HARATCH, du 1er janvier au 31 mai 1950 - page 179

աա -
ա -
ՑԱՐԳԱՆ՝ԲԻ Ա6Ց
ՄԸ\
բաց.
.թիւնբ, ոբ կրնայ
Վ ^ Բ ; " ^ ^ ^ Հ
՚ 1 ք ՚ 1 ^
՜
Լուբչ եւ սրացաւ
Հայրենակից
՚՛^/՛^,^^
մէր թէ իր մաերիմներէն
մէկր, որ վեր
Ր
մռսնացած
էր ՀայուՀիի
մր Հեա,
^^1՝^^^
յերէն ալ կրթօսէր եւ Հայկական
I
կր յաճախէր
ամուսնանալէ
^"՚^Վ՝
" ^ " ^ ^ . ւ լ ՚ ո ւ –
է իր ամուսնոյն
Հայկական
որեւէ
Կ՚^քշԼԼ՛
թեան
չմասնակցիլ
: Գմբախաարար
երիաա 1էւ
սաիսլուած էբ աեղի աալ եւ
Կ^՚^՚^Բք՚^Լձկ^
մակերսլոլթենէն
որուն
ղորՆնապէս
1քք ՚ ՛
* ,
՛յէր աարիներէ
ի վեր։
Գմուար չէ
՚ ՚ Ր
՚ ՚ ^ 1 ՛ " ՛ ՛ ձ ե–
նման
ՀայուՀի
մր որքան
Հայ պիաի պա՚^է
ԲԲ
րախան
, Լբր վաղր
մայր
դաոնայ :
Ուրիչ դէպք
մր, դարձեալ։
Հայ
երիաասարդն
Հ
որ կր խ^^ի,
Ամուսնութեան
մասին
խօս՚ոկՅ" ՜
թեան
մր միշոցին, ան Հեդնանքով
մ աանան
չ ց
օրիորդի
մր ՀաԼսութեան
աստիճանր :
.
»
» ՚ ՚՛
Օրիորդր
այնքան
ճիդ կր թափէր
ոբ ,
^օաերն
^
^^կ վ
չութեան
քաբաու^աբու
-
լ
Հարուս1^եր11լու
մարմ^քով կբ պաաէր,
^ ^ ֊
Հին՝
րնկերուՀի
Շ •
Տէօլէնեան
^ – / յ " " ^
^
.
^ ^
է լ –ւ^.
դամբանական
մբ ,
րնկերուՀի
Ալթունեա
նի դեբեղմանին
աՎեւ,
թուե
լով
անոր
յեղափո -
խական
յանդուգն
գորհունէութիւնր
իր ծննդա -
վայրին
մէչ, Համիտեան
բռնակալութեան
օրե -
բուն,
ինչպէս եւ ուսուցչական
աչխատանքր,
ոչ -
պա մարդասիրական
եւՀայրենասիրական
ճիգեբր
մեբ
ղաղութին
մէչ,
իբբեւ
Հիմնադիր - անդամ
Հայ կապոյտ
Խաչի։
Այցելուներբ
դեբեգմանաաունէն
բամնուեղան
խորապէս
յուզուահ՜
է
Ֆր՝ կապոյտ
Խաչի Պանեէօ
՛հաչանի
մասնա–
^Ի՚֊ղՐ
այց մր կատարեց
Փեարուար
14/^5/,
•ք՚աչա~
նի գերեղմանատունր,
րնկերուՀի
քհամելա Ալ­
թունեանի
թարմ
Հողակոյտին :
կ՝ րնկե բանա
յին
ամուսինը
ընկեր Ա ինաս Ալթունեան
, իր
ոիրելի–
ներն ու յիչաաակր
յարղոգնեբը
:
ինչպէս կբ յիչուի
, ողբացեալ
րնկեբուՀին ,
Բ*"3
իէ
իր անցեալի
յեղավախական
եւ կրթական
դորհ-ունէութենէն
, եղած է նաեւ
