1
)Մ6շէ6ա
։–Րքօբր
։6էւե–6
: ՏԸհ. «1ՏՏյ\ՃԱ1< ՚
17. ք^ստ Օտաշտատ - Ր/\աՏ (13)
5ձ5^»^^*ճ1^*>
Փ
Ր
–> Տար.
1600,
արտ.
2.500
ֆ ր -
-
ա ճ Օ 8
^ 1 5 – 7 0 յ լ ի ձ . լ Ֆ թ –
. , , ,
1՚Ւ9^ԿՐ§^
V 6 ո յ
^ ^ 1
^ շ ^ ^ ^ ^ ; 1951 Ո ւ ^ ^ թ 2 Փ Ե Տ ՐՈԻԱՐ
27րդ ՏԱՐԻ - 27 յաւատէ 1
*0.
6372–՚1յոր 2Ր
$աքւ
թ ի ւ
1783
ՄԵՐ ԽՕՍ՚է^Ը
^ցյթագիբ՝ Շ՛
ՄԻԱԱ՛ԲԵԱՆ
Օ Ր Ը
0 Ր Ի \ ւ
ՀԱՐԳԱՆԱՆ՚Բ
Տարիներ ու տարիներ
, մեր վեանքԱ
այնպէւէ
դասալորուաձ– էր որ , սաիպոլած
էինք
ժամուն
Լ" րս պատե րուն
մ էք ամ փոփե
լ շատ
մ Ա աղղա
յին
անցքեր եւ վւաո֊քե
ր
Աաոր Հետեւանքով
ալ
,
կրօնական
տօներոլ
վերաՆուեցան
Տառերու
գիւտր,
Թարգմանչացր
,
վարդավառր
, եւն • :
ք-աղղատարար
աղատ
շրքաններու
մ էք ան -
ւչ ամ , կարե լի չեղաւ
թօթավւել
ա յս նախասլաշա -
աւմր
։ Ե
ւբեղար
ձնե.
էօնակ
ասւաոու թիւնր
սաՀմանափակուեցալ
կրօնական
արարողութիւձւ
-
ներով :
Այն աստիճան
որ
, 23
տարի առաք Հաստատ -
ուած
Մշակոյթի
Օրն ալղարձալ
«սչատա
Հ մո ւնք»
տ
Ակսելով
Փարիղէն։
(Աւելի
Հետեւողական
են Մի–
քին
Արեւելքի
մէք) ։
Այսոլէս
նաեւ վարգանանցր
։
թուրքիոյ
մէք կարելի՞ էր աւելին
փորձել,
ե՛
կեղեցիներէն
ղուրո : Շ " ՚ " I - չատ
կէս—աշխարՀիկ
Հանդէս
մր, դսլրոցներու
մէք;
Մեր
սլատանութեան
օրերուն,
վաթն ի վաթր
ԿԸ. յ " ՚ ^ է 1 ՚ ն ք այս կամ այն եկեղեցին
,
տեսնելու
Համար
վարդան
ղօրավարին
սլաակերր,
թոլղՔ^ի
կամ քարի
վրայ։
Աիեւնոյն
ատեն
ղուտ
Հայկա -
կան, սլատմական
անուններ
վւնտռելով
մկրտոլ -
թեան
աւաղաններուն
վերեւ • • .
Նորէն
կրօնական - քր իստոնէական
ոգին է որ
ԿԸ. աիրասլետէ
, երր վարդանանց
կր տօնեն ; Եկե
ղեցական
արարողութիւներ
, դսլրոցական
Հան -
ղէսներ
եւայլն :
Այս
տարի
լրացած
Ըլլալով
Աւարայրի ճա -
կատամարտին
\^00ամեակր,
բացառիկ
Հանդիսոլ–
թ իւննե
ր կաղմ ակեր
սլո ւած են շատ մր
ղաղութնե–
բու,
մ էք
,
Համ աձա
յն
Հա
յ ր ա սլե տ ական
կոնդակին
է
Երէկ,
Հինդշտբթի
(Վարդանանց)
, Համաղ -
գային
Հանգիսութեան
բացոլմր
կատարուեցաւ
Անթիլիասի
մայր տաճարին
մէք, ինչսլէս
Հաղոր -
գած
էինք երեքչարթի
օր
յ
Անչուչտ
էքմ իածինն ալ սլիտի կատարէր
իր
պարտականութիւնր.
