Ծսէ^շէտա
: ՏՇ». Տ11ՏՏ^1^ա4
17, 1^ս6 ՕՅատտաշ ֊
(13) IV1^է^օ: 10ԱՅե\Ը
Վեցամս. ՈՕՕ ֆՐ ֊ > Տար. 2200, Արա. 3000 ֆ բ •
ա
Շ08. 15-70 Գին 10 ՓՐ • Շ.Շ.ք. Բ&ա 1678-63
V^I1ճ
^^I^^
17Ճ0Ս1 1951 Ուրբ աթ 17 Օգոսաոս
27րգ Տ ԱՐԻ - 27 ձւա6Տ «օ. 6535–՚եոր շրջան թ ի ւ 1946
ծՀբ^գիթ
5
ՄԻՍԱք^ԵԱՆ
ՄԵՐ ԽՕՍ-ւ^Ը
ԾԱՆՕԹՆ ՈՒ ԱՆԾԱՆՕԹԸ
Աէ-մ իքաւղէս
ըսենք ոք ա կն ա ր վեն ք
մ
իքւսպ–
գէոյէն կացութեան
1
Օր
մ ր արեւ
, օր մր
անձրեւ : ինչսլէս ա յս
աարուան
ամառրէ
ւԼռսէՈլ ձ՛ր անաանելէ աաք ; կէսօրէն՝
աչԼա–
նայէն
քամ է % ի րէկուան
գէմ՝
խարուսէկ
չ՛՛ղեր ;
Ասլա նորէն
Համսլ ու զաձ՚սլ^ : Գէչերր՝
չ՚"նթ եւ
փո թ։։ րէկ ;
Ջերմ աչափի
ելեւէջներ
՝ օրուան Ր"է"Ր մա
մերուն \
Իրար կր լրացնեն
րնոլթէւն եւ քաղաքակա
նութիւն
, խո րաւղէս աղգելով
քփգերոլ
վրայ :
Զկայ ճակատ
մ ր որ մտաՀողոլթ
իւհ չպաա -
ճառէ , ամենօրեայ
վւո վ,ո խո
ւթ իւնն ե րով
յ
՛Նոյն
ալեկոծութիւնր
Աալանտեանէն
իյաղա–
ղական, երեւոլթական
անւլ ո րրռ ւթեան
մր աակ։ ՚
Նոյն կասկածելի
,
՚Լւ
՚Ղ"ՎԻէ
նայուածքները
աչիսարՀամասէ
աչխարՀամաս
: Մէկ իսմրակցոլ -
թենէ
միւսր։
Աահմանին
այս ափէն
այն ափրէ^
Ջախէն աք : Հիւսիսէն
Հարաւ :
Մէկ խօսքով՝ Համատարած
անսաոլդո
լթ
իւն
"Ր կր թանձրանայ
օրէ օր։
Միայն
աչխարՀր չէ որ երկու
մասի
րամ–՛
նուած է :
Ժ՚՚՚լ" վուրգներր
իրենւք ալ գասերոլ
րամ—
նուած , կր քրիմմնշեն
, կր մռնչեն
, կր սպառնան
փոխաղարձաբար
: կր սպասեն
իրենց
կարղին։
Արեւմ տեա՜և Աւր ոպան
ւլե րաղո յն. ճիղեր կր
թավէէ
,
միացեալ ճակատ
կաղմե լու Համար :
Արեւելեանր կր տքայ աՀալոր
ԼՈ ւծ ի մ՛ր տակ,
եւ Հրաչքի
մր կր սպասէ, իր րաչերր
ցցելու
Հա
մար,
յանւուն՝ աղատութեան
:
Ասիան , չաաոնց
արթնցած
, ասպարէո կը
կարգայ
երրեմնի
ամենաղօր ա չխարՀակա
լնւեբուն
,
յանուն, ինւքնորոշման ել կատարեալ
անկաիսու -
թեան :
ո՜րքան
՛չիր քեր
իսորտակուե ցանէ Ա իքերկրա
կանի
սէէիերէն
մինչեւ
Ծայր. Արեւելք։ Եւ գեռ
պիտի իսորտակոլին
յ
« հյալարակուռ » Ափրիկէն
անղամ
ւիրվւուր
կր տեղա
յ , ՀեաղՀետէ
ւիճռական
,
սսլսւււնւա լից
գիրք մր րոնէելով
երրեմնի Հովանաւորներուն
կամ
ղինակիցնւերուն
ղէմ։
իսկ «Մեծերր»
է՛՛Ր"
կամ Հինգ
ամէնէն
աւե լէ
մ տաՀ
