Ց Ա Ռ Ա Ջ
3
ԱՆԳԼԻԱԿԱ՚Ս աՄԱ Կ Ա ՚ՆԻ
ա Յ Կ Ա Կ ւ ւ ւ
1"1ւԴԻՐՐ
ԸՍ Տ Պ Ե ՐՆԸՐ Տ ՆԻԻ Ս ՚ Ը ՆԻ
ձանձրացեր
է ։ Այս աչխսւրՀի
վրայ
չի ֊
էոակչէ ճամրայ
չերթար,
չւսացեր կ
" ՚ ֊ ր ի չ ֊
կր
թ " է ֊ ի թէ նոր Հով մր կր փչէ անւչ -
լիախօս
աչխարՀէն
մէ^ Հայկակսւն
խնւչրի
վե րսւ րե րմ ամ ր :
՚ ^ ճ
ր 2 ի ն քանի մր տարուան
մէ9
Հրա -
աարակուած
են չուրշ եւ
Հե ւլինա կաւո
ր
Հաաո
րնե
ր , որոնք
չ՚"Հ ե կան են Հայ րն
-1
թերցուլին
Համ ար :
^
կան
Հեւլինակներ,
որոնք
րնականաբար
կր փափաքին
՚քրեչ, եւ Հ րատա րա կի չՆե
բ , •
որոնք սլէ աք է Հ րասլարակեն
ւլ իրքեբ
իր– ՜՜
րեւ
.քործ :
յ
Ամ երի կայի
նոբ չաՀ աւլ բղռութ
իւնր \
ման աւանւլ Ա ե րձա
ւոր Աբե ւե լքի
մ ասին , ՚.
ԱյւլրնՀաուրրի
«.վարդապեաութեան
» յա– ՚
2/՚րդելբ
Թրումանի
« վարդասլեաու
—
թեան » կր րանա
յ նոր դարաւլ լուխ մր
աչխար՚էիս
սլատմութեան
մէ^է
Տարին
առնուաւլն
՚^ին՚ք ստուար
Հատորնեբ
լոյս
կբ տեսնեն
Ամե րիկայի
մ էշ
, Ա՝
երձաւոր
Արեւե
լքի
մասին ել յաճախ
նաեւ Անդ - •
լիո
լ մէշ : ՚ք-աւլաքական եւ դործի մաբ —
դիկ կր կարւլան
այս Հատորներր եւ կր
կագմ
են գագափար
ղանադան
խնղիրներու
անցեալի եւ ներկա
յի մասին : Ա իա յն ա–
մէնէն
չաՀաղրգռեալր
Հայ լ^թերցութլ
է
որ կր մնայ
անղիտակ
, թէ ինչսլէս
1լր
ներկա քացուի
Հա քկական
խնդիրր եւ ինչ
կր կարդան
անգլիախօսներ
է
Պէրնրրա
Նիւմ՝ ըն
շւս ։ո փա րձառ ու եւ սլատ րաս ~
տուած
անգլիացի
Հեղինակ
մ րե է : Անի
—
կա դրած է վէ սլ , ռւղեւորական
ղիրքեբ
)
պաաե րադմ ական
դ իրքե բ եւ անթիւ
յօդ–
ուածներ մեծ Հանդէսներու
մէշ : Իր վեր
շին Հատոբր
, ոբ անցեալ
տարի
լո յս տե–
սալ
երկրորդ
տսլադրռւթեամբ
, «Թըրքէւշ
•ՔյւՈԱրոծ»
վե րնադ րռվ , պաակե րաղա
բդ
ել խեամքով
ւլբուած
պատմ՛ական
ւլործ
մբն է : ՚ք/իւմրն չատ
անւլ ամնե ր
այցելած
է Թուրքիա
, Պալքան
երկիբներր
, եւ գր–
բեթէ
աչիսար՚էի
ամէն
երկիրներր;
Հաաո–
ԲՐ կբ բաղկանա
յ
2օ8
էշ^ րէ եւ ղ րուած է
պարգ մողովրդական
ոճով; իրաւամբ
Հե
ղինակը
շանացած է դբել
Հատորը
լա —
ւագոյն
աղրիւրներու
օգնո։ թեամբ \ 1'նքն
աբղէն
մամանակակից
է վել՚շին կէս գա–