Համաձայն
իր իսկ Հրատա–
րակած
կոնդակին
ւ
Այստեղ,
Փարիղի
մէք,
լուր
չունինք որ ել է
Համ աղդա
յին - մողովրգական
ձեռնարկէ
, րաց ի
պատարաղէն
եւ եկեղեցւոյ
չրքափակին
մէք սար
քուած
դսլրոցական
Հանդէսէ
մ ր :
Բիչ
մր աւելի
Հանգիսաւո
ր տօնակատարոլ
-
թիւն
մր կր ծանուցանէ
Աարսէյլր,
նաիաձեռնու–
թեամբ
Ազգ. կեգր. վարչութեան
, (այս կիրակի)
։
Անցեուլ տարի , Կիլիկիոյ
կաթողիկոսութեան
ոլա չտօնա
թ ե ր թ ր կարգ
մ ր
թե լագ
րո ւթ իւննե
ր
կ՚ուղղէր,
\50(յամեակին
առթիւ։
Տեղեկութիւն
չունինք
, նաեւ
, ա յ դ
կոչ
ին ար
դիւնքէն : Թերեւս
լոյս մր ծագի տօնա կատա
բու -
թիւններէն
վերք :
ի վե րքո
յ
գիմագրական
պա յքար
մ ր չէ՞
Վ^արդանանցն ալ:
Որքան ալ քրիստոնէաչունչ
, կրօնաբոյր
երե
ւա յ Վարգանի
ճառր
, օրՀասական
ճակատում ար -
տին
առթիւ
, ինքնապա չտպանութե
ան , ինքնուրո
յն
գոյութեան
, քաքութեան
ոգին է որ կր խտացնէ
իր
բառե բովն
իսկ •
— « Շատ պատհրազԱ՚նհր եւք մղել ես, հէ.
դոնք է| ինձ հե տ ֊ տեղ կար, ռր քաջարար յ ա ղ -
թ ե ց ին ք թշնալքիներին, տեղ էլ կար, որ
. նլւանք
յ ա ղթ ե ց ի ն լքե(( • ր ա յց ա ւ ելի շատն ա յն է որ յ ա ղ
թող ենք դոնրս եկել ե ւ ոչ թ է յ ա ղ թ ո ւ ա ծ ։
- . . Վա|սը թերահա ւ ա տ ութե ան նշան է - թ ե
ր ահա ւ ա տ ութիւնը մենք վ աղուց ենք մերժել մե -
ղանից, նրա հետ թ ո ղ վ աին էլ փախչի մեր մտքե–
րից ե ւ խո րհո ւր դնե րից »:
Անչուչտ
չէք սպասեր ոբ այդ չրքանին ալ այ
սօրուան պէս բանաձեւէին
աղգի եւ Հայրենիքի ,
աղատու թեան եւ անկախութեան
դաղափարնեբր
:
փաքութիւնն
ու սլա յքարր
պե րճախօս
բանա —
ձեւ
մր չե՛՛ն կաղմեր
արդէն։
քա էութիւն եւ պա յքար
արտաքին
աբիւնաբ–
բու
բռնութեանց
եւ կախարդական
փռրձութեանց
ղ է մ ։ Անսասան
վճռականութիւն՝
ներքին
դաւերու
եւ տագնապներռւ
Հանգէպ
: ճակատ
ճակտի
կոիւ
,
գիմացն
ունենալով
աչխարՀասասան
ումեր :
Եւ մանաւանդ
ողի մր անվկանդ, ոբ կը գի՜
մտնայ
թ ՚ ՚ Ր Ր
սպառնալիքներուն։
< ԱՐԳԻԱԿԱՆ
