյն
Հայկական
որեւէ
Կ՚^քշԼԼ՛
թեան
չմասնակցիլ
: Գմբախաարար
երիաա 1էւ
սաիսլուած էբ աեղի աալ եւ
Կ^՚^՚^Բք՚^Լձկ^
մակերսլոլթենէն
որուն
ղորՆնապէս
1քք ՚ ՛
* ,
՛յէր աարիներէ
ի վեր։
Գմուար չէ
՚ ՚ Ր
՚ ՚ ^ 1 ՛ " ՛ ՛ ձ ե–
նման
ՀայուՀի
մր որքան
Հայ պիաի պա՚^է
ԲԲ
րախան
, Լբր վաղր
մայր
դաոնայ :
Ուրիչ դէպք
մր, դարձեալ։
Հայ
երիաասարդն
Հ
որ կր խ^^ի,
Ամուսնութեան
մասին
խօս՚ոկՅ" ՜
թեան
մր միշոցին, ան Հեդնանքով
մ աանան
չ ց
օրիորդի
մր ՀաԼսութեան
աստիճանր :
.
»
» ՚ ՚՛
Օրիորդր
այնքան
ճիդ կր թափէր
ոբ ,
^օաերն
^
^^կ վ
չութեան
քաբաու^աբու
-
լ
Հարուս1^եր11լու
մարմ^քով կբ պաաէր,
^ ^ ֊
Հին՝
րնկերուՀի
Շ •
Տէօլէնեան
^ – / յ " " ^
^
.
^ ^
է լ –ւ^.
դամբանական
մբ ,
րնկերուՀի
Ալթունեա
նի դեբեղմանին
աՎեւ,
թուե
լով
անոր
յեղափո -
խական
յանդուգն
գորհունէութիւնր
իր ծննդա -
վայրին
մէչ, Համիտեան
բռնակալութեան
օրե -
բուն,
ինչպէս եւ ուսուցչական
աչխատանքր,
ոչ -
պա մարդասիրական
եւՀայրենասիրական
ճիգեբր
մեբ
ղաղութին
մէչ,
իբբեւ
Հիմնադիր - անդամ
Հայ կապոյտ
Խաչի։
Այցելուներբ
դեբեգմանաաունէն
բամնուեղան
խորապէս
յուզուահ՜
է
Ֆր՝ կապոյտ
Խաչի Պանեէօ
՛հաչանի
մասնա–
^Ի՚֊ղՐ
այց մր կատարեց
Փեարուար
14/^5/,
•ք՚աչա~
նի գերեղմանատունր,
րնկերուՀի
քհամելա Ալ
թունեանի
թարմ
Հողակոյտին :
կ՝ րնկե բանա
յին
ամուսինը
ընկեր Ա ինաս Ալթունեան
, իր
ոիրելի–
ներն ու յիչաաակր
յարղոգնեբը
:
ինչպէս կբ յիչուի
, ողբացեալ
րնկեբուՀին ,
Բ*"3
իէ
իր անցեալի
յեղավախական
եւ կրթական
դորհ-ունէութենէն
, եղած է նաեւ
մասնաճիւգի
Հիմնաղիրներէն
մէկը,
եռանգուն եւ անխոնչ
նը~
ւիրումով,
գործակցած
է մինչեւ
իր կեանքին
չի–
չումր :
Նոյն առիթով
, յարգանքի
այցեր կատարուե -
ցան նաեւ ո
ւրիչ
ընկերոլՀիներու
չիրիմներուն
:
ԸնկերուՀի
Ն– Գալֆա
յեան
ղղացումով
երղեչ
–ք.–^.^լ..^ ..^րսաշող
ղր պ^-՚^-^ւ , լ
լին աակ առած
ռաաիոյի
պղաիկ
գործիքը
նուա
ղելով ,
Ուրիչ պարագայ
մբ եւս։ Երիաասարգներ
ու
նինք գարդացած,
բարեկիրթ,
նե րկա յանա
լի ,րայց
գմբախտաբաբ
չեն յաիգած
լալ գործ
մր
գանել
առ
այժմ ու իր վիճակի
չեն րնտանիք
մր պաՀե -
լ ո ւ ։ Եւ որովՀետեւ
կ՝ոլգեն
Հայ ագ1կան
մր կա–
"Ժւ
ւ՚քենց ճակատագիբր,
ստիպուած
են երկար
ատեն
սպասել։ Այս կարգի
ե ր իտասաբդներ
ր րա
ւական մեծ
թիլ
մբ կբ կագմեն : Մէկ մասբ ի վեր–
