Սիըելի
«Յաււաք»
, նոը խմըագըավանով
մը ,
վըվէն
ղառնութեան
կանչեր
կ՝արձավէք
արգար
-
օրէ՛ս, յաւիաեեավան
Վարցին՝
նոր սերոլնգի
վ՚ըը–
ղութեսւն
Համար;
կացոլխլ,լնը
մռայլ
վը
գանէք
^,յս գեանին
վրայ,
^ աանահչելով
մասնաւորաբար
յ՛եր ապրած
երվրէ
Հայ ծաղէլո ցնե բու. աշավերա
-
),երու չմէվէն
նուազումը
:
Գուք ալ գիաէք
աեշոլշտ
թէ այղ
Նաղվոցնե–
ւ՚ձ
•
աալով
Հաեգեբձ
Հայ եմաաարար
աբգիւնա
-
ւ^սէ ծ առա
յութիւն
մ՛ը, ի վեր2ոյ
, ավար
խթան
յ
վը վաղմ են իրենց շաբաթավան
մէվ - եր վու
մամ է ղա ս աւանգո
ւթե ամ բ : Ջենք
մ ե ղա գբ ե ր ա՛ե–
շուշա
մանուկները
որոնք
ամ բողք շաբաթը
քա՜ -
,ւսւսուն
մամ վար գալով
ու ոե րաե լով
աեղական
դպրոցներու
մէք, քա քութիւնը
վամ յարատեւու
-
թիլեր
չեն ունենար
քանի
մր վայրկէ^սնի
մ՛էք ի -
րենց գաոաւանգուած
մայրենի
լեզուն
կամ պաա–
յ ութիւնը
""ւ՚վեէ"՛–
՚ Եթէ
ունենա՛ն
իոկ կամ քը
յ
մկկ մամուան
մէք իրենց
ամ՚րարածր
շուաով
մո
ռացութեան
վր արուի
քառասուն
մամ ե րու
բեռան
ւոավ
- • • յ
•քայեցի
ուսման
կամ ղասաէարակութեան
ա–
ււաքվ՚ե ՚ւՐւ՚ավիգը
սլէաք
է Հա յ ծնոզքնե րը րլլան ,
անոնք որ քիչ շաա
գիաեն
Ա. Բ. Գ՛ր։
Ս ինչ մ ե^
Հա յրե՛նիքին
վամ՛ ծննգավա
յրեբոլ
եւ վամ
Ա իքին
Արե ւե լքի շատ
մր երվիբ՛ե երու մէք կան բագմ ա -
թ ի լ գոլր ո ցնե ր ուր Հայ ման՚ոլկր
, պատանին
կամ
երլէտասաբգր
կր ստանան
Հա յեցի
ուսմ ունքր
եւ
•^ոն ծնուլնեբուն
կր մնայ
իրենց
զաւակներուն
տալ
միա յն բնտանեկան
կբ էմ ո ւթ ի ւն ր , ղմ բա էս տա րա բ
Արեւմ՛ուտքի
ոստանեեբուն
մէք, Հայ
ծնողներու
ուսին
կ՛՝իյնա
յ շատ
աւելի
ծանր
սլա բտականու
-
թիւև մր : ^նող^երը
Հայբենավան
ծառայութիւն
մբ լ^ծայած
պիաի
բլլան
իրենց
յաքոբգներուն
սորվեցնելով
Հայ գիրր՛, բարրառր,
իբբեւ
առա
-
քլն ազգավ աղգ– գոյութեան
: ինշ խօսք որ ^ այ–
լասեբոլմ
ի վտանգր
պիաի
սաՀմանափավուէբ
,
եթէ Հա յաշատ
կեգբոններու
մէք ունենայինք
քտ
՛՛է մր մ իքևակաբգ
վա րմա րաննե ր - - -
Ջենք մեգագրեր
մեր նոր սերունղր
երբ
գեռ
մանուվ
են , բայց
երբ վ՝բլլան պատանի
ու երէ՛ -
աասարգ
, երր կր Հասնին
իրենց գիտակցութեան
,
իրենք իով պէտք է վւոբձեն
արմանաւոր
յաքոբգ
-
՚եերր գառնալ
իբենց
ցեղէն
: Յանուն ագգա պաՀ
-
պան ում ի , յաճա էսակի
Հնշող
աՀ աղանգր
,
^"Գ
երրեք շվսրտ շե ցնէ մեբ նէ՚ըեէի
Հայոբղինեբր
է Այգ
աՀավո
չյր թող ս թավւե ցնէ աՆոնց
Հոգիները
, ազ -
գա՜յին
գի ա ա կց ո ւթ ի ւն ը , յէ՛ շե ցնե լո վ իրենց
երէց
ներր , որոնց Հաւատքր
մնաց անսասան
, աքսորի ե.