Վ,էՐԲԵՐ >
Կր յիչէք
անչուչտ
այս յօգուածա
չարքր
, ուր
աչիսատակից
մր ամուսնական
վէրքեր կր ՔՐՔրէր »
մ ա սնա ւռ րապէս
մ ատնանշե
լով
Հտկար
սեռ»ին
մեղքերր :
Հապա
Հզօբաւոր»թն
մեղքերր։
Գրքին այգ
էքեբն ալ պիտի
չբանա՞ ք
. . •
հյմրադրռւթիւնր
այս Հարցում
բ առաքին
Օրէն
իոկ
ուղղած է ինքն
իրեն եւ ուրիչնեբու
:
Եւ արդէն ստացած է կարգ մր գրութիւններ
,
էրրեւ պատասխան կամ լյրացռւմ :
Արդար
սլիտի
չրլլար
միակուլմանի
գիրք
ԲԸ"՜՜
նել այսքան
Հիմնական
Հարցի
մր մէք է
Մանաւանդ
որ, եթէ
լայն
ուսում՛նաս
ի բութ
իւե
մր կատարուի
, այրերր չատ աւելի
սեւերես
կ՝ե–
րեւան
քան արդի
աղքի1^երն
ու կիներր ;
Ամէն պարագայի
մէք, ^Տառաք»ի
սիւնակնե -
րր բաց են , «արգի
վէրքեր»ուն
իրական
ծալքերր
բանալու
Համաբ
։
Ս էկ պա
յմ անով •
ղւլռ ւ չանա
լ ղուտ
անՀա -
տական - լՐւտանեկան
պարագաներէ :
Կր բաւէ արձանադրել
ընդհանուր
երեւոյթներ
ե լ իրողութիւններ
, Հիմ՛նուելով
իրական
փաստե
րու
վրայ :
Որո՞ւ
Համար
Հաճելի
պիտի
բլլար
թուղթին
յանձնել
ներքին
վիչտեր
, զոՀերբ
կիներ
ըյյան թէ
ա յրեր
յ
կարեւորր
մամանակակից
տագնապի
մբ լ ո ւ -
սաբանոլթիւնն
է , ե լ ոչ թէ անՀատական
ողբեր–
դութե ան
մ ր ցո ւցադրութ
իւն ր
յ
ՎԱՀէ
Ազգաժողովը դսէտսէպաէտհց
ԱՆԶԿՈՒԹԵԱՄԲ
ԿԸ ԱՊԱԱՕԻԻ
ՀԵՏԵԻԱՆԲՆԵՐՈԻՆ
ինչպէս
գրեցինք
երէկ,
ՄԱԿի
քաղաքական
յանձնախում
բր
՜յի գէմ
44
ձայնով եւ
8
ձեռնպաՀ–
ներով
քուէարկեց
ամերիկեան
առաքարկր, Հա -
մայնավար
Զինասաանի
մասին։
Եբէկ ՄԱԿի բնգՀ •
մողովր
վերքնական
ձեւաւո
րում
ր պիտի տար այս
որոչման
, իր կարգին
քննելով ել
վաւերացնելով
զայն »
Նախ
քան ամերիկեան
առաքարկին
քննութիւ
նբ, քաղաքական
յանձնամռղովբ
Հատուած
առ
Հատուած
քննեց ել քուէարկեց
նաեւ ասիական
եւ
արաբական
\2 երկիրներու
բանաձեւր, որ զինա
դադարի
կնքումէն ալառաք Ջինաստանի Հեա բա
նակցութիւն
կատարե
լբ կ՝առաքարկէր
։
Բանա -
ձեւր
մեբմուեցաւ,
որովՀետեւ
| 8
ձայնէ
՚"«–^Հ^
չստացաւ :
՚Բոլէարկուած
