HARATCH, du 1er juillet au 31 décembre 1950 - page 233

17. ք^սէ ՕՅաշտատ - Բ^1Տ (13)
Վ1յյյու.հ՛ *է(էՕ ֆ բ . , Տ ա բ • 1600. արտ. 2500 ֆ ր •
761– 006. 1Տ֊70 Գին 7 ֆ ր • Օ.Շ.Ր.ք^ՅՈՏ 1678-63
նւաՅՈէհտ Տ Օօէօեքտ
26րւյ ՏԱՐԻ ֊ 26^ ^ոո^ իյ^,, 6275–1;որ շրջան թիւ. 1686
1950 ԿիրակիՏ ՀՈԿՏԵՄՐԵՐ
էտմ րաղ իր՝ ԾԻա՚ԲԵԱՆ
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ
ԿԸ ՚ԲՕՈհԻՆ ՈՒ ԿաՑՆԻՆ
ինչո՞ւ շաա մր 1րոց - րրոցներ սչաաուՀանէն
կր նային Լա յրենիքի թէ Հայկական Ար
մանի անցուդարձին վրայ ;
ինչո՞ւ չեն աարաՆոլիր^ չեն խորանար ,
նախրնարելով կծկուիլ իրենց պաաեանխն մէք :
Միայն Հարեւանցի ակնարկներ ուղղելով։ Աւ կամ
թխածոյ րանաձեւեր Հոլովելով :
Աոանց մանրամասնոլթեանց մէք մանելու ,
կրնայինք Հարցոլ,1ներուն սլաաասխանր ամփոփել
մէկ նախաղասութեան մէք .-
Պարղաոլէո անոր Համար որ կա՛մ չեն Հաւա–
աար իրենց կոչումին, եւ կամ քաղաքականու -
թիէն կր խաղան :
Երկու պարաղաներուն մէք ալ, դժուար թէ
կարենան չքժեղանալ :
Եթէ ճիշղ է որ կր
գանուինք ժեր սլաաժու —
թեան ամէնէն ճակաաաղրական չրքանին մէք ,
ամէնէն աոաք ղրոց - րրոցներուն էլիյնայ րմ -
ք՛՛նել ղէ՚ղքերոլ իմաոար։ Պ՛"րաականութիւններ ,
ւղաաասխանաաու ու թիւններ ոաանձնել :
Գժրախաարար այս աարրական գիաակցոլ -
թիւնր կր սլակսի շաաերուն քով։ Մանաւանգ երր
կր րարեՀաճին խօսիլ ու գրել Հայրենիքի , Ժ շա -
Կ՚՚յՒԻ–։ ՚"՚"րաղիր րաղմութեանց ել ուրիշ Հիմնա–
կ՚ոն Հարցերու մասին։
Շ՚"աերր որոշ աեսակէա անղամ չունին, սրէ–
պէսղի կարենաս խօսիլ գէմ ղիմաց , եղրակա -
ցութեան մր յանղելոլ ել անոր Համաձայն ղոր -
ծելու Համար ;
Եթէ թարթափուն , օա՚սրոաի նայուածք մրն
ալ չուղղեն, այս կամ այն Հարցին աոթիւ, կր
Ր՛՛նեն այնպիսի ղիրք մր որ կարծես թէ ք՚սղացքէն
կուղ Ոէն
Անոնք լսած են որ Հ՚"յրենիքն է ներչհչարանր
Հx իէԱ^քփ.սխ4է֊ք՚է՚ւԼ մսւէյլւվյէւ^էյ^ ^ մա.՝Կ,.,ք, .,.նո ա ^ ՚ * . ւ
աարագիր րաղմութեանց Համար
Այսքանր բաւական է, մնացեալով չ-էեաա —
քրքրուելու Համաբ : կր քսուին ու կ՝անցնին , իր -
րեւ Հ ասարակ գ իաողներ :
Մինչգեււ , եթէ ուղէին Հեաաքրքրք^ւիլ , ամ -
րողք աչխարՀ մր պիաի րացուէր իրենց աչքերուն
աոքեւ :
Եթէ ուղէին խորանալ, պիաի Համողուէին թէ
՛լ՛՛ց եղած նշանախօսքերր չեն որ պիւոի փրկեն
ցիրուցան բաղմւււթիւններր, "՛յլ կենգանի ղործր։
Աւելել բախաաւոբ պարագաներու մէք անւլամ ,
աՀագին պաբաականոլթիլններ պիաի ծանրանա -
.յին մեր ուսե բուն փրաչ, ղաղութներու վւրկու -
թեան Համ ար
Մինչգեււ, աՀա կր աեսնենք , Ե րեւ անբ Հա­
ղիւ կրնայ բարեւագիր մր ուղղել Հայկական Աբ–
ա՚ոսաՀմանի , անթելով ել պաաաՀարար ձեոք
անցած Հ րաաարակութիւննե բով :
ա՛րականին ժէք բարեւադիր ալ չէ որ կր լր -
սենք, այլ խաոնուրղ ժր շոայլ՚որան ղովասա ֊
