րար
խ՚՚յ"
կուաան
իրմէ.
Հազիւ
օրՀնեալ
բեբաՆր
բլյյցաձ–
•• Հյեշաեմ ել աքե , ոբ
զբ ո ւցա սւ բս լթի լն բ
կբ սկսի
^"՛յեբէն
, վեբքանաչու
Համաբ
թու
րքեբէն
լեզուով,
մինչ ես, բաղգաաաբաբ
օաաբ մբ, զբս–
պուահ
Համբերութեամբ
մտիկ
կ՚ընեմ
զինքը
-.
փազաքաւԼա
բո լթեան
վնասները
:
իր
անցեալը
մութ
ք ,
սակայն
րստ
եբեւոյ -
թին,
Գռլբանի
վա րգասլե տութ իւն ր
Հաչտեզոլցաձ֊
է Աւետարանին
Հետ , /իբկելու
Համաբ իր կա շին :
իբ նշանաբանն
է՛ ՀԱկիղրն
իմաստութեան
է եր -
կիւղ Տեառնդ։
իւրաքանչիւր
նիւթ կր
Հ՛իմնաւորէ
համաձայն
Աստո ւահա
չո լն չի
այսինչ
գլոլխին
:
ՇնորՀիւ
Ս՛ Գրոց մէշ ունեցահ
Հմտութեան,
վիճարանահ
է քաՀանաներոլ
եւ
ւղատուելինեբոլ
Հեա եւ ղանո՛նք ափ ի բերան
թողահ : Իր անուտն ,
Տրգատ
, ստուգաբանութիւնն
անզամ
կուաայ Հա
մաձա
յն կրօնական
տուեալներու
.
« 5ք/՚ -
Գատ
(Արա) • Ալիքսանեանր
^Աչիք - (սա) - սան :
Նաիսասլէս իր րնակահ
գիւղի
րնակիչնեբր
ղին
քր
յորշոբշահ
են ճփարմասչետ՝» : Ես զայն կր կո
չեմ
<ձՀաճի սլա սլա–» ; Աակայն չեմ գիտեր թէ ուր
ստացահ
է Հաճ իո ւթիւն
ր։
Մէքքէ" թէ Երուսա -
զէմ : Արդարեւ
ՀՀաճի։
սլապային֊;^
սե՚եեակբ
ամէն
կիրակի
աււտոլներր
կր փեբահուի
աղօթատեզիի
տ
Կ^եբդէ շարական
, մեղեգի
եւ պատարագի
արա -
րողո ւթի ւններ
,մեբթ
Հա յեբէն
,մերթ
թուրքերէն
է
Ավէսոս ո ք։ թա լմ ուտ
մ ր կր պակսի ;
Արղաբութիլնր
կր պաՀանշէ
, սակա
յն , րսել
,
որ մեր ^վարմտպետ–»ր
կ՚ապրի այնկեանքր
որուն
կր Հետեւի : Արադարամիա
է, անոխակալ.
Հիւրա
սէր եւ անկա շառ. :
Ունի անՀաանում
պաշար առակներու
, բարո
յացուցիչ
բայց
ոամիկ
ոճով պատմուահ
:
իսկական
^փոդոցի
Հայն
Տ
է ան։
Ա՛ Հ–
յ
ՏՈՄԱեՐ
ԿԸ ՆԵՐէ-ք • • •
ՆԱՄԱԿ
ԽՄԲԱԳՐՈԻՒԵԱՆ
ՀԱՄԱԳՈՈաԿՑՈԻԹԵԱՆ
ՆՄՈ6Շ
ՄԸ
\
Արնուփիլի
Վաբադայ
Ա
՚իյաչ
եկեղեցւո
յն նո–՛
րող
ու թեան
պարագաներուն
մ ասին
տեղին է որ
կարգ մբ բա ցա տ րո ւթ իւննե բ արուին
Հայութեան
,
ո բուն
գո րհօն աշա կցո ւթեան
շնորՀ՛իւ կաբե լիւ ե -
դաւ
հբազրուահ
շինո լ թ իւնն ե ր ը զլուիս
Հանել :
Արնոլփիլ
կր գտնուի
Փարիղի
Հիւսիսա
յին
մ ա-
սին մէշ, ուր կարելի է երթալ
կար տիւ
Նոռէն
(Փտրզէն
15
քիլոմեթր
Հեռաւորութեան
փրայ)
%
Այս
ղի՚-ղր
Հայկական
շանասիրութեան
Հետե-է
լ ւսն քոփ Հաստատուահ
է ասկէ
27 28
տարինե
բ
աո
IIէ
շ ել ՀետղՀետէ
տուներուն
թիւբտւե