ամերիկեան
առաքարկր
կբ
Հաստատէ
, թէ «Ջինաստանի
մողովրդական
Հան
րապետութեան
կեդր. կառավարոլթիւնբ,
ռւղղա–
կի
օղնոլթիւն
եւ աքակցոլթիւն
րնծա
յած
ՐԱալով
անոնց, ռբ յարձակում
մբ գործած
էին
Բորէայի
մէք եւ թ^ամոլթեանց
ձեռնարկած
րլլաւով
Մի
ացեալ
Ազգեբոլ
ումերուն գէմ, ինքն ալ նախա -
յարձակ
եզած
է՛ծ է
ԱյնուՀետեւ,
Հրաւէր
կ^բԱայ
Փեքինի
կառա
վարութեան,
«այնպէս
մբ րնել, որ Բորէայի
մէք
ՏԻԳՐԱՆ
ա Ն
ԲԷԼԷԿԵԱՆ
II տնուո
ինչպէս
Հաղորգած
էինք երէկ , Յունուար
ՅՕին
մ եռա
ծ է Տ իգր
ան խան Բէլէկեան,
Նի՛–
Եորքի
մէք։
Հանդուցեալր
,
8 2
աարեկան , փոիս - նախա–
գաՀն էրԲաբեգո բծականի ե ծանօթ
չարք մը Հան–
բօգռւտ
ձե ռնա ր կն ե ր ո վ
;
) 885/1՛
աւարաե
լուէ 6ա–
կոր Գուրգէնի
կրթարանը
(Պոլիս),
1890/'Տ՛
կ*եր–
թայ
Տէօրթ
Եօլ (կիլիկիա)եւ
Առւբիա
, Եգիպաոս
,
Հնագիտական
ուսումնաս
իրո ւթիւններ
կատարե -
լու
Համար :
Կիլիկիոյ
առաքին
քարդէն
վերք
( 1 9 0 9 ) ,
կբ
Հիմնէ
Տէօրթ
Եոլի Բէլէկեան
որբանռցր : Իր
երկբռրգ
կարեւոր
ձեռնարկն
եղաւ
Գպբոցասէրի
շէնքին
զնումր
Ո՚էնսիի
մէք
(Փարիզ),
450.000
ֆրանքի : ԱյնուՀետեւ
ալ միչտ
օդնած է թէ այգ
վարմարանին
նորոգութեան
ել թէ ուրիշ ազգա -
յին Հաս տատո
ւթե անց :
Մ իչա կր ճամրորդէր
, իր ասպարէզին
բեբու–
մ ով : Առաքին
անղամ Ամերիկա
գացած է
1891 ֊
93
/5՛ :
Ասանակցած
է Փարիղի
1 9 0 0 ^
աբուեստա -
Հսւնզէսին
, յաքոզ
ցուցադրոլթեամ
բ մբ; Այդ առ–
թի՛– Պարսկասաանի
Մուղաֆֆէրէտտին
շաՀր իբ
տ ա ղա ւա ր ր ա յցե
լե լով
«^ւճ՚)>»
տիտղոսր եւ Հէիր ու
1ւյու րշիտ»
շքան շան
բ կր պարգեւէ :
Հանզոլցեալը
սկիղբէն
ի ՚իեր եղած է Բարեգործականի
լա յնա -
միտ
վւո
րի չնե
րէն
մ էկր : Պատերազմ
էն չատ առաք
Փարիղի
գործր
սաՀմ անափակե
լով
, փո
խագբուե–
ցաւ Ամե րիկա
ՊՈԼԱՈՅ
ՆՈՐԸՆՏԻՐ
ՊԱՏՐԻԱՐԲԸ
,
Գարեգին
արք. իյաչատուրեան
, որոչած է ազգին
նուիրել
իր
ճոխ ւչրազարանր, ոբ կ՚արմէ
50.000
տոլար,
ինչ
պէո կր դրեն
^ոլսոյ
թերթերը :
