HARATCH, du 3 janvier au 30 juin 1951 - page 57

6՝0Ոճ« «ն 1926
Զ. Շ. Տ. 376.286
^ ւ ւ ա ա գ Ն օ ա ւ ա \ ա ա ւ ա ա
տստօբշ
Օս–6€է6ա––Բքօբո6է^6 : ՏՇՈ. Ո1ՏՏձ1^Լ4ք4
17, քՀսշ ՕՅաշտաշ - Բ/^1ՀւՏ (13)
»1.եցամս . 800
Փ Ր
• , Տար • 1600 , արտ • 2500 ֆ ր •
էտԼ Շ08. 15–70՜Գին 7 Ֆր • Շ. €. Բ. Բ3քւտ 1678-63
V^ոճ^«(^^ 19 յ Յ ո ^ ք
1951 Ուրբար– 19 ՅՈԻՆՈԻԱՐ
27րգ ՏԱՐԻ ֊ 27 Ճոո66 1^0. 6360–՚Նոր շրջան թիւ֊ 1771
Խմթագիր՝
Շ.
ՄԻՍԱԲԵԱՆ
(
ՄԵՐ
ՃԱԿԱՏԱԳՐԱԿԱՆ
ԻՆԳԻՐ1ԵՐ
Ա՚ասՆսււորասլէէ»
Բորէայի
վերքին
ձախողանք­
ներէն
ի վեր , նորէն
դլուխ
րարձրացոլցած
են մե֊
1լուսացման
քարողիչներր,
Ս՛ . ՆաՀանդներուն
մէք՛.
Ընթերւյողներր
կր յիչեն
անչՈլչա
Հանրասլե -
աա1լան
վարիչի
մր, Պ՛ Թէֆթի
յայտեւրարու -
թ իւննե րր , ո րոնք ա յնքան
աղմ
ոլկ
յարուց
ին , Ա -
մերիկա
յի թէ կլրոսլայի
մէք
Հ.
Շաա
աւելի
յառաք գնաց
ուրիչ
երեւելվւ
մր ,
Պ • Հուվրր
, նախկին նաիսագաՀ եւերրեմնի
վերա–
աեսոլչր
Եւրո սլա յի սլա րենաւո
րմ ան :
Հուվրրի
ւիերքին ճառր
ա յնքան
գաոնու
թիւն
սլատճառեց որ, սլաաասխանաաոլ
անձեր
սաիսլ —
ուեցան
գրիչ
չարժե
լ եւ «կա րգի
Հրաւիրել»
ղայն
յ
՛հեռ երէկ , Պելժիոյ
նախկին
վարչապետն
ու
ւորաաքին
նախարարր, Պ՛ Ս փաք
, որ
միքաղղային
Համբաւ կր վայելէ եւ այժմ նաիսաղաՀն է միաց­
եալ էքլրոպայի
իսորՀրգակցական
ժողովին
, չա—
ւիաւոր
այլ կծու պատասխան
մր կուտար
եւրո -
պական եւ ամ երիկեան
մ ամ ու լին
մ իքո ցաւ ;
Այս տողերր գրած ատեն
աչքի առքեւ
չունինք
Հ" ՚֊վըր ի ճառին
բնտդիրր
: Բա յց Ա ւիաքի պատաս­
խանր կր լուսաբանէ
թնգիրր
յ
ինչպէս
կ՚երեւայ
,
նախկին
նախագաՀր
իսսաօրէն քննադատած
է Եւրոպացիները
, քադա -
քւսկան թէ տնտեսական
տեսակէտով
։
Իրրեւ
թէ , անոնք "էէ^է
Ըրած
են իրենց
աղ -
դա
յին պաշտպանութեան
ել տնտեսական
վերա -
կազմ ութեան
Համ ար , ելկը սպասեն
ռր Ամ երի -
կան փրկէ
զիրենք :
Եւ անմ իքապէս
կը թելադրէ որ Ամերիկացի -
ներր
իրենց
ճիզր
սաՀմ անափակեն
մ իա յն արեւ -
մ տեան
կիսագունդին
պաշտպանութեան
մէք :
Ուրեմն
, մեկուսացռւմ
, ինչպէս
տարիներ ա–
ռաք : Բաղա քական ութ իւն
