87թգ ՏԱՐԻ - 27 ձոոէ^ « 0 .
6605–Ն՚՚ր
շրշս/ե թխ
լը
րւ^ա աԶ
Չսօւաւըիյ ;\ւաըւ^ւըւ\ւ ըիյ տ։աօբտ
ա^1^^1՚՚Շ1–1
քօոճշ
6Ո
1925,
11.€.Տ. 376.286
17,
Բ
ԱՇ Օտաշտաշ
֊
Բ ա \ Տ
(130 ա է ա ։ 10Լ61^Շ
Վեցամս. 1100 ֆ յ ւ – , Տար. 2200, Արա– 3000 ՓԲ՛
ա
608. 15-70 Գ | է ն ^ Օյֆ ր €.Ը.|>. Բտոտ 1678-63
յշսճւ 8 Ւ ( օ « ա հ« 1951 Հ ի ն գ շ ա ^ ի 8 ՛ՆՈՅԵՄՐԵՐ
^Վ^1Խ՝
5.
ՄԻՍԱ՛քԵԱՆ
2016
ՀԻ1քՆԵՆ1^ ՀԲԱՏԱՌԱԿՋԱԿԱՆ ՄԸ
Բազմաթիւ,
հն Հայ կեանքին
ցաւերը։
Ամէն
չարաթ տեղ կուտանք
յօգոլածազիթւերոլ
, որոնք
անկեղծ
նութեան
առաշ
գրուող
Հարցերր
կր քրքրեն,
իլ -
րաքանչիւրր
իր անկիւնէն , իր Հասկցած
ձեւով :
ՀայապաՀպանման
Հսկայ պայքար
մր կր տա
նինք բոլոր ճակատներուն
վրայ։
Ս փիւոքի
ղամա*ն
իրականութիւնը
կը պաՀանշէ լարուած
շիղեր ու
մկան։
Ուսուցիչ,
մտաւորական թէ գործիչ՛
ամէն
՚^^հււ
Իբ ոաՀմանին
մէշ, մասնակից է այս Համա
տարած
պայքարին
: Բայց յաճախ կր սխալիւնք ,
զէնքերու
էնտրռլթեան
ձ՚էշ :
Մ իակ գարմ անր այս րո լորխս Համ ակարգ
աչ
խատանքն է : կարելի
ներղա^ակոլթեամր
եւ
գործնական
քա յլերով :
Այգ ղործն ական քա լլե րէն մէկն է աՀա Հ րա–
տարակչական
մարմնի
մր ստեղծումր
Հսւ յաչատ
կեղրոնի
ձ՛ր Համար օրինակ
Պէյրութր։
(քաճախ
գանգաաներ կր լսենք մեր մողովուրղին
ղէպի
ղ րքերն ու Հրաաա րակութ իւնւնե րր ցոյց
տուած
անտարբե րութեան
մասթւ։ Աաաի վրայ
Համրուող
մեր ղբա գէտնե րր ղիր քեր կր Հրաաա բակեն՝
Հա՛
ղար ու մէկ զրկանքէն ե րով իրենց Հաւաքած գու -
մաներր
նետելով
անորոչին
ղիբկբ։
թուղթին։
ու
տպաղրոլթեւսն
ծախսբ
Հսւ՝.եցի՞ն՝
"՛յղ ալ մեծ
րա^ է : Բայց
ի՛՛նչ րսել աւելի ղմրախաներոլ :
Պէյրութի
մէշ ունինք
Համազգային
Ընկե -
րութեան
Հրաաա րա կչական ր , որ իր
կարողու -
թիւննե բուն նե րած չավւով կր ձեռնա րկէ ղանա -
զան ղործերու
Հրատարակութեան
: Վերշին տաս
նամեակին
անոբ տպաբանյէն
լոյս տեսած
են րա -
լական արմէքաւոր
ղրքեր : ԳնաՀատելով
Հանղերձ
կատարուած
աչխատանքր,
կր խորՀինք թէ Հբա -
աա րակչական
գործբ պէտք է գրուի
առեւտբակս/ն
Հիմերու
վրա
յ՝ ամանի ել առատի աոաշագրու -
թեամ ր ՚՛
Գիբք մր որքան աման
բլլայ՝
