27րգ ՏԱՐԻ
ՄԵՐ
ԽՕՍ՝քԸ
^ ^ ^ ^
է1^^1^7€11
ք օո^I6 շո 1925, Տ.€.Տ. 376.286
17. 1Հս6 Օօաշտաշ ֊ Ր;^1Տ (13)
աէւօ։
10Լ61ՃՇ
Վեցամս– 1100 ֆր • , Տար. 2200, Արտ .՜ՅՕՕՕ ֆ ր
ա. 606.
15-70
Գին 10 Փր՛ €.Շ–ք•
1678-63
6^ճ^(^^ 2 Օշէօհ«
1951 Երեքշարր-ի 2 ՀՈԿՏԵՄՐԵՐ
27 ձօոքր Ոօ. 6574–՚Նոր շրջաԹ՛ թ-իւ
1985
ՀռՀԻՒն
Ոհ ԻՇխԱՆԱԻՈՐԸ
Երբ ւԼրաալաղգ արք– ալ^ էր , յաճախ
գէտեէ
1չու.էոայխհք թէ էաքաչար կր սխալի , արտակարգ
Հանգամա՛նք աալով իր սլաշտօնին :
յ՛րեն , ինչսլէս
իր րոլոր
գաս ակիշներուն
Հա
մար , գաղտնիք
չէր թէ էշմիաձ-ինր
ինչո՛ւ, նորե -
Լու֊կ տիտղոսներ
կր
չ1՚"
րՀէր
,
կաթողիկոսական
փոխանորղ , Հ ա յրապետա
կան պատուիրակ
եւն . ;
ք՚րեն
Հետ , միւս րարձրաստիճան
փեղարա -
ւո րնե րն ալ շատ լաւ ղիտէ ին թէ օտարոտի
ղեր մր
կր սաՀմ ան՛ուէ ր իրենց , ա յգ րացաււիկ
տիտղոս–
ներոփ :
Ամենայն՛
Հայոց
կաթողիկոսր
տասր եպիսկո
պոս մէկէն ձեււնագրեց
1945/՛՛՛,
Յրուելոփ
ի սփւիւռս
ա չխա րՀ ի •
Վ^եր^երս չորս փարգապետներ
եւս
ձեռնա -
գրեց (երեքր Երուսաղէմէն
, մէկր քիումանիայէն) ,
՛առանց Հաշուե լո լ անոնք "ր կր պա չտօնափա րէ^
կոփկասի
մէշ :
, Ս ոփորակս
/Լ.
մամ տնակներու
մ էշ , այս
կարղի
ձեոնաղր ութ իւնն երր կր կատա բուէ ին Համ աձա յն
Հայ՛
Եկեղեցւոյ
ՀիմնակաՆ
կանոններուն
,
իւ -
բաքանչիւր
թեմի Գաւառ . Ժո ղո ւփ1։ե րո լ որո չու -
մոփ։
թեկնահ՜ո
լ
՛ւ,
եր ր կա՛մ առա^նորղներ
էին, եւ
կամ պիտի րնտրոլէին
^րստ
րնկալեալ
սոփորու -
թեանց » :
Բացառիկ
պարափաներոլ
մէշ միայն– նուիրակ
ներ կ՚րնտրոլէին
կաթողիկոսին
կողմէ,
մասնա -
ւոր պաշտօն
մր կատարելու
Համար
Լ լնղՀ անրա -
պէո
ղրամ , պտղի եւն • Հաւաքել) :
Ենչո^լ խտխտեցին
ա յս
օրէնքր ,
կաթող .
պատուիրա1թ.
