ԶԻԿԶԱԿ
ՆՕԹԵՐ
դսուՎ դհԱ
ծլ...
Հայկ. Գատը
յ.ամանակ1.ն
ու.նկ
.նք ռամկավար
խմրաղիր
՜մր,
"Ր
Հայկականէն
ալելի
խ
"էնգավառռլած
Հր • ՚
չ1,նական
Հարցով։
Այգ
ա յ ն
Օրերուն
կր,
երբ
Աո
վետներր
նոր
ոկսած
կին խառնշակել
Զինասաանր,
քանալով
լարել
զայն
«քաղքենի
աշիարՀակալնե
-
բու» դէ՛^
՝• Լ"՚1՚^Լ՛"^
"՛յգ "լալաօնր
յանձնուած
էր
բագուււ
""Ր
, բ "I •"Բ
–"՚յ՚"յաոլրէրլւ,ւ,եր.
^
Մե
ծերր ղաւաճանեցին
մեղի,
սպաննեցին
մեղ, լքե ֊
ցին մեբ իրաւունքներր,
բայց
աՀա,
ասաուածա–
յին նոփախնամո.
թիւնր
Հայկական
վրէժր
կր
լու–
ձ^է անոնցմէ
Զինաոաանի
ժէք,
Հայո
՜լ
ժր
ձեոքով
. . . Ապրի՛ Գաբախանբ
. . . կեցցէ՛
Զինասաանր»
. . •
էթէ
ձեոքիս
աակ
ունենայի
ռամկավար
«էյոբ
Ալիք»
թերթե
1925 –
26ի Հաւաքածոն
, գեռ
ա
յսօր
աչ ծիծաղելի
չաա
մբ արաայայաոլթիւններ
կբր–
նայի ժէք բերել,
ռամկավաբաաիպ
դասական
ունայնամաոլ
թեան
վրայ
քիչ ժբ աւելի
խնդա
-
լու
Հաժաբ։
ժամանակին
չաա
քաչքշած
եժ այ՛գ
գաաարկաբան
քսժրադիբբ
, որ յաքորգ
աարին
իսկ
Հայասաան
ղնաց,
Զինասաանին
աւելի
ժօա րԱԱ՛–
լու եւ Գարաիւանեան
9ոլրր
բուն իսկ «չինեւ Հայ -
կական»
խանղավաոոլթեան
աղբիլբէն
խժելու
Համար։
Կ՚նաց , որպէսղի
Երեւանի
ժէք իսկ
«դէժ
աին
, նո յն քարողութիւնր
վեբսկսաւ
նոր
թափով
մր։ Հակառակ
Համալսարանի
աեսչութեան
աղգա–
բարութեան
, թէ պիտի
չՀանդոլրժէ
քաղաքական
դո րծո
լնէ ութեան
գպրոցէն
ներո , խռովաբարնե
րր
կբ չարունակեն
դբգռութեանց
սերժանումր,
կու -
սակցական
Հ րատա րակո
լ թ
իւննե ր ցբուե
լով
իբենց
դասբնկեբնեբուն
: ՚իարողչական
այս Հարցբ
նոբ^ն
քննութեան
առարկայ
գա րձաւ
եւ անցեալ
ԱՀ
^ իս
աասր գրգռիչնե
բ վտարուեցան
Հաժ ա լսարանէն
տ
Տես
չու թեան
ա յս կարդադ րութե
ան
վբա
յ , կար
-
մ իրներր
ուղեց
ին ուսանողական
ղ ասադուլ
մր
կաղմակե րսլե լ , րա յց ձախ ողե
ցան
: Աս յ " կայ որ
Համ լսարանի
նե րքին կեանքբ
վերաղ տնէ իր ան -
դո բրութիւնր
եւ գործունէութեան
ապաքաւլաքա–
կան
ղ իծբ չարունակուի
նաեւ ապագա
յին :
կարմ իբներբ
վերքերս
ցոյց մր սարքեցին
Պէյ–
րոլ թի ամ ե բ
ի
կե ան դեսպանատան
առքեւ : քՍոբ -
Հրգային
նչանախօսքեբով
խմբաղրուած
կոչեր
եւ
քք՚չ ժրն ալ քարի
կաորներ
նետուեցան
այս առ -
թիլ
:
Լիբանանեան
ոստիկանութիւնր
պարրերարաբ
կր ձերբակալէ
կարժ
իր
օղակավաբներր
,
որոնց
թիւր սակաքն
բնաւ
չի պակսիր։
Լիրանանի
Հա•^-.