մասնաճիւգի
Հիմնաղիրներէն
մէկը,
եռանգուն եւ անխոնչ
նը~
ւիրումով,
գործակցած
է մինչեւ
իր կեանքին
չի–
չումր :
Նոյն առիթով
, յարգանքի
այցեր կատարուե -
ցան նաեւ ո
ւրիչ
ընկերոլՀիներու
չիրիմներուն
:
ԸնկերուՀի
Ն– Գալֆա
յեան
ղղացումով
երղեչ
–ք.–^.^լ..^ ..^րսաշող
ղր պ^-՚^-^ւ , լ
լին աակ առած
ռաաիոյի
պղաիկ
գործիքը
նուա­
ղելով ,
Ուրիչ պարագայ
մբ եւս։ Երիաասարգներ
ու­
նինք գարդացած,
բարեկիրթ,
նե րկա յանա
լի ,րայց
գմբախտաբաբ
չեն յաիգած
լալ գործ
մր
գանել
առ
այժմ ու իր վիճակի
չեն րնտանիք
մր պաՀե -
լ ո ւ ։ Եւ որովՀետեւ
կ՝ոլգեն
Հայ ագ1կան
մր կա–
"Ժւ
ւ՚քենց ճակատագիբր,
ստիպուած
են երկար
ատեն
սպասել։ Այս կարգի
ե ր իտասաբդներ
ր րա­
ւական մեծ
թիլ
մբ կբ կագմեն : Մէկ մասբ ի վեր–
1"յ
ՒՐ
Դէմացբ կբ գանէ օտար
կինր,
որ նիւթա -
կան
էլոՀոգութիլններով
գործ
մբն ալկ՝ասլաՀովէ
,
ունենալու
Համար
լալ ամուսին
մ բ ։ իսկ մեր մէք
բարեկեցիկ
բնտանիքներէն
չատ քիչերն
են որ պի­
տի
ուղէին
այս կարղի
փեսայ
մբ
ունենալ։
կասկած
չկայ որ ծնոգքը եւ
մասնաւորապէս
մայրն է իր գալկին
Հոգին մչակոդբ,
անոբ աղգա­
յին նկտրադիրը
պատրաստոդր
: Մայրն է ոբ պէտք
է ղիաակցութիւնն
ունենայ թէ ինչ փաանդ
կրնայ
ոսլաոնալ
ղալկին
, երբ չի ներչնչեբ
անոր աչխա­
տանքի
աղնուութեան
գագտփարը
, չի
ղգուչա -
ցներ սնապաբծութենէ
եւ մանաւանգ
չի տար
" ՛ ֊
նոր
անՀրամեչտ
աղգային
գաստիարտկութիւնր
:
Երր կր տեսնենք որ նոբ սերունդր պէտք ե -
ղած թտփոփ
չի
մ օտենար
աղղա
լին գագա
փարնե–
բուն, պաաճառր
սլէտք չէ միայն
փերտղբել
եւրո–
պական
չրք ապատի աղգե ցութեան
, այլ ամ
էնէն
աոաք սլէաք է փնտոել
րնտանիքէն
ներս :
Գիտակից
ծնող^ւեր պաաբաստելոլ
միակ
մի -
քոցն է ում տալ եղած
ղպրոցներուն
եւ գասբն -
թացքներուն
: Մուր՚ստեան
փարմարանր եւ Գպրո—
ցասէ րր րար երա րնե
ւո ւ օժանգա կութեանց կր կա­
րօտին
, մ աաչելի
դառնալու
Համ աբ
աւելի
լա
յն
իսաւերուձւ :
ԱՐՇԱԼՈ6Ս
ՒԱԳկՈԱԵԱՆ
Ա
Պարոն , կ՚՚ուղէի
