Լէ ք ^ ւ ա ա զ ւ 5 օ ա ա \ ա ա ա
ա
&սււօբտ %
Տ.
Շ.
8. 376.281
17.
ք1ս6 ՍՅաշտաշ ֊ –
1^^1Տ
(13)
Վեցամօ– ՏՕՕ ֆՐ ՚ ՚ Տար– 1600, արտ– 2500 ֆ ր ֊
761. 606. 15-70 Գի6 7 Ֆր • €. 0. ք».
1678-63
ՕւաՅոշհտ 21 յքտոտք
27րդ ՏԱՐԻ ֊ 27
ճռոշշ
Ի1օ. 6362–՚Նււր շրջան թիւ 1773
ՄԵՐ ԽՕՍ՚^Ը
ՄԻ(;Տ
ՆԵ%ՄԻՏ ԵԻ ՄԻԱԿՈ՚ԼՄԱՆԻ
1951 Կիրակի 21 ՅՈՒ՚եՈԻԱՐ
Որո՞՛– միտքէն
կ՝անցնի
մեզագրել
Բարեգոր
-
ծականր,
որ
300.000
աոլարի
Հանգանակութեան
մ ր ձեռնարկաձ՜
է , Հետեւեալ
առաքագրութեամ
ր.
1.— ՚եււր շէնքեյւ կաււուցանել իր հովանաւյւ -
րած դպրռցներուն եամար ;— 2– ՞Նռրոգյււթիւններ
կատարել
3
• Կաե կարասիներ ճարել
4 • Հո գ
տանիլ կարօտ աշակերտներռւ :
ք՚նչպէս
գրած՜
էինք երէկ
, ա յս նոր Հանգա
-
նակոլթեան
գլուիսն անցած
է Օր • Լ • Ղ՛արակէօղ
-
եան
, տրամա–; րելով
քսան
Հազար տոլար :
կէսր
Լիրանանի
,
^ԼԷ"
Ը
Ս ուրիո
յ
Համ ար ։
Պաշտօնս.՛կան
զե կոյցն
ալ կր Հաստատէր
թէ
Օրիորգր
ինքւ։ է ներ^չած
այս ձեռնարկր,
անցեալ
ամառ
անձամ
ր տեսած
ՐԷԼ՚՚՚է՚՚վ
Ցռւ5ւասսւանԼւ
, Լի–՜
րանանԼւ եւ Ա ուր
իո
յ գսլրոցներուն
«Լսզճալի
վթ -
ճակր » :
(յ՛եր քննագատոլթ
իւն
ը ուզւլուած
է
Բարե -
զործականի
Հին եւ նոր վարԼւչներուն
միականի
եւ
մ՚իակուլմանի,
քարացած
րմ՝րռնումներոէնւ
գէմ %
Առեւտրական,
ւ։ե գանաւո րական
աւանգոլ
—
թիլններր
մ ամ ուռ
կասլած
են Ա՝ իութեան
կեգրո
նական
թէ չրքանային
վար չութեանց
մէք :
Գրա սենե ակի սլատ ե րէն
եւ
սլա տո
ւՀ անն ե ր էն ,
քիթէն
անգին
չտե
սնե
լռ
լ վա
րմ
ո ւթ
ի ւն
մ՛ ր վարա՚~
կած
է
նո յնԼւսկ ե ր Լւտ ա ս ա ր գն ե ր ր ;
Անոն,
ւլ
սլա
սլե
րւ
՛Ա
՛՛՛Ս
երու Հել ՛քեր՛
ծմքւագիր՝
է–
ՄԻՍԱՔԵԱՆ
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
վր՚ոյ
կ(լ քալեն
երկիլղածօրէն
Հ Առանց
վերագնա–
Հատմ՚ան
ճիգ մր կաաարելու;
Առանց
գործռւնէոլ–
թեան
աւելի
լայն, արգիական
եգանակ
մր փ՚^Ր ~
ձելոլ
;
Երէկ
յիշած
էինք
շս՚րք մր սլարագաներ
,
Հինգ
Հու րցումնե րով :
Ո՚֊րԼ՚ձ փաստեր
ալ չեն սլակսիր
յ
՚Օոյնիսկ
մեր
աչքին
առքեւ
;
Բ տ ր ե գռ րծ ա կան
ի Ե՚֊րոսլա
յի կեգր • (^անձնա–
մոգովին
«Տեգեկատու
1950
ԱեսլտեմրերԼ։
թի -
լին մէք կրկին արծարծելով
մեր զտգոլթին
կրթա
կան
գործր
,
Հետեւեալ
խորՀրգածութիւններր
կ՝րնէ խմբագրական
սիւնակէն
՚
— « Եթէ հնարաւոր եղա ծ րլլար
Ֆր անս այի
թ ե մի ն կագմակե ր պ ո ւթիւնր կեդրոնական եկեղե -
ցական վ ա րչ ո ւթե ամր մր եւ անոր յա ր ա կից Կրր–
թա կ ան մարմինով մը, դպրոցական գ որ ծն ալ կրր–
նար կեդրոնացեալ ե ՛ ւ ծրա գրո վ
(ծրագրեալ 7)
կերպով մր կագմակերպել, ասյանովելով անոր
Հ.