1"յ
ՒՐ
Դէմացբ կբ գանէ օտար
կինր,
որ նիւթա -
կան
էլոՀոգութիլններով
գործ
մբն ալկ՝ասլաՀովէ
,
ունենալու
Համար
լալ ամուսին
մ բ ։ իսկ մեր մէք
բարեկեցիկ
բնտանիքներէն
չատ քիչերն
են որ պի
տի
ուղէին
այս կարղի
փեսայ
մբ
ունենալ։
կասկած
չկայ որ ծնոգքը եւ
մասնաւորապէս
մայրն է իր գալկին
Հոգին մչակոդբ,
անոբ աղգա
յին նկտրադիրը
պատրաստոդր
: Մայրն է ոբ պէտք
է ղիաակցութիւնն
ունենայ թէ ինչ փաանդ
կրնայ
ոսլաոնալ
ղալկին
, երբ չի ներչնչեբ
անոր աչխա
տանքի
աղնուութեան
գագտփարը
, չի
ղգուչա -
ցներ սնապաբծութենէ
եւ մանաւանգ
չի տար
" ՛ ֊
նոր
անՀրամեչտ
աղգային
գաստիարտկութիւնր
:
Երր կր տեսնենք որ նոբ սերունդր պէտք ե -
ղած թտփոփ
չի
մ օտենար
աղղա
լին գագա
փարնե–
բուն, պաաճառր
սլէտք չէ միայն
փերտղբել
եւրո–
պական
չրք ապատի աղգե ցութեան
, այլ ամ
էնէն
աոաք սլէաք է փնտոել
րնտանիքէն
ներս :
Գիտակից
ծնող^ւեր պաաբաստելոլ
միակ
մի -
քոցն է ում տալ եղած
ղպրոցներուն
եւ գասբն -
թացքներուն
: Մուր՚ստեան
փարմարանր եւ Գպրո—
ցասէ րր րար երա րնե
ւո ւ օժանգա կութեանց կր կա
րօտին
, մ աաչելի
դառնալու
Համ աբ
աւելի
լա
յն
իսաւերուձւ :
ԱՐՇԱԼՈ6Ս
ՒԱԳկՈԱԵԱՆ
Ա
Պարոն , կ՚՚ուղէի
ձեր աղքկան Հետ ա -
մուսնանալ
;
Բ
կինս տեսա՛*ր :
Ա.–֊ Ա յո , րայց ես կը նախրնտրեմ
ձեր աղ -
էԻԿռ
՚–
Կ– Խ–
ԶԱՑՆԵՐ
ԳԱՒԱՌԷՆ
ԳԱԱԱԽՕԱՈՒԹՒՒՆՆԵՐ
ԼՒՈՆ,
15
Փեարուար
. Նոբակաղմ
«Հայ
Ու
սանո ղական
Մ իութիւնբ»
գասա խօսո լթիւննե
բու
չարք մր սկսած է չաՀեկան
նիթերոլ
չուրք
է
Աոա
քին
դասախօսութիւնր
տեղի
ունեցաւ
| 5
օր ա -
ռաք,
«Հայոց
ծտդումբ » նիւթին
չուրք : Գա -
սախօսն էբ՝ եբիտտսաբղ
ուսանող՝
Հ • Տասնա -
սլետեան ոբ բաբեխղճօրէն
պատրաստած
էր իր
նիւթը։
Մ ենք ա յնտեգ
տեսանք թէ «Հտ
յբ»
որտեղէն
ծագում
առած է : Ուբկի^ց եկած է : ի՞նչ
եղած է
իր
ցեղային
նկաբագիրբ
: ի՞նչ
Հոգեկան
ղանձեր
ու Հտբստոլթիւէւնեբ
ունեցած է , եւ որ
կարեւոբն
է
ինչքան խոր եւՀաստատ
Հաւատամքռփ
, տմ -
բողք գարեր
կուրծք տալով
այլագտն
բոնակա
լու–
թիւններու՝
միչա ձգտած է ապրիլ աղատ , անկախ
եւ
ին^ւուբոյն
մչակոյթոփ
եւ բարքեբոփ
%
Գաս ախօս ութ
իւնր
գիտցողներուն
Համ ար ,
վեբյիչսւմ
մը, քաղ մը եղաւ,
իոկ
չդիտու^եըու
լաւագո յն գասրնթացք
մը։
Ուսանողական
Միութեան
կողմէ
կաղմ ակեր–
պուած Բ • ղասախօսութիւնը
տեղի
ունեցաւ.