յնալոփ ա–
ռահ
է
զ
ի ւզա ւանի
մ ր կերսլարսնքր
ե րկա թուզ -
ւո յ կայաբսն։
ին ^իչդ մ օւռիկր : Հոս Հա յ մողո -
վ ու րգեն
դրալչմ ունքր
լնդՀանուր
կերպով գե բձա–
կութիւնն
է ՚ կան ուրիչ ա րՀե ստաւո
րնե
բ , սա ղ սւ յՆ՝
անոնց
թիւր սաՀմանափակ
է ; Ամէնէն
լ^ւթացիկ
գորհբ
ինչպէս
րսինք՝
դերձակութիւնն
է - փերար–
կոլի , բաճկոնի եւ տափատի
փբայ,
այնպէս
որ
մողոփուբդր
իր յարատեւ
եւ ճ գնա
շան ա չիսատու–
թեամբր
կրցահ է իր։ Համեստ
րնակարանր
ունե -
նալ ել րարելաւել
իր տնտեսութիւնր
: Այս աեղ ոչ
փաճտռական
կայ եւ ոչ ալ մեհաՀարուստներ
, այլ
օրր
օրին
իրենց օբապաՀիկր
ճարոդ
րնաանիքներ։
ինչ
փո բձանքնե
բու մէշ կը գլորին կարգ
մը
բարեմիտ
մաբդիկ,
երբ կբ փորձեն
. ղրադէտի
,
բանաստեղհի
Հոփեր առնել
եւ՛՛՛ « գրաբար » գը–
րել։
Հաւանաբաբ
ուրի*
աւելյւ
Համեստ ձեւ մր
չեն
ղտահ
ապացուցանելու
Համաբ թէ իրենք ալ
^ղրել
՛գիտեն »:
Բարեմիտ
մաբդիկ,
ինչպէս
րսի
է
որոնց
հանօ–
թոլթիւնր,
կարգ մր բառեբու
նչանակութեան
մա
սին
չատ
քուբ կր փերցնէ
՚,
Կբ յիշեմ այս գասակարգին
պատկանոզ
մէկու
ը Տիսբունիին
քանի մբ տողերը •
Ամէնքէն
սիրուահ
Աարիամ
էՍաթունր աբ -
գասաւոբահ
էբ եօթը
զաւա1յներ
չորսր
աղայ ,
երեքբ
աղշփւկ , ինչսլէս
նաեւ տասնրեօթր
թոռներ...
իր չաբ բախտէն
,մեր բարեկամը
իբա բու Հեա
շփոթահ
էր ^աբզասաւորել
»եւ
չարգասաւորուիլդ
բա յերր
մ էկբ
նե րզո
բհա
կան , մ իւսր կրաւո
բա
կան : Աւելս
լւգ է րսել որ երկրորգր
գո բհահե
լու
պարագային
ալ փորձանքէն
աղատահ չէր ըլլար :
Անուշադրութեան
Հետեւանք
, անչուշտ,
ս -
բուն գէմ կբ բողոքէ ոչ մ իա յն բառա
րս^ն
ր , ա
յլեւ
• • • բնախօսոլթիւնբ
: Հարցուցէք
բմիչկի
մը կաբ–
^Իքր
՚–
Պէ աք կա^ ր ա յդքան ^բար կանա
լո ւ» ել վգբա -
բար՛ք– լլրելոէ. , երբ , ^մայոն էո եօթր
զաւակներռւ
եւ մեհ մայրր
աասնրեօթր
թոռներոլ՝^
բացատ -
բւ՛լ.թիւնն ալ լիո՚֊լի
կր բաւէր
՚ • • ԻՀարկէ
պէտք
չկաբ , բայց մեր բա րեկամ ր ուզեր է քիչ մր ղրա–
կա%ութիւն
իսս՚ղալ • • •
հյեղճ
կինր ոփկէանոսեն
անգունգին
փրր -
փւբաղէղ ու ալեկոհեալ
ալիքներուն
անսաՀմանու
-
թ ե ան չա լի հո փահ աւա
լ ու աղի ա բցո
ւ նքնեբ թա -
փւահ էբ իր աչքեբէն
. "
Իր
տառապանքներուն
սնվախճանոլ
թիւնր
բոլոբ
սաՀմ աննեբբ
գլահ ,
անցահ էր • • •
Բաւի
սխալ այս խօսքին
մ է շ ։
Յիչենք
միայն
մէկը.
