Տ Օ Օ ւ ի Ն ա ծ
Հ ա յ 1 Մ Մ ա ւ ա թ ի պ Վ ե ջ
ԻյԱ՚Բ.
ՊռլԱՕՅ
«Մարմարա»
թ է բ թ է Ս կը
քա^
ւլենք հետեւեալ տեղեկութ)ււ1ւները (9
6 ո ւնո լար) .
ԳԼկաեմրեր
31
Կիրա/լի
եւ Ն որ Տարին
Բշ • օր
Մ • կիրաէչոո
մատուռին
ւ1 էք սլաաարագ
աեգի
ու—
նե ցաւ
նո րաՀաս
գւգիրնե
րու մասնակցութեամ
ր :
^աւատա։ ցեալներոլ
խուռն
րագմռլթիլն
մր
լեցու
ցած
էր աաձարր։
Հոգեւոր
Հովիլր,
Արսէն
քհն
յ .
գեղեցիկ
քարող
մը խօսեցաւ
եւ
մասնաւորարար
ըսաւ .
Ա– Ծ՛նունգր
կը մօաենայ
, խռովներ
Հաչ -
աուեցէք,
Հաչտոլթիւն
կնքեցէք,
մէկզմէկ
սիրե–
ցէք^
Պօղոս առաքեալր
ինչսլէս
որ կ՝րսէ
•«Րրգեակ
իմ, մի լքաներ խրաաս»
ւ
Գուք ալ ձեր
մանրնե–
րուն
Լսլզաիկներուն)
խրատ տալով
օրէնքի
եւ կը–
րօնքի իմաստը
սորվեցուցէք
եւ սիրցռւցէքֆ
:
Տետոյ
չնորՀաւռրեց
Նոր Տարին
եւ
մաղթեց
որ նորը իր Հեար բարին րերէ եւ օգտակար
րԱայ :
ՕրՀնեց
յիչատակը
րա րե րա րնե րո ւն ,
արեւչատռլ–
իմիւն
մ աղթե ց Հանր • նախագաՀ
ին եւ աւագա
-
նիին,
ու աշիարՀի
խագագութեան
Համար
միա
֊
բերան
աղօթքի
Հրաւիրեց
բոլոր
Հաւատացեալ
-
ներր
:
Ա • Կիրակռսի
թաղականութիւնը
,
րնտրովի
կազմ՛ուած
է Հետեւեալ
Հինգ
Հա յ րենակիզնե
րէն .
Պ՛ Պ՛ Տակոբ
Իյաչատուրեան
, Տովսէփ
(Հողա
գործ),
Աարգիս
Ա՚արկոսեան
, Գառնիկ
Կիրակոս–
եան
ել Հրանտ
Մինասեան։
Գմբախտաբար
գեռ
այս
լՐւտրութիւնր
չէ վաւերացուած
կառավարու
թեան
կողմէ , ա յնսլէս
որ
մ ատակա րա րո ւթ իւն ր
կր
մնայ
միւթէվէլչթ
ձեռքր
:
Տիարոլագրր
քաղաքի
երկրորղ
եկեգեցին
Ա •
Աարգիսր,
մօտ
օրէն
իսթ|ւմլաք
կ՝ՐԱայ,
նկատե
լով որ կառավարական
ծրաղրով
տեղին
վրայ
սլի
տի
չինուի
վարժարանի
չէնք մր ։
\Լ Տ իարսլագրրի
(Տիգրանակե
րտ)
Հոգեւոր
Հովիւր
Ա– Տակորի
Շաբաթ
եւ
կիրակի
օրերր
մ աս նաւոր
Հրաւէրի
մր վբայ
այցելեց
Մալաթիա
:
կրօնական
ա րա րռղո