նութեանց եւ սանձակոաոբ պարսաւանքի , Հա - ;
ժաձա ւն կանիսո րո շ ծրաղրի մր։ ՚,
ի՞նչ կր թելադրէ այս րնղվղեցուցիչ վերա –|
րերոլմր, որ մեծ մասով Հեաեւանք է րոնի պ՚սր– \
աաղ րուած կարղ ուսաբքին :
Ամէն բանէ աոաք՝ պայծաո աաեսութիւն ձճ. ^
լրքութիւն :
Ըսել կ՝ուղենք թէ աղաա աբաասաՀմանի
մաաւորականոլթիւնր պարտաւոր է աբթ՚՚ւն պա­
Հակի ղեր կատարել, պարկեչտօրէն դաաԼլով ի–
րականութ իւնր
Ծ "՛վւա Հաբե լով Հանդ երձ կատարուած նուա -
ճումներր , այգ մ տաւո րականութ իւն ր պարտաւոր
է ղ իր ք բոնե լ նաեւ ա յն բա ր բա րոսո ւթե անց եւ
աղ Դատումներուն ղէմ որ կր ղործադրուին մ չա­
կո յթի ճակատին վբ՛"յ ՚
Պարաաւոբ է իր ձայնր բարձրացնել այլապէս
րնդվղեցսւցիչ բա ր բա բո սո ւթե ան ց գէմ , որոնց
ղոՀ ղացին այնքան տաղանդաւոր ուժեր, տարէց
թէ երիտասարդ :
Եւ վերքապէս իր տարրական պարտքն է
աիրարար աբժեցնե լ Հայկական ԱբտասաՀժանի
դարաւոր վաստակր , փոխանակ սաոբադասեայի
գիրք մր բ՚ւնելու :
յ՛ր ներկայ կրաւորական գիրքր Համաղօր է
՝ մեղս՚սկցութեան : Վնասակար՝ Հայկական մ չա -
կոյթին տղատ եւ Հարազատ զարղացման Համար։
Ծ *
Օ Ր Ը Օ Ր Ի Ն
ՄԱՐԳԱԿԵՐՈԻԹԵԱՆ ԳԷՊ՝Բ ՄԸ
Տեղական թերթերբ աոանց խոբՀրղածութեան
ղրեցին թէ , «խալարակուո» Ափրիկէի ցեղախում­
բերէն մէկուն մէք մաբզակե րութեան արտա -
կարղ. գէպք ՛քր սլատաՀած է :
ԱՀ աւասիկ մ անրամ ասնութիւննեբր • -
Ան՚ոաոարնակներբ կր զիմեն իրենց Նորին
վ^սեմոլթեան Պետին, յիշեցնելով թէ մորթուելու
Կ՛՛՛Ր՛Ա՛ էւ՛ կնոքն է այլեւս :
Վսեմաշուք ցեզասլետբ օրինաւոր կբ ղտնէ
«ներքին կանոնաղիրի X յօդուածին Համաձայն »
եւ կուաայ իր Հտճութիւնր , պայմանաւ որ սպա­
սեն մինչեւ աղաբերք (յղի էբ\ •
կուղայ ժաժանակբ , բո լո ր ժ ամ տնակներուն
"լէս : Պետ ու սլեաականք կր սկսին նախամարղ -
կա յին սագա յ է լական խրախճանքր , ել կինր պար -
սլե լէ վե րք կ ր չամ փուբեն մ աղմ աղ կրակի վրայ :
Աժէն կլափ կր սրէ իր ժանիքներր՛՛ • Բայց այ՛է
յօ չոտուժ էն Հարկ ե զած ին չափ չօդտուիր Աղ -
նուաշոլք Տեղա՚զետր, եւ չաա գժզոՀ՝ ոաքի կր
Հանէ իր «ոսա իկանո ւթիւնբ» , պաՀանքելով Հա -
մապատասխան Համեւլ խորտի1լնեբ, որմէ ՛ԱԷ "Ր
ւ՚էւ՚"յ ՝•
Ոստիկանական մ իքամ տութիւնր իր արգիւ -
նաւոր վախճանին կր Հասնի /ազուրգ տալով եւ
՛մասնակցելով ինքնբնաիր Գլխաւորին անյագ ա -
խոբժակին , եւ արժանի պատիժներու ենթարկելով
սով ալ լու կ վոՀմ ՚"կբ •
Ականատեսներբ կ՝աւե լցնեն սակայն թէ մ ի–
" ՚ * ցեղաիսումբին վարժապետր» կր ժնայ ան­
մեղ զժգոՀ , աոարկելով որ այդ րացաոիկ խո­
րովածէն, երկու ժւստներ ժիայն րամին ինկած
են իրեն։ իյեղճ «վարժապետ»՛ լալ ոբ անտեղեակ
է Լաֆոնթէնի յ՚շուն ղլխուն եկածէն :
Այս աննախրնթաց , աՀազնազզոբգ , աՀաւոր
՚լէպքր կարգալով, ժխիթաբական բարոյական մր
ւլ տա ք Հ ոն .