մ ր որ մեր
մ ուխն
ալ
մարեց , առաքին
ԱչիւարՀամարտին
. • •
Արդարեւ,
երբ Ուիլսբն
անկարելին կր փոր-
ձէր Հայաստանի
Հոգատարութիւնը
կամ գոնէ
ամ–
բողքացոլմ
ր յաքոգցնելու
Համ ար , րաղմ աթիւ ա–
մերիկացի
երեւելիներ
եւ դեղին
մամուլր
կրակ
տեղացին
է Ըսին թէ նա խագաՀ
ր ^ յ իմ ա րացե ր է եւ
կ*ուզէ
Հա յաստանի
լեռներուն
մ էք կոաո րել
ի -
Ր Ը 0 Ր Ի \ ւ
Ո՚՝Հ ՈՐՈ՛Ւ ԿԸ ԱՊԱՌՆԱ8
Աստուածա
չուն չէն գիտեմ թէ Տովնան
նախ
մերմեց
ԵՀովային
սպա։ւնա
լիքնե ր ր կարդալ
Նի ~
նոլէի
ժողովուրդին
գլխուն,
բայց կէտ
ձուկին
փ"բին
մ էք կարճ բնակութենէ.
մ ր ետքը
յօմարե–
ցաւ
քարոզել ել սպառնալ
ղորս գռւ պատոլիրե—
ցեր։
Հիմա
չեմ գիտեր թէ Նաղար
արեղան
ե՝ րբ
սկսաւ
քարոզել եւսպառնալ
, կէա ձուկին
վարը
մտնելէն
առա՞ք թէ ետքը : իրազեկներ կր պնդեն
իժէ մեր նոր մարգարէն
, որ Հին
քտքւՅՇէՅձքՇ
մըն է
րստ
Աարքսի
աւետարանին
, բարւոք
Համարեց
սպա ռնա
լ մեզի՝
Երեւանի
մէք կարճ
բնակոլթենէ
մո
Լ լ ՛ՔԸ
րենց ղաւակներր
> • •
Եւ րարեպա^չտ
Ամերիկացիներր
գոՀացան
կաթ եւ ալիւր
զրկելով
, իրենց
մ իս իռնա րնե րուն
Հետ ; ինչսլէս
ուրիչ
պարաղաներու
մէք %
Աւելորդ է բացատրել թէ՝ Թէֆթի,
Հ՚՚՚֊՚Լըրէ
եւ ուր իւշԿւերոլ ե լո յթր ծածուկ
ծալքեր ալ ունի ;
8աճախ
րնտրակտն
պայքարներ
են որ տուն
կոլ
տան
այս կարգի
ա րաա
յա յտո ւթե անց :
Եւ ստկայն
, այս ալ ախտանշան
մրն է, եւ
կրնայ ճակատագրական
Հետեւանքներ
ունենալ ,
ինչպէս կր րացատրէ
Պելմիոյ
նախկին
վարչապե—
տը
( րն կե րւէա ր ա կան) ;
Ա՛անաւանգ
որ,
ելոյթր
տեղի
կ՚ունենայ
ճիչդ
այն պաՀռւն
երբ չափազանց
պղտորած է միքազ —
գային
^որիզոնր,
իսկ Եւրոպան գեռ երկար մա —
մ տնակի կր կարօտի
, իր սլա չտպանութ
իւնւ բ
զօրա­
ցնելու եւ վ՚ոթորիկր
կանխելու
Համար :
— « Ի՜նչ տարօրինակ
լքիտք
, ա ւ ե լի ^ իշ դ ՝ ի՜նչ ՜
լքոլռրութիւն ՛նիշդ ա յ ս պահն րնտրել , ասպարէ– \
գէն քաշուելու, ե ւ իրական պ ա տ եհութիւն մր ըն- I
ծ ա յ ե լ ո ւ համայնա վ արներուն որպէսզի
նուազեն
Եւրոպան ե ւ անշուշտ Ափրիկ էն: Ա ՞յս է Պ– Հ ո ւ ֊
վըրի ո ւզա ծ ր :
Գեռ
աւելի բաց խօսելով.