14
Փետբ՛,
երեքչաբթի
իրիկուն
ժամր Գին ,
րողոքտ–
կաններու
սրաՀբ : Օրուան
դասախօսն էր րմչկա
կան
ուսանող՝ Բ • Խ րիմ եանբ
, ա յս
պողոտաներու
վբայ
մեծցած
: Գտսախօսութեան
նիւթն էր՝ «Հա
յասաանբ
Հռովմի եւ Պարսկտստտ
նի
մ իքեւ» :
Հոս ալ երիտասարգ
գասա խօս ր
Համ առօտ ,
Ր*"յՅ
խնամքով
պատրասաուած
, մեղի ներկայա -
ցուց ԳարեՀ
թագաւորէն
մինչեւ
առաքին
դարը :
Հին՛է դտրեբոլ
Հայոց
երբեմն
ալեկոծ,
երբեմն
վւառաՀեղ
պատմութիւնը
լսեցինք
ուչագբու -
թեամբ :
Ուրախալի է որ գասա խօսո
ւթե ան ց
ներկայ
կ՜՚ըլլան թէ Նոր Աերունգի եւթէ ժաֆի
անդամ -
ներ :
Իրենց րաց ակա
յութիւնով
կըփա
յլին
մեր
« չատ բան գիտցող»նեբր
: Երբ
դասախօսութիւն
կամ
նման
ձեռնարկներ
չկան, տրտունքնեբ
կը լը–
սենք
«ի՞նչ
կ՝ընէք,
կը քնանա՞ք»,
եւայլն : իսկ
երբ գաստխօսութիւննեը
կր կաաարուին՝
ի գուբ
կը վ՚նտռես
«գործ
սիրոգֆները։
կը
նախրնտրեն
նստիլ
«պլօթ՝^ խաղալ կամ ՚լըոյց
րնել , փոխա .-
նակ խրախուսելու
, օգաուե լու %
Աւելցնեմ
որ , ա յս տա րե չրքան
ին «Նոբ Ա ե -
րունգ»ն ալ , ամ էն չաբաթ
գրեթէ
առանց
բացա
ռութեան
գաս ախօս ութ
իւններ կր կաղմ ակերպէ :
Բա յց , Հոս աչ նո յն պատկե
ր ր : Ներկանե
րբ
նորէն
նոյն
անձերն
են , այսինչ
անոնք որչատ
Հգռրծ»
չեն պաՀան քեր։
Բայց
ներկայ
կ՛՝րլլան
ւ
Հյատ
գործ
ու աչխատանք
պաՀանքռղնեբուն
եբեսբ
չենք տես–
նեբ :
Ամէն պարագայի
մէք, սրտանց կը չնորՀա -
ւորենք
մեր ուսանող
բարեկամնեբր
, որ իրենց
կա—
րելին
կ^լնեն, բանմր տալու
Համար , այս
թմրած
քաղաքին
նո յնքան
թմ րած
բագմ
ութ
իւննե րուե :
Կր չնորՀաւոբենք
նոյնպէս Հ՛
Տ՛
Գ՛ Նոբ
Աերուն
գի
փարչութիւնր
ոբ չարք
մը երիտասարգ
գասա–
խօսներոփ՝
ամ էն չաբաթ
Հայ խօւ^քբ եւ
Հա
յոց
պատմ ութեան
գանաղան
գրուադներբ
կր յիչեցնէ
,
սատար
ելո
լ
Համ աբ աղգա պաՀ պանում ի
գործին
Սրաանց
յաքոզութիւն
եւ մէկին եւ
միւսին
Պապլէ ,
ԼՐԱՏՈՒ
ԱՐՈՒԵԱՏԻ
Կ– ՄՈՄՃԵԱՆՒ
ՆԿԱՐԱՀԱՆԳԷՍԸ
Պոլսեցի
եբիտասարգ
նկտրիչր, աՀա
երրորգ
անզ ամն է որ կբ յա յտնո
ի Հանրութեան
իր
՚Լրբ–
ձինի արաադբութիւննեբոփ
: Մ անրամ
ասնութիւն
պէտք չէ փնտռել
իբ կտաւներուն
փրայ, Կ՛ Մոմ–
ճեան տիրացած է աչքի
լաւագոյն
տպաւորութիւն
մը
ձզելու
արուեստին
,գիծերու
պարզ եւ
մումկալ
գործածութեամբ
: Զուարթ
են իր սլատկերնեբը
,
բնդՀանբասլէս
թափանցիկ
չզարչոփ
մ բ պարուբ -
ուած։
կապոյտր
իր նախասիրած
զ ո յ ն ն է ու կ՜՚իշ
խէ
միւսներուն
փրայ
է
Այս անգամ
, Փարիզի
«փա
ղեմի
անկիւն»ներէն
աւելի կանգ
կ՚առնէ
նաւա -
կայքերուն
, կամուրքներռւն
ել գետափնեբուն
փր–
րայ։ Ուչագբաւ
Հմայք
մը ունին
Լբ Հափրի
, Լուր–
աի , ՓոնՆէօֆի
ել Փոն տէ Աիթէի տեսա րաննե բ ր :
Եբիտասարգ
նկտրիչր
յաքողած է նմ անապէս
ս ի–
րելի
րնծայել
մեղի Փոբթ տբ Վիլէթի
, Փրէ ար Ա •
Ժեբփէի
, թրեփորի
, Ֆոնթրնէպլո
յի , Ա.