այնքան
աւելի
տարածուելոլ,
մողովրղական
լայն խաւերու սե -
փական ութիւնր
դառնալու
Հա
լանա
կս/նո ւթի
ւնր
կ
՚ունենայ :
Հբաչքի
Համ աղօբ երեւո յթ
մթւ է ա յսօր տես
նել մարդիկ , որոն^ անձնական
նաիսաձեռնու -
թեամր , մտնեն ղբատ՛ուն մր եւ Հայերէն
գիբք մր
գնեն։
Հեղթակի
մր սպառած
գԻրքերը
Հարիւրին
•ութսուն տոկոս ով
յսաթէ՜ր
Համ ար կր ծախուին ,
յաճախ
նո յնիսկ
Հտսցէագբութեամ
ր :
Արգ,
ինչպէս
կ՝ոլղէք,
որ այս պա
յմ անն ե րուն
տակ. Հայ գբագէար
աներկբայ
իր ստեզծագոր -
ծո ւթիւննե բուն սպասող ճա կաատդր ին ,
ԼԲք.՚՚*բէ^
մտածէ երկեր
յօրինելու
մասին :
Աւելին՝
անիկա
ոլ^ւի Հրտտաբակելի
գործեր ,
որոնց յանձնած է մաս մր իր Հոգիէն
։ Բայց
ամէն
անգամ ալ, սպառումի
մղձալանշր կ արգիլէ ա -
նոնց Հրատարակում
ր ել Հրատաբտկե
լինե բու չար
քր կԳրկարի ...
ԺամԱ
^ա1^
է որ Հայ ղրաղէտր
այս նեղ գբոլ–
թենէն
Հանելու
միշոցնեբոլ
մասին
խորՀինք։ Եթէ
մեր
առաշա
րկած
Հրատա բակչտ կանին
գլխաւոր
նպատակր
րլլայ աման
ղրքեր ներկայացնել
Հսմն -
րութեան ,
այն
ատեն, վախանակ
Հինգ
Հարիլր
կամ,
ամէնէն րարերաիսա պարագային,
Հաղար
Օրթակով
տպուող
մեր ղրքերր,
պիտի
ունե).ան
եռապատիկ
սպառում
: Այս ձեւով, թէ
Հեզինակր
աւելի մեծ
թիլով
թ
թեր ցոզնե ր պիտի ունենա
յ եւ
թէ չնթե րցաս իրութիւնր
ՀեաղՀեաէ
աւելփ
պիտի
տարածուի
մեր մոզով ուրդին մէշ :
քւ՞նչ ձելով կա բե լի է Հիմնել
Հրատարակչա -
կան մր, որո՛՛նք պիտի
րլլս^ն նախաձեռնողնեբր :
ԱՀա Հոս է ռբ կարգր կուգայ կոչ ուղղելու մեր
Հարուստներուն
: Անայուն եւ օղտակար
գործ մր
կատարելու
ատենր եկած է : իրենց
պատկանած
մոգովուրգին
Հանգէպ
նուիրական պարտք մր Հա
աուցած
է՝Բ1Լան, եթէ այս ձեւռվ նպաստէն Հա -
յապաՀպանման
պայքարին :
Մեծ գումարներ
անՀրամեչտ
չեն։
կ թ. ան
Հիմնել
րնկերութիւն
մր, յանձնել
կարող ումերու ,
ստանալ
իբենց ւէւրգաբ բամինը եւ
Հրատարակել
գիւրամատչելփ
դրքեթ
նոր թէ Հ թն գրողներէ :
Տոյս
ունինք որ մեր այս կոչր կր լսուի իր րո–
վս^գակ
կարեւո ր ո ւթեամբ։ Ու
III
յսպէսով , ոք
միա յն Հայ գբագէտր
Հրատա րակո ւած կր տեւ^է
իր երկերր, այլ նաեւ, մողովուրգին
մէշ րնթեր -