ձեր աղքկան Հետ ա -
մուսնանալ
;
Բ
կինս տեսա՛*ր :
Ա.–֊ Ա յո , րայց ես կը նախրնտրեմ
ձեր աղ -
էԻԿռ
՚–
Կ– Խ–
ԶԱՑՆԵՐ
ԳԱՒԱՌԷՆ
ԳԱԱԱԽՕԱՈՒԹՒՒՆՆԵՐ
ԼՒՈՆ,
15
Փեարուար
. Նոբակաղմ
«Հայ
Ու­
սանո ղական
Մ իութիւնբ»
գասա խօսո լթիւննե
բու
չարք մր սկսած է չաՀեկան
նիթերոլ
չուրք
է
Աոա­
քին
դասախօսութիւնր
տեղի
ունեցաւ
| 5
օր ա -
ռաք,
«Հայոց
ծտդումբ » նիւթին
չուրք : Գա -
սախօսն էբ՝ եբիտտսաբղ
ուսանող՝
Հ • Տասնա -
սլետեան ոբ բաբեխղճօրէն
պատրաստած
էր իր
նիւթը։
Մ ենք ա յնտեգ
տեսանք թէ «Հտ
յբ»
որտեղէն
ծագում
առած է : Ուբկի^ց եկած է : ի՞նչ
եղած է
իր
ցեղային
նկաբագիրբ
: ի՞նչ
Հոգեկան
ղանձեր
ու Հտբստոլթիւէւնեբ
ունեցած է , եւ որ
կարեւոբն
է
ինչքան խոր եւՀաստատ
Հաւատամքռփ
, տմ -
բողք գարեր
կուրծք տալով
այլագտն
բոնակա
լու–
թիւններու՝
միչա ձգտած է ապրիլ աղատ , անկախ
եւ
ին^ւուբոյն
մչակոյթոփ
եւ բարքեբոփ
%
Գաս ախօս ութ
իւնր
գիտցողներուն
Համ ար ,
վեբյիչսւմ
մը, քաղ մը եղաւ,
իոկ
չդիտու^եըու
լաւագո յն գասրնթացք
մը։
Ուսանողական
Միութեան
կողմէ
կաղմ ակեր–
պուած Բ • ղասախօսութիւնը
տեղի
ունեցաւ.
14
Փետբ՛,
երեքչաբթի
իրիկուն
ժամր Գին ,
րողոքտ–
կաններու
սրաՀբ : Օրուան
դասախօսն էր րմչկա­
կան
ուսանող՝ Բ • Խ րիմ եանբ
, ա յս
պողոտաներու
վբայ
մեծցած
: Գտսախօսութեան
նիւթն էր՝ «Հա­
յասաանբ
Հռովմի եւ Պարսկտստտ
նի
մ իքեւ» :
Հոս ալ երիտասարգ
գասա խօս ր
Համ առօտ ,
Ր*"յՅ
խնամքով
պատրասաուած
, մեղի ներկայա -
ցուց ԳարեՀ
թագաւորէն
մինչեւ
առաքին
դարը :
Հին՛է դտրեբոլ
Հայոց
երբեմն
ալեկոծ,
երբեմն
վւառաՀեղ
պատմութիւնը
լսեցինք
ուչագբու -
թեամբ :
Ուրախալի է որ գասա խօսո
ւթե ան ց
ներկայ
կ՜՚ըլլան թէ Նոր Աերունգի եւթէ ժաֆի
անդամ -
ներ :
Իրենց րաց ակա
յութիւնով
կըփա
յլին
մեր
« չատ բան գիտցող»նեբր
: Երբ
դասախօսութիւն
կամ
նման
ձեռնարկներ
չկան, տրտունքնեբ
կը լը–
սենք
«ի՞նչ
կ՝ընէք,
կը քնանա՞ք»,
եւայլն : իսկ
երբ գաստխօսութիւննեը