Տրնիի
քրանցքին
սլատկերներր
: Ջեւ ու մարմ
ին կբ ստա
նայ
իր արուեստը
:
Տակալ
իր գործեբուն
կուաայ
անձնագրոչմ
նկարագիր
մբ , ոբ
աստիճանաբար
դէպի կտտաբելաղ
ործութիւն
կբ գիմէ
:
«0յ>61Զ^
մ անաւանգ
^քէտ
Հանդէսը
դբուատալԼւց
տողեր
կլ՛
նուիրեն
Հա յ նկարիչին
, ինչպէս
նախորգ
ցուցա -
ցանգէսին
։
Ա–Պ՛
«ՏԱՌԱԶ>
ԻԹԵՐԹՕՆԸ
(II)
Վեբքապէս... Աղքիկը
րմ բռնեց այգ
Հաբցր
եւ գլուխր
այնպէս
չարմեց
, որ կարելի էր Հաս–
կանալ թէ ճանաչում է
է
Րայց
ինչո՞ւ չես խ
Օսուս
է.•
Նա
խուլ կերպոփ
մոնչաց
.
Կորիբ
. • • = Աչքիդ
փուշն
եմ • ՚ .Բայց ին–
չո
լ
I
- Գու . - • բախտաւոր ես
յ
— Գրա Համաբ
է լ ատս՞ւմ ես :
Երկնքի
կրակր
բոլոր բախտաւոբների
վը–
րայ :
Նա
շուտ
յոգնեղ ելնոյն
բութ,
փայտացած
դբոէթեան
մէք ինկաւ։
ինչպէս
սարսաեփլի էին
նրա Հաոաչանքները,
որոնք անլնգՀատ
դուրս
էին
գալիս այդ քայքայուած
ու խեզճ
կազմուտծքից՛
Նա մեքենաբաբ փեր կացաւ,
գլուխը կախ Հե
ռացաւ եւ ոչ ոքին
էլ չնայեց : Աղքիկները
, որոնք
լուռ
նայում
էին այգ տեսարանին
, ազատ
չունչ
քաչեցԼն։
Ակսաւ
մի խուլ
րրթմնքոց
, ամէն
մէկր
իր ասլաւորութիւնն
էր Հազորդում
բնկեբուՀուն
է
Բայց
Գայիանէն
լուո էբ, մելամազձոտ
:
Անգութ
Հարուածր
իքել էբ այն
մամանակ,
երր
ամէն
ինչ սիբոէն եւ գեզելիիկ էի երեւում
այս
ա չխաբՀում
ւ
Անէծքբ
չանթաՀտր
արաւ նրան : Բախտաւոր
. •
ԵԼ
միթէ՛" , ճչմարիա
բախտը
մԼւայն
օբՀնութեան
,
միայն
ժպԼւաների է արմանի
, մԼւթէ՞ նրան չի կա
րելի ատել եւ անիծել...