ցասիբոլթիւնր
նոր թափ կ՝առնէ :
Հայ
ղիբթ
ու
գրականութեան
ղռւրղոլբանքր
կ՝աւեթայ եւ Հայ
մշակո յթր , ՛նոր ալիչ կր ստանւայ ;
Խմրագրս^կան ԱԶԳԱԿ ՇԱՐԱԹՕՐԵԱԿի
0 ր Ը
Օ Ր Ի Ն
Ւկ
Ի՛՛ՆԶ կ
ԳՐԱՄԱԳԼՈԻեԸ
Պիտի
ուզէինք
ոբ Աարքսէն
վերշ, քիչ մր ա–
ւեվի
(Լուաղ
փիլիսոփայօրէն
, եւ քիչ մր
աւելի
դրական գետն ի վբա
յ , մէկր ե լլե ր ել մեղի րա -
ցատրէր
թէ ի՛՛նչ է
դ ր ա մ ա գ լ Ո 1
.յ ս ը :
կամ մեր լսա–
րաննեբէն
մէկր, իր Հերթական
գասախօսութեան
նիւթ
գաբձւԼէր
զայն,
գասախօսր
Զ՛ Ն՛ չՐԱ"" ՜
լու պայմանով։
ՈրովՀետեւ ան ալ
ղրամագլուխր
մաբքսեան
ակնոցով
պիտի գիտէր, եւ բան
պիտի
չՀ աս կնա յինք :
Ապասելով այգ շինիչ ել անՀրամեշտ
ղասա -
խօսոլթեան
, մ՛եր
կողմէ քանւի մբ բացատ րու -
թիւննե բ , օրուան
իրականութենէն
քաղուած ,
թերեւս
աւելորգ
չրլլայ :
Նախ մեծերէն
սկսինք։
Ամէնէն
մեծերէն
մէ -
կուն Համաբ
յսաղաղՈԼթ֊իւնը ,
իր գլխաւոր գրա -
մագլուխն է , որուն վրայ կբնւա յ աՀագին
շաՀաւոր
՚լործեր
թ։ել։
իրեն աստիճանակից
ուրիշ մեծի մր
գրամագլուխր
Հնչուն
դր1աւք11ւ է՜
տոլարր,
ծբա -
ղրուած
գո բծածո ւթեամր
մբ
իւրաքան
չիւր
երկրի եւ մողովուրգի
Համաբ աարբեր
բամանոլմ–
նւեբով:
Երրորգթէ
Համ ար
դիՆա
(ւագիսա1
–թ–իւ1յւը ,
իր բո լո բ ստ ո բա րամանո ւմնե րով •
Ախալ
մի
կարգաք,
րառր
«ստո րնութ իւննե
րով»
չէ ։
Տակաւին
իր ասպետականութիւնբ
պաՀ՛ած
Մեծի մր Համար ասոր անոր վրայ .ունեցած
1||ա -
Լաաքը,
որ
1914^*՛
ի
վեբ
թ՛չ խաղեր խաղացած է
իր գլխուն : Հ՛այերուն շատ մօտէն ծանօթ , պե
տութեան
նմանաղ
ուրիշի մր Համար
կ եղծ իք դ
ու
ա Ո 4 տ ը :
կարգ մր միամիտներու
Համար ալ
արդԱ1–
յ ա ւ թ ի ւ ն ր
ել
իրալււլնքր :
իսկ մեր ածուին
մէշ
անչուչտ
մեծ "(Գ՜
աիկ չկայ Հոն, րլլալով
րո լորովին գեմոկրատ
ազդ
մր
մեբ չրշա սլա տէն սկսելով
նաիս կայ չաա
բանուկ
դրամագլուխ
մր,
Հայսատս^Տ1ա՚սիրու.թիւ––
՚ ն ր ,
ի՛՛նչ չաՀեր ապաՀովեց ան՛ ո" ր մէկր թր -
ւել սակայն,
այնքան
բազմաթիւ
են անոնք։
Անմի
շապէս վերշ «Ազգին»
սիրոյն
հ^՝ձւմեթxւշ\սա^\ւ^Ն -
թ
–|ւ1
–11
մբն ալ կայ, քիչ մր ատենէ ի վեբ։ Կայ
գարձեալ
եկեղեցա,1ս|ւրՈլյթ֊իւՏը ,
նոյնքան
