HARATCH, du 1er juillet au 31 décembre 1950 - page 226

Սիրելի « Յառաի,–
Շաա կլլ գրես
մեր նոր \
սերունդին
մասին, լաա լաաերն ալ կր Հիւ֊րրնկա– ;
լես
էլերոլղ
մէջ,
որպէսզի
իրենց
կարծիքր
ես \
առաիւրկներր
յայանեն այս չաա կարեւոր
ո՛. \
այմմէական
խնղրին
չ ո ՚ ֊ ր ք ՚
Օւ.շի ուչով կր կարդամ
րոլորին
զրածներն \
ալ , որոսց
մէջ կան քիչ մր լաւ միաքեր եւթելա– \
դրութիւններ
, չաա մրն ալ բոլորովին
անգործ - \
նական եւ «լուսնկայէն
նոր վար ի^ոզ^
մարգու \
մաածումներ :
է
Շաա
չաաերբ այգ գրողներէն
, անչուչա
մր– \
տաւորականներ
, այն միամիտ
կաբծիքր
ոէձւին \
թէ , իրենց
իրիկուան
ճաչին
վբայէն
վ,աոաւոր ;
սուրճ
մբ խմելէ
վերք , երբ անցնին
սեղանին
գլու– -
խր եւ իրենց
չնաչխարՀիկ
մտածումներբ
թերթին ;
յանձնեն
, արդէն
նոր սեբունգր կր փրկուի
իբրեւ Հ
Հայ եւիրենք ալ կ՝րլլան
նոր սերունդի
փրկա -
1
բարներ,
առանց ամենափաքբ
զոՀոզութեան
: |
Այս
քանի
մր աաբիներու
լնթացքին
որքա՜ն |
աւելորդ
բաներ
զրուեցան
, որքան
գրականութիւն
\
այս դժբախտ
սերունդի
մասին։ Եթէ խօսքերոլն \
մէկ
Հարիւրերոբգր
գործի
փեբածուէր
գէթ ի - (
րենց՝
գրողներուն
/լոզմէ,
բաւական
մր յառաշ - \
գիմոլթիւն
ունեցած
կկլլայինք
գէպի
Դ1Ի""ւ^որ \
նպաաակր։
Գմբախաաբար
գրոգ,
իսօսող, ծրա ֊ •.
գիր կագմող չատ ունինք,
իսկ դործոզ
չատ
քիչ։ ;
փանի
մր օրէ ի փեբ «Տտռաջ^ի
Աղդային
լու–
բերու
բամնին
մէք
(ինծի
Համաբ «Աառաջ»ի
չոր– \
բորդ
էջբ ազգ.
լուրերու
բամինն
է) ,կր
կարդայի
« Հ–
Ց– Գ– Նոր Սեբունգ–»ի
Փտրիզի
չ^ջանի
Հա–
յ
ւաքո յ թ ր : «Լաւ
րսի
ինքնիբենս
, մ ինչեւ
Հիմ ա ,
գրոգներէն չաա կարդացինք
, երթանք
անգամ
մր |
զիրենք ալ տեսնենք,
նայինք
իրենք
ինչ կ րսեն -.
իրենց
մասին»
:
Ալ
չաբաթ
երեկոյ
քայլերս
ուղղեցի
գԿ"ւԻ ^
Տ0Ը1616Տ Տ^VՏՈէ6Տ/,
Հալաքատեղփն
:
\
Ի՞նչ
մեղքս պաՀեմ,
քիչ մր
ե րկմ տութեամր ՝՛
մօտեցայ
սրաՀին։ Երբ գուրսր
Փարիզփ
զուաբ - .
