է
27ւպ, ՏԱՐԻ - 27 ՃՈՈ66 «0. 6493–՚նոր շրջան թ խ
Ւ 1
/ յ
^ ^ յ Շ Ւ 1
քօոժտ
611
1925,
8.Շ.Տ, 376.286
17,
ւ
^ստ ՕՅաշտաշ ֊ ֊ քճքՀ1Տ (13)
ԱԽօ։
10Լ6ե \ 0
Վեցամս. ՈՕՕ ֆ ր • , Տար.2200, Ար^– ՜ՅՕՕՕ ֆ ր •
ա
Շ08. 15-70 Գին 10
ՓՐ •
. քտա 1678-63
Տ16քօքշժւ 27
1951 Չորէ՜քշաբթի 27 ՅՈԻՆԻՍ
1904
՚ք՚^թ^գիք՝
ՄԻԱԱ^էծԱՆ
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ
ԲԱՐԲԱՐՈՍԱԿԱՆ
ԱՐՇԱՒԸ
Ա՝իամիսւներ
միայն
կրնան
զարմանալ որ Երե
ւան քաղաքական
հաշիւներ կր աեսնէ
նոյնիսկ ա֊
րեւմաա֊,այ
լիզուի
սլա շտսլան ութե ան մէք ՝•
Եւ այս՝ ոչ միայն
իր անյատակ
ագիտռւթիւ–
նր սլարտկելոլ,
այլեւ
կուսակցական
«շանթաժ»
մր եւս փորձելու
համար :
Բարեհաճեցէք
մեր ա շփւա րհա րա րո փ ալ կ*"ր -
գալ Զ՛ Գրիգորեանի
յայաարարութիւնր
•
— ին ծ ի կը ր ռ ւ ի ռր Կ՛ Պռլսոյ րարրաււի ար^
հեսաական կերպով հռ չ ա կ ո ւմը իբ ր ե ւ ինքնուրոյն
լեգու ոչ միայն ցուրկ է ո ր ե ւ է գիտական հիմք է ,
ա յ լ ե ւ յայանա պ է ս կր հետալվնդէ քազաքաւկան վը–
նասակար նպատակ — ստեղծել երկու Հայաստա1ն՚–
ներ, երկ ու լեղուներ ե ւ հակադրել
ալւեւմտեւսւն
Հ ա յ ե ր ր արեւելեան Հայերուն. • • •
Բիչ
ս ր
չ՚՚՚-նչ
տոէք, լաւ րմ րոն ելո լ
համար
չարունակոլթիւնն
ալ •
— . . . հակադրել Հ ա յ ռ ց ժողո վ ո ւր դ ի ո ո ւ -
սակա՛ն «օրիէնրասիո.ն»ին (հակում,
կողմէն՝որռ -
շում) , ռուսական մշ ա կ ո յթին , պւ այնքան մ ե ծ
դ ե ր է կատարած Հ ա յ ո ց մ շ ա կ ո յթ ի , գրականու -
թե ա ն ե ւ լեղուի ղարղացման մ է ջ ,
անջա՚ահլ ո ւ
հեռացնել հայկ – մշ ա կ ո յթը իր ժոզովրդակա)ն՝ ա–
կ երէն, յա ռ ա ջ դիմա կ ան մշ ա կ ո յթի րարերաբ ագ -
դ ե ց ո ւ թ ե ն է ն ե ւ ց ա յն կապել Արեւմու տ քի յե տ ա -
դիմական (ոէակցիան) մշ ա կ ո յթին հ ե տ » ։
Ոլոր - մ ո լո ր թաւալելոփ
, կեգր •
կոմ
իտէին
քարաուզարր
այոտեգ ալ կր գտնէ «չար
ոգին»
« Հա յ ժոգոփյւգի
ոխերիմ
թ^ամ
ի Գա^ակնե
րր» ,
ո րոնք ա յգ «քագաքական
փնասակար
,
հակաժոզո–
փրգական
րմրոնում
ր կ՝օգտազոլւձ՜են
իբրեւ
զէնք
իրենց
ւզա յքարին
րնգգէմ
սոփետական
Հա յաս -
աանի
՝» :
Եւ փերքապէս
անխուսափելի
եզրակացու
թ իլ ~
նր,
աեսակ
մր ազգանշան
, ահույէոգի
մաա -
նելոլ
համ ար
անոնք որ կ՚րմ րո ստանան
Երեւանի
լեզուական
մ ենաա իրութեան
գէմ .
