11յ111/17Շ11^°՛՛^՛
՚ ° 1925,11.Շ.Տ. 376.286
Օւքճէէտա : ՏՇՈ. Ո1ՏՏաճ14
17,
1Հս6
ՕՅ ա շ տ ա շ
- է^/\1ՀւՏ (130
:
10Լ61^Շ
Վեցսւմս.
ՈՕՕ ֆր–, Տար. 2200, Արա. 3000 ֆր
քքԼ €06. 15-70
ԳիՏ 10 ֆր • Շ.Շ.Բ. Բտոտ 1878-63
յտսժւ 6 ա^ււՏ
1952 Հթգշարթէւ 6 ՄԱՐՏ
28րդ Տ Ա ՐԻ - 28^ յ^ոոէշ 6705 Ա րշրջան ր-իւ 2116
ՄԵՐ
ԽՕՍ՚ՐԸ
Խմթագիք՝
ՄԻՍԱ-ՐԵԱՆ
ՎԱ%Ը ՆՈՐԷՆ ՊՒՏԻ ԱՆՃՐԿԻՆ
ՊքԱւոյաէՀւսկան երեւոյթ
մր չէ որ
Գ"
յնզդո
յն քո–
քերէ
քլաւքմ ուսձ^ք– 1Լղդ • պա ա ո ւ ի ր սւ կո ւթ ի ւն
ւ/
ր ւո լւ–
րամ սւդրե լէ զումար
չունենար իր սնտուկին
մ էք ,
ճակսւտազրակռն
պաՀու֊
մը
(1919 1920) :
Անոր ամէնէն
Լարյ-ուն
խորհրդականը,
Պ– Ա՛
Զօպւսեեան
, զէզե րով
նամակնե
ր կըզրէ Պ • Մ ՚
Տամատեանի
, Հ ա դո րդե լո վ զանազան
լուրեր
Ղ՛ա Լ–
նակիւլներոլ
քաղաքականութեան
, կիլիկեան
Հաբ
ցին եւ Հայասաանի
Հանրապետութեան
մասին։
Եւ է՜նչ մանկունակ
լալաաեսոլթիլն
, լրազրա–
կան
լուբե
րոլ
աւլղ եցութեան տակ , ի վերքո
յ
յ"՚ն–
դելու
Համ ա ր եդե բական
յ ո ւս ա խա
բ ո՛ւթ ե ան
մբ՜.
« Եդիպտոսի եւ Հնդկաստանի
մէք
թուրք
1ռ\.Ո^շներբ
աչքբ
բացին
Անդլիացւոց
Լմենք ալ
նսլա սաե ցինք ա յ դ « բացում
՝>՝>ին) եւ Հասկցան որ
աււյ դ մարղոց Հետ սիրալիր
վե րաբերմ
ունքբ
ասլու~\
չութիւն է
»: (2
տ ունիս
\0ւ\9)
1
՚
Ուբիչ աւետիս
մ բ՝
մ իեւնո
յն
զ բութ ե՛ան
մ էք . ՝
• — « Մէկուկէս երկու ամսէն ամէն բան
կ՚ո^
րոշուի։ Մեր պարտքն է մինչեւ այդ աւքերիկեան
1Ո&ււ(13էիԱ Վւ՝այ պնդելով հանդերձ, ամենասիրալիր•
յտքյւաբերսւթիէննեբ պահել բոլոբ դաշնակիցնե–
բուն հետ:
...
Թրք ասիբական ամպր անցնելու վբայ է :
Հիմաւյ նորէն շաա քիչ հաւանւակաՕ^բ թուի որ
Պոլիսր Թյւքաց ձգեն »:
Նոյն տարոէ-ան
Հոկտեմբերին
,
առազասաները
ՀետղՀետէ
կ՝իքնեն ՚.
<: թուրք
աղդա յնականն
ե ր բ օրէ օբ կբ ղօ բա
նան
- անշուշտ
խենթ
բանեբ
սլիտի
բնեն •
յո
յս"
ատէւր վբայ է »: (Հոկտ.
