|Րօոէ16 €ո1925.1^.0Տ.376.286 «
- տշճ. ատ տճւէեա
օ
17, 1<սշ ՕԶաշտատ - Րձ1Հ1Տ (13) 1^16էա : 10Լ6ե \Շ %
օ
օ
օ
Վեցամս. 1100 Փ
Ր
–, Տար. 2200՜ , ՜Արա • 3000 ֆ ր - «
Դ
006. 15-70 Գին 10 Ֆր. €.0.1*. Ր&ոտ 1678-63 |
1«€«Ա–6<Ա 25
1953 Չ ո ր ե ք շ ս ^ ի շ5 ՄԱՐՏ Տ
՚ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ ^ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ
28րդ ՏԱՐԻ - 28^ ^Աո6€ 1^0 7023-1-որ շրշաՅ թիլ. 2436
Խմբագիր՝
շ– ՄԻԱԱ՛ԲԵԱՆ
էԻՐՈՊՍԿՍն, ԲԱ\Ա1ի Ւ՚ւԴՒքԸ
Բանավէճր կըշարունակուի
Յէրանսայի
մէք,
եւըոսչական
բանակի
գաշնագրին
աոթիւ
: Այն
Հարիւր
ե ըե սփոիոաննե
ր ը որՀակառակ
են ւիաւե -
րացման
, րուռն
պայքար
մր կըմզեն,
բանաւոր
թ է գրաւոր : կ առա
։թո բութ
իւնը անՀրաժեշա
կը
գանէ վաւեբացումը , կարգ
մ ը բա ր ե փ ո թո
ւմ՛ն ե -
րով :
Ագգ • պա՝տպանութեան
նախարարբ
, Պ • Փէե–
ւ-էն , որ գաշնագրին
Հեգինակնեբէն
մ էւն կը Հ,
ՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕԸՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕ ՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕՕ
մարուի,
ա կ ւ օբ
կաբգ
մր
լոլոարանութիլննեբ
ՄԵՐ
ԽՕԱԲԸ
ՄԵԾ Հ^ԱՐՑԱԿԱՆԸ
Մ՛
^–ւբա
ճէն ի վեր, երր անՀեաացաւ
Աթալին,
կաթուածաՀար
, միքազգային
գիւանագիաոլթիլ
.
նր անձկութեամբ
կըՀեաելի
Մոոկուայի
անցու–
գարօւին ;
ՄաՀէն շաա առաք,
վերքին
աարինեբոլ
ըն -
թացքին,
պարբերարաբ
գուշակութիւննեբ
կր կա–
աաբովին
իբ յաքռրգի
մաոին,
նկաաի
առնելով
աարիքր եւ ոբաի
ակաբութիլնը
,
Այմմ
արգէն
մէքաեզն
են
մ-առանգորգները,
պեաական թէ կուսակցական
:
«Հանճաբեգ
վախճանէն
24
ժամ եաք, ա–
նոնք աիբացան
իշիանոլթեան.
Հինգ թեւերով :
Ա էկր
միւսէն
Հաարնաիբ :
Եւ այժմ գիւանագէան
ու ռաղմագէար,
ե -
րէկուան
գաշնակիցն
սլ սլարաեալը
անՀամբեբ
կը
սսլասեն
Հեաեւանքնեբուն;
Ի՛՛նչ ոլգղութեան
սլիաի
Հեաեւին։
Խաղա–
զութթլն
թէ սլաաերաղմ
. . .
Այս
Հարցումները
անոր
Համաբ
ոբ , բաղգա–
աաբար
անծանօթ
, չսոբՀրգաւռր
գէմք
մըն է
բոլն
վարչապեար,
Աալենքով :
Աըեւմաեան
աշիսաբՀր
կը ճանշնայ
Աոլոթո–
վր ,ոը նախապէս ալ վարած է արաաքին
գործե -
բու
նախարարութիւնր։
Կր ճանշնայ,
մանաւանգ,
այն
օրէն ի վեր որ սառբագրեց
1939
Օգոսա.