ԵՐԿՐԱՇԱՐԺԻ
թեթեւ
ցնցումներ
պատւսՀե -
ց՚սն
, ւսոքի օր , Ե՚լիպաոսի
, Փաքիստանի
եւ իս–
րաքէքի
մէք, առանց վնաս պաւոճառելու :
ԱԶԱՏԱԳՐՈԻԹԵՆԷՆ
վերք Հաստատուած
գա
տա կան բացառիկ ատե անր իր վե րքին նիստբ
գոլ–
մ արեց ՛իչ • օր , երեք տարի բանաս։
րկո ւթե ան գա
տապա րտե
լով
կին
մ ր որ տե ղե կո ւթ ի ւննե ր Հա -
ղո րզ ած էր Գիմ աղ.րական ճակատին
մ ասին
\
9 4 2 –
ին , երբ
15
տարեկան
էր : Գատապարտեալր
աբ -
ձակուեցաւ
Համաձայն
ներման
օրէնքին : Այսռլ -
Հետեւ
գործակցութեան
դատերբ
պիտի
քննուին
զինուո բական
ատեններու առ ^եւ :
ՍԱԿԱՐԱՆ
(Գչ.).–
Սթե՛րլին
9 8 0 ( 9 3 5 ) , « ո –
լար
3 4 9 (387) ,
զուից–
ֆրանք
81.37 (90) ,
նափո
լէոն
4 0 0 0 ,
զուից–
ոսկի
3 8 4 0 ,
սթերլին
5 1 3 0 ,
–./7–
լար
( 2 0 ) 20.160,
ձոյլ
ոսկի
5 * 2
Հադաբ :
ղ իբ ումերն
ու քաղաքացիները
գադրե -
ցնեն
թշնամութիւննեբր
Աիացեալ
Ազզերռլ
ումե–
բուն գէմ եւ քաչուին
Հռնկէ»
;Ու կր
յայտարարուի
միանգամայն,
որ «Աիացեալ
Ազգերր
վճռած են
չարունակել
իրենց
ձեռնարկած
գործողութիւն
-
ներբ
, յարձակման
դիմադրելոլ
Համար»
։
Հրաւէր
Կ րլլայ նմանապէս
րոլոր պետութեանց
, որպէսղի
չո։ ր ո ւնա
կեն
զօրա վիգ
բլ լալ Ա իացեալ
Աղդերու
էչործունէոլթեան
Բորէայի
մէք եւ «ետ կենան
որ
եւ է աքակցո
ւթիւն
րնծա յելէ
յա րձակո
ղներուն՚ֆ է
Այս
որոչման,
Մ - ՆաՀանգներու
Հաւանոլ -
ի/քեաւ1 ր կցուեցաւ
Լիբանանի
ա ռա քա ր կած կարե -
լոր
՚է՚էկ բարեփոխում
բ , որուն
Համ աձա
յն , Հա -
ւաքւսկան
մԼւքոցներ
ձեռք
առնելու
(պատմամ
ի -
քււցներ
որռչելոլ)
պաչտօնբ
ունեցող
յանձնա -
խում
բր պիտի
կրնա
յ յետաձգել
իր տեղեկաղբ
ին
յանձնում
ը լ^գՀ • մողովին
, եթէ ամերիկեան բա
նաձեւով
ստեղծուած
Հաչտարար
մարմինր
տեղե -
կւսցնէ , թէ իր գիմռւմներբ
դոՀացոլցիչ
աբգիւնւք^
ներ տուած
են ։ Բանաձեւր կր նախատեսէ
նոյն –՛
պէս , որ Հաչտարար
մարմԼւնր
պիտի
չարունակէ
ի^ ճիգերը,
վէճը խաղաղօրէն
կաբգագրելոլ
Հա
մար ։