ողռ ւթէւն կր պատճառեն
էրենց
ներ
քէն պառակտումներով
եւ փոխագարձ
սպառնա–
լէքէ՚երով:
Այս
րոլորր
«ձ՜անօթ։» են: իսկ ՚՚՚^վ պէտի
կրնար
մ օտաւո րապէս
պարղե
լ ,
պատկերացնել
«անծտնօթ»ր,
այս կամ այն ճակատին
՛իրա յ ։
ԱՀաւասիկ
նորաղոյն
անւծանօթր,
Ւ՛՛՛Ր ՜
Հրրգալււր
չարմում՚ներ
Միքին
Արեւելքի
մէք։
Օրր
օրին Հրատարակուած
տեղե կո ւթ իւննե րր
կր Հաստատեն թէ նորէն աղգեցութեան,
պայքար
մր կր մ,լուի այգ չրքանին, մէք, երէկոլան Գաչ -
նակիցներուն
միքեւ։
Այսէէլէս , Ա եծն Բրիտանիա
նոր
ծրագիրներ
կ՝որոճան,ս,յ,
ամրապնգելու
կամ վե րաւլ րաւե
լու
Համ ար իր ,Էիր քերր :
Վ^երքերս առիթ ունեցանք
պարւլելսւ այգ ծրա
գիրներուն
ղլխալորր,
Աիքին Արեւելքի պաչա
պանութեան,
ցանց մր կաւլմել,
իբրե՛.
լբ
"՚3
"՚֊5ԻՀ
մասր Աէոլան,տեանի
գաշինքին
:
Այգ
ծրաւլրին
Համաձայն,
, առաքագրուած
կազ–
մ
ակե րսլութեան
պիաի
մ
ասնակց ին
ղ լիաւո րապէս
Ա . ՆաՀան,,լներր
, Ֆբանսա
, թուրքիա
, ել Հաւա–
նաբար
Տ ո ւնւա,, տ ան :
կրնան, մասնակցիլ
նաեւ
Միքին Արեւելքի
րռ
լոբ
այն– էսգւլերր որ պայքար կբ մղեն
Համայնա -
վարութեան գէմ (Ե՚իիպաոս
, Իրաք, իրէսն, Աու
րիա,
Լիրան,ան, Տորգանւան
, իսրայէլ,
Աէուտի
Արարիա,
Եէմէն
եւլն.) :
Միչա
ն,ոյն աղբիւրին
Համաձայն
, երր ծրա–
գիրր
ւլռբծէսղբուի եւ 8ուն։ասաանն ու թ՛ուրքիան
ալ րնւլունէուին
իբբեւ
անղամ
Ատլանտեանի
զի -
նակցութեան
,
Մ
/՛ք/՛՛՛
Արեւելքի
ցամ էոքա
յին
մ իացեալ
ումերուն
Հրաւք ,ոնատաբութիւ/ն
ր
սլիէոի
յանձնուի
թուրք
զօրավարի։
Աք ղ , ծբազբ
ին, Հրա սլ աբ ակում էն ան մ
իքէս
ւղէս
վերքր
, Փարիզի
կիսապաչտօ՚1ական
օբկանէր , Լ,է
1\1օոյ6,
իէմբաղրական
մբ Հրատարակեց
րրիտա -
նական։ քլսւլւս քսւկան ութ եանւ ղէմ :
Կ՛՛արմէ
ՔԻԼ մբ մ անրամ ասնել
անց ո ւգա
րձ ր :
Հասա^ս^^^ս^Ա ՎաԱի ւէկլ^^^
ՋԱԿԱԱԾ
ՅԱՏԱՋԳԵՑԻՆ
Պոլսոյ վերջին թղթ ա բ ե ր է ն կըքաղենք հ ե
տեւեալ տեղեկութիւՍՍերը (10օղոստ) -—
ինչպէս
յայտ՛նէ է , անցեալ
չարթու
Հանրա -
պետութեան
նա խագաՀ
չ^էլալ
հքայար , լնկե րակ -
ցւււթեամր
կրթական
նախարարին
եւ իսթան -
սլո
լ լի ո լ Ան։լա րա յի
Հաձ՛ ա լսա րանւնե րո լ գասա–
ի,օսնեբոլն,
այցելած էբ արեւելեան
նաՀանգներր,
Արեւե լեան Հատա լսա րանին
