ւտ ք1էաւ61է օսօ71ւ)աէ< ^ա«տա6ք< տք< տսււօքտ
1)ե–6€էճա––1>քօւ>ո6է&ս՚6 : ՏՇՍ. Ո 1 Տ Տ ^ ա ւ է 4
17. 1
^Ա6 Օտատտաշ - Բ^\աՏ
( 1 ՛ ՝
Վ.հցամււ • 800 ֆ ր • . Տար • 1600 , արտ • 2500 ֆ ր •
էշԼ €06. 15-70 ԳիՐւ 7 ^ ր • 0,
Ր. քտա 1678-63
ԻՐՈՊԱե ՀՃՌԱԾ
ԷԳԻՄԱԴՐԵԼ
27րդ ՏԱՐԻ - 27 ^111166 «օ. 6373֊՚Սոր շրջան թիւ. 1784
ՄԵՐ Խ0Ս4*Ը
ՈԻՆԵԻՈՐԷՆ ՋՌՒՆԵեՈՐԸ
1951
Շ ա բ աթ 3 ՓԵ ՏՐՈԻԱՐ
Խմթագիր՝ է՛
ՄԻՍԱԲԵԱՆ
Ասետաբեր
լուր
մր Հաղորգահ–
էինք
անցեալ
)
Հայ կրթական
Հիմնարկոլթիւն
մր Հաս -
աաաուահ– է Հեռաւոր
՝Բ՚ա լիֆո
րն իո յ մէք, նախա
ձեռնս ւթեամ
ր վեց սրացաւ
Հա յ ր ենա
կի ցնե
ր ո ւ %
Մ անրամասնութիւններր
կարդացինք
«Ասպա–
Րէգ»ի
մէք,
Հայերէն եւ անդլերէն
, եւ սլիաի
Հրա–
աարակենր
առանձին
է
Այսաեղ
կ^արձանադրենք
Հիմնական
նպա -
աակները
.
Ա)
Տնտեսական օժանդակոՆթիւն մատակա -
րարել հայկ. դպրո ցնե րուն, որոնք կը ցանուին Ա–
մե րի կ ա յի Միացեալ ՚Աաեանգաց բարե կ ամ եր կիր
ներուն մէ ջ , աոանց կրօնական կամ
յարանուա -
նական խ տ րութե ան •
Ր)
Օգնել կարօա հայ ուսանողներուն, Ամե -
րիկեան համալսարաններու մէ ջ ր ա րձր ա գ ոյն կըր–
թ ո ւ թ ի ւ ն ստանալու •
Գ)
Ամերիկ այի Միացեալ ՚Աահանգաց բարե -
կամ երկիրներու մ է ջ , ուր հ ա յ գ աղո ւթնե ր կան ,
հայ դսլրոցներու հաստատման սատարել:
Այս
նպատակներուն
իրադորձ՜մ
ան
Համ ար ,
Հիմնարկութիւնր
կր նախատեսէ
Հետեւեալ
աղ -
բիւրներր
.
