« 8
Ա Ռ Ա Ջ »
Ա Ր Ջ Ա Կ Ո Ւ Ր Գ Ի
Տ Պ Ա Ւ Ո Ր Ո Ւ Թ Ի Ւ Ն Ն Ե Ր
Ո Ւ Ս Ո Ւ Ց Ջ Ա Պ Ե Տ Ա Ը Ո Ր
ՀԱՅԵՐԷՆ
ԿԸ
Ա Ո Ր Վ Ի
•
Ահա
«ոսկեղօձ–
քաղաք–»ը,
այսօր
քար -
ոէ
-քանգ
, Ա ա յ ա ն ս ր
, ն ա խ ա պ է ս
կԼղաա -
կան,
յեաոյ
Հռոմէական
, որ աեսալ. կսւ —
րռլոսր
եւ. Նափոէէոնր,
ուր Հէնգ
Հարէւր
ա ա ր ի
մ ր
1լ ք^է Ե ռ Հան Կ իւթենպերկ
նշա–
նակեց
ւէաէսՏանր
իքէ՛ն
գարուն,
եւ
որ
Բ" լ՛՛ր
ա ի բ ա պեա
ութ
իւննե
րէն
եւվերաՆնե–
էք՛է
է՛ր
աւերակներէն
միշա
մնացած՛
է իր
իսկութեան
մէք : Ր ա ր ե կ ա մ ս
էւնծէւ կր
սպասէ
ք ա ր ա փ ի ն
փրայ–
Հայրենակից
՚ ^ ր ն
է
է
որ ք ա քութիւնբ
ունեցաք–
էր լքեչու
էւր
շաՀաբեր
գիրքր
) ուսանե
լու
Համ
ար
Գեր
մանիոյ
մէք։
Հիմա
կբ աիրապեաէ
Նիլլէ"
րի
ե լ կէոթէի
լեգուին
, ու կբ
պ ա ա կ ա ն ի
Համ ա լսարանի
ա յ ն
Լորս
առանձնա
^ ո
բՀ–՛
ե ա ^ ե ր ո լ
էսմբակին
, որուն
սիրայօմար
գ ա ա
սենեակ
ա րամ
ա դ ր ո լած՜ է : Ի ր կբ՛" ՜
սեր
եգբայրբ։
որ կ՛ուսանի
թեՀրանէւ
մէք,
նմանապէս
կբ
փայլի
իր մ ա ա
յ ի ն
կենսու–
նակո
լ թեամբ
. ան
իրանի
մ այրա
քաւլաքին
բոլոր
ուսանոգներուն
մէք խլահ՜
է առաք
-
նութէււնբ
: Աէքիս
ա ռ ք ե ւ
ունեցահ՜
նկա -
քԻ^
՚ Լ է " " ձ ՚ ւ
Տ ո ք թ ՛ Ա ո ս ա ա ե ղ ի
եգբայրբ
կբ
շնոբՀաւորէ
եւ կբ փ ա ր ձ ա ա ր է
գինքբ
ա ք -
հաթէ
Լքեղ
եաղկանօթոէէ
մ բ :
Տ ա կ ա ւ ի ն կան
Հռղիներ
, որոնց
Համար
մ ա ա ւ ո ր
արժէքներբ
Հբասլո
յ ր մր ռւնէւն
:
կան
ե լ մեղ
Հայերուս
մօա,
ոբոնք
լաւ
Համբաւ
մբ չունին
Գերմանիոյ
մէք։
Հոն
մեգ
կբ նկաաեն
ժողռփուրւլ
մբ, ռբ
ամէն
լեգուի
աե ղեակ
է , ա ո ան ց մէկ
Հ աա
մբ
գիանալոլ
. փաճ ա ո ա կան
մ-ողոփոլրգ
մ ր ,
որուն
ճ ա ր պի կռ ւթ
է։ լ ն ր քիչ մբ գե ր ա ղ ա ս
է
Հրեաներէն
ռւ Յոյներէն
եւ քիչ մ լ ^ ւ ալ
պակաս
Ջինա
ցինե
բկն
. . . . : Այս է անՀա
-
ճ ռ յ
ասլաւո
բութիւնր
, ՛լ՛՛բ
պ ի ա ի
ճղնէի
վէսւրաաե
լ , ե րբ ա յցե
լութեան
կ՛ե բթ ա
յէւ
գե բ մ ան
Համ ալսա
բանէւ
ս ւս ո ւց չ ա պեա
ի ն ,
որ
Հայեբէն
կբ սսբւէէւ
. . .