— « Ե թ է այս խորհո ւր դ ր
լսեն, էւրո պ ան
ինքն իր զւիւուն մնալով, սլիաի սուզուի յո ւ ս ահա ­
տ ութե ան եւ համա կ երպութե ան ամեհի ալիքի մը
մ է ջ ։ Այն ատեն Խ՛ Մի ո ւ թի ւ ն ր կրնայ կաւռարեալ
ազա տ ութե ամր ընտրել
նա|սայարծակումի մը
ժամր. քանի որ վտանզներր նուազազոյն աստի -
•Տանին իջ ա ծ սւիտի ըւլան։ Անշուշտ ասիկա ա նմի­
ջական աղէտ մր սւիտի ը լ լ ա յ է ւ ր ո պ ա յի համար .
ր ա յզ Պ՛ Հ ո ւ վ ըր ի՚՞նչպէս չի տեսներ որ ո ւ շ – կ ա -
նուխ ազէ տ մր պիտի ը լ լ ա յ նաեւ Մ • Նահանզնե –
րուն համար» :
Տարակոյս
չկայ թէ Ամերիկայի
ոչ
միայն
վարիչներր
, այլ եւ մ ո ղո վ ռ ւր գ ր
խորապէս կր
զգան
այս աչխարՀասասան
վտանգր
:
Ալլապէս
,
ինչո՛՛ւ ոտքով - ձեոքով
պիտի
խրէին
Եւրոպայի
լաբիւրինթոսին
մէք , անՀնարին
գոհոզութիւն
-
ներով :
*
Ծ–
Արդ,
աՀեգն
ԵՀովա
, ռր կր Հրամայէ
Յովնա­
նի
երթալ
մ արդար էանա
լ Նինոլէի
կո րծանում
ր ,
այնքան չար ել անգութ չէ որքան
մեր Նազարը
։
Երբ Յովնան
կը նեղանայ՝ որ ԵՀովա
չռրցուց
դդմենին
, պատասխան կր ստանայ.
Ա՛՛
5
կր ցաւիս՝
երբ չորցուցի
դդմենին
,
զոր դուն
չէիր տնկած
ել որուն
քուր
չէիր
տուած,
Ուրեմն
, ի՞նչպէս
կրնաս Հաւատալ թէ պիտի եր -
Բ^Ք չիսնայեմ
Նինուէի
, այդ մեծ քազաքին
, ուր
կ՚ապրին
120
Հազարէն
աւելի
բնակիչներ
,
ղորս
ե՛ս եմ ստեղծած
:
Ա յնպէս
ալ , երբկր տեսնեմ որ Նաղար կը
սպառնայ
Գաչնակցականներուն
, ^ կբ Հարցնեմ
, Ե՜
՚>ովա
յին
նո յն պատճառաբանոլթեամ
ր •
Նաղար , որ գաղազեր ես այգքան
,
գո՞ւն
ստեգծե
ցիր ա յս
մ արգիկը
, գո՞ւն
տուիր
անոնց
^ացր
քուրը, գո ւն օգնեցիր
անոնց ղարգացման
եւ.