եր պա րտաղրե լոփ այս կտմ ա յն թե–
• մին •։ Այն ալ տարիներու
տեւո ղութեամբ է
Այս օրինաղանց ո ւթիւնր
թել տուաւ
բարձրաս
տիճան
կղերին , մ անաւանգ
ան՛որ
րացասական
տի սլա բնե րուպէն , իրենց
ուղահին
ոլէս
ղո բհ՜ե լու
Համաբ :
Հոփիլր , մողոփուրգի
հ՜առան
ղարձաւ պտշ -
տօնատաբ : Ն՛"խլնտրեց
ղորհել
իբրեւ
իշխանա -
ւոր Եկեղեցւոյ
, ել ոչ թէ իբբեւ անոր մէկ պաչ -
տէնեան :
^ Լիազաօրութեան » Հոփեր առին աս ու ան ,
անաե սե լոփ կամ տբՀ ամ արՀե լոփ
սաՀմ անագրա
-
կակւ, մողոփներր։
Տաճախ՝
բուն
ի՛՛կ
սաՀւքանա -
գրութիւնր :
յ՛բր ել
նչա1ւակոփփ
փ՛ւ՛խանո րգնե բ , անոնք մե
քենաբար
մեկուսացան
մողոփուրղէն
:
Անոնք ոբ ուչաղրութեամբ
Հետեւահ
են ա յս
անցուղարձին
, պէտք չունին անուններ
Հարցնե՜լու։
Եւ եթէ րաբեմ իտներր « ղոՀ
ծ
կբ Համարուին ,
նենէլ
ամ իան երն ալ գա րձան կատարեալ
փյորձանք
մողոփուրղի
ղլխուն
Լք՛րաք , ԵրաւՆ եւն . ) :
Որ եւէ տրամ աղ
րու
թ
իւն
չունինք
ա յստեղ
թ ուե լու Աբտաւաղղ
արք • ի սա յթա քո ւմնե բ ր : Ա -
մէն բան րսահ
ենք ի կենղա՚նո ւթե ան :
Գեռ
վե բշե րս , երբ ա՛ի մ
ր
ան Հաւատ
չոչորթ–
ներ կր չաՀ ագո րհէ ին իր անունր , վա յրե րան կան
չեր արձակելով
ղաղութէ
գաղութ
,
փափկոլ
-
թեամր
յիչե ցուց ինք թէ պարտալո ր է Հրապա րտ
կա յին բացատրութիւն
մր տալ ;
Այղ կր պաՀանշէ ր ե՛ լ իր վարկր
ե՛ ւ ղաղու -
թին խաղաղութիւնր :
Հանգուցեալ
աբքեպիսկոպոսր
խոստացաւ ,
բայց
վերշին
պաՀուն խուսափեց ալ այս տաբրա -
կան պարտականոլթենէն
է
Միչտ
նոյն
մտափա խո լթեամ բ , էԸ.Ա"՛^3 "Ր
փշտանան
Հան կուս ակց ական ե կեղե ցասէ րնեբ ր » :
Մ ոռցաւ թէ՝
սկիգբէն
ի վեր անոնք էին ոբ կր
մ ոլորեցնէ ին դինքր , ամ էնէն տարրական
խնգիր
ներուն
մշ,
ապրիլ
\ \/24ի տօնակատա
բութենէն
մինչե
լ թեմ ական կաղմ ակե ր պո լթ իւնր :
Աբգարեւ,
ինկահ
էբ կախարղական
չրշանակի
մր
մէշ։