ճոլթեան
սրաՀներր
ու Հրտպարակներբ
, չարաթ \
իրիկուան
ա յս Հանգսաի
պաՀուն կբ յորգին
րաղ– ՝
մազան
ու բազմագոյն
եր իտասա րղնեբու
խում -
բերոփ,
ի՚^նչ,
մեր աղաքր
ել աղջիկներն
պիտի
զան ՝
փակուիլ
այս
սրաՀի
չոր պատեբու
մէջ,
իրարու
Հ
Հեա
խօսելու
Համար եւան ալ,
Հայերէ՛նն՛՛ •
\
Շ
իաակբ
մեղադրելու
ալ չատ պաաճառ
պիտի -,
չփնտռէի եթէ սրաՀր պարապ
գտնէի
;
Ո՜փ
զարմանք
, երբ սրաՀէն
ներս կր մտնեմ
, ՝ւ
արդէն
60
եբիտա սաբդներ եւ եր իտասա րդո ւՀ ի - |
ներ,
բոլորն ալ Հ. Տ՝ Գ՛ Նոր Աերունգի
ուիստ -^
եալ1ւեբ Փա ր իղի չրջաննեբէն՝
Հանգարտ
նստած
ի–
րենց աթոռներուն
փրայ՝
մողովր
բացուե
լու կր |
սպասեն :
Վաթսուն
Հոգի
րսի , սիրելի
«Տառաք–» , չա­
փազանցութիւն
չէ րսածս :
ճիչդ
երկու
մամ ներ– Հ
կա
յ եգա
յ իրենց
մողովփն
, առանց
նեղուե
լու , ա–
յ
ռանց
ձանձրանալու
Հետեւեցա
յ իրենց
իսօս ակց ու– \
թիւննե
բուն
։Հիողոփյւն
նտիսադաՀ
լնկերր
քանի
մր \
փաբ չական
լա յաա րա րութիւննե
բ լնելէ
վերք
,
I
պաբղեց
իրենց
Հաւաքո
յթին նպատակբ
,
լն -
ք
կե բական
մ աե րմ իկ չրքանակի
մէք
անՀատական
•,
կա րծ ի^ւե բ յա յտնե
լ «ՆոբՍ եբունդ»ի
գործոլնէու–
՝
թեան
ձեւի
ել աչխատանքի
մասին , թէ իրր Հ ՛Յ • ՜–
Գ • Նոր Ա երունգի
կաղմ ակերպութիւն
ի՞նչ
ձեւի \
աչխաաանքներ
կրնան կատարել,
ի՛՛՛նչ նոր առա –՝.
քար կնե ր կրնանք
գանել
, ո րպէսզի
յաքո զինք
ի
-1
րական ացնե
լ մեր վրա
յ գրուած
յո յսե բր ,
իբրեւ ՜՛­
ՀայապաՀպանման
աղգակ :
՚՝
Ու խօսեցան
աասնեակ
մր եր իտասա րդնե ր , ՜\
մանչ թէ ազքիկ : քցօսեցան
երբեմն
Հանդարտ
ոլ՛է
երբեմն ալ կրքոտ ու բուռն
, սակայն
միչտ
լուբք\
ու֊ ս բացաւ
։ Գտնուեցան
լաւատեսներն
ու քիչ
մ ^ •
յոռետեսներբ
, որոնցմէ
աւելի
ճիչդր իրատեսոլ –\
թիւն կր բուրէր։ Ա էքտեզ
գբին
իրենց
լաւ ու թե—Հ
րի կոզմ երբ • գարձեալ
արծարծեցին
երիաասար - ՚
գութիւնր
Հայ պաՀելու
բոլոր
ազգակնե
ր ր . ՚
Հայերէն
լեզու, երգ, գասա խօսութ
իւննե ր , նեբ –\
կայացումնեբ
ելտյ^ւ.
Հայ ր)ւտանիքբ եւ մանա -
ւանդ
Հա յ Հա յրենիքբ
:
Այս բոլորին
մասին խօսեցան
Հայերէն,
ոմանք՛–,
բաւական
մր վարմ,
ուրիչներ
քիչ մբ աւելի մտա–^
ծելով
ու կմկմալով,
բայց
միչտ
Հայերէն
:
՚
Որքան խանգավառ
ա րաա
յայտուեցան
Հայ՝^
ծնած
ՐԱալու
Հպարտութեան
մասին։
Երբեք
ինք-Վ
դփ՚նքր նուաստ
,ճնչուած
չդդալ,
այլ Հպարտ
եւ ճա^^
կաար
միչտ
բարձր
... ի՞նչ
գեղեցիկ,
անուչ ,^
մեզրաՀամ
խօսքեր
, ոբոնց
ունկնզփր
եզա
յ
այգ՝.
երեկոյ տյգ եբիտասարգ
Հայորգինեբէն
։
Ըսի՞,
որ,
սիրելի
«Յառաք»
, ես մինակ
էի ի-4
րենց մէք իբրեւ տարէց ելսւՀա պաաիւ
էրին
զփս\
ալ երիաասարգ
Համարելոլ
իրենց
պէս։
Անչուչա՛
ուրախ
եգայ։
Զէ՞ որ արեւելեան
առած
մր կ՝րսէ,,
«Մէկ
մամուա՛ն
պէյութիւ^ն
ալ պէյութիւն
է» X.