բու
անցքերուն
:
Գրքի դանադան
էշերու վրաք յաճախ կբ
֊յիշէ կովկաս
, Հայաստան,
*Լրաստան^ , ՝
Ագրպէյճան
, բայց ՚ առանձնապէս
ղրած է
Հա յկական
խնղ րի վել՚շին
յիսուն
աար -
ւն
ու աաս ու թիւնը
Այմմ
խօսքը տանք ՚(յիլմըեի •
« կար մամանակ
մլ Հ եբր Հա քաստան
մեծ
թաւլաւո
ր ութ
իւե
մ րե էրւ Ոայց
այս
մոգովուրդի
սլատմ ութիւեը
՚իեբշին մա —
մանա կնե րս եղած է փո փոիսա կան : Հա
յեբր Հաստատուեցան
կովկասի եւ արե—
ւելեան
Անաաոլուի
մէշ, երեք
Հադար
տաբի առաշ
, թերեւս
աւելի
կանուխ
Հ
Պաչտօնապէս
անոնց երկիրր մաս կբ կագ—
մէբ
պարսիկ
կայսրութեան,
բայց տեղա—
կան
թաւլաւորական
Հ ա րստութ
իւննե
ր
չատ
ծաղկեղան : Հռոմ՛էական
կայսրոլ
—
թեան
օրով Հայաստանբ
աեսակ
մր պաա—
նէչ
պետութիւն
էր
Հռոմի
եւ
Պա ր ս կա ս տ ա
ի՝բիտանի։ա
1լր
ձեռնարկէր
պաչապանել.
Հա յաստան
,
( /ււ
րեմն ոչ Հ,ա յերր) , իբր^՛–
ծ րաւլիր իբ քադաքա
կանութ եան արդ ի -
լե լու
Համ ար ո ուսական
ծաւա լումր է
Հա
յԼ բու
մեծ ամա
սնո
ւթի
ւնբ բանաւ որա -
պէս դոՀ էր իրենց
վիճակէն
իրրեւ ա -
ռանձին
մողովուբդ՝
պարսւական
րնդ-էա—
նուր Հաւատարմ
ութեան
Հանգէպ
թուր -
քիոյ՛. Ո"կ անկէ
յետոյ
անււնք
չվւացան
երկու մեծ սլետութ
իւննե բու իբենց
սլար–
գելած
ուչաղրոլթենէն
% Իրենց մէշ ար -
թ լ^ցալ
թաքուն
աղդա յնութ
իւն , ե ւ
պէտք է լՐւդունի
լ ատիկա , քաշա
լե բ ուե
ցա լ անգլիական
ե ւ
ուրիչ
արե
ւէէ տե ան
չաՀերէ : Մ ինչեւ
այն
մ ամանա
կ
քիուսիա
եղած էբ բարե կամ
Հա քերուն
։ իսկ անկէ
յեաոք դարձաւ
թչնամի եւ Լարերր
որ՚լե
—
էլբեէլին ղսպոգական
միշոցնեբ
իրենց
Հ՛՛՛յ
բնակչութեան
ղ է մ ։ Աա նպաստեց
քաշա
լե րելու
յարաճուն
աղդա յնական
ղդացում
թբքա1լան
Հայաստանի
մէ0։
Գաղտնի
բն
կե բու թիւննե
բ կաղմ ուեցան եւ անոնցմ է
ոմանք
դիմեցին
բռնութեան
է
Հայերուն
միշա «.Հաւատարիմ
աղգ» ճանա չող Ա ուլ–
թանր ա յմմ սկսաւ
ղսսլում
ի եւ Հալա -
ծանքի
քաւլաքա կանութ
ի լն ր :
«Աիչա
աւե լի դ իլբին
սկսաւ
Հ ոսիլ ա–
րիլնբ,
յ՛ան թէ կասեցնել
դայն։
Հա քկա
կան
քիմաբ չափաղանցութ
իւննե ր նկատ—
ուեցան Ա ուլթան
էն
իբբեւ
առա
շին
նչան
ներ «ապստամբութեան»