կտակներ եւ նուէրներ
, անչարմ եւ
չարմուն
ստացոլաՆքներ
, փոխառութիւենե
ր
եւն–;
ինչպէս կր աեսնէք
, կրթական
Հիմնարկու -
թեան
գլխաւոր
նպատակը
պիտի
րԱույ
օգնել
կլլր–
թական
Հաստատութեանց
, «Ամերիկայի
Ա . Նա -
Հանղներուն
րարեկամ
երկիրներու
մէք»
:
Ոչ
միայն
նպաստներ
տրամ ագրել
,
ա յլեւ «սատարել
գըպ -
րոցներոլ
Հաստատման
» ;
Այս
յանձնառոլթեանց
իմ աստր
Հասկնալու
Համար, կր բաւէ
յ ի չ ե լ թէ վեց Հիմնադիր
ան -
գամներէն
երեքը,
ընկերներ
Արփաքսագ
Աեգլէ^կ–
եան , Ալէք Փիլիպոս եւ Հէրրի
Բարեան
անցեալ
տաբի
Պէ յրութ
գաց
ին , ներկայ
րլ ւա լու
Համ
ար
Համաղղային
բնկերութեան
Փալանճեան
ճեմա -
րանի
նոր չէնքին
բացմ ան :
Երեքն
ալ , ուրիչ
բարեկամներու
Հետ , ամէն
աքակցութիւն
րնծայահ՛
էին րնկեր
Լ՛ Շանթի
,
երբ Բալիֆորնիա
կր գտնուէր
, չօչափե
լի
ղ ում
ար
մր ապաՀովելոլ
Համ ար % Ա իեւնո
յն
աաեն
կր
ստանձնէին
ճարել
ճեմարանին
Հինգ
տարուան
ելեւմուտքր
է
՜Ուրեմն
Հիմնա րկո ւթեան
նպատակներէն
մ է կը
պիտի
կաղմէ այգ Հոգբ :
Ա իքէն Արեւե
լք ա յցե լաՆ ատեն , երեք
րնկեր
ներր պատեՀութ
իւն
ունե ցան
մ անրամ ասն տեղե -
կո ւթ ի ւնն ե ր քաղելու
աղդ .
ի չխանոլթիւններէն
,
Լիբանանի եւ Աուրիոյ
կրթական
դորձ՜ունէութեան
մասին :
Երկուքը
Հալէպ ալ Հանգիպեցան
,
անձամ բ
տեսնելով
թափոլահ՛
աչխատանքր,
այնքան տա —
մանե լի պա
յմ աննե բու
մ էք :
Անոնք ներկայ
եղան Հ՛ Ա՝ • Ը՛ Ա ՛ի տարեկան
մարղաՀանդէսին
:
Տեսան ու լսեցին թէ
ինչպէս
Հիմնուած
է «Բառէն Եփփէ^ ճեմարանր,
Ղ՚անիա–
կան
լ^կերութեան
նուիրած
ՀողԼւն վրա
յ % Գասա–
րանի վերածելով
աւերակ
տաղաւարներբ
:
Եթէ աճապարած
ՀԸէլայէն
, անչուչտ
աւելի
սրտառուչ
պարագանե
ր աեսած
պիտի
Ըլե*"՚
Պէյրութի
՝Ոարանթինայէն
մինչեւ
Լիբանանի
Այնճարը :
Ամ էն պարագա
յի
մ էք , չատ
ուրախ
ենք որ
դործի
ձեռնարկած
են
իրենց
վե րագա
րձէն
անմ իքապէս
վերքր
՝• Հիմնե
լով
լ^կե
րակցութիւե
մբ,
իբրեւ տեւական
աղբիւր :
Տարրական
պաՀանք է ոբ երկու
բաղմ
աՀայ
գաղութներուն
ել ուրիչ կարօտ
վայրերու
"՚ՂԳ ՚
իչխւանո ւթիւննե
րբ ել Մ իութիւններր
փաստացի
տեղեկութիւններ
Հաղորդեն
պարբերաբար
, դիւ -
րացնե
լու
Համ ար Կրթ
•
Հիմնա րկո ւթեան
գործր :
Ան , բաշխռւմներ
պիտի կատարէ
Համ աձա
յն
իր նիւթական
աղբիւրներռւն
: Ատիպուած է ղանա–
զանել
անմ իքականն ու յետաձգե
լին :
Մ իչա Հե —
ւո ամ ու ւք՛՝ աս տիճանաբաբ
լ^գարձակելու
Լւր գոբ–
ծունէութեան
սաՀմաններր
:
վստաՀ
ենք թէ իր առաքին
ձեռնարկներէն
*^ԷԿԸ պէ"՚Ւ
ԸԼԼ՚"յ
«՚Բառէն
Եփփէ»
ճեմ աբանն ալ
բարձրացնել
Համ աղգա
յինի
Փալանճեան
ճեմ ա -
րանին,
չէնքով եւ մնացեալ
բոլոբ
յարմարռւ -
թիւննեբավ
։
Ծ •
ԵէապաԱ եւ ՄիչևէկէակաԱը
Լշ
1\1օՈ<3€ ,
որ Ֆրանսայի
արտաքին
նախաբա–
րութեան
կի ս ա պա չտօնա կան
օր կանը կը Համ ար -
ուի,
երէկ
ուչադրաւ
խմբագրական
մ Հ»
Հրատա
—
րակած էր Եւրոսլայի ել Աիքեբկբականի
պա չտ -
սլանռւթեան
մ ասին
։ կ՝ամ փռփենք
ՀԼւմնական
մ ա–
սերը
.