արիւնի
ճամբանե
բուն
վբայ
;
Անգա րմ անե լի փլուզում
մր պիտի
րլլաբ , ե ֊
թէ անոնք
մոլորէին
եւրոպավան
լոյսին
ու Հրա -
պսյբին
տավ,
իյնալով
ուծացումի
անգոլեգր
;
ԳԵ%ԱՄ ՏԷՐ
ԱՆԳՐլ՚ԱՍԵԱՆ
ՅՈԲԵԼԵԱՆ
Ա–
ԱԼՊՈՅԱՃԵԱՆԻ
ՅՈՒՆԱԱՏՍ^Ն
ալ վաւեբացուց
Եուկոսլաւիոյ
ել
Թոլրքիո
յ Հետ
կնքուած
Համ աձա յնութիւնր
:
ՆԱՐԻՄԱՆ
իշէսանուՀին
ԳաՀիրէ
Հասաւ
,
վերքնապէս
էսզելով
իր կաէքլերր
Յէաբոլքէւ
Հետ :
Եգիպտացի
իշխան
մր
՜1
^ոլզէ ամուսնանալ
իրենւ
Հեա է
ԼՈՆՏՈՆ,
21
Մարտ
Մեբ ազգին
մէք եբ
բեմ՛ն տ սագեր
կբ ծնին , ոբոնք
իրենց
էութիւնր,
սլա֊էե լով
իրրեւ
Հայ փա
յլ կը ստանան
օաա ր լո յ–
սեբէ եւ պատիւ
վը բերեն
թէ իրենց
մողովուրղին
եւ թէ իբեւց
երվբոբգ
Հայրենիքին
:
Այսպիսէէ
անձե րէն մէվն էբ ուսուցչապետ
Զա–^
բե՜Հ Շէբիճեան,
որուն
մաՀուան
առթիւ
մ՚ընեւի
Ս՚էաըսիԱ է իժլւէև
թերթը
վը գրէ թէ Հանգոլց
–՛
եալր, ծագումով
Հայ, րոլորուէին
իւրացուցած
էր
(իըեեւի
քաղաքացիութիւնը
եւ գաըձած
Զուիցե
–||
բիէւ՜՚^էւ լ^տէւբ
Հայրենասէր
մը :
^ԼՀուն ցաւով
լսեցինք
բոլււրս
իր մաՀր
Փե^
տու-^բ
շ^է՚ե , երվաբ
եւ աառապալից
Հիւանգու
-
թենէ մը վերք :
–ինչպէս
գրեց «Յառաք»
, Հանգուցեարր
ծնա
էր ԳաՀիրէ , 1Տ7Հին
:
I՛բ ուսումր աւարտեց
Զ՚՚՚-է՜^
ցեբիա
եւ բմշվավան
վվայական
ստացաւ
1905^^ 5
Հաստատուե
լով
մ ՚ բ ^ ե ւ իրրեւ մասնագէտ
քի՜
թի , վովոբգի
եւ ականքի
Հիւանգութեանց
, շոլ -
տով
բարձրացաւ
գէւտավան
վարելոր
գիրքերու,
եւ
19^1^՛^
մ՚բեեւի
Համալսարանը
ղէնքը
՚նշանավեց\՝
ուսուց շապետ
բժ շկա կան
բաժնի՛ն ;
Այսպէսով
պրոֆ • Շէբէւճեաձւ
Հիմևաղիրր
եւ առա քէւն տնօ -
րէնը եգաւ
քթէ՛ 1 ականքի
ել կոկռրղի
Հիւանգու
-
թեանց
բուժարա՚նին
զոր վարեց
մինչեւ
էբ
՜ւ՚ձրղ
տարին , երբ ըստ
օըինի
Հանգո աե ան վոշուեցաւ
,
«սլաաուավալ
ուսուցշապետ՝»էւ
ամենա րարձր
պա—
տիւով
։
Պրոֆ– Հքէբիճեան
մեծ Համ րաւ շաՀած
էբ նաեւ
լի րն ե լի
գե ղա ր ո ւե ս տ ա ս իր ա կան
շյլքանա
1
^ե րՈ
լ
մէք, իբ առաքնակարգ
«պարէւթօն»
ձայնով
որ յա
ճախ
վը լսուէր
փօւ1ւսէբվաթ֊ւո–ար տը Ս՚իՆզիքՀ;