: Ա կսաւ չաբք մր
շաբդեբ
1 8 9 5 ^ 5 ՛
եւ սպաննուեցան
8 0 0 0 0
աւելի
Հայեր :
« Պաշապան
» (սառրաղծումբ
Հեղինա–
կինն է) պետութեանց
քալլերր
այնքան
թ ո յ լ եւ ղրղռիչ
էին, կարծես
աւելի
Հրա—
Հբելոլ
Համար
անղթոլթ
իւննե ր ր
յ
Հա —
յերր
այլեւս
չպաՀանշեցիՆ
«րէֆոբմ^էե
ր»
սլետութ
իւննե րէն , ոբոփՀետեւ
տեսան թէ
քրիստոնեայ
սլե տ ո ւթ ի ւննե ր էն օդնութ
իւն
սպասե
լ ցն որ ական էր եւ կ՝ առաշնորղ
է ր
խռուիութեան
: ՚իբութիլնբ
բարւոքեցաւ
1908^
ԱաՀմանադրութեամբ
.Առաշին
մեծ
պաաե բաղմ ի սկի՚լբբ
. աճեցան
դմուարու—
թիւննե
րր ; Գա չնա կից ադղե բու պատե -
բագմ ական
նսլաաա1լեե
րր կր
պարունակէ–
ին նաեւ
Հա յասաանի
(^անկա խութ
իւն ր» X
Բնականարաբ,
ք^ուր^գր սա մեկնեց
թէ
Հա յաստ
անր
Հ իմ ա
թ կամական
^ րԿէԲ
էր : Հա
յե բու
քամաՀ
բող
բնթացքր
կր
թուէ ր Հաստատե
լ այս կարծ
իքր : Ա կսան
նոր
դսսլողական
մ իշոցնե
ր , նաեւ տեղա -
Հանութեան : Այն մամանակ
քրիստոնեայ
աչխարՀ ր րոցափառեղալ
՚լ՚՚՚յրոյթոփ
Հա
յաստանէն
Հասնող
լուրերէն : Բայց
ինչ
պէս սով որարար
, չուղեց
ճանաչել
իր իսկ
սլատասխանաաութիւնր
: Բացի
ասկէ ,
աչխարՀր կր լսէր
միայն մէկ
կողմր
թուբքերբ
դէչ քաբոդիչներ
են ,
մինչգեռ
Հ^այեբր
գիտէ ին օգ աադ ործել ադէտր
ե լ
լեցնել դասակից
պե տ ո լ թ իւննե ր ո լ ա -
կանշներր » Հ ...
(Մնացեալը յա ջ որդ ո վ )
ԸՆԹեՐՑՈԳ ^
նի միշեւ,
բայց
պաՀպանեց
ՀԱՏԱԱՏԱՆԵԱՆ
ԳՐԱԿԱՆՈԻԹԻԻՆ
իր անկա յուն
ան կա խութ
իւն ր բստ ա —
ռիթին
փոխե լով
կողմ երբ
: Վե րշ ի վերշո
յ
^րԿէԲԲ
բնղունեցաւ
Հռոմ
ի դե րակա
յռւ -
թիւնբ
(՚^) : Ասիկա
առաշնորդեց
դէպքի
մր, որանկէ ի ՛իե բ ծանրօրէն ագգած
է
Հա յերու
վրա
յ :
303^^
Հա յաստանի թա -
դաւորբ
րնդոլնեցալ
Բրիսաոնէ
ութ
իւնբ ,
եւ ինչպէս
սովորութիւն
էր այն մամա —
նակ,
մոգովռւրդր
Հետեւեցաւ
թագաւորի
օրինակին » ;
Հար կալ գմ ուար է Նի՚-մլ^՚ի
Համար
ու–
սումնասիրել
Հին պատմութիւնր
րստ աւլ–
բիլ
րնե բուն : Ուրեմն կբ թողում
իբ
Հ ին
պատմ ութեան
վե րա բե բեա
լ
մ ասբ , եւ
կ՝ս,ն^նիմ
նորին X
Տիչելէ ետք ԹրքաՀա
յոց
ԱաՀմանա -
դրութեան
պւսրաղանե
րր ել ռուս
—թբ—