Ե՛. իրրեւ
չնորՀ կամ պատիմ
ինձմէ ալ քանի
մլք
խօսք
պաՀանջեցին։
^
Զէ , այդ մէկբ
չէի սպասեր։
Ի՚^նչ պիտի
խօ–\
սէի ես Հիմակ։
Ի՞՛նչ մնաց ոբ ըսուած
ԼրԱար
այմ1
ՆսՄեկայ
վւսքւթ
ո ւ
աղօթատեղիԱ
(1ւարեկաէ(|ւի ծննդեան հազարամեակին աււթիւ.)
Ոս1լիիՏ. գիկ
*Իրիգոբ
Նարեկացիի
ծննդափա
յ ր բ ,
Նարեկ
՚չիւզը կր գանուի
Լիշտունեաց
գաւառի
մէք,
Ազ -
թամս^րէն
մէկ
մամ
Հեռու,
Տ՚ուրոս
լեռնաչզթա–
յին ստորոտր
: Գիւղին
կեգրոնր
,
լա
յնանիստ
բլրակի
մր ւէրայ, քարաչէն
բարձբ
պարիսպներէ
նեբս , չքեզ վսեմ ութեամ
բ կր բաբձրանաբ
Համա -
նուն
՚էանքբ
իր եռաղմ րէ թ Հոյակապ տաճարով
եւ
յարակից
լձէդաբձակ
չէնքերով :
Գմբէթներէն
մէկուն տակ , խորանին
ետեւր ,
խնկաբոյր
մատուռի
մր մէջ,
մաբմաբակերտ
զամբաբանի
մբ մէջ է ռբ կր Հանգչի
մարմինր Ա .
Գրիգոր
Նարեկացիի
, որու
վրայ կր պլպլար
ան­
չէք,
ազօտ
լոյսր
արծաթեայ
կանթեղի
մր
մէք։
Բաբեսլաչա
մողովուրդր
կր Հաւատայ
թէ , տարին
քանի
մր անդամ , լոյս կ՝ի^է
ոուբբին
գամբարա–
նին
վրայ։
Իյորանէն
դամբարանր
տանող
քարակերտ
անցքր
այնքան ցած է որ, պէաք է երթալ
ծնբա–
դիր , երկրպագողի
գիրքով
,
Որու
Հետեւանքով
անցքին
սալաքաբերր
յղկուած ու մ աչուած
են :
Նարեկացին
իբ կէտանքի
վերքին
տարիներր
անցուցած է աղօթելով
վանքէն
մէկ
մամ
Հ եռոլ
քարայրի
մր մէք^ ղոր ^Ազօթքատեզ»
կ՝անոլանեն
տեզա ցինեբբ :
Բարձր
սաբալանքի
մր վրայ
էր տղօթաաեզին
,
ուրկէ
գիտոզին
առքեւ կր տաբտծուին
,
զմայլելի
տեսարանով
մր, Բզնռւնեաց
կապուտակ
էի^ր
իր
կզղիներով
, Շամիրամի
րերգր. Վան քագաքն
իր
լնգա րձակած՚սւա
լ ա յգինե բով ու ծառախիտ
ա ր–
ուարձաններոփ
, երկնասլաց
լեռներր
Աիփանն ,
Աբաօսն
ու Վաբադր։
Ալ
քինք, անսաՀման
Հոբի -
զոնր կր չարունակուի
, տեսանելի
մէնչեւ
ձէււնա–
փառ
կատարներն
Հեռաւոր
լեոնե բու :
Այս ագօթատեղիէն
էր ոբՄիածինր
աեսնելու
իբ պազատագին
ագօթքներուն՝
ի սլա ա՛սս խան ,
Նարեկացին
, րստ աւանգո
ւթեան
, կր տեսնէ Աստ–
ուածամայրր
լոյսի
մէք իքած
գիմացի
ամայի
կրգ–
ղէէէն փրա
յ , գիրկ^՛ ու5էենա լոփ Տիոուս
մ անուկր :
Ո՛– կր լսէ ձայն
մր՛ «Գրէւդոբէ
, ա՛ռ
անձկալիգ
,
Առ Տէր՛^ ՚ Նարեկացին
կր Համբառնա
յ ա
ծոփու
փրա
յէն անցնելոփ կր Հասնի Աստուածամ
Օր
, որ
Մ անուկր
անոր բաղո լկնե րուն
մէք
գնե լոփ կր
կբէլնէ .