30)։
Գուն-ուար \եէն
(1920),
ո՛՛ւրկէ
ուր,
նորէն
արեւ կբ հ՜ազի Աղդ • պատուիրակութեան
գրա սեն
եակներուն
մէք կամ հերռւնի
վա
ս տա կա ւո ր ին գլ
խուն
վերեւ•
— « կբ յուսանք որ Փբանսակա՚ն գրաւումներր՛
պիտի աարածուին մինչեւ Տիա1բպէքիբ, Սւ|ազ,
ւսաբբերղ.: Ասւոբ համար հոս կ՚աշ|սաւտինք մենք
եւ կ՚աշ|ստտինք ւնահւ որ այդ բոլրլւ հողամաււերուն
էաւյկական հա՚նգամաքւքր ՜նանչնաւն Ֆրանսացիք »:
Այդ
լալատեսռւթ
իւնբ
ղրել
կուտայ
, նաեւ,
^է « երկու
Լա յաստան
պիտի
ունենանք • մինան
կաիս (ռուսական
Հայաստան),
միւսբ՝
Ֆր՛անսայի
,նձն
ւնե,
Հով անա
ւո ր ո լթե ան յւ
մէք » :
՛հեռ ուրիշ դոՀ աբնեբ՝
դիւանա դիտա կան սրա–
աոեսո՚լթեան
:
Մեր
բոելէքբ
ուրիշ բան էր :
Աղղ • պատուիրակութեան
խորՀրդականբ
իր
նամ ակնե բուն
մ էք դառնօբէն
էլ՛՛ո գբա
յ
սնտուկին
գատարկութիւնբ
;
« Պատոլիբակութիւնբ
մէշա նեւ^ է ։ Ամէն
ասգբէւր
ցամքեցաւ » :
Պատմ ութ
իւնր
էլ բսէ թէ մենք
միչտ ա յսպէս
ենք
երահ :
Տաճախ
, սնտսւկբ
լեցուն է եղեր , բայց ղը–
Լուիսներբ
նեղցեր^
ցամքեր
են
յ
Ուրիշ ատեն,
ղլոլխները
հաղկեր
, « իմաս–
էոուններու » շքախումբ
մբ, կազմեր
են • բայց
ղան– •
ձը պարապ է եղեր ;
Երկու
պա բագանե
սուն մէք ալ ,
թանկագին
պատեՀութիւննեբ
կորսուեր
են անդարձ։
Եւ սե
ղանի։ ւիրաք մնացահ
են ողբ ու կոհ։
Նիւթեր պատ
մութեան
Համար:
թրքական
բոնատիբութեան
շբքանին
,
մաբգիկ
գմկամակահ
ենդրամ տրամադրել
Հասարակ
էնք–
նասլա շտպանութեան
Համ ար , յետոյ
ամէն բան
վրա
ք տալու
պա
յմ անով ;
Գոնէ անցեալբ խբատ
եղա՛՛հ է ներկային կամ
ապա։լայէն
Համար \
Գմբախտաբաբ
ոչ :
իբրել
թունդ
Արեւելքցի
,
ամէն բան
ձղահ
ենք բախտէն : « Րացակայ » ենք աւելի քան
երբեք։
Գլուիոով թէ
գանձով։
ԵԼ
անշուշտ
վաղր
ուրի չներ
պիտի
փսփսան
ողբտձտյն
•
^
« Ամիսբ
200,000
ֆրանքի
պէտք
ունիք։
Ո՛՛ւր էր որ ՐԱար եւ ղրկէինք– • .
»տ
Շ .
0 Ր Ը 0 Ր Ի Ն
Հ Ո Ր Թ Ա ՚ Ն Ո Տ Ե Ւ ՅԱՐԴԱ1.ՈՑ
Մասնաղէտ
մբն է ոբ կը պատմէ « Աովետա–
•կան
Հ ա յասաան » օրա թեբթի
յունուարի
թիւե
րէն
մէկուն
մէք.