ի.
Ը. Մի ո ւթ ե ա ն օժ ա ն դ ա կ ո ւթիւնը ; Եւ կամ՝ այս
գործը, կրնար յանձնուիլ միմի ա յն Հ - Ր • Ը - Մի ո ւ
թե ան, պ այմանո վ որ անիկա ի վիճակի ՐԱար
ստանձնել գ այն իր ամրողջ ո ւթե անը մ է ջ ։ Ոչ մին
եւ ոչ միւսը կ արելի կը թ ո ւ ի այ
ժմ» :
ք՚րրեւ
եզրակացութիւն
, «Տ ե զե կա ա ո լ՝»ն կա
-
րե
լի կր գտնէ
բարձրագո
յն
նախա
կր թա րաննե
ր
Հաստատել
Փարիզի
, Ա արսէյլի
եւ Լիռնի
մէք ,
կրթարաններ
, «որոնք սլետակա^ւ
վա
րմա
րաննե
րու
ծրագիրր
գործագրելով
Հանգերձ
ուէւենա
յԼւն ՛՜՛այ—
կական
րամին
մ ր ՝» ;
Եէ–
նո
րէն
կր խոստանա
յ
Բարեգործականի
<(, օմանգակութիւնր
՝» ; ՝՝
Այս
ւզազզաւակ
յա յտարա րութեան
իմ աստր
Հասէլնալու
Համար
, կր բաւէ
յիչել
"՚՚րէչ
՛զա —
ր
III
ւլա
յ
մ ր ;
Լիամ կավար
խմրադիր
մ ր, որ
մ իեւնո
յն ատեն
անդամ
է Հ– Բ– Ը-Մ–
Ե՚֊բոպտյի
կեգր. Տ անձնա–
մողովին
, կր Հարցնէ
վԼւէննայի
աբրաՀօբ
, տե
-
սակցութեան
մր առթիւ
.
— « Չ է ի ՞ ք փափաքիր դ պբոց մը բանալ Ֆրան
ս այի մէ ջ : Օրինակ Մա րս էյլ , ուր հո ծ եւ կ ե դրո -
նացած հ ա յ ո ւ թ ի ւ ն մը ունինք » :
ԱբբաՀա
յրր
կր պատաս խանէ թէ
«մ
իքոցներ
չունինք
»:
քցմբադիրբ
ինքն ալ գիտէ ոբ Վիէննայի
Մխի–
թարեաննե
րր
Հազիւ
կրնան
«պաՀ պանե
լ
ին չ
որ
ունին»;
%ոյնիսկ
վանքր
գմուար
կր տոկայ
:
Գիտնա
լով
Հանգերձ
կր Հարցնէ : Ա՛ ինչգ֊եռ
ւ՛ւ–
ւե
լի ա րգա
բ եւ տրամաբանական
էր Հարցնել
. . .
