փրփրալից
գուրս
կր խուժէր :
•— Ոիրելի
Գոգոր։
-
^ Բ " " ^ " ՚ յ ՚ ՚ Յ է ՚ Ք ,
Հայր
Սոպքբ։
Գիսւես
որ Ասաոլածր
սաեգծեց
երկինքն
րլ երկիբրէ
անոնց մէշ ել վրայ գանուած
րոլոր
րաներր, սաեղծեց
նաեւ մարգր՛,
Այ"՛ ) Ագամն ու Եւան , ու երբ զանոնք
գրաիաէն
վռնաեց
րսալ
«Զեր ճակաին
քրաին–
քովր ճարեցէք
ձեր Հացր».
^ւ՚՚ԼԳ
^1
"Էրել1>" , առանց
քրաինքի
Հաց
չկայ,
ամէն մարգ՝
իր քրտինքին
հացր սչիաի ու–
աէ • եւ ինչ անուչ է սեփական
քրտինքով
չաՀ
ուած
Հացր։
Գուն այգպէս
կ՝ չնե՛՞ ս ։
Այ"՛
յ
Հ՚"՚յր
Աուրր, քրաինքովս կր թրեմ
Հացս•՚
՚ ։
Ր՚՚՚յց ես րսածիգ Հակառակր
լոեր
եմ ,
գուն մչակներուն
Հոգին կր Հանես,
գիչեր
ու ցե
րեկ կ՝աչխաաց՚ւես
, անոնք կր Հալին
ու կր մա–
չին,
իսկ գուն՝
ոսկի կբ գիզես
։
Ես , Հա՛յր Աուրր
, արգար
եմ
բոլոր
ար–
գարներոլ
նման , որովՀեաեւ
գթասիրտ
եմ ու բա.
րերար
, որբ եւ որբեւայրի
կր նայիմ,
անօթիին
Հաց կուտամ
, Հագուստ
չռլնեցոգին՝
Հագուստ
,
ծարաւին՝
^ոլբ
կուաամ
,
մեռելտռւներու մէք
ամ էնէն չաա լաց ողբ ե՛ ս եմ , տարին անգամ
մ բ
մատաղ
կ՝րնեմ,
ամէն
տարի
ուխտի
կ՚երթամ
վանքեբր,
մոմ ու իսունկ նուէր կր տանիմ
, ամէ՛
նէն առաք եկեղեցի
կ՚երթամ
աղօթելռւ
Համար ,
ու ամէնէն
ոլշ գուբս
կ՚ելլեմ
անկէ։
Աեռելտան
մէք լալր,
վանքեբուն
խունկ
ու մոմ նուէր աանիլր քեղ չեն արգարացներ
• գուն
լուր օր եւ կիբակի
չուձնիս , օրր տասնրվեց
մամ
կ՚աչխ
Հաց
կ
ցնես
ս չաղսորղ.
ռւտաս
անոնց
, լա
լ
ենե,
եւ
Հ.