Հասու -
թարեր
դրամագլուխ
եւ
ալքր1ւխավա1րՈ|ԼթլլսԸ–ը ,
ո–
րոլ\)։
րամնե թուղթե րր դազտնի էր ծախուին ,
ձեռքէ
ձեռք :
իսկ ա յս վերշերս ալ
Հրապա րակի
՚իյ՚ա ք
փայլող
մեծաղո
յն դրամ ա գլո ւխնե բէն
մէկն ալ
ե–
չատ
րարձր տոկոսով
եւ
նոյն իսկ
պարգելալոբ
1 (ճւՕՕքՏ՛՝
մինչեւ..՛
ֆբանք : Ասոր րամնետէրերբ
ղս/նազան եւզար -
մանաղան
մարգիկ
են , ո՛՛բ մէկր
կ՚ուղես , Պոլսէն
մինչեւ
Փարիզ
լրագիրներ,ո
լ
Հո"յլբ , նկարներով ,
չո^ւգալիչ
խորադիթւերով
ել
ծանուցումներով
ղա րգա ր ո ւած
թէ՛՝ ^եռքէ
ձեռք ա՛նց ուած
թռոլ -
ցիկնեբր ։
Բայց « ասոնք
Հ է^չ» պիտի րսէր մեր կին տոն
պաո ալ մամիկ՛֊ ե ր ու , տ ո լն։ ր մնացած
օբիռբդնե -
րոլ կամ բան դործ
չունեցող
չողչողուն
տիկիննե–
րոլ բաղմ ոլթեան
ք՛՛վ– Աք վե րշիննե բր
մանւա -
ւա I գ ձեռքէ
ձեոք կր խլեն րամնե թո ււլթե րր , թնչ
երանելի
միամ
տութեամ
բ : Զե՛՛ն
վախնար
արդեօք
ւսնանա կո ւթեն է :
.
ԱՕԱԻ
ԵԳԻՊՏՈՍԻ
ՏՈՒԵԱԳԻՐԸ
ՄԱԿԻՆ
ԱալաՀէտտին
փաշա յուշագիր
մր յս/նձնած է
ՄԱԿին, բողոքելու
Համար Աեծն
Բրիտանիոյ
յար
ձակումներուն
դէմ,
նո յն ատեն
մռղովիւն ոլշագ -
բոլթեան
յանձնւելով
անղլե ւեգի պտա կան ղաչնա -
գրի՛ /"գմ ան եւ Աուտանի
գո յավիճակի
Հարցերբ :
Արտաքին նախարարր
մտագիր չէ ԱԱԿի
բնղ
Հանուր
մոզովին կամ Ապա Հովո լթե ա
՛Ն
ԽորՀոլր -
՛լին աո.շեւ Հանե լու
ե։լ իպատկան
Հ աբցր , թհ չսլէս
յա յտնած է մամ ուլի նե րկա յաց ո ւց իչն/երո ւն , բա
յց
իր դիրքր կարող է փոխոլիլ
գէպքերու
բնթաց -
քով։ Պետ՛ մարգբ
մեղազբած է Անղլիացթեերր
ի–
բենց բար բարո սակա՛ն ա րա րքնե րուն Համար ;
Ե ղի պա ո ս տրամ ագիր չէ մ ա սնակցե լո
լ
Ա իշին
Արեւելքի
պաշապանողական
դր
ււլթ
եան ,
քանի
անգլիակա՛ն
ումե րր կր բանակին Ա ուէղփ
շրանցքի
գօտիին
մէշ։
ԳաՀիրէի կառավա բո ւթ իւն ր կր մր–
տածէ թէ՝ եթէ ներկայ
սլա յմ աննե բուն մէշ յա -
բին Միշերկրականի
Հրամանատարութեան
,
1936/
գաշնագբէ՚ն
աւելի վատ պայմաննւեր պիտի ստեղ -
կ-ոլին իրենց Համար,
որովՀետեւ
մէկի տեղ Լորս
Կը կատա^հ ՄԱԿի րացոԼԱը
ինչպէս
շաբաթներէ
ի վեր կր սպասուէր
, ե–
րէկ կէսօրէն
վերշ բացումր կատարուեցաւ
ՄԱԿին
Պ՛ վէնսան
