Լ6
ւ
*ա
»տ
;է
օսօւաւ6ւ<
ճւատ^աէ^
տք) տսւ^օքտ
Լ
Կ118ՈԻ^ԻԻն1 ԻՐԱՆԻ ւմ էձ
է ւ ^ Ս ւ ^ յ Շ Ւ ւ
ք^օոճտ 6Ո 1925,
&.0.Տ. 376.286
ԵՄէօԽյւ
: Տ€^1. ա ՏՃ^ ; ^) Տ
17^ Տս6 Օ&աշտաշ - Բ^1Տ (13) ա է ա։ էՕԼՏւճՇ
՚ Տ ^ մ ս – ՈՕՕ Փ
Ր
–, Տալւ.՜22՜00, Արա– 3000 ֆ ր •
1՚0. 006. 15-70
Գին 10 Փր • Շ.0.1». Բ
ՅՈՏ
1678-63
V ^ ^ ճ ^
22 յ ս ա
27րգ Տ Ա ՐԻ - 27 ճ ա ւ « «օ.6489–՚Նոր շրջան թ ի ւ 19«0
ՄԵՐ
Խ Օ Ս Ք Ը
ՊՈԼՍԷՆ ԱԼ ԵՏ ՄՆԱՑԻՆ՚Ի.,
1951
Ուրրաթ 22 ՅՈԻՆԻՍ
Գիւոե-նք որ շասւ քիչեր կր աոանւսն կամ կր
Հեաեւին
սչոլսաՀայ
թերթերու. :
ԱրաասսւՀմանի
մամուլր
պարրերարար
աեղե
կութիւններ
կր քաղէ , Հայկական կամ
թրքական
կեանքի
մասին։ էլ իրաւամբ
։
Որքան ալ Հեռացած
րչանք
այղ միքավայրէն
,
պա րագանե
ր բ կբ ստիպեն
ուչաղրութեամ
ր Հետե
ւիլ տնցուգարձին
։ Արտաքին թէ ներքին :
Ցաճախ
ուչագրոլթենէ
կր վյ՚իպին
ղանաղան
երեւո
յթներ
յ «
Ա՛ անր
լուրեր–» , արմանի՝
Լ՚՚՚՜ԸԼ
թո րՀ րղաՆ ութեան ;
Այսպէս
, անցեալ
չարթու
պոլսաՀայ
թերթեք
րր կր ծանուցանէին
թէ Հանղիսաւոր
արարողու -
թիւններ
պիտի կատարուին
, թարգմանչաց
տօնին
առթիլ
( | 4
Տունիս)
։
Արգարել
, ԱաՀակ - Ա՚եսրոպի
աարեղարձր
տօնուեր է Հա՚եգիսաւոր
պատարագներով
, Ա այլ։
եկեղեցւո
յ , Բերայի
,
՛Լա լաթիո
յ ,
Գատրգիւղյէ ՝\
Ակիւտտրի
, Ֆէբիգիւ՚լի
, Պալաթի եւ ուրիչ եկե–
ղեցիներու
մէք :
Գաբեղին
սլատրիարք
անձամբ
նախագաՀելով
արարողութեան
մբ, փառաբաներ
է
Տառերու
գիւտին
արմէքր;
Անչուչտ
յորղոր
մ չ ն ալ կարգա–
լով
, որպէսղփ
ում տան մ ա յրենի
մ չակո յթին ;
Մեր փարիղեան
ձ՛եծամ տո ւթիւնր կբ րարեՀա
ճի՛՛ ուչագբութիւն
լնծայել
այս կարգի
երեւոյթ
ներու
Մեր ւէՈյնզգո
յն գբոց - բիոցներու
սրտին
բան
մբ կր խօսի՞ն Աա՛Հակ - Ա՛եսրոպ,
թարգմանչաց),
Տառերու
գիւտ եւ մնացեաչբ
\
Անչուչտ
եկեղեցիներու
մ էք կատարուած
սոք^
վո րական
արա րողո ւթիւննեբր
չեն որ պիտի ապա–
ցոլցւսնեն
մ եր գիտակցռւթիւնր
եւ պարտաճանա -
չութիւնր
։
, • ՚
•
Ոեւէ տէրտէր կամ վարգապետ
կրնայ
քանի մր
աղօթք