՚Գ1"
ոնե
պատառ
մր
ր
,
անեոաւռւ–
թիւնգ
օր մ ր,
լե րան սլէս վբագ պիաի
փլի եւ
քեղ պիաի թագէ
։
Հաբուածր
ծանր
էր , գայրացալ
Գոգորբ
՚՛
Ոաքի ելաւ լնգոսա
, խօսքր
ուղղե լով
՚\,արեկա -
ցիին , րսաւ ,
Ենծի նայէ՛
յ վարղապետ
, ես րնե լիքս
գի
աեմ • Աստուած
արգար գատաւո ր է , Ան ինծի
թո ղ Հարցնէ
, ու ես ս/ատրաստ
եմ պաաասխանե–
լու,
ղուն
ինծի
ի՞նչ տուած ես ու ինձմէ
ի՞նչ
կր
պաՀանքես • • ՚ ։
Ըսաւ
ու Հ եռացա.ւ ։
Հեռուէն կր
լսուէին
Գոգորի
սպառնալիքն
ու Հա յՀ ոյանքնե րր . • • ;
X
•Ջաղացպան բ քաղացքաբր
գարձուցած
մուր
ճով կբ ղարնէբ,
քարբ կր չեչոաէր,
ակռաներր
կր
Հանէ ր : ՚քյ-արեկաց ին՝
առուին
եղեբքր,
բաբաինե–
բու
չուքին տակ նստած
, գլուխր կախած
, ՛աչքե բ ր
փակ՝
կ՝աղօթէր
։
Գոգորի
Հա յՀո յանքնե րր տակաւին կր լբ"՜
ուէին։
՚^՚՚–**՜Զբաղտցին
չունր տանիք
ելաւ , կեցաւ առա–
պարին
ծա յրր , գէմ քր ուղղեց
Հ եռացող Գոգոր իլն ,
սկսալ
Հաչել, կարծես
րսել կ^ոլղէբ
,
«Անար–
գա՛ ր Գոգոր
, չուտով
Հեռացի՛ բ մեր անմ եղ քրա–
ղացի աբղար
սաՀմ աններէն
, որ
քԲ11այ
թէ քու–
մեղքեբռւգ պատճառով
մենք ալ պատմուինք»
։
Նարեկացին
անիծեց
Գողորր։
Հինգ օր վեբք
Գոգորբ
մեռաւ։
Գիւղին գատաւորր
իմացաւ եգե–
լութիւնբ
, գատի
կանչեց Վարգապետր
եւ
չրղ–
թա յակասլ րանտարկեց
% Գիչեր
մր, բանտին
մէք,
բանտարկեա
լր Հի խորոց սրաից»
.աղօթեց • անոր
Ա Ր Զ Ա Ն Ա Գ Ր Ո Ի Թ ԻԻՆ
ԱՂք
^ԻԻՐԻ
լԼՏցռ՚րդ , լ ե ց ս ՚ ւ ր սափորդ ի սձմ է չհե ո ացա ծ -
ՎերջիՕ. ակն եմ մին չ ե ւ սա1ւմանը շափիւդայ ,
ԵԼ
չմոոնաս դ ա րձիդ րերել իրր ե ւ ըն ծ ա յ
Խեփոր մը ջինջ՛ ուր ծ ո վին սիրտն է օ ր օ ր ո ւ ա ծ ։
աԻԵՐԸ
Մեկնող նւաւերն որ կը ս ռ ւ լ ե ն , ղ ո ւ ց է կը ղգան
Որ իրենց կողը կ ՚ ա րի ւ նի վ երջ ալոյսո վ
Դ՚աշունահ1ւսր, ղերդ ճսկաներ ցընորական ՜
Որ կը տեսնեն մաճուան ժպիան իրենց յ ո յ ս ո վ ։
Ա Ն Զ Ր Ե Ի
Աւնձրեւ : Փաի4^^1ն՛ թիթ ե ո նի կ ն ե րը պարտէղին,
Բիւր ծաղիկներ անունց գ ոյն ե րը կ ՚ ե ր աղեն,
Մի՚նչ դ ե ո |սորունկ հաղորւյյււթեան մէջ
կ ՚ օ ր օ ր ո ւ ի
էացոպ ջոլրին տակ
լացող ոստ մ ՚ ո ւ յ ւ ե ն ի ի :
Ա Ր ՍԷ
՚ ե
ԵՐԿ ԱԹ
Խ– ՀԱՅԱ Ս Տ ԱՆԻ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹԻՒ1, -
Ի՞ Ն 2 ՏԱՄ ՚ ^ Ե Զ ՅԻօԱ Տ Ա Կ
Աշխարհի մէջ ր-ափաո կեանքի ցուպն աոյւսծ՛
Գնո՛ւմ ես դ ո ւ հե ո ո ւ աշլս1արհ, հ ե ռ ո ւ հող,
Ա՜խ,
ի՚՞Օւչ տամ քեղ, ի՛նչ յիշատակ հմայող.