— « Ահա թ է ինչու բ ո լ ո ր ս^ն^նք որ կաճգնած
են Կ– Պոլսոյ բ ա րբ ա ռը ի բ բ ե ւ ինքնուրււյն
լեգու
՜նանչնալու դ իրք ե ր ո ւն մէ ջ , հ ա յ ե ր է նր աբհեստա–
կան կերպով երկու ինքնուրոյն լեղուի
բա(յ1նելու
դ իրք ե ր ո ւն մէ ջ , գիտակցարար թ է անգիտակցա -
բաբ, տ ուրք կուտան քաղքենի - աղդայնականու -
թե ան ( բ ո ւ բժո ւ ա - նացիո1նալիղմլւ1ն՛) :
Այո նեզ սիւնաէթւերր
բաւական
չեն,
ամէն
մ անրամա սնո ւթ ի ւն մէկ անգամ
էն արձանագրե լու
եւ սա քաբացաձ– իմաստակնեբր
կարգի
հրաւիրե -
լու համաբ :
՚ ^ Հ / ՚ ^ Հ •
ղբազինք , պիտի
զբազինք հեա -
գՀետէ ; Աանաւանգ
հիմա ոբ ասպարէզ կր կար -
գան պաշտօնապէս
, գոր քին ականին հետ խաոնե
լոփ
տեսա կանր : Հրապարա
կալ
յա յտարարե լոփ
իրենց
բարբարոսական
արշալբ %
Անւղամ մբ եւս յիշեցնենք
թէ՝
անհատական
տեսակէտներ
չեն որ կր յայտնեն
կեգբ՛
կոմիտէթնւ
քարտոլղաբբ
եւ օրուան փարչապետր,
Ա՛ կաբա -
պետեան :
Ւնչպէս կր բացատրէ
բ մեր աշփսատակիցբ, այս
լեզուական
հարցի
մասին ալ որոշումնեբր
նախա —
պէս
տրուահ՜ են կեգր՛
կոմիտէին
մէք,
յետոյ
Հ•։։-
գոբգուելոփ
կուսակցական
համագումարին
, իբ -
րեւ սոփո բական
ձեւակերպութիւն
:
Ուրեմն
, տառապէս
պիտի
գոբ1էտգբուին
որո–
չումներրէ
Եւ շատոնց է որ կր գոբհ՜ագրոլին
:
ԱնՀ րամե շտ է ր անգամ
մ ր եւս պա րզե լ ա յս
լրացուցի
չ տե զեկո ւթի ւննե ր ր , որպէսզի Հաքկա -
կան Արտասահմ
անր
լիոփին
րմ բռնէ
ամ բոզք ան -
ցոլգարձր,
արեւմտահայ
լիզոլին գէմ սար -
քուած
րո լչե լի կեան աբշալր ;
Վտանգր
ձ՜անր է նաեւ անոր համաբ որ, Եբե–
ւանցիներր
քազաքական
կեզհ՜իք
մ քն ալ կբ խառ -
նեն ի րենց թերխաչ
գիտութեան
, տպա՛ւո
րութիւն
գոբծելու
համար :
Ուրեմն
, մ ենք ալ ստ ի պուած
ենք
պա
յքարր
չարունակել
երկու ճակատի
վբայ ;
Վիճակր
ձգուած է այլեւս
:
Աերունդնեբու
անփոխարինելի
փասաակր ,
Համ ազգա
յին
մ շակո յթին
զարգացումր
եւ ամ բոգ–
քական
Հայրենիքին
Հիմնական
շաՀերր կը պաՀան–
ԱՎնՓկափ
ձայԱը
Պ. էչիսըևի թացՍաև ճ՛աոով
ԽՄԲ՛
— Մե ր աշիա տ ա կիցը հետեւեալ տեղե -
կքււթիւնները քաղած է « Ամե րի կ այի Զ ա յն » ի առա–
ջ|ւ1ււ ղե կ ո ւ ց ո ւմէ ն , որ կը ծանօլւցանէր բ ա ց ո ւմը
Առաքին
անգամ՛ Հաղոբգուեցաւ
արտաքին
նա
խաբար Պ • էձ^"րնի