— —
կուած եւ էքիքտ ա՜էՆմասն մնացած է նմ ան մար -
, . , ներողութիւն գրամ ակե րութեան
խրախճատօնեբէն , այլ ղեււ աշխարՀի •վյւայ կր
դտնուի եզեր այլազգի կամ ցեղի «վարժապետ» ժր
"Ր իր զեր յարղ ելի ց ե ղա սլե տ ին պարա բտական
եւ խո բոված յղի 1լնոքժ էն երկու ժ ատնե ր միա յն
բաժին կ՝ունենա ք :
Թէեւ Հայ Ուսուցիչր ցարգ ոչ ժէկ րլ ի կաժ
աժ ուլ ղ բաժ ակե բութեան ժ ասնակից չէ եղած
նո յնիսկ ե րկու ժ աանա չա վւո վ եւ կր շարունակէ
իբ կաժաւոր մ արտ ի րոսութ իւնր ;
Մ ՛ո՛ւնա ւո բ բարե ւնե բով ՚
ՄԱՐՏԻՐԻՒԱ
ԵՐԵԻԱՆՆ 1> ԻՕՍՈԻՄ
ԳԵՎԱՐՈԻԵԱՏԱԿԱՆ ՈՒԱՈԻՄՆԱՐԱՆՆԵՐՈԻ
զբաղումնե ր բ սկսան Հոկտ • 2.ին : կերպարուեստի
ուսում^ւաբանին (ինստիտուտ) 130 ուսանող -
ո ւս անո ւլո ւՀ ինե ր ր նա խամ ուար ( վե րամ ուտ ) կբ
գիմաւորեն արձակուրզնե բու ատեն ձեռք րե ր ~
Ոէ ած ղործնական ՚լիտելիքեեբու մեծ պաշարով :
Անոնք պաո յտնե բ կատարած են երկբի արզ իէձւա -
բե բութեան տարբեբ ասպա րէղնե բու ել կոլխո -
՛լ ա յին էլ իււլե բու մ էք : Նկարնե բու եւ քանղ ակնե–
բու սէոուաբ ժալովածոլ Սր կր կաղժեն անոնց ՛սյս
աժ աոնա յին ս ՛ոե ղծաղո րծո ւթի ւննե րր :
Ուսուժնարէսնին աշխատանքներր աեւլի կ ՝ոլ -
նենան նոր շէնքին ժէք որ կր գտնուի Ա թալինեան
պողոտա յին վ ր ՚ " յ , Կիր՚՚Վէ՛ փ՚՚՚ԼՈցի անկիւնբ :
Կ ե բ պա ր ս ւե ս ա ի ո լս ո ււԲն ՛ս ր ան ր այս տարի էղիտի
տայ իր անղրանիկ շրքանաւարտներր :
ՌՈԻԱ ՅԱՑՏՆԻ ՆԿԱՐԻՋ Ռեպինի մա \ ուան
քսան ամե ակին աո թի՛– , ց՚՚՚֊ցաՀ անւլ էս մր կաւլմ ա–
կերպուած է Երեւանի մէք։ Ցուցագրուած են աբ–
ուեստաղէտին կարղ մր նկարներր ել ղանաւլան
ձեո ա՛լ իրներ
Աղագբեց ԾԻԾԵՌՆԱԿ
« ՀԱՅԱԱՏԱՆԻ ՄԱՅՐԱԲԱՎԱԲ ԵՐԵՒԱՆ »
՚լիրքր՝ Լիսենի եւ Մ եբկէր լեանի Հեդինակու -
թեամբ լոյս տեսած է Աոսկուայի ւքէք ոոլսերէն
լեդոէ ով : Գրքին Հեղինակներր կր նկարաղբեն
նեբկա յ Երեւանի ա շխա րՀ ւսղ րական գիրքր , մշա­
կութային եւ տնտեսական կեանքր , ճարտարա -
պետական կոթուլներր , յուշա րձաննե բ բ ,Հանրա յին
պարտէւլնեբր, եւ ուրիշ ւլեղատեսիլ վայրերբ։
ՖԼաճսա կ՚ըՏդդիէէաճայ
ԳԽմաՍիպ վեէազիԱՎաԱ
ԵՐԿՈՒ ՆԱԽԱՐԱՐՆԵՐ ԱՄԵՐԻԿԱ Կ՝ԵՐԹԱՆ
՚իաՀլիճր, առքի օրուան իր նիսաբ ամբող քո -
՛էին յատկացուց միք աղզ ա յին կա ց ո ւթ ե ա և քնն ՛ււ -