Եթէ
աշխարՀի
հնունգէն
ի վեբ ֊-. քանի" մի
լիոն տարի առաշ էբ
եկող,
ղացող մարգոց թա
փահ
աոցունքներռւն
կաթիլներր
Հաղաբոփ ու մի–
լի՚եոփ ալ րաղմապատկէք
ոչ թէ ոփկէանոսի մր,
այլ մեր Աեւանայ
լճին չափ ալ շուբ չէք կրնաբ
ունենալ.
. . Ալ, ուր կր մնայ մէկ Հոգիի մր աչ -
քին
արցռլնքր,
եթէ նոյնիսկ
Հաբիւր
տարի
ալ
Հոսահ
րլլար • • •
Տիսրու՚եիներու
եւ մաՀադդևերու
մէք,
չաա
յաճախադէպ
են Հետեւեալ
սխաքներր
.
է^անգոլցեալր
ինքնօդնռւթեամր
Դրել ՜
կարդալ
սորփահ
անձնաւորութիւն
մրն էբ––– Նր–
պարեդէնի
խանութ մր ունէր
...
^Անձնաւորութիւն–»
են թբումրնւր,
Ջ.քՀԻ1Ր
1
էռիօն,
էչիսրնր,
Փինէն :
Բայց,
թագէոսնւ
ու կիրակոսր,
Աաբկոսն ոԼ
Փիլիպռսբ՝
Հանձ»
են ;
Աւրիչ
խօսքոփ,
Յանձնա ւո րութիւն»
կբ նշա -
նակէ մեհ տարդ, իսկ Հանձ»՝
ոեւէ մէկր ,
ոեւէ
Հասա բակ
մ ա Հ կանա ց ո լ :
Մեր
Հա յրենակից
բ փաիսճանեցաւ
կի բակի
առտու
...
Աշիսա րՀա կաննե բր , միա
յն արեւելեան
Հա -
յաստանի
մէշ է որ կր չփաիսճանին»։
Արեւմտեան
Հայաստանի
մէք, պաբդապէս
կբ չմեռնին»՝
ա -
ռանց եբկար - բարակ
արարոդութեան
:
Մ իայն
կղե րականնւերն են որ կր ^փախճանին» :
Ու ա յս երկու
ղասերունւ
պատկանոզ
ննքե ց ե ա լ–
նե բուն
ղաղաղինւ
փբայ կբ գԼենւ ^հաղկեպսակ»
,
ոչ թէ Հհադկեփունվ
»...
ԵԻՐՈՊԱՑԻ
Կբ Հետաքբքրուին
աղդա
յին
ա՚նցուգարձեբոփ
:
Տարուան
լն թացքին
5
6
անդամնւեր
տեղի
կ՚ո՛ւ
նենան թատերական
եւ րնւ տան եկան
Հանդիպում
-.