Որ քո սրտում մնամ անմա՜ր, անմոո.աց:
ԱսեղՏաղււրծ թ-աշկինա՚՚կ տամ քեղ նո ւ է ր ,
ք^այց, ո ՞ վ ղիտէ, ղ ո ւ ց է եբկ ար քո ճամրին,
Երբ
ջուբ խմե ս աղբիւ բն ե րից ղովարեբ,
Յիշւսաակս դ ո ւ մոո֊անաս դե տ ափին:
Հր աժեշ տ ի հ ա մ բ ւ ւ ՚ ՚ յ ր թ-ողւնեմ քո ՜նակտին.,
ք^այ ց հողե լ ա ւմ , ՜նամբանեբռւմ անեբիղ
Զով հո վ երր, ղեփիւռներր ցնծագիւն
Շ ո ՜ ւ տ կր տանեն հե տ քը կարօա հ ա մր ոյբի ս – • •
Լուս հայե)ա՚՚ցքս տանես քեղ հետ, բ ա յ ց աւա՜ղ–,
Գ ո ւ ց է ե ր կ լ ա ւմ, աշխաբհներում այ ն ա՛նլուր,
Ուրիշ խնդ ո ւն ա չքերի մէջ ժպտաշաղ
Դու մոոայնա՜ս լացող ա չքերս տ խո ւր :
Թող ե ր կ ի՜նք բ , մո վ երկինքը աոտղատաո.,
Քեղ
թ ռ ւ ա յ ՝
իմ ձե ոքո վ հիւ ո ա ծ
սոլվենիր,
Որ երբ նայես՝ ուր էլ լինես, ուր ղնաս
ԳՈԼ
ին՛ձ յ ի շ ե ս , իմ հե ո ա ւ ո ՜ր տարաղիր– • •
ՍԻԷՎԱ ԿԱՊՈՒՏԻԿԵԱՆ
աղօթքին
տաքոլթենէն
չղթաներր
Հալեցան
։ Ւնքր
ալլատուեցալ
կապանքէն
, իսկ իր ՚"չքէն
քանի
մբ
արցունքի
կաթիլներ
վար ինկան
, վե բածո լեց ան
կարկաչաՀոս
աղբիւրի
մր։
Հիմ ա՝
չկա
յ Գոգորի
ղ1"–ղԲ
՚ Կա յծակ
մ ր
ղարկաւ
ղայն , Հողի ու փոչիի
վերածեց
։ Անոր
կալուածներր
ղարձան քաբքարուտ
ու խոպան
, ո–
րոնց մէք միայն
եղիճներ
ոլ տատասկներ
կր
բուս
նին : Առանց
յիչատակի
ու Հետքի՝
անՀետացաւ
Գողոբի
սերունգր
։
Փլած
ու ո չն չացած է նաեւ
բանար
,
մ իա
յն
կր մնա յ աղբիւր ր , որ անկէ ետքր Գր իդ"
Բ
՛Նարե
կացիի
անունով
ճան չցուեցալ,
աղրիւր
մ ր իր
յաւիտենական
երղովր եւ քուբերուն
քա՛ղցր
օրՀ–
նո ւթեամ
րր
։
Ա յմմ՝ տակաւին
կայ ա յգ աղրիւր ր եւ մ արմ–
նական
եօթր տեսակ
ցաւի ու վէրքի
բումման կա
րողութիւն
ունի
X
ԱՕԱ-ՎԱնԻ
ՊՈԻՏ՚Մ
ԾԻԾԱՎ
ԽհաԱ
քԸնութիէԱ
Փարիղի
մ օտիկ
արուարձան
մր։
Լեցուն՝
րաղմ ագում ար Հա յերով
:
Աինեմայի
սբաՀ մր այգ թաղին
մէք՝ կբ ցու
ցագրէ պատկեր
մր թրքական
կեանքէն։
իսկ
յա
ճախոբգնե
րր՛ • •
Անպայման
թուրքեր կամ ոչ—Հայեր
X
Այգ՜
չափ
բան գռլչակելոլ չափ կարողութիւն
ունինք։
0 ՜
Հա"
Հա՛
: Ամրողքութեամր
Հայոցնեբն
են սրաՀին
յաճախոբղներր։
Վա՜յ
, վայ
։ Լո՛՞ւրք թէ կատակ կբ ղրցես
։
Ե՛– մ եծ
մ ասր բամանո րգ գրուած
են
ա
յգ
ֆւ՚լմին Համար : կան որ տարեկան վճարած
են ՚ ՚ ՚
Այգքան վատասերած
Հայե՛՞ր։
Ախալ
լսած
էք՛ կարելի չէ
Հաւատալ։
Լսե՚^լ։
Աչքովս կր տեսնեմ
ամէն չաբաթ
ւ
Պէաք է այգ
մարգոց
արիւնբ
քննել
տալ։
ՎստաՀ
եմ որ
. . .