կր կաաարուին՝
ի գուբ
կը վ՚նտռես
«գործ
սիրոգֆները։
կը
նախրնտրեն
նստիլ
«պլօթ՝^ խաղալ կամ ՚լըոյց
րնել , փոխա .-
նակ խրախուսելու
, օգաուե լու %
Աւելցնեմ
որ , ա յս տա րե չրքան
ին «Նոբ Ա ե -
րունգ»ն ալ , ամ էն չաբաթ
գրեթէ
առանց
բացա­
ռութեան
գաս ախօս ութ
իւններ կր կաղմ ակերպէ :
Բա յց , Հոս աչ նո յն պատկե
ր ր : Ներկանե
րբ
նորէն
նոյն
անձերն
են , այսինչ
անոնք որչատ
Հգռրծ»
չեն պաՀան քեր։
Բայց
ներկայ
կ՛՝րլլան
ւ
Հյատ
գործ
ու աչխատանք
պաՀանքռղնեբուն
եբեսբ
չենք տես–
նեբ :
Ամէն պարագայի
մէք, սրտանց կը չնորՀա -
ւորենք
մեր ուսանող
բարեկամնեբր
, որ իրենց
կա—
րելին
կ^լնեն, բանմր տալու
Համար , այս
թմրած
քաղաքին
նո յնքան
թմ րած
բագմ
ութ
իւննե րուե :
Կր չնորՀաւոբենք
նոյնպէս Հ՛
Տ՛
Գ՛ Նոբ
Աերուն­
գի
փարչութիւնր
ոբ չարք
մը երիտասարգ
գասա–
խօսներոփ՝
ամ էն չաբաթ
Հայ խօւ^քբ եւ
Հա
յոց
պատմ ութեան
գանաղան
գրուադներբ
կր յիչեցնէ
,
սատար
ելո
լ
Համ աբ աղգա պաՀ պանում ի
գործին
Սրաանց
յաքոզութիւն
եւ մէկին եւ
միւսին
Պապլէ ,
ԼՐԱՏՈՒ
ԱՐՈՒԵԱՏԻ
Կ– ՄՈՄՃԵԱՆՒ
ՆԿԱՐԱՀԱՆԳԷՍԸ
Պոլսեցի
եբիտասարգ
նկտրիչր, աՀա
երրորգ
անզ ամն է որ կբ յա յտնո
ի Հանրութեան
իր
՚Լրբ–
ձինի արաադբութիւննեբոփ
: Մ անրամ
ասնութիւն
պէտք չէ փնտռել
իբ կտաւներուն
փրայ, Կ՛ Մոմ–
ճեան տիրացած է աչքի
լաւագոյն
տպաւորութիւն
մը
ձզելու
արուեստին
,գիծերու
պարզ եւ
մումկալ
գործածութեամբ
: Զուարթ
են իր սլատկերնեբը
,
բնդՀանբասլէս
թափանցիկ
չզարչոփ
մ բ պարուբ -
ուած։
կապոյտր
իր նախասիրած
զ ո յ ն ն է ու կ՜՚իշ­
խէ
միւսներուն
փրայ
է
Այս անգամ
, Փարիզի
«փա­
ղեմի
անկիւն»ներէն
աւելի կանգ
կ՚առնէ
նաւա -
կայքերուն
, կամուրքներռւն
ել գետափնեբուն
փր–
րայ։ Ուչագբաւ
Հմայք
մը ունին
Լբ Հափրի
, Լուր–
աի , ՓոնՆէօֆի
ել Փոն տէ Աիթէի տեսա րաննե բ ր :
Եբիտասարգ
նկտրիչր
յաքողած է նմ անապէս
ս ի–
րելի
րնծայել
մեղի Փոբթ տբ Վիլէթի
, Փրէ ար Ա •
Ժեբփէի
, թրեփորի
, Ֆոնթրնէպլո
յի , Ա.