Ե բբե՚քն վախր, երբեմն ալ իչխ անա լորի յա ՚
ւա1թւութիմևր կր մթաղնէին
իր պայհառաաեսոլ -
թիւնր :
Ւ ր ղմբա խտութիւնն
այն էր ոբ չկրցաւ ղանա
ղանել բարեկամն
ու ղաւագիբր :
Եւ մանաւանգ,
չրմբռնեց
իր գերր,
Հոգե
ւոբ պաչտօնեա
յ տարաղ իբ բազմ ութեանց
: Նեբ -
կայացոլցիչբ
անոնց
պաՀանշնեբուն
եւ կամքին ։
Ոչ թկ նչանակովի
Հրամանակատաբ
,
ապօրէն
լէաղօրութեամբ
է
Շ ՚
Օ Ր Ը
0 Ր Ի ն
ԺՆ՝ԲՆԱ–ԲՆՆԱԳԱՏՈԻԹԻՒՆ»
ինչ որ ^ինքնաքննաղատոլթիւն»
կր կոչեն
կաբմիրԿւեբոլ
աչվսարՀին
մէշ, յաւ^ախ
տարբերու–
թիւն
չունի Հասարակ
մե զա
յտ՚լիրներէ
ՈբքաԴ պատկերաւլարգ
օրի1ակնեբ , իյ ՝ Մի -
^ ութեան
անհայլ՚ահիր
տ.արահութեան
Վր՛"յ ՝•
Կեղրոնէն
մինչեւ
հա յրազաւառնե
րր։
Րոլն
իիոլ -
սաստան ի սաՀմաններէն
ալ .անղթե ;
Կր թուի՛ թէ մեղա յականնեբ՛՛
լ այս
լեոնակու–
տակ
ղէղել՚ն
ալ իւ վերշոյ
Հատրնտիր
Հաւաքահո -
ներո
լ պիտի վերա հեն , իրրեւ
ղաս լն թացք ^ռե–
ւոլուցիոն»
կամ՛ ՀՀսլրոգրեսի՚վ»
՛լ րակա). ութ եան :
ԱՀաւասիկ
նոլ՛ նմոյչ
մր, այս .անգամ Աո -
ֆի՚այէն :
Վերշերս պաշտօնական
քենւտղատութեան
են -
թարկուահ
էբ Պ • Իվ՛ոն Ատրանւսկի , ղասախօս
Հո
ղա ։լ իտական
Համ ա լս ա րանին
մէշ :
Իբ ղասր առնելէ
վե րշ , ուսուց չապետր
Հե -
տեւեա
լ յա յտա րարո ւթիւնր Հրատարակեց
, ամ ե -
նա յն երկիւղահութեամ բ •
— « Այս օրու֊ան նիստէն վերջ, ել. լսելով ե -
ւլած յ ա յ տ ա ր ա լ ա ւթիւն ե րը, կ՚րմբււ1այմ իմ գոր-
ծ ա ծ ահագին սյսալներս եւ կրաւորէաւկան դ իրք ս » ;
յ՛ն չպէ ս իր ան Համ ար բտ իստակիցնե րր ,
յ՚՚իան
Ա աբան սկի եւս կէս ճամ բւսն չի մնար , իսոստովա.
նե լու
Հ ամ աբ
իրեն վե րաղր ուահ
բո լո ր մեղքերր •
— Ա յն եցրա կ ա ցոլթե ան յա ն գ ե ց այ ր-է
սլս^յյլ–
ներով լեցուն է իմ պւատր|աքսաս֊ծ դիրքս՛
ռւսաս
նող՚ներու համար, հ ւ նա|սընտրելի է ուր
ծ ախու
չհանուի ; Ես կ՚ուրս^ն՚ամ զայ՛ն իրրեւ հեղինակ, ե ւ
դեո.