թեան։ Այս աոթիւ, արտաքին նախար՚սր Պ– Ռ–
Շուման պաբղեց Ատլանտեանի ԽորՀուրգին աշ -
խատանքներբ : ԳաՀլիճր ճշգեց այն ՀբաՀանղնե -
րր, զոբս տուաւ Պ– Պ– Մորիս Փէչէին եւ Ժի՛ լ
Մոքին : Այս երկու նախարէսրներբ Ամերիկա պի՛ոի-
մեկնին մասնակցելու Համար՝ Ե՛ւրոպայի վերա -
զինման մասնաղիաական աշխ ատանքնե րուն
Եւրոպայի ել յատկապէս ԳերԺանիսյ վերա -
՚լինման ծրազրին շուրք ֆրանսական տեսակէար
վեբքնապէս պիտի ձեւաւոբուի խո րՀ րղա ր՛ոն ին
կողմէ , որուն նոր նսաաշրքանբ կբ բացուի Հոկ­
տեմբեր \1ին։ Ամէն պարազայի աակ այս ձեւա–
ւոբում ր պէտք է կատարու ի մինչեւ Հոկտեմբեր
28, այսինքն Ամերիկայի նոբ խոբՀբգակցութիւ ն–
ներէն 11111IIIV՛
ԳաՀլիճին առ^եւ Պ– Ռ՛ Շումանի ղեկուցու–
մէն եբե լան եկած է, որ Մ՛ ՚ԼքաՀանղներբ չեն վւ"–
խած իրենց էոեսակէտր Գերմանիոյ վերաղինմէսն
մասին եւ արտմադիբ չեն որեւէ զիքում կատարե­
լու ֆրանսական պաՀանքներուն : Լաւատեղեակ
"՚՚ւրԻ՛ րի մր Համաձայն, ներկայ պայմաններու
ներքեւ կարելի չէ Հասկացողութեան գետին մր
ղտնել։ Պատերաղմէն ասղին ամէնէն լոլրք^– է եբ­
կու երկիրներու միքեւ ծաղած այս վէ^ր •
Նկատելով ոբ այս վէճին մէք էԼմեբիկայի կր
ձայնակցին նաեւ Ատլանտեանի ՚իաշինքին անղա֊
՛ւ ակցող ուրիշ երկիրներ , ֆրանսական ղաՀ լիճր
իրբե լ նուազագո յն ելք , էէլիտի պաՀանքէ Հ աւ անա­
րար յետաձւլել Գերմանիոյ վերաղինման Հտրցբ :
Մինչ
՚"յ՚է ՝ Կ՝րսեն ֆրանսական շբքանակներբ, ա–
մէն տշխատանք պիւոի թւսփոլի իրագործելու Հա—
մար Շումանի ծրագիրր՝ Արեւմտեան Եւրոպայի
եւ. Գե րմ անիօ յ սլուլպատ ի ել Հանքա յին ա յլ ար -
ղիւնէս բե բութեանց միացման մասին։ Երբ ապա —
Հոփ ուի ա յս զո բծա կցո ւթիւնր , ա յն աաեն ՚ ւ ^ ր ՜
մանական վտանգր դդալապէս պիաի նուաղի : Ո՚–
դաբձեալ, այն աաեն է որ կարելի է մ իաձա յնոէ. ֊
թեամբ որո շել Գե րմ անիո յ վե րազինմ ան խնւլ իրր ,
՛ս յղ պարագային ալ, սակա քն , ամերիկե՚սն օղնու­
թեան նախապատուոլթիւնբ տալուէ ւլաշևակից ե բ–
կիրներուն :
Փարիզփ ամ ե ր ի կե տն ւլե ս պանր Պ ՚ Պ րի՚-ս ելււ ,
Ուո շինկթրն պիտի մեկնի , պարզե լու Համ էէ։ ր
Ֆրանսայի գիրքր :
Ֆրան սա կան կառափարութիւնբ ս րտնե ւլած է
յ/մանսքլքավ . Ոքւ XV . ՝Ն.աՀան։^1ւե^^ ^ աււսնց. Պ>սլ,ն։"–