ժ ա յնավարներուն
եւ անոնց
ուղեկիցներուն
թի
՚֊Ր
ծանօթ
չէ , բայց
կր կաբծու
ի
թէ
15.000
Ժր
բլլա^
լու է : Ոժանց
Համար անվտանգ
ուժ ժր կբ
ներ
կայացնեն
անոնք,
ժինչ
ուրիչներ,
լիբանանեան
կարմիր
կաղմակերպու
թեան
մէք կր տեսնեն
Հա
կապետական
ուժ մբ, որ կրնայ
ղործագու
(ներ եւ
անկա րղո
ւթիւններ
նիւթել,
երբ
պատեՀութիւն
նե րկա յանա
յ :
իռնկ» Աայակովսկին
կապկոգ
ա յ նբանա
ստեղ
օ —
ներուն,
ոբոնք
մէկ րերան
կԴրգէին
այդ
օրեբ-ւն
Ջէեաստանի
ղովքր՝
^^մկկ բաո
- մէկ տող»ի
ձե–
՚ ֊ ո վ թխուած
ոտանալորներոլ
մէք
-
« Հիմի
Չիււը - - հինը չի... - Աեււքից - ըՍկած -
շա ա
փշլւուող ֊ չ
|լԱի
չի » . . .
գկ,աց , որպէսղի
իբ կար–
դրն
քասի մբ րուբլի
«մուծի»
չինական
պայքարի
դանայեան
կարասին.
Հրաւիրելով
իր մէկ
նմանն
"՛լ , որ իր կարգին
«մուծի»
...
Ատ1լ^
ասգրհ
մինչեւ
այսօր
շա՜տ
քուբեբ
Հո
սեցան
կամուրչին
տակէն։
Աւ ամէնէն աոաք
Գա
բախանբ
խեղգուեցալ
այգ
քուրեբուն
մէք։
Զեմ
գրտեր
թկ ինչ եղաւ ռամկավար
խմրաղիբն
ալ,
ասլրող
Հողթ^ մնաց, թկ ողորմած
Հոգի
ղաբձաւ,
Կ-աբախանրն
պէս : Գիտեմ
միայն , ոբ
քուրերր
փսխուած
ՐԱԱ՚լով
Հանգերձ
,
ռամկավարատիպ
գլուխներր
չվախուեցան
: ԸնդՀակառակն
, ժաժա–
նակբ Ժիչտ բան ժր պակսեցուց
անոնց
ժէքէն
եւ
աւելբ
մ օտեցուց
ղանոնք
իրենց սանձակա
լ)ւե րո
ւն
յայսկոյս
երկաթեայ
վարաղո
յրի
:
՚ՐսանելՀինգ
աարի
վեբքբ,
այսօր
ալ կ"՚ր -
Գ"՚Յ
^Ք
գիմացի
թերթերբ
եւ պիտի տեսնէք
որ Հա
սակ նետած
է ռամ կավար
խմ բադբին
տնկած
ծա– |
ռր։ Շատցա՜ծ
են ղայն
քբողնեբր,
ծավւ
ղարնող
- ^
^^ՐՐ,
լՈ՚փ
աուողնեբր,
փչողներբ,
կճողներր,
-•
կաղ քուռակով
կարաւանին
խառնուողներր
: Զի– \
նումաչին
խաղցնողներբ։
՚Րոբէան
ու՛ • • Հայաս– ՝.