թոթովել եւ ղոց եղած
բանաձեւեր
արտա
սանել,
իբբեւ աւանգական
սովորութիւն
;
Հեռաւոր
Աուրիոյ կամ ք՚րաքի
գիւղերուն
մէք
աւելի սրտառուչ
արարողութիւններ
կր կատարեն
,
ղպրռցական
Հանղէսներով
ել աւելի
գործնական
ծրագիրներով
է
Առանց
մ եբ սաւառնաթեւ
յաւակ–
նութիւններր
կամ լա յն
մ ի քոցներ բ ունենա
լու :
ԱՀա
պոլսաՀայ
գաղութն ալ կր ւիորձէ կարե
լին , քանի որցտնկալփն վեբ է իր ումերէն
:
Ւսկ
մ ե՚^նք
, այս աղատ
ափերուն
վ բայ :
Լո յս - քաղաքին
մէք,
յետին
տիրացուն
կբ
յաւակնի գաս տալ .ուրիչնեբուն
Հեռաւոր
, Հա
մեստ ել անբախտ
գաղութներոլ
;
Որո՛՛՛ւ միտքէն
կ*անցնի
երրեմն ալ ղասեր առ
նել
, ա յգ
նո յն Հեռաւո
րնե րէն եւ Համեստներէն
;
Անոնք
անկարելին
կբ փորձեն
, սերունգ
փբր–
կելու
Համար : Ա երունգ կր Հասցնեն
անճար գիւ -
ղերու եւ Հիւզաւաննե
բու
թ չուառութեան
մէք •
Գպրոց
ի վերածուած
մթերանոցներոլ
, տաղաւար
ներու կամ ղտբչաՀէոտ
բակերու
մէք ։
*
Պատերազմէն
չատ առաք
տարիներ առաք
Մչակոյթի
Օրմբ ՀաստաւՀքուած էր այս
քաղաքին
՛մէք , առանց
Հոսանքի
խտրութեան
։ ԼԱմէն
աարի
աչնան) (
Օրինակր
վարակիչ
ղաբձաւ
ուրիչ
ղաղութնե
րու Համար ալ,
մինչեւ
ք*րան ;
՚
Բանի՛՛ աարի տեւեց
այստեղ։ Ոչ Հետք, ոչ ալ
յիչատակ
...
էքԼ ա յս գիտնալով
Հանգերձ որ մեր
Հքսսուն
գիտակցութենէն
ել յարատեւ
աչվսատանքէն կա -
խում
ունին տարագիր
բաղմութեանց
չաՀն ու
վնասբ :
Աանաւանգ որ, տՀա կր տեսնէք թէ
Եբեւանբ
ինչպէս կբ մաղէ արեւմտաՀայ
մչակո
յթբ
,
նո
յն
իսկ
լեզուն ; (Երկու
օր ալ սպասեցէք , իմա -
նալռլ
Համաբ
աՀաւոր
ողբե բղութ իւն ր) :
Մ իքավա
յրին
գմ ո լա բո ւթիւննե
ր ր , «Հանգա -
մանաց
սլարագտներր»
եւ ուրիչ
պատրուակներ
չեն
կրնար արգարացնել
Համատարած
թմբու -
թիւնբ :
Ամէն
մ իքավա յր ալ իր առաւե
լութի՚^նե
րն ու
անպատեՀ
ութ իւններն
ռւնի; Եւ սակայն
մարգիկ
^ԼՔ^Բ էբ փնտռեն ու կր գտնեն ;
Պոլսէ՛՛ն ալ ետ պիտի
մնայինք,
յիչելու Հա -
մար կարգ մր աարրական
զիտելիքներ
եւ պարտա–
կանութիւններ
։