յա րձ՛ ա բ վա յրբ
^Րձ՜
գելու
Համար ;
ՆախաղաՀր
մ՛ա յրաքաղաք
ւիե բէսգառնալէ
վեբք
, պատո լիր ակու թի ւնբ չարունա կեց
իր քրն–
նուիմ իւննե րբ Ախլաթի
, Գատոլանի
, Տ իա րպագր–
ՍԻ ՚ էւ՚"՚Լէ՚ԼԻ
^՚՜ էբ՚լրո՚֊տի
ու էրւլնճանի
մէք : Տե
աոյ
փրոֆեսէ օրնւերր
իբենց
քննութեանց ար -
ղի՛նքր
էսմ՛ւիո ւի1, ցին տե։լեկաւլբի
մբմէք, ղ" Ր
յաւ). ձնած են կրթական
նւախաբարին :
Օգ՚՚սաոս
շօին, գասա ի,օէ,նե բր , Հէսձ՚իտ
Օնկ,էւնսռւի նախա—
գաՀ ութեամ բ նիստ
մ բ պիտի
գում արեն եւ Արե
ւե լեան
Համ ա լսարանին
Հանգամ անքին , վա
յրին
ու Հիմնագբութեան՛
թուականին
ձ՚ասին
որոչռււք–
ներ
սլիտի
տան։
Գասախօսներր
երէկ
վե րագարձան
Պո լիս եւ
Հետեւեալ
յա յտա րա րո լթ իլննե րն րրին •
՛Օր առաք արեւելեան
նաՀ անւլնե բր վերա–
կէսն ւլնե լու է ։ Աակա
յն այսմեծ գատր կաբե լի չէ
գլ,։ւխ
Հանել
Համալսաբււ,ն մր միայն
Հ իմնե
լով։
Այսօբ չատ մր սլակասներ
ունինք
, ղոր ամէն
րանէ առաք պէտք է լրացնել
։ լիամանակի կբ
կարօտի
Համ ա լսարան
Հ իմնե լր : իսկ ՚։րպէս
ղփ |
այս
Հս։ մ ա լս ա ր անն ալ արգիւնք տայ, անՀրամեչտ
<
է I,ր կանխ։,,լ այգ նաՀանււ^ւե րր ղարզանան
: Ա– •
մէն րանէ ։սո աք Համալսարանին
կ՚՚բիղը
պէաք է Հ
կաւլմ եչ, այս ինքն
Հե աաւլօէոո ւթ ե սէն։ ց կաճառ մբ
սլէտք է Հիմնել,
նաիս այս Հաստատ,։ւթիւնր
պէտք
է
՚ւ
՚՚ըծի
սկսի
։
Փրոֆ • Համիտ
Օնկունսոլ եւս յա յտարարեց
•
Պաաե ցս,ն,ք եւ տե սանք ել րամն, եց ինք ա յն
ցանկութիւնն
ու յռւզ,ււէքր
որ
րաւլէքաթիլ քա -
գա քնե ր ՛ունեցան
Համ ալ,, արան ի
Հ իէէն ագր
ութ
եան
Համ ար : Շատ րան մ տիկ
րլ՚ինք • Հ՚սկառակ
ասոր
ի վիճակի
չենք ,,բոչում մր տալու։
ԱնՀրամեչտ է
նէէէէխ Հասկն,ալ թէ կարւլ մ՛ր նաիսա բարո ւթիւնն ե բ
ի՛նչ կր խորՀին– արեւելեան
զանաւբսն։
նաՀանգնե–
բու
մ ասին :
Մ էկ խօսքով
կ*ուզե–նք զիտնալ թէ մ ին՛չեւ
Հիմ ա արեւելեան
նաՀանզնեբուն
րնկերա
յին ու
տնւտեսական՛ Հարցերր
ի^նչ Լ՚"վ՚ով
ձեռք
աււնոլ-ած
են ել ա յս
ուղղութեամ
բ ալ ի՛նչ
ծրազիրնեբ
մչակուած
են : Մ ա ալ աւելցնենք
թէ կաււավա
՚—
րռւթիւնր
խորՀած է Համալսարան
մր
Հիմնել,
սակայն
բնալ չէ ճչգած թէ ո՞ւր , ի՛՛նչ
ձեւով եւ
"Բքա՚՚՚Վ աաենուան
մէք կարելի է ւլլռւխ
Հանել.