Գա յիանէն ա յժմ
ամ ա -
չում
էբ . . . ամ աչում էր ա յ դ աղքիկներից
, ա
յգ
ողբալի
ցնցոտինեբից
եւայդ ցաւագար
վտիտ
մաբմնից
, որ կրում էր իր մէք մի սարսափե
լի
փիչտ :
Բայց
Լ՛՛՛նչ էր այդ վչտի
անունր։
Նա նստեց , քբթմնքաց
աղքիկնե
ր ից
մէկր։
Գմ բախտբ
նստեց քուխտտկ
ծառերի աակ եւ
նայում էբնրանց
տերեւնեբին
է
Խօսում
է... աւելացբեց
մի ուբիչը ;
Գայիանէն
ձեռքով
նչան արաւ ոբ լռեն , եւ
ինք
սկսեց
լարոլած
ուչտդրոլթեամբ
լոել : Տա -
բածուեցան
կոպիտ
ձայներ : Նա ասում էբ .
Ամօթ
չմնաց
. . . Երեսս սեւէ ,
պլոկեցին
տարան
. . . ել մ ի Հատ մանիք
չունէի
. • . պատառ–
պատառ
կռանէի
. • .
5
իրեց
մ եռելա
յին
լռութիւն
. միա
յն
քամ
ու
խուլ ու թեթեւ
սօսափիւնն էբ , ոբ կարծես
թէ
պատաս խանում
է ր անօգնական
խեզճԼն : կարծես
տերեւներն
էին նրա խօսակԼւցնեբը
, եւ երբ քամ
ին
անցաւ ու տերեւներր
ան չա բմացան
, նա չար»ւ -
նա կեց .
-
Ի՛՛նչ ես ամէն
երեկոյ
կանչում
աեբեւների
մի քից՝ «սպանիր»
. . . : Աեւ Հու^ւ է լ քեզ դադար չէ
տալիս
. . . տեսայ
սպաննուած
փարազը
, լալ
էին
նրա մանիքներր.
. . ինձ տային,
մի Հատն
էլ բա -
լական է . . • մէկը - մեծ
, սուր ուպատռտող
. . .
Վայրկեան
չանցած՝
խօսքե
րի տեղնըա
բերա
նից
գո՚րս էրթմչամ
սոքբս՚ափելի
քբ^իք
••
Մ ի փա յրկեան
եւս , եւ տերեւները
իրենց
սօսափիլնոփ
խլացրին
նրա
ձայնը :
Մի աղքիկ էրմօաենում
Գայիանէին : Նա քա–
լում
էր
մեծ զգուչւթեամր
, աՀոփ, աչխաաում
էր
ձայն
ու
ծպուտ
չՀանել
: Նա արտասանեց խոր -
Հրգաւոր
, Հազիւ
լոելի
ձայնով •
Խեզճ. . . նա միչտ
խօսում է վարազի մա
սին,
կարծես
վարագի
՚Լբայ
է լ գծուած
է ։
Գայիանէն
նոբից
նչան տրալ ոբ լռեն։
Բայց
այլեւս
ոչինչ
չլսուեց : Ագքիկր
խայթուածի
պէս
յանկարծ վեր թռաւ եւ երեսը
դաբձրեց
դէպի
ոարբ։
՛Բամին
խադում էր նրա ցնցոտիների
,
խճճուած
ու
անկարգ
թափուած
մազերի
Հետ ,
գւլգզուած
թչուառութիւնբ
մի փտյրկեան
է լ ան -
չարմացաւ
երեկոյեան
կիսամթութեան
մէք
եւ ա–
պա սկսեց արագ քայլերոփ
Հեռանա
լ • • •
Նրան
Հետեւում
էին աղքիկների
պչյած
Հա
յ–
եացքներր։
Եւ Գայիանէն գ ե ռ չէր կոբցրել
Հե -
ււացոզին
, երբ նրա ական քում
Հնչեց
ՄէՀբիի
ձայ
նր, որՀարցնում էրթէ երկա՞ր
պիտի
մի
խենթ
գրաւէ նրա ուչագրութիւնր
:
Նա խե՞նթ է , Հարցրեց
Գայիանէն
, նայե–
ւ՛՛՛ւ
ՒՐ
դայեակին
է
-
Ջե՞ս
աեսնաւմ
I
Գոլ
ճանաչռ^ւմ եո է
ՄէՀրին
մի քանի բառեբ
ծամծմեց
իր բեբա -
նում ,
Որպէս թէ
պաաասխանեց : Ուգիգ
խօսիլ
չէր
ուզում: Եւ երբ Գայիանէն չատ
բռնադյոտեց ,
նա փոխելով
խաաքլչ , աաաց .
^..^
ԼԷՕ
Fonds A.R.A.M