ք^ալական
էր այս էւրողռլթիւնր
, ո բ պ է ս
զ ի անմէւքապէս
եքւթայէւ
զինքբ
աեսնե
լու :
Ո չ
միայն
անոր
Համար
ոբ անուչ
մբ
կբ
փւա յ՛է""
յ է ր
Հա յբենա
սիրա կան
ք է ՚ լ " ,
" ՚ յ Լ
մանաւանղ
փասա
մ լ ^
էր
է՚նձ
Համար
երէ՛—
ա ա ս ա ր ղ ո լ թ ե ա ն
,
Ա
՛ յ գ մաքուր
ե լ
փեՀան—
ձ լ ն
եբէ՚աասարղութեան
, ոբ չ ի
Հաշուեր
իր
աաբէ՚ներուն
թ է ՚ ՚ ֊ բ – , նոր ձեռնարկէ՛
մբ
մէք
նեառւելռւ
Համար
: « Գոբեելբ
յուսա
լ է ն
աւելի
կ՛արժէ,
յարաաեւելբ
յաքսղե
-
լ է ն
աւելի
. • •» :
(Բարեկամս
փե ր ա ղ ա ռ ն ա լոփ
ինեի
կ^ր՚՚է
թէ՝
« ուսուց
չապեա
ր
ղ ժ բ ա է ս ա ա բ ա ր
Պբիւքսէլ
եբթալռւ
՛էրայ
է եւ երկար
ժա -
մանակ
չ ի կրնար
ս՚բա՚քագրեթ
: Աե՛լ
կ՝րն–
ղունէւ
է՛ր ա շ խ ա տաս
ենեակբ
•
ներռղոլ
-
թէււն
կր էսնղրեմ
ա ն պ ա ա ե Հ
ժամու
մբ ի -
րեն
այցելած
բյլալուս
Համար,
բայց
ինքս
ալ ս տ ի պ ո ւ ա ծ եմ Հ ե ռ ա ն ա
լ քաղաքէն
ե լ
չեմ
ուզեր
մեկնիլ
ա ո ա ն ց
գինքբ
ողքունե
-
լ ո ւ ։ Ա ն ա ց որ, կբ խ ո ս տ ա ն ա մ
իրեն
Հինգ
վայրկեանէ
աւելի
չկենալ։
Երբ
իրարմէ
կբ
բաժն ո լէւն ք , երկու
ժամբ
լ ի ո ՚ է ի ն ան -
ց ա ծ էր եւ ես ինծի
Հարց
կ ո ւ տ ա մ թէ
ինչ
պ է ս
րբո՚ծ
էինք
մեր Հաչիւր
.
Փ ո ք բ ա Հ ա ս ա կ
մ ա ր գ
մ լ ^ է^
գիրուկ,
Հաբթ
մաղերոփ,
ոզոբկ
մռրթոփ,
խ ի ս տ
պաբգօբէն
Հ ա գ ո ւ ա ծ
, ինչպէս
բոլոր
ու -
ս ո ւ ց չ ա պ ե տ ն ե ր ր : Ոսկեզօծ
ա1լնոցներռւն
ե տ ե ւ կր ծածկուին
գիտունի
ւ^նող
մանբ
ա չ ք ե ր ,
մինչ
ակնարկին
Հուրբ
կր
մատնէ
ներոյժ
կեանք
մ բ ։
՛Րիչ մբ ետք, երբ
Հիւ–
րասրաՀ
կ՚անցնէինք
, կբ նկատեմ
որ չատ
գեղեցիկ
ձեււքեր
ունի : %աէս՝ շ ա տ
պ ա գ
էէ
ինչ՚գէ"
իմաստութիւնբ,
րայց
աաիկա
լոկ
ձեւ մբն է– ամէն
ինչ ռր կբ
տեսնեմ,
ամէն
ինչ որ կբ լսեմ
Հակաոակին
կբ Հա
մոզէ
զի"՛ Ոլ մեկնումի
պաՀուս
երբ
կբ
լսեմ
թէ ան պ ս ա կ ա ւ ո ր է Աիլանի
Համա
-
լսարանէն
, այս ա ն գ ա մ չեմ կրնար
ինք -
գինքս
ղսսլել
, թեւէն
կբ
բռնեմ
.