2
՚ձի
չարաշուք
գաշնագիրր՝
Հիթլէրի Հեա ։
Բիչ - շաա ծանօթ է նաեւ
ներքին
գործեբու
նախարարր,
Բերիան,
իբբել
փոխաբքայ
կովկասի
ել մանաւանգ
/,–,.ք,
տ
, ,
՚ ՜ ՛ , *
/
էււ
՚. լ ռւ Տ 1՝Գ^ք1ՀՂ ."՚՚՚՚՚^^ք Ա"/աՀո -
վութեան
աես չութեան
ՀԷ1ե1լա) :
1)՝,.,նօթ զօրականներ
են Վոբոշիլով
նոբ նա
խագաՀը
եւ Բուլկանին
, պաաեբաղմական
նա
խարարր ։
,
^,լ <
Գեռ
նոբ
նշանակուեցաւ
կուսակցութեան
կեգբ • կոմիաէին
բնգՀ
. քարաուղարր
, Խրուշչեւ
»
որ կը յաքորգէ
Մալենքուիի
։
Ուրեմն
, արաաքին
աչխարՀր
վրգովիչ
Հար -
ցումներ
կ՝ուգղէ
րնագգօրէն
յ
Կ՝ուղէ
գիտնալ
,օրինսւկ , թէ գեռ
երկա՞՛բ
պիաի տեւէ պազ պատերազմը
: Աւ եթէ տեւէ ու
սաստկանայ
, վաիւ չկա՞յ
որ վքոթոբիկ
մը պայթի
:
Աւք էնէն
վա րձառու
գիւանագէ
անե բն ալ , եւ
մանաւանգ
անոնք որղանաղան
սլաչտօննեբ վա -
րած
են Մ ոսկուայի
մ^ք, իբրեւ գեսպան կամ գոր
ծակատար
, ի վիճակի
չեն բացորոշապէս
պատաս
խանելու
այս
Հսւ րցումնե
բուն :
Անոնք
նոյնքան
անորոշ կամ
Հակասական
կարծիքներ կր յայտնէին,
երբ Աթալին
ողք էր :
Ս՚՞Վ կքցած է լիովին
թափանցել
խոբՀրգւսյին
իշխանութեան
իսոբախոբՀուրգ
գագանիքնե
ր ուն • •
Գատելով
նորեկներուն
գամբանականներէն
եւ իրենց
թեբթեբու
խմբագրականներէն
, Խ–
Մի
ութիւնր
չսաղաղութիւն
կ՝ուզէ , ամէն րանէ
առաք։
Աալենքով
կ՝րսէբ,
Սթալինի
յուղարկաւոբու
թեան
առթիւ
խօսած
ճառին
մէք •
« Մեր արտաքին
քաղաքականութիւնր
պի
աի ՐԱայ
խաղաղութիւն
ել բարեկամութիւն
բո -
լոր
ժողովուրգներուն
միքեւ,
իրրեւ
վճռական
արգելք
նոբ պատերաղմի
մր գէմ
... Աենք Հաւա -
տարիմ
ծառայողներն
ենք ժողովուրգին
, որ խա -
ղաղութւ՚ւն
կ՜՛ագէ եւ կ՛՚ատէ
պատերազմր^։
Նո
յն իմաստով
խօսեցաւ
Մ "է"թ"վ
՚
ճՄ ենք
որեւէ
յա ր ձա կո ղա կան
եսլատակ
չունինք։
Մենք
չենք
ուզեր
խաոնուիլ
ուրիշ եր -
կիբներու
ներքին
գո րծերուն :
Խաղաղասիրական
է մ եր քաղաքականութիւնր
, Հիմնուած
մ իքաղ -
գային
գործակցութեան
վրայ
՝» :
Միեւնո
յն աաեն
երկուքն
ալ , եւ
մ անւաւանգ
վրացի
Բերիան կր շեշտէին թէ «անպարտելի
է»
քց . Միութէ^Բ
եւ թէ միշտ
պիտի րԱան պատ -
րաստ՝
«շանթաՀաբիչ
պատասխան
մբ տալու
Հա
մաբ որեւէ
թշնամի
յարձակումի
»:
Գերագոյն
ԽորՀուրգի
բացառիկ
նիսաին
մէք
ալ
(15
Մաբա)
, Մալենքով
կրկնեց
իսաղազասիբա–
կան Հաւասաիքներր։
Շեշաեց թէ «չկայ
խնգիբ
մը որ չկրնայ
կարգագրուիլ
խաղաղօրէն
^ :
կարելիէ է գտնել մեծՀարցականին
պատաս–
խանր,
Հիմնուելով
այս խօսքերուն
վրայ :
^0 Ր Ը
0
Ր
Ի ՛ե,
ՇՈՅԵՑԻՆ,
ՇՈՑԵՑԻՆ,
ԱՀԱ
ՊԱՏԱԱԽԱՆԸ
Թերեւս
կր
յիշէք