այս
ւլռբծն ալ մեղի յանձնուած
էր՛.
^
ՄԵՐ
ԱՏՑԵԼՈԻՆԵՐԸ
Բանի մր օբէ ի վեր Փարիզ կր գտնուի
րնկեբ
Հրաչ
Փաւիազե ան , նաիսկին
անղ ամ Ա ։ւ ւբ իո յ Ա–
րե սվա իսանւա կան
ժողովի, որ վերքերս
Լոնէոո՚ն
զւո ցած էբ խում բ մր սուբիացի
լբաւլ բո ւլնե
բու
Հետ ,ո ւսո ւմնա սիրո ւթի ւննե բ կատարե
լու
Համ ար
։
Ընկե րր
է՚"՚լԳ"՚–Բ
I՛է
տե,լե կութ իւններ կր
Հաւլո բղէ Աուրիո
յ ել Լի բսւ՛ն էսնի
աղւլա
յին
ե ւ
կբիձ ական։
ղ ո րծռ՚նւէոլթե
ան
մասին
։ Պիտի անգ–
բաղառնանք
առանձին
:
ԵՐԿՐԱՇԱՐԺ
ԵՐՐԵՄՆԻ ԱԲԱՈՐԱՎ
ԱՅՐԻՆ
ՋԱՆԿԸՐԻԻ
ՄԷՋ
Անղարայէն կը հեււաղրեն օգոստ– 15 թո ւ ա –
կա1^1յվ
Եր կո ւչա րթ
ի
էն
ե րեքշաբթի
լուսնալու
գիչեյւ
ե բկբւս չարմի
րուռն, ցնցում՛ներ
զղաց ուեցան
Ձանկրրիի
գաւառին
մ էք : Մ ինչեւ
Հ իմա
երեւան
Հանուած
են։ Հարիւր գիակներ
, րա յց
տակաւին
ուրիչներ ալ կան փլա,ոակներուն,
- տտկ ,
Հինգ
ղ իւղերու
մէք որոնք ա մ բո ,լք,, ւէին, քանւգո ւած
են :
Րաւլձ
՚աթիլ
էսբքառներ ոչնչացած
ե-ն :
Գասթէմու
նիի չրքանն ալ մեծ վնասներ կրած է։ Եբկրա–
չսէրմբ տեւեղ տասր եբկէիայրկեան
:
Հէս բիւր աւոր
տուն։ եր քանգո
լԱ
,ծ
են : հ)ուճա–
պո,Հար բնակիչներբ
էիուլոց թաւիած
էին : կա
ոա
ւի
,սրո
լթ
իւն, բ փութաց
օգնութիւն
Հ ա ս ցնե լ ։
Ան սլատո պար
մողովո
ւրղ բ կր լճակի
վրաններու
տակ
I
ԸՆԳՀԱՆՈԻՐ
6ՈՌԵՏԵԱՈԻԹԻԻՆ
ԹէՀրանէն կր Հեռագրեն թէ նորէ՛ն անելի
մր
մ աա՚հուեցա՚ն
անգլեւիրանեան
բան ակց
ութ
իւննե–
բբ, Հակաււակ
բոլոբ լաւատե սո ւթեանց :
Փոխ-լէաբչապետ
Հոսէյն
Ֆաթիձ՚ի
,
յայտա–
րտրեց թէ անլնղունելփ
են րրիտանական պատ
ուիրակին՝ Պ– Աթոքսի առաքարկած
պայմանեն -
բր– Այո մերմում՚ր, ռր կր յայաարարուէբ
ԲՐ է~
տանական
ծրաղրին
Հրապա րակո ւմ՝ էն երկու
մամ
վերքր, ծանբ
անակնկալ
մբ եղաւ Պ՝
Աթոքոի
Համար։
Իր յայտարարութեան
Համաձայն,
վար
չապետբ,
Տ՛՛քթ՛ 0 ոսատեղ Հաւաստած էբ թէ ո–
րռչում պիտի չտրուի
, մինչել որ ինք առիթ ու
՛նենա յ մ՜անրամ ասնօրէն պա րղե
լու
րրիտանական
ծրաղիրր։
Զորեքչաբթի
առտու,