մէք
ուր Տիվ –Շէբիճեանն
ալ ղաշեավի
ուսուցչուՀի
է :
Ա տացած
էր ՖրաՀսա
յի «Պատուո
յ Լեգէոն»
էւ աս–
սլետի շքանշանր;
Այս ամէնէն
վեբ,
ան մեւլփ Հա -
մար վբ մնայ
մեծ Հայ մ՛բ որ վր Հպարտանար
իր
Հա յութեամ բ ել պատէււ վր րերէր
իր ազգէւն
:
Տարիներէ
ի վեբ
իբբեւ
Զուէ՚ցերիաՀայ
գա
-
ղոլէժէւն
Հիմնագէ։ րնե րէն կր մասնակցէր
աղգային
Հաւաքո
յթներոլ
եւ իր խօսքերր
սիրով կր
լսուէին
իր Հայբենակիցնեբէն
, առանց
անձնական
կամ
վո լսա կցական
էստ րութե անց , որոնցմ է միշտ
Հե -
ււու մնացած
էբ ան :
Ես պատէււր
ունեցայ
զփ՚եքբ մօտէն
ճան^ւա —
լու թէ իրրել
էւբ աշակերտը
ել թէ էւրրեւ
ՀայՈւս •
Ա էութեան
նաէսագաՀր
, որուն
«.Հայրէւվ»ը
ել
պատուոյ
նաէսագաՀր
մնաց ան մինշեւ
էւբ մաՀը
;
Որեւէ
Հանգիպումի առթիլ
իր անվեգծ
եւ պարգ
էսօսակցութիւնբ
, իր էսբ ա անե ր ր , իր լա յն Հա յ -
եացքներր
ել
Հ րապուրէւ
շ ղիմ ա՚լիծր
վստաՀու
-
թիւն
կբ նե բ շե չէ ին ղինքբ
լսո գնե բուն
մ էք : Բա
յց
ԷՅերեւս Հայ մնալ ինչպէս
ինքր
միայն
կրցաւ
մնալ
օտար
աղգի
ամ ենա բարձր
բեմին
վրա
յ ,
ա յս է
իր ամենավա
բեւո ր գաււր իբ եբէւտասարգ
Հա յրե -
նակիցնեբուն
, ղաղութնեբոլ
մէք :
Մեր անկեղծ
վշտավցութիւեները
Տիվին
Շէ -
րէճեանի
ել պարագաներուն
:
Տոքթ. Ս– Ա. ԿէօքՔեա&
Մ արտ
շՏին ստացանք
վո շ մր որ վբ ծանու
-
դանւէ թէ յանձնախումբ
մը վազմուած
է
ԳաՀիրէի
մ էք , տօնե լու
Համ ար ծանօթ
բանասէր
Արշակ
Ալպօ յաճեանի
գործունէութեան
յիսնամ եակր
,
Մարտ
22 էւն , ֆրանսական
լիսէի
սբաՀին
մէք, Հո–
է անւաւորո ւթեամ բ երեք
յւս բան ո ւանո լթեանց
Հո -
։լ.եւոր պետերուն
:
«Ա– Ալպօյաճեանի
րանասիբավան
եւ պաա
—
^մւսգիտավան
վաստավր պատվառելէ
է ։ Արգէն
Հր–
\ րատա րակո ւած
ուն ի քսան Հատո բնեբ , ո բոնցմ է
"մանք
Հաղարաւոր
էքերով
եւ ծանր
աշխաաանքի
ա րգիւեք
են : Ի բմ է Հ ր ա տ ա բ ակե
լի կան
րագում
այլ երկեր։
Ասոնցմէ
մէկր, ԵՒԳՈԿԻՈՅ
ՊԱՏՄ ՈԻ–
ք^ԻՒՆԸ , Հրապարակ
կր գրուի
Յոբելենական
այս
օրերուն՝» ;
I
Յ՚ոնձնա
էսում րին
Հասցէն
. -—-
Նամակատուփ
Թիլ
.327.