է
Թուրքիս
յ
վարշապետին
եւ արտաքին
գռ րծե բու
նա իսա րւս
ր
ին
ա
յցե
լու -
թեան
առթիլ,
ա քակողմեան
թերթի
մր,
«՚Օռոր
՝»ի
ա շխա
տա
կի
ց
ր
, Պենազէ , քանի
մր
գիտողութիւն–
ներ ստՀեցուցած
էր :
Նախ՝
արժէք
շէր տար Թուրքիոյ
անգամակ -
ցութեան՝
Ատլանտեանի
Ուխաին
: «Այգ անգա -
մւսկցոլթիւնբ
սլէտք
չէ
Որ մեծ յոյսեր
ներշնչէ
մեւԱւ » :
Տետո
յ գիաել
կուտար թէ «Թուբքերր
ցարգ
շեն
գարմ անած
ա
յնւ
վնասնե
րր
ղորս պատճառե -
ցին վաքբամ ասնոլթեանց
մասնաւորապէս
Հա—
յեբու. եւ Բիւրտեբու
։^ :
Թուրք
թերթի
մբ
Փարիղի
թզթակիցը
անմի -
քապէս
այս գբութիւնր
կր
Հեռազբէ
Պոլի
՛ս,
իբբեւ
«ճտիժած
ձայն
մ ր»
, Հեգնական
խո
րՀ
բգածութիւն–
նեբով •
«Երր Աթալինի
յաքոբգեր է
Աալենքով,
Թուրքեբու1ւ
լեւլ^էն
վ^րթեր
է
վախէն–
>.
Ամրողք
իսթանսլուլ
վաէսէն կր Գ՚՚զգզաբ
,եւ մեզ Ֆրան —
սան պիտի
սլաշտսլանէ
եղեր...
(Ենի Իսթա՚11 -
պռւլ) :
Ուրիշ
ի^երթ
մր
« Հ ի ւ բ ի յ է թ Ֆ
, չատ
աւելի :
յառաք
կ՝
ե բ թայ
,կոաբե
լով
լբբութեան
մրցանիչր
:
իր
խմլւաղրապետբ
\)ետատ
Աեմաւին
է որ
կր \
ՎՎԷ ասիական
կոոլտութեամ
բ
(12
Մ
արա)
-
1
՚ ^ Ֆրանս • կառավարութիւնր
իր
մամուլին \
Հաւանական
բաբբանքանքներր
կանխելու
Համ,
բ^ս
այս շքա»շ.«–^լ.~
–լշ– ֊լ– ^ ( -
. .
շքանշանին
յարեւնմանր
շաբժունկաբի
եբկրորղա - ՝
կան արուեստագէտ
քօմիք
ՖէրնանտէԱ։
ալ արբ -
ուած է անցեալ
ամիս :
«Եթէ
գրացիէն
գոգգգացող
աղգ մր կայ,
ոշ
թէ
Թուրքիան
այլ Ֆրանսան է ;
Պատմութիւնբ
գարերով
պիտի գրէ որ Ֆրանսաց
իներր
նաիսոբգ
պաաերաղմ
ին Գերմ աններր
չտեսած
խո յս տը -
ւած են ;
« Պարոններ
, Թուրքիոյ
ծուռ աչքով
իսկ նա -
յելու
իրաւունք
չունիք
: Հանե ցէք
ձեր ա յգ
սի -
լէ՜նսլր
ղլիւտբ1լնեբր եւ ղետնամած
իսոնարՀ
եցէք
անոր առքեւ՛^ է
ԱՀա թէ յյնչպէս կր պատասիսանեն
Փարիգի
մէք
շռայլուած
գովեստներուն
X
Բարերախտա
բար Պ .Ժոռժ Պիաօ
թուրքերէն
շի գիտեր , III յլաելէս
ուրիշ
բաներ ալ կ՝ էմ անար
Թու
րքե
բու «Հաւատա
բմ ութեան՛^
մ ասին , Անգա -
րա երթալէ առաք կամ ետքը :
Վ,ԱՀԷ
•^ԱՆԻ ՄԸ
տռղոՎ
ԹՈԻՐԲԻՈՅ
ն՜որ ցնցումներուն
առթիւ
, վեբ
քէւն լուբեբր
կ՝րսեն
թէԵնիճէ
եկէօն^ն
անբնակելի
ղաբձած
են : Երկու
Հաղաբ
վրան
ոլաՀանքուած
է
II տ իոլողա րա ր : թիւնւր եւ ցուբտր կբ
սաստկացնեն
ազէտե՜ալնե
բուն
թ շուառութիւնր։
Ամերէւկեան
օ–
գանէսւեբ տասր
Հազւււր ւէերմակ եւ
մեծաքւսնակ
գեղ
փոէսազ
րեց
էւն Պոլսէն : ք՚սրա
յէլ ել Տանրմ
ար
քա եւս օղնութեան
Հասած
են , աոա
քէւնր
մէկ ,
երկրորզը
երկու
օգանւաւերով
: Յունաստանէն֊.