Ը"էք
ի ն ձ , փբոֆէսոր
,
այսչափ,
ժ ա մ ա ն ա կ
ո՞ւբկէց
գտաք
այս բոլորբ
սռր,էելոլ
Հա
մա ր» : Կբ
շիկնի
նորատի
ա՛լք
կան
մր պ է ս , |
որուն
կ՚բսռւէ՛
•
ՈՀ
, օրիորգ
,
ինչքան
\
գեղեցիկ
է ք » : Րայց
այս
բնաանոլթիւնբ
խոր
բս/րեկամութիւն
մբ կը գբոչմէ
, ա ն
Հաճոյ
չ ի թուիր
իրեն
եւ կը Ժսլաի
ի ն ձ \
սիրայօժար
: Մ եր էսօսակց
սւթ
է՛ւնր
էոեզի
կ՚ունենայ
գերմաներէն
, ռուսերէն
ե լ ֆը– ՚
րանսերէն
, Համ
ա ձ ա
/ ն պատ տՀ ա կ ա ն
նիւ– |
թէ՛ն։
Ամերէւկեան
խռշոր
թերթերբ,
գ ո ր
կբ
տեսնեմ
սեղանին
փ ր ա
յ
էւնձ
1^
բսեն
թէ
անգլէւերէն
ա/
գէւտէ։
Ր ա ղ մ ա լ ե ղ ո լ տ գ է ա
մբն
է ։ ինձմէ
լուբ
կ՛ուղէ
Ֆբանսւ»յի
Հ՛"–՛
յեբռւն
մասին.
պ ա ա & Հ կր Համարեմ
առի
թբ : կը պ ա տ ա ս է ս ա ն ե մ
թէ
Գերմանիայէն
ա ւ ե
լփ։ շ ա տ ենք
3) բան
սայէւ
մ էք ե ւ
տւելի
լալ
ճանչցուած
, ՈրռփՀետել
Հայ
՚ լ բ ռ ղ
բու
փ ա ղ ա ն գ ը , գլուխն
ունենա
լոփ Պ • Աը–
չակ
Ջօսլանեանբ
, սրտեռանղն
լծուած
են՛
ճանչցնելու
Հայուն
ճչմարիտ
գէ՛մագիծը
որ
ամէն
րանէ
աոաք
մշակութայէւն
ժողո—՚
փոլրղ
մ լ ^ ւ է , ղոր Ռբնէ
Կբռւսէ
չէւ
փարա–
նիր
կոչելու
^Արեւելքի
3) լ՚անսա
ց ինե
ր բ »
I
« ԱՀաւասէւկ
^ տասնբՀինղ
օրէ ի
՛Լեր
Գեբմ
ա ն ի ա կը գտնուիմ,
կ՚ըսեմ,
ու ա ր
գէն պատե
Հ ութէււնր
ունեցա
յ
այցե
լելու
,
աւելի
քան տ ա ս ը
ք ա զ ա ք եւ օրական
ալե– •
չ ի քան
15
քիլոմեթր
կտրելու
: Ւ ւրա քան– \
չիւբ
քայլափոխի
կր տեսնեմ
անսաՀման
վռեքլամ
»ներ բ
^Արգէ՛
լուած
։զտռւզր»էւ
պ տ ս տ ա ռ է է ն
։ ^Գիտէ՚^ք
, կ՛բսեմ՝,
ոբ
" ՛ յ "
շարժանկա
բէէն
բեմ
ա գ ի ր ր Հայ
մ լ ն է : ՀԱ
չ ռ ա Ա ա լաքեան)
; ԱքԱ ա ռ տ ո ւ
, ն ա մ ա կ ա -
տ ա ն
ճամբուն
փ ր ա
յ , կ ա ն գ առի գ բ ա տ ա ն
մր
առ9ել
ու ակնարկս
ինկաւ
զիրքի
մը
փրայ
որ միակ
Հատորի
մբ մէք կբ պ ա ր -
ա ա կ է ր
րէ՚տգիբն
ու ֆրանսերէն
մե1լնռլ
-
թիւնը
Պուի՚ների
Հ<Տանթոնի
մաՀբ%
թ ա -
տե՜ ր ախաղին
, ռ ր
շլացուցիչ
յաքոզու
թիւն
գտաւ
Շ ՛ " յ " յ է ՛
ւղալատէւն
՚քէք : Գիաէ՛՛ք
ռբ
իբ
թարգ.
ւ՛՛գ՛
ւեան
՚ մ ն է ՚ չ բ Հայ
ւբուն
թ՛
՚լբոգ
մբն է եբեք
—
ոեբաէսազեբր
կը
ներկայացուին
Ձ)ր՚ոնստյի
եւ նոյնքան
ալ
իտալիո
I
եւ Գերմանիոյ
մէք։
Ջեր Համա
-
լսա
բանր
կեղրոնտփ
ա յ ր ր
գ ա ր ձ ա ծ է ե լ -
ր ռ պ ա ց ի
ե բ իտասա
ր գ ո ւ թ ե ա ն , ու ես պա–
տեՀոլթէււնբ
ունեցայ
ճան^աէէէւ
ա ն գ լ ի ա –
ցի
ե ր ի տ ա ս ա ր գ մբ , որ կը
սլւստրա"տէբ
իր
ֆրանսերէն
գ ր ա կ ա ն
(Հտոքթորան»
, որ–
պ է ս
զ ի կարենար
փոխարինել
էւր ուսռւց
-
չապետր,
ոբ Հայ մ ը ն է : Այն
չո՚լեկաոքին
մէք
որ զիս Գերմանիա
կը տ ա ն է ր , ես ու
ղեկից
եղայ
Նիւ Եորքէն
ամերիկացի
երի.