«Այռ
Տէր»։
Այն օրէն
ի փեբ կղզին կբ
կոչուի
«Առտէր»
:
Աւլօթատեզիի
մուտքր
Հասնելու
Համար
պէաք
է մագլցիլ
3 4
մեթբ
բարձրութեամբ
լերկ
մայռ
մ ր, ձեռքե
րն ու ռտքե ր ր
չգո ւթեամ
ր ահ դասլո -
րե լոփ անոր կողերուն
փրայ գտնուած
փոսի1լնեբոլ
մէք որոնք
ձեռքի
ել ոաքի
ձեւ
ունին , ել , րոա
Հաւատացեալներու,
Նարեկացիի
ձեռքեբու
եւ
ոտքերու
տեղերն
են , գոյացած
Հբտչքոփ։
Գրմ ~
ուարին է ա յս մ աղ լցում՛ ր , մ անաւանգ
կիներու
եւ
ծե րե րո
լ
Համար
յ
Աղօթատեգիէն
ներս , այն քարին
փբայ ուր
սովոր էր աղօթել
Նարեկացին
ծնրադիր
, կան եբ­
կու ծնկտձեւ
փոսիէ^եբ : Աւ այն քարր,
որու
փր^
րայ սովոր էբ Հանգչեցնել
իբ յոգնատանք
ղլու -
էսր , փոսացած է գլխաձեւ
: Ուխտաւորնեբր
եբ -
կիւզածոլթեամբ
կր Համբուրէին
զանոնք ու
խունկ
կր ծէսէին :
Ազօթ աաեզիին
կեգրոնբ կար կլոր ձեւոփ
լտյն
փ՚ոբուածք
մր։ կր կարծուի թէ Նարեկացին
ց րր -
տա չունչ
ձմրան
երբեմն
երբեմն
անոր մէք կփք -
նէր, ու կրակ կր փառէբ
իր ցբտաՀաբ
մարմինր
տաքցնելու
Համար։
Զաւակ
չունեցոզ
կիներ
եօթն
անգամ
շրքւսն
կ՝լնէին
անոբ րոլոբտիքր,
փազե ֊
լոփ, այն Հաւատքով թէզաւակ պիտի ունենան :
Աղօթ
բ ի լ բմր,
մչտւսՀոս
գաբերէ
ի փեբ, որ կը
կոչուի
օրինակելի եւ օգաակտր
մողոփին
մէք։
Յուգուած
ու էսանդավառ
քանէւ մբ խօսքեր
կմկմացէ։ : Զեմ
գիտեր
Հասկցա՞ն
իմ միտքս։
Աակայն
այստեղ
մեր ոիրելի
«Յառաք»ին
միքոցաւ
կ՝ուզեմ
քանի
մբ
էսօսքով
յայանել
իմ այդ իրիկուան
տսլալորոլ -
թ իւննե րս :
Հ՛
Գ՛ Նոբ Աերունդի
երիտասարդ
րնկեր •
րնկերոլՀիներոլ
ճամբան,
որուն կբ Հետեւիք
լաւ
է եւ չիտակ : ճիչգ ու ճիչգ
Հայ աղղութիւն
եւ
Հայ
Հայրենիքին
տանող
ճամբայ։
Նոր ազղակներ
,
նոր միքոցներ
մի փնտռէք,
ինչ որ պէաք է արգէն
ունէւք թէ ձեր ծրաղ րէն եւթէ մ՚սնա։
սնղ ձեր
մաքին
մկք։
Աչխաաեցէք ոբ ամէն
տարեչր -
քանի , այդ ծրադրէն
մասնիկ
մր կարենաք
իրա -
գործել։
Ուչադիր
եղէք,
անմիքապէս չատ չեմ
սլաՀանքեր
, որոփՀետեւ
անկարելի
բաներոլ
չեմ
Հաւատար : ինչ ոբ տեսայ
ձեր ժողոփին
մէք,
ամ­
րապնդեց
իմ լ՛ու ատես կարծիքս։
Գուք պիտի
մ շ–
նաք
Հայ եւ ինչպէս
սր
նոյն
իբիկունբ կր յ ա յ -
տարարէիք.