ւ թ իւննե ր ր կատարելէ
առաք ,
ւղարտականութիւն
սեպած
է այցելել
կուսակալին
եւ ասլաՀովութեան
տնօրէնին
, որոնք
սիր՚"լէ՚Ր
բնգո լնե ւու թիւն
մը ըրած
են անոր։
Հոգեւոր
Հո -
վիւը^
րա րեմ աղթութ
իւններ
րնելով
քերմ
չնորՀա–
կ ա լո ւթ ի ւն յայտնած
է Հայ Համայնքին
Հանգէպ
ցո յց տրուած
Հոգածութեան
Համ ար
:
Բանի
մը տեղեկութիւններ
կը
Հաղորդենք
ձեզի
Մալաթիոյ
Համայնքի
մասին
:
Մալաթիոյ
մէք կ՚ապրին
մօտ
ութ
Հարիւր
յ^այեր , սակայն
տարիներէ
ի վեր
բո լո րովին
լ րք՜
ուած
են եկեղեցական
իչխան ութե անց
կողմ է
եւ
հոգեկան
մ խիթա րութեան
կաբօտր
կր քա չեն ; ք\–
մանք
նոյնիսկ
մոռցած
են կրօնական
օրէնք
ու ա—
ւանդութիւն,
իսկ ոմանք
ալ անգէտ
, չուարած
եւ
մ ոլորած
: 0 ր ինակ . Ա . Ծննգեան
պաՀքի
մ՛էք ,
պսակի
արարողութիւն
կատարած
են եւ
պաաաՀած
է որ երեխաներոլ
մկրտութեան
ձեռնարկներուն
Հանգէպ
անտարբեր
գտնուին
: Մ եր Հոգեւոր
Հո -
վ իւր Խոստովանանքի
եւ Հաղորդութեան
Հ րաւի
-
րած
է զանոնք
ել ոմանց բաւական
ծանր խօսած
է :
կ՝արմէ
որ ք*սթանպոլլէն
Հոգեւռր
Հովիւ
մր
ղրր՜
կուի
Հոն, քանի
որ անոնց
մատակարարութիւնը
ւղատաՀական
ա յցե լո ւթ իւննե րո ւ կապուած
է ։ Մեր
Հովիւը
Հազիւ
ի վվւճակի
կ^ԲԼլայ տարին
անգամ
մր Հոն
երթալու։
ՄԱՐԶԱԿԱՆ
ԿԵԱՆԲ
ԾՆՆԳԵԱՆ
ՏՕՆԸ
ՄԻԻՆԽկՆԻ
ՄԷԶ
ն,եբկայացուցած
է Աայաթ
Նովայի
երամչտական
գ ործերր
, որոնք
իբրեւ
երամչտական
աւանդ
կր
Հանդիսանան
կամուրքր
ԺԸ • գարու
ել մեր
գարոլ
տազեր գեր
ստեղծողներու
Հ ամար : Աքս
թատբեբ–
դութիլնր
մեծ
լնդունելոլթիւն
գտած
է
Թիֆլիսի
մէք։
ՐԱՖՖԻՒ
ձեռագիր
16
նամակները
ուղղուած
Ա ալմ աստի
առա
քնռ րգին
ու թ՛աւ բիղի
բազմաթիւ
ուսուցի
Աերուն
, տրուած
են
հյ • Հտ յաստանի«Մ
ա–
նուկ
Արե ղե ան»
լե ղո ւա րան ա կան ակագեմիա յին
:
Այս նամակներր
գրուած
են
1862—1880/.