գիմումը
Հայ մոզո փուր ղին
Հ
Ա՚>ա բովանղակո
ւիմիւնը , մ օտաւո րապէս :
« Ուրախ
եմ , որ այսօր
Հնա րաւո րռ
ւթիւն
կ՚ունենամ
խօսե լու
ձեղի , Հա յե րուգ Հետ : Ամ ե–
րիկայի
մէք կ՚ապրին
քառո բ գ
միլիոն
Հայեր
1
Աս
կր ճանչնամ
զանոնք , իբրեւ
բարձր նկարագրով եւ
ստեղծաղործ
ոգիով
օմտուած
մողովուբգ
: Ամե–
րիքլտ յի գի տ ո լթ ե ան ել մշակո յթի
ասպարէզին
մէք կր Հանգիպինք
Հա յկական
անո ւննե ր ո ւ , ինչ -
պէս՝ Ա արո յեան , Մ տմ ոլլեան
, Վաղարեան
, որոնք
մ եծ վաստակ են ունեցած
ամ ե րիկեան
մշակո
յթէ
եւ ղիտոլթեան
մէք;
Մ ենք Ամ ե ր ի կա ց ինե ր ս կր ճտնչնանք
ձեր եր
կիրը եւ ձեր մողովուբղր
, իր բաբձր
արժանիքնե
րով : Ջեր Ժ ողովուբղը,
ոբ մաբղկութեա՜ն
տուած
է , գիտութեան
եւ մ շակո յթի
՚" յնպիսի
ակտնաւո
ր
գէմքեբ
, ինչպէս
Մեսրոսլ Ա աշաոցը եւ
Մ ոփսէս
Խորենացին
, ի վիճակի է կեանքի
բոլոբ
ասպարէզ
ներուն
մէք առաքնակարգ
գեր կատարելու է
Աենք կր ճանչես^նք
Հայ մողովուբղր,
որ վա
ղուց րնղունած է քրիստոնէութիւնր
եւ ղաբեր չտ՛
րունակ պաչտպանած
քրիսաոնէական
մ շակո
յթն
ու քազաքակրթոլթիւնը
, պայքարած
է անոր Հա -
մ ար
I
Ա ենք , Ամ եբիկաց ինե րս կը Հպարտանանք
ձեր
Հե րո սոլթեամ
բ , որուն
շնոբՀիւ
գարեր
շարունակ •
սլտՀպանած
էք ձեր աղղա
յին
դփմ ազիծը
, ձեր
մշակոյթն
ու լեզուն։
Աենւք ղիտենք որ Հայ
մողո՛
վուբգր
ղտրերով
պայքարած
է աղաաութեան
Հա
մար , յանուն
մաբւլկային
բարօրութեան
:
Ամերիկայի
նպատակն է Հաստատել
աշփսաբ -
Հի վրայ
ազատութիւն
եւ խաղազութիւն
: կը յոլ -
սանք թէ Հայաստանի
Հանրապետութիւնն
ալ Հա–
մամիտ է այղ վեՀ նպատակին ; ԱյսուՀեաեւ,
ձեր
մ ա յրենի
լեղուով
կրնաք
լսե լ
ճշմ արտութիւնր
է
Տանուն
ամ երիկեան
մոզովրղի
անկեղծ եւ բարե–
կամական
ոզք ո յննե րս
կ՚ուղղեմ
Հայմողովուր
-
գին։
ԵՐԵհԱՆՆ է ԻՕՍՈԻՄ
քեն
անխնա
յ պա յքտր
Շ-բագբուաՇ–
բաբբարոսոլ
-
թեան
ղէմ ։
Ափ մը «չինովնիկ»ներ
ի զուր կր փորձեն
լռու՛
թեան
ղատապարտել,
թիսածոյ
^էք
^ " ՚ - լ ե Լ արեւմտաՀայ
ղանգ
կաղապա ւրներ
Ն՛
Գիտութեանց
Ակագեմ
իան ձեռնարկած
է գը՜
բամատոլրկ
Գաբրիէլ
Առլնգոլկեանի
ղործերու
ա–
կաղեմական
Հրատարակութեան
:
Մրգէն
լոյս է տեսած
առաքփն Հատորր, որ կը
պարունակէ
«Գիշերուայ
սաբրր խեր է», «Խտթա.