մինչ Պ– Աթոքս
իբ ծրագիրր կբ բացատրէբ
Պարսիկներու՛ն
, Թէհ
րանէն
1 3
մղոն
Հեռու
, ասղին
Հոսէյն
Ֆաթիմի
լրաղրական
ասուլիս
մր սարքելով, կր յայտա -
Բ՛՛՛րէր թէ անրնղւււնելի ենրրիտանական առա–
քաբ1լներր։
իր յայտարարութեան
Համաձայն
,
Տոքթ. Մոսատեղ
րսեր է Պ՛ Աթոքսի թէ րրիտա
նական
առաքարկնեբր
չեն
Համապատասխաներ
այն
բանաձեւին
զոր
իրան
աււա քարկած էբ Պ՛ ^
Հէբիմլ^ի
միքոցաւ։ Այգ բանաձեւով,
պիտի ք^– \
նէին
միայն
երեք խնւլիրներ–
|. իրանեան քա–
բիւզի
ղնումբ
Անգլիոյ
կոզմէ,
2.
Անղլեւիրան՝–
եա՚հ րնկե րութեան
սլաՀանքներր
իրանի կառավա–
ր,, ւթենէն ել փո իսաւլա րձա րա ր ,
3.
Օգաագո
բ–
ծում
րր ի տ ան ա ցի
մ ասնաւլէտն ե րոլ
յ
Րրիտանական
,,լաաոլ իրակր
գիտել
կուտա
յ
թէ
Հոսէյն
Ֆաթիմ
ի ներկայ
չէր խօսակցութեան
՚
Հետեւա բար չի կրնար
,լի,ոնալ թէ ի՛նչ
անցած
գարձած
էբ : Ի՛նք ւէարչապետէն
բամնուած էբ
այն տպաւո րութեամ
ր թէ «ոչինչ
մերմուած եւ
"էԻ՚^Լ (նգունուած
ք » ,
քանի որ ծրաէլրին
մանրա–
մ ասնո
լթ
իւնւնե րր րացատբոլած
էէի՚ն ։
X
Լռն,,ոոնի թե բթեբր կբ գրեն թէ կացու -
թ ի ւնբ ա յ՛ւ. քէէէն
ծ սւն, րաց ած է որ անակնկա
լներ
կբ՚Լան
ռլա,ոաՀիլ
48
մամուան
մէք։
ինչպէս
կ՝ե բեւա յ , ծա
յրա յեղներր
գլ՚՚՚՚Ի*
վերցուցած
են , ալլա^,որղութեամբ
Հոսէյն Աա -
քիի
, ե լ ծե րւււն ի էիա ր չա ւղե տ ր երկու
սուրի
մ էք
մնացած է : Մինչել
անգամ կր էէախցռւի ոբ մա–
Հավււ։րձ մ՛ր կամ պետական
Հարէււած
մբ սարքոլի
է
Րրիտանական
ծրաղրով
, նոբ բ),կե բութ
իէն
ււ ոլիաի կաւրք ուէր
, նաւթաՀո բեբբ
չաՀագռրծ1^
լոլ
Համ ար
։ Այս րնկերութեան
անօրէնւնե բէն ե–
բեքր Անւլլիացի
, երկուքր
Պարսիկ պիտի
Ը1լայէն
ւ
Պարսիկներր
,
մ ասնաւորապէս
ծա յրա յեզնեբբ կբ
պաՀանքեն
,։բ վարիչ
մարմինր
ամբողք,։ւիին
Իրան–
ցիներէ բաղկանա
յ , իսկ Անգլիացիներր
ղործած -
ուին պարզապէս
իրրեւ
մ ասնագէտնե ր , վար-
ձոլած՝ րրիտանական
կառավարութեան
կոզմէ :
Ե ^է
բան,ակց ութ իւններր
Ր"է"Բ՚՚ՎԻ^
իսւլոլին , անմ իքապէս ա յլուր