քական
ւղաաերաղմր
\Տ7Տին
, կր չարոլ -
նակէ
Հեղինակր
(էշ
226) -
« Ա տուաբաթ
իլ Հա ք քրիստոնեա
յ փոք–
բամասնռլթեւսն
նե ր կա յութ
իլնր
թուր -
քիոյ
մէշ տուաւ
լալ արդարացում
քէ՛ու -
սաց
միշամաութեան։
Վերշ ի
՚իեբշոյ
թանկ
՛լին
մ ր պէաք էր վճարել
ե լ ատի–
կա
վճարեցին
Հայերր։
1878^
Պերլինի
դաչնաղիրր
կր պար ռւնա
կէր
մ ասնաւոր
նախաւոեսութ
իւններ
Հայերու
« սլաչտ -
պանութեան»
Համաբ
(ստո րաղծ ուած՜
Նիւմբնի
կողմէ) : Ասոնք
ներմուծուեցան
գաչինքին
մէշ Անղլիոյ
պնդումով
, եւ
բնդՀանուր
տպաւո
րոլթիլեր
այն էբ թէ
Այգ տանր մի աւլշիկ էր ապրում
: Նա
դեգեցիկ
չէր, րայց
ղրալիչ
է բ՝
աարօբի
նակ, բացառիկ
ղրաւչռւթեամբ
: Աարդիկ
կախարգւում
էին նրա լոկ մ՛ի Հա յԼաց ֊
քից , նբա թ ե կուղ
միա
յն քա յլոլած
քից :
Ի՞նչ կար նրա մէշ այդպէս
թովիչէ ոչ ոք
չէր
կարող
ասել :
Ամէն
երեկոյ
ագշկան
հայրր
դուրս էր
ղալիս
փողոց , լուսամ ուանե
բ ի
փեդկերբ
ծածկում
: կեռերի
ծայրր նա տալիս էր
նեբս, ոբ տեգ նբա կինԿւ ամրացնում
էր
դ րանք : Տետոյ
րնտանիքր
պառկոլմ էր
քնելու։ Երբ կէո ղիշեբ էբ լինում
, երբ
խւս
ղա
ւլ չնչ ում էին ծնոդ քն երբ ,
ւի ոքր
քոյրերն ռւ եղբա յրնեբր
, յանկարծ
դրր–
սում
լսւում էր սիրով
Հիւանգ
ոեւէ
մէկի
իս՛՛ր
մ իսածող
երդր : Ա՚լշփկբ խաղադ
կ
ի–
սաբթնանում
է բ եւ փակ ա չքե րոփ
, կար–
ծես
երաղի
մէշ, լսում
ցանկացող
սրտի
կարօար
յ
Ոփ էր ^Բ՚էողբ՝
աղշիկր
չղ ի -
աեբ։
Լսում էբ ել մտածում : Աի պաՀ
նրան
Հիպնոսոլմ
էբ այդ սէրր,
կարծես
՛ք րսԼ՚ց անտեսանելի
մի ում
թափանցում
էբ նեբս ել շբշապատոլմ
նրան : Նա ցան -
կանում էր գուբս
ելնել , վւարուել
անծա
նօթ
տւլա յԼւ պարանոցով՝
լոկ միա
յն նրա
(Ր– են վէրջին մաս)
Աւելի
լաւ րսւցատրած
կ՝Բքլ"՚նք
մեր ա–
շու ղԼւն ումեւլ
նկարաղ իրր , եթէ մէշ բե–
րենք թադաւ
ււր Լւն ուղղած
իր տագր .
«Թող ինձ աքլատ , վսւտ մսւրդ լինել չ ե մ
ո ւ ց ո ւմ ,
Ես աշյսարհում փ արթամ ապրել չ ե մ ու -
ց ո ւմ :
•ք՝եց մօտ մի ւ|ատ ի օ ս ք ասելը չ ե մ ու -
ց ո ւ մ ,
Ռամիկ ե մ , իշխան դաււնալ չ եմ ո ւ ց ո ւմ » :
թա գաւոր
Լէն եւ ա րք սւ քա դուն Լէն
էւււլ -