Օրիոլի նախաղաՀո
ւթեամբ։
Ա/նոլՀե–
տեւ խօսք առաւ նախո րղ նստա չրշանի
նախագաՀ
Պ • ՆասբուլաՀ
ինթիզամ , որմէ անմ իշապէս
վերշ
աղօթքի եւ նե րՀայե ցողո ւթեան
աւանդակւմն պա
Հր իր սլատուոյ
տեղը ղրաւեց :
Առտուն
կանուխ ռուսական
պատուիրակու -
թեան պետ Պ՝
վիշինսքի ,
ընկերակցութեամբ
Փարիզի։
խորՀրդային
գեսպան
Փաւլովփ , քաղա -
քավաբակս/ն
այցելութիւտև
մը տուաւ Պ՛
Ռոպէր
Շումանի :
Ա ովիէաական
պատուիրակութեան
մեկնումէն
ետք, Բէ տ՝Օրսէ Հասան Պ-Պ– էնթրնի
Իտրն եւ
Տին
էչիոբն : Երեք պետական
մարգիկր
իսորՀր -
գակցոլթեան
առարկայ
դարձոլցին
Արեւմուտքի
սպառաղինո
ւթիւնբ
, «խաղաղութեան
արշալ»ը ^
Ա արոքի եւ Միշին Արեւելքի
պաշտպանութիւնբ
եւ ՜
ԳեբմաԱիռ
յ երկու Հատուածնե բո
ւն
միացման
Հար
ցր։
Ամէն պարագայի
մէշ, եթէ նոյնիսկ
անՀնա -
րին
րլլայ այս իսնգրին կարգագբութիւնբ,
Երեք
Ա եծերր որոշած
են
Պ՚նի
դաշնակցայխն կառավա
րութիւնր
առնել արեւմտեան
իսմրակց ութե ս/ն
մէշ։
Ժամբ Յթ , ՄԱԿի վեցերորդ
նստաշբշանի
բա
ցումին, Պ՛ վէնսան
Օրիոլ խօսեցաւ չաա կարեւոր
ճառ մր .
« Ի՛՛նչու Համար բարձրազտղակ
պիտի
չբսեմ
լ
րսալ Հանրապետութեան
նաիսաղաՀր,
որ եթէ Հոս
կոււլան
մեծանուն
մարգիկ,
որո՛նց կբ
սեւեռին
ա յնքան անձկա լից ն այուածքներ
, այս նստաչրր -
շանին , ոչ ան չո ւչտ ուղղակի
մա սնակց ելո լ ձեբ
աչխատանքնե
բուն , այլմ
արգկային
չփում
մր
Հաստատելու
Համաբ
իրենց
միշեւ,
գլուխ
գլթի
աե ս ա կէ տն եր վէ ոխանա կելու Հտմար , առանց օրա–
կարղփ եւ Հրապարակային
վիճ՛աբանո ւթեան
գէմ
յանգիման
Հանելոլ
իրենց
տաբակարծութիւններր
եւ այս չրշապատին
մէշ. Համաձայն
ՄԱԿի սկզ -
բունքներուն
, վւորձել
միասին
մեղմելու
ա^ն ՛ան -
Համ աձա յնո ւթիւնէներ բ , որոնք
կ՝անղամ ա լուծեմ
աշխա բՀր , մենք ղանւոնք պիտի
ողշո լնենք ուրա -
իաւթեամր
որ , վստաՀ եմ , պիտի տռինքնէ րո -
վա\՚.գակ տիեղերքը »:
Ջդքչիւի
դակիճը
ԿԸ ՀՐԱՊԱՐԱԿԷ
ԻՐ
6Ա6ՏԱԳԻՐԸ
Անգլիո
յ թագաւորր
տակաւին– Հիւանգ
րլլա -
լուն՝
իսորՀ րղ արանի վե րա րա ցմ ան առթիւ
Լորտ
Ս իմ րնաս կարդաց դաՀաճառր , որ կը պարզէ
Ջրրչիլի
գաՀլիճին
րնդՀ . քաղաքականութիւնը
է