պիտի
վ,ո խադրլիլն
մեկուսացեալ
նալթաշրքանի
մբ
300
Ան՚լլիացի -
ներր : Ա լն, ատեն Ասլատւսն ի մէք մնացած
պիտի
րլլան–
600
Ան,։լլիացին։եր
: Ութ բրիաանական
մ ար
տանաւեր կր ղտնուին Ասլատանի
շբքա կանե բր :
՝^Հ^ ի րանի
մերմում ր անմ իքապէս
Հ աղո րղո ւե
ցաւ
Անյղլիոյ վարչապետին
: Լոնտոնի
թերթերը
կ՝բսեն թէ կա ռա էիա բ,։ ւթի ւ՛նբ
չի կրնար ոբ եւէ
նոր
՚լԻւ՛"՜՛^
կատարել, մանաւանգ ոբ նախագաՀ
Թրում
լնի
խո բՀբ րականն ալ ամբողքովփն
Հա -
մաձայն էր անոբ։
ՃԱՓՈՆԻ ՀԱՇՏ
ՈԻ ԹԵԱՆ
ղաչնա,լիրբ
վեբք -
նա սլէ ս խմ րաղ րուեցաւ Ա . ՆաՀ անւլնե ր ո լն եւ
Մ եծն Բրիտանիո
յ կողմ է : Ա յս առթիլ կարգ
մ ր
բաբե ։իո խումնե ր կատարուած
ԸԱալով
, նաիսա -
ղաՀ Թրում ր
՚1.
ի խորՀ րգականր
յա յտարարեց թէ
որ եւէ վւոլիոխոլթիւն
չի կբնաբ կատարուիլ Աան
Ֆրա՛Լ չիոկո
լի Համ ագւււմ արին
մ էք , որ պիտէ
զբաղէ անոր քննութեամբ
ել ստո ր ա էլբ ո ւթեամ ր :
Ժուլոէէր սւէտէ գումարուէ
սեսլտ. Հէն։
Հրաւէր -
ուած
50
աւլւլե րէն
34ր
Հ աւան,ւ ւթիւն,
յա յտնած
են
արգէն : Աաս՚ւ. աւոր յօգուած
մ ր
340.000
ճալիոնց
ի
գերինէեբոլ
էսբձակռւմր կր պաՀանքէ
հ) • Մ իութե
նէն : Գաշնաղբի
ոգին
Հաչէոարար է եւ կր ձգտէ
վերաՀաստատել
ճափոնի Բ" լ" Ր
վեՀապետական
իրաւոէնքհերր
։
ԱՄԵՐԻԿԵԱՆ
ԳԵէԻՆ
ՄԱՄՈԻԼԻՆ
վարիչնե -
րէն
Ուիլերմ
Հիրսթ
մ՛եռաւ
88
տարեկան
Հասա -
կին
մէք,
200
միլիոն
տոլարի
Հարստւէւթիւն
մբ
ձգելով
:
,
(Լուււէբոլ շարունակութիւնո կաբղաւ Դ– է » I
=>ց< >ց՚՜~՚–էոՀ–՝.
—տօ. «1 ^ ։ » « ք = ^ Օ ճ ։ ^ օ •
•
՚ "
֊
"
՚ ՚ք^– > « ՚
ՏԽՐՈԻՆԻ
Ցաւով
կ՝իմանանք թէ Հ. 8՛ Գ՛
^Աբծիւ^
ենէթէսկոմիտէնէ
(Պ անէեէօ-Բ՚ո
չան)
կոբ–
սբնցոլցած է եռանգռւ՚հ
րն կեր
մր , Աւետէս Ե՛ո–
փռւճեան
, կաբնեցէ
,
55
տարեկան ։
X
ԹէՀբանէ
^ԱլէքՖբ
(26
յուլիս)
ցաւով կբ >
ծանուցանէ թէ յուլիս
\ Օին թղթատար
օգանալի
|
մր արկածին
ղոՀ ղացած է Ապատանի Հաւատա
- յ
լոր
րնկերներէն
Հա յրիկ
Մ ելիքեան բ ; Ողբացեա
Լ\
եբիտասաբղր
ծ՛նած էր
1920/»1՛ է
\
Fonds A.R.A.M