էլւււած աքս ւոուլեբէն ետք, ԼւնծԼւ
Համար
սւ քլեւս կասկածելի
կր ւլ ւսււնւս յ եւ ոչ մէ կ
արմէք
ռւնի վրացի
քննադատներուն
քի -
չատակած
Հետեւեալ
տսււլբ , որուի Ասւ լաթ
Նոէիա դատ կր իսնդրէ թադաւոբէն՝
րսե—
Լ"Վ–
« Ս այաթ էյռւխւյին դուն պահիր քեց մօտ •
Ախոոում թ ո ղ կանցնիմ,
^ է ՚ ւ յ յ ձիու
մօտ» :
Հեաաքրքրական
է ւլ իտնա
լ , թէ արդ -
օեք
՛ս յո աուլեբը
ւսոնուած
են Աայաթ Նո—
՛Լայի
ձեռաղիբ
դաւադար^՞Տ^
թէ մէկ
Հեւլնանքն ենմ ամանա կա կԼւց խեղճ ա -
չուղի
մր :
Նոյնպէս
Հետաքրքբական
պիտի
Բլլար
կալուածատէրերուն
դէմ ւ/ րուած
ււտա —
նաւորր
ձեռքի տակ
ոլնենւսլ։
Աբ՚քեօք
գասէսկաբդա
քին դ իտա կց.ւլթե ամ բ ընկե —
բա
քին կարղերւււ գէմ ւլ րւււ ած կտո^բ մը
եղած է , որայնքան
Լւրարանցռւմ
առաշ
բերած է ։
Աենք իր Հայերէն
դաւդար^յ»
մէշ
չենք
գտներ
գառնութԼււն՝
րնկերաքին
կաբւլե—
րոլ
ղէմ : Ոչ ("՛կ տող մը։ ԸնգՀակառա
-
կրն , ան ոչ մէկ դ անղ ատ անի ա քղ կար–
ւլեբուն
՛քէմ : Անոր բարոքսւկան եւ ղասա–
կարդային
րմբոնումր
եւլած է
առսււելա—
սլէս աւետարանական
;
ՖբԼ՚կ
ղ անդ ւսւո ունէր
մաբդ ոց , Լ։չԼսւս-
՜նալորնե
բուն
ե լ նո լնիսկ Աս ա ո ւծ ո յ դ է՛ք ,
իսկ
Աայաթ
Ն ՚ ՚ վ ա յ ի
Համար
կարւլ երր
կատարեալ
են եւ Աս տուծմ է ստե ւլծ ուած :
Աաքսւթ
Ն՛՛՛Լ՛" առաւե րււպէս
եղած
է
անձնական
բանուսաեւլծ
, ո՚պրւււծ, տառա—
պած է ինք իր ՚քէշ եւ իբբեւ
աչոււլ
ւոբ–
ւած է սիրոյ
ապրումն
լլլ լէտառասլանքր :
Անոր էամար
արեւր
սէրն է , ռբ լեցուցած՜
է Լ՛ր Հ ալին եւ մարմ ինբ : Գրած է Լսրսւ -
տակուններ
կրօնւսկան
բն։ւ քթով :
Ունեցած
է քոլսաՀաա ա րամ ադբութ
Լւ ւննե ր , որոնք
ղուտ անձնական
բնոյթ կր կրեն։ Եւ այգ
անձնւսւլանր
ւո քն^ււան մաբ՚լկայԼւն
է ու
վարակիչ, որ մարգ անոր
ւռոդերուն Հեա
կր քալէ :
ԱչխարՀր
Լւրեն Համար
պատուՀան
մբն
է : Աարգ
ւսմէն անդամ
նռյնր չէ : հ)ադե–
րէն , ւոաւլերէն ա/ ձան՛ձրացեր է : Երէ—
կր
, ՚սյսօրր
լաւ էր, դ՚ոլիք
՚Լ՚ս՚լէն
ալ
Համաբ , որ նա ւո քղպէս խոր սիրում էր
նրան : Ա ակա
քն
մ ի կարճ
վսւ
յ րկե ւոն է բ
տեւում այդ գդ ացմ
ունքր , ասլա
՚"՚/^/՚4Ք
բարկանում
էր .