աանր իրարու
նմանցնողնեբր
: Ոչ միայն
նման - :
ցնողերր,
այլեւ
՚Րորէայի
րոլչեւիկեան
յաղթանա
կին
մ էք
Հ
,այաստանի
յաղթանա՜կբ
տեսնողներբ
%
— « փ որ է այի վւարթիցանները առջի օյւ եկան,
անգաւք մը եւ֊ս ապացուցանելու, որ իրենց դատր
հայ ժողո վ ո ւր դի հիմնական շահերուն հետ ցու -
գ որդ ուա ծ է ե ւ
(ո՜վ նաՀատակ
Հայերէն)
որուն
յաջողուշյիւնը ցրաւական մրն է նահւ Թուրքիա–
յ է ն մեր ունեցած հողային պահանջներու իրակա
նացումին »..
Ի՜նչ
կ՝րսէ
խուշիկը
. . -
Ուրեմն
Հայկական
գաար պիտի
լուհուի,
եթէ
՚Րոբէայի
կարմ իրներր ծովր թափեն ԱԱԿի ուժերր :
Պիտի առա քարկէ ի իրրեւ
մուրՀակ
րնգունիլ
Փարիղի
մէք, կարմիր
ւէրչակի
մբ սեւցուցած
այս
տողերր,
եթէ չմտաբերէի
երբեմնի
ռամկավար
խմբաւլրին
ղարախանեան
գիւտր :
կբ տեսնէք
ոբ մէկր
միւսէն
քիչ տարրերու
-
թիւն
ունի : թեթեւ
էր
առա
քինր : Թեթեւագոյն
է
վերքինր
:
Երէկ Գարախանով
ել Զինացիներով
,
Հայկա
կան վրէ^ժբ
կր
լուծուէր:
Այսօր , փորէան
եւ իր
փարթ֊իզան1(&^ր
կոչուած
են
լուծելու
Հայկական
գատր։
–֊.–•.•՚
թող
լուծեն
կենան,
մինչեւ
որ գայ
«մեծ
լույ–
ծողականին»
կարգբ,
որ ո՜վ գիտէ ինչ
Հիմնական
Հաբցեր
սլիտի
լուծէ՝
ի Հեճուկս
երէկուան
եւ
այսօրուան
լուծողներուն
• - •
ՏԷԹԼ՚ԲԹԻՎ
ՄԱՐԶԱԿԱՆ
ԿԵԱՆք–
«6ԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(17)
ՄԱԺ՚ԱԷԱԼ
Հ– Մ– Ը– Մր այս տարուան
իր
ախոյենական
մրցումնեբոլ
սկղբնական
չրքանին
թկեւ
ղասաւ որման
աոաքինն
կր, բայց
ՀետղՀետէ
լաւագոյն
մաբղփկ^ւերոէ. Վիրաւո րման
կամ
Հիւան
գութեան
Հետեւանքով
կոբսնցուց
իր աււ ա քնու
-
թիւնբ
ել իքա,
մինչեւ
չորբորգ
:
Զախո բղութեանց
չբքան
մբ կր
րս լո րէ ին մեբ
մարղիկներր,
Հակաոակ
իրենց
րոլոր
քանքերուն
:
Րայց անցեաւ
ԿԻւ""ԿԻ
^է. Լ օ Սթ /
գէմ
իրենց
ունե
ցանք Հաւասար
մ՝րցու մով Հաստատեցին
թէ
անցած
է ձախողանքի
չրքանբ։
ՎսաՀ ենք թկ
նորանոր
յաղթոլթիլններ
պիաի ղան պսակել
մ ա բղփկ^նե բուն
եւ վարիչներու
թավւած
քանքեբր։
Տարակոյս
չու
նինք թէ այս աարի
միութիւնր
պիտի
բաբձրանայ
Րքօաօէւօո ԸճՇ6116ՈԸ6/ ;
Այս
կիրակի
մերոնք
պիտի
մրցին
Մարսէյլ
բ .ի պաՀեստի
խումբին
ղ էմ , գեղեցիկ
խաղար
-
կութեամբ
ժբ ապաՀովելով
յաղթու