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
ԲԱԱՆ ԿԱԽԱաՆՆԵՐԸ
• ՚ •
Զեմ գիտեր թէ պիտի" գայ
Օրր,
ուր գոնէ
մեր
նաՀատակնե
բ ր պիտի
ողբանք
աւլղովին
;
1915/
Մեծ Եղեռնի
յիչատակին
նուիրուած
"գատօնեբր
կր կատարուին
միչտ
րաման - րա -
ման
,
ամէն
մէկր
իր գլիսուն
։
ԱՀա եւ քս
՛ան
կախազաններր։
Հոս ալ Հեթպ–
նոսի եւքբիստոնեայի
իսնգիր կայ ։Բուն
Հեթանոսն
էբ միայն որ չզատեց
մ ե զ ։ Հնչակր ,
Գաչնակր,
Ազատականն
սլ Ո՚աձ՛ կավարր
իրեն
Համ ար մէկ է–
՚էաստ
ունէին
Հայ
է ի ն
րոլորն ալ։ Ո՛–
անխնայ
կոտորեց
սուրով
, Հուրով եւ կախաղանով
:
1
Այն աաեն ալ ղտնուեցան
Հրէչներ
որոնք
՝,
նոյնպէս
Հայ էին եւ կր փսվւսային
գտՀիճին ա —Հ
կանքին՝
իբենց
բնկերռք
անունն ու Հասցէն
, գոր–
1>Ր կամ՜ ^ւլալաղրոլթիւնր»
:
Բայց
ղտնուեցան
ուրիչ
Հայեր
ոբոնց
աբղար
ու կարիճ րազուկր
առտու
մր ճակտէն
ղարկաւ
մատնիչբ
Կէտիկ
Փաչայի
ղպրոցին
առքե կամ կի–
լիկիոյ
մկք։ Այգ բաղոլկր
Գաչնակցական
էր եւ
կր
ղՈբծէ
լ։ յանուն
Հա յութեան :
« Գնգակ որոտաց», ել յանկարծ, մէկ գնգա
կով
Հբճուանքի
ու Հպարտութեան
փոխռւեցաւ
Հալածական
մողովուրգին
կո կիծ ր :
Այս օրալ կան Հայեր
ռրռնք կր
սակաբկեն
նաՀատակնեբու
յիչատակին
նուիրուած
երեկոն :
Բանի
մր մամ յիչել ու սւրալ քսան
յեղափո -
խականներ
, վանիկ
մր կամ Փարամաղ
մր, /"^^՜
ոլէս յարմ աբցնել
նպարավաճառի
նմարին :
Հասեր ենք Հոն , ափսո^ս ;
Ու այս մազով ու մօրուքով տղ - պղպեղ
մար
դիկ , կր ներկա յանան
Հանրա
յին կարծիքին
,մ անա
ւանղ նոբ սեբոէնդինւ եւ երդում պատառ
1^բլլան
արմե ցնե լու Համար
իրենց
Հա յ րենաս
ի րութիւնր
եւ
սլաՀանքելու
իրենց չտուած
ր , ազգա
յին ա յն մա -
քուր
զգացում
ր որ չ ի գիտեր
մ անրանալ
Հաչիւ -
ներոլ
առքեւ :
Ո՞վ
կ^ո՚֊ղէք որ սորվեցնէ
մենէ վերք եկող
սե–
բունղներուն
թէ թնչոլ
կախս լեց ան քսան
Հնչակ–
եաններ
1915/5՛
Պոլիս,
Պայաղիտի
Հրապարակին
վրայ ;
Ո վ կ^ոււլէք ռր սո րվեցնէ մեբ նո րերուն որ -
սլէ^զի
ղոնէ
իրենց գլխտրկներր
Հանեն
անոնց յի
չատակին
առքեւ, առանց վերապաՀութեան
...