շր
քուն Հիւանգանւոց
մր ղրկուած է :
Պաշտօնական
աեղեկագիր
մր 1լ՝ըսէ թէ մարա
18/՛
շարժին
մե—
ոած
են միայն
250 ֊ 300
Հողի։
կարմիր
ԱաՀիկր
ամ^ն
օր կր կեբակբ է
1.օ000
անտուն աղէտեա
լներ :
Նոյնպէս
3500
վրան
բաժնած է :•-
Տաբօրէւնակ
զոլգագիպութեամբ
մր, շարժբ պատաՀեցալ
ճիշգ
այն
օրր երր,
ՅՏ
աարի առաք,
անգլեւֆրանսական
ուժերր կր փո րձէ
էւն զօրք
Հանել Տարտանէ
լ
(1915
Մ արտ
18) :
Ա,քԳ օրն էբ որ Գաշնակիցներր
պար -
ւոութեսւն
մ ատնոլեցան
, աո աքնո բզութեամ
բ
Մ ՚
Բէմալի :
Պոլսոյ
մէք միայն
տուն
մր վդած է ,
68
տուներ
ճեղքուած
են , ելբէււզանգական
պա -
րիսսլ մր ղանաղան
վնասներ
կրած է :
ԶԵՐԲԱԿԱԼՄԱՆ
Հրամանաղիր
Հանուեցաւ
«իւ մանւէ։թէք,ի
խմրաղրաոլետին
,
Աէնտիքանւեբու
չորս անգամնե
բուն եւ ուբիշներոլ
գէմ ,
երկաբ
խո ւղա րկութ
իւնն երէ վերք ;
Հագո րգեց
33
ամեբիկացի
խմրագիբներոլ
ել Հը–
րատա բակի
չնե բու։
Ասոնք եկած
էին Գերմանիա -
յէն,
մէկ ամսուան
պտոյտ
մր
կատարելէ ետք
ա՛
րեւմտեան
Եւրոպայի
մէք : ^
Պ –Փլելէն
նախ բացատբեց թէ ի^ք
Հակառակ
է Հանբաքուէի
ենթարկելու
եւրոպական
բանակի
խնգիրբ։
«կարելի է ժողովուրգին
գիմել
իրրեւ
վերաքննիշ
ատեան, եթէ էսորՀբգարանր
մերժէ
Ղ
Վ
՚ Ր Ք
րոնել : ԽոբՀրգաբանր
պարտաւոր է պա -
տասէսանատուոլթիլն
ստանձնել ;
Յետոյ
բսաւ թէ ղա վագրին
վաւե
րացման
յասլաղումր
նիւթապէս
կ՝Օզնէ
արեւմտեան
Գեր -
մանիոյ , « վասնզի
իւրաքանչչւլր
ամսուան
յա -
սլաղումր կր նշանակէ
քանի
մր միլիոն
մարք
որ
պիաի զործածուէր
գերման
զինոլորները
կազմա ֊
կեբպելռլ
;
Պ –Փլելէն
փոփոխութիւն
մը չի տեսներ
Մոս
կուայի
քաղաքականութեան
եւ միքաղգային
կա -
ցութեան
մէք, Աթալինի
մաՀէն
վերք։
«Բորէայի
պաաերաղմր
թ ո յ լ շի տար որ Մ •
ՆաՀանղներր
կազմակերպեն
իրենց
ռազմական
ուժր
Եւրոպայի
մէք։
Լնղկաչինի
սլատերաղմ^, ալ թ ո յ լ չի տար որ
Ֆրանսա
կւսղմակեբսլէ
իբ ուժր
Եւրոպայի
մէք :
Թղթակից
մր Հարցուց թէ ի՞նչ պիտի պա ֊
աաՀի
,եթէ Մ • ՆաՀանզներր
գագբեցնեն
ա -
քակցոլթիւնր
Եւրոպայի։
Փլեւէն
պատասխանեց.