թիւնբ։
Ամէն
գնաՀատանքի
արժանի
է իրենց այս տարուան
րն
կերական
ոգին ել օրինակելի
խաղա
րկո
ւթիւնր
:
Վ–
Շամլեան
ՀԻԷՆ , (Յառաք)
Աննպաստ
օդբ,
անվեր9
տեղացող
անձրեւներբ
եւ
ժ ասնաւո րասլէս
ղին -
ուորցոլ
ժարղիկներու
ժեկնուժբ
շատ
աննպաստ
Հետեւանքներ
ունեցան
վերքերս։
Մեր Հ՛ Մ– Ը ՛ի
Ա . խուժ րբ իր դասակաբդի
եբկրորդ
տեղէն
վար
իքած է ել եօթբ
խոլժբերու
ժէք Հաղիւ
թէ կարե
նայ
Հանգիստ
մնալ
չորրորգ
եւ կամ
Հինղե
րորգ
«աթոռին»
վրայ։
Յուսով
ենք որ մեբ տղաքր
պի
տի սթափին
եւ նոր ուժերով
պիտի կաղմակեբ
-
պուին , որպէսղի
վար
իքնե լու վտանգր
միանղամ
բնգ
միշլ
ւնՀե
տանա
,
ՀՆԳԿԱԱՏԱՆԻ
վարչապետր
Փանտիթ
Նէրու
երեսփ՛
ժողովին
առքեւ յայտարաբեց,
թէ
աշխաբՀ
սատանա
յին տնձնատու
ր սլիաի
րլլա
յ , եթէ Հիւ -
լկ ական
ռումբբ
արձակուի
; Աո յս
յա յտնեց , սա -
կա
յն , թէ ա յգ
ռում
բր դո րծածե
լու Հարց
պիտի
չհ ագի
ոչ
Հ իմ ա , ոչ ալ աւե լի վեբքբ : Իր կարծի
քովդ սլաաե րաղմ ր
ան խուսաւիե
լի չէ , բայց
Հետ
-
ղՀետէ
կբ գժուարանայ
խաղաղութեան
պաՀպա
-
նուժ ր :
Անցեալ
կիրակի
(3
Գեկտ.), ժեր տղաքր
րա
րեկաժ ական
մբցումներ
կատարեցին
իիոմ անե նո
րակաղմ
Հ ֊Մ ՚ Ը– Մ՛ի Համապատասխան
խում
-
րերուն
Հետ
, մ եր գա շտին
ժ բայ
։Բ աւա կան
թիւով
մաբղասէր
Հայրենակիցներ
եկած
էին
քաքալերելու
երկու
քո յր
մ իութեանց
մ ա բղիկնե
ր ր : Աւանգա
-
կան
վւունքին
Հետ,
քանի մր խօսք
ուղղեցին
Վիէ–
նի
Հ՛ Ա. Ը. Մ՛ի նախագաՀր
եւ
քարաուդարբ
գաչտին
մ էքտեղ
շարուած
մ ա րղի
կն ե ր ո ւն եւ ա -
պա սկսաւ
մ րցում
բ :
Յայտնի
էր որ երկու
խումբերն
ալ գժուա
-
րութեամբ
կր վարէին
գնգակր
, Գետինր
քրոտ
եւ
ցեխոտ
րլլալով
, անՀ րաժե շտ էր աբտակարգ
ուժ :
քիոժ անց իք աւե լի վարժ
չո ր դ ետնին՝
չկրցան
ի
վե րքո
յ առա
քբն
առնել
սլաաոլալո
ր
պարտութեան
ժր եւ բարեկաժական
, աւելի
՛ճիշգ
եղբա
լբական
խաղր վերքացաւ
ժերիններուն
յաղթանակութ
3-1 I
իսկ նախապէս
մեբ
կրտսերներու
աննման
խումբր
առոյգ
եւ անվՀատ
խաղարկու
թեամբ
Ռո
մանի
Հ. Մ֊ Ը. Մ ՛ի կր ասերներոլ
խում
բր պար
տութեան
մատնեց ,
3
Օով։
Շնո բՀալո
րե
I ի են երկու
մ իութեանց
մաբղիկ–
ներբ
իբենց
լալ խաղարկութեան
Համար
:
Թղթ ա կ ից 1950
3
— .