բալա» եւ ուրիշ գոբծեբ
յ
X
Ոտցուեցալ
Գիտութեանց
Ակագեմ
իա
յին
նսաաշբքանր
Լսեսիա),
Աթալինի
«Մարքսիղմը
եւ
Լեզուաբանութիւնը»
աշխատութեան
տարեղաբ
-
ձին առթիլ : Փիլիսոփայական
ղիտո ւթիւննե
բու
թեկնածու
Ատեփանեանր
զեկուցում
կաբղաց
,
նիւթ
ո ւնենա լո վ Ա տա լիւնի «Լեզուաբան
• տեսու -
թիւնր
փիլիսուիայոլթեան
մէք»;
Ակա ղեմ ական
Գր • Վափանցեան
ել պրոֆ՛
Գուրգէն
Աեւակ
զե -
կոլցումներ
կարգաց
ին « Լեզուա շինա րա րա
կան
Ի՚նգիրնեբի
մասին»
:
Սզագրեց՝ գ. ԾԻԾԵՌ՚նԱԿ
ԸՆԿԵՐՎԱՐԱԿԱՆ
ՄԻՋԱԶԳԱՏԻՆԸ
վերակազ
՚
մելու
Համար , տյս միքոցին
մողով
մր կր
ղումար
ուի Ֆբանքֆորթի
մէք,
մ ասնակցութեամ
բ
քսան
աղղեբու
: Ներկայ են
130
պատղամաւորներ
: Ա–
ըակարգին
ղլխաւոր
Հաբցեբէն
մէկն է
խաղաւլու
թեան
պաՀպանում ր ։ Պատգամ
աւո բնե ր ր կր ներ -
կայացնեն
44
միլիոն
ձայն։
Ընկեբվարական
կոլ -
ո ակց ութ եանց
անղամներուն
թիւր
կը
Հաշուեն
9.500.000։
Ներկայ են տարագիրնեբ
Ա պանիայէն ,
ԼեՀաստանէն
, Պուլկաբիայէն
, ՋեԼսոսլովաքիա
-
յէն , Եուկոսլաւիա
յէն եւ ՀունգարԼւա
յէն : Հրա -
պարակային
ժողով
մը պիտի
գումարուի
կիրակի,
ուր պիտի
խօսին տասը պատգամաւորներ
(Ֆրան
սայի
կողմէ՝
կուսակցութեան
րնգՀ .