ԳաՀիրէ
(Եգիպաոս)
:
ՏԼ
Մարտ
\հին ,ն շանա ւոր
րմրիշ, Ցակոբ
Այվաղ–
5, /.
։ս՚1ւ էէր
488/"/–
«քէ չ^է
րցում ր կատարեց
մ՚է^եւի
•\մէք, յաղթելով
Զոէ-Է՚ցերիոյ
նշանաւոր
միքին
ծան–
I
բութ եանէ ղ աստվարզէւ
րմ րէւշ
՝Լէ՚էզ1՛
1 35
վա
յր -
կկեանէւ վաէոաղի
դուսլարէ
մր ՚էերք։
Հայ
ախոյեա–
ւ՛նր մօէոերս պէէտի ճավատէէ
Տէ՚ւրիէոէ
մէք
I
Հա ՜
՜վաէէէսվորղբ
գեռ
շէ որոշուած
:
X
Ը՚ք րէւ. Ս՝ անուվ
3 ա բութ քււնեան
շաբաթ
՛ւհ է)՛ ք լա ղթ ո ւե ց ա լ Աանթրալէ,
մէք : Հ ակառա
-
կորգն
էբ մ՛ամէն ;
X
Կռվւամ արտի
«Արծ ո ւէ։ կնե բ ո ւ՝» վեբա բեր -
եալ վէս - ֆինա
լ մրցո ււքնե բու
լնթացքին
, գա
-
տաւորնեբր
Աաբեանբ
վէտերով
պաբտուած
նվա
-
աեց էւն Ուրաուէ
, գո բծելով
ակներեւ
անիրաւու
-
թէււն մ բ ։ Աարեան
էսւելի
նուրբ
էսաղաբկութէււն
մր յտյտնսւբերած
էբ քան իր Հակառակո
րգր
:
՝^Հ^
մ՚՚ս՚ւ
Հայբաոլեաեան
Պօքսէւնվ
Բլէււպէւ (Իսի
լէ Մ ուլէէնւօ)
մ էք , մ՛ան Վալղաքէւ
Հետ վւ-ոբձէէ մ ր
րնէթացքէէն
ւււշքէն
էէփրւսւորուած
է :
Շ՚՚ւտավւոյթ
տւղաքինէէւմ
վր
մ աղթենք
:
ԿԱՐՄԻՐՆ
ՎԱՐԳԱՆ
ԵՒ ԱՒԱՐԱՅՐԻ
ՃԱԿԱ -
ՏԱՄԱՐՏԸ,
ըոա \ազար
Փարպեցւոյ,
451
-
Մարտ
26
1951;
Մատենագրավան
պատմավան
ո ւս ո ււՐն ա ս իր ո ւթ էէ ւն : Գրեց՝
Հ ՛Նե րոէ էւ
Հ– Ավին–
եան։ Վիէննա,
1951։
Գին \ զուից
–ֆրանք
:
ԱՅԳ,
սլաբրերաթեբթ
Աելքոնեան
Մաներու
:
Զ– աարի
թ ի լ
10,
Յունուար
1953։ Բ. 0. 8օ% 407,
1^1ԸՕՏ13 (^VԲ^ստ):
ԱՅԳ ^ օրաթերթ
քաղաքավան
եւ
տնտեսական
"՛էր
եւ անօրէն
Տէ՚զր՚ոն
թ՚ոոսլաթ
Հ
Հասցէ -
Պէյրութ
, նամակատուէէք
, թիւ
2623 •
ԲԱԶՄԱՎՐԷՊ
թ ի լ
10 - 12, (1952
Հոկտ. Գեվտ.) :
Ս . ՛Լաղար , Վենետիկ
:
ճՑԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(40).