տ ա ս ա ր գ ի
մ բ ։ Երբ իմացաւ
ոբ ես ծ ա գ ո ւ –
մ ոփ
Հա
յ եմ , բսալ
ի ն ձ .
Շաա
կբ սի -
րեմ
հէաչատռւբեանբ»
:
Հ Ե բ ա ժ չ տ ա գ է " տ ^
է ք »
, Հարցուցի։
« Աիբող
երաժիչտ
մբ
պ ա ա ա ս խ ա ն ե ց , բայց
մօտ
օրէն
գ ր ա ս ե ն –՛
եակի
պաշտօնս
պիտի
ձգեմ
,
ամբոզքոփին
երաժշտութեան
նռւիրուելու
Համաբ
, ռ -
րուԼՀետեւ
կը պ ա շ տ ե մ
Խ ա չ ա ա ո ւ ր ե ա ն բ » :
(^ինչպէս
կբ տեսնէք,
եզրակացուցի
, ծի -
ծաղելոփ
, Հ ա կ ա ռ ա կ
րոլոր
ա զ է տ ն ե -
բուն , գ ե ռ չենք
մ ե ռ ա ծ
ե լ կ՚ուղենք
ապ -
բ ի լ »:
Ա ե բ
այս սանձարձակ
եւ
անփեբքանալի
խօսակցութեան
ներկայ
էր իր նորատի
կի
նբ,
որ մեղի
անուշ
գինէւ
Հրամցուց։
թո -
՛Լի
չ
ղեզեցկւքլթիւն
մը ունէր
ան , ու
ն լ, —
ր՛՛՛՛ւ ՛ւ
I"
յ
էր , ինչպէս
կ*ըլլան
այս
չրքանի
բնակէքչներուն
մեծ
մասը։
քՀաոձոաՀա
-
ա
՛տառ
Ր ա
րձբւ
ներղաշնակ
գ ի ծ ե բ ո փ ,
Հ ոլանի
գեղեցիկ
ուսե
բուէ,
այլ
ա ռ ա ն ց
չպարռւմի
,
որ՜»փՀետել
ներկ
չեն քս -
ուիր
այս երկրին
մէք,
• ան
Արեւելքցի
աղքկան
մը աչքերն
ունէր
: Ի ր
ամ
բողք
է ութենէն
պարզութեան
,
փ ո տ ա Հ
ութեան
ե լ
սիրո
յ
յորձանք
մ^
կ^արաա
Հոսէր
:
Ա ի տ ք ս
կուգայ
Կէօթէի
բ ա ն ա ս տ ե զ ծ ո ւ
-
թէււններբ.
ինչ է այն Հրասլռյրը
ոբ կբ
Հեղու
ա յ գ գէմքին
փրայ».։
Ա ե 1 ^ ա ծ պա -
Հուս
անոնց
կ՚բսեմ
թէ՝
^եբքանիկ
սլիտի
ըլլամ
զիրենք
Փարէւզի
մէք բնղոանելուէ»
,
բայց
չեմ
Համարձակիր
սուէորռւթեանս
նե–
Հ ա մ ա ձ ա քն աւելցնել.–—՚
Եւ
ձեզի
պ տ ա ց ն ե լ
Լռյս
Բաղաքին
շաՀեկան
՚էայբեբբ»֊
: Բա
ցատրել
արուեստի
պ ա տ մ ռ ւ - թ ե ա ն
ու^ու֊ց
-
չասլետ
ի մբ Ա • Շափւելի
բարձունքի
1134
տեսա
րաննե
րբ
կազմող
աատմ
ա ո ր ո ւ ա ծ
"լ
1
չ.