քարտուզա–
ՐԸ, Պ՛
կիՄոլէ)։
ՓԱՐԻԶՒ
գրամատուներր
պիտի
փակուին
այ
ոօր, չորեքչաբթի,
մինչեւ
մամը
12,
իբրեւ առա
քի՛ն ազզարարոլթիւն
գործաղոլլփ
•
Բո\աԱ ա\ կ^ոպեԱ
դադրնցԱ1ղ կէակը
ՊԻՏԻ ԿՐՆԱԼՆ
ՀԱՄԱՋԱ6ՆԻԼ
Տ ենղաղին
ղո րծո ւնէութ
իւն մը կը տիրէ քա -
ղաքական
շբքանակնեբոլ
մէք,
իբբեւ
Հետեւանք
այն
ճառին
որով
Աղգամողովին
իսորՀրղային
սլատոլիրակր
, Պ • Մս՚լԻք
՚ կ՝առաքարկէր
մոգով
գում աբել,
ղագբեցնե
լու Համ ար
Բորէայի պատե
րազմ ր •
ինչպէս կը բացատրէինք
եբէկ ,
րնգՀանուր
տպաւո րութ իւնր լալ է առ
այմմ։
Արեւմտեան
գաշնա կիցնեբը կր քանան
լուսաբանութիւններ
ստանալ,
գո րծի
ձեռնարկելէ
առաքէ
Այսպէս
,
բրիտանական
կառավա
րո թ իւնր
յանձնարարեց
իր պատուիրակին՝
Հետեւեալ
ճըշ–
ղումներր
ստանալ Պ • Մ ալիքէն
1.
Խ՛ Միութիւնը
ի՞նչ կը Հասէ^այ
« պա -
տերազմիկներ»
ըսելով;
Աիայն
Հիւս.
Բորէայի
Համ ա յնավար կաո ավա ր ո ւթե ա՞ն կը
վերաբերի
այգ բաց ատ բութ իլնը , թէ Համայնավաբ
Ջ ինաս՛
տանն ալ նկաաի անի ; Խ • Միութիւնր
ի՞նչ
ղեր կը
ստանձնէ
, թչնամ
ութ իւններր
գաղրեցնելու
Հա -
մ աբ ;
2.
ԽոբՀրգա
յին կառավարութեան
Հասկացո–
ղութեամր,
կրակր
գաղրեցնելոլ
Հրամանր
Բո -
Ր է ՚ " յ ի
թարցին
կա րղաղրո
ւթենէն
առա՞ք
տեղի
սլիտի
ունենայ
, թէ իր կաբղին
նիւթ պիտի
կազմէ
բանակցութեանց
;
3.
Զինաստանի
Համայնավար
կառավարու
-
թի՚-նր, եթէ պիտի մասնակցի
առաքարկուած
խոր–
Հբգաժոզովին
, պիտի
սլնգէ՞ իբ
պաՀանքներուն
վրայ,
Ֆորմողայի
Հարցին եւ Ազգաժողովի
ան -
գամակցութեան
մասին :
4.
ԽորՀրգային
կառավարութիւնը
է^լ^գոլ^
նի^ ոբ երկու
կողմի
ղինուորներր
Յ&րգ զոլղաՀե -
ռականէն
քաշուին ի ներկա յութեան
Ազգաժողովի
չէգոք պետո ւթի ւննե րէն կազմ ուած
յանձնախում
-
բի մը :
ի րաղեկներու
կարծիքով
, եթէ ա յս Հարցում -
նեբուէւ
պա տ ա ս խաննե ր ր բաւարար
չՀամ արուին ,
Մ եծն Բրիտանիա
պիտի
Հարկագբոէ
ի
պարզապէս
քարոզչական
ձեռնաբկ
մը նկատել Պ՛ Աալիքի ա~
ռաքա րկր
յ
Ա իւս պետութիւննե
բն ալ կը քանան
լուսա -
բանո ւթի ւնն եր ստանալ :
ՆԱԽԱԳԱՀ
ԹՐՈՒՄԸՆԻ
ՏԵԱԱԿԷՏԸ
Մ • ՆաՀանղնեբու
նախագաՀը
որ
քաղաքական
ճառ
մր պատրաստած
էր պատերազմի
տարեղար–
ձրն
առթիլ
, Պ • Մ ալիքի
յա յտարարութե՚նէն
ա -
ռաք,
մասնաւորապէս
շեչտեց •
« Մ • ՆաՀանղնե
րր պատրացտ են աքակցե–