՛ն՛եր։ Գաղութր կր բաղկանալ
Աֆիոն
ԳարաՀիսար–
ցիներէ , Ամ ասիացիներէ
, Ա ե բաս տացին եբէ
եւ
այլ
Հայկական
դաւտոնեբու
մողոփուբղնե
բէն
։
կան
նաեւ Գաղաաիացի
կաթոլիկնեբ,
ոբոնք եւս
ունին
իրենց
եկե
ղեց ինւ : Գաղութ
ինւ
մ եհամ
ասնռւ–
թիւնւբ կբ բաղկանւսւյ
Հայաղաւաններէ
, որոնք
ու
նին
իրենւց Հայկական
ոճոփ շինուահ
սիրուն
եկե
ղեցին : Այս եկեղեցին
կառուցուահ
է ասկէ
քսան
տա բինե ր աււաշ , ճարտարա՛պետ
Պ • Արմ էնւ Աակոբ–
եանւի կոդմէ : Եկեղեց
ինւ ո ւն, ի իբեն կից ե բկյար կա
նւի բնակարան
մ ր , ո բուն փարի յաբկր
Հ ինւղ
չաբթի
օրերո՛ւն կր գս րհահուի
Հա յերէնի
ղ ասրնթացք1ւե
-
բու
Համար,
միեւնոյն
ատեն։ մողոփատեղի
Հողա -
բարձոլթեան
(խորՀրղարանւ)
ել
երիտասարդաց
միութեսւնւց
ալ Հաւաքատեդի
չաբթուանւ
քանի մր
օրերու^ւ։
Ունի լնդաբձակ
բակ մր, որ
շինութենէն
սկսեալ կր մնար անիսնամ փիճակռփ^ ել եբեք
կողմն
ալ առանց պարիսպի
:
Եկող գացող
Հո դաբա
րձո ւթեանց
միակ փա -
փաքն էր եղահ , փերք տալ այս անւատեՀութեանց
,
մաքբելոփ
բակբ աղտոտո
լ թ իւննե բէ եւ պաշտպա -
նել
շէնւքնէ ալ պարիսպոփ
մ ր : Վերշապէս
Հ ող ա -
բաբձութեան
ել քաՀ սնա
յինւ ալ քանքե րով
կրցան
«ՅԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(36)
ՀՌ2ԱԿԱԻՈՐ ԼՐՏԵՍՈՒՀԻՆԵՐ
Ե,^ ԳԵՎԱՆԻ
ՀԵԼԷՆԱՆ
Ան՛որ
Հարցումները
գրգիռ մր կ՝ՐԱա յին ի -
րեն , իբ ամէնէն
ումեգ
ճառերէն
մէկ քանին խօ -
սելոլ
Համար ; Փոլ կը "իրէր
անոր
մեղմ ՈԼ դաչ–
ն՚ալուր
ձայնր։
Եւ նուրբ, պաղ, գրգռիչ
ձեւով
մբ,
Մայսլնի
մէկ
ֆ|ւկիւրի՚ն1/.1«
պէս գեղեցիկ
էբ
աե
:
Զարմացահ
եւ Հետաքրքիր
, ինք սկսաւ
Հարց
սլ փորձել
ղայն։
Ի՞՛նչ կ՝^էր
.այստեղ։
Արդեօք
լրտեսս
մբն էր։ Ի՛՛նչ կբ յուսար
չաՀիլ
ատկէ։
Յայտնօրէն
, նեղութիւններ
ունեցող
բանուոր
մբ
ւէր՜՛ Իր մաձրիկ
ձեռքերբ,
որեւէ տեսակ
աշիա -
աանքի
Հետքեր
չունէին։
Ուսուց
չո
՚֊Հ իի մր չէր նբ–
մաներ
բաւական
գրական
մէկբ չէր այգ աբ -
Հեստին
Համաբ : ՈւոանողոլՀիի
մր տարիքէն
մեհ
էր ել Համայնավար
կուսակցութեան
կամ
անոր
մաբղ ոցմէն
մէկուն
պատկանելոլ
երեւոյթբ
չու -
նէր։
^Պաբդապէս
" " / " / / ՛ Հ
էը փարձեմ» , բսաւ ,
հրապուրիչ
ալլ իսուսափոզ
ձեւոփ մբ ։
Հելէնա
Պէնւթրն
ֆրանսերէնբ
կր խօսէր սա -
Հունոլթեամբ
մբ, որ, ինչպէս բացատրեց,
կու
գար իր նախա՚Հայր