ատ
ղ ր ։
իկա
յա -
ճչմ արիտ
ա ւ ե տ ա ր ա ն բ
,
ւաէ^ութ էււն մբ սլիաի
ըլլար
իմ կոզմ
է ո
%
Ու՚աւց
չասլետ
բ կր
զղայ
տազնա՚ոլս
եւ ե —
բ ե ք
ան։լ.ամ
կբ
1լր1լնէ
ււռւսեբէն
.-
Ամէն
սլաբաղայի
մէք չփման
մէք պիաէւ
զտնը
-
ւէւնք
իբաբռւ
Հ ե տ » : իրեն
կբ ս լ ա տ ա ս
էս՜ա
նեմ
գեբմանեբէն
, ըսելաէ
թէ
^սուէոբու
-
թէււն
չունիմ
մոոնալոլ
էսռստումնե՜րս
» է
Ուսուցչասլետբ
էւնձմէ
պիտի
ստա
՚1ւա
յխռս–
տացո
ւ ա ծ
՛ լ ի րքե
րը , ո րոնք
՚ լ ի ն ք բ
տւելէա
պիտի
լռւսաբանեն
Հա
յ ժողոփուրգի
մա —
սի՛ն։
Ա ռ այժմ,
ինծի
ցոյց
կուաայ
իր Հա–
բուստ
մաաենաւլտրանը
, մ ա ն ա ւ ա ն գ
Ռբնէ
Կրոլսէի
էւրեն
ձօնած
գ ր ք ե բ բ
ւ
ի՛ր նուբբ
ե լ
կանոնա
ւո ր
գիբո՚է
, ինչսլէս
նաեւ
Շարշ
՝Բորմինը
, եւ ուբէւշ
շ ա տ ւքր
ակտնաւոը
գ բ ա գ է տ ն ե ր ո ւ ու րանասաեզֆնե
րո ւ
եբկե—
ը ը : ինծի
ցոյց
կուտայ
նաե՛լ
իր Հայերէն
կ
քեբականութէ
՚ւ1ւր
, ու ինչպէս
գալ՛ուս
մեծ–\
գիտնականներր
, կը գժւլոՀի
ոբ
յէ՚շոգռւ
- ՚
թենէ
զուրկ
է , րայց
ես
ծս^օթ
եմ
յ ՛ ս ն ֊
կերղին։
Այսօր
գիտունները
Հ՜ամեստ
գար
ձած
են աղէտներուն
պ է ս
տ գ է տ ն ե ր ն ալ
յաւակնոտ
եզած
են ինչսլէս
րլլալու
էէ՛ն
ղ ի տ ո ւննե
ր ր
... յ
Ա՛– Հրաժեչա
կ*աւէ^ւեմ
Ա եր ա շ խ ա ա ա կիցը՝
Պ ՛
Ծ՛ Կ– Ս ե ւ ա կ ,
իր
յօգուածաշարքի
ընթացքին
,
նկատէ՛
կառնէ
մ
ա ս ն ա ւ ո ր ա բ ա ր
մչակութային
ձեռնարկները
ե լ մէկէ
աւելի
Հ ե տ ա ք ր ք ր ա
կան
ա ռ ա ք ա ր կ ն ե ր կբ ներկայացնէ
:
Ա մ փ ռ փ ե լ ո փ իր խորՀրղածռւթիւնները
^
կ՝ ա ո ա ք ա ր կ է
ան
կազմել
Հայոց
նկարա
-
ղիրն
ու բ ա ր ո յական
նուաճռւմներբ
պ ա տ ֊ ւ
կերացնող
գ ո ր ծ մբ. Հայկական
Հանրա
^
գ ի տ ա ր ա ն մբ. Հայ ժոզոփռւբղի
քաղաքա––
կրթութեան
սլատմ
ութի՛
նը ,
ԱմերիկաՀայ
դաղութին
պաամութիւնը
, եւն . : Պաա
-
ր ա ս տ ե լ այս րոլորը
մէկ
կողմէ
Հայ նոբ
սերունդին
ճանչցնելու
Համար
Հայ
Ժողո–
փռւրղին
Օ տ ե ղ ծ ա գ ո բ ծ
կարողութիւնները
ե լ
միւս
կրէղմէ՝
անոնց
թ ա գ ո ւ ն
գօրռլ
-
թեամբ
պ ա Հ ե լու եւ պ ա չ տ պ ա ն ե լ ո ւ
Համար
Հ ե տ ա ղ ա յ
սեբունգնեբուն
աղգային
ոգին
,
ցեղային
ուժ ե՜լ Հպարտութիւն
ն ե ր ^ չ ե -
լոփ
անոնց
:
Հասկնալի
է
սր
կարեւոր
,
ուչագրոլ
-
թեան
արժանի
ա ռ ա ք ա ր կ ն ե ր են գ
որոնք
պ է ա ք է իրակաէոսցռւին
է
Ո՛՛՛է
պէ՛՛ո
ի մ տ ա ծ է այս
ծրագէէրնեբռւՏ
մասին
ե լ ո՛՞փ
ւղիաի
ԸԱայ
%ոէխաձեոնարկ
•
կաբեւորբ
ա ս է ;
Նաէս՝
անՀ ր տ ժ ե չ ա է ր ա բ ո յական
ու
մ տ ա ւ ո ր ա կ ա ն
ուժերու
Համս^էսմբռւմ
• ւս .