Տրնիի
քրանցքին
սլատկերներր
: Ջեւ ու մարմ
ին կբ ստա­
նայ
իր արուեստը
:
Տակալ
իր գործեբուն
կուաայ
անձնագրոչմ
նկարագիր
մբ , ոբ
աստիճանաբար
դէպի կտտաբելաղ
ործութիւն
կբ գիմէ
:
«0յ>61Զ^
մ անաւանգ
^քէտ
Հանդէսը
դբուատալԼւց
տողեր
կլ՛
նուիրեն
Հա յ նկարիչին
, ինչպէս
նախորգ
ցուցա -
ցանգէսին
։
Ա–Պ՛
«ՏԱՌԱԶ>
ԻԹԵՐԹՕՆԸ
(II)
Վեբքապէս... Աղքիկը
րմ բռնեց այգ
Հաբցր
եւ գլուխր
այնպէս
չարմեց
, որ կարելի էր Հաս–
կանալ թէ ճանաչում է
է
Րայց
ինչո՞ւ չես խ
Օսուս
է.•
Նա
խուլ կերպոփ
մոնչաց
.
Կորիբ
. • • = Աչքիդ
փուշն
եմ • ՚ .Բայց ին–
չո
լ
I
- Գու . - • բախտաւոր ես
յ
— Գրա Համաբ
է լ ատս՞ւմ ես :
Երկնքի
կրակր
բոլոր բախտաւոբների
վը–
րայ :
Նա
շուտ
յոգնեղ ելնոյն
բութ,
փայտացած
դբոէթեան
մէք ինկաւ։
ինչպէս
սարսաեփլի էին
նրա Հաոաչանքները,
որոնք անլնգՀատ
դուրս
էին
գալիս այդ քայքայուած
ու խեզճ
կազմուտծքից՛
Նա մեքենաբաբ փեր կացաւ,
գլուխը կախ Հե­
ռացաւ եւ ոչ ոքին
էլ չնայեց : Աղքիկները
, որոնք
լուռ
նայում
էին այգ տեսարանին
, ազատ
չունչ
քաչեցԼն։
Ակսաւ
մի խուլ
րրթմնքոց
, ամէն
մէկր
իր ասլաւորութիւնն
էր Հազորդում
բնկեբուՀուն
է
Բայց
Գայիանէն
լուո էբ, մելամազձոտ
:
Անգութ
Հարուածր
իքել էբ այն
մամանակ,
երր
ամէն
ինչ սիբոէն եւ գեզելիիկ էի երեւում
այս
ա չխաբՀում
ւ
Անէծքբ
չանթաՀտր
արաւ նրան : Բախտաւոր
. •
ԵԼ
միթէ՛" , ճչմարիա
բախտը
մԼւայն
օբՀնութեան
,
միայն
ժպԼւաների է արմանի
, մԼւթէ՞ նրան չի կա­
րելի ատել եւ անիծել...
Գա յիանէն ա յժմ
ամ ա -
չում
էբ . . . ամ աչում էր ա յ դ աղքիկներից
, ա
յգ
ողբալի
ցնցոտինեբից
եւայդ ցաւագար
վտիտ
մաբմնից
, որ կրում էր իր մէք մի սարսափե
լի
փիչտ :
Բայց
Լ՛՛՛նչ էր այդ վչտի
անունր։
Նա նստեց , քբթմնքաց
աղքիկնե
ր ից
մէկր։
Գմ բախտբ
նստեց քուխտտկ
ծառերի աակ եւ
նայում էբնրանց
տերեւնեբին
է
Խօսում
է... աւելացբեց
մի ուբիչը ;
Գայիանէն
ձեռքով
նչան արաւ ոբ լռեն , եւ
ինք
սկսեց
լարոլած
ուչտդրոլթեամբ
լոել : Տա -
բածուեցան
կոպիտ
ձայներ : Նա ասում էբ .