Գրեթէ
անրնգՀատ
լե ռնա չղթան որ կ՝ եր կարի
Պիրէնեաններէն
մինչեւ
Անա տօ լո լի բարձունքը ^
կը Համարուի
պաչտպանութեան
առաքին
ղիծ
մ ր
Հիւսիսէն
եկած
որեւէ վտանգի գէմ ։
Ամ րապէս
կղսլոլած՝
արեւելքէն եւ արեւմուտքէն
,
թուրքիոյ
ել Ապանիոյ
կողմէ,
այս առաքին
միքնաբերղը
ա–
ւելի կբ զօրանայ
կԼւպրոսէն
մինչեւ
Պալէարեան
Կ՚ւ՚ւէ^ե
ր ր , «օգանալակիր
կղզիներու»
Համրիչով
I
մը :
Ա յս կրկնակ
պաչտպանութեան
չնորՀիւ
, որ
աւելի կր ղօր անա
յ ծովերու
բացարձակ
տԼւրապե -
տոլթեամ
բ , ամ ե ր Լւկեան
ումե րը Լւրենց տրամ ա -
դրութեան
տակ
ունենալով
Հիւս • Ավ՚բիկէԼ՛
օդա–
կա յաննե րր եւ խարԼւսխներր
, կրնան
ղա րնե
լ թըէ^
նամին ելպատրաստել
եւրոպական
ցամաքին վե -
րադրաւռլմր
ւ
Ոայց, այդ պարագային
արեւելեան
Եւրոպան
պիտԼւ գառնա
յ «անտէբ
եբկիբ
մ ր» , Լւնչպէս ՛Ոռ -
րէան
Հ
Այս վտանգին
վրայ
կ՚աւելնայ
ռւրիչ
մր, ա -
ւելի լ^գՀանրական
, Ա իքերկրականի
ռազմական
գասաւո
րում ր արմէք
ունի , եթէ
ղօրեղապէս
պաչտպանոլած
ըլլան
իր կ"դերը
՝• Այդպէ" չէ ի ՜
րականռւթիւնբ
՚. Ա ասնաւո րապէս
իսոցելի ենԱ՝ ի–
քերկրականի
ռաղմ ական
ղասալորման
արեւելեան
ծխնիներր : իրան , Իրաք ել Աոլրիա
, եբե^ ալ
կենսական
կէտեր
, գրեթէ
անպաչտսլանելի
են
ներկայ
վիճակին
մէք։ Արգ, փլոլղում
մր
Պարսից
ծոց ին վրա
յ՝ յառաք
պիտի
բերէ չարք
մ ր
հետե
ւանքներ որոնց ամէնէն ս տ ոյ գ ը պիտի ըլլայ թ ը ր –
քական նիգին (կղպանք) խո ր տ ա կ ո ւմը։
ՏԱՌԱՋ
՚
Խմ բագրականը
յետո
յ չօչափե
լով
Հարցին քաղաքական
մասը,
դիտել
կուտայ թէ Ա–
րաբներր
նախկին
վստաՀ
ութ
իւնր
չունին
արեւ -
մ տեան պետութեանց
վբայ
, ել
աՀ րամե չա կր
գտնէ պարղե
լ կացութիւնր
, • պիտԼւ