ԱՒԵՐԱԿՆԵՐ11Ի
ՄԷՋ
Զաւակ
չունի՞ս
, չե՞ս Հասվնար
րսածս
: Տ ա ֊
սը աարեկան
եղաւ
րայց
մաըմէւնը
ցաւէն
Հալած
է՛՛՝
մինակ
Գէուխր
^՚– քանի մը ոսվորներ
մնացեր
են • - գերեզմ ան չգրած
Հ աան իլը աեսայ
: կուր
-
նան աչքերս
• - - առտոլնեբր
երբ մէվ
վո/լմէն
միւ
սը կը գարձնեմ––
մրքիւն՚ներր
լեցուած
են վ րան - *
վուր,
վույ,
վույ ։
Ականքներս
գոցեցի
որ այլեւս
չլսեմ
ու ա -
ււանց իբ աչքերուն
նայելու,
իր մօր աչքերուն՝
ոբ
այգպիսի
ալարՀուրելփ բանե բու
վյւայ կր նայէր
ա–
մէն օր՝ վերմակր
տուի
իրեն ...
Ակնթաբթի
մը մէք աներեւութացած
էր :
Երվար
մնացի
միւս
կնոքր Հետ
որ վր
յա -
մառէր
ու կ՚արտասուէր
. գլոլխս
երկու
ձեռքե
-
բուս մէք առած
վր
էո՚՚րՀԷԷ՛ աաբտամ
եւ սարսա
-
փելի րաներու
ւԼրայ ու աւելի
^իշգր
մղձաւանքի
մր մէք կ՚ապրէի
••• Հէ՛մա անՀամրեր
վր
սպասէի
ընվեբոլՀիիս՝
ոեւէ կերպով
գոՀացնելու
Համար
միւս
կինբ, որ արկածեալներու
յատուկ
եբվաբա–
էոել Համ րե րութեամ բ կր սպասէր
մօաս
թէեւ
ա–
՚ւանց
որեւէ
յոյսի
I
Ցաղթանղամ
թ " Լ ՚ ՚ Ր վէ^ մրն էր.
Հարուստ
կուրծքերով,
աչքերր
ցաւոտ
ու կոպերը
արիւ
-
նոտ , տաժանե
լի է ր էւբ արտասոլի
լր տեսնե
լ ր ՚ երբ
արցունքր
կբ էլագբէր
առատօրէն
Հոսելէ
իր
յուզ—
մ ունքի տեւո գութ էււնր ամ էն մէկ ճէւգին
ա բէէ ւնի
վաէմիլնե ր կր րոգբոքէին
էմր քուած
թարթի ^ ե
բու
արմատէն
՚էսգճի
էսայթ
ունէի առանց
ղէ՚նքր
լսելու
էէե րմ ակր
միւս
կնոքը տուած
ըլլալուս
Համաբ
,
րա յց արգեօք
ա շխա բՀ էէս ոեւէ մէկ
կոզմ ը աւե Աէ
գժ բաէսէո սլատմ ութիւն
կարե լէւ՞ էր -
ինքղինքէո
սւււաքք աբւլա րանա լու Համար
Հարցուցի
իրեն
•
Գուն զաւակ
ունի՛՛ս
:
Միք
"ց
մր լուռ
մնաց , իր արիւնոտ
էււ աբ -
ցունքոտ
ա շքե բուն
ւ1 է ք վա յրագ ճաճանշ
մ ը վբա
յ–
լա՚ոակեց
• էսստութեամ
ր ու արՀամարՀանքով
նա
յեցաւ,
ինծի
- • -
—- Ութր զաւակ
ծներ , սնուցեր
ու
մեծցուցեր
եմ
,ութր
մանշ զաւակ
• • •
-
Հէււանգ
մանկիկ
ունի ս գուն
ալ
միւսին
պէ"
տ
^
^
« – « « ™ » ™ » ա « » , ^ . ^ – – ^
Ա՚ւիւհ՜ի
պէո առոզ^
էէ՛^ , րսաւ
;
ԷՀ , վր տեսնե՛լս
ըսէ՛ քաքալերոլած
,
գուն
անվէց
աւելէւ րախտաւոբ
ես - - տասր տարու
Հի -
ւսէնւլ. տղան
Հուլին
վբայ
մնացեր
է . .