Ամօթ
չմնաց
. . . Երեսս սեւէ ,
պլոկեցին
տարան
. . . ել մ ի Հատ մանիք
չունէի
. • . պատառ–
պատառ
կռանէի
. • .
5
իրեց
մ եռելա
յին
լռութիւն
. միա
յն
քամ
ու
խուլ ու թեթեւ
սօսափիւնն էբ , ոբ կարծես
թէ
պատաս խանում
է ր անօգնական
խեզճԼն : կարծես
տերեւներն
էին նրա խօսակԼւցնեբը
, եւ երբ քամ
ին
անցաւ ու տերեւներր
ան չա բմացան
, նա չար»ւ -
նա կեց .
-
Ի՛՛նչ ես ամէն
երեկոյ
կանչում
աեբեւների
մի քից՝ «սպանիր»
. . . : Աեւ Հու^ւ է լ քեզ դադար չէ
տալիս
. . . տեսայ
սպաննուած
փարազը
, լալ
էին
նրա մանիքներր.
. . ինձ տային,
մի Հատն
էլ բա -
լական է . . • մէկը - մեծ
, սուր ուպատռտող
. . .
Վայրկեան
չանցած՝
խօսքե
րի տեղնըա
բերա­
նից
գո՚րս էրթմչամ
սոքբս՚ափելի
քբ^իք
••
Մ ի փա յրկեան
եւս , եւ տերեւները
իրենց
սօսափիլնոփ
խլացրին
նրա
ձայնը :
Մի աղքիկ էրմօաենում
Գայիանէին : Նա քա–
լում
էր
մեծ զգուչւթեամր
, աՀոփ, աչխաաում
էր
ձայն
ու
ծպուտ
չՀանել
: Նա արտասանեց խոր -
Հրգաւոր
, Հազիւ
լոելի
ձայնով •
Խեզճ. . . նա միչտ
խօսում է վարազի մա­
սին,
կարծես
վարագի
՚Լբայ
է լ գծուած
է ։
Գայիանէն
նոբից
նչան տրալ ոբ լռեն։
Բայց
այլեւս
ոչինչ
չլսուեց : Ագքիկր
խայթուածի
պէս
յանկարծ վեր թռաւ եւ երեսը
դաբձրեց
դէպի
ոարբ։
՛Բամին
խադում էր նրա ցնցոտիների
,
խճճուած
ու
անկարգ
թափուած
մազերի
Հետ ,
գւլգզուած
թչուառութիւնբ
մի փտյրկեան
է լ ան -
չարմացաւ
երեկոյեան
կիսամթութեան
մէք
եւ ա–
պա սկսեց արագ քայլերոփ
Հեռանա
լ • • •
Նրան
Հետեւում
էին աղքիկների
պչյած
Հա
յ–
եացքներր։
Եւ Գայիանէն գ ե ռ չէր կոբցրել
Հե -
ււացոզին
, երբ նրա ական քում
Հնչեց
ՄէՀբիի
ձայ­
նր, որՀարցնում էրթէ երկա՞ր
պիտի
մի
խենթ
գրաւէ նրա ուչագրութիւնր
:
Նա խե՞նթ է , Հարցրեց
Գայիանէն
, նայե–
ւ՛՛՛ւ
ՒՐ
դայեակին
է
-
Ջե՞ս
աեսնաւմ
I
Գոլ
ճանաչռ^ւմ եո է
ՄէՀրին
մի քանի բառեբ
ծամծմեց
իր բեբա -
նում ,
Որպէս թէ
պաաասխանեց : Ուգիգ
խօսիլ
չէր
ուզում: Եւ երբ Գայիանէն չատ
բռնադյոտեց ,
նա փոխելով
խաաքլչ , աաաց .
^..^
ԼԷՕ
Fonds A.R.A.M
1...,169,170,171,172,173,174,175,176,177,178 180,181,182,183,184,185,186,187,188,189,...500
Powered by FlippingBook