Մեծ գմրախաութիւն
մր եղաւ աբքայթ
Հիւան -
ղութիւնր
Լո րտե բուն
Հ ամ ար , որ՛ովՀ ետեւ
ղբկբ ~
ւեցան
իբենց մետաքսէ եւ
էբմ ինէ
նկարագեղ
Հանգեբձնեբր
ցուցադրելու
դոՀո ւնակո լթէ^կն •••
ԳաՀաճառբ կրձգտի
զ օ ր ա ^ ե լ ապաՀովու -
թես^ն միշոցներբ , գո բծակցութեամբ
Բոմլնուէ լ -
թի, Ամերիկայի
եւ իրենց գասակից
Ե՚-րոպացի -
ներուն : Բ • զօրացնել
կրաւորակա՛ն
պաչտպանու
-
թիւնր
I
Գ . ղօրավիգ
կանդն իլ ՄԱԿին եւ մ ասնակ–
ցիլ Բորէա
յի պատերազմ
ին :
Ջրրչիլի
գաՀլիճր վճռած է վերշ դնել
իրանի
անւգլփական
չաՀերուն գէմ եղած .ոանձգութեանց ,
ինչպէս նաեւ Եգիպաոսի
\
9 3 6 /
գա^ւագրին
բոնա–
բարման, ղոբ չի գագրիբ
ապօբէն նկատելէ
է
Տետոյ նկատի
ունի Միշին Արեւելքի պաչտ -
պանութիւնը,
ղո րծակց ո ւթեամ բ դասակից
չ՚՚Ր"
պե տ ո լթ իւննե բ ռ ւն : Անաց որ , անղլիական
զօրա -
խումբերբ
պիտի չքաչուին Ա ուէղփ շբանցքէն , իսկ
Ս ուտ անն ալ ազատ պիտի
բլլա յ ո բո չելու իր ճա -
կատագիրր :
Ջրրչիլ
մտաՀոգ է ե րկրին տնտեսական
ել ե–
լեւմ տական
ծանրակշիռ
վիճակէն
։ Երկաթի
ճար
տարա րո լես աին ապա զգա յնացման
ձեռք
պիտի
զարնէ , մ
աս
՛նա
ւո
թ
եր ռ ւ պիտի փ ոխ ան ց ո լին ձեռ -
(ԼուրեբԱՆ շարու֊նակութիւնը կարդալ գ. է յ )
ղրաւմ ան ումե ր պիտի ո ւնենան
իրենց Հ
ոոերուն
վրայ :
Միւս կողմէ , Աղիղ էլ Մասրի փաշա, «
աղա
տաղբական
վաշտերու
Հբամանատաբ»ր
, յայտա -
րարած է թէ ԳաՀ իրէ ի կառավարութեան
Հրամա -
ն ինւ մ՛իայն կր սպասէ , շղթայ աղե րծե լու
Համար
աղաաագրական պատե բաղմ ր : Ա արաշախտր վեր -
շացոլցած է իր խօսքր. Հաւաստելով
թէ մեծ քա–
նտկութե-ամբ
ղէնք ունին իրենց տրամ ագբութեան
տակ :
Անաց որ , Պ • էնթրնի
իտըն ծանուցագիր
մր
ստացած
էՄ ՛Ն՛" Հո՛՛ն
գն
երէն , որ կբ խոս տանայ իր
աշակցութիւնբ
Անգլիոյ , եգիպտական
թարցին
մ էշ : Անւցեա լ ամ իս ֆրան։ սական
կառավաբութիւ
նբ աբգէն
կանխած էր Ո
՚-Ո
չինկթ
թ
ր , ծանուց-տ -
նելով
.որ ամբողշ
ումով պիտի պաչտպանէ Աեծ^
Բբիտանէիոյ տեսակէտր։
Այմմ , Եգիպաոս
չաա
գմուարին
կացութեան
մբ մատնուած է , ո րովՀե
աեւ Հ-արկագրոլած է ճակատիլ
երեք մեծ
պեաոէյ*
թեանց գէմ ;
,
Fonds A.R.A.M