գործակցի՛՛ն
թէ չէզոք
պիտի
մնան :
ՄԱՐԳԱՍՊԱՆԸ
ԴԱՏԱՊԱՐՏՈՒԱԾ
Ընթերցողներր
կր յիչեն
թերեւս թէ
անցեալ
ամառ
վալանսԼ։
մէք Ալմերիացի
մը , Պուքրանա
,
սպաննած էբ Հայ պատանի
մր,
Փոլ
ԼՊօղռս)
Բղաճեան : Խեզճ տղան կէս գԼ՚չերԼ՚ն կր վերադառ–
նար աղքկան
մը, Օր– Արլէ^
Կ՚ւիֆի Հետ , երբ
Ալմե րԼւաց Լւն կր սկսի Հետապնդե
լ ղիրենք
յ
Տդան
բացատ
բութ
իւն կը սլաՀ անքէ ւ Ալմ ե ր ի ա ց ին
փըր–
վ՚րրելով
դաչո
յնը կըքաչէ ել մէկ Հարուածով կր
սպաննէ
Հայ երիտասարգր
;
՚իատավա
րո ւթ Լււն բ տեգի
ունեցաւ
Յունուար
ՅՕին ել մ արգաս պանր գատապարտուեցաւ
տասր
տար
Լ։ տամանակԼէր ա չվսատոլթեան
, տասր
տարի
ալ բնակութեան
արդելքի :
Մեր պաչտօնակիցբ,
Լշ 1)ՅԱթհւո6 Լւեշրշ
ման
րամ ասնօրէն
նկա րադրած է ղատավարռւթիւնը
;
Այս
առթիւ
ըսենք թէ դատախազ
կողմ
ին
պաչտպան
փաստաբանն
էր տաղանդաւոր
երԼւտա -
սարդ
մը,
]VI&^է
^6
քքՁՈցօւտ I՝&5
՚օ1 ,
Հազիւ
30
աարե
կան, որ փայլուն ճառ մր խօսեցաւ՝. Աիչտ րար—
եացակամ
, երիտասարգ
իրաւագէտր
ռւրիչ
առթիւ
ալ օղտակար
եղած է Հտյ կարօտեալներու
:
Նոր
յաքո ղութ իւննե ր ել փայլուն
ապազայ
մր
մաղթելով,
կր յուսանք թէ վալանս
Լ։ Հայ
գաղու
թր
պիտԼ։ գիտնա
յ դնաՀատել. մեր
բարեկամին
բարձր ա րման իքնե ր
ր :
ԲՈՐԷԱ6Ւ
ԹՈՒՐԲ
Հրամանատարներէն
զՕր •
ՇաՀապ
Կի՚-լէր
Պոլիս վերադառնալով,
յայտա -
րարած է՛
«Լաւագոյն
տպաւո րութիւննե
րով
կուղ ւսմ :
420 ֊ 430
մեռեալ եւ կռրոլսեալ,
400
վիրաւո
ր
ունեցանք
: Մ եր
զինուո
րնե
ր ր
յաճախ
նամակ
չեն ստանար
իրենց
սիրելԼւներէն
: թեր -
թերն ալ չատ ուչ կուգան։
Մէկ լրագիբր
^էնդ
ոսկի կ՝արմէ
Հ Ունինք
Հինգ
թուրք
թղթակիցներ
,
•ԴԿա ԿԲ ••
Բայց կը կաէօտի աԱՎիչակաԱ
օգԱոդեաԱ
.