բարգալաճման
: Եւ ինչո՛^
լ
կր չարանաս
այգքան
,
գո ւն միա
յն խե լք ունիս , դո՞ ւն
մ իա յն արտօն -
ուած ես կառավարե
լու , դո՛^ ւն մ իա յն աղատ ես
տեսակէտ
բանաձեւե
լու : վ^եր քապէս , գիտե՛՛ ս թէ
ի՛նչ է ազդր,
կուսակցութիւն
մը ռր ապրեր է ,
գործեր է , տառապեր է վաթսուն
տարի ,
քանի՞
տարեկան ես գուն,
կուսակցութիւն
մր ռր Բ ը–
րիստափորներ
է տուեր եւ Զաւարեաններ
, Վա -
բումաններ է ծներ եւ Աիամանթօներ
, ի՞նչ
յան -
գըդնոլթեամբ
կ՚անուանես
Հայրենադաւ
եւ ոճրա­
գործ : .Ա ենք այգ բառերր
լսած
ենք ցարերու
եւ
ււ ո լլթանն ե ր ո
լ
պա չտօնե անե ր ո ւն բերնէն
, Հ • 3 •
՛իա •^ւակցո ւթիւն բ անքատե
լու
Համ ար մոգովուր -
գին
Հոգիէն
,
դո՞ ւն ալ կր
փո րձեո
ատիկա :
՚Բննագատել
Հ . 3 • Գա ^ակցոլթ
իւն ր իրրեւ
լ^գ–՛
գիմ ագիր
մ տաւո րական
, պարկե շտ դո րծ է ան -
պա
յմ ան , րա յց վարկարեկե
լ կուսակցութիւն
մ ր
որ մ ո ղո վո լր գ ի մ ր Հոգիէն է ծնած՝
ցո յց կուտա
յ
արեան մակարգր
աւբռւած
Հայոլ
նկարաււիր ;
Գիտե՞ ս թէ ի՛նչ կր նչանակէ
Հ • 3 • Գա շնակ­
ցո ւթիւն .
Հա յութեան
կէսր, եթէ ոչ աւելին։
Հայոց
սլատմ ութեան
ամէնէն
պանծալի եւ
վաւերական
ղլուխր
, եթէ ոչ աւելին :
Ապասէ որ
բացատրեմ
ԱՐԱԶ
ԳԱՐԵԳԻՆ
ՊԱՏՐԻԱՐԲԻ.
ՃԱՄ ԲՈՐԳ ՈՒ
ԹԻՒՆԸ
Պուէնոս
Այրէսէն
սաացուած
13
Յունուար
թուակիր
նամակէ
մր կր տեղեկանանք թէ Թուր -
քիո յ Հա յոց նո րլ^տիր
պա տ ր ի ա ր քր ,
Գարեգին
արք • հւ ա չա տ ո
լ
ր ե ան քանի
մ ր չաբա թէն
օգ անա -
ւով պիտի
մեկնի
Պրազիլիա
, անկէ իտալիա
, ա -
ռանց
Հանդիպելու
Փարիղ , ինչպէս
ծրագրած էր
նախապէս
:
Պատրիարքր
իտալիա
պիտի
Հասնի Փետր -
ուաբ
23ին եւ Հոն պիտի
մնայ
մինչեւ
մարտ \ կամ
2 :
Յետոյ
դարձեալ
օդանալով
ուղղակի
պիտի
մեկնի
Պոլիս :
ԱԶԳ– ԺՈՂՈՎԻՆ
բմիշկր,
Աիլպերչթայն,
Հր -
բաժ արե ցաւ , աո ա րկե լով թէ չավւաղանց կր յոգ–
նի
650
երե սվա իսաննե ր եւ Հարիւրաւոր
պաշտօն -
եաներ
խնամելու
Համար : Լիոնի
բմշկական
Հա -
մ ա լ ս ա րան ին վե րատեսուչը
, Պ • Հէ րմ ան , Հ բա -
սլարակալ
կ՚ամբաստանէ
ղայն թէ սուտ խօսած
եւ
վատօրէն
իսաբած է ղինքր, թէ բժչկական
վկայա­
կան
չունի
եւն. :
ՑԵՂԱԱՊԱՆՈՒԹԵԱՆ
սլայմանագիրը
գո
րծագրե–
լի է Յունուար
\2էն ի վեր. Համաձայն
Ազդաժո -
ղովի պաչտօնական
ղեկոյցին
։
շ հ ճ ա ս տ ա Ա
Ա ե ք ժ ե ց
Մ– ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՆ
ԱԼ ԻՐ
ՊԱՅՄԱՆՆԵՐԸ
ԱՆԸՆԳՈՒՆԵԼԻ
ԿԸ ՆԿԱՏԵՆ
կարմիր
Ջինաստանր
վերքապէս պատասխա -
նեց Ազգաժողովի
Տունուար
13
թուակիր
Հրաւէ -
րին,
մերժելով
անոր առաքարկած
Հինգ պա
յմ ան­
նե
րր
կրակը
գագրեցնելու
Համար :
Ջինաստանի
պատասխանը, որ
ստորագբուած
է Զու Ան Լայի կոգմէ (վարչապետ
եւ
արտաքին
նախարար)
, կըյայտարարէ
-
« Յանուն
Ջինաստանի
ժողովբգական
Հան­
րապեաութեան
կառավարութեան
ձեղի կր յանձ -
նեմ Հետեւեալ
պատասխանր՛
Ջինասաանի
մո -
ղովբգական
Հանրապետութեան
կեգրոնական
կա­
ռավարութիւնը
միշտ
այն տեսակէտն
ունեցած է
եւ ոլնի թէ Բորէայի
պատերաղմ
ին արագ
լուծուէ–
Ը.