սււելիՕ^
կ՚ամչ՚նւամ գր)օւ;ծէս - • • Յե տ ա դի -
մակս^՞ւ գիտութ֊եսււնւ մր մն|ւսւցուկներով
յ>յսուււ;ծ
գ ործ մրն է ա յ դ եւ չի համապատասլսաներ արդի
դպրաշրջանին : Վ իճ ե լի է իր գիտական
ա րժ է քը
եւ վնասակար է իր ազդհցույՅ ի ւ նը , վասն գի այս
գ րքին ընթ֊երցումը կրնայ սնոտի յ ո յ ս ե ր ներշնչել
փոքր սեփանակատիրռջ »:
Եւ վել՚շապէս
կ^լնղունի
թէ ^ չի բաւեր
սրր -
րաղրել
Հին սխալՏւեբր,
այլ պէտք է որ նոր մր
զբ1^» : Մ անաւանղ
որ , զբքի մասին՛ վճիռ մր Հրա–
Հարակահ
են նաիսարարական
խո րՀուրղր եւ
կեգր. կոմիտէն :
— Ընկերներ, ո ր ե ւ է արդ արացում
չոււն՛իմ։
կր ցաւիմ ո|ր անմիջապէս չփոխեցի ի մ գաղափար
նե ր ս : Հւրասլարակաւ շ՛նորհակալութիւնս կը յայ տ
նեմ ընկեր Վելքօ Չերւեհւքովի (վարչապետ) , ո բ
նամակով մր րացաւ ա չքերս եւ րնդունիլ տ ուաւ
անցեալ սխալ||3երս » :
Եւ երեւակայել
որ տյս ուս ո ւց չա սլետ ր Հա -
մտլսարտնի
ղաստիսօս
էր քսան տարիէ / վեր ՚
Գ-ասական Հեղինակութիւն
մր իբ ճիւղին
Համար՛՛
ՎԱՀԿ
ԸԱկԽ ԼհէոԱ Շանթի
ք
վիճակը
ծաԽացած
Պ է յ ր ո ւ թի մեր թղթ ա կ ի ց ր կր գրէ Սեպտ– 25
թուա կ անո վ
Առմամեայ
բարւոքումէ
մր վերշ, քանի մր օ–
րէ
ի վեր կբկին՜վրզովիչ
Հանղամանք
ստացահ է
մ եբ մեհանուն
րնկե րոշ եւ վաստակաւո
ր գբաղ է–
տին առոզշտկան
վփճակր :
ք^մչկական
փերշին քննաւթեանց
Համաձա լնւ> ,
լե արղր սկսահ է մեհնալ : Ուրիչ
տիստանչաններ
ալ բոլորոփին
խանւղարահ
են
Հիւանգ
րհկեբոշ
տրամաղրոլթիւ1։բ
որ շատ բաբձր
էբ քանի մր շա
բաթ
առաշ։
Ընկերր կր ՚լտնուի
Պուա տր Պուլոն–
յր , որ Լի բան սն ի գի ւդա ղն տ ց ո ւթ ե ան
լաւաղո
յն
կեզրոն\ներէն
մէկն է, ել անւկողին ՚լտմուահ է :
Բմիշկներբ
աւելի յոռետես
կ^եբեւան :
ԻՆՋՈւ^ ԲԱՐՍՐԱՑԱԻ ԹԵՐԹԵՐՈՒ
ԳԻՆԸ
ինւչպէս
Հազորգահ
Լի՛նք աբգէն ,
Փարիզի
թերթերր
15
ֆրանքի
պիւտի հախուին՛
վաղոլլնէ
սկսեալ
(իրիկուան
թերթերր
Գչ՛, առտուաննե–
րր՝ չորեքչաբթի) :
Մ՛ամուլի
սէնտիքան
ՀհՏ՚^ռաշ^ի
ե՜ւս Հաղո րղե.
լով այս որոշումր,
կր բացատրէ
պատճաոյ1ւեբր
.
Թուղթին
թոնր, որ
60.642
ֆրանք էր անցեալ
փետրուարին,
81.750
ֆրանքի
բարձրացաւ
Հոկ .