լոլ խաղաղ
կաբգագրոլթեան
մը,
այժմ
ինչպէս
առաք, պայմանաւ
որ այգ
կարղաղրութիւնը
մ իանղամ րնգ մ իչտ վեբք տայ նախա յարձակմ
ան ,
խաղաղութիւն
ել ա պա
Հո վո ւթ ի ւն
պտրղեւելով
Բորէայի
եւ անոր քաքարի
ժողովուրղին։
Բոբէա
յի եւ աչխարՀի
մնացեալ
մասին
մէք մենք
պէտք
է սլատրաստ
րլ լանք ձեռք առնելու
ամէն
միքոց ոբ
կբնայ
իրական
յառաքղիմռւթիւն
մր կազմել
գէպի
ՀամաչխարՀային
իսաղաղութիւնր։
Խ՛
Միութես^
վարի^երը
չուղեցին
գործակցիլ,
խաղաղութիւնը
պաՀպանելու
Համաբ։
ԽորՀրգային
ժողովուբգը
խաղաղութիւն
կ՛ուղէ
ինչպէս
միւս
ժողովոլրղնե–
բը , բա յց իր վա բիժերը
տեսնելով որ
ազղեբը
տկարացած
եւ վՀատած են պատերազմէն
, ուղե -
ցիւն օղտուիլ
առիթէն,
իրենց
ղե րութեան
կաբղու–
ստբքր
պարտաղբելոլ
Համաբ :
ՄԵՆԲ
ՕԳՆԵՑԻՆԲ
ՏՈԻՆԱԱՏԱՆԻ,
ԹՈՒՐԲՒՈ8
«Հակառակ
կրեմլինի
ստայօղ
քարոզութեան
,
ամբողք
աշիսարՀի
Համար
բացորոշ է որ մենք խա
ղաղութիւն
կ՚ուզենք։
Միեւնոյն
ատեն
մենք բա
ցորոշապէս
յայտնած
ենք թէ պիտի
չգոՀանանք
պարղ Հանգստացոլմով
: Երբ Խ՛ Միութիւնը
սկը–
սալ
իւր պայքարր՝
աչիւարՀի
միւս ազատ
աղգերը
իսո րտակե
լու
Համ ար , մենք անգործ
չմնացինք
:
Աենք
օղնեցինք
Տ՛ունաստանի
եւ թուրքիոյ
, երբ
վտանգուած
էին
\947ին;
Մենք
օգնեց ինք Ֆրան
սայի ել իաալիոյ,
իրենց քաղաքական
պայքարին
մէք՝
րնղղէմ
Համայնավարութեան
:
Աբգիւնքը
ա՛յն եղաւ որ այղ ազգեբը
ազատ ենայսօր, ^դոբ
եւ անկախ : Այն աքակցութիւնը
զոբ կը չարռւնտ–
կենք
ընծայել
Զինաստանի
աղգա յնա կաննե
բուն՝
Ֆորմողայի
մէք, արգիւնաւոր
պիտի
ըլլայ
եթէ
այմմ
յանձն
աոնեն կատարել
իբենց գերր. . . Ամե
րիւկեան
կառավարութիւնը
կաբեւո ր օգնութիւն
մը
րնծայեց
ազգայնական
Զինաստանի
աւելի
քան
Յունաստանի
, իտալփոյ
կամ
Պեբլինի
րայց
չինացի
զօրափարնեբր
ստացան
ամերիկեան
օգ -
նութիւնը,
յետոյ
անձնատուր
եղան
Համայնավաբ՛
ներուն » :
Պ՛
Թբումրն
յետոյ
բացատրեց
թէ ամեբիկ -
եան
զօրքը
1950
Ցունիս
25ին միքամտելով
Բոբէա՛
յի մէք, փրկեց Ազգաժողով
ր եւ
ապաՀովութիւն
|
նեբ^չեց
աղատ
ժոզովուբղնեբուն
: «Զենք
կրնար \
ապահովել
թէ նոր աչխարՀամարտ
մը պիտի չծա
գի, ոչ ալ վստաՀ
ըԱալ թէ ի՛նչ պիտի
րնեն
խոբ–
Հրգային
վտրիչներր : Բայց ի վիճակի
ենք
ըսելու
(Լուրհրռւ շարունակութիւնը կարդայ գ.
Fonds A.R.A.M