ԱՕՄԻ
ԿԱՐԳԻՆԱԼ
Ա՚ԼԱՋԱՆԵԱՆ
ՓԱՐԻԶԻ
ՄԷՋ
կարդինալ Աղաջանեանի Փարիզ այցելու–թեան
ա ւ ւթիւ , ճետեւեալ տյյզեկու.թիլւ1ւնհրը կը հադոր -
գ ո լին լքեզի
Զինուորական
պատիւներ
սարքուած
էին Հինգ -
չաբթի
ղիչեր,
Օբլիի օգակա
յանին
մէք, ուր կր
սպասուէր
մամբ
\
9.50/5՛ :
Գ իմա լոր ե լռ ւ
գացած
է ին կառավարութեան
, պապական
նուիրակին եւ
Փարիզի
արքե պիսկո պոսին
ներկա յացուց ի^երբ
է
Հի՚֊բբ
առաքնռբդուեցաւ
Օթէլ
Բրիյեօն
:
Այսօր,
ուրբաթ
, մամր
18/5/,
կարդինալբ
պի
տի
լ^ղունուի
Հան բապետ
ութե ան
նախագաՀին
կռղմէ
է
Վաղր, չարաթ,
մամր \ \ ին Անծանօթ
Զին -
ոլորին
գամ բաբանր ա յցե լելով , ծաղկեփռւնւք
մ ր
պիտի
դնէ։
Արարողութեան
ներկայ
պիտի
րլլան
պաաո
լի րակո ւթիւն
մ ր՝ Հա յ Նախկին
Ո՛աղմիկնե
րու Ա իութենէն,
անգամներ
Անչէք
Բոցի
յանձնա
խումբէն եւ բարձբ
պա չտօնատա
րնե
լ։ :
Փափաքռւբ
ն։եբր կրնան նեբկա
յ րլ լալ
մամ բ \
0,45/5ւ :
Նո յնւ օրր մամ ր \
6/5՛
գսլրոցական
Հանգէս
մ ր
տեղի պիտի
ունենայ
Աեվռի Ա ուրատեան
վարմա
րանին
մէք, ի պատիլ
Հայ կաթողիկէ
կաթողիկոս
սլատրիարքին
;
Կիրակի առտու
մամբ \0.30ինէ Հայածէս սլա -
տարաղ
Աաալէնի
եկեղեցին։
Նոյն
օրր մամր
15/5/
մամեբգութիւն
կռնէսի
եկեղեցին։
.
Հաւանական է որ կաբգինալր
Լիղիէօ
այցելէ
երկուչաբթի
օր :
Երեքչարթի
մամբ
13/5/
Հացկե րո յթ Բէ
տ՝Օբ՚՚էի
մէք։
Հինգչաբթի՝
Լիոն , տեսակցելու
Համար
կար.
ղինա
լ Ժեռլիէ ի Հետ :
՝^Հ^ Հայ կաթողիկէ
կրօնա պետին
Փարիղ
բնա––
կութեան
մ իքոցին
, արտաքին
նախա րա րո ւթե անւ
մօտ
Հիւրամեծար
նչանակուած
է ծանօթ
իբաւա–
գէտ Զ՝ Ա բապեան
I
ՐՐԻՏԱՆԱԿԱՆ
ՊԱՏՈԻԻՐԱԿՈՒԹԻԻՆԸ
ԵՏ ԿԱՆ -
ՋՈՒԵՑԱի.֊.