ՀտաքմաԱ վճիպւ պիտի
գածէսդանի
ԻՐԱՆԻ ՎԱՐՋԱՊԵՏԸ
ՆԻՒ ԵՈՐ՝Բ Կ՝ԵՐԹԱ6 ,
ՊԱՇՏՊԱՆԵԼՈՒ
ՀԱՄԱՐ ԻՐ ԵՐԿՐէ՚Ն
ԳԱՏԸ
Իրանի փարշապեար,
Տոքթ. Աոսաաեղ, նա -
խագաՀ նշանակուեցալ
այն։ պատո ւի բա կո լթեան
որ
Նիւ Եորք կ՚երթայ
,պաշտպանելու
Համար իր երկ
րին գատր
ԱպաՀոփութեան
էՏորՀոլրգին
առշեւ :
Փոխ փարշապեար,
Հոսէյն
Յքտթեմի , Հաղոր
գե լով այս լուրր,
աւելցուց թէ լնգզիմ՚ագիր ե -
րեսփոխաննւերն
ալ խոսաացահ
են ում տալ փար -
չապետին։
Այս յայտարարութիւնն
եղաւ
կիրակի
օր, երբ Երեսփ. մողոփր նիստ
ղումարահ
էր ,
օրԼնակաՎ. մեհամ ասն ո ւթ եամ բ : Ընղղիմագիրնե -
բր, ոբոնք բացակայ
էին վեց նիսաեբէ , այս ան
ղամ ներկայ
եղան, ինդ որ մեհ
տպաւորութիւն
ղորհեց : Հոսէյն
Ֆաթեմի
յայաարարեց
այս
առ
թիւ
« Երբ
յ՚րանր
վաանղի տակ է, միայն
մէկ
ճակատ
կայ, Բ"Ա՛ րր միասին պիտի
կռուին ,
երկրին
չաՀերուն
եւ անկախութեան
Համար
» յ
Ընգգիմ աղ իրներր
Հ ալանութիւն
յա յտնեցին
,
երբ ատենւապեար յայտարարեց
թէ
ա՚լզր
միացեալ
ճակատ
՛՛լէտք է կաղմէ Տոքթ. Ա ոսատեղի Հետ ,
Անղլիոյ Հետ հա՛լահ
վէճին
մէշ։
Վ ա ր չապետր
Նիւ Եորք երթալով,
պիտի բացատրէ թէ ԱպաՀո–
վութեսէն– իսորՀուրգբ
իրաւասութիւն
չունի
մին -
չել անգամ
քննւելոլ
քարիւղի
Անւլլեւիբան
եան րն
կերութեան
պարաղան , քանի որ ներքին
խնղիբ
Փոխ վարչապետր
բացաարեց թէ կառավա
-
րութիւնր
որոշահ է աղւլա յին ելեւմտուքր
Հաւա–
ոտբակշռել
շն՛շելով
աւելորղ
հախքերր։
Այսպէս,
ետ պիտի առնուին պետական
պաշտօնեա՛ներու
,
նոյնիսկ
նւաիսա րա րնե րո ւ1։ տրամ աղբուահ պետա -
կան
ինքնաշարմներր
, իս՜Լայելով տարեկան
600
միլիոն
րիալ Ա,բր
20.000.000
տոլար) :
X
Տոքթ. Աոսաաեզի
աշ րաղուկր,
Հոսէյն
Աաքի, որ ղրաւահ է Ան՚լլե ւի րանեան
լնկերու
-
թեան
անղլիացի
տնօրէնին ւլրասենեակր,
Հետեւ -
եալ յայտարարութիւնն
ըրաւ կիրակի
օբ ՚
ԱպաՀոփութեան
ԻյոբՀոլրղր
ինչ ալ
ոբոչէ,
մենք փճ ռահ
ենք
330
ան՛ զ լի ա ց ի
պա չտօնեանե
րր
յ՚րանւէն^ ղուրս
Հանւել Հին՚լչաբթի
օր, նախրնտբա–
բտր
չորեքչարթի կէս օրին : Եթէ
օղանաւեր
չՀասնին
Անգլիա յկն , Ա՚զատաֆի
ո ստիկան ութ իլյ–
նր ղանոնւք սաՀմանադլոլի։
պիտի առաշնորգէ
Հա՚ն–
րակառքեբոփ,
ոբսլէսղի, Պասրա
երթան :
Նոյն օբր երկու
Հազար
հայրայեղ\ւեբ
ցոյց մր
. է1ար^եցթ. Ապատանի
տն՚լլ ՚
Հիւպատոսարանին
աոշել , ^Անկցին
Անղլիացիներր–»