« էքնահ
օրէն,
մենք
Հոբթուկները
կը
՝ պաՀենք
2 7
ասաիճան
ցրտութեամբ
Հորթա–
նոցէ մէք : Նոբահին
Հորթոլկը
կը
՚հահկռւի
հղօտի
Հաստ
շերտով
, որմէ
դուրս կըմնա
յ
միայն
անոյւ
Դէուխը։
^ Այս սլա յմ աննե րո ւն տակ
կ^ոլմեղւսնան
Հ որթուկին
սրտի
։։լ թ։։քերու
գո րհո
լնէ
ու
թիւնը
, արեան
շրքանը , եւ այլն եւ անոր մի
քին
աճ բ կբ բա՚ւձրանայ
շատ զզալի
չափոփ
մբ »= (Տունուաբ
՝22–~֊3\ ) :
Ո՞՛փ չոլբաիսանար,
տեսնելոփ
այս ղիտական
յտոաքղ
իմ-ոլթիւնբ
ե ւ սրտառուչ
Հ ոդահութիւէւը
:
Միայն
Հորթոլկներբ
չեն որ այսքան
գուրգ՛ոլ֊
րանք եւ Հանւլստութ իւն կբ վա
յելեն :
Լսահ եմթ է
Հո րթուքլնե
բուն
մայրե
բբ
, կո
փերն ալ մասնաւոր
ուշաղ րութե ան ա րմանացահ
,
են
, կ՛ո րե լի եղահին չափ աոատ կաթ
այւտազրե–
լու Համար : (Պ ս՚տկե
րնե
ր ու մէք տես՛ահ եմ որ կ։ս
թ
կբ կթեն
ելեկտրական-ութեամբ)
;
Րաիստալոր եննաեւ
Հաւերբ,
ոբոնք
՛աւելի
ւլ իւրալ եւ աւելի
մեհ՜ քանակոլթեամ
բ
Հաւկիթ
կ՝ահեն
, շնո ր Հ ի լ
լեն ին-ս
թ ա լին ե ան
կարդուսար–
Անշուշտ
Հ ։։ քւ թե
բբ եւ մարդերբ
նո յն
արմէքը
չունին սոփետական
աշիսարՀին
մէք :
ԵԼ
ս ա կա
յն , կարելի
չէ ՞ բ երբեմն
Համառօտ
լո լ ս տ բ ու՚ւ..ո կ թի՛ ննեբ
Հաղո րգել
նաեւ
Հե՛ո եւե
ալ
Հաբցեբ^
լ ւքասին, ի պէտս « նացիոնալիստ
- ոե–
ցիտիփիստնեբի
» տ
Որրան
ղ իտենք
,
Հ ո ր թանոցներուն
Հ ետ քար՜
գանոցնեբ
՚–՛լ կան
I)) . Միութեան
անհայբահիր
տա բահութեանց
փյւայ , « սլատսսլա րե լո լ Համար ՜»
անՀաւք ա ր բանտա քւկեա լներ եւ ՛աքսո բականնւե
ր :
Ո"՝րքան է ա ւգ քարգանոցներուն
ցրտութեան
կամ
քեբւքութեան
աստիճ՚/սնբ
:
Ան.ւ։նց մարմ իննե րն ալ կբ հւսհկուի՚^ն
յս՛ րղով
կամ խոտով
,
։լ ուրս
ձւլ ե լոփ
մ իայն
դլուիսնե
բբ %
Այղ « խնամքին։ » շնորՀիւ,
կ՝ ո լմ ե ղան ա՞ յ թէ
կբ տկարանաք
յյւնոնղ
սրտի ել թոքերու
՚լորհու–
նէռւթիւնբ
յ
Ո՞ բքսն է անոնց « միքին աճր »
ա
յսինքն
հ է լրում ի
եւմ
աՀուան
Համ
եմ ատո ւթիւնր
է
ՎԱՀե
ՏԽՐՈՒՆԻ
.