ՎՏԱՆԳԻ
ԱԶԳԱՆՇԱՆ՝
ՄԻՋԻՆ Ա -
ՐԵՒԵԼԲի
ԲԲԻՏԱՆԱԿԱՆ
ՈԻԺԵՐՈԻՆ—
Մ– ՆԱ
ՀԱՆԳՆԵՐՆ ԱԼ ՏԱԳՆԱՊԱԼԻ ԿԸ ԳՏՆԵՆ
ԿԱՑ
ՈԻ թի
ԻՆԸ
Անգլե լի րանեան
տաղնապբ
սաստկագոյն
աս -
տիճանին
Հասաւ
չոբեքչարթի
օր, երր
թէՀրանի
կառաւիա
բու թիւնր
Հրամա
յեց
գրաւել
Ապատանի
նաւթաՀո
րե ր բ , առանց նկատի .առնե լու
րրիտանա
կան նոր առ*ւքարկներր
։
՝Րաբիւղփ
աղգայնացման
յանձնախումբին
նա
խագաՀբ,
Հոսէյն
Աաքի,
նոյն
օրր կրկնած էբ իր ^
սպառնալիքր
, աղգարարելով
թէ մամբ
Գին պիտի
գագբեցնէ
քարիլղփն
Հոսումր, եթէ իրեն
ներկա
յացնեն
քարիւղատար
նաւե բուն
յանձնուած
նաւ
թին
րնկալադիրներր
; Հեո-ագիրր
էլրսէ թէ նախա–
ւլաՀին
աչքերէն
կրակ կր ցայտէր
, երբ արտասա
նեց այս խօսքերբ; Երրղիաել
տուին թէ աղէտ
մր
կրնայ պատաՀիլ եթէ ծոբա1^երր
փակեն,, կաբե -
ւոբոլթիլն
չբնծայեց :
Միեւնոյն
ատեն վարչապետր
կբ
ՀրաՀանգէր
նկատի
չառնել
Անգլեւիրանեան
րնկերութեան
տր–
նօբէններուն
ել պա չտօն, ե անե բուն
Հրամաններր;
Հրա տարակո ւած
տեղեկութեանց
Համ աձա
յն ,
բանակցութիւննեբր
խզուեցան
, երբ իրան կբ պլն–
գէբ
քարիւղի
եկամուտին
՚յ^ առ Հարիւրբ
անմի -
քապէս
յանւձնւելու
պայմ՚անւին
վրայ;
Վարչապետր
ամ ենա վե րքին
Հ րամ ան։ր արձակեց
նախ աք արա
կան
խորՀոլրղէ
մր վերք ռր տեւեց վեց մամ՛։
Աիչտ
Հ իւանգ
բլլալով
, փաթ թ ուած էր վե
րմակնեբու
մէք,
մողովի
պաՀուն : Բանւի մբ
նախարաբնեբ
նստած
էին անկումին մէկ
ծայրր,
"՚-բի^եբ՝
տախտակամածին
վրայ։
կողովին
Հրաւիրուած
էին նաեւ սպարապետր եւ ոստիկանութեան
վերա
տեսուչր։
կառավա
րութիւնր
մ իեւնո
յն ատեն
Բաբիւղի
Աղգ՛
Ընկերութիւն
մր կազմած
էր ,
վեբքնւապէս
լուծելով
Անւգլեւիրանեանբ
;
՝/՚\ Րբիտանական
կառավարութիւնր
Հրամա -
յեց իր Հպատակներուն
Հեռանալ
իրանէն
։ Ա
ինչեւ
Հիմ ա մ եկնում
ր կամ աւոր էր ։ Այմմ
պարտաւորիչ
կր Համարուի
։ Զինուորական
միքոցներ
ձեռք առ
նելով
Հանդերձ
, Ա եծն Բրիտանիա
չռլղեբ
Գ՚^ԲՔ
ղբկել
Աււլաաան կամ ա յլուր
, մ ինչեւ որ ի ր ա կան
վտանղ մր չսսլառնայ
իր Հպատակներուն
ել անոնց
ստացուածքին
: Բբիտանական
բանակին։ սպարա -
ււփտբ խորՀրդակց
\ոլ
թեա