«Աղէտ
մր ոլիտի
բլլայ
Մ • ՆաՀանգներուն
Հա
մար » :
X
Նախկին
վարչապետ
Ֆլանտէն
«Ֆբանսա
յի Համաբ վտան.գալբռ^ կր գանէ եւրոպեան րա -
նակի
դաշնաղիբը
^Զեմ Հասկնար թէ ինչո՛ւ
մեզ
կր ստիպեն
ֆրանսական
րանակը
խեղգել
եւրո -
պական
բանակի
մր մէք որուն
կաղմութիւնր
տա -
բինեբ կբ սլաՀանքէ,
մինշգեռ
Ա։եգլփա ել
Ամերի
կա կր ւ;տՀեն
իրենց կաւոտրեալ
գերիշխանութիւ
նը ելշւացաբձակ
ինքնա վա
րռ ւթ իւն
Նր՝
իբենց /
֊ ՛
֊ ՛ ֊ – ՛
էօ
/դի
^^Լ^ւս,,
^
.
^
Շարունակելով
իր պտոյտը
Վերին
Եգիպաոսի
մէք,
զօր– Նեկիպ
նոբ ճառ մը էսօսեցաւ
Բշ՛ օր եւ
պաՀանքեց որանգլ.
զօրքը
քաշուի
Աուէղի
շրր -
քանէն Հ
Իր էսօսքր
ուղղելով
Լուքսորի
երկբորգական
վարժարանի
ուսանողներուն,
վարչապետր
յ ա յ -
աարարեց •
•՝.•-,
« Կր վստաՀեցնեմ
ձեզ թէ սլա
ր պո ւմ
ր.
սլիւտի
կատարուի
առանց
պայմանի եւ կր սպասեմ որ
պա՛տրասա
րԱաք
զոՀողութեան
, եթէ
Հայրենիքը
կանչէ ձեղ » :
Բենայի
մէք, ղօրավարր
գիմ աւո րուե ցաւ իս -
լամնեբոլ եւ Վպաինեբու
բազմութեան
մր
կողմէ
որ խելայեղօբէն
կը ծափաՀաբէր : Այստեղ ալ շեշ
տեց.-
«Պիաի
Հեռացնենք
օաար
զօրքը
մեր Հո -
ղեբլն։
Ջկայ
ուժ մը որ կարենայ
կանղնիլ
ձեր եւ
աղաաութեան
միքեւ»։
Բագմութիւնր
կ՝աղաղա -
Կէս •
^
,
«Այլ
եւս
թ - յ լ պիաի չտանք
որ աշխար -
Հակալութիւնր
աիրէ
մեր երկրին
մէք :
Աենք
պատ րաստ
ենք նաՀաաակուելոլ
: կեցցէ՜
Նեկիպ,
աշէսաբՀակալութեան
քանգիշը » :
իսլամ
եղբայրութեան
անգամներն ալ ուժ -
գնօբէն
կը ծափաՀարէին
, կրօնական
նշանաէսօս -
քե ր արտասանելով
է
Զօր՛
Նեկիպի
խոբՀրգականն
ալ ճառ մր
էսօսելով
Խաբթումի
մէք, րսաւ թէ Եղիպաոս
վճ
ռած է ոբեւէ
բանակցութիւն
շկատաբել
Անզլիոյ
Հետ,
Աուէզի
մասին,
մինշեւ որ Աուտանի
Համա
ձա յնութիւնր
գործագրուի
տառապէս ;
X
Ամերիկեան
թերթի
մր
Հարցումներուն
սլաաասխանելով
, զօբ • Նեկիպ բացատրեց թէ առ
այժմ՝ կարե լի շէ գաշինք
մը կնքել
Միքին
Արեւել
քէ։ սչա շտսլան
ութ եան
Համ ա ր , Եգիպաոսի
մ աս -
նակցութեամ ր : ԱՀա իր էսօսքերր–
«Մեր առա
քին պաՀանքն է պարպել
Աուէզի
շըքէսնր։ Երբ <" –~
զատ րԱամ , ա յն ատեն
կրնամ
Համ աձա
յնութեան
մր յանգէւլ,
քննելով
իմ միքոցնեբս եւպաբաաւո -
րութիւննեբս
» ;
Զօրաւէաբր
Համ աձա
յն շէոր անգլէւացի
կամ
ամերիկացի
մասնագէտներ
ղոբծեն
Աուէղի
մէք :
Կր նաէսրնտրէ այգ
ւՐասնւագէտնեբր
Հրաւիրել
Զուիցերիայէն
կամ Շուէտէն
, այսինքն
չէզոք
եբ–
կիբնւերէ։
իր կարծիքով,
Հինւգ - վեց
զօրաբաժին
պէաք է Աուէղի
շրքանր
պա շտպանե
լու Համաբ ,
է՛սկ սլատերազմի
պարագային՝
առ նուաղն
կըբ ՜
կինը։
Fonds A.R.A.M