— 0 ՜ , հ ա յ ո լ ր ֊ ի ւ ն ր
ուրիչին
չեն տար
։
^՚յԳ
մարգիկր
Ապրիլեան
Ագատօնին կր
մ ասնակց
ի
՞ն :
Ջեւի Համար,
մէկ ոտքով սկսան
մտսն՚ակ–
սԻւ -••
Աենւք , նոր սերունգր
փրկելէ առաք , կար
ծեմ ա յս տ աճ կց ածն ե րո
ւն
ետեւէն
ի
յնալոլ
ենք
X
Այս
րանին– գէմ բողոքող
չկա՛^յ
X
Բողոքեցին՝
րուոն
կերպով։
Ապրի՜ն
թող, այղ
բողոքՈլ
^եբր։
կ՜՚ապրին
կոր, աղբեր քան՛՛՛
ԱրաՀին աէ
րր , ա յս
բողոքին
վբա
յ կրկին ետ եկաւ իբ նախ–
կին–
յղր
գոՀ
ձգելու
Համար իր Հայ յաճա–
խո րղնե րր
X
Համմէ՛^
I
Բան չՀասկցայ
։ կարծեմ
թելը
փրթալ
գռրծին
...
Ա բաՀին տէրբ
, աւելի
Հեռու տեղ մ ր
փո–
խաղրած էր իր Գ"բծր։
ՀՄ ե րիննե րո ւն»
գմուար
եկաւ ա լգքան– Հեռուն
ե բթա լր ,
ուրեմն։
,
բողոքի
ել՚՚յթ՚՚վ
մբ, մարգբ
կրկին եա րերին
իր
նախկին
աեղր ՛՛է
իրապէս
Հա՛՛յ
են այգ մարգիկբ։
Լա՚ր^
քննութեան
մր կր կարօտի
այս
կէար։
Անունով—մականռւնով
Հայ են ել Հայ
գիէյ–
ղացինեբ Բ . գիւղէն
։
Ըսէ՛ , խնգրեմ
, մեծ մասով ո բ տեղացի
են այս Հա յակե րսլնե րր ։
կռնա՛՞կգ կբ քեբոլի
...
Գոնէ Հայեվար կբ խօսթն
։
Տէրտէրներուն
ղաս կրնան
տալ՛՛՛
Ո՛ չ , աղբաբիկ
, ոչ։ Աս այգ մ արղոց
վբայ
կբ կասկածիմ
։ Այս մարգիկր
խիպ
չունի՛՛՛ն։
Ի րենց գո յքեբուն
Հեա
իրենց ղփւղբ
ձգած
են արտագաղթի
ատեն • • •
ՊԵՏՈՒՇ
X
Արգարութիւնր
գոՀ կր ձգէ ե՛ւ
մարգիկր
ե՛լ Արարիչր։
(Հնդկակա^ն աւռած) :
^
Զիու եւկնոք
լնտ բութ իւննե բուն մէք,
միչտ
\աղնուռւթիւնր
փնտռէ
։
(Անղլի1ւսկաքն)
Վ^տանգալոր է գտնուիլ
ձիուն ետեւբ,
կը՛՜
նռք առքեւր
, կառքին
քո՚վյչ
, քաՀանա յին
մօտբ
X
( Գերմանակսւն )
€ՑԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(119)
կ. ՊՈԼՍՈՑ ԳՐ11ԻՈՒՍԸ
Իրաւ է որ ասոնք աննչան կարեւո րութիւն
մբ
"՜՛նին
գլխաւոր
յարձակում
ին
րաղգատմ ամբ ,
Բ"՚յց կ արմէ որ քանի
մբ խօսք
րնենք
անոնց
մ ասին :
Այս
յարձակումներու
երկու
ամ են ակա
րեւոր–
ներէն
մին կր վարէր Ջականօս
փաչա
, յատկա–
\
պէս ասոր Համար
չինուած
ել Ոսկեղքիւբի
արեւ–
մրտեանւ ծայրր