• Ո–—
•ո ՛
— •
օ
• — •
Օ < ^ ^ Օ < ։ ։ Յ « < ։
ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈՒ
Հանրապետական
ղեկավաբնե
-
րէն
Պ • Աթէոլն
պաՀանքեց
Հարուածել
Հիւս • քո
րէացի
եւ չին կարմիրներբ
ի՛նչ միքոցով
որ
սլէտք
րլլայ,
թէ ՛Բորէայի
եւ թէ Զինաստանի
մէք։
Պ՛
Աթէսրն
աքդ
միքոցնեբու
կարգին
նկատի
ունի
նա
եւ
Հ իւլէական
ռում
րբ :
ւՐՏեՍ ԿԻԿեՐՈե Սւ՚ւՍՐՍՅԻ մ էձ
(Գրեց՛ դերման դեսպանատան կցորդ Մ Ո ՑԶԻՇ )
Զ ֊
ՇԱՏ ԱՈՒՎ է
ԼՈՒԱԱՆԿԱՐԸ
Անգարա
յի դեսպանատան
ռաաիո
յէն
ծաձ
կա–
գիրերով
ղրկեց
ին ք ա յս Հեռագիրր
Հոկտ . 27 ի ա–^
ո֊աւօաեան
ժաժերուն
եւ այդ առտուն
ի՛՛կ
Յ^օն
Ոի
պէն
թրօփի
սեղանին
վբա
յ է ր •
Հոկտ
. 27
եւ
28^
անցան առանց
ժ իքաղ էպի
՚ >
Ոչ մէկ
լուր կար
Պերլինէն
եւ գրեթէ
վստաՀ
էի
Որ
Գե րմ անիո
յ արտ
. դո բհ երու նախարա
րութիւնր
մե բժում ով պիտի պատասխանէր
մեր Հեռագրին
:
Եթէ
երբեք պատասխանէր
:
Բանի
քանի
անդամ պատաՀած
էր ,
Որ
մերժուին
դեսպանին
թե
լաղ
րո
լ թ
իւննե
ր բ ,
պարղապէս
որովՀետեւ
կբ բխէին անկէ , Հակառակ
Որ
յաճախ
կբ սլարունակէին
տրաժ աբանական
ա–
ռաքարկնեբ
, որոնք
եթէ
չէին
կրնար
ապաՀովե
լ
վերքնական
յաղթանակր
, կրնային
ղոնէ
խորապէս
վախե
լ պատերաղժին վե րքին
մ ասբ :
Զափաղանց
խոր
էր անգունգր
ոբ կար արաաքին
նաքսարաբին
անձնական
ու փիլիսոփայական
բմրոնումնե
բուն
եւ. մաայնութեանբ
մի^ել
այն մարգուն
, որ
կայս^
րութեան
վարչապետ
եղած
էր
Հիթլէ րեան
շրքա
նէն աոաք եւ փոխ վարչապետ
անկէ ետք։
Ասկէ
զատ,
9
>օն ՌԻպէնթրօփ
բմբոստ
էբ ամէն
իրատես
ՎստաՀ
է ի
Հետեւաբար
, ոբ
Պերլին
պիտի
մերժէր
:
Հոկտեժ բերի
շ^ին , լոյսերով
ողողուած
էր
Անգարան
: Բոլոր
շէնքերր,
յի շատակա րաննե րր եւ
ցանցառ
ժղկիթներոլ
երկնասլաց
մինարկներբ
կբ
փալփլէին
ելեկտրական
Հաղարաւոր
լամ բերով
,
որովՀետեւ
նախօրեակն
էր թրքական
ազդային
մեծ
տօնին
:
28
Հոկտեմբերին
, գրեթէ
մոոցած
էի թէ Պեր–
լին պատասխան
մր պարտական
էբ մեղի
:
^Ի
չԳ
է
թէ այդ տեսակ
օրուան
մր մէք, մաբգ գրեթէ
ժա–
ժ անակ
չունենար
ժ տածե
լու
:
Առտուան
ժամր
1 0 / ՚ 5 ւ ,
րնգո
լնե լո
լ թ
իւն
կար
գեսպանին
մօտ , իր տարեգարձին
առթիւ
:
Ֆօն