պա
տ ն տ ե ս ա կ ա ն
միքոցներոլ
Հայթայ -
թռւմ
:
Եւ մեր^ ասչէսատսէկիցբ
1լ՝աոաքարկէ
Ա -
մերիկայի
մէք կազմակերպել
Հայ մ տ ա -
ւորականներու
կ ա ճ ա ռ ՜ մբ : կաճուռ
մբ այն
մտաւոբականնեբէն
, ռրոնք
տ է ր են գ ե ռ ի–
րենց
ազգային
Հարապատ
գ փ մ տ գ ծ ի ն ,
բաղձանք
յա
յտնե
լոփ ռր ձեռնարկբ
ը լ լ ՚ ո յ
Հ ա մ ա գ ա գ թ ա յ ի ն : ԸնգՀանուր
ղործակցռլ–
թիւն
մբ ա ն կ ա բ ե
լէւ
ըլլալու
պարաղայի%
,
նաէսաձեռնռւթիէնր
ստանձնէ
Հ . 3 •
Գս^չ–
նակցռլթիւնբ
:
Ի ր
եղբակացութեան՜՜
մ^ք,
վստաՀռլ
-
թիւն
կը յայանէ,
թ է Հ չ ա տ է թիւը
այն
Համտլսաբանտկաննեբոէն
»,
ոբոնք
պ ի
տի
ուզեն
մասնակցիլ
ու գ ո ր ծ ն ա պ է ս ա -
քակցիլ
նման
ձեռնաբկներոլ
յաքողո^լ.
-՝
թեան
:
^.կեգրոնական
Յանձնա^խումր
մ^ը– Այք
երի֊
ա յ ս պարզ
ու բարէւ
մ արդէն
,
էսո
ր ա պ է ս
քրիստոնեայ
^ ոբ ասասը
տ ա ր ե կ ա ն
աղու
մը
պ է ս կը սոբփի
նոր լ ե ւ լ ո լ
մ բ : Ա անղո
ւէ՛ւ
ի ն
վրայ
մեղի
կը Հարցնէ
թէ
Հայերէն
ինչ – \
սլէս
կ^րսեն
((.ցտեսութիւն»
:
Վագբ–
ան՜)
Պբէ՚ւքսէլի
, Ա թ բ ե ՚ լ ՚ ս յ ի եւ Բազապլանքայի
՝
մէք
յա
՛էւ շ տ ա կուած
ունկնղի
բնե
րոլ
ա ռ ք ե ւ
պէւտի
յարոլցանէ
դ ա ր ե ր ո ւ
պաամութիւ
֊
նր
, ու էւր վե րակո
չմ ան
Հմ՜ա
յքով
եւ
իր
էսօսքին
կ ա է ս ա ր գ ա ն ք ո վ ,
սլաՀ
մբ
մէւռւլնել
պէւտի
տ ա յ ներկայ
գարուն
թախծութէւլ
-
ն ը ։
ԱՐՄԷՆ
ՊԱԱԿՈԻՆԻ
Թաբգմ– Արաւք Պէտրոսեա(ւ
ՄՈՌՑՈՒԱԵ
ԷՋԵՐ
Փ Ո Ս
Տ
Ա Լ
Բու
բոլոր
՚ լ ե զ ի գ մէք ալ
Տէ՚գրանռլ–
Հ ի է ՚ ն պ է ս աղուոբ
մը չկայ,
Հանըմ,
ղ ուն
եկուր
է՛մ էսօսքս
մաիկ
ըրէ , իմ զլէսէս
շ ա տ
տաք
ու պ ա գ ա ն ց ա ծ է. բան մբն է որ ե —
՛Լեր է • ասէւկա
առաւել
անցնելու
չէ :
Բայց
միւսը
կբ յամառէր,
չէբ
լ^ւղուներ
որ իր ղաւակբ
տ ե ս ն ո ւ ա ծ
Ր1 լա
յ Տ ի գ ր ա -
նուՀիին
Հետ :
Ու
՚ԼԷ^Բ
ե ր կ ա ր ե ց ա լ
. ե րկուստեք
բիրա
բ ա ռ ե ր ռ վ
,
՚կախաաին^էերով
լեցուած֊
վ է ճ ,
որուն
մէք ստորին
ու ա ղ տ ո տ
դերր
«իժէ Ա ա լ »
կնկանը
դերը
չէբ :
Առւրրիկ
Հանըմ
ուրիշ
բանի
չէր թաղ -
ձար , րայց
միա
յ ն
գ այթ ա կղո ւթ
է՛ էն
ը ա -
՚ - ե լ է ւ
չտա
ր ա ծ ուած
մ է յ մ ր
ղռլբս
նետել
Տի՚լրանոլՀ
ի ն :
Հաճէ՛ն
խորամանկ
էր , ղ գ ա ց ա ս ի կ ա եւ
քանաց
օղուա
քաղել
անկէ,
սպասոլՀիին
Համ
ար
քանի
մ բ
ղբուչ
ձեոք
ձ զ ե լո վ.