, պատնէ չինւ կարելի
եղած ին չափ
մօտիկբ
զետեղուած
մէկ կամ աւելի
խոչոր
%ա–~
ւակամուբքնեբոլ
օզնութեամբ
, իսկ
միւս
յար -
ձակոլմն
ալ կր վարէր
քւ
/աբաճա փաչա
, որ իր
գունգե բով կր տարա ծուէր
էտ իրն է գա բրէն
մին -
չեւ Թէքֆուբ-Ա
արա
յ , պատնէչին
ա յն երեք կէ~
տերէն
մէկուն
ղիմաց,
ուր ԱէՀմէտ
իր
թնգանօթ–
նեբով
ճամբայ բացած
էր քաղաք մտնելու
Համար
։
Այս
երկու
յարձակումներն
ալ բռ լորովին
ձախո -
զեցան–
I
Զականօս
իր Բ"Լոր խումբերր
Այվանւ -
սարայի
փութանակի
չինուած
կամուրքին
վբայէն
դիմաց
անցուցեբ
էբ , ել առտուան
առաքին մա —
մ երուն
, իր զինուո րներբ ծովուն՝ եւ
պատնէչին
միքեւ գտնուող
ցամաքի
նեղ մասին
վբայ
գիրք
բռնած, առանց վայրկեան
մբ կենալու
,
յարձակեր
էթք պա չտպաննե րու^ւ վրայ,
մինչ իբ
աղել^աձիգ–
^երբ
նւ աւա կամ ուր քին վրայէն
առանց
կենալու
կբ յարձակէին
անոնց
վրայ։
Ասկէ ղատ, այս
ճիգերուն
ում կուտային
նաեւ մամանակով Բե -—
րա
յի
բլուրէն
Ոսկեղքիւբ
բերուած
եօթանասուն
նաւերու
նաւաղներր
։ Այգ նաւերր
իրարմէ
Հա -
ւասար Հեռաւո
րո լթ իւննե րով իրենց
ցռուկէն ու
խելակողմ
էն իրարու կապուած կր կենա
յին
^ Հ ի–
մ
ա՛ ,
ծոցին
մ էք նաւա կամ ուրդերուն
ել
Ֆէնէրի
միքեւ
X
Պարպարօ սա վերքին
մանրամ ասնռ
ւթիւնը
կ՝ աւե լցնէ Հոս
. «ՆաւաՀ անղիստր
ղտնուող
եօթա—
նասուն
նաւերր, կ^րսէ,
որոնք
Բերայի
բլուրին
վբայէն
փոխաղրուած
.էին , եւ որոնց պետբ
Ջա–
կանօս փաչան էր ամէնքր
միասին
Ֆէնէրի
վյՐ"՚յ
յտ րձակե ցան
. իսկ պատնւէ չին ա յս
մ ասր պաչտ -
պանոզ քրիստոնեաներր
քաքարար
դիմէեդ բեցին
եւ
•չուտով
փախցուցին
ղանոնք յունական
Հուրի
Հե
ղեղներ թավւելով
վրանին»
։ Վերքապէս
Գարաճա
փաչայի
ղուն դեր ռւն Բ"ե" Ր յարձակումներր
քա
քա բար եւ Հղօ րապէս ետ
մ ւլուեցան
Վենետիկցի
Գաբրիէլ
Թրէվիզանի
կոզմէ,
որ Ոսկեղքիւբի
վբ^֊
բա
յ մինւ չեւ
Ֆէնէբ
պարիսպր կր պաչտպանէր
X
Տօլմ ասլազչէ խարսխած
թուրք նաւատորմ
ին
յարձակումնալ
աւելի
յաքոզռւթիւն
չունեցաւ
։ €Ա–
րելր ծազելէն
մամ մբ առաք , Աիւներբ
կոչուած