մ ամ ա -
նակաչրքանին
,եւ արժէքաւոր
են իբրեւ պատմա—
կան վւաստաթուզթե
ր , որոնցմ է երեւան
կուդա
յ
Րաֆֆիի
դաստիարակչական
գործը
: Աաֆֆի
կբ
զրէ Հա յ բոցաչունչ
յեղավւո խական
Նա լրանտեա
-
նի դաստիարակչական
գործին
ու անոր
մաՀուան
մասին։
(Քաղուա ծ Երեւանի ա ն թ ե լ է ն ) ։
ՄԻՒՆԻյէՆ
(Յսւււաջ)
«Անչա»յի
տեղւոյս
մ ասնաճ իւղի
տնօրէն
լ^կեր
Տոքթ
• Հա յկ
ՕՀւհն
-
եանի
նա խաձեոնո
ւթեամ բ , յ իչա տա կե լի Հանգի
-
ս ութ իւն
մ ր ունեցանք
Ծննգեան
տօնին
առթիւ
,
ա յստեղ
, Երո
յի սրաՀին
մ էք :
Հանգիս
ու
թիւնր
կայացաւ
ճոխ թէյասեղանի
մը չուրք։
Ներկայ
էին
Հարիւրի
չավւ ազգակիցներ
, իրենց զաւակներով
:
Հիւրեր
եկած
էին նաեւ
Շթութկարտէն
:
Եսկ
յատկապէս
Հաճելի
եգալ
ներկայութիւնը
մեր ա—
մերիկաՀայ
Հիլրերուն՝
օրիորգներ
Ալիս
Նորեանի
եւ Հաութ
Փ իլիպոսեանի
, ինչսլէս
նաեւ
ամ երիկ
եան բանակի
ղինուո ր Պ • Աաեփան
Գարատեանի
(Տ իթրոյիթէն)
, որ այստեղ
կր պա չտօնավա
րէ ;
Բացմ ան խօսքէն
վերք , զո ր Տոքթ
• Հ ՚ ՕՀան
եան րրաւ
վեր
առնելով
Անչայի։
մատռւցած
ծա
-
ռա յ ո լ թ իւնները
Հայ տարազի
րներուն
, Գերմ ա
-
նիո
լ Հա յոց
Հոգեւոր
Հովիւը
Գրիդոր
Ծ •
՚ԼՐԳ ՚
ՀյաՀ
լամեան
կատարեց
ՋրօրՀնէքի
աբաբոգոլթիլ–
նր, քքքաչի կնքաՀայրութեամր
մեր սիրուած
ազ -
կագից
եւ թէնիսի
ախոյեան
Պ– Մաքս
Պարռն
-
եանի :
թ՛էյասեղանի
վերքալորութեան
, րոլոր
ներ -
կանե րույե բամնո ւեցաւ
«Ան չա»
յի կոզմ է
պատ
-
բաս տուած
ղգեստեղէնի
եւ ուտելիքի
խո չո ր ծր -
րարներ
:
Հանգիսութեան
կր մասնակցէբ
նաեւ
նուա
-
գախումբ
մր , որ այնքան նպաստեց
մթնոլորտի
զուարթութեան
;
Հ^ատռնց է որ Միւ֊նխէնի
Հայերր
այսքան
Հա
ճելի Հաւաքո
յթ մր չէին
ունեցած։
ԳնաՀատելի
է
Տոքթ • Հ • ՕՀանեանի
նախտձեռնութիւնր
,
որու
չԿարՀիւ
քաղաքի
մեր
տարագիր
բեկորնեբն
ալ
Ծննղեան
աօնր
անցուցին
Հայկական
քերմ
մթնո
-
լորտի
մը մէք :
Կ՛ իմ անամ թէ Շթութկարտի
Հա յկական
մ
ատ–
րան մէք ալ տօնռւտծ
է Ծնունգր։
Պատարագած
եւ
ՋրօրՀնէքր
կատարած
է
Հյ1աՀլամեան
Ծ– վրգ ՚ •
Ներկայ
գտնուած
են քաղաքի
եւ
չրքականերու
Հայ տարագիրները
:
Թղթ ա կ ից
քԻՈՄԱՆ — Հ– ՄԸ՛
Մի
Ա–
ի ՚ ՚ մ ր ր
մինչեւ
այսօր կաաարած
է եօթ ախո յենական
մրցումնեբ
(6
յաղթ
֊ական
, \ պաբտուած)
:
Բարեկամ ական
խաղե բուն
չարքին
վեց
մ րր–
ցում
(4
յաղթական
,
|
ՀքՍւասար
եւ | պաըտռւ
-
թիւն)։
Կրտսերներր
(օ&յտէ) ,
նոր կազմուած
ՐԱա
-
լով այս եղանակին
մաս
չեն կազմեր
ախո
յենական
խաղերոլ,
կատարած
են Հինգ
մրցումնեբ,
(երեք
յաղթական
եւ
երկու
պարտութիւն)
:
Հակառակ
անտանելի
պայմաններու
եւ նիւ -
թական
անձկութեան
, Հինգ ամսուան
մէք
կրցանք
մեծ յառա քգիմ ութ իւն կատարել,
թէ որակով
եւ
թէ քանակով
;
Առաքին
խումբր
ՕքօաՇ
ԽձէօՆշի
Բ– գասա
-
կարգի գասաւո
րմ ան դլուխ
գտնուելով
, կբ յու -
սանք թէ յառաքիկայ
եղանակին
մաս պիտի
կաղմէ
Ա • գասակարդի
խաղե րուե
:
Աոյն
յաքողոլթիւններուն
մէք մեծ
րամին
ու
նին բնգՀ . վարիչ
եղբա
յր Ա . Պալեան
եւ մ իու
-
թեան քարտուղար
եղբայր
ժ • Զէքիմեան
որ մի -
եւնոյն
ատեն նչանակուած
է
Լտ
քա§ք6Տ
օրաթեր
-
թին
մ իակ
մ արզական
թզթակից
ր :
Այս չաբաթ
երեկոյեան
Համար
կը պատրաս
-
տուինք
, արմանավայել
կերպով
տօնել
Հ ՚ Մ • Ը ՚
Մ-ի ՅՕամեակը
:
Ան չո լչտ գաղութր
իսուոնե րամ պիտի վաւթա
յ
Հանգիսավայր
քաքալերելռլ
Համար
Հ՛ Մ • Ը՛ Մ ՛Ը
եւ Հայ մարզիկը
:
Աղատ - Մաբղիկ
X
ՄԱՐԱԷՑԼ—
Հ.
Մ– Ը– Մ ր այս կիրակի
իր
մարզադաչտին
^է1ՁՈէ1Շ^
փ Բ " ՚ յ ևէԼ ՚^ՐՏէ
քքՕաՕէ10Ո
ճ՚է1օոՈ6Աք/
ախո յենութեանՀամար
Մ արսէ յլի
լի -
սէներոլ
ներկայացուցիչ
խում բին՝
Տ
^ճ.
Ս.
Օ֊փ
դէմ։
Այս խումբր
§քՕԱբ6
ճ՛ին
առա
քինն է ։
Մինչեւ
Հիմ
լ
չէ պ ա ոտուա ծ եւ Հ. Մ՛Ը–
Մ՛էն
7
կէտի առաւե
լու թիւն
մր ունի : իսկ
Հ .
Մ • Ը– Մ
Յրգն է
0ւ§Ո6/
խում բին Հետ Հաւասար
:
Ամիսներէ
ի վեր
մեր մարղիկներր
այս վերագարձի
մբցու
-
մ իւն կր սպասէին
-. Պիտի
կարենա՞ն
առաքին
ան -
գամ
Րէէալով
սլարտութեան
մատնել
Տ. 1V1. Ս. Շ./
արադ
եւ րարձր
թէքնիքով
օմտուած
խումբր
եւ
տպաՀովել
Հ. Մ–
Ը։Մ–ի
բաաօէւօո
^x^^սշո^/՚
բարձբացումր։
Թէեւ
Տ, 1\՚1. Ս.
Հ1ն ամէն
տեսակէ
տով
կր գերազանցէ
Հ.
Մ՛ Ը– Մ-ը^
Բ՚՚՚յց
մեր
մարղիւ^երբ
ունին
այն անգին
գանձր
որ է Հ ՛Մ ՛Ը՛
Մ –ակտն կամ քր եւ ոգին
որ ցարգ
Հ՛րա չքնե ր դոբ–
ծած
է ։ Հանդիսականներր
այս մրցում ով ականա
տես
սլիտի
րլլան
ՐքՕաՕէւՕո/
կատազի
խաղարկու
-
թեան
մր ել թե րեւս ամենամեծ
անակնկալին
:
Ժամր
\ ին Հ. Մ՛ Ը– Մ՛ի պաՀեստին
կը
կա
տարէ իբ ախո յենական
մրցումը
Տ, 1VI. Ս.