Վերքին
պաՀուն
ցաւով
Հաս
տատեցինք թէ Նիսի օգանաւա
յին ա ր կահ
ին ղո Հ
՛լացա՛հ
ՀայուՀին
Տիկի՚ն^Նոլաբղ
Մրսրե՚սնն է,
կինբ՝ Պ– Արմէն
ՄրսրեանԴ։
Ողբացեալ
տիկ
էնբ բարեսէր
ՀայուՀի
մըն էը,
եւ քեբմապէս կբ Հետաքբքրուէր
Հանրային
ղոր–
հեբո՚Լ : Մ եր ցաւակցութիւննե
բը :
ԱՅԶԸէւՀԱՈՒՐ ԵՒ ԹՈՒՐ՝^ ՐԱՆԱԿԸ
Զօր–
ԱյէլբնՀաուր
երեքշաբթի՛
օր
վեբքացուց
իր խորՀրդակցութիէններբ
թուրքիոյ
բնդՀ • սպա
յա կ՛ւ յ տին
Հետ։
Ան/լարա
յէն կբ Հեոադրեն
թէ
սպարապետբ
մեկնեցաւ ա յն տպալորութեամ
բ թէ
թուրքիա պատրաստ է
կռուելու։
Տ րուահ
որոշմ ան
Համ աձա
յն , թ րքա կ՛սն
երեք
բանակնեբբ^
որոնք կբ բաւլկանան
19
ղօրաբամին–
ներէ եւ վեց ղրա Հ ապատ
կիսա բամ իւններ է , պիտի
դրուին
ԱյղբնՀաուբի
դերադոյն
Հրամ անատա
րու–
թեսն տակ : Անոնք
ուղզակի պատասխանատու
պի
տի
բլլան
ամեբիկացի
հովակալ
՚Բերնիի
Հրտմա–
նատարութեան
, որՀաստատուահ
է Նափոլիի
մէք։
Ւտալսւցիներբ
կբ յուսային թէ անոնք պիտի
ղբր–
ոլին
իտա
լացի
ղօրա փարի մբ
Հ
բամանատարու՛
թեան տակ, բտյց այս յոյսբ իդերեւ
ելաւ։
Ար՚լէնւ
թուրքերն ալ տրամ աղիր
չէին
ընղ ունելու
:
էԲոփակալ
՚Րերնի
Անղաբա
պիտի
այցելէ
մ օ–
տերս
, լրացնելու
Համար
բանակցու
թիւններբ
, ո–
բոնց
շնորՀիւ
թբքա կս՛ն բանակբ
։իեր քն՛ա պէս սւի
տի կաւղուի Աալանտեանի
կազմ ակե րպութեանւ
\
Զօր • Աւ՚քբնՀսէուր
մեկւեքէ
.ոո։<^".՚^հ–ե։՛ Գո–
քակսն « Զորրոբդ կէտ »^ , Անդաբայի
չրքակա–
նելւբ եւ գիաոեց թուրք
սսլաներու եւ
ենթասւղանե–
րոլ
մաույանրւ՝
աէքերիկեա՚՚ւ
Հրք^սա •քերու փբայ՛.
Ն ո ք
թեկԱածոէԱ
կը յոէսայ
/աջողիւ
ՉԱՓԱՒՈՐ ԴԱՀԼՒՃ ՄԸ
ՖՐԱ՛ՆՔԸ ՓՐԿԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ
վարչապետութետն
եբրոբգ
թեկնահուն
, Պ •
Անթուան
Փինէ, որ
60
տարեկան է եւ սեփակա–
նատէրբ
կաշիի
դորհարանի
մբ, երէկ
իր փերքնա
կան պատասխանր
տուահ
պիտի
րք քար
Հանրապե
տութեան
նախազաՀին
;
Պատասխանը
Հաստատական
կըՀամա բուի
յ
եւ.