Հայ պի,ոի պաՀէք
նաեւ
ձեր
յաքորգ
սերունղբ, եթէ Հայրենիքէն
գուբս
մնանք։
ԳՐ–
ԿԻՒԼԵԱՆ
Հարաւային
Ափրիկէի
ելմտական
նախարա -
բին մէվամտռւթեանր
փրայ
ոսկիի
սլաչտօնական
գինին
ինդիրր
սեղանի
փրայ եկաւ փերքերս Փ՛" ֊
րիղ
զ ռ ւմարուած
Մ իքազղային
Հիմնագբամ
ի՛ե
խորՀրդամողովին
մէք։
Նախաբաբր
կրկնեց
այն
քննադատութիւն
-
ներր
զորս քանիցս
ուզղած էր
Պրիթրն
Ուուասի
քաղաքականութեան
գէմ , ոսկիի
գինին
Հաստատ­
ման
մասին։
Անդամ
մբ եւս ասլացուց թէ այդ
քաղաքականութիւնր
վնաս կբ պատճառէ
թանկա­
գին մետազր
արտագրող
երկիրներուն
, որոնք
չեն
կրնար
ոսկիի վաճառման
դինր
յարմարցնել
անոր
արտագրութեան
պատճառած
ծախքերուն,
նկատի
առնելով
աչխատավարձերու
եւ ընթացիկ
ծախքե­
րու
յաւելումր
, քանի
որ ոսկին ալի վերքոյ
ճաբ–
տաբտրուեստական
նախանիւթ
մլն է :
իբ տաբեկան
տեգեկագրին
մէք
Միլազղային
Հիմնադրամր
սլաՀպանած էր իր այն^
" Կ
՚ 1 բ ո ւ ն ք ր
թէ ոսկին պաչտօնապէս
պէաք չէ որ ծախուի ա–
ւելփ սուգ քան
35
տոլար
զուտ
մեաազի
ունկին
(օնս,
չուրք
2%ուկէս
կը՚^մ)
, ինչպէս որ Հաս -
տատած էբ Պ՛ Րոզփէլթ
\934ին, տոլարին
արմե -
զրկումէն
փերք։
Պէաք է րնղունիլ թէ այսօբ զգալապէս
նուա­
զած է յիչեալ
35
տոլարի
գինին եւ Համաչխար -
Հային կոչուած
Հրաւզաբակներուն
գիներուն
աար֊
բերութիւնբ
.Ամէն մարդ գիտէ
պաաճ՚ոոը։
Զի -
նաստան
գո րծնականապէս
գագրեց ուցած է իր
գնոլմներբ
Զանկ ԲայՇէքի
Հեռացումէն
ի փեբ
եւ ՛Ծայրագոյն
Արեւելքի
եբկիրնեբր
այլեւս բա­
ւականաչափ
տրամադրելի
աոլար
չունին
նոբ
գր–
նումներ
կատարելու
Համար,
քանի որ փերք ի
վերՒյ՝
է՚^է "Ր ՚"ւ աւ՛"՛^ "՚յ^ ^Ի՚^երր
որոնց
՚էրալ
տեղի
1լ ունենան
ոսկիի
գո րծառնո
ւթ իւննե ր ր ,
միչա
Մ իացեալ
ՆաՀանգներու
տոլարով է որ կր
կատարուին
վճաբումներր,
Հակառակ
յաքորգա
֊.