ՀԼ.ի
պա
Հեստի
ին գէմ։
Վ. է1ւսմլհա&
ԼՐԱՏՈՒ
ԱՐԼ)ՒԵԱՏԻ
Կր լսենք
թէ ՛ՕՀան Տուրեան
աւարտած
է
յայտնի
ֆրանսացի
երգաՀան
ՕՁՈԱՅ
1\1ւ1հ
&Ա
(1^
վեր քիւն ՕփերայԼւն
,
6օ1
^V^^^
վերաբերեալ
կարե
-
լոր աչիսատոլթիւն
մր ;
Այգ աչխատանքր
ամբողք
Օփերային
խօսքե —
բուն
գերմաներէնի
թա րգմ անո ւթեան
վերամչա
—
«8ԱԼհԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(48)
Լ Ր Տ ե Ս Կ Ի Կ ե Ր Ո ն Ս ն Դ ւ ւ Ր Ս Յ Ի մ է ձ
(Գրեց՛ գերման դեսպանատան կ ցռրդ Մ Ո ՅԶԻՇ )
ՎԵՐԱԳԱՐԶ
ԳԷՊԻ
ԱՆԳԱՐԱ
Ատկէ զատ,
ոչ մէ՞կ
նոբութիւն
Այո,
կայ Հատ
մը :
ԲաբտուղարուՀիս
, ո բ նոր ամ ուսնացած
^ /՚ |
քանԼւ մ ը օրուան
ա րձակո լրգ
կ՝ռլ,զէ ր ի ս թան պո
ւլ
է
Լրթալու
Համ՛ար , բայց
Պերլին
չէր արտօնած
:
Ընգունոլած
է ձեր առաքաբկը
;
Տետո
յ տեսայ
դեսպանը
:
Հետաքրքիր
էր
գիտնալու
թէ ինչ նոբութիւն
կար
Պերլին
: Տեղե
-
կագրեցի
իրեն
ամէն
բան։
Աաիկ
կ՝ւ^էր
զլուխը
չաբմելով
:
Երբ պատմեցի
այցելութիւնս
Օչիմա գեսպա
-
նին եւ անոր վերքին
խօսքերր
, Ֆօն Փավ՚էն
բաբ
-
կացալ
:
Ալ չափր
անցուցին
: Գերմանիոյ
արտաքին
զոբծոց
նախարարր
անձն տոլէս
կր մե րմ է Հաւա
-
աալ
փաստա թո ւզթ ե բու
վաւե բականո
ւթե ան ,
բա յց ինքն ու իր պա չաօնեաներ
ր կր
շատաիսօսեն
ամէն
տեզ
եւ կր զուարճանան
, Կիկերոնի
մասին
իւօսե լով , կարծես
թէ իրենք
Հնարած
են
ղա յն :
Պիտի տեսնէք
որ չատ
չանցած
, աՀաղԼւն գայթա
-
կզութիւն
մր պիտի
ունենանք
Անգարայի
մէք :
Ւրիկունբ
ուչ ատեն
կիկերոն
կանչեց
զէ" ՚
մամադրութիւն
մր կ՚ուզէբ
մամր
9/
Համաբ
:
Համ աձա յնած
էինք
Հեռաձա
յնի
մ իքոցաւ
ժա
-
մադրավայր
չկտրելու,
Հետեւաբաբ
ի գօրոլ
կը
մնար նախորդ
վայրը
:
ճիչգ
մամուն
Հասայ
այնտեղ։
կիկերոնի
Հետք
չկա՛
ինքնաչարմով
չբքան
մր ըրի ^ Կիկերոնը
կը
րացակայէր
միշտ։
Շրքան
մր եւս րբի , այս ան -
ղ աւք աքին :
Որոչեալ
տեղր վերադառնալով
,
գիշերային
խաւար
Լւն մ էք տեսայ
ա յս անգամ
ստուեր
մր , ոբ
կր վազէր
ղէպի
ինքնաչարժր
, անցնելով
բացաս
-
տանէն
եւ լուսաւո
ր նչաններ
րնելով .