ԶՕՐ. ԱՅԶԸՆՀԱՈՒԸՐՒ
ԶԵԿՈՒՑՈՒՄԸ
ԻՐ ԲՆՆԱ–
ԿԱՆ
ՊՏՈՅՏԻՆ
ԱՌԹԻՒ–
Մ–
ՆԱՀԱՆԳՆԵՐԸ
ԿՈՐԱՈՒԵԼՈՒ
ԴԱՏԱՊԱՐՏՈՒԱԾ
ԵՆ, ԵԹԷՄԵ -
ԿՈՒՍԱՆԱՆ—
ՊԷՏԲ. է ԴԱՌՆԱՆ
ՊԱՇՏՊԱ
ՆՈՒԹԵԱՆ
ԶԻՆԱՐԱՆ
Զօր • Այզրն
Հ առւրբ , արեւմ տեան
Ե՚-րոպա
յի
ընգՀ
. Հրամանատարը,
հինգչաբթի
օբ
մանբա -
մասն
զեկուցում
տուաւ Ա– ՆաՀանգներու
երեսփ–
մողովի ել Ծերակոյտի
միացեալ
նիստին
մէք,
իբ
քննական
պտոյտի
մասին :
Զօրավարր
առանձին
պարղեց
իւրաքանչիւր
երկրի
ներքին
կացութիւնր
ել դիրքը,
առանք
յիչելու
Անդլիան,
ինչ ռր մեծ զարմանք պատճա–
ո-եց։
Ամէնէն
աւելի
ծանրացաւ
Ֆրանսա
յի վբա
յ ,
յայտարարելով
թէ խոստացած
են
25
ղօրաբամին
կազմակերպել
մինչեւ
1952^
վերքր եւ կրնան
չու
տով
երկու տարուան
բարձրացնել
զինուո
րութեան
չբքանր
, ինչպէս
բրաւ
Անգլիա : Շեչտեց թէ « գի
մագբութեան
ոգի մը» գտաւ
արեւմտեան
Եւրո -
պայի
մէք. ^ վճռականութիւն՝
կաաարելու
իրենց
պարտականութիւնր,
աչք առնելով
ամէն վտանգ՝»
է
Իր տեղեկագիրր
ծանր
Հարուած
մ լ ^ էր մեկոլ -
սացման
կռւսակիցներռւն
: Մասնաւորապէս
չեչ -
՚"եց թէ Ամերիկան
մեկուսանալով
«կնքած
պիտի
Ը.ԼԼ՚"յ էր ճակատագիրրւ
Լիենք պարտաւոր
ենք
օգնել
Եւրոպայի ոչ միայն
անոր Համար որ
ռւրիչ
^ԼՔ
էԿ"՚յ1
՚"յլ որովՀետեւ
եթէ առանձին
մնանք,
մեկուսանալով
Համայնավար
աչխարՀի մբմէք ,
մեր
կարդռւսարքր
պիտի
քայքայուի
» է
Յետոյ բացատրեց թէ արեւմտեան
Եւրոպայի
ամէնէն
ստիպողական
պաՀանքբ
զօրքը չէ , "՛յԼ
սպառազինութիւնը
: Հետեւաբաբ
Ա .