՚դէաք է փնտռել
բանա կցո ւթի ւնն եր կատարե -
լով շաՀակից
պետութեանց
միքեւ, ետ
Ք
՚ ^ չ ե լ ՚ ՚ Վ
Ր"Լ"Ր օտար
զինուորներր
եւ Բորէայի
ներքին
Լսնդի րներր կարդագրե
լով
բուն
իսկ ք" րէացի
ժո–
զովոլրգին
մ իքոցալ
, ամերիկեան
զինուորնե
րբ
ետ
քաշելով
Ֆարմռզայէն
ել Աղգամողովին
մէք
լ^գռւնելով
Ջինաստանի
ժողովբգական
Հանրա -
պետութեան
նեբկայացուցի^եբր
: Այս
սկզբունք–
՚^^ՐԸ
յի չուած
են իմ
1950
Գեկտ.
22
թուակիր
յայտարարութեանս
մէք
ւ
* Մյդ սկզբունքներուն
էական
կէտը
մ իշա
"՛յն է թէ շաՀակից
պետութեանց
միքեւ բանակ -
ցո ւթիւննե
րր
պէտք է կատարուին
կրակր
գադրե–
^նելէ
վերքր
մ իա յն . բա յց կրակի դագարմ
ան մի–
ակ նպատակն է պաՀ մր շունչ
առնել տալ Ազգա–
ժողովյլ
զօրքին; Եթէ կրակի
դադարումը
պիտի
կազմ ակե րպոլի առանց նախապէս
բանակցութիւն–
ներ կատա րելով
պա
յմ աննե
ր ր
ճշդելու
,
կրակի
ղ ադարում
էն վերք բանա կցո
լ թ
իւննե
ր ր
յալիտե -
նապէս
պիտի
շարունակուին
միքագգային
վիճա -
րանո
լ թ
եամ բ , առանց
ամ ենափոքր
խնգիր
մը
լու­
ծելու » :
Այս յառաքաբանէն
վերք , Ջինաստանի վար -
չապեաը
սլա յմ աններ կ՛առա քա րկէ , ՛Բորէա
յի խն–
զիրր եւ Ասիոյ
վերաբերեալ
միւս կարեւոր
Հար -
ցերր
լուծե
լու Համ ար -. Այգ պա
յմ անները
արդէն
արձանագրուած
են յառաքաբանին
մէք,
Բոբէա­
յէն
քաչել
բոլոր օտաբ
ղԼւնո ւո րնե
ր ր
, Ֆորմ ողա -
յէն Հեռացնե/
ամերիկեան
զօրքր եւն.
։ Ասոնք
նա–
խապայմաններ
են բանակցոլթեանց
Համաբ,
որոնց
պԼւտի մասնակցին
եօթը
պետոլթիւննեը
,—. Ջի -
նաստան
,
–Միո ւթ իւն ը , Ա ՚ՆաՀանգնեբ
, Բրիտա­
նիա , Ֆրանսա
, Հնգկաստան
եւ Եդիպաոս –.կ՛առա–
ք ^ւրկուի
նաեւ ռբ ՜Լպետութեանց
բանակցութիւն–
ներր կատարուին
Ջինաստանի
մէք։ կարճ
խօսքով,
յաղթականի
պայմաններ
։
Մ– ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈՒՆ
ԳԻՐ-ԲԸ
Այս պատասխանէն
մէկ ժամ վերքը,
Որ
ուղ–
զուած էր Ազգաժողովին
, Մ • ՆաՀանգներու
կա -
ռավարոլթիւնր
պաՀանքեց
անմ իք ապէս նիստի
Հր–
րալիրել
Բաղաքական
Յանձնաժո
զովր–.