՚ե
Հ բաւի րոլած
է լ։
առքփ
՚ Տ ^ ,
ազգ
է
Ալս՛Հսւ պանէ
Ոքթ
եան
նա րա ր ա ր ին կողմ է :
<հողռվր տեւեց
աւելփ քան. մէկ մամ։
Ա յգ խորՀ րգակցո
ւթենէ
ն վերքն։
է ր ռր Հաղոր
ղուեցաւ թէ վտանգի
ազղանչանր
տրուած է Մ ի –՜
քին Արեւելքի
օղան՛աւա
յին
ումերուն
, ինչպէս եւ
կիպրոսի եւ 1)ուէղփ
շբքանի
ղինուորնեբուն
:
Աասնաւոր
ծրագիր մբ պատրաստուած
է
ք
Անգլեւիրանեան
բնկերութեան
2000
պաչտօնեա
֊ •
ներբ ա յլուր
փո րագրե
լու
Համ ար , մէկ աղգանչա
նի վրայ :
Տագնապր
ծանրացած
ԲԼԸ"էով
Հանգերձ
, ա -
մէն
յոյս կորսուած
չի Համարուիբ : թէ
Լոնտոնի
եւ թէ Ուոչինկթրնի
մէք կր կարծեն թէ
կարելի
պիտի
բլլայ
ելք մր ղտնել
վերքին
պաՀուն։ Փա
րիզի
մէք զարմ անալի։ կր գտնեն
իրանի կառավա
րութեան արաակարգ
աճապարանքբ։
թէՀրանի ա–
մերիկեան
գեսպանր կբ չարունակէ
Հաչտարար
գեր
մր կատարել,
որպէսզի
չափալո րութեամ
ր
չարմին
։
ԵՐԵԲ ՏԵԱԱԿ
ՎՏԱՆԳՆԵՐ
Ա , ՆաՀանգներու
արտաքին
նաբարաբբ,
Պ՛
էչիոբն,
լբագրական
ասուլիսի
մր
բնթացքին
տագնապալի
ղտնելով
կացութիւնր,
նոր կոչ մր
ուղղեց
իրանի կառավարութեան
;
իրազեկներու
կարծիքով,
եռապատիկ
ծանրութիւն
կր նեբկայա–
ցբնէ տաղնապր •
1 .
Եթէ կորսուի
իրան։եան
քարիւղր
օրա -
կանէ
675.000
տակառ կամ աչխարՀի
արտադրոլ -
թեան
իրր
7
%Հք
ծանր Հարուած
մ՛ր պիտի կրէ
արեւմտեան
Եւրոպայի
տնտես ո ւթիւնր։
Այն ատեն
անՀ րամեչտ
պիտի
բլլա
յ
վերաքննել
քար
իւղփն
ՀամաչփւարՀային
բաշիումր։
Արեւմտեան
Եւրո -
պայի
քարիւղին մօտ
10
^բ Իրանէն
կոլղայ :
2 .
Գիւանագիտական
շբքանակներոլ
ձ՚էք կբ
վախնան որ ւոագնապբ
խորանա
յ , տեղի
տալով
բռնութեանց՝
ամբողք
Միքին
Արեւելքի
մէք :
(ԼսՆր1ւբոլ շա րո ւնա կ ո ւթիւնը կ ա ^ ա յ դ.. )
ԵԱՆՕԹ ԱՐԵԻԵԼԱԳԷՏ
Օր–
Աիրարփի
Տէբ
Ներսէսեան
առքի օր Փարիզ
Հասաւ
Նիւ
Եոբքէն,
իր ամառնային
արձակուրդր
անցրնելոլ
Համար;
կ՝իմանանք թէ օրիորգր այս աշնան Եբուսա
-,
ղէմ եւ Անթիլփաս
պիտի
այցելէ,
մօտէն
ուսում
նասիրելու
Համար
Հայկական ու արեւելեան
ձե -
ռագիրներն
ու Հնութիւննե
ր ր , նոր. եւ
կարեւոբ
ուսումնասիրութեան
մբ Համտբ •
^
Fonds A.R.A.M