Ի՛՛նչ են ուղում
իրե -
նԼ/ց այդ բոլոբ
ե ր իտասա րւլնե ր ր ֊ Զէ" որ
նա չունի ոչ մԼւ դեղեց
կու
թԼււն , մ ինչդ եռ
րադմաթիւ
ուրԼւչ ադշիկներ
կարալ
է ին
ե բշանիկ
լինե
լ այդ տղանե
լ՛ Լ՛ց իւբաքան -
ւէ՛՜ւ՛է
"
ԷՐ՛՛՛Լ
• • • Եւ նա , վւոԼսանակ
ղուրս
եր՚ելու
, կարծես
երգուլին
վչտացնելու
Համար , աւելի էր փաթաթւում
վերմակի
մէշ եւ գլուխր ծած կում
, որ չլսէ • ՚ •
ԼԼւնում էին դԼւչերնեբ , երբ երդի
վւո -
խարէն
լսւում էր սրինղ
Լւ
ւԼճիա ու ՛լ՛՛՛է
նուաւլր
Ա էւ րաՀա րուածն
էւր Հետ բերած
էր
լինում
ոեւէ սրնղաՀաբ
երէ։ ւո ւո ս ա
րդէ)
ո րպէս
գէւ նա ւլ է։ չե րուան ու աղշկան
յա
յտ–
նէր
սիրաՀարէւ
ււէրր, նբա կարօար
: Ե՛
տա րօ ր էւնա կ էր ա յն , որ էւրօք ,
նուագէ։
մ իշից
լսւում
է է՛ն ոչ թէ նուաղ
ալ էւ , այլ
սիբաՀ տրուած
ի սրտէւ
Հ առա չանքեե
րր %
ԱրնղաՀւսրէ
թոքաիւտալ՚լր,
գունատ դէմ-
քբն անտաբբե
ր է ր լէւն ում ու Հանգ արտ ,
թւում
էր , թէ նա նուագարանի
մէ մաս
նիկն էր լոկ, ի՛՛կ իսկական
նուագ ռգր նա
էր
, ում աչքից
ւէւախել էբ քունն այդ ոչ
մի
ղ ե։լ ե ց կութ
է։ ւն չունեցււղ,
րսւյց
թ՛՛՛ի—
չանքով
ձղող ագշկան
Հսւմար :
Ա՚լշիկՐ
նուաղր
լսում էր նոյն
յոլղոլ -
մով, ապա եւ նոյն անտա
ր բե բութ եամ բ ,
եւ դարձեալ
փաթաթւում
էբ
վերմակի
մէշ, եւ դարձեալ
ղուրս չէբ գալիս %
ներու
սուար :
Նաեւ՝ գ անղ ատնե րէն մէկր
,
«•Րըոանըն մ է ղոնլ չին պ ահում , աղերու–
րէն բեցարիլ ի մ »
Ըսել
կ՝ոլւլէ՝
չնոբՀքով
աղա
էւսկ չէ
մ՛նացեր : Ե ՛լ ածն ե ր ր էսե ւլճ նմ՛անութիւն
-
ներ են :
ԱՀա
կարդերու եւ դասակարգի
մասին
Աայաթ
Ն՚՚՚էաքի
ւււնեւլած
րմրռնոլմր
:
Ն" քնսլէս՝
«Գուն
էն գլխէն
իմ ա ստո
ւնւ
իս»
ղ եղեցիկ
բանաստեղծութեան
մ
էշ
կայ աող մ ր , ուր թէ եւ ու ղած է առաւե
—
լւսպէս , նկա րաւլի ր
յւււ ա կւսն չե
լ , սակա
յն
րնկե րա յին կա րգե բու Հանգէպ
ունեցահ
իր
ՀիմԿւակւսն
Հաւատքն
է որ
1լարտա
—
յայտէ :
« ՛Քանի ց ո ւ ց է արբար ըլի՛ ղուլըն ա–
ղէն դ աւ տալու չ է » :
Աայաթ
Ն՛՛՛է՛ս
Աուլթւսնի եւ ՀյաՀէլ
չաւի
Հարուստ
եւլած է արեւելեան
Հէքեաթնե
—
բուէ ել ղոյնեբով,
Հմուտ
նաեւ աւեւոա
—
րանէէն :
Զուր է բսել , որ աչուգր
ճամրոբգած
է
ղանաղան
ե րկի
րնե
բ : Իր րանաստեգծոլ
—
թիւննե
բուն
մ՛էշ կր յի չա ո՛ակէ ե րկի
րնե
ր ,
որոնք առաւելասլկս
Հէքեաթական
բնոյթ
ունին։
Անոր Համաբ
Հէքեաթական
էին
նաեւ
քարոլաննեբր։
Այ՛լ
չրշանին
Թի՚ֆ
լիս , Ե բեւան
կարեւոբ
անցք
եւլած եՆ
քաբուաննեբուն
Համար
դէսլի
Պ՚ոբսկաս -
տան,
Հնղկասւոան
եւ արեւելեան
ղանա —
ղան
ե րկիրնե
ր ու կան արեւե լեան
ճոիս
գոյներ
անոր
բանաստեգծոլթ
իւննե
բուն*
մէշ՜– Մանաւանգ
սիրոյ
երղելւուե
մէշ գբ––
բեթէ ոչ ոք կրցաւ
Հալստսարիլ
անոր է
Բոլչակ
ունէր ղո քն ու նկար, իսկ
Աայաթ
Նովայի
մէշ ումեղ էր Հողեկան
խորքն ու
իմ աստոլթ
իւնբ :
Վերշին
2օ
աաբինե
բու
լ^ւ թ ա ց քին
Հա—
յասաանի
բանա
ս ա ե դծ ո ւ թ էւ ւն ր Ա ա
յաթ
Նովայի
աղղեցութեան
սււսկ ինկած էբ եւ
մ ի չա պաՀեց
իր թարմ
ութ
իւնր :
Բանի
մր տալե ր միա քն Ա ա քա թ Նովա—
յէւ բանա սաե ւլծա կան դիւտե րէ ն .