Ամ
էն բան ստակով
կ՝ԸԱա
յ :
Անոր
տալուս
Հիւանդանոց
ի ն
կու
տ ա մ
,
կ՚րսէբ
Աուլ՚բէ՚կ
Հանըմ
,
կրկնելով.
ա
յ ն խօսքբ
զոր իրենց
պ ա ր ա ք բ
վճա.րե^
չուզողներբ,յայտնի
ա լ ա զ ա կ մը
չՀամար^
ուելու
Համար
, ս ո վ ռ ր ա ր ա ր կը
գ ո ր ծ ա ծ ե ն
մեր
մէք :
Այն
ա ա ե ն
Հաճին
բերանբ
բացաւ։
ստակ
զ ք ա ա
ինծի
նայէ , ձեր տղաներուն
« է յ -
լէնճէին»
Համ
ար
տունբ
ա գ ո ւ ռ ր ^պէսլէ
-
մէ»
ուզողը
վւտրա
տալէն
քաչուելռւ
չէ ,
Հասկցա"՛ր
օգուլ
:
Հիւանգանոցին
տ ա լ ո ւ դ , աղուդ
ծոցւռր
ձ՚լտծ
ազքիկէ՛ն
տուր • չունիկ
չունեւորիկ
չէք ^
փ ա ռ ք Ա ս տ ո ւ ծ ո
ք : Ա ս
ազք
իկը
տեղ մը չ ի
կբնար
աշէսատիլ,
՚լաւակ
պէ՛աի
բերէ
^
ա պ ր ո ւ ս տ
չունի
, ղեզբ
Հիւան՚է
էբկանբ
ղրկելու
ստակ
չունի
:
Աոկբբիկ
Հանըմ
պ ո ռ ա ց ,
ՀայՀռյեց
,
ս ա կ ա ր կ ե ց , եւ փերք
էւ ՚Լեբքոյ
քսան
ոսկի
տ ո ւ ա ւ , բ ա
յ ց ա յ ն
սլա
յ մ տնռփ
որ
նո
յ ն
վա
յրկեանին
Հաճ էւն
առնէ
տ ա ն ի
Տ է՚դրա
-
նուՀին
: Ռ ա մ բ
տասնբեբկոլքբ
անցեր
էբ
Տ
՚ Լ ՚ ս ՚ լ ա բ էֆէ նտին
ու տղան
տուն
ղարձեր
էին
վերքին
շոդենաւով
եւ , ղիմացէ։
սեն -
ե տ կ բ
ն ս տ ա ծ
, աււեւտուբի
՚ է բ ՚ ս յ կբ
խօսէ
ի ն
. աղան
Հօրբ
գ է մրաբեւ
բռնած
էբ
գ բ ե թ է , Հնազանգ
ու
առաքինի
զաւկէւ
պաբկե
շաութեան
ր մէք :
՚
Այս
ժամուն
Գատբղէ՚ւղէն
Պոլիս
գալու
շողենաւ
չկար։
Հաճին
սլարտաւորուե
-
ցաւ,
աղքիկբ
Հետր
առած,
նաւակ
մբ
վարձել
՛Լա լաթիա
անցնե
լու
Համար
:
Աշունէ։
իրիկուն
մրն էր,
ձմեռնամուտի
մօտ։
Անձրեւ
մբ կուղար
միօրէ՚նակ
եւ
՚սնլՐւղՀ՚ստ
, սեւ
քօղի
մբ մէք պ ա ր վ ւ ա կ ե -
լով
ծովն
ու ցամաքբ։
ՆաւաՀանդիստին
մ էք
շոգենաւեր
բ ան շա
րժ
Հսկաներու
պ է ս
կեցեր
էին իրենց
էսաչաձել
կա
յմեբռվբ
,
կ ա ր ծ ե ս թէ բ ա ր ե ւ բոնած
տ
Ծովէն՝
՛Լա -
լաթիան,
ու աւելի
բաքձբբ
Բերան
ի -
րենց
անՀամ
ար
լոյսերբ
կբ սկսէ
է՛ն
մէկիկ
մէկիկ
փառել
:
Ու
սմքած՝
այս նաւակին
մէք, իբ
փոք
րիկ
«պօղքան»
թեւին
տակ
,
Տէ՚ղրանոլ
-
Հէ՛ն,
կամքէ
ու ղիտակցութենէ
զուրկ
, ո լ –
շաղբռւթեամբ
մ տիկ
կրնկ
ր
թիե
բուն
ծո -
փյ,ն
մէք մէսբճռւելու
ձայնին,
եւ
Հե
ռուս
մութէ՛ն
մէք փառռւոզ
բի^երբ