ինքն
իրեն : Այս
Լւնքն Բաբեգո բծականին
:
Վենետիկի
Մ խիթարեաններբ
վա
րմա
ր ան
մ
բ
բացած
են արդէն,
Փարիզի
մէք։
Ա յս դագռւթր
իր Բարեգործականով
, Հայ -
բենակցականներով
եւ ռւրիչ
Ա իոլթիւննեբով
ափ
մբ վարգապետներռւ
չա՛^փ ալ ձեոներՀ
ցութիւն
եւ
գրամ
չունի :
Աօաեցանք
բուն
Հարցին
ՄԵՐ ԱԲԵ՚ԼԱՆ––
ԽԵԼԲԻ
ՎԱՃԱՌԱԿԱՆ
Մարդ մր, որ «Տէր ռգորմեա»
Համրեր
է
տա–
բիներռվ
, Լկ՝ենթադրե՛՛մ)
, յանկարծ
խելքԼւ վաճա
ռական
կր դառնա
յ եւ կր փորձէ վե
բադնաՀաաու–
թեան
ենթարկել
մեր ագգային
արմէ
քնե
րն
ու
սլատմական
գէսլքե
րր;
Աբգարեւ
, այս աբեղա՛ն
էր որ թրքական
բազ–
մ անոգի
մ ր չափ
քրտնեցալ՝
ապացուցանելու
համար
թէ Հայերէն
չեն դիտեր
արտասաՀմանի
մէք;
Եւ Ավւիւռքի
արմէքներր
թ ե
րադնաՀատելու
պատրաստ
նոյն վարարռւն
ուղեղով^
ելաւ
Հեգնեց
« արեւմտաՀայ
կարգ մր բանասէրներ»
,
որոնք
Լսիստ « ոգեւորուեր
են»
Ա՜ե զապարտ
8 ա կորի
տպագրական
առաքին
փո րձե րով
,
իր ա քս Հեգ–
նանքր
անոր Համար
ռր Հայ առաքին
տպագրոլ
-
թեան
փորձին պատիւր
կր արուի
արաասաՀմանԼւ
;
Գմուար
չէ Հաստատել
թէ
՝
բանագողակտն
յարմ արութիւն
ցո
յց կուտա
յ մեր աբեղան
,
երբ
արեւմ տաՀա
յ րանասէ
րնե
րո
ւն «ոգեւո
րութիւնր
»
Հեղնանքի
նիւթ կ^լՐւտրէ,
իբ ազբիւրր,
Լկ*ոլգէ
որ
անունր
տամ)
, Գ՛ Լեւռնեան
«Հայ
Գբքի
՜եւ
Տպագրութեան
Արվեստր»
աչխատու
թեան
մէք Լէք
56)
պատ
ահ եր է որ դո բծածէ
«աբեւմ տաՀայ
է ն –
տոԼգիաստ
բանասէրներ»
բացատրոլթիւնր։
Մեր
Համբակ
աբեղան
, ներչնչուելով
այս րացատրռւ
—
թենէն
, առիթ
է գտեր
Հեգնելու
«աբեւմ տաՀա
յ »
բանասէբներր,
որոնք
« Ո գ ե ւ ո ր Ո ւ ե ՚՚ր են»
Ջուղա–
յեցի
3 ակորի
տսլաղրական
առաքին
վարձով
,
-—-
Լ՛՛՛՛նչպէս կարելի
է թ ո յ լ տալ
որ
արտասաՀման
յանգգնի
առաք^ւոլթեամ
բ
պա բծեն ա լո
լ ,
որեւէ
աս պար
էգի
մէք : Տա
քո րգա կան յօդուածով
մ բ ,
սակա
յն , արձադանդ
կուտա
յ ա յն քննագատոլ
-
թիւններուն
, որոնք կր Հաստատեն
թէ արելմտա
-
Հայ
բանաս է րնե
ր ր , առանց
երբեք
«ոգեւո
րուե
-
լու»
, գիտցած
են ձաղկե
լ տպագրո
լած
դէրքէ^
բովանգակութիւնր
; Այստեղ
չեմ ուզեր
քննեւ այն
թերի պատճառա
բան
ութ
իւնր
, զոր կ՛
արձանագրեն
Լեւռնեան
եւ ռւրԼւշներ՝ տպագբուած
առաքին
գիբ~
քերուն
րնտրութեան
մասին