Ար
տաքին
նախարարր, Պ՛ էչիոք^ •> ՀեաեւԽալ
յայտարարութիւնն
րրաւ այս առթիւ •
« Համ ա յնավար
ԶԼ՚նա ս տ ան ի պատասխա -
նր կատաբեալ
մերժումն է վկրակր
գագրեցնելու»
առաքարկին
զոր Ազգաժոզովր
պաՀանքեց
յուն -
ուաբ
\3ին : Մ • ՆաՀանգներու
կառավարութեան
Համար
անրնգռւնելի
են Ջինաստանի
Հակառա -
քարկները եւորեւէ տարակոյս
չոէնիմ թէ անրն -
գունելի
պիտի
րլլան
նաեւ Աղդաժողովին
Համար ,
^գՀանրապէս
» ;
^ Պատասխանելով
թզթակցի
մը Հարցում -
ներուն
, Պ • էչիսըն բացատրեց թէ չատ րան փոխ­
ուած է
1949/՛
ամառէն
ի վեր, «երբ
չէինք
նախա–
տեսեր թէ անՀրաժեչտ
պիտի
րլլայ
ամերիկեան
զօրք
ղրկել Եւրոպա ; քհուսերր
սաստկացուցին
իրենց
ճնչումր
ամբողք
աչխարՀի
մէք,
Հիւլէական
պայթում
տեղի
ունեցաւ
Խ • Մ իութեան
մէք,
եւ.
Բորէայի
խնգիրր
ունեցանք։
Ո՚֊բեմն
կացութիւնը
կր պաՀան քէ նոբ քննութիւն
մր» :
|>Հ
Հնգկաստանի
վարչապետր
, ՆեՀրոլ,
որ
Փարիզ կր գտնուի,
անկարելին կր փորձէ
խաղա–
ղութ իւնր ապաՀովելոլ
Համ ար : Ջինաստանի
պա–
տասԼսանէն առաք, իմացած
ըլէալով որ Ա– Նա -
Հանգներր
պիտի
պնգեն
նախայարձակ
Հռչակել
կարմիր
Ջինաստանր, Պ– ՆեՀրու
յայտարարեց
.
« Այդ պաՀանքր
պիտի փակէ
ամէն
գուռ
խաղաղ
կա րղադրո
ւթեան
մը Համար։
Պէտք
՜
է
զդուչանանք
այդ ձեռնարկէն
, նոյնիսկ եթէ Ջի -
նաստան
մերժէ
գագրեցնել
կրակը։
Նոր ում մը
գոյութիւն
ունի Ջինաստանի
մէք : Պէտք է նկաաի
առնենք
այս պարագան : Շատեր կր մերմեն
րն -
դունիլ
այս իբականո
ւթ իւն
ր» :
(Լուրերու շարունակութիւնը կարգա| դ. է » )
ՀԵՌԱԳԻՐՆԵՐՈՒ
ԱԱԿԸ
բարձրացած
է ար -
տտսաՀմանի
Համաբ,
Յունուար
]7էն ի վեր–
•ԲՈՐԷԱՅԻ
մէք Հանդարտութիւն
կը տիրէր առ­
քի օր։ Լուրի
մր Համաձայն, Ա– ՆաՀանդնեբո ո–
բոչած
են
60.000
նոբ զինուոր
ղրկել
եբկոլ
տմ.
սուան
^թացքին
:
Fonds A.R.A.M
1...,47,48,49,50,51,52,53,54,55,56 58,59,60,61,62,63,64,65,66,67,...598
Powered by FlippingBook