« Ջըեի աակէն
նուբ գարս եկած,
արեւ
դի բած
սբմրուլի պէո »,
« Եբեսգ առվուտվան
արեփ , քանէ։
կե—
Հա կր դարւլւսնա » ,
« ԱԷ
1
Ր
՝^՛ չէմ կանացի
մանի ,
ծո՚էի
ծած կած
վան^ի
նման» :
« ԼԻԼ չի տեսնի մէկ ւոբ կոնէ , ով կր
տեսնես
Հաւլա ր
Հա
ր ռ լր» ;
« Ես մի փոլքրր
նւսփի նման, քու է չ–
խբն է ծով , աչկիլուս»
:
Նման սլաակերսււոր
դիւտե բով
լեցուե
են մեր աչոււլին
աաւլերբ է
Եաբր
, սէրբ
, ՚էեղալի
դե գե ց կո ւթե
ան
նկարադրութիլնր
այնքան
էական
են Աա
յաթ
Նո՚իայէլ
Համաբ,
որքան
վանքը,
եր—
կինքն ու Աս աւո ած :
Եր րարո յաիւօսական
մ էկ բանա
ս աե ղ —
ծութեան
մէշ ան կուտա
յ գիծե
բ ր կա -
տարեալ
մարգուն ելկոչ կ՝բնէ իր
դիվ ա–
Լէւն ում է է՛ն ամ իսնե ր , երր մի
յ՛՛՛մ առ
երիաասարդ
,կանոնաւոր
կելւսլուէ ,
ամէն
Դ Լ՛ չե ր , ճէչղ–
նո յն
մամ
ին , դ ալիս
եբւլ ում
էր եւ գնում : Նա չաբունակ
երգում էր
նոբ ու նոբ
եր դեր ՝ մէկը
մ իւսից
ալե
լի
սրտառուչ
, աւելի
յուղիչ : Այգ ամ իսնե–
րին
ուրիչ ոչ մէկր չէր Համա
րձա
կւո
ւմ
մօաենալ
աղշկան
լռլսամոլտնեբին
: Անց—
Նում էին օրերն ու չաբաթնեբր
,
րայց
՚"Դ.2ԷԿՐ դուրս չէր ելնոլմ : Տետոյ, մի
ղիչեր , աղան
այլեւս չէբ գալիս • Նսա
կամ Հրամարուած
էր լինում
անյոյս
սի—
րաչաՀոլմ՚ից
, կամ նրան
դտնում էին
քաղաքի
մ եբձակա
յ որեւէ վա յրում՝ Լւր
յուսաՀաա
ձեռքով
, թէ՞ ուրիչի
վրէմ —
Լսնղ իր ձեոքով
սպաննուած
. . • Հէնց
նոյն
՚ւէչեր
, աղշկան
լուսամ
ւււտների
մ օտ նր–
բան
վւոԼսարինում էր մի "՚֊բիչը
•••
Մէ
՚ւէչեր
ս՚սկայն
, ոչ ոք չերղեց կամ
նոլաղեց :
Ա
՚լշէկն
արթնցաւ
անսովոր
լր–
ռոլթէււնից
, ղղաց մամանակր
, Հասկա -
ցաւ, ոբ կէս - ղիչեբն անց է ,
յիչեց ,
որ քնի մէշ եւս. Հակառակ
միւս
օրերի ,
նա ոչէւնչ չէր լսել : Ասրսսեց
մէւ քիչ, յե–
տռյ
աւելի չատ , աւելի
չաւո . • . եւ առա -
շին անդ ամ
էւլւ "՛լշ կեանքում
նա իրան
ղղաց վէւրալոբուած
ու լքուած : Թե թեւ
^
սպիտակ
չաչն
ուսերին
ղղելուի
, նա
ելաւ
բակ , ապա փողոց :
5"՛/
էր : Նա սրսվւաց
յ
(Մնացեալը յա ջ որ դ ո վ )
Մ ՚
ԱՐՄԷՆ