, րստ բովանգակռլ
-
թեան ; «ՈւրբաթագԼւրք»եր
ու,
«Պ ա րգատոմ ա րնե —
բու
» եւ «Աղթարքներու»
Հրատարակութեան
մէք
գո յութիւն
ունին
ու բ Լ՛՛՛չ պատճառնե
ր , եբկար
ու
սումնաս
Լւ րութեան
կարօտ է իմ բսե լիքս
այն է ,
Հ իմ ա , թէ արտասաՀմ
անեան
մ չակութա
յին
մեր
գործո
ւնէ
ութ
իւնր
նսեմ ա ցնե
լու
ա յս փորձերր
կր
մ ատնեն
ոչ
մ իա յն Հատուածամ
ո լութ իւն , Կ"վ
-
կասեան
Ո0Տէ31§1Շ ,
«Ռսին
աքը օբհնողներուն»
յա -
տուկ ստրկամտութիւն
մր, այլեւ անլատա^կ
տգի
տութիւն
Հա
յոց
սլատմ ութեան
մ ասին
է
Մարգի՛՛կ
կան տակաւին,
մ տաւո րականնե՛՛
ր ^
որ
քսաներորդ
գարուն
մէք դտղավւա՛
ր
անգամ
չուէին
«ԱրտասաՀման»կոչուած
պատմական
երե–
՚-ոյթի
մր մասին,
ոչ ալ Հայոց Պատմութեան
մէք՝
«արեւմտեան
չօչափուկ»
կոչուած
Հարցին
մասԼւն;
Այս
մարգիկր
տարիներո՛՛վ
«ալէլոլիա»
կարդացեր
են
, բա
յց երբեք
չեն Հետաքրքրռւե
ր մեր աղդա
յին
պատմոլթեամբ
, որ
ղպրոցականնեբու
ձեռքր
դրուած
աԿւձնագրական
եւ աչիարՀագրակտն
նի -
Հար
ծանօթութիւններոլ
Հւսլաքածոն
չէ , այլ ա–
ոաւելապէս
գիտութիւն
ու
վւիլիսռփայոլթիւն;
Երգիծանքի
եւ Հեղնանքի
իմ այս
տոմսերուս
չարքին
մէք, կր
նե
րեն
րնկերներս
որ, յանկարծ
,
այս
ել յաքորդ տոմսով
կր չօչափեմ
ծանր
նիւթեր
:
իմ նպատակս
է , այգ
նիւթեբէն
մեկնելով,
մե -
ղտգրել
եւ ձաղկել
այն բոլոր
աբեղաներր
,
որոնք
մէկ
օրէն
միւսր,
կղե րականնե
բու
յատուկ
տսքքւ–
ՏՅՈ€6՛՛^
մր, ազատ
կր կարծեն
իրենք
զիրենք սագ–
մռսերղելռւ
ինչսլէս
աՀեգ ԵՀովա
յի , նոյնպէս
ա–
հեգ Իվանի
եւ յաքորգնեբուն
առ9ել ։
ԱՐԱԶ
ԿԱՊՈՑՏ
ԽԱԶԻ
ՊԱՐԱՀԱՆԳԷՍԸ
Այսօր, կիբակի, ժամր 16էն կէս գիշեր, €6ք€16
աա31ք6ի մէ ջ , (
Բ
1
ՅՇ
6 Տէ ճստստէւո) :՝
1938
ՏՈՒԼԻԱ
\ 7Ի օրէնքը
միչտ ի զօրոլ
բլլա–
լով
, կառավարութիւնը
կ՚ուսումնասիրէ
ղա
յն
,
օրուան
պայմպննեբուն
յարմարցնե
լու
Համար,
ի
նախատեսութիւն
պատերագմի
; Ա՛ ասնաւո
րապէս
կր
քննուի
պարենաւորման
ել պարենատոմսի
վե
րա հ ա ս տ ա տմ ան
թնգիրր
:
ԱՎնէիկ1աԱ թաԱտձեէը
«
պհտի աևցնի՜
ՎԱՐԱՆՈՒՄՆԵՐ
ԵԻ ՆՈՐ
ԱՌԱՋԱՐԿՆԵՐ
Ա Ակր կր վարանի
տակաւին
քուէարկել
ամե
րիկեան
առաքարկր
համ ա յնավար
Զինաստանը
նախայարձակ
հռչակելու
մասին;
Տարակարծռլ
-
թիւններ ծագած
են՝ ցարդ
բոլոր
կարեւոր
հար -
ցերոլ
մէք ամերիկեան