տեզր խարսխած
թուրք
տորմիղր
թաբիսխր
վեբ
ցուց ու եկալ
նե բկա յացալ
նաւաՀ անղիստի
Շըղ~
թային
առքեւ
յարձակելու
Համաբ
մ եր
վրա
յ •
Րա
յց անոնց Հբամ անատարր տեսաւ
թէ լալ պաՀ
սլանուած
էր մեր նաւաՀանգիստր,
ինչսլէս
նաեւ
մեր
նաւերնւ ու յածանաւերբ,
մանաւանգ
Հյղթա—
յին
ետին
, ուր քով քովի չտրուած
է ին
իւրա
—
քան չիւրր
ութր
Հարիլր
ել աւելի
թօնօնոց
տասր
խո չո ր նաւեր
; էճ. ,
թուրք ծովակալր
մեր տո րմ ի–
ղէն վախնւալով,
առանւց կռուելու
թողուց
կռիւի
վա յրբ ու զնաց
Հրէական
թաղին
կողմ ի պարիս -
պին գէմ կռուիլ ; Հոն
ճիռւտէզայի
ծովեզրին
վրայ ցամաք
Հանեց
իր նաւազներուն
մէկ
մասր։
Ուրիչ
աղրիւրներէ
գիտենք
թէ , պատնէ
չին
ա
յս ծովա
յին
բամնին
պաչտպաննեբր
,
քէչ՚–"էք
րա
յց քաքասիրա
, եւ որոնց
մ էք բաղմ
աթիլ
կբՕ -
նաւո րներ
ու արեղանե ր կր ղտն ուէին
,
երկար
ատեն
թուրք
նաւազներու
բո լռ ր քանքերր
քլատե–
ց ին եւ յաղթականօբէն
ետ մ ղեցին
անոնց
ամ էն
յարձակումներր։
Աիայն,
երբ
Աէն—Րօմէնի գբո––
նկն Ա արմ արա
իքնող առաքին
յաղթական
գուն
գերր
իրենց ետեւէն
յարձակեցան
վրանին
, Հաս–^
կրցան թէ իրենց խիղախ
գիմ ադրութիւնր
անօ
գուտ
էր։ Ու միայն
իրենց կեանքր գոնէ աղատե–
լոլ
յոյսով
ո/նձնատոլբ
եղան
։
քՅ..
կ ո իւին վերջին միջ ա դ է պ երր • , . Թա-րք բաւ–
նակբ 11ոլսոյ մէջ - , . Թալան ե ւ ջ/Աւրդ • . . Թուբ/–
քեբը Այա - Սօֆիայի մէջ • . . Աուլթ֊անին մո ւ տ քը
քաղաքին՛ ե ւ Այս ւ - Ա օֆիայի մէջ -
. . Իաղմաթ֊իւ
ք րիստոՕեււսներու փախուստը • . .
Թրքական
անՀամար
բանակր
Հիմա
ամէն
ղռներէն
պարտեալ
քաղաքթն
վրայ կր թափէր
։
ԱնՀուն
պարիսպին
ամ բողք երկայնքին
վրա
յ •
վերքին պաչտպտններր,
ա
յս սարսափելի
լուրէն
եւ ա յս
զարՀուրելի
տեսարանէն
բնկճուած
, ալ
մ իայն փախչիլ կր խորՀԷ ին
քարգէն
ազաաելռւ
Համար,
խում րով
կր ձգէին,
կր Հեռանային պատ
նէչէն
ու գբեթէ
ամէնքր
միասին գէպի
նաւաՀան–
դիստ կբ վաղէ ին , արգէն՝ իսկ իրենց պա րանոց ին
վրայ
զգալով
յաղթականներուն
սուրբ
X
(Շաո.)^
Fonds A.R.A.M