էՏօսքս
չվբցայ
շարունակել
;
Յէ՚մարական
, շարագուշւսկ
, անօրինակ
քրքիք
մր էսավւանեց
խօսքե րս :
Աւե լէէ բախտաւոր
- - այո - . աւելի
րախ
-
աաւոր
, էէնշսլէ՚՚ս
ալ ճարտար
էք մեր սրաէւն կրա
կր Հասէ^ալոլ
.. անւոր ղաւակր
Հողին
վրայ
ւքնա–՝
ցեր է., իմիններս
Հողին
մէք են արգէն
,
ու
ես
աւ ե լի բաէււտաւո բ
եմ :
Ու յիմարացած
իր վիւրաւոբսւած
մայրոլ
-
թեան
զգացէէւմին
մէք, ութը սպաննուած
կամմճ–
ռած
տզաքներուն
մայրր
վր շարունավէբ
քղաձգօ–
րէն
գալարուիլ
էւմ անկարողութեանս
գիմաց
- • -
Շէստ աեսակ
գժբախտ
մայրեր
տեսեր
էի - - -
մայրեր՝
որոնք բանուորավան
տաժանելի
ա շիւա -
աա
թ էէ ւնն եր էն Հէււծած
մ արմ իններով
յաքո րգա
-
բ՛ս լ– ՚էիժած
ու Հ բէշնե ր միա
յն ծնած
էին - տեսեր
էէէ մայրեր
՛ւր շքաւո րութենէ
ցամքած
վոլբծքե
-
րո՛է լէ ւ՛՛ե կա րուլա ցած
էւբեևց անաբէււն
ղաւակնեբր
սնուցանել–
տեսեր
էի այնսլիսիներ
որ անգարմա
-
՝1ւելէ՛ աէէւտեբէէվ վարավուած
թարաէս
ել
ժսանա
մէէ։էւյե ււէնէին վաթի
տեղ,
ու տեսեր
էի նաեւ
մայ–
րե բ որ րնվե րա յին ու անտեսա վան
րա րգո ւթի
ւն
նե՜ր է յիմ ա բացած
ոճրագործ
գար
ձեր ու սպաս -
ներ
Լէւ՛ն էւրենց նոբածիններր
. . .՚ րայց այգ
երկու
մէ1էյլ.երո
վ"՚րելէւ
չէր գասաւորել
որեւէ մարգվա
-
յէւն գժրաէստութեան
վաբգէ
մէք - - ասոնք
Հա -
յսւէ,աանէցի
մայրեր
էին :
ԸնգՀ անր ա սլէ ս նպաստ
խնգրող
ժողովուրգին
՚^^ լ
քէ՚Լ ^Ւ՛– ^Բ վաղմ էէէն Ատ անաց իներր
• բա
յց
շրքա վայ
գիւղերու
այրիներուն
թ շո ւառութ իւն ր
անւկաբէսղրելի
էր : կր
յիշեմ
ինճիբլէէցիներռ
Լ
Ո -
՚լորմելէւ
մնացորգնեբր,
կեավոլբ
գիւղի
Հազուա–
գէպ
վէախսաականներր,
Գայրրլրյի
աՀաւոր
գէպ՜
քերէն
սաՀմռկած
մէկ
քանւի
այրէւներր,
Միոէսի
կիներր
, որոնց
պարաղլուխր
րարձրաՀասակ
եւ
ւ
կորովի
այրի
մր, զայբադին
շեշտերով
մեր
գէմ
կր գնէր
իրենց
րագմաթիւ
պաՀան քքները
։
^
(Շաթ.)
ԵՍԱ8ԵԱՆ
Fonds A.R.A.M