քազաքականութեան
•հետե
ւող
երկիբնեբու
միքեւ
:
կարդ մր պետութիւներ
կը նկատեն
, որ այգ -
պիսի
որոչում՛
մր պիտի ապացուցանէր
ոչ
թէ
ՄԱԿի
ղօրոլթիլնր,
ա յլ անո ր տկարութիւնբ
, քա
նի որ ներկայ
պայմաններու
մէք կարելի՛
պիտի
չր/լայ
գործադրել
նախատեսուելիք
միքոցներր։
իսկ, կարգ մը երկիրներռւ
բացառռւթեամբ
, րնգ
Հանրապէս
կր տիրէ այն տեսակէտր
, թէ անհբա
-
մեչտ
է կարճ մամանակ
մր եւս չաՀիլ
վերքնական
քայլը
առնելէ առաք, վարձելով
իրաւախոՀութեան
ա մէն
ձեւ ու միքոց
։
Ամերիկեան
բանաձեւը
ծանօթ
է
արդէն՛
ՄԱԿը
1)
նախայարձակ
կը Հռչակէ
Ջինաստանի
Համայնավար
կառավարութիւնր,
2)
գործի
կը
Հբալիբէ
Հաւաքական
միքռցներու
յանձնախում
-
բր
, որսլէսղի
թե լադբութիւննե
ր լ^է ք^գՀ • մո -
զովԼէն
,
3)
կը պաՀանքէ
չինական
ումերու
Բոբէա
յէն
Հեռացումր,
4)
կր յանձնարարէ
անդամակից
պետութեանց
ոչ մէկ աքակցռւթիւնւ
ընծայել
յար–
ձակռգին
ել
5)
կը ստեզծէ
միքնորգ
յանձ՛նախումբ
մբ,
որունւ կրնայ
դիմել
Համայնավար
Զինաստանը
ապագայ
Լւն
, եթէ յանկարծ
փոխէ իր
կեցուածքը։
Ամ երԼւկեան
առաքարկին
սկզբունքով
Հաւա
-
նութիւն
տուած
են չատ
մր պետոլթիւններ
, որոնց
կարգին
Հարաւա
յին
Ամերիկայի
կարդ
մր երկիբ
նե
ր բ ։ Արաբական
եւ արեւելեան
12
պետութեանց
միքեւ
կր տիրեն տարակարծու
թիւններ
: Հնգկ
աս–
տան , Փաքիստան
եւ ինտոնէ՚լիա
վճռապէս
Հա -
կառակ
են առաքարկի
քուէարկութեան
; Ո՚-բԼ՚չ
-
նեբ,
Լւնչպէս Ւրաք ել Լիրանան
, կր մօտենան
ա -
մ երիկեան
տեսակէտին
: Հաւանական
է որ
այս
խմ բակը քուէարկէ
ո րո չում
մ ր
,
ո բուն
Համ աձա յն
թնգիրր
ձեռք պէտք
է առնեն
եօթր
պետութիւն
-
նեբ
Հչորս
մեծերը
Մ • ՆաՀանգներր,
Աեծն
Լ՝րի–
տանիա
, Խ • Միութիւն
ել Ֆրանսա
եւ
Համայնա–
՛Լար ԶԼւնաստան
, Հնգկաստան
եւ Եգիպաոս)
:
Բաղաքական
յանձնախումբին
առքեւ
խօսք
առնե
լով
, Բռւսլա
, Ա ալվատո
ր , Պրազիլիա
եւ Հո–
լանտա
յայտարարած
են , թէ պիտի քուէարկեն
ի
նպաստ
ամերիկեան
առաքարկին
: Շուէտ
բոլորո
-
վին Հակառակ
գիրք մր
ունի։
ՄԱԿի
չբ քանակնե
րր
աչքի
առքեւ
ունին
նաեւ
Բ՛՝ր՚,այԼւ
ռագմաճակատին
վբայ
այմմ
աիրող
կա–
ցութիւնր
,
զո բ կարե
լԼ՛ է անգո
ր րութեամ
բ բնո -
րոչել : Անոնց կարծԼւքով
, երբ կռիւներ
դրեթէ
տեգի
չեն ունենար
Բորէայի