• ^ • ՚ – ՚ 1 –
ՄԱԿի
չրքանակներբ
կբ կարծեն, թէ
ասկէ
վերք Լսօսքր պիտի
մնայ
միայն
ել միայն
ղինուո–
րականներուն
, եթէ երբեք
Փեքինի
կառավարու–
թիւնր գործագրէ
քանի մր օր առաք բրած
իր այն
աղգա րարո ւթիւնբ, թէ ամերիկեան
առաքաբկը
անցնելու եւՋԼ՚նաստանր
ղաաապարտուելու
պա -
րաղա
յին
, բանակցութեանց
ամ էն դուռ
փակուած
պիտի նկատուի : կարծու^եր
ալ կան, սակայն ,
թէ քաղաքական
յանձնախումբի
որոչումր
բարո
ւական
նչանակութիւն
մ ր
մ իա յն
ունի եւ
ա
յմմ
Ջինաստանէն
կախում
ունի դարձեալ
դէպքերու
րնթացքր;
Բանակցութեանց
գուռը
կը
շարունակէ
բաց
մն.
ՀՆԳԻԿ ՊԱՏՈՒԻՐԱԿԸ
ՅՈՌԵՏԵՍ
Ամերիկեան
առաքարկի
քո ւէա րկո
ւթենէն
եւ
Զ ինա
ս աան
ի գատապա
րտո ւթենէն
՛էեբք
,
Հնգիկ
պատուիրակր
, Սըր Պէնէկրլ
Ռաոլ մինակ ուտը - |
խոլր
վե րագա րձաւ մողովաս
րաՀ
ր : 0 րազրոզի
մր ՝
սլաաասխանե
լով
րսաւ .
«Մ իքնորդոլթեան
բեռր
՚
չատ
ծանր է մէկ մարգու
ուսերուն
Համար
, թող
ՀԼ։մա ոլրիշներր
ստանձնեն» : Յայտարարեց
նո
յ ն
պէս , թէ մաս պիտի
չկազմէ
Հաչտարար
յանձնա–
ԼսումբԼւն։ Կր կա րծո
լԼւ թէ այս
յանձնախումբին
պիտի
մասնակցին
իրանի,
Շուէտի եւՀարաւ,
ա—
մ երԼւկեան պետու թեան
մ ր պատո ւիրակներր :
Պենեկալ
Ռաոլ
յա յտարարեց
նաեւ
,
ամ
էնէն
տագնապալի
պաՀուն •
«
Ի՛նչ որ ալ ըլլայ
քուէարկութեան
աբ -
դԼ։ւնքր,
կ^ուղենք որ արձանագրուի
թէ երբ աչ -
իւարՀր
գէպի
աղէտ
կ՝բ՚նթանար
, ասիական պե -
տութեանց
մեծ մասր կրցածը
փորձեց , զայն կան
խելու
Համար :
(Լուււերռւ շաթուՏակութ^ւՕր կաթգայ Գ– է9>
ԲՈՐԷԱՅԻ
մէք կռիւներր
սկսած
են
դաբձեաւ
սաստկանա
լ։Ա ուվոնի
ամբացուած
քաղաքին
չուր
քր։
կուրծք
կուրծքի
սուինամարտներ
տեղի
կ՛՛ոլ–
նենան : Ջինացինեբը
յարձակում
ի անցած
են Ա է–
ուլի ճակաաամասին
՚էբայ
, ռր կբ տարածռլի քա -
ղաքէն
11
քիլմ–
Հեռաւորութեան
մր վբայ է Եո -
մեզերեայ
չբքաններոլ
գաչնակից
նաւաբամիննե -
բու
կողմէ
ռմթակոծույէնեբԱ
ԿԱ
չաբոաձակոլին
անխնայ :
Fonds A.R.A.M