Փափէնի
Համար
ալ Հոկտեմբեր
29
տօնական
օր
մրն
էր՛՛ Եղած
էր շբքան
մբ, երբ այս ղուղաղի
-
պութիւնր
բարեբաստիկ
կանխանշան
մբ կր նկատ–
Ուէր։
կ՝ակնարկեմ
այն շբքանին,
երբ
Գերմանիոյ
գեսպանին
Հաւատա
բմ ութ իւն ր իբ տուած
խօսքին
Հանգէպ,
շատ
աւելի
կշիռ
ունէր,
քան
սաՀմանա֊
ԳՐլթին
վրայ
Համախմբուած
բազմաթիւ
ղօրարա–
ժ իններ
: Որքան
Հեոու
է այդ շբքանր
:
Գերմանիոյ
բարեկամ
երկիրներու
բոլոր
ներ
կա յա ցո լց ի չն ե ր ր , ինչպէս
նաեւ
բազմաթիւ
թուրք
բարեկամներ
եկան Փափէնբ
շնորՀաւորելու\։
Յե -
աոյ
, գիւանաղ իաական
ամրոզք
մարմ
ինր
Հաւաք
ուեցաւ
Հանրապետութեան
ՆախագաՀ
ին ներկա
-
յանա ք
ու
Համար : Բարեկամ
եւ
թ շնամի՝
ղտան
ի–
րար Ազգ. ժողովի
պալատին
մէք :
Բայց
Թուբքերր
խիստ փափկանկատ
են
միշտ։
Նախ տարբեր
Հիւրանոս
նեբու
մէք
գրին
մեզ
եւ
յետո
յ նախագաՀ
ին ներկա յացուելոլ
արարոզու
-
թիւեր
սկսաւ
ֆրանսերէն
անուններու
այ բուբե —
նական կարգով
, Գեբմ անիան
իր Ա • գիրով
(Ալ -
մ աներ) բացաւ
տոզանցքբ
: Ամ էնէն
առքեւէն
կբ
քալէր գեսպանր
, ոբ իր բոլոբ
պա շտօնա
կի ցնե
րո
ւն
նման, իր Հանգիսաւո
ր օրերու
Համազգեստին
վբ -
րայ
կր կրէր շքանշաններու
շարքբ
;
Այդ
օբր կաբեւոբ
տեղ մր գրաւած
էբ
նաեւ
Պապին
մէկ բաբձր
պատուանշանր։
Մի աո մի
ներկայացուեցանք
նախագաՀին
:
Ընգո
ւնե
լո ւթ եան սրաՀ էն դուրս
ելած
պաՀուս
,
դրեթէ
ղարնուեցա
յ ալեխաոն
մ աղե րով
զ իւա -
նագէտի
մր, որ Հագած
էր.մեծ
օրերու
Համաղ
-
գեստր : Անգլիո
յ գեսպանին
ճամ րան
գոցե ր էի ,
ո րովՀետեւ
լնգո
ւնե լութ եան սրաՀբ
Անգլիան
էր
կան չո ւե ր ա յգ
սլաՀուն
՝, քով քա չո ւե ց ա յ
անմիքա
պէս եւ թ^ամական
նայուածքներ
ուղղելով
անգ
լիացի
դիւանադէտնե
բու
անշարժ
չարքին
,
անցայ
անոնց առքեւէն
ու . ելա
յ գուբս
:
Վերքին
անզաժն
էր որ, երրորդ
Ռայխի
գի–
ւանագէ տներբ
ժ ասնակցեցան
Թուրքիո
յ Հանրա
-
պետութեան
նախագաՀին
պաշտօնական
մէկ լ ն –
զունելսւթեան
: Տարի
մբ վեբք,
բոլորս
ալ բան -
տաբկուած
էինք թբքական
Հոզին
վրայ , եւ
այլեւս
ոչ մէկ Գերման
կր գոցէր
Թուրքիոյ
մէք.
Անգլիա
ցիներու
ճամբան
:
(էւար.;*
ԿԱՐԳԱՑԷԲ
ԵԻ
ՏԱՐԱԾԵՑԷԲ
« 6
Ա ՌԱՋ
>^ ղ
Fonds A.R.A.M