ՆաՀանգնե–
ՐԲ պէաք է բազմապատկեն
եւ փութացնեն
իրենց
զինական
արտագրռւթիւնբ,«ճիչդ
այն
ենթադրուէ
թեամբ թէ կը պատրաստուինք
ստիպողական
պա
րագայի
մր ել պատերաղմ
ի Համար :
ԱնՀրամեչսէ
է վերաՀաստատել
փոխ - վարձի
ծրագիրր
։ էա -
կան է Եւրոպա
ղրկել կարգ մր զօրամասեր
, Հա -
մաձայն
Ատլանտեանի
զինակիցներու
ճիղին է Ի
՚>արկէ Ա՛ . ՆաՀանզներր
չեն կրնար
իրենց
ռւսե -
բուն
վրա
յ աոնել
բոլոբ տնտեսական
, ե լմ տական
եւ նիւթական
բեռները եւ պէտք է ապաՀովեն
ՈԼՐ–
րիչ աղգե բու
գործակցութիւնբ,
բայց
չեն ալ կրր–
նար ապրիլ առանց
արեւմտեան
Եւրոպայի եւ ա–
նոբ
նիւթական
աղբիւրներռւն
ւ
Օրինակ
,
մենք
պէտք
ունինք
անոնց
մանկանէզին
, պղինձին
, է՛^
բանիռմին »
յ
Ա պարապետը
պարզելով
իւրաքանչիւր
երկրի
վեբաղինմ
ան աչխատանքր
, գռ Հունտ կութեամ
բ
յիչեց թէ
Ֆրանսա
խստացուցած
է
զինուոբագբու–
թեան
օրէնքր
, քնքելով
բացառութիւններր
:
Պել
ժիա
նո յնպէս վճռական
մ իքոցներ
ձեռք առած է :
՚Աորվեկիա
վճռած է այլեւս
չՀանդռւբմել
նոր գբ~
րաւմ ան
մ ր , «նա խ րն տ ր ե լո վ
գիմ աղբել
մ
ինչեւ
կործանում»։
իտ ալիա
որոչած է ումեղ
կազմա -
կերպռւթեան
մը վե րածե
լ գա վագրով
արտօնուած
բանակր։
Լիւքսէնպուրկ ,
որ Հազիւ
300.(X)0
բնա -
կիչ
ունի , որոչած է րնգՀանոլբ
զինուո
րութիւն
Հաստատել
առանց բացառո
ւթեան : Ան կը կարօտի
սպառազին
ութե անց եւ Բան ատան խոստացած
է
թնգանօթներ
ճարել
:
Գերմանական
ոեւէ զօրա -
բամնի
մասին
խօսելէ առաք պէտք է
քաղաքական
Համաձյնութեան
մը
յանգիլ»։
Եզրակացնելով,
զօրավարը
յայտարաբեց
•
-— « Ախալ պիտի
ըլլար
բ"ել թէ
յոռետեսու–
թիւն,
մինչեւ
անգամ
նաՀանքականութիւն
չկայ
Եւրոպայի
կարգ մը չրքանակներուն
մէք։
Բայց
կա՛յ նաեւ
ե րիտա սա րգա
ցո ւմ , աճում
վճռակա -
նութեան
, դիմադրական
ոգի, կամք՝ ազատ ապ -
րելու , բարձր
բռնելռլ
իրենց
գլուխներր
,
իրենց
պարտականութիւնը
կատարելռւ
, վտանգներ աչք
առնելու » ;
Յետոյ
թելադրեց
որ Մ • ՆաՀանգներր ապա
Հովութեան
ծրագիր
մբ մչակեն
քսան,
երեսուն
տարուան
, նո յնիսկ
աւելի
երկար
մամ անակի
մ ը
Համար։ «Ա . ՆաՀանգներր
պէտք է պատրաստ
բ յ –
լան
ամէն
վայրկեան
, եւ ամէնէն
կարեւոր
պաՀր
այսօբ է– Պէտք է Համբերութիւն
ունենան
իրենց
ղԼ՚նակիցնեբուն
Հետ, վասն
զի կարգմր
խնդիբներ
չափազանց
տամանելի
են : Եթէ Մ–
ՆաՀանգները
իրենց
եկամուտին
20
առ Հարիւբը
ազդ– պաչտ -
պանութեան
կր յատկացնեն
, կարգ
մը եւրոպա -
կան ազգեր
Հազիւ
5
առ Հարիւրր կըտրամադրեն
,
բւ-էյց այս
5
առ Հարիւրր մեծ զոՀողութիւն
մբն է
աղքատ
երկիբներու
Համաբ
(Լուրերու շա րո ւնա կ ռ ւթիւնր կարգաւ Գ • է» է
ԱԾՈՒԽԸ ՏԱԳՆԱՊԸ սաստկացած
ել
գիներր
բարձրացած
րլլալով,
2000
կառախումբեր
քըն -
քոլեցան
Անգլիոյ
մէք։
Ֆրքնսա% ալ
ատգնապի
մաանալած է
Fonds A.R.A.M