զրա^՜Խ^բւէւ.% հհտ դԽրջ^—^ք—էէ < ա . / ՚ ս ւ Հ ս # ^ ^ # > տ ։ ^ 4 ՚ ս > հ էք/ա
յան։լե լ։։ւ , սկսած են արղէն ւլա շտէսյին թնդանօթ -
նեբոէ^ ղինել Գերմանիոյ արեւմտեան շրքանի ։ւս–
տիկսէնութիւնր։ Ասիկւս կր նկատուի նախանշտն
մր, թէ արդէն իսկ սկսած է Գերմանիոյ ւէերաւլի -
նում ր :
կարդ մբ աէլրիւբներու Համաձայն, Ֆրանսա քի
գաՀլիճբ երկուքի բաժնուած է Գերմանիոյ փերա–
զինման Հարցին մէք։ Պ– Ժի՚^է Աոքի Հետ կարղ մր
նախարաբնե բ Հ ՛սմ աձա յն են ա յգ ւէե րազինմ ան
միքազգային շրքագծի մէք , առանց թոյլատրելու
զերմանական բանակին անկախ զործունէութիւնբ %
Մինչղե.ւ Պ– Ռ– Շուման եւ իր Հ ամւււխո Հնե ր բ
տբամադիր են որոշ անկախութիւն մբ տալու այդ
րանակին, փախնալռփ որ առանց ատոր, Գեբմա–
նիա ոլիաի մեբժէ մասնակցիլ Շումանի ծրւսղրին։
Եթէ Հաւատանք ուրիշ լուրի ժր, աւք՚երիկեան
կաոափարութիւնր Հասկցուցած է Ֆրանսայի , թէ
Արեւժտեան Եւրոպայի պա շտպանո ւթ իւն ր սլիաի
սկսի ոչ թէ էլպայի, այլ Հռենոսի վբայ, եթէ
Ֆրանսա շարունակէ րնղզիԺտնալ ղերմանէէէկան
բանակի մ քէ կազմութեան :
՚Բոէեայի թնճուկը
ՄԱԿի լ՛նղՀ. ժոզուէբ սկսալ քննել՝ Ա՛ ՚ Րրի–
^ւոանիոյ ել միւս 7 երկիրներու ծբտգիրբ, որ անղ—
եալ օր վէէէւե բացուե ցաւ քէսղաքական յանձնա —
իս ում բին կուլմէ։ Խ"րՀք"1"՚յին ւղտտուիքւակ Պ՛
Մ ՛Ալիք աո աքար/լեց ժողովին Հ րաւիրե լ Հ իւսիսա–
յին եւ Հտրալային Բոբէայի ներկայացոււլիչնեբր :
Աոաքաբկր ժեբժուեցաւ վեցի ղէժ 41 ձայն։ւվ եւ
վեց ձեււէււէլաՀնե բով։ Խօսեցաւ նաեւ ոոլսե­
րէն ԼեՀաստանի պատուիրակր , բսելով թէ
իսո բՀ րւլա յին բանաձեւր , ժիակ ղ ործնական լւ։լ -
ծուԺն է :
Բրիտանէսկան ւզատուիրակր Պ՛ ՝Բէնէթ Երնկբր
յա յաարարեց , թ է Բորէայի ժէք էլինո ւոր ական
՛ւ ոբծ ողո ւթիւններբ պիաի չանցնին ԱւղաՀովոլ -
թեան Խո բՀուրւլի ո րո շուժնե բուն սաՀԺ անր : «Ե ՜
թէ , Ջինաստանի ժոզով րղական կառավ աբութիլ–
նքէ կամ ուրիշ ոեւէ Հարեւան կր վւսխնան ո թ
ՄԱԿ ի ուժերբ աւե լի կ* րնդլա յնեն իրենց գործ ո -
ւլութեանց ւլէէէշէոբ եւ կր կասկածին բսածնեբուս
վր՚ոք, Հանգիսաւորապէս կբ վստաՀեցնեժ թէ ան—
Հիժն են իրենց վախերբ» %• - ֊
( Լ ռ ւ բ հ բ ւ ւ ե շ ա բ ո Ն ն ա կ ո ւ թ ի Ն ն բ կ ա բ դ ա | 1֊– է յ ^
Fonds A.R.A.M