դարձեալ
անխոՀեմ
ա յգ խաղր
կ՝րնէր : Ուչադրո
ւթ իւն ր պի
աի գրաւէ ինք թուրք
ոստիկանութեան
, որմ
եզմ է
աւելի
արթուն
էր ամէն պարագայի
:
ինքնա չարմին
մէք
մեծ
խ անդավառոլթի
ւն
ցոյց տուաւ
: կ՚րսէր
թէ սաստիկ
նեզուեր
էր
բա–
ցակայութեանս
րնթացքին։
^արցոլց
թէ
ո՞ւր
էի
մնացեր
այգքան
ատեն։
Ըսի թէ Պերլին գացեր
էի
Լ։ ր պատճ առա
լ :
ԱյԳ"էէ"
ուրեմն
• • • րսաւ
:
Պատկերներ
քաչեր
էր բացակայութեանս
րն -
թացքին
, բայց վտանղաւոր
նկատելով
իր
քով
պաՀել
, ոչնչացուցեր
էր զանոնք : Տաքորգ
առա
-
ւօտ
աբեւԼւն
դրեր
էր «ֆիլմ»ը,
որ կր ներկայա
-
ցնէր «գագտնի»
մ ակագրո
ւթեամ բ փաստաթոլղ
-
թեր ՚ կիկերոն
կ՚ուղէր
ոբ վճարում
լ^եմ
անոր
Հ ամ ա ր ալ :
Խնգրոյ
առարկայ
չի կրնար
ըլլալ
այդ
ը–
սի : ի՞նչ
պիտի
ըսեն
Պերլինի
մէք , եթէ քօղար
-
կուած
«ֆիլմ»ի
մր
15.000
սթերլին
վճ արեմ
:
Ան տ ա ր բե ր ո լ թեամ բ ուս երր ցնցեց
յ
ինքնաչարժր
կեցուցի
բարեկամներէս
մէկուն
տան
առքեւ։
Խնգրած
էի իրմէ որ սենեակ
մր տրա
մագրէ
Լւնծի առանձին
տեսակցութեան
մը
Համար
եւ կր սպասէր
մեզի։
Ոչ Կիկերոնի
, ոչ ալ
անոր,,
գիչերա
յին գո րծռւնէութեան
մասին
դաղափար
ունէր
ան :
Բարեկամս
չՀաբցուց
նոյնիսկ
թէ ով կ՛
րնկե֊
բանար
ինծի
եւ Հեռացաւ
աննշմար
: Աաայ
Հիւ
րասենեակ
կիկերոնի
Հետ
որ
Հետաքրքրութեամր
կր գիտէր
այդ պերճաշուք
վայրր
:
Նախ
վճարեցի
15
Հագար
սթերլինր
զոր
կը
պարտէի
իրեն։
Տետոյ
փոքրիկ
սեղանին
վյւայ
գը–
բաւ
երկու
«ֆիլմ»երր
եւ րսաւ լակոնական
ոճով։
հէԼւսա շաՀեկան
են :
Ուզեց խօսքր
բերել
դարձեալ
«ֆիլմ՝»ին
վրայ
,
զոր իբրեւ
թէ ո^չացռլցած
էր։ Երբ
միւսներուն
Հետ
ղրալ
սեղանին
ւԼրայ, առի
ու իբ
վերարկուին
գրպանը
դրԼւ։
Այնտեղ
կարծր
ել մետաղային
բան
մր
Ղ՚Լ՚"ՅՒ
՚՛ Կ իկե րոն աէորճանակ
ունէր
ուրեմն
իր
մ օտ :
Տեսնելով
Հարցական
ակնարկս
, րսաւ .
Ամէն Հաւանականռւթեան
դէմ • . . ողք
պի
տի չունենան
զիս :
Արգեօք
այս պարագան
կրնա՛" ր Պերլինի
մէք
Լւր վաւերականութեան
մէկ ապացոյցը
նկատուիլ;
Աեղանին
վրայ
գինի
ել սանտոլիչներ
կալին,
կիկերոն
քովս նստած
կբ
լեցնէր
* գաւաթներր
,
կ՚ուտէր
սանտոլիչներր։
Իր տունին
մէք կը
զգար
ինքզինքր,
յետոյ
գլանիկ
մր ուզեց
ինձմէ
:
- Պատմեցէք
ինծի
թէ ինչպէս
մեռած
է ձեր
Հայրր
:
(Շար.>
Fonds A.R.A.M