Հիւկրնօներէն
.իր միւս աղգա–
կաննեբլ,
,երեք սերունդնեբոփ,
Նիու
ինկլէՆացի -
նեբ
եղահ
էին։
Հելէնա,
լայն
մ իքո ցներ եւ բադ -
մաղան
տաղանդներ
ունեցող
աղշիկ
մրն էբ : Աբ
տասաՀմ ան գացահ
է ր
ուս անե լու
ս ո փ ո բա կան րա
նեբ,
արուեստ
, քանգա կազ
ո րհո
ւթիւն եւ թատ
րոն : Ան արգէն
հհահ էր աւա՚նգական
մ չակո
յթ -
ներր եւ իր խուզարկու
միտքը գրգիռ
մը կր գտնէր
աւելի ա բմատական
ձեւերոլ
մ էշ ։
Մակերեսային
կեբպոփ
զբազեցալ
փերացա -
կան նկա
ր չո ւթեամ
ր , •փորձառական
թատրոնոփ
^
րնկեբա
յին նոր փի լիսոփւա յոլթիւննե
րոփ :
Հանգի–
սացաւ
յե.զափռ խական
ձախակողմ
ե ան
արուեստի
մեհ
չա րմմ ան մէկ մ ասնիկը ; Ան սաՀմ ան
գումաբ–
նւերոփ , րնդունե
լութեան
սրաՀնե
ր բացաւ
Փ ա՛բ ի՛զի
կամ
Նիւ Եորքի մէշ, կերակրելով
չքաւոր ու
ա–
նօթի մտաւո րականներ
ր , քաշալերելով
անոնց
ա
չ–
իսատտնքհ ու անվե րշանա
լի խօսակցոլթիւններբ
I
Ս ի րաՀ արո ւեցաւ , " չթէ մէկ անգամ
, այլ բաղմ
ա–
թիւ
անգամներ
ելխո րապէս
վայելեց
շատերբ այգ
սէ բերէն , րնհա
յե լով
ինքղինքր
ա յնքան
աոատա–
ձեռնօրէն
եւ ուրախութեամբ
, ինչպէս
կ՝ լնհա
յ է ր
իր նիւթական
բարիքներր
։
Եկահ էր , րսաւ
անոր , Հաւա՛քելու
իր անի -
մաստ
կեանքին
բեկս րներր։
Ի^նչ էր յաշորգ
քա
յ–
լր : Փսլ Հասկցաւ
եւ
ռսբվեցուց
անոր : Ա իասին՜
էին
ամբողշ
ամառբ,
ցեբեկր
գիալեկտիկանւեբ
եւ<.
Համայնավար
աշխատանքի
ձեւեր
ուսումնասիբե
–՝ձ
լով եւ գիչերը
սիբարանելով
, ինչպէս որ սոփո -
րութիւն
էբ €քէմփ»ին
մ է շ ։ Միասին
ունկնդրեցին
^Բ"՚–արրր,
Հաուրրտ
Ֆէսթր եւ ուբիչ
այցե -
լու դասախօսներ
;
կ. գ.՝
բ.
ԶԻՆԿԸՐ
գիմել
մողոփուրգիՆ
շինար՚աբական
ողիիՆ , որմէ
քաշալերուեցան
լիսփին : Նոլէրներ
Հաւաքեցին
թէ
գիւղին եւ թէ շրշանին
երկու
Հայաբնակ
գիւղերէն
Աարսէլէն
եւ կուսէնփիլէՆ
, նայնպէս
գիմեցին
Փա
րիղի աղգա յիններուն
եւ յաշողեցան
կոկիկ գոլ -
մար մր գոյացնել։
Այմմ պէտք էր գոբհի
սկսիլ։
Հբա
լի բուե
ցան
քանի մր յանձնառո
լներ Հասկնա -
լու Համաբ թէ ո՞րքանէ գումարով
կարելի է
դլուխ
Հան։ել
հ բազ րո ւահ
չինոլթիլնր
,անոնք չատ
բաբձր
ղինէէր
ուղեցին։ , ինչ որ փեբ էբ
Հոալաբարձութեսն
նիւթական
կա ր ո զո ւթ ենւէն : Ա ինչ
՛այս
կացութեան
մէշն էբ Հողա րա րձո
ւթիւն
ր , գիլղբնոր
Հաստատ -
ոլոգ
ե րբեմն