Համաձայն
փերքին
տեղեկութեանց
, նոր փար–
չասլետը
Ազդ– մողոփին
պիտի
ներկայանայ
այսօբ
Հինգշաբթի
, փաւերացում
իսնգրե լու Համար :
Պ • Փինէ առքի
օր տեսակցեցաւ
չո րս
նախկին
փա ր չա պե տնե ր ո լ Հետ , ոբոնք
անդամ են Ագգ *
մողոփի
կեդրոնի
կուսակցութե՛անց
:
Տեսակցու
թիւններ
ունեցաւ
նաել
ուրիշ
Հինգ
խմ բակց ու
թե անց ներկա
յա ց ո լց ի չն ե ր ո ւն Հետ : Նո
յն օրբ պա
տասխան
պիտի տար, բայց
կ՝բսոլի թէ Հանրապե
տութեան
նա իսագաՀ
բ թե լաղրահ է որ ուրիշ ակա
նա ւո ր գէմքեր ալ տեսնէ , աւե լի
լա
յն
Հիմ ան մը
փրայ
կազմելու
Համար
դաՀլիճբ։
կատարոլահ
Լսո բՀ րդա կց ութ իւննե րէն կը Հե
տեւի թէ նոբ թեկնահուն
յոյս
կրնայ
դնել իր խմ
բակցութեան
(անկաիս) , ա րմ Աւ տ ա կանն ե ր ո ւն եւ.
ուրէշ
կարդ
մբ չափաւոր
Հոսանքներու
փյ՚այ է
Մ իւս
երեք
զլփսաւոբ
կոլսակցութիւննեբբ
•—• կո լ–
եան , մողոփրղական
եւ րնկել։ փա րական
յա
յտ–
նապէս փեբապաՀ
ղիրք մբ բռնահ
են ; Երեքն ալ
սլատասխանահ
ենթէ պիտէ սպասեն Պ •
Փէնէի
պաշտօնական
յայտաբ՛ա
րոլթեան
, իրենց
ղի՚րքր
^չ^
եւոլ
Համա
դոլ
Ր •
Պ– Փինէ խորՀրգակցեցալ
նաեւ
Ազդ.
մողոփի
նախազաՀին՝
Պ– էո֊/՚ոյի Հետ, կարեւոր
մեհամաս–
նութիլն
մ բ ապաՀովելու
Համաբ :
Ւնչպէս
դրահ
էինք
երէկ , նոբ վա
ր չա պե
տին
ղլխաւոր
ղորհբ
պիտի
բլլ՛ս
յ մա սնա դէ տնե
ր
ո ւ նա
խա րար։։ւթիւն
մ բ կաղմ ել , ֆբանքբ
փրկելու եւ
երկրին
ելմտական
փիճակը
բարւո՛քելու
Համար
։ Ւր
բարեկամներուն
՛ալ ըսահ է թէ ֆրանքի
պաշտպա–
ւ ութեան դա Հ լէճ
մը կ՝.ուղէ կազմել : Պէտի
քանայ
իքեցնել
ղիները,
որպէսւլի
չստիպոլին
բարձրա
ցնել աշխատափարձքբ,
որ տեղի
կո՛ւտայ
թղթա–
դր՛ամ ի աճմ ան : Հակառակ
շէ տ՛ուրքերու
յաւե
բ
ման,
բայց
ամէնէն .առաք պիտէ փորձէ
խափ՚անեէ
Հարկա
յին խա
ր՚լ՚ա
իսո ւթ իւննե ր ըՀ.