մէք, կարելի
է այս
վԼ՚^ակն
ալ լ^ւդունիլ
իբրեւ
իրական
զինադուլ
եւ
բաղգատաբար
խազազ
մ թնո
լորտի
մը մ էք ձեռ -
նաբկել
բանա
կցո ւթեանց
ԶԼնաստանի
Հետ
,
գէթ
կիսա
սլա չտօն ական գետնի
էԼյրայ միքին
ճամբայ
մը
գտնելու
Համար
;
Կր կարծուի
թէ գԼււանագիտական
այս խմո -
րոլմնեբու
մէք կարեւոր
գեր
մր պիտի
կաէոարեն
Ս եծն ԲրԼւտանիան
եւ ԲրԼւտանական
Հասարակա
-
պետութեան
եբկիրներր
: Ասոնք կր խորՀին
,
թէ
վերքնական
քայլր
առնելէ առաք մամանակ
պէտք
Հ ունենալ
կչռե լու
բո
լո ր Հետեւանքներր
:
Ամբոգք
բր Լւտանական
մ ամ ուլին
մ էք
, «Տէ
յլի
Թէլէկրաֆ՝»ն
է
մ իա յն , որ կբ պաՀանքէ
Հակամ իքոցներ
ձեռք
առնել
անմ իքապէս
; Ա իւս
թերթերը
կո՚լմնակից
են վա
րձե
լու իրաւախոՀութեան
ր՛^լոր
միքո
ցնե
ր ը
է
Մ իացեալ
ՆաՀանգներու
երեսփ
՚
^"՚Լ
՚՚՚ԼքԼ
1
ձեռամբարձ
քոլէարկութեամբ
եւ քանի մր լ^գ —
գիմ ագիր
ե րեսփո իսաննե բու
բաց առո ւթեամր
քր -
լէարկեց
որոչում
մր, որով
կր պաՀանքէ
ՄԱԿէն
ա՚նմԼւքապէս
նախայարձակ
հռչակել
Համայնավար
ԶԼ՛նաստանի
ի շիսանո ւթ Լււննե ր ը։ Որո չումր բանա—
ձեւած
եւ ե րկու
կուս ակց
ու թեանց
պատկանող
ե–
րեսէիո իսաննե ր բ յայտարարեցին
, թէ երեսփ
՚ մո
ղովի ա յս պաՀանքր
ցո
յց կուտա
յ ամ բողք
աչխար–
Հ ին
ամ երիկեան
երկու
կուս ակց ութե անց
մ իա -
կամ
ութ
Լււն ր Բորէայի
Հ արցԼւն
մէք։
Երկու
եբես–
փոխաններ
միայն
գէմ արտայայտուեցան
,
րսելով
որ այգպիսի
որոչում
մը, Ջինաստանի
գէմ պա
-
տերագմ
Լ՛
յա յտա րա բութ
իւն
մր պիտի նչանակէ
•
^
Հնգկաստանի
վարչասլետր,
ՆեՀրոլ,
եր -
կար
տեսակցութիւն
մ ր ունեցաւ
Ֆրանսա
քի վար–
չասլետին
եւ արտաքին
նախարարին
Հետ : Այս
առ
թիւ֊ ալ չեչտեց
թէ Հնգկաստանի
կառավարու
-
թեան տեսակէտն
է չաճապարել
, դո րծե
լ «կամ աց
կամաց»
, ելք մր գտնելու
Համար : Այս
տեսակէտը
մեծ
գմդոՀոլթիւն
պատճառած
է Մ • ՆաՀանգնե
-
բուն մէք, նոյնիսկ
առաքարկռզնեբ
կան որ Ամե -
րիկան
ա յլեւս ուտեստ
չզրկէ
Հնգկաստան
:
(Լուրերու շարւււնակութիւնր կարդայ Դ.
Է 9 )
ՀՆԳԿԱԶԻՆԷՆ
կր Հեռագրեն
որ վեց
օրուան
կռիւներէ
վերք,
րեդՀանոլր
Հանդարտութիւն
մր
Կւ՛ ՚ ^ Ի ր է Հանոյի
շրքանին
մէք։
կարմիրներու
փոր
ձած
վերքին
յարձակողականը
միանգամ
լձւգմիչտ
ձախողած
կը Համարուէ
%
Fonds A.R.A.M