իլ ճարտա րապետ
^մ բ , Պ • Մ կրաիչ Ա -
զապէկեան
, կր իսոստանայ
նուազագոյն
գինով
ղր–
լուխ
Հանել առանց
վարձատրու
թիւն։
պա^սնշե -
լ ո ւ ։
ՇնորՀիւ
Պ՛ Մ –Աղապէկեանի
վեբՀսկսղու
-
թեսն ել շանքերուն
, ձեռնա
ր կո ւե ցաւ աչիոատան, -
քի եւ այւլ մեհ ա շվսատէւլթիւնր
֊աՈգա բարձս ւթե ան
ունեցահ
կոկիկ
զ ում արով թէ բակբ
ամ բողշու -
թեամ
բ սա լա րկո եցաւ ել թէ պար իսպ
շին ուե -
ցաւ
։ Այս զոՀաբերող
անձին
չնոբՀիլ
եկեղեցին
նւեբկուեցաւ
ել մաքբուեցաւ
, պա բղե
լով
ներկայա
նալի վիճակ մր, որ տեսնողներուն
՛ալ զնւաՀաաոլ–
թեսն
արմա՚եացաւ։
Բակին մէշ երեք րոլորակա -
ձեւ
աեէլեր յատկացուեցան
հազկանոցի
եւ
չին ՚
ուեցալ
աղբիւբ
մլն ալ։ Գազութր
^որՀակալ
է
ճաբտաբապետ
Պ • Աղապէկեանէն
, որ
ձբիօ ՛էն
էէտանձնեց այս ա չիսա ա ս Լ թի
լն բ եւ գլուխ
Հ՚ւնեց
յաշողութեամբ
:
Կր մնայ
ներկայիս
բուն իսկ եկեղեցիինւ
մէշր,
որ պէտք
էն ի
նո րոգո
ւթե
անւ : Նախ՝ առա
.։ •ոաւչին
ղանտզսն
մասերէն
շուբ կբ թափանցէ
ներ . եւ տր–
զեղ տեսաբան
մր կբ ներկայացնւէ
. եբկր՛ ք.գ՝
Հիւ
սիսային
պատին
Հայկական
ոճոփ Հարթ
ւ՛քանգակ–
ներբ մասամբ
իւոնալութենէն
եղհուահ
են։ , ՛որուն
առաշքբ
աոնել եւ ազատե
լ եկեղեցին
քիոանղէ ան–
Հբամեչտութիլն
մրն է. փերշապէս
ւ՛ա
ղեղեցի՛կ
շինութիլնբ
Հեռուէն
թէ մօտէն կբ ղ^.ւցաղբէ աղ
ղային
ճարտաբապետոլթիլնբ
, յս՛՝՝" օտա րնե
բուն
ոբոնւք երբ տեսնեն, անդամ
մր կս-նղ կ՚առնեն
եւ
ուչի
ուշոփ կր դիտեն։ կր յուստւրււի
մեր սիբաոփ
Հարուստ
եղբայբնեբէն։
որ նկաաո
կ՚ունենան
այս
թերութիւնն
ալ եւ կր քանան
րնձԼռել
իբենց
օման–
դակութիլնր
է
Բսւնիլ մբ խօսք ալ Աեպտ–
28 /
մատադօբՀնու
-
թեան
առթիէ : Ամիս մը առաք
Հանգանակութիւն
մբ եդալ
^ դնուեցան
երեք ոշխար, որ
եփուելոփ
րամնուեցաւ
խուռն
բաղմութեան
:
Եկեդեցւոյն
քաՀանան՝
Տ ՚ Ադղէ Փա քլակեան
օրուան
նիւթին
շուրշ իոօսեցաւ
նաիս մատաղին
հադոլմր
Հինէ Հե -
թանոստկանւ
ել Ա • դրական
շրշանն
եր էն սկսեալ ել
լայն
հ անօթո
լ թ իւնւն։ ե ր տուաւ Վա ոաւլ. լեոնե
բուն
։եւ Հոն կանգնահ
Հայկական
փանքերու
մասին ,
ո րոնք աւաւլ ա յսօր ո * եւս են։ ա յլեւս : Այս քանի
մր խօսքերբ
ոբպէս
Համարատուութիւն
,
պարտք
ղղացինք
Հ՛անրութեան
նեբկայացնւել
:
ՄՇԱԿ
Կա.րգԱՏէբ
ծԻ
տամՊ^կ^էէբ
Հ
6
ա
Ռ
Ա
Զ^^
Ը
Fonds A.R.A.M