կան
միքնորգներու
բազմութեան
:
Ներկայիս
, միքագգային
Հրապարակին
վրայ
ր ր ա ն գ ի ր –
կոչուած
ոսկին կբ վաճառուի
ունկին
38
«Նարեկացիի
աղբիւր»։
Այս ազբիւրէն
կր խմ է բ
Նարեկացէն
ու անոբ քբովր կր լուացուէր :
Շրքակա
յ գիւղերու
«Համ բարձմ ան
Վիճակ »
Հանոգ
ազքիկներ
, որոնք
եօթը
զանազան
ազբիլր–
ներէ քուր կը Հաւաքէին
, այս ազբիւրէն կբ սկսէին
քրա Հաւաքում
ր ։Համ բարձմ ան օրուան
կէսօրին
ալ
տղքիկհեր
իրձհց ^վիճակով » տզաք
իրենց
«Համ–
բարձման
ծառ»ով
կ՚երթային
անոր
չուրքր, ա -
ռանձին
էսումբերով։
Առաւօտէն ի վեր անէաան
պատե լով իրենց Հաւաքած
իւզով
ու.Հաւկիթով
կր
պաարաստէ
ին ու կ՛՚ուտէին
աւանգական
ձուագե–
՛ւււ՛
ԿԸ
խմէին
աղբիւրին
քուրէն
ու անով կր ցօղ­
ուէ
էն
։ Յետոյ կր բարձրանային
Ազօթատեղէն
, կը
՚՝՚"յՅԿի՚ե
իրենց
բազձան^երուն
կատարում
ու կր
բամնուէին
անմեզ
Հոգիներր
զեգուն
Նարեկացիի
Հաւատքով ;
Աղօթատեգիէն
ոչ Հեռու,
Փայէսնէբ
գիւզի
բարձունքներուն
վրայ
են աւերակնեբբ
Ռչտուն -
եաց
իչխաններոլ :
3
իչատակա րաննե րն անգին
մեր
փառասլանծ
նախնեաց ;
Նաբեկայ
փանքր եգած է կեգրոններէն
մէկր
մեր ղպրոլթեան
ու մ աաենադբա
թեան
: Անոր
փր^
բայ սաւառնած է Մեծ ԲեբթոզաՀօր
Հոգին։
Անոր
գպբանոցէն
ելած
են բազմաթիւ
տբմանաւոր ե -
կեզեցակտններ
, մանաւանգ
մեր թանկագին
յի -
չաաակաբաններու
պաՀակ
անձնուէր
փ՚սնաՀայ -
րեր,
որոնք կատաբած
են նաեւ
ուսուցչի
դեր ,
աաբածե լոփ մեր գիրն
ու էլրականութիւնբ
Վաս -
պոլրական
աչիսարՀի
մէք եւ այլուր
։
Վանքին
յարակից
չէնքերու
մէք,
1896/
կո ֊
տորածին
յաքորդող
երեք
տարիներու
րնթացքին
՚զատսպարուեցան
60
որբեր
որոնք կր
ստանային
աչխաբՀիկ
կրթութիւն։
Նարեկ
գիւզի
գպրոցն
ալ
միչա
այս
չէնքերու
մէք եգած է, որու
ծախքի
մեծ
մասր կբ ճարուէր
փանքի
եկամուտներով։
Այս ղպրոցր
փեբքէն
տարիներր
ունէր
120—150
աչակեբտներ
3—4
ո ւսո Լց ի չ),եբոփ՝
Ազթամարի
թեմական
զպրոցէն :
Ռշտունեաց
քտրդարար
Եուսուֆ
սլէկ
թէեւ–
աեէն
մորթեց
ղինքն
ամէն
ամիս
խորտիկներով
Հիւբասիրող
րարի
վանսւՀայբբ
, կրակի
տուաւ
վանքին
չէնքերու
մէկ մասբ ուքաբգեց
ձեռքն
ին–
կածր,
բայց
Աոլրբէն.
աՀէն
չՀամ ա րձակեցաւ
մա­
նել տաճարր որ այսպէս
մնաց անվթար : Աակայն
բարբարոս
ձեոքեբր,
1915/1»,
ինչպէո
ամէն
տեղ,
տ յստեղ ալ ղո րծե ցին
իրենց աւերր :
Րաբի ու Հաւատացեալ
մսղովուրգ
,
որքան
եբքանիկ
կրնայիր
րլլալ
գուն, եթէ թ ո յ լ
աային
ապրիլ աղատ
քու նսւէսնեաց
անմոււան՚սլի
որրա -
վայրերուն
ու
յի չա ա ա կ ա րաննե
լ ,ո՚ն
քով։Ե՚՚րբպԻ՜
աի տեսնես
«ԱՀեզ Գատաստանր»
ղանոնք
մոխիրԻ
վեբածող
ու քեղ ալ չորս
Հովերուն
տուող վայ ֊՜
Ր՛՛՛Գ ՛յ՛՛ղի՛ն ••
ՎԱԶԱՐ
ՆԵՐԿԱՐԱՐԵԱ՚ե
Fonds A.R.A.M
1...,216,217,218,219,220,221,222,223,224,225 227,228,229,230,231,232,233,234,235,236,...460
Powered by FlippingBook