աղազակներոփ :
՛Բ ա րԼ։ ւղի աղզ. . լնկե րւ թիւն ր քա յտաբարեց
թէ
սլի՚ոի
ղրաւէ
նախկին
րնկերութեան
բոլոր
գոյ -
քերր : Ա իեւնո յն ատեն՛ գիտել կուտա
յ թէ աւե -
լո բգ է անւզլ . Հիւպատոսարաններ
պաՀել Ապա -
տանի կաւք ԱՀ՚Լաղի
մէշ։
Անղլ՛ երեք չոգենաւա
-
յի՛ն
լն կե րո լթ իւնն ե րն ալ պիտԼւ ճամ րուին , քանի
որ քնե լիք չունին
ա յլեւս ;
Հոսէ յն Ա աքիւ աղգա րարեց թէ մ արտանաւեր
պիտի
ոլղե՜կցին
քարիւղատար
նաւերուն , եթէ
Անղլիացիներր
փորձեն
տբղիլել
քարիւղի արտա -
հումբ : Ա՛– աւելցուց
• « Այն ատեն
պատերա՚լմ
պիտի հաղի » :
Իր օգնականներէն
մէ1քն
ալ րսաւ թէ
աբւլէն
քա րիւղ ՛իո խազ բահ են Աֆզանւ իստանւ ,
^ամ ՛ոքի
ճամ բոփ : Եթէ անւլլ • մա րտանաւե րր փւա կեն՛ ճամ-
րան , Պ՛"րոիկնեբր
քաբի՚ււլ
պիտի։ աբաահեն
Պկ ն -
(էուբերու շայա ւնա կ ո ւթիւնը կարդալ դ.. էջ)
տեմբերին։,
այսինքն
38 %
յաւելում
(40
անղամր
1939/,
տասն
ան՚չամր
1944/
՚լիներոլյն)
, ինչ որ
հանրապէս
կ՝ազզէ լրաղրական
ղոբհին
փրայ։
Միեւնոյն
աաեն աւելցահ
են սք՚չիատափարձքր
, րն՛
կերային
տուրքեբր,
տպ՚ս՚լրական
հախքերր
եսն։ ՚ :
) Հ
Հ<իւմանիթէ », Փարիզի
Համայնա՚Լաբ
պաչ–
տօնաթերթր
, հանոլցանելով
ղի՛ներոլ
յաւելումր ,
Հետեւեալ
Հաչիւր կր ներկայացնէ
մասնաւոր
զր -
բութեամբ
մր ՚
Լրագբի
թուղթր
երեսուն անգամ
աւելի
սուգ
է այսօր, բաղգատելոփ նախապատե րաղմեան
զի–
ներուն
Հետ։
Վերշին տարուան
լնթացքին
«իւմա–
նիթէ»ի
թուղթի
հաիսքր ամսական
11
միլիոն
ֆր–
րանքէն բարձրացահ է
25
միլիոնի։
Այմմ
12
ֆր ՛ի
հաիսուահ
իւրաքանչի՛ւր
օրինակէն
^երթր կր
ստանայ
միշին Հաչուով
6
ֆրանք. &4 : Այս
ղումա–
բով պէտք է ւէճաբենք \ ֆրանք
85
տպագրու -
թետն,
3.45
թուղթի
Համար։
Աւբեմն
կր մնայ
միայն
1
ֆրանք
54
լուսանկարի
,
խմբազրութեան
ել վարչութես
/հ
հախքերուն
Համաբ :
Ելեւմուտքր
ղմուարաւ կր Հաւասարտկչոուի
շնորՀիւ
կիրակ -
նօրեայ
Հ<իլմանիթէ»ի վաճառման
500.000
օրինակ ։
Գինր
15
ֆրանքի
բարձրացնելով
, իւրաքան
-
չիւբ
թի՛լէն պիտի՛ ստանանք
8
ֆրանք
55 ,
բայց
պարտաւոր
ենք
7.25
վճարել
տսլազրութեան եւ
թուղթին,
որով
մեղի
պի՚՚ոի
մնայ
1.30
(փոխանակ
1.54/),
լուսանկարի
, խմ րաղրութեան
ել
՚վտրչոլ–
թեան
հաիսքերուՍ
Համաբ»։
ԲարեՀաճեցէք
պատկերացնել
Հայերէն
թեբ -
թերուն
փիճակր. Հիմնուելով
այս
Հաչիւնեբուն
վրայ
- • •
Fonds A.R.A.M