կբ ղիտէբ
,
երրոր
, առաքին
անղամ
, իր զաւկին
էսա -
՛լալը
զգաց
ռրռփայնին
մէքէ
Գ է ՚ ւ զ ի ն մէք *Լաղար
աղային
տանը
Հա -
մաբ
ղայթսէկզութիւն
մը չսեպռւեցալ
ա -
սիկա
. թէ եւ
ճչմ ա ր տ ո
ւթիւնբ
քիչ շ ա տ էւ–
մացռւեցալ
, բայց
ամէնքբ
բ ս է ՚ ն որ Տ է՛դ -
բանուՀէ՛ն
ծ ա ռ ա ն ե ր է ն մէկբ
՛լլէսէ
Հանե
-
լ ո ւ ն
Համար
վ ռ ն տ ո ւ ա ծ
էր : Աուրբիկ
Հա
նբմ
ի ն բ ա ր ե պ ա շ տ ո ւ թ ե ա ն ը
վ ր ա
յ ա յ ս ա
ոէ՚թով
աւելէւ
շ ա տ էսօսուեցալ
. անոր
տւէէ—
՚
բարոյականին
Համբաւը
քէ՛չ
մ ը ն ալ ա–
լելցալ
կ ա ր ծ ե ս : Տ ՛լուն
աղքիկ
՛սալ
Ոէզող
կէ՚նեբը
մէւաբե՜բան
էլոէէեցին
մայրն
ալ,
զաւաէ^
ալ :
«Փօստաթին
մէկն
էր,
կ՚րսէին
սսլա–
սռւՀէւին
Համաբ
, ա ս ա ն կ տան, մը « / " Ը յ -
մէթ»բ
չղիացալ
•
Առեւառւբի
մէք Նաղար
աղային
Հետ
գ ո ր ծ
ունեցողներն
ալ
միեւնոյն
կարծիքէն
էին։
Ղ.աւլար
աղան,
Առլրբէւկ
Հանբմբ
կը
մեղքնային
, անոնց
ի ղռրծ
դ ր ա ծ
Բ"՚րԻ
՜
քին
դէմ եղած
ա պ ե ր ա է ս տ ո ւ թ ե ա ն
վրայ
կ/է
ղաբմ.անայէՁւ
չ ա ր ո ւ ն ա ^
յ
^.
ԱչխարՀք
է աս, կը կրկնէին
գլուխ
~
նին
երերլ^ելո
վ.–
X
Վբայէն
չորս
ս՛արի
անցեր
էր , եբբ այս
պատմութիւնբ
իմացայ
ես ր ա բ ե կ ա մ
տ ո ւ –
ն ի մը մէք, ուր ՏիգրանուՀին
կ՚աչէսատէր
իբրեւ
սսլասսւՀի
:
Միշտ
աղռւօբիկ
կին մբն էր, թէեւ
տա
րիքին
Հակասող
ծանրութիւն
մբ
կար
գէմքին
վրայ
:
Յ՚լութեան
վերքին
ամիսնեբբ
, տ ղ ա բ ե ր –
քբ
Հաճի
Տիւրիկին
տ ա ն բ մէք եզեր
անցեր
է
Ր
՚
Վ՛" յ ՛ ո ա ռ
, խնգում
երես
մ անչ
մբ
ձգե
լաէ
իրեն,
այն պաՀուն
ուր անդին
գեզին,
մէք
էրիկը
թոքատապէ
կը մեռնէր
:
Մեծ
ց ա ւմբ չէր զգացեր
ՏիդբանուՀիՆ
III
յ ս չճանչցած
էրկանը
մ աՀէն
. բ ա
յ ց նո -
րէն
թիկունք
մը սլա կ ս ա ծ էբ
իբմէն
այս
մսէՀով.
ո ր չ ա փ ալ ե ն թ ա դ ր ա կ ա ն բան մը
ըլլար
ատիկա
: Ու աւելի
մեծ սիրով
մբ
փ ա ր ա ծ էր այս զաւկին
որ Հայր
չունենա,
լ ո ւ ն Համար
կրկնապէս
իրենն
էր
ւ
ինքբ
աշխատելու
ստի՚ղուած
ըլլալուն
,
իր
զաւակը
օ տ ա բ
կնռք մբ յանձնելռլ
Հար–
կ ա ղ բ ո ւ ա ծ էր , եւ օրին
մէկբ
անոր
ալ Հի–
ւանգանալուն
լոկրբ
րեբի՚կ
(
(6)
(Շար.)
Fonds A.R.A.M