Նե րմ ան
շբքան
մը պիտի
բացուի
, որպէսղի
բարեմիտնել՛
կարե
նան
փճա րե լ իրենց
պա րտքբ : կ՝ ուղէ վե բ աՀ ա ս տա
տել
վստաՀութիւնբ
, ի Հարկին
փոխառութիւն
մբ
կնքե լու Համար
։
կարդ
մ ը թերթեր
գիտե
լ կուտան թէ
բոլոբ
կուսա կցո ւթի
ւնն երբ նախապէս
տրամ ագիբ
է էն ա–
քակցելոլ
նոր փ ա
ր
չա սլե տ ինւ , բայց երբ տեսան ոբ
պաՀպ։սնր։ղս։կան
Հ ո ս անքն ե բ բ կբ խանգա փառո
լին
իր հրաղրոփ
, միւսները
փեր՛ա սլաՀ դի՛րք
մ ը բռնե––
ցին,
մէքն
բլլալոՎ
զօր– տբ
Կ՚՚լի
կազմակերպու
թիւնը :
Ւբսպեկներու
կ՚որհիքոփ,
այս փերքին
կազմա
կերպութեան
տ՚սրաամ
դի բքն է որ կբ ղմէ։ւա
բա–
ցբնէ իր ւլորհբ։
կոլե՚աններբ
բաց-որոշ
պատասխան
մը տուահ
չէի՛ն
՚էինչեւ
եբէկ–, իրենք
այն յոյսն
ու
նին թէ կ ւսցութիւնբ
այնքան
սլիտի հանբանա
յ որ
ի վերքո
յ իրեն՛ք սլիտի կաղմ են կա ւ։.ա վ ա րոլթ
իլն բ :
Տեղական
թերթերբ
դարձեա
լ կբ դբեն թէ Հաե–
բապե տութե ան նտխաւլաՀբ
Հանդիսաւոր
կոչ մը
պիւտի ուղղէ Ազգ– մողովին
, եթէ երրոբդ
թեկնա
հուն ալ ձաիսոզի :
կացութեան
անստոլդութիւնբ
մ իչտ
կ՛՚ազ
դէ սակարանին
փրայ ; Վեց օրէ իվեբ
թղթտդրամ
սթերլինը
1095
ֆր ՚ կ^արմէ աղատ
շուկային
վրայ,
ա յսինքն
ռ բ ինա կան գինէն
115
ֆրանք
աւելի
։ Առքի
օբ տոլարբ
կ՝արմէբ
485 ,
ղուից - ֆբանքբ \
10.25 I
Նափոլէոնբ
4990,
ղուից.
ոսկին
4680,
սթեբլինբ
5820 ,
ձոյլ
ոսկին
629,000
ֆրանք
։
ԵԳՒՊՏՈԱՒ
նոր փարչապետբ,
Հէէալի
փա շա ^
յայտարարեց
թէ «բացառիկ
միքոցնեբբ
Հաստատ–
։։լեցան
փերքին
դէպքերուն
Հետեւանքոփ։^յյարեւո–
րբ այն է որ նաւբ
ճամբալ
Հան
ենք . յետո՚յ ադա
տո լթիլկլներբ կբ փերաՀաստատուին
՝» : Վարչա
պետբ
տեղեկադիրներ
պաՀան
քահ է
քաղաքական
եւ
զէն ու։։ րական
մ ա սն ա ղէ տնե բ էն՛ քննե լու
Համ
աբ
ան ղլեւեւլ իպտական
խ՛եղէ ր ր ՝•
Զրոյցի
մը Համ ա–
ձայն
ձե բ բակա լուահ է Ա երակէտտին
փաշա , նա
խորդ
ներքին
նախարաբբ, ռբՆաՀաս
փաշայի աք
բաղուկն էր ել գլխաւռբ
պատասխանսւտռւն
կը
Համ ա բուի
յունուսւ
ր ՚2յեե խււո՚ւԼո ւթեանց
:
քԼոտէ-բէրոՆ շարունակ ութ ի ւ ն բ կարդալ Դ՛ էջ)
•Ըն։; Հա՛^– ո ապէ ս թոլրյէ
ղինուո
ր ը շատ փարմ չէ ոաղ–
մաե՚ոն
նա/։ զո ք^հ՜իրն ե բո
ւ : Ջ,օբաւիաքւբ իմացաւ թէ
մասնաւոր
դպբոլք մբ Հաստատուահ
է, ռր ւիսւ րմ
ղինուո
րնե բ կր Հասցնէ
Հրասա
յլի գո րհահ ութե ան
Համար , կարելի
արադութեսւմբ
ւ
թուրքիոյ փեբ
։տրւս~,աւղաւ՚ւ
I։ 1ւ սա բւ, Ժ ին I եոբ
ս աաո
աղինո
ւահ
են
ամ ե ր ի կե ան
Հ ետ՚էէգօտ
իչ
Հ րա ս ւս յ լ ե բ՛ո վ :
Fonds A.R.A.M
